หน่วยที่ 4

๔หน่วยการเรยี นรทู้ ี่ วัฒนธรรมไทยและวฒั นธรรมของประเทศ ในภูมภิ าคเอเชยี ตะวันออกเฉยี งใต้ สาระการเรยี นรแู้ กนกลาง • ความคล้ายคลงึ และความแตกตา่ งระหวา่ งวฒั นธรรมไทยกับวัฒนธรรมของประเทศในภมู ภิ าคเอเชยี ตะวันออกเฉียงใต้ • วัฒนธรรมที่เป็นปจั จยั ในการสร้างความสมั พันธ์ท่ีดี หรืออาจนาไปสคู่ วามเขา้ ใจผิดตอ่ กนั

ความรู้ทวั่ ไปเกยี่ วกบั วัฒนธรรม วฒั นธรรม สิ่งทม่ี นุษย์สร้างข้ึนเพื่อนาไปใช้ในชวี ิตประจาวนั เป็นภูมปิ ญั ญาที่ผู้คน ในแตล่ ะสงั คมสร้างสรรคข์ ึ้น วัฒนธรรมจงึ เป็นภูมิปัญญาทางสังคมอย่างหนง่ึ วัฒนธรรมไทย วฒั นธรรม 4 ภาค ประเทศไทยมีวฒั นธรรมประจาชาตเิ ปน็ เอกลักษณข์ องตนเอง ไมว่ ่าจะเป็นด้านภาษา วรรณคดี ศิลปะ ดนตรี อาหาร การแตง่ กาย ล้วนเป็นสิ่งทบี่ รรพบรุ ษุ ได้สรา้ งและสง่ั สมมาตงั้ แต่อดีต ภาคเหนอื ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื ภาคกลาง ภาคใต้ วัฒนธรรมดา้ น ศิลปะการแสดง วัฒนธรรมดา้ น การแสดงฟอ้ นเลบ็ การแสดงโปงลาง การแสดงหนังใหญ่ การแสดงลเิ กฮูลู อาหาร น้าพริกหน่มุ สม้ ตา แกงเขยี วหวาน แกงไตปลา

ลกั ษณะของวฒั นธรรมไทย เปน็ วฒั นธรรม เปน็ วฒั นธรรม เปน็ วฒั นธรรมท่ียดึ ถอื แบบเกษตรกรรม ทีย่ ดึ ถอื พธิ กี รรม การกศุ ลตามหลกั ศาสนา คนส่วนใหญ่จะประกอบอาชพี เกษตรกรรม การดาเนินชวี ิตในสังคมไทย จะมีการประกอบ คนไทยนิยมทาบญุ ในงานเทศกาลตา่ ง ๆ ทาการเพาะปลูก เลีย้ งสัตว์ ดงั นน้ั พิธกี รรมดว้ ยเสมอ เช่น โกนผมไฟแต่งงาน เพ่ือเปน็ สริ ิมงคลและเพอื่ อทุ ิศบุญกศุ ล ขึ้นบ้านใหม่ ครบรอบอายุ งานศพ วัฒนธรรม ประเพณี และวิถีชวี ิตส่วนใหญ่ ซ่ึงจะมีทัง้ พิธีในทางพระพุทธศาสนาและ ใหญ้ าติทลี่ ว่ งลับไปแล้ว จงึ มกั เกีย่ วกับน้าและการเกษตร ศาสนาพราหมณ์-ฮนิ ดู ผสมผสานกนั เปน็ วฒั นธรรม เปน็ วฒั นธรรมท่ียดึ ถอื เปน็ วฒั นธรรม ที่นยิ มความสนกุ สนาน เครอื ญาติและอาวโุ ส ท่ีมกี ารผสมผสาน กิจกรรมของสงั คมไทยส่วนใหญจ่ ะมีการ สงั คมไทยมีความสมั พันธโ์ ดยยดึ หลกั อาวุโส ได้รับการผสมผสานทางวัฒนธรรม สอดแทรกความสนกุ สนานไวด้ ว้ ยเสมอไมว่ า่ คนทม่ี ีอายนุ อ้ ยกว่าจะใหค้ วามเคารพผู้ทอี่ ายุ มาจากสงั คมอน่ื เช่น การรบั เอาวัฒนธรรม จะเปน็ การรอ้ งและราจนเกิดเป็นวัฒนธรรม มากกว่าเพราะถือวา่ ผู้อาวุโสเปน็ ผู้ที่สงู ดว้ ย ด้านลัทธคิ วามเชือ่ และการประกอบพธิ กี รรม ประสบการณ์ พบเห็นเร่อื งราวในชีวิตมาก่อน การละเลน่ พืน้ บา้ น ศาสนามาจากสงั คมอินเดยี

ความคลา้ ยคลงึ และความแตกตา่ งระหวา่ งวฒั นธรรมไทย กับวัฒนธรรมในภมู ภิ าคเอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใต้ ลกั ษณะของวฒั นธรรมประเทศเพอื่ นบา้ น เปน็ วฒั นธรรมสงั คมเกษตรกรรม เป็นวฒั นธรรมแบบผสมผสาน • ประเทศเพือ่ นบ้านของไทย ถา้ ไม่นับรวม • วัฒนธรรมภายนอกทมี่ ีอทิ ธิพลสาคัญ สิงคโปร์ ท้ังหมดจะมีวฒั นธรรมแบบสังคม คือวัฒนธรรมของประเทศเพือ่ นบา้ น เกษตรกรรม ประชากรส่วนใหญ่ของประเทศ ประกอบดว้ ย วฒั นธรรมอินเดยี วัฒนธรรมจีน จะทาการเพาะปลูกเปน็ อาชีพหลกั วัฒนธรรมอสิ ลามและวฒั นธรรมตะวนั ตก เป็นวฒั นธรรมทม่ี ศี าสนาและลทั ธคิ วาม เป็นวฒั นธรรมทมี่ เี อกลกั ษณ์ทางวฒั นธรรม เชื่อเปน็ รากฐาน เฉพาะของตน • วฒั นธรรมของประเทศเพอ่ื นบ้านมรี ากฐาน • เนอ่ื งจากประเทศเพือ่ นบา้ นของไทยเกอื บทกุ ประเทศ สาคัญมาจากศาสนา และลัทธคิ วามเชอ่ื ท่ี มีภมู ิหลงั ทางประวตั ศิ าสตร์มาอย่างยาวนาน ประชากรสว่ นใหญ่ของประเทศเคารพนบั ถือ ย่อมจะสง่ ผลให้มีมรดกตกทอดทางวฒั นธรรมมาก ติดต่อกนั มาอยา่ งยาวนานนบั ตัง้ แต่อดตี เช่น ภาษาพดู ภาษาเขียน การแตง่ กาย อาหารการกนิ

วัฒนธรรมกบั ปจั จยั ในการสรา้ งความสมั พนั ธอ์ ันดี วฒั นธรรมดา้ นศาสนา วฒั นธรรมดา้ นภาษา วฒั นธรรมดา้ นขนบธรรมเนยี มประเพณี ทุกศาสนาลว้ นมหี ลักธรรมคาสอนสาคัญท่ีคลา้ ยคลึงกัน ภาษาเป็นวฒั นธรรมอยา่ งหนง่ึ ในการนา ขนบธรรมเนยี มประเพณถี ือเปน็ วัฒนธรรมอันดี นัน่ คอื ให้กระทาความดีละเวน้ กระทาส่งิ ไมด่ ี ไปสู่ความเขา้ ใจอนั ดีระหว่างกัน งามของทุกสังคม เป็นเครื่องมอื ชว่ ยจรรโลงจิตใจ ให้ศาสนกิ ชนมี ความรกั ความเมตตา ผูค้ นใหส้ ดชืน่ เบกิ บาน สงบคดิ และทาแต่ส่ิงทีด่ ี วัฒนธรรมดา้ นการศกึ ษา วัฒนธรรมดา้ นเนตธิ รรม การศึกษาช่วยสรา้ งความเจริญงอกงาม วฒั นธรรมด้านกฎหมาย หรือขนบธรรมเนียม ทางด้านสตปิ ญั ญาให้แกผ่ ู้คน ซง่ึ เม่อื ผคู้ น ประเพณีที่มีความสาคญั เสมอดว้ ยกฎหมาย มสี ติปญั ญามคี วามเฉลยี วฉลาด ย่อมจะหา หรอื การกระทาบางอยา่ งท่ีไมม่ กี ฎหมายห้ามไว้ แตถ่ ้าใครทาเข้าก็เปน็ ทร่ี ังเกยี จของสังคม ทางแกไ้ ขปญั หาต่างๆ อยา่ งสันตวิ ิธี การแสดงด้านศิลปวฒั นธรรมไทย-ลาว เป็นการ เสริมสรา้ งความสัมพันธ์อันดีระหว่างกัน

วัฒนธรรมทเ่ี ปน็ ปจั จยั ทอ่ี าจนาไปสคู่ วามเขา้ ใจผิดตอ่ กนั วฒั นธรรมดา้ นภาษา วฒั นธรรมดา้ นศาสนา วฒั นธรรมดา้ นขนบธรรมเนยี มประเพณี ภาษาเปน็ เรื่องการสอื่ สาร มที ้ังภาษาพูด เปน็ เร่อื งความเชือ่ ความศรัทธา โดยไม่ ในแต่ละชาตแิ ต่ละประเทศจะมี ความละเอยี ดออ่ น ภาษาเขยี นและอวัจนภาษา แตล่ ะชาตจิ ะใช้ภาษา จาเปน็ ต้องใช้เหตุผล ดังน้ัน จงึ ไม่ควรพาดพงิ ในเร่ืองบางเรื่อง ไม่เหมอื นกนั ซ่งึ อาจจะเป็นเหตทุ ี่ ศาสนาอ่นื ไม่วา่ จะด้วยคาพูดหรอื การกระทา ทเ่ี ป็นวฒั นธรรมของตน นาไปส่คู วามเข้าใจผิดกันไดง้ า่ ย วฒั นธรรมเกยี่ วกบั การปลกุ กระแสชาตนิ ยิ ม วัฒนธรรมดา้ นความเช่ือและทศั นคตเิ ชงิ ลบ การแสดงออกซ่ึงความรักชาตนิ ั้นเป็นสง่ิ ที่ดี ผู้คนในแตล่ ะประเทศกจ็ ะมีวถิ ีการดาเนินชีวิต แต่ในบางกรณกี ม็ กี ารนาไปใช้แสวงหาประโยชน์ ทเ่ี หมาะสมสอดคล้องกับสภาพแวดลอ้ มทาง สังคมของประเทศของเขา ดังน้ัน จึงไมค่ วรไป โดยการปลกุ กระแสชาตนิ ยิ ม ดูหมนิ่ การกระทาการแสดงออกหรือนาไป พระธาตอุ นิ ทรแ์ ขวน เปน็ สถานท่ีศักดสิ์ ิทธิ์ เปรยี บเทียบการกระทาตา่ งๆ ทช่ี าวเมียนมาใหค้ วามเคารพนบั ถือ และนยิ ม ไปสักการบชู า