ระดับภาษา

ใบความรู้เรื่อง การแบ่งระดบั ภาษา *************************************** การใชภ้ าษาข้ึนอยูก่ บั กาลเทศะ สถานการณ์ สภาวะแวดลอ้ ม และสัมพันธภาพระหวา่ งบคุ คล ซง่ึ อาจแบ่งภาษาเปน็ ระดับตา่ ง ๆ ไดห้ ลายลักษณะ ลักษณะสาคญั ของภาษาเป็น ๕ ระดับ ดังนี้ ๑. ระดับพิธีการ ใช้สื่อสารกันในที่ประชุมท่ีจัดข้ึนอย่างเป็นทางการ ได้แก่ การประชุมรัฐสภา การกล่าวอวยพร การกล่าวต้อนรบั การกล่าวรายงานในพิธีมอบปริญญาบัตร ประกาศนียบัตร การกล่าวสดุดี หรือการกล่าวเพื่อจรรโลงใจใหป้ ระจักษใ์ นคุณความดี การกลา่ วปดิ พิธี เป็นต้น ผ้สู ่งสารระดบั นี้มักเปน็ คนสาคัญ สาคัญหรือมีตาแหน่งสูง ผู้รับสารมักอยู่ในวงการเดียวกันหรือเป็นกลุ่มคนส่วนใหญ่ สัมพันธภาพระหว่าง ผูส้ ่งสารกบั ผ้รู ับสารมีต่อกันอยา่ งเป็นทางการ สว่ นใหญผ่ สู้ ่งสารเป็นผกู้ ล่าวฝ่ายเดยี ว ไมม่ ีการโตต้ อบ ผกู้ ล่าวมัก ตอ้ งเตรยี มบทหรือวาทนพิ นธ์มาล่วงหน้าและมกั นาเสนอด้วยการอา่ นต่อหน้าทป่ี ระชุม ๒. ภาษาระดับทางการ ใช้บรรยายหรืออภิปรายอย่างเป็นทางการในที่ประชุมหรือใช้ในการเขียน ข้อความที่ปรากฏต่อสาธารณชนอย่างเป็นทางการ หนังสือที่ใช้ติดต่อกับทางราชการหรือในวงธุรกิจ ผู้ส่งสาร และผู้รับสารมักเป็นบุคคลในวงอาชีพเดียวกัน ภาษาระดับนี้เป็นการส่ือสารให้ได้ผลตามจุดประสงค์โดยยึด หลกั ประหยัดคาและเวลาใหม้ ากท่สี ุด ๓. ภาษาระดับก่ึงทางการ คล้ายกับภาษาระดับทางการ แต่ลดความเป็นงานเป็นการลงบ้าง เพื่อให้ เกิดสัมพันธภาพระหว่างผู้ส่งสารและผู้รับสารซ่ึงเป็นบุคคลในกลุ่มเดียวกัน มีการโต้แย้งหรือแลกเปลี่ยน ความคิดเห็นกันเป็นระยะๆ มักใช้ในการประชุมกลุ่มหรือการอภิปรายกลุ่ม การบรรยายในช้ันเรียน ข่าว บทความในหนังสือพิมพ์ เนื้อหามักเป็นความรู้ท่ัวไป ในการดาเนินชีวิตประจาวัน กิจธุระต่าง ๆ รวมถึง การปรึกษาหารือร่วมกัน ๔. ภาษาระดับไม่เปน็ ทางการ ภาษาระดบั น้มี ักใช้ในการสนทนาโตต้ อบระหว่างบคุ คลหรอื กล่มุ บุคคล ไม่เกิน ๔-๕ คนในสถานที่และกาละที่ไม่ใช่ส่วนตัว อาจจะเป็นบุคคลท่ีคุ้นเคยกัน การเขียนจดหมายระหว่าง เพื่อน การรายงานขา่ วและการเสนอบทความในหนังสือพิมพ์ โดยท่วั ไปจะใช้ถ้อยคาสานวนที่ทาให้รู้สึกคุ้นเคย กันมากกว่าภาษาระดับทางการหรือภาษาที่ใช้กันเฉพาะกลุ่ม เน้ือหาเป็นเร่ืองทั่วๆไป ในการดาเนิน ชวี ติ ประจาวัน กิจธุระต่างๆรวมถงึ การปรึกษาหารือหรือรว่ มกัน ๕. ภาษาระดับกันเอง ภาษาระดับนี้มักใช้กันในครอบครัวหรือระหว่างเพื่อนสนิท สถานท่ีใช้มักเป็น พื้นท่ีส่วนตัว เนื้อหาของสารไม่มีขอบเขตจากัด มักใช้ในการพูดจากัน ไม่นิยมบันทึกเป็นลายลักษณ์อักษร ยกเว้นนวนิยายหรือเร่ืองส้ันบางตอนท่ตี อ้ งการความเป็นจรงิ ***************************************

ใบความรู้เรื่อง ขอ้ ควรสงั เกตเก่ยี วกับความลดหลนั่ ตามระดบั ภาษา *************************************** ข้อควรสังเกตเก่ียวกบั ความลดหล่ันตามระดบั ภาษา ๑. ภาษาทใี่ ชใ้ นระดับพิธกี าร ระดบั ทางการและระดบั กึง่ ทางการ คาสรรพนามทใ่ี ช้แทนตนเอง (สรรพนามบรุ ุษที่ ๑) มกั ใช้ กระผม ผม ดิฉัน ขา้ พเจา้ คาสรรพนามท่ีใชแ้ ทนผรู้ บั สาร (สรรพนามบรุ ษุ ที่ ๒) มกั จะใช้ ทา่ น ท่านทัง้ หลาย ส่วนภาษาระดับท่ีไม่เปน็ ทางการและระดับกันเอง ผู้ส่งสารจะใช้สรรพนาม ผม ฉัน ดิฉัน กัน เรา หนู ฯลฯ หรืออาจใชค้ านามแทน เชน่ นดิ ครู หมอ แม่ พอ่ พี่ ป้า ฯลฯ ๒. คานาม คานามหลายคาเราใช้เฉพาะในภาษาระดับกึ่งทางการ ระดับไม่เป็นทางการและระดับ กันเองเทา่ น้นั หากนาไปใชเ้ ป็นภาษาระดับทางการจะต่างกนั ออกไป เชน่ โรงจานา>สถานธนานุเคราะห์ โรงพกั >สถานตี ารวจ หม>ู สกุ ร ควาย>กระบอื รถเมล์>รถประจาทาง หมา>สุนัข ๓. คากรยิ า คากรยิ าที่แสดงระดบั ภาษาต่างๆอยา่ งเหน็ ไดช้ ดั เชน่ ตาย อาจใช้ ถึงแกก่ รรม เสีย ลม้ กิน อาจใช้ รบั ประทาน บริโภค ๔. คาวิเศษณ์ บางคาใช้คาขยายกริยา มักใชใ้ นระดับภาษาไม่เปน็ ทางการและระดับกันเองหรืออาจใช้ ในภาระดับกง่ึ ราชการก็ได้ คาวิเศษณ์เหล่าน้ีมักเป็นมักเป็นคาบอกลักษณะหรือแสดงความรสู้ ึก เช่น เปร้ียวจ๊ีด เย็นเจ๊ียบ ว่ิงเต็ม เหยยี ด ฟาดเต็มเหนี่ยว เยอะแยะ ภาษาระดบั ทางการขึ้นมีใช้บา้ ง เชน่ เปน็ อันมาก มาก ***************************************

ใบความรู้เร่ือง ปัจจัยท่กี าหนดระดบั ภาษา *************************************** ปจั จัยทก่ี าหนดระดบั ภาษา ๑. สมั พันธภาพระหว่างบุคคล บุคคลที่สนิทสนมคนุ้ เคยกันย่อมใช้ระดบั ภาษาต่างกบั บุคคลท่ีเพิ่งรจู้ ักกนั ๒. โอกาสและสถานท่ี ผทู้ ่ีสนทิ สนมคุ้นเคยกันมาอย่างดี เมื่อพูดจากันในท่ีประชมุ ซึง่ จัดอย่างเปน็ ทางการ ย่อมตอ้ งเปลยี่ นระดับภาษาไปตามสถานทแ่ี ละชมุ ชนที่ตนอยใู่ นขณะนน้ั ๓. ลักษณะของเนอื้ หา ว่าเปน็ เร่อื งสว่ นตัว หรือธรุ กจิ การงาน ตอ้ งใชร้ ะดบั ภาษาให้เหมาะสมแก่ ลกั ษณะของเนอื้ หานั้น ๔. สือ่ ที่ใช้ส่งสาร เชน่ ถ้าพูดทางวทิ ยุกระจายเสยี ง ย่อมใช้ระดับภาษาตา่ งกับเม่อื พูดให้ฟงั โดยไมผ่ ่านสือ่ ใด ๆ การเรียบเรยี งและการนาเสนอภาษาระดบั ตา่ ง ๆ ระดับภาษา การเรยี บเรยี ง การนาเสนอ พิธีการ ตอ่ เนือ่ งกลมกลืนกนั อย่างเปน็ ระเบียบ ไม่ เปน็ การส่งสารไปยังกลมุ่ บคุ คล หรอื สอื่ สาร ทางการ สับสนวกวน ระหว่างตาแหน่งต่อตาแหนง่ กง่ึ ทางการ การเรยี งลาดบั อาจไมเ่ ป็นระเบียบไปบา้ ง อาจสง่ สารเป็นกลางๆ และบางขณะอาจ สนทนา นาตัวเองเข้ามาเก่ยี วข้องดว้ ย ความเปน็ ระเบยี บจะลดหยอ่ นลงตามลาดบั เปน็ การสอ่ื สารระหว่างบุคคลตอ่ บุคคล กนั เอง ***************************************

ใบความรเู้ ร่ือง ถอ้ ยคาทีใ่ ชใ้ นภาษาระดบั ต่าง ๆ *************************************** ระดบั ภาษา สรรพนาม นาม วิสามานยนาม กริยา วิเศษณ์ -มาก พิธีการ บรุ ุษที่ ๑ โรงภาพยนตร์ ใช้ชื่อเต็ม -สง่ จดหมายทาง -จัด กระผม ใบอนญุ าตขบั รถยนต์ ไปรษณีย์ ผม หนงั สอื รับรอง - ประทับตรา -เปรีย้ วจีด๊ ดิฉนั ช่องเดินรถประจาทาง -ฌาปนกิจศพ -เขยี วอือ๋ ขา้ พเจา้ รถโดยสารประจาทาง - คลอดบุตร -ขมป๋ี ดวงตราไปรษณียากร - หลั่งน้า -ดงั เอี๊ยด ทางการ บุรษุ ที่ ๒ งานมงคลสมรส พระพทุ ธมนต์ -อ้วนฉุ ท่าน สุนขั - ผ่านหนงั สอื -ได้เยอะแยะ ท่าน สกุ ร ไปตามลาดับข้ัน -ทาตาเหลอื ก ทั้งหลาย กระบือ โดยเขียนขอ้ ความ -ยุ่งจงั และช่ือกากบั -ว่งิ จ๋ี กงึ่ บุรษุ ที่ ๑ โรงหนงั -ย้ิมแฉง่ ทางการ ฉนั ผม ใบขับขี่ ใบรบั รอง -ทิง้ จดหมาย เตม็ เหยยี ด ดฉิ นั อิฉนั บสั เลน -ตีตรา สนทนา กัน เรา หนู รถเมล์ -เผาศพ ฯลฯ แสตมป์ -ออกลกู งานแตง่ งาน -รดนา้ แต่งงาน บรุ ษุ ที่ ๒ หมา -แทงเรือ่ ง เธอ คณุ หมู ท่าน ควาย กันเอง แก ตวั ฯลฯ