ข้อเสนอแนวความคิดวิธีการเพื่อพัฒนา

ข้อเสนอแนวความคิด/วิธีการเพือ่ พัฒนาหรอื ปรบั ปรงุ งานให้มีประสิทธภิ าพมากขนึ้ ของ นางสาวฉันทนา ทรงหมู่ เพือ่ ประกอบการแตง่ ต้ังให้ดารงตาแหน่ง บรรณารกั ษช์ านาญการ ตาแหนง่ เลขที่ 6126 สงั กดั ศูนย์การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัยอาเภอเสนา สานกั งาน กศน.จังหวดั พระนครศรอี ยุธยา สานักงาน กศน. สป. เรอื่ ง โครงการพัฒนารปู แบบการจดั กิจกรรมอา่ นสร้างสุข ด้วย QR-code 1. หลกั การและเหตผุ ล การอา่ นหนงั สือเป็นวิธีการหนึง่ ในการสง่ เสริมความรเู้ พิม่ พูนปญั ญาสรา้ งโอกาสใหแ้ ก่ตนเอง แตค่ นในชุมชนโดยสว่ นใหญ่กลบั ยงั คงไมไ่ ดใ้ หค้ วามสาคัญกบั การอา่ นเท่าทีค่ วรจากขอ้ มลู ล่าสดุ ทม่ี ี การสารวจโดยสานักงานสถิตแิ ห่งชาติพบว่า โดยเฉล่ยี แลว้ คนไทยให้เวลากบั การอ่านหนังสือเพยี ง วนั ละ 39 นาที หรอื คนไทยอา่ นหนงั โดยเฉลยี่ เพียงปลี ะ 2-5 เลม่ เท่านัน้ ในขณะท่ปี ระเทศเพือ่ นบา้ น ใกลเ้ คียง อาทิ สิงคโปร์ เวยี ดนาม มาเลเซีย มสี ถิตกิ ารอ่านต่อปมี ากกว่าคนไทยถงึ กว่า 10 เท่า จากปญั หาสภาวะการอ่านท่ีเข้าขน้ั วิกฤต ในปี พ.ศ. 2551 รฐั บาลไทยจึงประกาศใหก้ ารอ่าน เปน็ วาระแหง่ ชาติ และประกาศใหป้ ี พ.ศ. 2552-2561 เปน็ ทศวรรษแหง่ การอ่าน เพือ่ เปน็ การรณรงค์ ปลกุ จติ สานึก ให้คนไทยเห็นถงึ ความสาคัญของการอ่าน ซึ่งนอกจากจะชว่ ยพฒั นาตนแล้วยังสง่ ผลถงึ พัฒนาการของสงั คมไทยท่ีมีประชาชนเปน็ พ้ืนฐานสาคญั จากปญั หาและความสาคัญของการส่งเสริม การอา่ นดงั กลา่ ว จึงได้ มอบหมายใหห้ นว่ ยงานทเ่ี กย่ี วข้อง จัดกจิ กรรมการอา่ นเชงิ รุกเขา้ หาประชาชน กลมุ่ เปา้ หมายท่อี ยใู่ นชุมชนตา่ งๆ เพ่ือเกิดวัฒนธรรมในการรักการอา่ นและรักการเรยี นรู้ต่อไป ตามที่สานักงานกองทนุ สนบั สนนุ การสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพ โดย แผนงานสรา้ งเสรมิ วัฒนธรรม การอา่ น ได้จดั ทาบันทกึ ขอ้ ตกลง (MOU) กบั องคก์ รหลกั ดา้ นการศกึ ษาดาเนินโครงการ\"อ่านสร้างสขุ \" ในโรงเรียนและสถานศึกษาข้นึ ตง้ั แต่ปี พ.ศ. 2555 เพอ่ื ส่งเสรมิ ให้เกดิ สถานศกึ ษาต้นแบบที่ใชแ้ นวคดิ \"อ่านสร้างสุข\" พัฒนาศกั ยภาพผ้เู รยี นในทกุ ดา้ นรวมถงึ บุคลากรในสถานศึกษาตลอดจนครอบครวั และ ชุมชนเพือ่ รว่ มสร้างสงั คมสขุ ภาวะรวมถงึ เป็นแหล่งแลกเปล่ียนเรียนร้ใู นการขยายและสร้างเครอื ข่าย ความร่วมมอื ให้เกดิ สถานศกึ ษาอ่านสรา้ งสขุ ทัว่ ประเทศ ซง่ึ กศน.อาเภอเสนา โดย หอ้ งสมดุ ประชาชน “เฉลมิ ราชกุมารี”อาเภอเสนา ได้รับการคัดเลือกจากสานักงาน กศน. ให้เป็น สถานศึกษาตน้ แบบ ชุมชนอ่านสรา้ งสุข ในปีการศึกษา 2557 และในปี 2558 เปน็ สถานศกึ ษาส่งเสรมิ การอา่ นต่อเน่อื ง โครงการ “อา่ นสรา้ งสขุ ในโรงเรียนและสถานศึกษา” นนั้ หอ้ งสมดุ ประชาชน “เฉลิมราชกมุ ารี”อาเภอเสนา จึง ไดด้ าเนนิ การจัดกจิ กรรมเพอ่ื สรา้ งสุข ในชมุ ชน และยงั คงดาเนนิ การอยา่ งต่อเนอื่ งนน้ั มกี ิจกรรม Book start หรอื โครงการหนงั สือเลม่ แรก กจิ กรรมสง่ เสริมกระบวนการเรียนรเู้ รื่องอาเซียนศึกษา ผา่ นกจิ กรรมหอ้ งสมดุ เคลอ่ื นทใี่ นชมุ ชน ในสงั คมปจั จบุ ัน เทคโนโลยีเข้ามามีบทบาทในการดาเนินชวี ติ เพมิ่ มากข้ึน มกี ารใชง้ าน อนิ เตอร์เน็ตเชอ่ื มตอ่ แบบไรส้ าย ทง้ั wi-fi และผ่านสัญญาณโทรศพั ท์เคลือ่ นที่ การใชง้ านอินเทอร์เน็ต ไดแ้ พรห่ ลายอยา่ งรวดเร็ว จากปี 2547 ทมี่ ีผู้ใช้งานประมาณ 7 ล้านคน เพ่มิ เป็นกวา่ 18 ล้านคน ใน ปี 2556 ทง้ั น้กี ระทรวงไอซีทีไดส้ ารวจพบว่า ในปี 2557 คนไทยใชอ้ นิ เทอรเ์ น็ตสูงถึง 7.2 ชว่ั โมงต่อวัน

-2- หรือเท่ากับใชเ้ วลา 1 ส่วน 3 ของวนั อยู่กบั หนา้ จอ ในระยะเวลาเพยี ง 10 ปี เทคโนโลยกี ารจดั เก็บ ข้อมลู ดิจทิ ัลมีศักยภาพเพมิ่ ข้นึ นับพันเท่าตวั เดิมการใช้งานขอ้ มลู ออนไลน์ เกดิ ขน้ึ ผา่ นเครอ่ื งคอมพิวเตอร์แบบตงั้ โต๊ะ หรือคอมพวิ เตอร์ โน้ตบุ๊คเปน็ หลกั จนตอ่ มาไดม้ กี ารคดิ ค้นและจาหนา่ ยสมาร์ทโฟนและอปุ กรณแ์ ท็บเล็ต มีการพัฒนา ระบบปฏบิ ัตกิ ารต่างๆ เช่น ไอโฟน คินเดิล และแอนดรอยดใ์ นปี 2550 และมกี ารผลติ ไอแพดขนึ้ จาหนา่ ยในปี 2553 ซึง่ ในเวลาเพียง 7 ปีเทา่ นน้ั ทาให้สัดส่วนคนไทยท่ใี ช้งานอนิ เทอร์เนต็ ดว้ ยอปุ กรณ์ โมบายได้มากกวา่ คอมพิวเตอร์ตัง้ โต๊ะแลว้ จากข้อมลู ขา้ งต้น สมุดประชาชน “เฉลมิ ราชกุมารี” อาเภอเสนา ซึ่งมหี น้าทสี่ ง่ เสริม การอ่านให้กับประชาชนทกุ กลมุ่ เปา้ หมายจงึ ต้องมีการพฒั นาออกแบบกิจกรรมสง่ เสริมการอา่ นให้ เหมาะสมกับทกุ กลมุ่ เปา้ หมาย และท่ีสาคัญต้องใหท้ นั ต่อเทคโนโลยีที่พัฒนาไปอยา่ งรวดเรว็ จึงได้ จดั ทาโครงการพัฒนารปู แบบการจดั กจิ กรรมอ่านสรา้ งสขุ ดว้ ย QR-code ขน้ึ 2. แนวคิด ทฤษฎีเก่ียวกับเรือ่ งท่จี ะทา ยุทธศาสตรแ์ ละจุดเนน้ การดาเนินงาน สานักงาน กศน.ประจาปี 2560 มพี นั ธกิจที่สอดคล้อง คอื จัดและส่งเสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัยคือสง่ เสรมิ และสนับสนุนการมสี ่วน ร่วมของภาคีเครอื ข่ายและชุมชน ในการจัดการศกึ ษานอกระบบ ยทุ ธศาสตรท์ ี่ 4 ขยายโอกาสในการเขา้ ถึงบรกิ ารการศกึ ษาและการเรียนรูอ้ ย่างตอ่ เนือ่ ง ตลอดชวี ิต ขอ้ ท่ี 4.6 มุ่งเน้นการส่งเสรมิ ให้เกดิ ชุมชนรักการอ่าน “นงั่ ทไ่ี หน อา่ นท่นี ่ัน” ในรูปแบบตา่ งๆ เช่น อาสาสมคั รส่งเสริมการอ่าน ห้องสมดุ ประชาชน บา้ นหนังสือชุมชน ตู้หนงั สือเคลอื่ นที่ในตลาด และหนงั สือพิมพฝ์ าผนงั เป็นตน้ ยุทธศาสตรท์ ี่ 5. ส่งเสริมและพฒั นาระบบเทคโนโลยีดิจทิ ัลเพ่ือการศึกษา ข้อท่ี 5.2 พฒั นาระบบชอ่ งทางแหล่งเรียนรอู้ อนไลน์ (Portal Web)และส่งเสริมใหป้ ระชาชน นาเทคโนโลยีสารสนเทศและการสือ่ สารมาประยุกต์ใช้ในการเรียนรู้/กจิ กรรมต่างๆ เพือ่ เพมิ่ โอกาส การเรยี นรู้และการพฒั นาอาชพี เชน่ การแสวงหาความรเู้ พื่อการดารงชวี ติ การพฒั นาตอ่ ยอดอาชีพ เพื่อสร้างรายได้ โดยผา่ นกลไกของศูนย์ดจิ ิทัลชุมชน เพื่อให้ผเู้ รยี นสามารถนาความรคู้ วามสามารถ เจตคติทด่ี ีตอ่ การประกอบอาชพี และทกั ษะทีพ่ ฒั นาข้ึนไปใช้ประโยชนใ์ นการประกอบอาชีพทส่ี ร้าง รายไดไ้ ด้จริงและการพฒั นาสู่เศรษฐกจิ เชงิ สรา้ งสรรคต์ อ่ ไปและสิง่ แวดล้อมและการเข้าสสู่ ังคม เศรษฐกิจทข่ี ับเคลื่อนดว้ ยนวัตกรรม (Thailand ๔.๐) จากผลสารวจการอา่ นของคนไทยของสานกั งานสถติ แิ ห่งชาติ ระบุวา่ คนไทยอ่านผา่ นสมารท์ โฟนและอปุ กรณ์แท็บเล็ตเพมิ่ ข้นึ จากปี 2554 ท่ีมเี พยี ง 0.3 % เพม่ิ เป็น 1.8 % ในปี ปี 2556 แมจ้ ะ ดูเหมือนเป็นปริมาณทนี่ ้อยนิด แต่อัตราการเตบิ โตนัน้ สูงถงึ 6 เท่าตัวในชว่ งระยะเวลาเพียงสองปี สว่ นการอา่ นทางคอมพวิ เตอร์เพ่ิมขึ้นประมาณ 2.5 เทา่ ขณะทกี่ ารอา่ นจากหนังสือหรือกระดาษลดลง เพยี งเล็กน้อย ชี้ให้เหน็ ว่าอปุ กรณไ์ อทีมไิ ด้สง่ ผลกระทบตอ่ การอ่านหนังสอื ทีเ่ ปน็ กระดาษแตอ่ ยา่ งใด แตม่ แี นวโนม้ ที่คนจะอา่ นผา่ นช่องทางท่ีหลากหลายมากขึน้ ท้ังท่เี ป็นหนงั สอื กระดาษ อปุ กรณ์ไอที และหนงั สืออิเล็กทรอนิกส์

-3- 3. ขอ้ เสนอแนะความคดิ เพื่อพัฒนางานหรือปรับปรุงงานใหม้ ีประสิทธิภาพมากขนึ้ หรอื วธิ กี ารเพ่ือพฒั นางานปรับปรงุ งานใหม้ ปี ระสทิ ธภิ าพมากขึ้น (เลอื กอยา่ งใดอยา่ งหน่ึง) 3.1 ศกึ ษาสภาพปัญหา และความต้องการอา่ นของคนในชุมชน 3.2 ออกแบบกิจกรรมเพอ่ื แก้ไขสภาพปัญหา และตรงกับความตอ้ งการของคนในชุมชน 3.2.1 QR-code สร้างสุข โดยนาความร้เู รอื่ งตา่ งๆ ท่ีตรงกบั ความต้องการของ กลมุ่ เป้าหมาย มาบนั ทึกลงในเวบ็ ไซด์ของหอ้ งสมดุ ประชาชน “เฉลมิ ราชกุมารี” อาเภอเสนา แลว้ นา URL มาสรา้ งเปน็ QR-code พร้อม แนะนาเรื่องนั้นสัน้ ๆ ผ่านแผ่นพับ เพื่อนาเผยแพร่ ประชาสัมพันธ์ ตามช่ือกจิ กรรม เชน่ อ่านนทิ านผ่านสแกน สาหรบั เดก็ และเยาวชน สแกนสรา้ ง อาชีพ โคด้ ลับยาสานวน สาหรบั วัยผ้ใู หญ่ QR-codeกินดอี ยดู่ ี สภุ าษิตโคด้ ลับ สาหรบั ผู้สูงอายุ เป็นตน้ 3.2.2 เผยแพร่ประชาสมั พันธ์ ดว้ ยวิธีการ 1) ไลน์ และ เฟสบุค๊ ส์ของหอ้ งสมุด โดยบันทกึ ขอ้ ความสั้นๆ ทน่ี ่าสนใจพรอ้ ม QR-code เพื่อใหส้ แกนเขา้ ไปอา่ นรายละเอยี ดในเว็บไซต์ 2) ศนู ย์ดิจิตัลชุมชน โดยครู กศน.ตาบล ประชาสัมพนั ธใ์ ห้นกั ศึกษา กศน. ใช้ เทคโนโลยีในการแสวงหาความรู้ จาก ไลน์ และเฟสบ๊คุ ส์ของห้องสมุด 3) อาสาสมัครสง่ เสริมการอา่ น โดยใชแ้ ผน่ พบั แนะนาวิธีการเขา้ ถงึ เน้ือหา (รายละเอยี ดเน้อื หาที่บนั ทึกอย่ใู นเว็บไซต์) ผา่ นการสแกน QR-code ด้วยโทรศพั ท์สมารท์ โฟนใน กิจกรรมของผูส้ งู อายุในแต่ละตาบล * หมายเหตุ ครู กศน.ตาบล และอาสาสมคั รสง่ เสรมิ การอา่ น ตอ้ งประสานงานกบั บรรณารักษเ์ พื่อบนั ทกึ ขอ้ มลู การอา่ นให้ตรงกับความตอ้ งการของทุกกลมุ่ เป้าหมาย 4. ผลทีค่ าดวา่ จะได้รับ 1. ทาให้ทราบสภาพปัญหาการอา่ นของคนในชมุ ชน 2. ไดร้ ูปแบบการจัดกจิ กรรมส่งเสริมการอา่ นผ่านการใชเ้ ทคโนโลยี ท่ีเหมาะสมกบั ทกุ กลุ่มเป้าหมาย และตรงกบั ความต้องการอย่างแทจ้ รงิ 3. ประชาชนผู้รับบรกิ ารมีความพึงพอใจในการจัดกิจกรรมสง่ เสริมการอา่ น ของหอ้ งสมุด ประชาชน “เฉลมิ ราชกมุ ารี” อาเภอเสนา เปน็ ชมุ ชนทอ่ี ่านสร้างสขุ อย่างแท้จรงิ 5. ตวั ชีว้ ดั ความสาเรจ็ 1. ผู้ใชบ้ รกิ ารมีความพงึ พอใจร้อยละ 80 ขน้ึ ไป 2. ห้องสมดุ ประชาชน “เฉลมิ ราชกมุ ารี” อาเภอเสนา จดั กิจกรรมสง่ เสรมิ การอ่าน ได้ สอดคลอ้ งกบั ความต้องการของกลุม่ เปา้ หมายทุกวัย (ลงช่อื ) (นางสาวฉนั ทนา ทรงหมู่) ผู้เสนอแนวคิด วันท่ี 11 เดือน มกราคม พ.ศ. 2560