วันฉัตรมงคล 64 กศน.ตำบลมหาสวัสดิ์

วันฉัตรมงคล เป็ นวันที่รำลึกถึงพระรำชพิธีบรมรำชำภิเษก เป็ น พระมหำกษัตริย์ รัชกำลที่ 10 แห่งรำชวงศ์จักรี และรำชอำณำจักรไทย ของ พระบำทสมเด็จพระปรเมนทรรำมำธิบดีศรีสินทรมหำวชิรำลงกรณ พระวชิรเกล้ำ เจ้ำอย่หู วั หลงั จำกเสด็จขนึ ้ เถลิงถวลั ยรำชสมบตั ิ ต่อจำกพระบำทสมเด็จพระบรม ชนกำธิเบศร มหำภูมิพลอดุลยเดชมหำรำช บรมนำถบพิตร เมื่อวนั ท่ี 13 ตุลำคม พ.ศ. 2559 และดำรงพระอิสริยยศเป็น “พระบำทสมเดจ็ พระวชิรเกล้ำเจ้ำอยหู่ วั ”

รัฐบำลไทยและพสกนิกร จึงได้น้อมเกล้ำน้อมกระหม่อม จัด งำนพระรำชพิธีฉลองพระเศวตฉัตรหรือรัฐพิธีฉัตรมงคล หรืออำจ เรียกว่ำพระรำชพิธีฉัตรมงคล ซึ่งกระทำในวันบรมรำชำภิเษก ถวำย เมอื่ วนั ท่ี 4 พฤษภำคม พ.ศ. 2562 กศน.ตำบลมหำสวัสด์ิ

ทงั้ นี ้พระบำทสมเด็จพระวชิรเกล้ำเจ้ำอย่หู วั ได้มีพระปฐมบรม รำชโองกำรในพระรำชพิธีบรมรำชำภิเษกนนั้ วำ่ “เรำจะสืบสำน รักษำ และต่อยอด และครองแผ่นดินโดยธรรม เพื่อประโยชน์สขุ แห่งอำณำ รำษฎรตลอดไป” ตัง้ แต่นัน้ เป็ นต้ นมำ พสกนิกรชำวไทยจึงได้ ถือเอำวันท่ี 4 พฤษภำคม ของทกุ ปี เป็นวนั ฉตั รมงคล เพอ่ื น้อมรำลกึ ถึงวนั สำคญั นี ้ กศน.ตำบลมหำสวัสด์ิ

กำรจดั พระรำชพิธีบรมรำชำภิเษกนนั้ มีหลกั ฐำนปรำกฏ ในหลกั ศลิ ำจำรึก วดั ศรีชมุ ของพญำลิไท ว่ำเริ่มต้นมำตัง้ แต่ครัง้ พอ่ ขนุ ผำเมืองได้อภิเษกพ่อขุนบำงกลำงหำว หรือพ่อขุนบำงกลำงท่ำว ให้ เป็นผ้ปู กครองเมืองสโุ ขทยั กศน.ตำบลมหำสวัสด์ิ

จำกนนั้ ในสมยั กรุงรัตนโกสินทร์ พระบำทสมเด็จพระพทุ ธยอด ฟ้ ำจุฬำโลกมหำรำช ได้ทรงฟื ้นฟูพระรำชพิธีบรมรำชำภิเษกให้ถูกต้ อง สมบูรณ์ โดยพระมหำกษัตริย์ท่ียังมิได้ ทรงประกอบพระรำชพิธีบร ม รำชำภิเษก จะไม่ใช้คำว่ำ “พระบำท” นำหน้ำ “สมเด็จพระเจ้ำอยู่หัว” และ คำสง่ั ของพระองค์ก็ไมเ่ รียกวำ่ “พระบรมรำชโองกำร” และอีกประกำรหน่ึงคือ จะยงั ไมม่ ีกำรใช้ นพปฎลเศวตฉตั ร หรือฉตั ร 9 ชนั้ กศน.ตำบลมหำสวัสด์ิ

ก่อนหน้ำรัชสมยั ของพระบำทสมเด็จพระจอมเกล้ำเจ้ำอยู่หวั พระรำชพิธีฉัตรมงคลถือ เป็ นพิธีของเจ้ำพนกั งำนในพระรำชฐำน ท่ีมีหน้ำท่ีรักษำเครื่องรำชปู โภคและพระทวำรประตวู งั ได้จดั กำรสมโภชสงั เวยเคร่ืองรำชูปโภคท่ีตนรักษำทุกปี ในเดือนหก และเป็ นงำนส่วนตวั ไม่ถือ เป็ นงำนหลวง จนกระทงั่ สมยั พระบำทสมเด็จพระจอมเกล้ำเจ้ำอยหู่ วั เสดจ็ ขนึ ้ ครองรำชย์ ได้ทรงกระทำ พิธีฉตั รมงคลขึน้ เป็ นครัง้ แรก ในวนั บรมรำชำภิเษก เมื่อวนั ท่ี 15 พฤษภำคม พ.ศ. 2393 โดยมี พระรำชดำริวำ่ วนั บรมรำชำภิเษกเป็ นมหำมงคลสมยั ที่ควรแก่กำรเฉลิมฉลองในประเทศท่ีมีพระ เจ้ำแผ่นดิน จึงถือให้วันนัน้ เป็ นวันนักขัตฤกษ์มงคลกำล และควรที่จะมีกำรสมโภชพระมหำ เศวตฉตั รให้เป็ นสวสั ดมิ งคลแก่รำชสมบตั ิ แตเ่ น่ืองจำกเป็ นธรรมเนียมใหม่ ยำกต่อกำรเข้ำใจ อีก ทงั้ เผอิญที่วนั บรมรำชำภเิ ษกไปตรงกบั วนั สมโภชเคร่ืองรำชปู โภคที่มีแตเ่ ดมิ พระบำทสมเดจ็ พระ จอมเกล้ำเจ้ำอย่หู วั จึงทรงอธิบำยว่ำ วนั ฉตั รมงคลเป็ นวนั สมโภชเครื่องรำชปู โภค จึงไม่มีใครติด ใจสงสยั กศน.ตำบลมหำสวัสด์ิ

ดงั นนั้ จึงได้มีพระรำชดำริจดั งำนพระรำชกศุ ลพระรำชทำนช่ือว่ำ “ฉัตรมงคล” นีข้ ึน้ โดยได้มีกำรเฉลิมฉลองด้วยกำรนิมนต์พระสงฆ์มำสวด เจริญพุทธมนต์ ในวันขึน้ 13 ค่ำ เดือน 6 รุ่งขึน้ มีกำรถวำยภัตตำหำรแด่ พระสงฆ์ที่พระที่นงั่ ดสุ ิตมหำปรำสำทและพระท่ีนง่ั ไพศำลทกั ษิณ ด้วยเหตนุ ี ้ จึงถือว่ำกำรเฉลิมฉลองพระรำชพิธีฉัตรมงคล เร่ิ มมีในรัชกำลของ พระบำทสมเดจ็ พระจอมเกล้ำเจ้ำอยหู่ วั เป็นครัง้ แรก กศน.ตำบลมหำสวัสด์ิ

ตอ่ มำในสมยั รัชกำลท่ี 5 วนั บรมรำชำภิเษก ตรงกบั เดือน 12 จงึ โปรด เกล้ ำฯ ให้ จัดงำนฉัตรมงคลในเดือน 12 แต่ไม่ได้ รับกำรยินยอม พระบำทสมเด็จพระจุลจอมเกล้ ำเจ้ ำอยู่หัวจึงทรงแก้ ไขด้ วยกำรออก พระรำชบญั ญัติว่ำด้วยตรำจลุ จอมเกล้ำสำหรับตระกลู ขึน้ ให้มีพระรำชทำน ตรำนีต้ รงกับวนั คล้ำยบรมรำชำภิเษก ท่ำนผู้หลกั ผู้ใหญ่จึงยินยอมให้เลื่อน งำนฉัตรมงคลมำตรงกับวนั บรมรำชำภิเษก แต่ยังให้รักษำประเพณีสมโภช เคร่ืองรำชูปโภคอยู่ตำมเดิม รูปแบบงำนวันฉัตรมงคลจึงเป็ นเช่นนี จ้ นถึง ปัจจบุ นั กศน.ตำบลมหำสวัสด์ิ

ในรัชกำลปัจจบุ นั พระบำทสมเดจ็ พระเจ้ำอยหู่ วั ทรงพระกรุณำโปรด เกล้ำฯ ให้จดั งำน 3 วนั นน่ั คือ 1. วันฉัตรมงคล ตรงกับวันท่ี 4 พฤษภำคม พระบำทสมเด็จพระ เจ้ำอยู่หัวทรงประกอบพระรำชพิธีบรมรำชำภิเษก ประกอบด้วย สรงพระ มรุ ธำภิเษก ณ ชำลำพระท่ีนง่ั จกั รพรรดิพิมำน ทรงรับนำ้ อภิเษก ณ พระท่ีนง่ั อฐั ทิศอทุ มุ พรรำชอำสน์ ทรงรับเครื่องรำชกกธุ ภณั ฑ์ ขตั ติยรำชวรำภรณ์ และ พระแสง ณ พระที่นั่งภัทรบิฐ เลีย้ งพระ พระสงฆ์ดับเทียนชัย ณ พระท่ีน่ัง อมรินทรวินิจฉยั กศน.ตำบลมหำสวัสด์ิ

ในรัชกำลปัจจบุ นั พระบำทสมเดจ็ พระเจ้ำอยหู่ วั ทรงพระกรุณำโปรด เกล้ำฯ ให้จดั งำน 3 วนั นน่ั คือ 1. วันฉัตรมงคล ตรงกับวันท่ี 4 พฤษภำคม พระบำทสมเด็จพระ เจ้ำอยู่หัวทรงประกอบพระรำชพิธีบรมรำชำภิเษก ประกอบด้วย สรงพระ มรุ ธำภิเษก ณ ชำลำพระท่ีนง่ั จกั รพรรดิพิมำน ทรงรับนำ้ อภิเษก ณ พระท่ีนง่ั อฐั ทิศอทุ มุ พรรำชอำสน์ ทรงรับเครื่องรำชกกธุ ภณั ฑ์ ขตั ติยรำชวรำภรณ์ และ พระแสง ณ พระที่นั่งภัทรบิฐ เลีย้ งพระ พระสงฆ์ดับเทียนชัย ณ พระท่ีน่ัง อมรินทรวินิจฉยั กศน.ตำบลมหำสวัสด์ิ

2. วันที่ 5 พฤษภำคม เป็ นพระรำชพิธีเฉลิมพระปรมำภิไธย พระนำมำภิไธย สถำปนำพระฐำนนั ดรศกั ด์ิพระบรมวงศ์ และเสด็จพระ รำชดำเนินเลยี บพระนครโดยขบวนพยหุ ยำตรำสถลมำรค จำกพระที่นง่ั อำภรณ์ภิโมกข์ปรำสำท วดั บวรนิเวศวิหำร วดั รำชบพิธสถิตมหำสีมำ รำม และวดั พระเชตพุ นวมิ ลมงั คลำรำม กศน.ตำบลมหำสวัสด์ิ

3. วนั ท่ี 6 พฤษภำคม พระบำทสมเด็จพระเจ้ำอย่หู วั เสด็จออก ณ สีหบญั ชร พระท่ีนั่งสทุ ไธสวรรยปรำสำท ให้ประชำชนเฝ้ ำฯ ถวำย พระพรชัยมงคล เสด็จออกให้ทูตำนุทูตและกงสุลต่ำงประเทศเฝ้ ำฯ ถวำยพระพรชยั มงคล ณ พระท่ีนง่ั จกั รีมหำปรำสำท กศน.ตำบลมหำสวัสด์ิ

1. ประดบั ธงชำตติ ำมอำคำรบ้ำนเรือนและสถำนที่รำชกำร 2. ร่วมทำบญุ ตกั บำตร ประกอบพธิ ีทำงศำสนำ เพื่อถวำยเป็นพระรำชกศุ ล 3. น้อมเกล้ำน้อมกระหมอ่ มถวำยพระพรชยั พร้อมเพรียงกนั กล่ำวคำ ถวำยอำศิรวำทรำชสดดุ ี ถวำยชยั มงคลให้ทรงพระเกษมสำรำญ ทรง เจริญพระชนมพรรษำย่ิงยืนนำน เป็นมหำมิ่งขวญั แก่พสกนิกรชำวไทย ไปชว่ั กำลยิ่งยืนนำน กศน.ตำบลมหำสวัสด์ิ