วิธีเลือกหน้ากากอนามัย 2565

เม่ือฝ่ นุ พิษ “ PM 2.5\" กลบั มาเยือนอีกคร้ัง ทาให้ หลายคนกงั วลกบั การดูแลสุขภาพมากข้ึนไปอีก เพราะปี น้ีคนไทยตอ้ งต่อสู้กับโรคระบาดโควิด-19 แบบน้ีควร ดูแลตัวเองเพิ่มเติมอย่างไรดี โดยเฉพาะการเลือกซ้ือ \"หน้ากากอนามัย\" ควรเลือกซ้ือชนิดไหน? เพ่ือให้ สามารถป้ องกนั ไดท้ ้งั เช้ือไวรัสและฝ่ นุ พิษไปพร้อมกนั ก่อนอ่ืน ตอ้ งขอพายอ้ นไปดูประเภทของหนา้ กาก อนามัยชนิดต่างๆ กันอีกคร้ัง มาเช็คดูสิว่าตอนน้ีใน ทอ้ งตลาดมีหนา้ กากอนามยั ประเภทไหนบา้ ง ขอ้ มูลจาก สถาบนั ส่งเสริมความปลอดภยั อาชีวอนามยั และสภาพแวดลอ้ ม ในการทางาน (สสปท.)

1. หน้ากากอนามยั ทางการแพทย์ : สามารถป้ องกนั เช้ือไวรัส แบคทีเรีย ฝ่ นุ ละออง เกสรดอกไม้ สารคัดหลงั่ จากผู้อื่น ผลิตจากพลาสติกพอลิโพรพิลีนท่ีมีความ ปลอดภยั ป้ องกนั เช้ือแบคทีเรียหรือเช้ือไวรัสจากคนสู่คน ไดถ้ ึง 99% ป้ องกนั ฝ่ นุ ละออง และเกสรดอกไม้ ขนาดเล็ก 3 ไมครอน ไดถ้ ึง 66.37% (ป้ องกนั PM 2.5 ไม่ได้) ขอ้ มูลจาก สถาบนั ส่งเสริมความปลอดภยั อาชีวอนามยั และสภาพแวดลอ้ ม ในการทางาน (สสปท.)

2. หน้ากากคาร์บอน : สามารถป้ องกนั เช้ือไวรัส เช้ือแบคทีเรีย ฝ่ ุนละออง เกสรดอกไม้ สารคดั หลง่ั จาก ผูอ้ ื่น กรองกล่ิน มีคุณสมบตั ิไม่ต่างจากหนา้ กากอนามยั ทางการแพทย์ แต่จะมีความพิเศษข้ึนมาคือมีช้นั Carbon ท่ีสามารถกรองกล่ินท่ีไม่พึงประสงค์ได้ดีกวา่ มีเส้นใย สังเคราะห์หนา 4 ช้ัน ช่วยกรองแบคทีเรียได้ถึง 95% กรองฝ่ นุ ละอองขนาด 3 ไมครอน ไดถ้ ึง 66.37% (ป้ องกนั PM 2.5 ไม่ได)้ ขอ้ มูลจาก สถาบนั ส่งเสริมความปลอดภยั อาชีวอนามยั และสภาพแวดลอ้ ม ในการทางาน (สสปท.)

3. หนา้ กาก N95 : สามารถป้ องกนั เช้ือไวรัส เช้ือ แบคทีเรีย ฝ่ นุ ละออง เกสรดอกไม้ สารคดั หลง่ั กรองกล่ิน กนั ฝ่ นุ PM 2.5 ไดผ้ ลิตจากพอลิโพรพิลีน ป้ องกนั การเช้ือ โรคท่ีมีขนาดเล็กมากๆ ได้ มีประสิทธิภาพสูงกว่า หนา้ กากอนามยั ทว่ั ไป ลกั ษณะของ N95 จะครอบลงไปที่ ปากและจมูกอยา่ งมิดชิด จึงทาให้เช้ือไวรัสไม่สามารถ ลอดผ่านได้ อีกท้ังมีประสิทธิภาพในการดกั จับอนุภาค ขนาดเล็กอยา่ ง PM 2.5 และ PM 10 ไดไ้ ม่นอ้ ยกวา่ 95% (ป้ องกนั PM 2.5 ในระดบั ดีมาก) ขอ้ มูลจาก สถาบนั ส่งเสริมความปลอดภยั อาชีวอนามยั และสภาพแวดลอ้ ม ในการทางาน (สสปท.)

4. หน้ากาก FFP1-FFP2:สามารถป้ องกันเช้ือ ไวรัส เช้ือแบคทีเรีย ฝ่ นุ ละออง เกสรดอกไม้ สารคดั หลงั่ ท้ังยงั กรองกลิ่นและกันฝ่ ุน PM2.5ได้ มีประสิทธิภาพ ใกลเ้ คียงกบั หนา้ กากอนามยั N95 ท่ีสามารถป้ องกนั ได้ ท้ังฝ่ ุน PM2.5และเช้ือไวรัสได้อย่างดี สามารถดักจับ อนุภาคขนาดเลก็ PM2.5 และ PM10 ไดไ้ ม่นอ้ ยกวา่ 94% นอกจากน้ันยังสามารถป้ องกัน สารเคมีฟูมโลหะ ไดอ้ ีกดว้ ย (ป้ องกนั PM 2.5 ไดด้ ี) ขอ้ มูลจาก สถาบนั ส่งเสริมความปลอดภยั อาชีวอนามยั และสภาพแวดลอ้ ม ในการทางาน (สสปท.)

5. หนา้ กากผา้ : สามารถป้ องกนั เช้ือแบคทีเรีย ฝ่ ุน ละออง เกสรดอกไม้ ละอองน้ามูก/น้าลายขนาดใหญ่ หนา้ กากผา้ มี 2 แบบ แบบแรกผลิตจากผา้ ฝ้ าย แบบท่ีสอง ผลิตจากใยสังเคราะห์ซ้อนกัน ท้ังสองแบบใชส้ าหรับ ป้ องกนั ฝ่ นุ ละออง และป้ องกนั น้ามูกหรือน้าลายจากการ ไอ/จามได้ กรองฝ่ นุ ละอองอนุภาคใหญ่ได้ แต่ไม่สามารถ กรองเช้ือโรคท่ีมีขนาดเลก็ มากๆ ได(้ ป้ องกนั PM 2.5 และ ไวรัสไมไ่ ด)้ ขอ้ มูลจาก สถาบนั ส่งเสริมความปลอดภยั อาชีวอนามยั และสภาพแวดลอ้ ม ในการทางาน (สสปท.)

6. หนา้ กากฟองนา้ํ : สามารถป้ องกนั เช้ือแบคทีเรีย ฝ่ นุ ละออง เกสรดอกไม้ ผลิตจากโพลียรู ีเทนคาร์บอน ใช้ สาหรับกรองอากาศโดยเฉพาะ สามารถซักทาความ สะอาดไดแ้ หง้ เร็ว มีประสิทธิภาพนอ้ ยท่ีสุดคอื ป้ องกนั ได้ แค่ฝ่ ุนละอองท่ีมีขนาดเล็ก และเกสรดอกไมไ้ ดเ้ ท่าน้ัน (ป้ องกนั PM 2.5 และไวรัสไม่ได)้ ขอ้ มูลจาก สถาบนั ส่งเสริมความปลอดภยั อาชีวอนามยั และสภาพแวดลอ้ ม ในการทางาน (สสปท.)

จากขอ้ มูลขา้ งตน้ ทาใหส้ รุปไดว้ า่ \"หนา้ กากอนามยั \" ที่สามารถป้ องกนั ไดท้ ้งั เช้ือไวรัสก่อโรคโควดิ -19 และฝ่ นุ พษิ PM2.5 ไปพร้อมกนั กค็ ือ หนา้ กาก N95 และ หนา้ กาก FFP1-FFP2 แตก่ ม็ ีขอ้ เสียตรงที่วา่ หนา้ กากท้งั สองชนิดน้ี มีราคาสูง ถา้ ตอ้ งซ้ือมาใชค้ ร้ังเดียวแลว้ ทิ้ง ทุกวนั อาจรู้สึกวา่ แพงเกินกวา่ ที่จะใชใ้ นชีวติ ประจาวนั เรื่องน้ีมีวธิ ีแกไ้ ขไดง้ ่ายๆ คือ การดดั แปลงโดยใช้ หนา้ กากปกติแต่สวมใส่เพ่ิมเป็ น 2 ช้นั และ/หรือ ใช้ สเปรยท์ ่ีมีคุณสมบตั ิสะทอ้ นน้าฉีดพรมบน \"หนา้ กากผา้ \" เพอ่ื เพ่มิ ประสิทธิภาพใหห้ นา้ กากผา้ ธรรมดากลายเป็ น หนา้ กากท่ีป้ องกนั ไดท้ ้งั ฝ่ นุ และไวรัสควบคู่กนั แบบ 2in1

รศ.ดร.เจษฎา เด่นดวงบริ พันธ์ อาจารย์ประจา ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลยั ได้ให้คาแนะนาในการสวมใส่หน้ากาก อนามยั ในช่วงที่ประเทศไทยตอ้ งเจอท้งั ไวรัสโควิด-19 และฝ่ นุ พษิ PM2.5 ไวด้ งั น้ี 1. หนา้ กากที่ป้ องกนั ไดท้ ้งั ฝ่ ุน PM 2.5 และเช้ือไวรัส โควิดได้ผลดีที่สุด คือ หน้ากากแบบ N95ท่ีมีความ ละเอียดสูงมาก และรูปทรงครอบหนา้ กระชบั แน่นมาก แตม่ ีราคาแพง และทาให้หายใจลาบากมาก เหมาะกบั คน ท่ีตอ้ งทางานกบั คนไขท้ ี่อาจติดเช้ือ และคนที่ตอ้ งอยู่กบั ฝ่ นุ ที่มีปริมาณสูง เท่าน้นั

2. หน้ากากอนามัยทางการแพทย์ ท่ีเป็ นผ้า พลาสติกสังเคราะห์หลายช้นั สามารถป้ องกนั ละออง น้าลายของคนที่ไอ/จามออกไปไดเ้ ป็ นอยา่ งดี แมว้ า่ จะ หายใจไดส้ ะดวก ราคาประหยดั ใช้แลว้ ทิ้งได้ และมี ความละเอียดสูง (รองลงมาจากหน้ากาก N95)แต่ไม่ สามารถครอบใบหนา้ ไดอ้ ยา่ งแน่นหนา ทาใหม้ ีช่องที่ เราจะหายใจเอาอากาศและฝ่ นุ PM 2.5 ท่ีมากบั อากาศ ซ่ึงมีขนาดเลก็ มาก เขา้ ไปไดโ้ ดยง่าย 3. ส่วนหน้ากากผา้ ท่ีรณณรงคใ์ ห้ใส่กนั มีความ ละเอียดของเส้นใยผา้ ต่ามาก แมว้ ่าจะตัดเย็บเข้ากับ ใบหนา้ ไดด้ ี ก็ยงั ทาให้หายใจเอาฝ่ นุ PM 2.5 เขา้ ไปได้ โดยง่ายเช่นกนั 4. จากท่ีเคยมีการทดลองในปี ก่อนๆ พบว่า ถา้ ใชห้ น้ากากอนามยั ทางการแพทยซ์ อ้ นกนั 2 ช้นั ความ หนาของการกรอง 2 ช้ันน้ัน จะสามารถป้ องกันฝ่ ุน PM2.5ได้ในระดับท่ีน่าพอใจ (แมว้ ่ารูปทรงจะยงั ไม่ ค่อยแนบหนา้ ก็ตาม)

5. วิธี การประยุกต์ คือ ใส่ หน้ากากอนามัยทาง การแพทยไ์ วด้ า้ นใน แลว้ ใชห้ นา้ กากผา้ ใยสังเคราะห์ ที่ เป็ นลกั ษณะ 3 มิติเขา้ กบั ใบหน้า สวมทบั อีกช้นั กดให้ หนา้ กากแนบกบั หนา้ ไว้ สงั เกตวา่ เวลาหายใจจะลาบาก ข้ึนกวา่ การใส่หนา้ กากอนามยั การแพทยธ์ รรมดา เวลา หายใจเขา้ จะรู้สึกไดถ้ ึงการดูดของหนา้ กากเข้ามาแนบ กบั ใบหน้า ซ่ึงถือว่าใชไ้ ดแ้ ลว้ และมีขอ้ ดีคือสามารถ ถอดหน้ากากดา้ นในทิ้งได้ โดยท่ียงั เก็บหนา้ กากดา้ น นอกเอาไวห้ รือซกั ไดด้ ว้ ย (รศ.ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพนั ธ์)

ผู้ช่วยศาสตราจารย์ เภสัชกรหญิง ดร.จิตติมา ลัคนากุล ภาควิชาวิทยาการเภสัชกรรมและเภสัช อุตสาหกรรม คณะเภสัชกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลยั ก็ไดร้ ะบุถึงวิธีการเพิ่มประสิทธิภาพให้ หนา้ กากผา้ มีประสิทธิภาพมากข้ึน ในการกรองฝ่ ุน PM 2.5และไวรัสโควิด-19 ได้ด้วยการใช้ผลิตภัณฑ์ Shield+ ท่ีทางคณะเภสชั ฯ ไดศ้ ึกษาวจิ ยั ข้ึนมา สเปรยด์ งั กล่าวสามารถใชไ้ ดห้ ลายคร้ัง ลดการ ทิ้งหน้ากากอนามยั ไดจ้ านวนหน่ึง ช่วยเพิ่มทางเลือก สาหรับผู้ท่ีไม่สามารถเข้าถึงหน้ากากราคาแพงได้ นอกจากน้ียงั ช่วยป้ องกนั ฝ่ นุ ไดเ้ ช่นกนั สเปรยต์ วั แรกที่ พฒั นาออกมาคือเปรยส์ ีใส ซ่ึงเป็ นผลงานวิจยั ในช่วง PM 2.5 มีปัญหาอยา่ งหนกั ก่อนช่วง COVID-19

1.บรรจุภณั ฑไ์ มไ่ ดม้ าตรฐาน สังเกตไดจ้ ากบรรจุภณั ฑข์ องตวั สินคา้ มักมีรอย บุบชารุด ไม่มีการห่อซีลสินคา้ บรรจุภัณฑ์ท่ีได้ตาม มาตรฐาน จะตอ้ งระบุประเภทของหนา้ กาก คาแนะนา การใชง้ าน แหล่งผลิตและนาเขา้ วนั เดือนปี ที่ผลิต และ วนั หมดอายุ อยา่ งชดั เจน และมีการห่อซีลของสินคา้

2. มีกลิ่นสารเคมีหรือกลิ่นพลาสติก หนา้ กากอนามยั ปลอม เม่ือขย้จี ะมีละอองฟ้ งุ ออกมา และยงั มีกล่ินของสารเคมีหรือกลิ่นพลาสติก โดยปกติแลว้ หนา้ กากท่ีไดม้ าตรฐานจะตอ้ งไมม่ ีกล่ิน สารเคมี 3. มีตาหนิ หนา้ กากมีรอยตาหนิ รอยเป้ื อน นนั่ เกิดจากการนา หนา้ กากอนามยั ท่ีใชแ้ ลว้ มาซกั รีด และนามาบรรจุขาย ใหม่

4.ไมม่ ีแผน่ กรอง เมื่อตดั หนา้ กากอนามยั ออกมาดูแลว้ หากเป็ นของ แท้จะมีแผ่นกรองแต่หากเป็ นของปลอมที่ไม่ได้ มาตรฐานจะไม่มีแผ่นกรองอยู่ขา้ งใน แมจ้ ะทาออกมา หนาหลายช้ันแต่ก็ไม่มีประสิทธิภาพในการป้ องกัน ไวรัสไดเ้ หมือนหนา้ กากอนามยั ของแท้ ซ่ึงไม่ต่างอะไร กบั การใส่หนา้ กากอนามยั ผา้ เลย มิหนาซ้ายงั มีราคาท่ีสูง กวา่ ดว้ ย

5.ไม่กนั น้า หยดน้าแลว้ น้าซึมเขา้ หนา้ กาก ให้ลองหยดน้ าลงบนหน้ากากหากน้ าซึมเข้า หนา้ กากนน่ั หมายความวา่ หนา้ กากไม่มีประสิทธิภาพใช้ ป้ องกนั ไวรัสไม่ได้ แต่ก็ยงั มีบางย่ีห้อท่ีสามารถกนั น้า ได้แต่ด้านในไม่มีตัวกรองสาหรับป้ องกันไวรัส เพราะฉะน้ันตอ้ งตรวจสอบดา้ นในดว้ ยว่ามีแผ่นกรอง หรือไม่

เลือก 'หนา้ กากอนามยั ' ป้ องกนั ท้งั 'โควดิ -19' และ 'PM2.5' แบบไหนดี.กรุงเทพธุรกิจ(2565) คน้ หาเม่ือ 26 มกราคม 2565 เขา้ ถึงไดจ้ าก https://www.bangkokbiznews.com