องค์ประกอบดนตรีสากล

องคประกอบ ดนตรีสากล นายพพิ ัฒนพงษ ตาทอง นางสาวสรลั นชุ แกว มณี โรงเรยี นวทิ ยาศาสตรจุฬาภรณราชวิทยาลัย ลพบุรี

องค์ประกอบดนตรีสากล 1 เสียง (Tone) 5 พืนผวิ (Texture) 2 จงั หวะ (Rhythm) 6 สีสนั ของเสียง (Tone color) 3 ทาํ นอง (Melody) 7 รูปแบบหรือคีตลกั ษณ์ (Form) 4 เสียงประสาน (Harmony)

1 เสียง (Tone) เสียงทีเกิดจากการสนั สะเทือนของอากาศอยา่ ง สมาํ เสมอ โดยจะเกดิ ขึนจาก การรอ้ ง การดีด การสี การตี และการเป่ า ระดบั เสียง AB ความยาวของเสียง CD ความสงู -ตาํ ของเสียง ซึงเกิดจาก ความสนั -ยาวของเสียงใน ความถีของการสนั สะเทือน ถา้ มคี ลืน ระยะเวลาหนึง ความถีมากเสียงจะมีระดบั สงู แต่ถา้ มี คลืนความถีนอ้ ยระดบั เสียงจะออกมา ตาํ คุณภาพของเสียง ความเขม้ ขน้ ของเสียง คุณภาพของเสยี งแต่ละชนิดเกิด ความเขม้ ของเสียงจากเบาไปหาดงั จากการสนั สะเทือนของวตั ถุทีทาํ ใหเ้ กิดเสียงนันๆ.

กราฟแสดงความถ่ีคล่ืนเสียง

2 จงั หวะ (Rhythm) เสยี งยาว ๆ สนั ๆ หรอื เสยี งหนกั ๆ เบา ๆ ซึ(งประกอบอยใู่ นสว่ นตา่ งๆของบทเพลง มีองคป์ ระกอบ ทวั ( ๆไป ความเร็วจงั หวะ (Tempo) อตั ราจงั หวะ (Time signature) ลีลาจงั หวะ (Rhythmic Pattern) เวลาทางดนตรี คือ ความเร็ว ความ การจดั แบง่ จงั หวะเคาะ กระสวนของจงั หวะ หรอื รูปแบบ ชา้ ปานกลาง ชา้ ซ(ึงถูกกาํ หนดไวใ้ น ออกเป็ นกล่มุ ๆ เพื(อทาํ ใหเ้ กิด ของ จงั หวะ ท(ีถูกกาํ หนดขึนมา บทเพลงโดย ผปู้ ระพนั ธเ์ พลงเป็ นผู้ การเคาะจงั หวะ และการเนน้ เพื(อใชบ้ รรเลงประกอบบท เพลง กาํ หนดขึน โดยมีเครื(องหมายกาํ หนด อยา่ งสมาํ( เสมอ การ จดั กล่มุ เช่น ลีลาจงั หวะมารช์ (March) ความเร็ว กาํ กบั อยูโ่ ดยจะเป็ นตวั เลข จงั หวะเคาะที(พบในบทเพลง ลีลาจงั หวะ วอลทซ์ (Waltz) ลีลา หรือคาํ ศพั ทท์ ีใ( ชบ้ อกความเร็ว ทวั ( ๆไปคือ 2, 3, และ4 จงั หวะสโลว์ (Slow) ลีลา จงั หวะ Tempo มีหน่วยเป็ น bpm หรือ Beat แทงโก (Tango) ลีลาจงั หวะร็อค per minute (Rock) เป็ นตน้

ตวั อยา่ ง ความเรว็ จงั หวะ (Tempo) อตั ราจงั หวะ (Time signature) ลีลาจงั หวะ (Rhythmic Pattern) Straight Rhythm Swing Rhythm

3 ทาํ นอง (Melody) เสียงดนตรีทีมีความแตกต่างในดา้ น ระดบั เสียง และดา้ นความยาวของเสยี ง มาจดั เรียบ เรียงใหด้ าํ เนินต่อเนืองไปตาม แนวนอน เราเรียกวา่ ทาํ นอง ทาํ นองเป็ นองคป์ ระกอบของบทเพลงทีจาํ ง่าย มากกวา่ องคป์ ระกอบอืนๆ ทาํ นองเพลงจะ มีความ หลากหลายลกั ษณะแตกต่างกนั ออกไป องคป์ ระกอบของทาํ นองเพลง คือทิศทางการเคลือนทีของทาํ นอง (Direction of Melody) ทศิ ทางการเคลื(อนทข(ี องทาํ นอง (Direction of Melody) ทาํ นองเพลงอาจเคลือนไปในหลายทิศทาง เชน่ การเคลือนที ขึน การเคลือนทีลง อยกู่ บั ที หรือ การซาํ ของทาํ นอง รูปรา่ งของทาํ นองเพลง (Contour of Melody) หมายถึงแนวเสน้ ทีลากจาก โนต้ ทุกโน้ตของทาํ นองเพลง ตงั แต่ โนต้ แรก จนถึง โน้ตสุดทา้ ย ทาํ ใหเ้ กิดเป็ นแนวเสน้ ทีเป็ นรปู ร่างของ ทาํ นองเพลงจงั หวะของทาํ นอง (Melodic Rhythm) หมายถึง ความสนั ยาวของระดบั เสยี งแต่ละเสียงที ประกอบกนั เป็ นทาํ นอง

1. ขนั คู่เสยี ง (interval) โนต้ 2 เสยี ง 4 ท(ีเลน่ พรอ้ มกนั หรอื ดงั พรอ้ มกนั เสียงประสาน2. คอรด์ (Chord) โนต้ 3 เสยี งขึนไปท(เี ลน่ พรอ้ มกนั (Harmony) 3. ฮารโ์ มนี (Harmony) เสียงดนตรีต่างๆ ทีถกู กาํ หนดใหบ้ รรเลงขึนพรอ้ มๆ กนั ดว้ ยนักเรียบเรียงเสียง ประสาน ตามหลกั วชิ าการ ประสานเสียง เพอื ทาํ ใหเ้ สียง ต่างๆในบท เพลงนันเกิด ความกลมกลืน และความไม่ กลมกลืน ช่วยปรุงแต่ง ทาํ นองเพลงทีไพเราะอยแู่ ลว้ ใหเ้ กิดความสมบรู ณแ์ ละ ไพเราะมาก ยงิ ขึน

1 พืนผิวแบบทาํ นองเดียว 5 พืนผิว (Texture) (Monophonic Texture) Insert the title of your subtitle Here 2 พืนผิวแบบหลายทาํ นอง (Polyphonic Texture) 3 พืนผิวแบบมีเสียงรว่ ม (Homophonic 4 พืนผิวแบบมีจุดรว่ มหรือลกู ตก Texture) เดียวกนั (Heterophonic Texture) ดนตรีทีมแี นวทาํ นองหลกั หนึง ทาํ นอง และมีเสียงเพมิ เขา้ มา เพอื ดนตรีหลายทาํ นอง ซึงมีผบู้ รรเลง ช่วยสนับสนุนใหแ้ นวทาํ นองเด่นชดั ตงั แต่ 2 คนขึนไป ดาํ เนินทาํ นอง และมคี วามไพเราะยงิ ขึน เสียงที หลกั เดียวกนั มกี ารตกแต่งทาํ นอง เพิมเขา้ มานีจะไมม่ ีความสาํ คญั เท่า เพิมเติมจากทาํ นองหลกั เล็กนอ้ ย แนวทาํ นอง โดยมีจุด ร่วมของเสียงหรือลกู ตก เดียวกนั

6 สีสนั ของเสยี ง (Tone Color) คุณสมบตั ิทางดา้ นเสียงของเครือง ดนตรีชนิดต่าง ๆ รวมทงั เสียงรอ้ ง ของมนุษย์ ซึงมคี วามแตกต่างกนั นํามา บรรเลงรว่ มกนั จะทาํ ใหเ้ กิด สีสนั ของเสยี งแตกต่างกนั ไป ตาม ความสงู ตาํ ของเสียง ตาม ลกั ษณะของการบรรเลง และตาม ลกั ษณะของการประสมวง

7 คตี ลกั ษณ์ (Form) ลกั ษณะทางโครงสร้างของบทเพลงท%ีมีการแบ่งเป็นหอ้ งเพลง (Bar) แบ่งเป็นวลี (Phrase) แบ่งเป็นประโยค (Sentence) และแบ่งเป็นท่อนเพลงหรือกระบวนเพลง (Movement) เป็นแบบแผนการประพนั ธ์บทเพลงคีตลกั ษณ์เพลงบรรเลงหรือ เพลงร้องในปัจจุบนั ทูพาร์ทฟอร์ม (Two Part Form) เป็นรูปแบบของเพลงที% การนาํ เอาตรีบทมาเติมส่วนที% 1 ลงไปอีก 1 ครังในตอน มีทาํ นองสาํ คญั เพียง 2 กลุ่ม คือ ทาํ นอง A และ B และ แรกจะไดเ้ ป็น AABA ที%เรียกวา่ ซอง ฟอร์ม เพราะเพลง เรียกรูปแบบของบทเพลงแบบนียอ่ ๆ วา่ AB โดยทว%ั ๆ ไป จะมีโครงสร้างแบบนี เอกบท ทวบิ ท (Binary ตรีบท (Ternary ซองฟอร์ม รอนโดฟอร์ม (Unitary Form) Form) Form) (Song Form) (Rondo Form) วนั พาร์ทฟอร์ม (One Part Form) คือ ทรีพาร์ทฟอร์ม (Three Part Form) รูปแบบของเพลง รูปแบบของเพลงแบบนีจะมีแนว ทาํ นอง บทเพลงท%ีมีทาํ นองสาํ คญั เพียงทาํ นอง แบบนีจะมีองคป์ ระกอบอยู่ 3 ส่วน คือ กลุ่ม ทาํ นองท%ี 1 หลกั (A) และแนวทาํ นองอ%ืนอีกหลาย เดียวเท่านนั (A) กจ็ ะจบ บริบูรณ์ เช่น (A) กลุ่มทาํ นองที% 2 (B) ซ%ึงจะเป็นทาํ นองท%ีต่างไปจาก ส่วน ส่วนสาํ คญั คือแนวทาํ นองหลกั เพลงชาติ เพลงสรรเสริญบารมี เป็นตน้ กลุ่มทาํ นองท%ี 1 ส่วนกลุ่มทาํ นองที% 3 ก็ คือการกลบั มา ทาํ นองแรกจะวนมาขนั อยรู่ ะหวา่ งแนว อีกครังของทาํ นองที% 1 (A) และจะสินสุดอยา่ ง สมบูรณ์ ทาํ นองแต่ละส่วนท%ีต่างกนั ออกไป เช่น อาจเรียกยอ่ ๆ วา่ ABA ABABA ABACA ABACADA

Thank you