ก (กล้วย) น่ารู้

รายงานการศึกษาจากหนงั สอื สารานกุ รมไทยสาหรบั เยาวชนฯ เร่ือง ก (กอ) กล้วยน่ารู้ รายชอื่ ผู้จัดทา ตนิ เดก็ ชายสมบูรณ์ บรู ภักด์ิ เด็กชายอนุรกั ษ์ เผยศิริ เดก็ ชายคณาพงษ์ ครูที่ปรกึ ษา นายบรรพต สงู เจริญ นางสาวสุธิศา กลัดสี รายงานการศกึ ษาฉบับน้ีเป็นส่วนหน่งึ ของการประกวดรายงานการศกึ ษา จากหนงั สอื สารานุกรมไทยสาหรับเยาวชนฯ ครัง้ ที่ 4 โรงเรยี นชมุ ชนบ้านแก่งเสือเต้น อาเภอพฒั นานคิ ม จงั หวดั ลพบรุ ี สงั กัดสานักงานเขตพ้ืนทกี่ ารศกึ ษาประถมศึกษาลพบุรี เขต 2

ชือ่ รายงานการศกึ ษา ก (กอ) กลว้ ยน่ารู้ ชอ่ื ผู้จดั ทา เด็กชายสมบรู ณ์ ตนิ เดก็ ชายอนุรกั ษ์ บูรภกั ดิ์ เดก็ ชายคณาพงษ์ เผยศริ ิ ครูท่ีปรกึ ษา นายบรรพต สูงเจรญิ นางสาวสุธศิ า กลัดสี ผบู้ รหิ าร นางวรรณวิมล ทองงาม นายยทุ ธศาสตร์ วงษส์ มบรู ณ์ สถานศึกษา โรงเรียนชุมชนบ้านแกง่ เสือเต้น ปกี ารศึกษา 2564 บทคัดยอ่ รายงานการศึกษา เร่ือง ก (กอ) กล้วยน่ารู้ มีจุดมุ่งหมายเพ่ือศึกษาความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับกล้วย ในท้องถ่ิน เพื่อเปรียบเทียบลักษณะโดยท่ัวไปของกล้วยในท้องถิ่น เพ่ือสอบถามความพึงพอใจต่อการบริโภค กล้วยชนิดต่าง ๆ ของนักเรียนโรงเรียนชุมชนบ้านแก่งเสือเต้น และเพ่ือนากล้วยไปแปรรูปเป็นอาหารและ ผลิตภัณฑ์จากส่วนต่าง ๆ ของกล้วย สาหรบั เปน็ แนวทางในการประกอบอาชพี ในอนาคต ผลการศึกษา พบว่า กล้วยเป็นผลไม้ที่ทุกคนรู้จักกันเป็นอย่างดี เราสามารถใช้ประโยชน์จากทุกส่วน ของกล้วย ไม่ว่าจะเป็นลาต้น กาบ ใบ และผล แม้แต่ก้านใบก็สามารถนามาประดิษฐ์เป็นของใช้ ของเล่น สาหรับเด็ก ๆ ได้ กล้วยมีหลากหลายชนิดซึ่งมีอยู่ในประเทศไทย 71 ชนิด กล้วยมีประโยชน์อย่างมาก เช่น ลดอาการซึมเศร้า ป้องกันการเกิดโรคโลหิตจาง ช่วยลดความดันโลหิต เพ่ิมพลังสมอง ลดการเกิดก้อนน่ิวในไต ลดการจุกเสียดแน่นท้อง เป็นต้น กล้วยเป็นพืชท่ีปลูกง่าย และไม่ต้องการนามากนัก จึงทาให้ง่ายต่อการดูแล อีกทังยังให้ผลผลิตที่ดีอีกด้วย จึงทาให้คนนิยมปลูกไว้ในบริเวณบ้านเป็นนามาประกอบอาหาร และนามา ประดษิ ฐเ์ ป็นของใช้ตา่ ง ๆ กลว้ ยทคี่ นในชุมชนบ้านแก่งเสือเตน้ นิยมปลูกมีอยู่ 3 ชนดิ ได้แก่ กล้วยนาวา้ กล้วยไข่ และกลว้ ยหอม ซ่ึงจากการสอบถามนักเรียนชันประถมศึกษาปีที่ 4 ถึงชันมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนชุมชนบ้านแก่งเสือเต้น พบวา่ ส่วนใหญ่ชอบรับประทานกล้วยนาว้า รองลงมากล้วยหอม และกล้วยไข่ ตามลาดับ กล้วยฉาบเป็นวิธีการถนอมอาหารอย่างหน่ึง ซึ่งเป็นอาหารทานเล่นท่ีผู้จัดทาสนใจในการนากล้วยมา แปรรปู เพราะมีวธิ ีการทาท่งี ่ายไมย่ ่งุ ยาก เป็นของรบั ประทานเล่นทอ่ี ร่อยและมีประโยชนอ์ ีกด้วย

กิตติกรรมประกาศ รายงานการศึกษา เร่ือง ก (กอ) กล้วยน่ารู้ สาเร็จลุล่วงได้ด้วยดี เพราะได้รับความอนุเคราะห์อย่างย่ิง จากครูที่ปรึกษา นายบรรพต สูงเจริญ และนางสาวสุธิศา กลัดสี ที่คอยให้คาปรึกษาและชีแนะแนวทางในการ ดาเนินงานการศึกษาครงั นจี นสาเร็จได้โดยสมบรู ณ์ ขอขอบคุณร้านบ้านกล้วย & ไข่ คาเฟ่ ที่อนุเคราะห์แหล่งเรียนรู้ พร้อมทังให้ความรู้เพื่อใช้ ในการศึกษา และขอขอบคุณนางรัชนี คงสมนาม ท่ีเสียสละเวลาในการให้ความรู้เกี่ยวกับการแปรรูปอาหาร ที่มาจากกล้วย ขอขอบคุณนางวรรณวิมล ทองงาม ผู้อานวยการโรงเรียนชุมชนบ้านแก่งเสือเต้น นายยุทธศาสตร์ วงษ์สมบูรณ์ รองผู้อานวยการโรงเรียนชุมชนบ้านแก่งเสือเต้น ท่ีให้คาปรึกษาและอานวยความสะดวก ในการศึกษาครังนี ขอขอบคุณคณะครู และนักเรียนโรงเรียนชุมชนบ้านแก่งเสือเต้น ท่ีให้ความร่วมมือในการ ตอบแบบสอบถามความพึงพอใจในครังนี ผู้ศึกษาขอขอบพระคณุ เป็นอยา่ งสงู ไว้ ณ โอกาสนี คณะผู้จัดทาหวังเป็นอย่างยิ่งว่า รายงานการศึกษาฉบับนีจะเป็นประโยชน์กับนักเรยี น ท่ีจะนาความรู้ และประสบการณ์ในรายงานฉบบั นไี ปใช้ในการศึกษาต่อไป คณะผจู้ ดั ทา

สารบัญ บทคดั ย่อ........................................................................................................................................... หนา้ กิตติกรรมประกาศ............................................................................................................................ ก สารบัญ.......................................................................................................................... .................... ข สารบญั ตาราง.................................................................................................................................... ค สารบัญรูปภาพ.................................................................................................................................. ง บทที่ 1 บทนา............................................................................................................................. ...... จ 1 ทม่ี าและความสาคัญ........................................................................................................... 1 จดุ ม่งุ หมายของการศึกษา................................................................................................... 1 ขอบเขตของการศกึ ษา........................................................................................................ 1 ประโยชน์ท่ีคาดว่าจะไดร้ บั .................................................................................................. 2 บทท่ี 2 เอกสารทเี่ กี่ยวข้อง............................................................................................................... 3 ความรูท้ ั่วไปเกี่ยวกบั กลว้ ย.................................................................................................. 3 กลว้ ยในท้องถิ่น................................................................................................................... 5 บทท่ี 3 วธิ ีการดาเนินการ................................................................................................................. 10 แผนการดาเนนิ การ............................................................................................................. 10 ขันตอนการดาเนินการ........................................................................................................ 11 บทท่ี 4 ผลการดาเนินการ................................................................................................................. 12 การศึกษาความรูเ้ กี่ยวกับกลว้ ย........................................................................................... 12 ความพึงพอใจต่อการบริโภคกล้วยชนดิ ต่าง ๆ ของนักเรียนโรงเรียน ชมุ ชนบา้ นแก่งเสือเตน้ ........................................................................................................ 12 การแปรรูปอาหารและผลิตภัณฑ์จากสว่ นต่าง ๆ ของกลว้ ย............................................... 13 บทที่ 5 สรปุ ผลและอภิปรายผลการดาเนินการ 15 สรุปผลการดาเนินการ........................................................................................................ 15 อภปิ รายผลการดาเนินการ.................................................................................................. 15 เอกสารอ้างอิง 16 ภาคผนวก 17

สารบญั ตาราง หนา้ ตารางท่ี 1 แผนการดาเนนิ การ.......................................................................................................... 10

สารบญั รูปภาพ รูปภาพท่ี 1 กลว้ ยนาวา้ ..................................................................................................................... หนา้ รูปภาพที่ 2 กล้วยไข่......................................................................................................................... 5 รูปภาพที่ 3 กลว้ ยหอม..................................................................................................................... 6 รูปภาพที่ 4 การปอกกลว้ ย............................................................................................................... 8 รูปภาพท่ี 5 การฝานกล้วย................................................................................................................ 13 รูปภาพท่ี 6 การทอดกล้วย............................................................................................................... 13 รปู ภาพที่ 7 การตกั กล้วย.................................................................................................................. 14 รปู ภาพที่ 8 การบรรจภุ ัณฑ์และจาหนา่ ย.......................................................................................... 14 14

บทที่ 1 บทนา ที่มาและความสาคญั กล้วยเป็นพืชที่มีความสาคัญ และเป็นท่ีนิยมมาตังแต่ในอดีตจนถึงปัจจุบัน เพราะกล้วยมีคุณค่าทาง โภชนาการสูงเหมาะสาหรับการรับประทาน ทังเด็กและผู้ใหญ่ สามารถนามาทาเป็นอาหารได้ง่าย ที่สาคัญเรา สามารถใช้ประโยชน์ได้จากทุกส่วนของกล้วย ไม่ว่าจะนามาทาเป็นอาหาร ขนม ของตกแต่ง กระทง หรือ ภาชนะสาหรับใสอ่ าหาร ส่วนใหญ่จึงนยิ มปลูกกล้วยไวใ้ นบรเิ วณบา้ นเพื่อใช้สอยได้อยา่ งสะดวก จากการศึกษาสารานุกรมไทยสาหรับเยาวชน ฉบบั เสรมิ การเรียนรู้ เล่ม 10 เรือ่ ง กลว้ ย มจี ดุ ม่งุ หมาย สาคัญทจ่ี ะให้เยาวชนไดม้ ีความร้ใู นเรื่องกล้วย ซ่ึงเป็นพชื ที่มบี ทบาทสาคัญและมีประโยชนเ์ ป็นอยา่ งมาก ตังแต่ ประวัติความเป็นมา ลักษณะทั่วไป สายพันธุ์ของกล้วย การปลูก การดูแล การขยายพันธุ์ รวมไปถึงการใช้ ประโยชนจ์ ากกลว้ ยในการแปรรปู เปน็ อาหารและขนมหวานหลายประเภท โรงเรียนชุมชนบ้านแก่งเสือเต้นได้ดาเนิน “โครงการวิถีชีวิต เศรษฐกิจพอเพียง” เพ่ือให้นักเรียนได้ เรียนรู้ในทักษะอาชีพทางด้านการเกษตรต่าง ๆ จึงมีฐานการเรียนรู้ถึง 10 ฐาน 1 ในฐานการเรียนรู้นันมีฐาน การเรียนรกู้ ล้วยนาว้า สาหรับให้นกั เรยี นได้ศึกษาถงึ วธิ ีการปลูก การดูแล การเก็บผลผลิต และการแปรรูปเพ่ือ จาหน่ายเป็นทักษะอาชีพในอนาคต ประกอบกับจากการลงพืนท่ีสารวจภายในหมู่บ้านแก่งเสือเต้น พบว่า ส่วนใหญป่ ระชากรจะปลูกกลว้ ยไว้ภายในบริเวณบ้าน เพอ่ื สาหรบั ใชป้ ระโยชนต์ ่าง ๆ ผู้จัดทาเกิดความสนใจหลังจากการอ่านและเล็งเห็นถึงคุณค่าและประโยชน์ที่ได้จากกล้วย จึงได้ รวมกลุ่มกันเพื่อศึกษาหาความรู้เก่ียวกับกล้วย ลักษณะความแตกต่างของกล้วย การสารวจกล้วยในท้องถิ่น ตลอดจนการนากล้วยมาแปรรปู เปน็ ขนมหรอื อาหาร เพ่ือใชเ้ ป็นแนวทางในการสร้างอาชพี ในอนาคต จุดม่งุ หมายของการศึกษา 1. เพ่ือศึกษาความรู้ท่วั ไปเก่ยี วกับกลว้ ยในท้องถน่ิ 2. เพ่อื เปรยี บเทียบลกั ษณะโดยทวั่ ไปของกลว้ ยในทอ้ งถนิ่ 3. เพือ่ ความพึงพอใจต่อการบรโิ ภคกล้วยชนดิ ตา่ ง ๆ ของนักเรยี นโรงเรียนชุมชนบ้านแก่งเสือเต้น 4. เพื่อนากล้วยไปแปรรูปเป็นอาหารและผลิตภัณฑ์จากส่วนต่าง ๆ ของกล้วย สาหรับเป็นแนวทาง ในการประกอบอาชพี ในอนาคต ขอบเขตของการศึกษา 1. ขอบเขตระยะเวลา เดอื น มกราคม ถึง เดอื นกมุ ภาพันธ์ พ.ศ.2565 2. ขอบเขตเน้อื หา 1. ความร้เู กยี่ วกบั กล้วยในท้องถ่ิน 2. การแปรรปู อาหารและผลิตภัณฑจ์ ากส่วนตา่ ง ๆ ของกล้วย

3. กรอบการศึกษา 1. กิจกรรมที่ 1 ศึกษาความรู้ทว่ั ไปเกีย่ วกบั กล้วยในท้องถนิ่ 2. กิจกรรมที่ 2 เปรยี บเทยี บความแตกตา่ งลักษณะโดยทัว่ ไปของกล้วยในท้องถน่ิ 3. กิจกรรมที่ 3 สารวจความพึงพอใจต่อการบริโภคกล้วยชนิดต่าง ๆ ของนักเรียนโรงเรียน ชมุ ชนบ้านแก่งเสือเตน้ 4. กจิ กรรมท่ี 4 การแปรรูปอาหารและผลิตภัณฑจ์ ากส่วนตา่ ง ๆ ของกลว้ ย ประโยชนท์ คี่ าดวา่ จะได้รบั 1. ได้รับความรเู้ ก่ยี วกับกลว้ ยในทอ้ งถนิ่ 2. ไดร้ ้ถู ึงลักษณะทีแ่ ตกตา่ งกันของกล้วยแตล่ ะชนดิ 3. ไดร้ ถู้ งึ ความพึงพอใจตอ่ การบรโิ ภคกล้วยชนิดตา่ ง ๆ ของนักเรยี นโรงเรียนชมุ ชนบา้ นแกง่ เสือเต้น 4. ได้แปรรูปอาหารและผลิตภัณฑ์จากส่วนต่าง ๆ ของกล้วย สาหรับเป็นแนวทางในการประกอบ อาชีพในอนาคต

บทที่ 2 เอกสารท่เี กย่ี วขอ้ ง รายงานการศึกษา เรื่อง เร่ืองกล้วย ๆ ผู้จัดทาได้ศึกษาค้นคว้าจากเอกสาร และแหล่งเรียนรู้ทังในและ นอกหอ้ งเรียน ดงั นี 1. ความรูเ้ กีย่ วกบั กลว้ ย กล้วยเป็นพืชท่ีคนไทยคุ้นเคยมาก เราใช้ประโยชน์จากทุกส่วนของกล้วย ไม่ว่าจะเป็นลาต้น กาบ ใบ และผล แม้แตก่ ้านใบ ก็ยงั เปน็ มา้ ขี่เลน่ ทเ่ี ด็ก ๆ ช่นื ชอบ 1.1 ประวตั ขิ องกลว้ ย กลว้ ยมวี วิ ฒั นาการมาถึง 50 ล้านปี มีถน่ิ กาเนิดอยู่ในแถบเอเชยี ใต้ และเอเชียตะวันออกเฉียง ใต้ อินเดียเป็นประเทศที่ปลูกกล้วยมากท่ีสุดในโลก และมีพันธุ์กล้วยมาก จนมีผู้กล่าวว่า \"กล้วยเป็นผลไม้ของ ชาวอินเดีย\" ต่อมาได้มีผู้นากล้วยไปปลูกขยายพันธุ์ในทวีปแอฟริกา และอเมริกากลางตามลาดับ จนทาให้ใน ปัจจุบนั บางประเทศในอเมรกิ ากลางสามารถสง่ กล้วยเป็นสินคา้ ออกท่สี าคัญมาก 1.2 ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ ลาต้น กล้วยมีลาต้นอยู่ใต้ดินเรียกว่า เหง้า ที่เราเห็นอยู่เหนือพืนดิน เป็นลาต้นเทียม ประกอบด้วย กาบใบ ซง่ึ จะชูก้านใบและใบ เมอื่ เจริญแลว้ จะมใี บสุดท้ายกอ่ นเกดิ ดอก เรียกวา่ ใบธง ดอก กล้วยออกดอกเป็นช่อ ในช่อดอกยังมีกลุ่มช่อดอกย่อย เป็นกลุ่ม ๆ ระหว่างกลุ่มของช่อ ดอกย่อย มีกลีบประดับสีม่วงเข้มกันเรียกว่า กาบปลี ในช่อดอกย่อยแต่ละช่อมีดอกเพศเมียเรียงซ้อนกันอยู่ 2 แถว ซึง่ จะเจรญิ ต่อไปเป็นผล สว่ นดอกเพศผอู้ ยทู่ ่ีปลายคอื ส่วนท่เี รียกว่า หวั ปลี ผล กลุ่มดอกเพศเมียเจริญเป็นผลได้โดยไม่ต้องผสมพันธ์ุ กลุ่มผล กล้วย 1 กลุ่ม เรียกว่า 1 หวี ช่อดอกเม่ือเจริญเป็นผล เรียกว่า เครือ บางเครือมีเพียง 2 - 3 หวี บางเครืออาจมีมากกว่า 10 หวี ทังนี แลว้ แต่พนั ธุ์กล้วย และการบารุงดแู ล เมล็ด กล้วยบางพันธม์ุ เี มล็ด เมล็ดมลี กั ษณะกลมเล็ก บางพนั ธ์มุ ีขนาดใหญ่ มเี ปลือกหนา แข็ง สีดา ราก เป็นระบบรากฝอย แผไ่ ปทางกวา้ ง ใบ มีลักษณะเป็นแผ่นใบใหญ่สีเขียว กว้างประมาณ 70 – 90 เซนติเมตร ยาวประมาณ 1.7 - 2.5 เมตร ทงั ปลายและโคนใบมน รูปใบขอบขนาน 1.3 การจาแนกกลุ่มของกลว้ ย อาจจาแนกได้ตามวิธีรับประทาน และตามลักษณะทางพันธุกรรม หากจาแนกตามวิธี รับประทานก็มีกล้วยกินสด เช่น กล้วยไข่ กล้วยหอม กล้วยนาว้า อีกชนิดหนึ่งมีแป้งมาก และเนือแข็ง เมื่อจะ รับประทานตอ้ งต้ม เผา ป้งิ หรอื เช่ือมกอ่ น จึงจะมรี สอรอ่ ย เชน่ กลว้ ยหักมุก กล้วยกล้าย ส่วนการจาแนกกลุ่มของกล้วยตามลักษณะทางพันธุกรรมนัน พิจารณาจากบรรพบุรุษ ของกล้วย ซ่ึงมี 2 ชนิดใหญ่ ๆ ได้แก่ กล้วยป่า และกล้วยตานี กล้วยที่มีกาเนิดมาจากกล้วยชนิดใดชนิดหนึ่ง หรือเปน็ ลกู ผสมของ 2 ชนดิ รวมกนั เกิดเป็นกลว้ ยพนั ธต์ุ ่าง ๆ มากมาย

1.4 พันธ์ุกลว้ ยในประเทศ ในประเทศไทยมีพันธ์ุกล้วย 71 พันธุ์ ท่ีรู้จักกันดี เช่น กล้วยนาว้า กล้วยหอม กล้วยไข่ กล้วยหักมุก กล้วยเล็บมือนาง ฯลฯ ช่ือของกล้วยพันธุ์ต่าง ๆ นี พระยาศรีสุนทรโวหาร (น้อย อาจารยางกูร) ได้นาไปแต่งไว้เป็นกาพย์ฉบัง เพื่อให้เป็นแบบเรียนภาษาไทยในโรงเรียน เมื่อ พ.ศ.2427 เป็นบทประพันธ์ท่ีมี ความไพเราะมาก 1.5 การปลูกและการดแู ล กล้วยชอบอากาศร้อนชืน ถ้าอุณหภูมิต่ากว่า 14 องศาเซลเซียส จะชะงักการเจริญเติบโต ดังนันดินฟ้าอากาศของประเทศไทย จึงเหมาะแก่การปลูกกล้วยมาก กล้วยชอบดินปนทรายท่ีมีลักษณะร่วน มีการระบายนาและอากาศหมุนเวียนได้ดี หากมีหน่อมากเกินไป ควรเอาออกบ้าง เพื่อมิให้แย่งอาหารจาก ต้นแม่ ควรเก็บหน่อไว้สัก 1 - 2 หน่อ เพื่อให้เป็นตัวพยุงต้นแม่ การกาจัดหน่ออาจใช้เสียมคม ๆ หรือมีดแซะ ลงไป หรือใช้มีดตัดแล้วคว้านหน่อท่ีอยู่เหนือดิน แล้วหยอดนามันก๊าดท่ีบริเวณจุดเจริญ เพื่อยับยังการเจริญ ตอ่ ไป ถา้ กล้วยอย่รู ะหวา่ งออกดอกไม่ควรแซะหน่อ เพราะจะกระทบกระเทือนถึงต้นได้ กล้วยเป็นพืชท่ีต้องการธาตุอาหารมาก จึงควรบารุงโดยใส่ทังปุ๋ยคอก หรือปุ๋ยหมัก และ ปยุ๋ เคมดี ว้ ย ตงั แต่เริม่ ตน้ ปลูก 2 เดอื นแรก ให้ปุ๋ยยเู รยี เดือนละ 1 ครงั เพ่อื ให้ได้ไนโตรเจน เดือนท่ี 3 และ 4 ให้ ปยุ๋ สตู ร 15 – 15 - 15 เดือนท่ี 5 และ 6 ใหป้ ๋ยุ สตู ร 13 - 13 - 21 ปริมาณตน้ ละ 1/2 กโิ ลกรัม หากกล้วยให้ผล ดกมาก จาเป็นต้องใช้ไม้คายันที่บริเวณโคนของเครือกล้วย เพื่อไม่ให้ต้นโค่นล้มลง ต้นอ่อนของกล้วย จาก การเพาะเลียงเนอื เยือ่ 1.6 โรคและแมลงศัตรทู ่ีสาคญั ของกล้วย โรคระบาดในกล้วยเกิดจากเชือราเข้าทาลายรากเรียกวา่ โรคตายพราย หากเชือราทาลายใบ เป็นจุดเรียกว่า โรคใบจุด ส่วนแมลงท่ีเป็นศัตรูของกล้วยคือ ด้วงงวง ทาลายรากและเหง้ากล้วย หนอนม้วนใบ เกดิ จากผเี สือไปวางไขใ่ นใบออ่ นทย่ี งั มว้ นอยู่ 1.7 การขยายพันธ์ุ โดยท่ัว ๆ ไปมักใช้หน่อใบแคบหรือใบดาบ คือ มีใบเรียวเล็ก โคนหน่อใหญ่ จึงจะมีอาหาร สะสมมาก เมอ่ื นาไปปลูก ก็จะได้ต้นท่ีแข็งแรง สว่ นหนอ่ ออ่ น และหน่อใบกว้างมีอาหารสะสมในลาต้นน้อย ทา ให้ลาต้นไม่แข็งแรง แต่บางพันธุ์ เช่น กล้วยนวล และกล้วยผา จะไม่มีหน่อ มีแต่เมล็ด ก็ใช้เมล็ดเพาะพันธุ์ อีกวิธีหน่ึงคือ การเพาะเลียงเนือเย่ือจากหน่อใบแคบ จะได้ต้นพันธุ์ท่ีสะอาด ปราศจากโรคและแมลง การเพาะเลียงเนอื เยอ่ื จากหนอ่ ท่ีสมบูรณ์ 1 หนอ่ อาจขยายไดถ้ ึง 10,000 ตน้ ภายในเวลา 1 ปี 1.8 ประโยชนข์ องกล้วย เราอาจนาทุก ๆ ส่วนของกล้วยมาใช้ประโยชน์ได้ในชีวิตประจาวันและในพิธีกรรมต่าง ๆ เช่น พิธีกรรมทางศาสนา งานแต่งงาน การปลูกบ้าน ใช้เป็นทุ่นลอยนาให้เด็ก ๆ หัดว่ายนา ผลกล้วยใช้เป็น อาหารเสริมของเด็ก และเป็นอาหารเพื่อสุขภาพของบุคคลท่ัวไป เพราะผลกล้วยสุกมีคุณค่าทางอาหาร โดยเฉพาะมีโพแทสเซียมสูง ช่วยลดความดันโลหิตได้ ใบกล้วยที่ท่ัวไปเรียกว่า ใบตอง นัน มีประโยชน์ นานปั การ เช่น ใช้หอ่ อาหาร ทงั เพือ่ เกบ็ รักษาความชุ่มชืน และเพ่ือป้งิ น่งึ หรอื ต้ม ใชท้ ากระทงใส่ดอกไม้ หรอื นามาประดิษฐเ์ ป็นบายศรี ส่วนท่ีเป็น กาบกล้วย ก็มีประโยชน์มากมาย เช่น เมื่อนามาฉีกเป็นเส้นใหญ่ ๆ

ใชม้ ดั ผักเปน็ กาๆ เช่น ชะอม ตาลึง เพ่อื ใหค้ วามชืนแก่ผกั ถ้าฉีกเป็นเสน้ เลก็ ๆ ใช้เป็นเชอื กมัดของ กาบแห้งทา เปน็ เชอื กกลว้ ย หรอื ใช้สานทาภาชนะใสส่ งิ่ ของ หรือสานเปน็ กระเปา๋ สภุ าพสตรีได้ 1.9 การแปรรปู กล้วย การแปรรูปทาให้เก็บรักษาได้นานขึน และทาให้ผลผลติ มีมูลค่าเพ่ิมมากขึนด้วย อาจนากล้วย มาแปรรูปได้ ทังในสภาพท่ียังดิบ และสุกแล้ว ถ้ากล้วยยังดิบอยู่อาจนามาทากล้วยฉาบ หรือกล้วยทอดกรอบ ทาแป้งกล้วยเพื่อใช้เป็นส่วนผสมขนมต่างๆ ส่วนกล้วยสุกเรานิยมนามาทาเป็นกล้วยตาก กล้วยเชื่อม กล้วยบวชชี กล้วยทอด กล้วยกวน ทอฟฟี่กล้วย บางแห่งทานาผลไม้จากกล้วยสุก ยาหัวปลี ปลีและ หยวกกลว้ ยกย็ ังสามารถนามาทาเปน็ อาหารท่ีอร่อยและมีคณุ คา่ ทางอาหารสูงได้ เช่น ยาหวั ปลี แกงเลียงหัวปลี และแกงหยวกกลว้ ย 2. กล้วยในทอ้ งถิน่ จากการลงพืนทสี่ ารวจในชุมชน พบวา่ ชุมชนนิยมปลกู กลว้ ย 3 ชนดิ ได้แก่ กล้วยนาวา้ กล้วยไข่ และกล้วยหอม ซง่ึ ผจู้ ัดทาไดศ้ ึกษาความรู้ของกล้วยทงั 3 ชนิด เพอื่ เปรียบเทยี บลกั ษณะต่าง ๆ ดงั นี 2.1 กลว้ ยนาว้า รปู ภาพท่ี 1 กลว้ ยนาว้า ท่ีมา: THAI-THAIFOOD.COM. (2559). https://www.thai- thaifood.com/th 2.1.1 ลักษณะทั่วไป กล้วยนาว้า : Pisang Awak Banana ช่ือวิทยาศาสตร์ : Musa ABB CV.Kluai “Namwa” อยู่ในวงศ์ : Musaceae กล้วยนาว้า เป็นกล้วยพันธุ์พืนบ้านของไทย เป็นผลไม้ล้มลุก เป็นกล้วย พนั ธผุ์ สมชนดิ หนึง่ เป็นกลว้ ยพนั ธ์ุผสมระหวา่ งกลว้ ยปา่ กบั กล้วยตานี มลี าต้นเดย่ี วตังตรง ลาต้นมีลักษณะกลม มีสีนาตาลปนเขียว ใบเป็นใบเลียงเด่ียว ใบเป็นแบบขนาน มีลักษณะแบนยาวใหญ่ มีสีเขียวแก่ ดอกจะออก เป็นช่อ จะมีปลีออกที่ปลายยอด มีเครือยาวมีหวีอยู่ จะมีผลเรียงอยู่ในหวีคล้ายพัด ผลอ่อนเปลือกมีสีเขียว ผลสกุ เปลอื กมีสีเหลอื ง มีรสชาตหิ วานหอม ลาต้น มีลาต้นเด่ียว ตังตรง ลาต้นมีลักษณะกลม ๆ มีกาบเปลือกหุ้มล้อมรอบ มีผิว ลื่นเรยี บ มีสีเขยี วปนสนี าตาล มหี นอ่ เหงา้ งอกโผลอ่ อกมาจากดิน ราก มรี ะบบรากแก้ว รากมลี กั ษณะกลม ๆ จะมรี ากแขนงฝอย ๆ มีสีนาตาล ใบ เป็นใบเลียงเดี่ยว เรียกว่าใบตอง ยอดอ่อนมีสีเขียวอ่อน ใบเป็นแบบขนาน มีลักษณะแบนยาวใหญ่ มีก้านใบใหญ่ตรงกลาง มีใบล้อมรอบ ปลายใบปลายมน ขอบใบเรียบ แผ่นใบเรียบมนั ดา้ นบนมีสีเขยี วสด ด้านลา่ งมีสีเขียวเข้ม มีนวลสีขาว

ดอก มีดอกเป็นช่อ ห้อยลงมาเป็นเครือ จะมีปลีออกที่ปลายยอด มีใบประดับหุ้มอยู่ มีลักษณะโคนกลมปลายรี มีสีแดงม่วง ในเครือจะมีหวีเรียงซ้อนกันอยู่ และมีจะดอกยาวเล็ก โคนดอกมีสีขาว ปลายดอกสเี หลือง เรยี งอยใู่ นหวีคล้ายพัด และต่อมาจะกลายเปน็ ผล ผล มีลักษณะกลมทรงรี เรียงอยู่ในหวีคล้ายพัด มีผิวลื่นเรียบ ปลายผลเป็นจุก ผลอ่อนเปลือกจะมีสเี ขียว ผลสกุ แก่เปลือกจะมสี ีเหลอื ง ขา้ งในจะมเี นอื สขี าว เนือนมุ่ จะมรี สชาตหิ วานหอม เมล็ด จะมีลักษณะกลมเล็ก ๆ จะอยู่ในเนือกล้วย มีสีดา และแข็งมาก บางสายพันธุ์ จะไม่มเี มล็ด 2.1.2 ประโยชนแ์ ละสรรพคุณกลว้ ยนาว้า มีฟอสฟอรสั มีวติ ามินเอ มีวติ ามินซี มวี ติ ามนิ บี1 มีวติ ามินบี2 มวี ติ ามินบี3 มีวติ ามิน บี5 มีวิตามินบี6 มีวิตามินบี9 มีแคลเซียม มีเหล็ก มีแมกนีเซียม มีคาร์โบไฮเดรต มีสังกะสี มีไขมัน มีโปรตีน มีโพแทสเซียม มีสังกะสี มีเส้นใย มีพลังงาน มีไฟเบอร์ มีเบต้าแคโรทีน มีสารแทนนิลแทคติน มีกรดอมิโน ช่วยบารุงผิวพรรณ ช่วยชะลอความแก่ ช่วยบารุงเลือด ช่วยสร้างเมล็ดเลือดแดง ช่วยรักษาโรคเลือดจาง ชว่ ยบารงุ สายตา ช่วยบารงุ หวั ใจ ชว่ ยป้องกันโรคหวั ใจ ช่วยลดความอว้ น ชว่ ยลดความดนั โลหิตสงู ชว่ ยลดกรด ในกระเพาะ ช่วยรักษาโรคกระเพาะ ช่วยรักษาแผลในลาไส้ ช่วยบรรเทาอาการท้องผูก ช่วยรักษาโรคริดสดี วง ทวาร ช่วยรักษาโรคผิวหนัง รักษาเป็นผื่นแดง ช่วยรักษาแมลงกัดต่อย ลดอาการฝีบวม ช่วยรักษาแผลไฟไหม้ แก้แผลเป็นหนอง ช่วยสมานแผล แก้เคล็ดขัดยอก แก้ท้องเดิน ช่วยรักษาอาการท้องเสีย แก้ท้องผูก ช่วยระบายท้อง ช่วยบารุงกระดูก ช่วยบารุงฟัน ช่วยบารุงเหงือก แก้เลือดออกตามไรฟัน ช่วยลดกลิ่นปาก แก้แน่นหนา้ อก แกเ้ จ็บคอ แก้ไอ ชว่ ยห้ามเลือด แก้โรคขัดเบา แก้โรคไส้เลือ่ นเครอื 2.2 กล้วยไข่ รปู ภาพที่ 2 กล้วยไข่ ทมี่ า: THAI-THAIFOOD.COM. (2559). https://www.thai- thaifood.com/th

2.2.1 ลกั ษณะทัว่ ไป กล้วยไข่ : Pisang Mas Banana ชื่อวิทยาศาสตร์ : Musa Sapientum อยู่ในวงศ์ : Musaceae กล้วยไข่ เป็นพืชตระกูลกล้วย เป็นผลไม้ล้มลุก มีลาต้นเดี่ยวตังตรง ลาต้นมีลักษณะกลม ๆ มีสี เขียวปนเหลอื ง ใบเป็นใบเลียงเดี่ยว ใบแบบขนาน มีลักษณะแบนยาวใหญ่ มีสีเขียวอมเหลือง ดอกจะออกเป็น ช่อ บนเครือจะมีปลีออกที่ปลายยอด มีหวีกล้วยอยู่ ในหวีมีผลทรงรีเล็ก เรียงอยู่คล้ายพัด ผลอ่อนเปลือกมีสี เขียว ผลสกุ เปลือกมีสเี หลอื ง มีเปลือกบาง มีรสชาตหิ วานอรอ่ ย เนือแนน่ นุ่ม มกี ล่ินหอม ลาต้น มีลาต้นเดี่ยว ตังตรง ลาต้นมีลักษณะกลม ๆ มีกาบเปลือกหุ้มล้อมรอบ มีผิว ลน่ื เรียบ มสี เี ขยี วปนสเี หลอื ง มีหนอ่ เหงา้ งอกโผลอ่ อกมาจากดนิ ราก มีระบบรากแกว้ รากมีลักษณะกลม ๆ จะมีรากแขนงฝอย ๆ มีสนี าตาล ใบ เป็นใบเลียงเด่ียว ใบแบบขนาน มีลักษณะแบนยาวใหญ่ เรยี กว่าใบตอง ยอดอ่อน มีสีเขียวอ่อน มีก้านใบใหญ่ตรงกลาง มีใบแบนยาวใหญ่ล้อมรอบ ปลายใบปลายมน ขอบใบเรียบ แผ่นใบเรียบ มนั มีสีเขียวอมเหลอื ง ดอก มีดอกเป็นช่อ ห้อยลงมาเป็นเครือ จะมีปลีออกที่ปลายยอด มีใบประดับหุ้มอยู่ มลี ักษณะโคนกลมปลายรี มสี แี ดงม่วง ขา้ งบนเครือจะมีหวเี รียงซอ้ นกนั อยู่ และจะมีดอกยาวรเี ลก็ ๆ โคนดอกมี สีขาว ปลายดอกมสี ีเหลือง เรียงอยูใ่ นหวีคล้ายรปู พัด และตอ่ มาจะกลายเปน็ ผลกล้วยไข่สุก ผล มีลักษณะทรงรีเล็ก เรียงอยู่ในหวีคล้ายพัด มีผิวลื่นเรียบ ผลอ่อนเปลือกจะมีสี เขียว ผลสุกแก่เปลือกจะมีสีเหลอื ง มีเปลือกบาง ข้างในจะมีเนือสีครีมอมส้ม เนือแน่นนุ่ม ๆ จะมีรสชาติหวาน อร่อย มีกลิ่นหอม เมล็ด จะมีลักษณะกลมเล็ก ๆ จะอยู่ในเนือกล้วย มีสีดา และแข็งมาก บางสายพันธุ์ จะไมม่ ีเมล็ด 2.2.2 ประโยชนแ์ ละสรรพคุณกล้วยไข่ มีฟอสฟอรัส มีวิตามินเอ มีวิตามนิ ซี มีวติ ามินบี1 มีวิตามนิ บี2 มวี ติ ามนิ บ3ี มีวิตามิน บี5 มีวิตามินบี6 มีวิตามินบี9 มีแคลเซียม มีเหล็ก มีแมกนีเซียม มีคาร์โบไฮเดรต มีสังกะสี มีไขมัน มีโปรตีน มีโพแทสเซียม มีสังกะสี มีเส้นใย มีพลังงาน มีไฟเบอร์ มีเบต้าแคโรทีน มีนาตาล ช่วยป้องกันโรคมะเร็ง ช่วยป้องกันโรคมะเร็งในลาไส้ ช่วยดูดสารพิษจากร่างกาย ช่วยรักษาโรคริษสดี วงทวาร ช่วยรักษาแผลในทวาร ช่วยป้องกันโรคเบาหวาน ช่วยป้องกันโรคตาต้อกระจก ช่วยบารุงสายตา ช่วยบารงุ หัวใจ ช่วยป้องกันโรคหวั ใจ ช่วยป้องกันโรคหลอดเลือด ช่วยห้ามเลือด ช่วยสมานแผล แก้แผลอักเสบ ช่วยรักษาโรคผิวหนัง รักษาเป็นผด ผ่ืนคนั ชว่ ยรักษาแผลไฟไหม้ ชว่ ยรักษาแผลในกระเพาะ ชว่ ยรกั ษาอาการทอ้ งเสีย ช่วยระบายทอ้ ง ช่วยขับถา่ ย พยาธิ ช่วยลดนาตาลในเลือด แก้รักษาโรคกระเพาะอาหาร ช่วยรักษาโรคเลือดจาง แก้กระหายนา แก้บิ ด แก้ไข้ แก้รอ้ นใน ชว่ ยบารุงผิวพรรณ ชว่ ยชะลอความแก่ ช่วยบารงุ กระดกู ชว่ ยลดความอว้ น

2.3 กล้วยหอม รูปภาพท่ี 3 กลว้ ยหอม ที่มา: THAI-THAIFOOD.COM. (2559). https://www.thai- thaifood.com/th 2.3.1 ลักษณะทวั่ ไป ชอ่ื วทิ ยาศาสตร์ : Musa Sapientum Linn. อยู่ในวงศ์ : Musaceae กล้วยหอม เปน็ พนั ธุก์ ล้วยชนดิ หน่ึง เปน็ ผลไม้ลม้ ลุก มหี ลายสายพันธ์ุ มลี าตน้ เดี่ยวตังตรง ลาต้นมลี กั ษณะกลมๆ มสี นี าตาลปน เขียว ใบเป็นใบเด่ียว ใบแบบขนาน มีลักษณะแบนยาวใหญ่ มีสีเขียวแก่ มีดอกจะออกเป็นช่อ มีเครือยาวจะมี หัวปลีที่ปลายยอด บนเครือมีหวี จะมีผลเรียงอยู่ในหวีคล้ายพัด ผลอ่อนเปลือกมีสีเขียว ผลสุกเปลือก มีสี เหลือง มีรสชาติหวานหอม ลาต้น มีลาต้นเดี่ยว ตังตรง ลาต้นมีลักษณะกลม ๆ มีกาบเปลือกหุ้มล้อมรอบ มีผิว ลื่นเรียบ มีสีเขียวปนสีนาตาล มหี น่อเหงา้ งอกโผล่ออกมาจากดิน ราก มรี ะบบรากแก้ว รากมีลกั ษณะกลม ๆ จะมีรากแขนงฝอย ๆ มีสนี าตาล ใบ เป็นใบเลียงเดี่ยว ใบแบบขนาน เรียกว่าใบตอง ยอดอ่อนมีสีเขียวอ่อน มีก้านใบ ใหญ่ตรงกลาง มใี บแบนยาวใหญ่ล้อมรอบ ปลายใบปลายมน ขอบใบเรียบ แผ่นใบเรยี บมนั ด้านบนมีสเี ขียวสด ด้านลา่ งมสี เี ขยี วเข้ม มีนวลสขี าว ดอก มดี อกเป็นช่อ เป็นเครอื ยาวห้อยลงมา จะมปี ลอี อกทป่ี ลายยอด มใี บประดับหุ้ม อยู่ มีลกั ษณะโคนกลมปลายรี มีสแี ดงม่วง ข้างบนจะมหี วเี รยี งซ้อนกันอยู่ และจะมดี อกยาวรเี ล็กๆ โคนดอกมีสี ขาว ปลายดอกมสี ีเหลอื ง เรียงอย่ใู นหวีคล้ายรปู พดั และต่อมาจะกลายเปน็ ผล ผล มีลักษณะกลม ๆ ทรงรียาวใหญ่ เรียงอยู่ในหวีคล้ายพัด มีผิวลื่นเรียบ ผลอ่อน เปลือกจะมีสเี ขียว ผลสกุ แกเ่ ปลอื กจะมีสเี หลือง ข้างในจะมเี นอื สขี าวเหลือง มีเนือนุ่ม จะมีรสชาตหิ วานหอม เมล็ด จะมีลักษณะกลมเล็ก ๆ จะอยู่ในเนือกล้วย มีสีดา และแข็งมาก บางสายพันธุ์ จะไมม่ ีเมลด็

2.3.2 ประโยชนแ์ ละสรรพคุณกลว้ ยหอม มีฟอสฟอรัส มีวิตามนิ เอ มีวติ ามินซี มีวติ ามนิ บี1 มีวติ ามินบี2 มวี ิตามนิ บี3 มวี ิตามิน บี5 มีวิตามินบี6 มีวิตามินบี9 มีแคลเซียม มีเหล็ก มีแมกนีเซียม มีคาร์โบไฮเดรต มีสังกะสี มีไขมัน มีโปรตีน มีโพแทสเซียม มีสังกะสี มีเส้นใย มีพลังงาน มีไฟเบอร์ เบต้าแคโรทีน มีสารแทนนิลแทคติน มีกรดอมิโน มีนาตาล ช่วยรักษาโรคเลือดจาง ช่วยบารุงเลือด ช่วยสร้างเมล็ดเลือดแดง ช่วยให้อารมณ์ผ่อนคลาย ช่วยลด ความเครียด ช่วยให้สดชื่น ป้องกันโรคซึมเศร้า ช่วยบารุงสมอง ช่วยลดอาการโรคหลอดเลือดในสมอง ช่วยบารุงประสาท ช่วยลดความดันโลหิต แก้โรคนิ่วในไต แก้ท้องผูก แก้จุกเสียดแน่นท้อง ช่วยบรรเทาอาการ ปวดประจาเดือน แก้ปวดหัว ช่วยรักษากระเพาะอักเสบ ช่วยรักษาโรคกระเพาะ ช่วยรักษาแผลในลาไส้ แกร้ ิดสีดวงทวาร ช่วยรักษาอาการท้องเสยี ชว่ ยขับปัสสาวะ แกย้ ุงกดั ช่วยลดอาการคันบวม แกแ้ ผลเปน็ หนอง แกแ้ ผลพพุ อง ชว่ ยห้ามเลอื ด ชว่ ยลดอาการปวดฟนั ชว่ ยบารงุ เหงือก ชว่ ยลดกล่นิ ปาก ช่วยบารุงผวิ พรรณ ช่วย ชะลอความแก่ แก้อาการเมาคา้ ง แก้กระหายนา

บทท่ี 3 วิธีการดาเนนิ การ รายงานการศึกษา เร่ือง ก (กอ) กล้วยน่ารู้ ในครังนีเป็นการศึกษาความรู้เก่ียวกับเรื่องของกล้วย ลักษณะต่าง ๆ ของกล้วยในท้องถ่ินท่ีมีความแตกต่างกัน และยังเป็นการสอบถามความพึงพอใจต่อการบรโิ ภค กลว้ ยชนิดต่าง ๆ ของนักเรยี นในโรงเรียน ตลอดจนสามารถนากลว้ ยมาแปรรปู เป็นอาหาร เพอ่ื เปน็ แนวทางใน การประกอบอาชพี ในอนาคตได้ โดยผู้จัดทาได้มีวิธกี ารดาเนนิ การ ดงั นี แผนการดาเนนิ การ ตารางท่ี 1 แผนการดาเนินการ ระยะเวลาดาเนินการ ผูร้ ับผดิ ชอบ มกราคม 2565 ผู้จัดทา กิจกรรม/ขน้ั ตอน กมุ ภาพันธ์ 2565 ผู้จัดทา 1. ขั้นเตรยี มการ (Plan) กมุ ภาพนั ธ์ 2565 ผจู้ ัดทา - รวบรวมสมาชิก - รว่ มกนั ตงั ประเด็น ท่ีสนใจศึกษา กุมภาพันธ์ 2565 ผูจ้ ัดทา - วางแผนการศกึ ษา 2. ขน้ั ดาเนนิ การ (Do) - ศึกษาหาความรจู้ ากแหลง่ ตา่ ง ๆ - ลงพนื ท่ีสารวจ - สอบถามความพึงพอใจ - ฝึกทักษะการแปรรปู อาหาร 2. ขนั้ ติดตาม ประเมนิ ผล (Check) - วิเคราะห์ เปรียบเทียบข้อมูลที่ได้ จากการศึกษา ลงพืนท่ีสารวจ และ สอบถามความพงึ พอใจ - การจัดจาหน่ายผลิตภัณฑ์ท่ีได้ จากการแปรรปู 2. ขั้นปรบั ปรุงพฒั นา (Action) - เรียบเรียงจัดทาเป็นรูปเล่ม นาเสนอทสี่ มบรู ณ์

ขน้ั ตอนการดาเนินการ 1. รวบรวมสมาชกิ ร่วมกันตังประเด็นที่สนใจจากการศึกษาสารานุกรมไทยสาหรับเยาวชน ฉบับเสริม การเรียนรู้ เลม่ 10 สมาชิกต้องการศกึ ษาความรู้เกีย่ วกบั กลว้ ย 2. ศึกษาความรูเ้ กย่ี วกบั กลว้ ย จากแหล่งตา่ ง ๆ ได้แก่ 2.1 สารานุกรมไทยสาหรบั เยาวชน ฉบับเสรมิ การเรยี นรู้ เล่ม 10 2.2 internet 3. ลงพืนทีส่ ารวจชุมชน แหล่งเรยี นร้เู กษตร เกย่ี วกับการปลูกกลว้ ย 4. รวบรวมข้อมลู ทีไ่ ดจ้ ากการศึกษาค้นคว้า มาวิเคราะห์ เปรียบเทยี บ และเรียบเรยี ง ดงั นี 4.1 ความรเู้ กย่ี วกับกล้วย 4.2 กลว้ ยในทอ้ งถ่ิน 5. สอบถามความพึงพอใจต่อการบรโิ ภคกล้วยชนดิ ตา่ ง ๆ ของนกั เรยี นโรงเรยี นชมุ ชนบา้ นแกง่ เสือเต้น 6. วเิ คราะห์ขอ้ มูลทางสถิติ และเรียบเรียงนาเสนอ 7. ฝึกทักษะการแปรรูปอาหารท่ีมาจากกล้วย ได้แก่ กลว้ ยฉาบ 8. นาขอ้ มูลท่ไี ดจ้ ากการศกึ ษาคน้ คว้า ลงพนื ทส่ี ารวจ สอบถาม และฝึกทักษะ จดั ทาเปน็ รูปเล่ม 9. นาเสนอในรูปแบบเอกสาร และวิดีทัศน์

บทที่ 4 ผลการดาเนินการ รายงานการศึกษา เร่ือง ก (กอ) กล้วยน่ารู้ ในครังนีเป็นการศึกษาความรู้เก่ียวกับเรื่องของกล้วย ลักษณะต่าง ๆ ของกล้วยในท้องถิ่นที่มีความแตกต่างกัน และยังเป็นการสอบถามความพึงพอใจตอ่ การบรโิ ภค กล้วยชนิดตา่ ง ๆ ของนกั เรียนในโรงเรียน ตลอดจนสามารถนากล้วยมาแปรรปู เป็นอาหาร เพื่อเปน็ แนวทางใน การประกอบอาชีพในอนาคตได้ ซึ่งผลจากการดาเนนิ การดังกลา่ ว มดี ังนี 1. การศึกษาความรู้เกย่ี วกบั กลว้ ย จากการศึกษาค้นคว้า พบว่า กล้วยเป็นผลไม้ท่ีคนไทยรู้จักกันมาอย่างยาวนาน มีถิ่นกาเนิดอยู่ในแถบ เอเชียใต้ และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ มนุษย์สามารถใช้ประโยชน์จากทุกส่วนของกล้วย ไม่ว่าจะเป็นลาต้น กาบ ใบ และผล แม้แต่ก้านใบ กล้วยอาจจาแนก 2 วิธี ได้แก่ แบ่งตามวิธีรับประทาน และแบ่งตามลักษณะ ทางพันธุกรรม พิจารณาจากบรรพบุรุษของกล้วย ซึ่งมี 2 ชนิดใหญ่ ๆ ได้แก่ กล้วยป่า และกล้วยตานี กล้วย มีประโยชน์อย่างมาก เช่น ลดอาการซึมเศร้า ป้องกันการเกิดโรคโลหิตจาง ช่วยลดความดันโลหิต เพ่ิมพลัง สมอง ลดการเกิดก้อนนิ่วในไต ลดการจุกเสียดแน่นท้อง เป็นต้น กล้วยเป็นพืชท่ีปลูกง่าย และไม่ต้องการนา มากนัก จึงทาให้งา่ ยต่อการดูแล อกี ทงั ยังให้ผลผลติ ทีด่ อี กี ดว้ ย 2. ความพึงพอใจต่อการบริโภคกล้วยชนิดตา่ ง ๆ ของนกั เรยี นโรงเรียนชมุ ชนบา้ นแก่งเสอื เต้น จากการสอบถามนักเรียนชันประถมศึกษาปีที่ 4 ถึงชันมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนชุมชนบ้านแก่ง เสือเต้น จานวน 143 คน เกี่ยวกับความพึงพอใจต่อการบริโภคกล้วย 3 ชนิด ได้แก่ กล้วยนาว้า กล้วยไข่ และ กล้วยหอม พบว่า นักเรียนจานวน 72 คน ชอบรับประทานกล้วยนาว้า นักเรียนจานวน 34 คน ชอบรับประทานกล้วยไข่ นักเรียนจานวน 37 คน ชอบรับประทานกล้วยหอม สามารถเขียนเป็นแผนภูมิได้ ดังนี แผนภูมิแสดงความพึงพอใจต่อการบริโภคกล้วย ความพึงพอใจตอ่ การบริโภคกลว้ ย 26% 50% 24% กลว้ ยนาวา้ กล้วยไข่ กล้วยหอม

3. การแปรรูปอาหารและผลติ ภณั ฑ์จากสว่ นตา่ ง ๆ ของกลว้ ย ผู้จัดทามีความสนใจการแปรรูปกล้วยให้เป็นกล้วยฉาบ เป็นการถนอมอาหารที่ได้รับความนิยม อย่างหนึง่ เพราะมวี ิธกี ารทาที่งา่ ย เปน็ ของรบั ประทานเล่นทีอ่ ร่อยและมปี ระโยชน์อกี ดว้ ย 4.1 วสั ดุ/อุปกรณ์ 1) กระทะ 2) มีด 3) เตาสาหรบั ทอด 4) กล้วยนาวา้ ดิบ 5) นามันสาหรบั ทอด 6) เกลอื ปน่ 4.2 ขั้นตอนการทา 1) นากล้วยนาว้าที่แก่จัดมาปอกเปลือก เม่ือปอกเสร็จให้นาไปแช่ในนาเกลือ เพื่อไม่ให้ผิว กลว้ ยมีสีดา รปู ภาพท่ี 4 การปอกกลว้ ย 2) นากลว้ ยที่แชน่ าเกลือไว้มาฝานเปน็ แผน่ บาง ๆ ตามแนวยาว แลว้ ใสภ่ าชนะพักไว้ให้สะเด็ดนา รูปภาพที่ 5 การฝานกลว้ ย

3) นากล้วยทฝี่ านไวล้ งทอดในกระทะ หมน่ั คนแผน่ กลว้ ยเพื่อไม่ใหต้ ิดกระทะและไหม้ รูปภาพที่ 6 การทอดกล้วย 4) เมื่อสังเกตเห็นว่ากล้วยเปล่ียนเป็นสีทอง และมีลักษณะกรอบ ใช้กระชอนช้อนขึนพักให้ สะเดด็ นามัน รปู ภาพท่ี 7 การตกั กล้วย 5) เมอ่ื สะเด็ดนามนั แล้ว จัดใส่ถุง พร้อมจาหนา่ ยและรบั ประทาน รูปภาพท่ี 8 การบรรจุภัณฑ์และจาหนา่ ย

บทที่ 5 สรุปผลและอภิปรายผลการดาเนินการ สรปุ ผลการดาเนินการ การศึกษาค้นคว้าเก่ียวกับกล้วยทาให้ผู้จัดทาได้มีความรู้เกี่ยวกล้วยเพิ่มมากขึน จะเห็นได้ว่ากล้วย เปน็ ผลไมท้ ่ีทุกคนรจู้ กั กันเป็นอย่างดี เราสามารถใช้ประโยชน์จากทกุ ส่วนของกลว้ ย ไม่ว่าจะเปน็ ลาตน้ กาบ ใบ และผล แมแ้ ต่ก้านใบก็สามารถนามาประดิษฐ์เป็นของใช้ ของเล่นสาหรบั เด็ก ๆ ได้ กลว้ ยมีหลากหลายชนิดซ่ึง มีอยู่ในประเทศไทย 71 ชนิด กล้วยมีประโยชนอ์ ย่างมาก เช่น ลดอาการซึมเศร้า ป้องกันการเกิดโรคโลหติ จาง ชว่ ยลดความดนั โลหิต เพ่ิมพลังสมอง ลดการเกิดก้อนนว่ิ ในไต ลดการจกุ เสียดแน่นท้อง เปน็ ตน้ กลว้ ยเปน็ พชื ที่ ปลูกง่าย และไม่ต้องการนามากนัก จึงทาให้ง่ายต่อการดูแล อีกทังยังให้ผลผลิตท่ีดีอีกด้วย จึงทาให้คนนิยม ปลกู ไว้ในบริเวณบ้านเปน็ นามาประกอบอาหาร และนามาประดษิ ฐเ์ ป็นของใช้ตา่ ง ๆ กลว้ ยที่คนในชุมชนบ้านแก่งเสือเตน้ นิยมปลูกมีอยู่ 3 ชนิด ไดแ้ ก่ กล้วยนาว้า กล้วยไข่ และกลว้ ยหอม ซึ่งจากการสอบถามนักเรียนชันประถมศึกษาปีที่ 4 ถึงชันมัธยมศึกษาปีท่ี 3 โรงเรียนชุมชนบ้านแก่งเสือเต้น พบวา่ ส่วนใหญช่ อบรับประทานกล้วยนาวา้ รองลงมากล้วยหอม และกลว้ ยไข่ ตามลาดบั กล้วยฉาบเป็นวิธีการถนอมอาหารอย่างหนึ่ง ซ่ึงเป็นอาหารทานเล่นที่ผู้จัดทาสนใจในการนากล้วยมา แปรรปู เพราะมวี ิธีการทาที่งา่ ยไมย่ ุ่งยาก เปน็ ของรับประทานเล่นที่อร่อยและมีประโยชน์อกี ด้วย ผู้จดั ทาได้นา ผลิตภัณฑ์ที่ได้แปรรูปแล้วไปขายในกิจกรรมตลาดนัดอาชีพของโรงเรียน ซึ่งเป็นการฝึกทักษะอาชีพเพื่อนาไป เป็นแนวทางในการประกอบอาชีพในอนาคตได้ อภปิ รายผลการดาเนินการ จากการสอบถามนักเรียนชันประถมศึกษาปีที่ 4 ถึงชันมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนชุมชนบ้านแก่ง เสือเต้น พบว่า นักเรียนส่วนใหญ่ชอบรับประทานกล้วยนาว้า รองลงมากล้วยหอม และกล้วยไข่ ตามลาดับ ที่ผลจากการสอบถามนักเรียนเป็นเช่นนีก็อาจเป็นเพราะบริเวณบ้านและในชุมชนบ้านแก่งเสือเต้น นิยมปลูก กล้วยนาว้า เพราะเจรญิ เตบิ โตและง่ายตอ่ การดแู ลรกั ษา แขง็ แรง อดทนตอ่ สภาพแวดลอ้ มในทอ้ งถ่ิน ประโยชนท์ ่ีได้รับ 1. ได้รบั ความรเู้ กีย่ วกบั กลว้ ยในท้องถ่นิ 2. ไดร้ ู้ถงึ ลกั ษณะท่ีแตกต่างกันของกล้วยแต่ละชนดิ 3. ไดร้ ้ถู ึงความพงึ พอใจต่อการบรโิ ภคกล้วยชนดิ ตา่ ง ๆ ของนักเรยี นโรงเรยี นชมุ ชนบ้านแก่งเสือเต้น 4. ได้แปรรูปอาหารและผลิตภัณฑ์จากส่วนต่าง ๆ ของกล้วย สาหรับเป็นแนวทางในการประกอบ อาชพี ในอนาคต

เอกสารอา้ งองิ สารานุกรมไทยสาหรบั เยาวชนฯ ฉบบั เสริมการเรียนรู้ เล่ม 10. (2551). กรุงเทพฯ: โครงการ สารานกุ รมไทยสาหรับเยาวชน โดยพระราชประสงค์ในพระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยหู่ วั . สารานกุ รมไทยสาหรับเยาวชนฯ เล่มท่ี 30. (ม.ป.ป). เร่ืองท่ี 6 กล้วย. มูลนิธโิ ครงการสารานุกรมไทย สาหรับเยาวชน โดยพระราชประสงค์ในพระบาทสมเดจ็ พระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราชบรมนาถบพติ ร. https://www.saranukromthai.or.th/ sub/book/book.php?book=30&chap=6&page=t30-6-detail.html THAI-THAIFOOD.COM. (2559). กล้วยนาวา้ . https://www.thai-thaifood.com/th

ภาคผนวก

ภาพกจิ กรรม 1. ศึกษาความรูเ้ ก่ียวกับจากแหล่งต่าง ๆ 2. ลงพ้นื ที่สารวจชุมชน แหลง่ เรยี นรู้เกษตร เกยี่ วกบั การปลกู กลว้ ย

3. สอบถามความพึงพอใจต่อการบรโิ ภคกล้วยชนิดตา่ ง ๆ 4. ฝึกทกั ษะการแปรรูปอาหารทม่ี าจากกล้วย