ลักษณะภูมิอากาศทวีปเอเชีย-65

ลักษณะภมู อิ ากาศ ทวปี เอเชยี

ภมู อิ ากาศ (Climate) คือ สภาพอากาศท่เี กิดขนึ้ เป็ นประจาต่อเน่ือง ยาวนาน และไม่ค่อยเปล่ียนแปลงมากนัก เช่น ภมู ิอากาศแบบขัว้ โลก ภูมิอากาศแบบร้อนชื้น ลมฟ้ าอากาศ (Weather) คือ ภาวะลมฟ้ าอากาศท่กี าลังเกิดขนึ้ ในขณะนี้ หรือเกิดขนึ้ ในขณะนี้ หรือเกดิ ขนึ้ ภายใน 2-3 วัน เป็ นช่วงระยะเวลาสัน้ ๆ



สัญลักษณ์เขตภมู ิอากาศ A B C D E H เขตร้ อน เขตแห้งแล้ง เขตอบอุ่น เขตหนาว เขตขัว้ โลก เขตท่สี ูง



องค์ประกอบของภมู ิอากาศ ความชืน้ S แทน ก่งึ แห้งแล้ง W แทน อากาศแห้งแล้งเป็ นทะเลทราย f แทน ฝนตกตลอดปี m แทน มรสุม w แทน ฤดหู นาวอากาศแห้งแล้ง s แทน ฤดรู ้อนแห้งแล้ง T แทน เขตทนุ ดรา F แทน มีนา้ แข็งปกคลุมตลอดปี

องค์ประกอบของภมู อิ ากาศ อุณหภมู ิ a แทน เขตท่มี ีอากาศร้อนมากในฤดรู ้อน b แทน เขตท่มี ีอากาศอบอุ่นในฤดรู ้อน c แทน เขตท่มี ีอากาศเยน็ ในฤดรู ้อน d แทน เขตท่มี ีอากาศหนาวมากในช่วงฤดหู นาว h แทน ฤดหู นาวอากาศแห้งแล้ง s แทน อุณหภมู เิ ฉล่ียทงั้ ปี > ������������℃ k แทน อุณหภมู เิ ฉล่ียทงั้ ปี < ������������℃

ลักษณะภมู อิ ากาศของทวปี เอเชีย ภมู อิ ากาศแถบร้อนชืน้ แถบศูนย์สูตร (Tropical Moist Climate): A  อุณหภมู เิ ฉล่ียทุกเดอื น > 18 ℃  อุณหภมู ริ ะหว่างกลางวัน-กลางคืนสูง (22 ℃ − ������������ ℃) แบ่งย่อยเป็ น 3 แบบ คือ 1) แบบป่ าดบิ ชืน้ (Af) อากาศชืน้ ฝนตก อุณหภูมสิ ูงตลอดปี ฝน > 60 มลิ ลเิ มตรต่อปี 2) ร้อนชืน้ แถบมรสุม (Am) ชืน้ และปริมาณฝนตามมรสุม 3) แบบป่ าฝนเมืองร้อน/ทุ่งหญ้าสะวันนา (Aw) อากาศชืน้ กับแล้งสลับกัน ชัดเจนมีทัง้ ฤดูฝนและฤดแู ล้ง

1.ภมู อิ ากาศแบบร้อนชืน้ -ชืน้ ตลอดปี (Af,Am)  พบในเขตหมู่เกาะและ  พบในคาบสมุทรเดกกนั คาบสุมทรของเอเชีย ด้านตะวันตกและเกาะ ตะวันออกเฉียงใต้ ศรีลังกาตอนใต้  อากาศร้อนและฝนตก ชุกตลอดปี  พืชพรรณส่วนใหญ่เป็ นป่ าดบิ ชืน้ และป่ าดบิ ชนิดอ่ืนๆ เช่น ตะเคยี น ยาง มะค่า ประดู่ ตะเคียน พืช ตระกูลหวาย

แผนท่ี การจาแนก เขตภมู ิอากาศ ในทวปี เอเชีย

2.ภมู อิ ากาศแบบร้อน-ชืน้ สลับแล้ง (Aw)  พบบริเวณคาบสมุทรอนิ โดจนี  เขตนีม้ ีอากาศร้อน มีช่วงฝนตก และคาบเดกกันของอนิ เดีย สลับกับช่วงแห้งแล้ง มีปริมาณ ฝนค่อนข้างสูง  พชื พรรณเป็ นป่ าไม้ผลัดใบชนิด ต่างๆในเขตฝนมาก และเป็ น เป็ นเขตทุ่งหญ้าสะวันนาในเขต ฝนน้อย ป่ าโปร่งมหี ญ้าสลับ ไม้พุ่ม



ลักษณะภมู ิอากาศของทวีปเอเชีย ภูมิอากาศแห้ง (Dry Climate): B  อากาศแห้ง ปริมาณการกระเหยสูงกว่าหยาดนา้ ฟ้ า  ทาให้ท้องฟ้ าโปร่ง กลางวันมีอุณหภูมิ > 38℃  ปริมาณนา้ ฝนในรอบปี น้อย พนื้ ท่สี ่วนใหญ่อยู่ระหว่างละตจิ ูด ท่ี 20°-30° เหนือและใต้ โดยมากจะเป็ นทะเลทราย แบ่งย่อยเป็ น 2 แบบ คือ 1) ก่งึ ทะเลทราย หรือ ทุ่งหญ้าสเตปป์ (Bs) 2) ทะเลทราย(Bw) ** BWh = ทะเลทรายเขตร้อน BWk = ทะเลทรายเขตอบอุ่น BSh = ก่งึ ทะเลทรายเขตร้อน BSK = ก่งึ ทะเลทรายเขตอบอุ่น

แผนท่ี การจาแนก เขตภมู ิอากาศ ในทวปี เอเชีย

3. ภมู อิ ากาศแบบก่งึ ทะเลทราย-ร้อนแห้งแล้ง และอบอุ่นแห้งแล้ง(Bsk)  มีทัง้ ในเขตร้อนและเขตอบอุ่น เขตร้อน  เขตอบอุ่น ได้แก่ ท่ีราบสูงอหิ ร่าน ตอนกลางของ ได้แก่ เขตฝนอับของคาบสมุทรเดกกัน คาบสมุทรอนาโตเลียในตุรกี รัสเซียตอนใต้ และคาบสมุทรอาหรับ มองโกเลีย และจีนด้านตะวันออกเฉียงเหนือ  พชื พรรณส่วนใหญ่เป็ นทุ่งหญ้า ก่งึ ทะเลทราย หรือทุ่งหญ้าสเตปป์

4. ภูมอิ ากาศแบบทะเลทราย-แห้งแล้งจดั ตลอดปี (BWh)  พบในเขตทะเลทรายทุกแห่ง ภูมอิ ากาศทะเลทรายจะมีความ แตกต่างของอุณหภูมริ ะหว่าง กลางวันและระหว่างฤดมู าก

ลักษณะภมู ิอากาศของทวปี เอเชีย ภูมิอากาศอบอุ่น (Warm Temperate Climate): C  อากาศแห้ง เป็ นบริเวณท่ฤี ดูร้อนและฤดูหนาวมีอุณหภมู ไิ ม่แตกต่างกันมากนัก  มีอากาศชืน้ ตลอดทัง้ ปี เน่ืองจากพนื้ ท่สี ่วนใหญ่อยู่ใกล้ทะเลและมหาสมุทร  อุณหภูมเิ ฉล่ียในเดือนท่ีหนาวท่สี ุดอยู่ระหว่าง -3℃ − 18℃ และมีอย่างน้อยหน่ึงเดอื นท่มี ีอุณหภมู ิ >10℃ แบ่งย่อยเป็ น 3 แบบ คือ 1) แบบเมดเิ ตอร์เรเนียน (Cs) พืชพรรณเป็ นพุ่มเตีย้ ฤดหู นาวฝนตก ฤดูร้ อนจะแล้ ง 2) ทุ่งหญ้าเขตอบอุ่น (Cw) ป่ าโปร่ง หญ้าแพร่ี 3) อบอุ่นชืน้ (Cf) ฝนมากสุด ป่ าผลัดใบหนาแน่น หญ้าแพร่ี

5. ภมู อิ ากาศแบบก่งึ ร้อน-ฝนชุก ฤดูหนาวไม่หนาวจัด ฤดูร้อนอบอุ่นถงึ ร้อน หรือ อบอุ่นชืน้ (ก่งึ ร้อนชืน้ ) (Cfa)  พบบริเวณหมู่เกาะญ่ีป่ ุนตอนใต้  มีผลตกชุกในฤดรู ้อน ส่วนฤดหู นาว คาบสมุทรเกาหลีในเขตเกาหลีใต้ จีน อากาศใหนาวจัด ด้านตะวันออกและด้านใต้ เวยี ดนาม  พืชพรรณธรรมชาตเิ ป็ นป่ าผลัดใบ ไม้ใบ ตอนเหนือและปากีสถานด้าน กว้างและใบแหลม เช่น โอ๊ก สน และทุ่ง ตะวันออกเฉียงเหนือจัดอยู่ในเขตก่งึ ร้อน หญ้า

แผนท่ี การจาแนก เขตภมู ิอากาศ ในทวปี เอเชีย

6. ภูมอิ ากาศแบบเมดเิ ตอร์เรเนียน-ค่อนข้างชืน้ ในฤดูหนาว แล้งและอบอุ่นถงึ ร้อนในฤดูร้อน (Csa,Csb)  พบบริเวณเอเชีย ตะวันตกเฉียงใต้ แถบ ชายฝ่ังตรุ กี เกาะ ไซปรัส เลบานอน ซีเรีย อสิ ราเอลและ อริ ักตอนเหนือ  พชื พรรณเป็ นไม้พุ่มเตยี้ แทรก  ภูมอิ ากาศในช่วงฤดู สลับด้วยไม้ต้นเตีย้ ต่างๆ พชื ร้ อนอากาศร้ อน เปลือกหนาว ใบเลก็ ผวิ มนั อากาศจะร้ อนและ เขียวตลอดปี เช่น โอ๊ก ชีดาร์ แล้ง ดนิ แห้ง ขณะท่ี องุ่น มะกอก ส้ม ช่วงฤดูหนาวมีฝนชุก

7. ภมู อิ ากาศแบบอบอุ่น-ฝนตกมาก ไม่หนาวจัดในฤดูหนาวและอบอุ่นในฤดูร้อน (Cfb,Cfc)  พบในบริเวณเทอื กเขาสูงตอนกลางเกาะ  ฤดหู นาวอากาศไม่หนาวจัด ฤดรู ้อน บอร์เนียว เทอื กเขาสูงตอนกลางเกาะ อากาศอบอุ่น พืชพรรณเป็ นป่ าไม้เขต นิวกนิ ี และด้านตะวันตกของอนิ โดนีเซีย ร้อน

ลักษณะภมู ิอากาศของทวปี เอเชีย ภมู อิ ากาศชืน้ ภาคพืน้ ทวีป(Humid continental climate): D  ลมฟัดมาจากมหาสมุทรนาความชืน้ เข้ามาสู่ภาคพืน้ ทวีป  อากาศจงึ หนาวเยน็ ในช่วงฤดรู ้อน(อุณหภูมเิ ฉล่ียของเดือนท่ีอบอุ่นท่ีสุด >10℃และ มีสภาพอากาศรุนแรงในช่วงฤดหู นาว อากาศหนาวเยน็ ปกคลุมนานถงึ 9 เดอื น  ทาให้นา้ แขง็ จับตวั ภายในดนิ ต้นไม้เจริญเตบิ โตช้า พนื้ ท่สี ่วนใหญ่อย่รู ะหว่างละตจิ ูด ท่ี 40 ℃ - 60 ℃ แบ่งย่อยเป็ น 2 แบบ คือ 1) อุณหภูมติ ่าความชืน้ ตลอดปี (Df) ฝนตกทงั้ ฤดูร้อนและหนาว อากาศชืน้ ตลอดปี 2) อุณหภมู ติ ่า แล้งฤดูหนาว (Dw) ฝนตกฤดูร้อน ฤดูหนาวอากาศ เยน็ และไม่มีฝน

แผนท่ี การจาแนก เขตภมู ิอากาศ ในทวปี เอเชีย

8. ภูมอิ ากาศแบบภาคพืน้ ทวีป-ฝนตกมาก อบอุ่นในฤดูร้อน และหนาวเยน็ ในฤดูหนาว(Dwa)  พบในเขตคาบสมุทรเกาหลีตอนบน จีนด้านตะวันออกเฉียงเหนือ และแนว แคบๆด้านตะวันตกเฉียงเหนือของชุมเขา ปามีร์  มีฝนตกมาก ฤดรู ้อนมีอากาศอบอุ่น ฤดูหนาวมีอากาศหนาวจัด  พืชพรรณเป็ นป่ าผลัดใบเขตอบอุ่น

9. ภูมอิ ากาศแบบภาคพืน้ ทวีป-ฝนตกมาก เยน็ ในฤดูร้อน และหนาวเยน็ ในฤดหู นาว(Dfb)  พบบริเวณเกาะฮอกไกโดของญ่ีป่ ุน จีน  ถัดจากเขตก่งึ แห้งแล้งขนึ้ ไปทางเหนือ ด้านตะวันออกเฉียงเหนือกับรัสเซียด้าน มีฝนตกมาก ตะวันออกเฉียงใต้ และรัสเซียด้าน  พืชพรรณส่วนใหญ่เป็ นป่ าผลัดใบเขต ตะวันตกเฉียงใต้ อบอุ่น

10. ภมู อิ ากาศแบบก่ึงขว้ั โลก-ฝนตกมาก ฤดูร้อนสัน้ และหนาวจดั ในฤดหู นาว (Dfc) -พบในเขตรัสเชียแถบตอนใต้ และตอนเหนือของเสน้ อารก์ ตกิ เซอรเ์ คลิ มฝี นมาก -ฤดหู นาวมีอากาศหนาวจัดและยาวนาน ฤดูรอ้ นมีชว่ งเวลาส้นั -บางครงั้ มีนา้ คา้ งแข็งและหมิ ะตก -พืชพรรณธรรมชาตสิ ว่ นใหญ่เป็นป่าสน ภาษารัสเซียเรยี กว่า “ไทกา้ ” แปลวา่ “ป่าสน” หรือ เรยี กว่า “ภมู อิ ากาศแบบไทก้า

ลักษณะภมู อิ ากาศของทวปี เอเชีย ภมู อิ ากาศขัว้ โลก (Polar Climate): E  อากาศแห้ง ลมแรง และหนาวเยน็ ตลอดทัง้ ปี  ฤดูร้อนมีอุณหภมู สิ ูงกว่าจุดนา้ แขง็ เพียงแค่ 2-4 เดอื น (>10℃)  มีฤดูหนาวท่ยี าวนาน และมีอุณหภูมติ ่ากว่าจุดเยอื กแขง็ บริเวณใกล้กับขัว้ โลก พชื ส่วนใหญ่ไม่สามารถเจริญเตบิ โตได้ แบ่งย่อยเป็ น 2 แบบ คือ 1) ทนุ ดรา (Et) ส่วนใหญ่อย่ทู างซีกโลกเหนือ ไม่ค่อยมีต้นไม้ ฤดูหนาวอากาศรุนแรง ฤดรู ้อนจะเยน็ ช่วงอุณหภูมริ ายปี จะแตกต่างกันมาก 2) ทุ่งนา้ แขง็ (Ef) ไม่มีอุณหภูมริ ายเดอื นเฉล่ียท่ี > ������℃ เพราะเป็ นนา้ แขง็ หรือหมิ ะถาวร

แผนท่ี การจาแนก เขตภมู ิอากาศ ในทวปี เอเชีย

11. ภูมอิ ากาศแบบข้ัวโลก-อากาศหนาวจัด (Et)  พบในรัสเซยี ตอนเหนือ และเกาะ ในมหาสมุทรอาร์กติกไปตลอด ข้วั โลกเหนือ  มีอากาศหนาวจัดยาวนานมาก มี หมิ ะปกคลมุ ตลอดปี  พชื พรรณจ้าพวกมอสส์ ไลเคน ตะไคร่นา้ เรียกว่า “ทนุ ดรา” บางครัง้ เรยี กภูมอิ ากาศเขตนี้ว่า ภูมอิ ากาศแบบทนุ ดรา

ลักษณะภมู ิอากาศของทวปี เอเชีย ภมู อิ ากาศแถบภเู ขาสูง (Highland Climates) : H  ภมู อิ ากาศแนวตัง้ ขนึ้ อยู่กับ ระดับสูงของพืน้ ท่ี  ชนิดพืชพรรณตามไหล่เขา เปล่ียนไปตามสภาพ ภูมอิ ากาศซ่งึ แตกต่างกัน ทุกๆระยะสูงท่ีเพ่มิ ขนึ้ 300 เมตร เช่น บริเวณตนี เขา อาจเป็ นไม้ผลัดใบสูงขนึ้ มา เป็ นป่ าสน ยอดเขาปกคลุม ด้วยธารนา้ แขง็

แผนท่ี การจาแนก เขตภมู ิอากาศ ในทวปี เอเชีย

Thank you

แผนท่ีอณุ หภมู ฤิ ดรู ้อน (กรกฎาคม) ของทวีปเอเชีย แผนที่อณุ หภมู ฤิ ดหู นาว (มกราคม) ของทวีปเอเชีย

แผนที่ลมมรสมุ ในทวีปเอเชีย

แผนท่ีลมพายทุ วีปเอเชีย











พชื พรรณธรรมชาตแิ ละส่ิงแวดล้อม พชื พรรณเขตภเู ขาสูง พชื พรรณเขตร้อนและมรสุม พชื พรรณเขตละตจิ ดู กลาง • มอสส์ ไลเคน • เมเปิ ล โอ๊ก วอลนัต • ป่ าดบิ ชืน้ ป่ าไม้ผลัดใบเขต ร้อนชืน้ ทุ่งหญ้าสะวันนา พชื พรรณเขต พชื พรรณเขตทะเลทราย พชื พรรณเขตอบอุ่น เมดเิ ตอร์เรเนียน และก่งึ ทะเลทราย • ท่งุ หญ้า ไม้พุ่ม • ไม้พุ่มเตยี้ • ตะบองเพชร อนิ ทผลมั พชื พรรณเขตป่ าไทกา พชื พรรณเขตทนุ ดรา • ป่ าสนเขตหนาว • มอสส์ ไลเคน ตะไคร่นา้

เขตอากาศทนุ ดราและไทกา • ดนิ ชืน้ เพราะมีหิมะปกคลมุ เขตแห้งแล้งและท่สี ูง • ดินขาดความชืน้ เขตอบอุ่น • ดินมคี วามอดุ มสมบรู ณ์ เหมาะสาหรับทาการเกษตร เขตร้ อนชืน้ • ฝนตกชกุ จงึ ชะล้างธาตอุ าหารในดินออกไป

สภาพดนิ ถกู ชะล้างในเขตร้อนชนื ้ สญู เสียหน้าดินและธาตอุ าหาร รวมถงึ โครงสร้างดินถกู ทาลาย จงึ ไมเ่ หมาะต่อการเกษตร แตอ่ าจใช้เพ่ือการท่องเที่ยว (จงั หวดั แพร่ ประเทศไทย)

แม่นา้ ทะเล ฉางเจียง ทะเลสาบนา้ จืด เชน่ ออ็ บ โตนเลสาบ ทะเลสาบบวิ ะ หวางเหอ ทะเลสาบนา้ เคม็ เชน่ โขง ทะเลเดดซี ทะเลสาบ สนิ ธุ สงขลา ยเู ฟรทีส

แผนท่ีแหลง่ นา้ ในทวีปเอเชยี

แมน่ า้ โขง บริเวณประเทศลาว

นา้ มนั ดบิ แก๊สธรรมชาติ ถ่านหนิ เหล็ก ตะกว่ั แมงกานีส นกิ เกิล ทองแดง ทองคา สงั กะสี ดีบกุ ทงั สเตน เงนิ รัตนชาติ