หน่วยที่ 3 การประมาณราคางานฐานรากและตอม่อ

หนว่ ยการเรียนร้ทู ่ี 3 ช่ัวโมงรวม 54 ชม. รหัสวชิ า 20106-2004 ช่อื วิชา ประมาณราคางานโครงสรา้ ง ช่ือหนว่ ย การประมาณราคางานฐานรากและตอม่อ แผนการจัดการเรียนรู้ครั้งท่ี 4,5 ชื่อเร่อื ง การประมาณราคางานฐานรากและตอมอ่ จำนวน 3 ชว่ั โมง 1. หัวข้อเรื่อง 1.1 ชนดิ ของฐานราก 1.2 การอา่ นแบบงานฐานรากและตอมอ่ 1.3 การคำนวณหาปรมิ าณงานทรายถมและคอนกรีตหยาบ 1.4 การคำนวณหาปรมิ าณงานเหลก็ เสริมฐานรากและตอม่อ 1.5 การคำนวณหาปริมาณงานคอนกรีตฐานรากและตอมอ่ 1.6 การคำนวณหาปรมิ าณงานไมแ้ บบฐานรากและตอม่อ 1.7 การลงบัญชีแสดงรายการประมาณราคางานฐานรากและตอมอ่ 2. สาระสำคัญ การประมาณราคางานฐานรากและตอม่อ คอื คดิ ปรมิ าณงานทรายถม คอนกรตี หยาบ เหลก็ เสรมิ ฐานราก และตอมอ่ คอนกรีต และไม้แบบ พร้อมลงบญั ชแี สดงรายการประมาณราคางานฐานรากและตอม่อ 3. สมรรถนะหลกั (สมรรถนะประจำหน่วย) แสดงความเขา้ ใจเกยี่ วกบั หลักการ วธิ กี าร การสำรวจหาปริมาณ ปริมาณงานทรายถม คอนกรีตหยาบ เหลก็ เสริมฐานรากและตอม่อ คอนกรตี และไมแ้ บบ พร้อมลงบญั ชีแสดงรายการประมาณราคางานฐานรากและตอม่อ ได้ อย่างถูกต้อง 4. สมรรถนะย่อย (สมรรถนะการเรียนรู้) สมรรถนะทั่วไป (ทฤษฎี) 4.1 แสดงความรเู้ ก่ียวกบั ชนดิ ของฐานราก 4.2 แสดงความเขา้ ใจกบั การอ่านแบบงานฐานรากและตอม่อ 4.3 แสดงหลักการการคำนวณหาปริมาณงานทรายถมและคอนกรตี หยาบ 4.4 แสดงหลักการการคำนวณหาปริมาณงานเหล็กเสริมฐานรากและตอมอ่ 4.5 แสดงหลกั การการคำนวณหาปริมาณงานคอนกรีตฐานรากและตอม่อ 4.6 แสดงหลักการการคำนวณหาปรมิ าณงานไมแ้ บบฐานรากและตอมอ่ 4.7 แสดงหลักการการลงบญั ชแี สดงรายการประมาณราคางานฐานรากและตอม่อ สมรรถนะท่พี งึ ประสงค์ (ทฤษฎี) เม่อื ผู้เรยี นได้ศกึ ษาเน้ือหาในบทนี้แล้ว ผเู้ รยี นสามารถ 4.1 บอกเกย่ี วกับชนดิ ของฐานรากไดถ้ ูกตอ้ ง 4.2 อธิบายหลักการอ่านแบบงานฐานรากและตอม่อไดถ้ กู ต้อง

สมรรถนะทั่วไป (ปฏบิ ตั ิ) 4.1 แสดงหลกั การการคำนวณหาปริมาณงานทรายถมและคอนกรีตหยาบ 4.2 แสดงหลกั การการคำนวณหาปรมิ าณงานเหล็กเสริมฐานรากและตอม่อ 4.3 แสดงหลักการการคำนวณหาปรมิ าณงานคอนกรตี ฐานรากและตอมอ่ 4.4 แสดงหลักการการคำนวณหาปริมาณงานไม้แบบฐานรากและตอมอ่ 4.5 แสดงหลักการการลงบญั ชแี สดงรายการประมาณราคางานฐานรากและตอมอ่ สมรรถนะท่พี งึ ประสงค์ (ปฏบิ ตั )ิ 4.1 คำนวณหาปรมิ าณงานทรายถมและคอนกรตี หยาบไดถ้ ูกต้อง 4.2 คำนวณหาปรมิ าณเหล็กเสริมฐานรากและตอมอ่ ไดถ้ กู ตอ้ ง 4.3 คำนวณหาปริมาณคอนกรตี ฐานรากและตอม่อได้ถูกตอ้ ง 4.4 คำนวณหาปริมาณไม้แบบฐานรากและตอม่อไดถ้ ูกตอ้ ง 4.5 สามารถลงบญั ชีแสดงรายการประมาณราคางานฐานรากและตอมอ่ ไดถ้ กู ตอ้ ง

หน่วยการเรยี นรู้ที่ 3 ชั่วโมงรวม 54 ชม. รหสั วิชา 20106-2004 ช่อื วิชา ประมาณราคางานโครงสรา้ ง ช่ือหน่วย การประมาณราคางานฐานรากและตอมอ่ แผนการจดั การเรยี นรู้ครงั้ ที่ 4,5 ชอ่ื เร่ือง การประมาณราคางานฐานรากและตอม่อ จำนวน 3 ชัว่ โมง 5. กิจกรรมการเรยี นการสอน ในการจดั การเรียนการสอนรายวิชาประมาณราคางานโครงสร้าง หนว่ ยที่ 3 เรือ่ งการประมาณราคางาน ฐานรากและตอมอ่ ไดก้ ำหนดกจิ กรรมการเรยี นการสอนให้ผูเ้ รียนเกิดการเรียนร้โู ดยใช้วธิ กี ารจัดการเรยี นรู้ฐาน สมรรถนะเชิงรุก (Active Learning) ด้านเทคนิคการจัดการเรียนการสอนแบบ MAIP โดยมีขั้นตอนในการ ดำเนินกจิ กรรมการเรยี นการสอน ดังน้ี กระบวนการจัดการเรียนสอน (สอนครัง้ ที่ 4 ) เวลา 3 ช่วั โมง/สปั ดาห์ ข้นั ที่ 1 ขนั้ ก่อนเริ่มบทเรยี น ➢ ครชู ี้แจงรายละเอยี ดรายวชิ าประมาณราคางานโครงสร้าง หนว่ ยท่ี 3 เรอื่ งการประมาณราคา งานฐานรากและตอม่อ ข้ันที่ 2 ขน้ั นำเข้าส่บู ทเรียน ➢ ครูนำเข้าสูบ่ ทเรยี น ครกู ล่าวทกั ทายนกั เรยี นและเตรยี มความพร้อมของนักเรียนด้วยการเชค็ ชื่อผ่านช่องทางออนไลน์ด้วย ไดรฟ์ ชื่อกลุ่มวิชาประมาณราคางานโครงสร้าง โดยส่ง Link ชอ่ งทาง Line กลุม่ วชิ าประมาณราคางานโครงสรา้ ง ข้นั ท่ี 3 ขนั้ แสวงหาความรู้ใหม่ ➢ ครูให้นักเรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียนหน่วยที่ 3 ผ่านช่องทางออนไลน์ด้วย ไดรฟ์ ชอื่ แบบทดสอบกอ่ นเรียนหน่วยท่ี 3 โดยสง่ Link ช่องทาง Line กลมุ่ วิชาประมาณราคางานโครงสรา้ ง ➢ ครูนำอภิปรายเร่ือง 1. ชนิดของฐานราก เร่อื ง 2. การอา่ นแบบงานฐานรากและตอม่อ เรือ่ ง 3. การคำนวณหาปริมาณงานทรายถมและคอนกรีตหยาบ เรือ่ ง 4. การคำนวณหาปริมาณงานเหลก็ เสรมิ ฐานรากและตอม่อ

ขน้ั ท่ี 4 ข้นั คดิ วิเคราะห์และสรุปความรู้ ➢ ครูให้โจทยป์ ัญหาเร่อื ง ชนิดของฐานราก และการอ่านแบบงานฐานรากและตอม่อ จากนั้นใช้คำถามกระตุ้นความคิดของนกั เรียน โดยใช้เกมวงล้อสุ่มนักเรยี นเพื่อใหร้ ่วมตอบ คำถาม ➢ ครูให้โจทย์ปัญหาเรื่อง การคำนวณหาปริมาณงานทรายถมและคอนกรีตหยาบ และการ คำนวณหาปริมาณงานเหลก็ เสริมฐานรากและตอม่อ จากนั้นใช้คำถามกระตุ้นความคิดของนักเรียน โดยใช้เกมวงล้อสุ่มนกั เรยี นเพื่อใหร้ ว่ มตอบ คำถาม 6. สือ่ การสอน 6.1 ไดรฟ์ วชิ าประมาณราคางานโครงสร้าง 6.2 Line วชิ าประมาณราคางานโครงสร้าง 6.3 หนังสือเรยี น รายวิชาวชิ าประมาณราคางานโครงสร้าง 6.4 สือ่ นำเสนอ PowerPoint 6.5 เกมส์วงลอ้ ส่มุ 7. งานทม่ี อบหมาย/กิจกรรม ➢ ครูให้นักเรยี นทำใบงานท่ี 3.1 ➢ ครูให้นักเรยี นทำใบงานท่ี 3.2

หน่วยการเรียนรทู้ ่ี 3 ช่ัวโมงรวม 54 ชม. รหสั วิชา 20106-2004 ชื่อวชิ า ประมาณราคางานโครงสรา้ ง ช่ือหน่วย การประมาณราคางานฐานรากและตอม่อ แผนการจดั การเรียนรู้ครงั้ ท่ี 4,5 ชื่อเรื่อง การประมาณราคางานฐานรากและตอม่อ จำนวน 3 ชวั่ โมง 5. กิจกรรมการเรยี นการสอน ในการจัดการเรยี นการสอนรายวิชาประมาณราคางานโครงสร้าง หน่วยท่ี 3 เรื่องการประมาณราคางาน ฐานรากและตอม่อ ไดก้ ำหนดกิจกรรมการเรยี นการสอนให้ผเู้ รียนเกิดการเรยี นรโู้ ดยใช้วธิ ีการจดั การเรียนรู้ฐาน สมรรถนะเชิงรุก (Active Learning) ด้านเทคนิคการจัดการเรียนการสอนแบบ MAIP โดยมีขั้นตอนในการ ดำเนินกิจกรรมการเรยี นการสอน ดังน้ี กระบวนการจดั การเรียนสอน (สอนครงั้ ที่ 5 ) เวลา 3 ชวั่ โมง/สปั ดาห์ ขนั้ ท่ี 1 ขั้นก่อนเรมิ่ บทเรยี น ➢ ครชู ้ีแจงรายละเอียดรายวิชาประมาณราคางานโครงสร้าง หนว่ ยที่ 3 เรือ่ งการประมาณราคา งานฐานรากและตอม่อ ขัน้ ท่ี 2 ขัน้ นำเข้าสู่บทเรยี น ➢ ครูนำเข้าสูบ่ ทเรยี น ครูกล่าวทักทายนกั เรยี นและเตรยี มความพร้อมของนกั เรียนดว้ ยการเช็ค ชื่อผ่านช่องทางออนไลน์ด้วย ไดรฟ์ ชื่อกลุ่มวิชาประมาณราคางานโครงสร้าง โดยส่ง Link ชอ่ งทาง Line กล่มุ วิชาประมาณราคางานโครงสรา้ ง ขน้ั ท่ี 3 ขัน้ แสวงหาความรใู้ หม่ ➢ ครูนำอภปิ รายเรอื่ ง 1. การคำนวณหาปรมิ าณงานคอนกรีตฐานรากและตอมอ่ เร่อื ง 2. การคำนวณหาปรมิ าณงานไมแ้ บบฐานรากและตอมอ่ เรอื่ ง 3. การลงบญั ชีแสดงรายการประมาณราคางานดนิ และเสาเข็ม ขั้นที่ 4 ข้นั คิดวเิ คราะหแ์ ละสรุปความรู้ ➢ ครูให้โจทย์ปัญหาเรื่อง การคำนวณหาปริมาณงานคอนกรีตฐานรากและตอม่อ การคำนวณหา ปรมิ าณงานไม้แบบฐานรากและตอม่อ และการลงบัญชแี สดงรายการประมาณราคางานดินและเสาเข็ม จากนั้นใช้คำถามกระตุน้ ความคิดของนักเรียน โดยใช้เกมวงล้อสุ่มนกั เรียนเพื่อใหร้ ว่ มตอบ คำถาม

6. สอ่ื การสอน 6.1 ไดรฟ์ วชิ าประมาณราคางานโครงสรา้ ง 6.2 Line วิชาประมาณราคางานโครงสร้าง 6.3 หนงั สอื เรียน รายวิชาวิชาประมาณราคางานโครงสรา้ ง 6.4 สือ่ นำเสนอ PowerPoint 6.5 เกมส์วงลอ้ สุม่ 7. งานที่มอบหมาย/กจิ กรรม ➢ ครูให้นกั เรียนทำใบงานที่ 3.3 ➢ ครใู ห้นักเรียนทำแบบทดสอบหลังเรยี นหนว่ ยที่ 3 ผ่านชอ่ งทางออนไลนด์ ว้ ย ไดรฟ์ ชอ่ื แบบทดสอบหลงั เรยี นหน่วยที่ 3 โดยสง่ Link ช่องทาง Line กลมุ่ วชิ าประมาณราคางานโครงสรา้ ง

หนว่ ยการเรียนรู้ท่ี 3 ช่ัวโมงรวม 54 ชม. รหัสวิชา 20106-2004 ชอ่ื วิชา ประมาณราคางานโครงสรา้ ง ชื่อหน่วย การประมาณราคางานฐานรากและตอม่อ แผนการจัดการเรียนรู้คร้งั ท่ี 4,5 ชอื่ เรอ่ื ง การประมาณราคางานฐานรากและตอมอ่ จำนวน 3 ช่วั โมง 8. การวัดและประเมินผล สมรรถนะที่พงึ วธิ ีการวดั เครื่องมือ เกณฑก์ ารประเมนิ ประสงค์ - ผ่านเกณฑ์ร้อยละ 70 - ตรวจแบบทดสอบ - แบบทดสอบหลงั เรียน - ผา่ นเกณฑร์ ้อยละ 60 1. ดา้ นความรู้ (Knowledge) - ตรวจกิจกรรมท่ี 3.1 - กจิ กรรมที่ 3.1 - ตรวจกจิ กรรมท่ี 3.2 - กิจกรรมท่ี 3.2 2. ดา้ นทักษะ - ตรวจกจิ กรรมท่ี 3.3 - กิจกรรมที่ 3.3 (Skill) 3. คณุ ลักษณะอันพงึ - สงั เกตความมวี ินยั - แบบประเมนิ คณุ ลกั ษณะ - ผา่ นเกณฑร์ ้อยละ ๘๐ ประสงค์ (Attitude) ใฝ่เรยี นรู้ และมงุ่ มั่น อันพงึ ประสงค์ ในการทำงาน

9. บันทึกหลังสอน สัปดาหท์ ี่............... ช่อื วชิ า รหสั วิชา แผนกวชิ า รายการสอน หนว่ ยที่ ชวั่ โมง ภาคเรียนที่ จำนวน จำนวนผเู้ รียน ชน้ั กล่มุ 9.1 เนือ้ หาทส่ี อน(สาระสำคัญ) ปีการศกึ ษา จำนวน คน เข้าเรยี น คน ขาดเรยี น คน 9.2 ผลการสอน 9.3 ปญั หาและอุปสรรคทเ่ี กิดขนึ้ ระหวา่ งการเรยี นการสอน 9.4 แนวทางการแกไ้ ขป้ ญั หาของครผู สู้ อน(แนวทางการทำวจิ ยั ) ลงช่ือ..................................................ครผู สู้ อน (..............................................) ลงชื่อ..................................หวั หนา้ แผนกชา่ งก่อสร้าง ลงช่ือ................................หวั หนา้ งานหลกั สูตร ( ........................................... ) (..........................................) ............./............../.............. ............./............../............... ลงช่อื ...................................................รองผู้อำนวยการฝา่ ยวิชาการ ( ............................................. ) ............./............../..............

การประเมนิ ผล หน่วยที่ 3 การประมาณราคางานฐานรากและตอมอ่ คำชแี้ จง : คะแนนรวมต่อหนว่ ย 100 คะแนนเต็ม 1. ใบงานที่ 3.1 จำนวน 1 ขอ้ ๆละ 20 คะแนน รวม 20 คะแนน 2. ใบงานท่ี 3.2 จำนวน 5 ข้อๆละ 6 คะแนน รวม 30 คะแนน 3. ใบงานที่ 3.3 จำนวน 1 ข้อๆละ 20 คะแนน รวม 20 คะแนน 4. แบบทดสอบหลังเรยี น จำนวน 20 ข้อๆ ละ 1 คะแนน รวม 20 คะแนน 5. ประเมินคุณลักษณะอนั พงึ ประสงคข์ องผเู้ รียน 20 คะแนน แบบประเมนิ ผล หน่วยที่ ....................................................................................... ชอื่ วชิ า ประมาณราคางานโครงสรา้ ง รหสั วิชา 20106-2004 วทิ ยาลยั .................................... ชอื่ -สกุล.........................................................ระดับ................. ครู .............................................. ใบงานที่ ใบงานที่ ใบงานท่ี *คะแนนแบบ ทดสอบหลังเรยี น ที่ รายการประเมิน 3.1 3.2 3.3 หมายเหตุ เตม็ ได้ เต็ม ได้ เต็ม ได้ เตม็ ได้ 1 ชนดิ ของฐานราก และการอ่าน 15 5 แบบงานฐานรากและตอม่อ 2 การคำนวณหาปรมิ าณงาน 15 5 ทรายถม คอนกรตี หยาบ งาน คอนกรตี และไม้แบบ 3 การคำนวณหาปริมาณงาน 15 5 เหล็กเสริมฐานรากและตอม่อ 4 การลงบญั ชแี สดงรายการ 15 5 ประมาณราคางานฐานราก และตอม่อ รวมคะแนนด้านทกั ษะ 15 30 15 60 รวมคะแนนทดสอบหลังเรียน 20 รวมคะแนนดา้ นคณุ ลกั ษณะอนั พึงประสงค์ของผเู้ รยี น 20 รวมคะแนนทงั้ หมด 100 รวม เกณฑก์ ารใหค้ ะแนนใบงาน ทำถกู และครบถ้วน 15 คะแนน ทำถูกขั้นตอนท่ี 1-4 12 คะแนน ทำถูกขน้ั ตอนที่ 1-3 9 คะแนน ทำถูกขัน้ ตอนท่ี 1-2 6 คะแนน ทำถูกหน่ึงขน้ั ตอน 3 คะแนน

แบบประเมนิ คุณลักษณะอนั พึงประสงค์ของผเู้ รยี นรายบคุ คล (จิตพสิ ยั ) คำชีแ้ จง : ให้ครูคณุ ลกั ษณะอนั พึงประสงค์ของผเู้ รียน ตามระดับคณุ ภาพ ดงั นี้ ระดบั คุณภาพ 2 หมายถงึ ดี 1 หมายถึง พอใช้ 0 หมายถงึ ต้องปรบั ปรุง ความมีวินัย ความ ความ การตรงตอ่ ความสนใจ คะแนน คะแนนรวม×������������ รับผิดชอบ ซอื่ สตั ย์ เวลา ใฝ่รู้ ทไ่ี ด้ จำนวนรายงาน ี่ทประเ ิมน ชอ่ื -สกลุ 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 10 จิต ิพสัย= ขอ้ เสนอแนะ ............................................................................................................................. ....................................................... ลงช่อื ผปู้ ระเมนิ ............................................. (...........................................) เกณฑ์การผ่าน เกณฑ์การประเมิน ได้คะแนน 5 คะแนน ขึ้นไป คะแนนเตม็ 10 คะแนน ถอื วา่ ผา่ นเกณฑ์การประเมนิ คะแนน 9-10 ดมี าก คะแนน 7-8 ดี คะแนน 5-6 พอใช้ คะแนนต่ำกว่า 5 ปรับปรงุ

ใบความรู้หนว่ ยการเรียนรทู้ ี่ 3 ชั่วโมงรวม 54 ชม. รหสั วชิ า 20106-2004 ชื่อวชิ า ประมาณราคางานโครงสรา้ ง ช่ือหน่วย การประมาณราคางานฐานรากและตอมอ่ แผนการจัดการเรียนรู้ครัง้ ท่ี 4,5 ชอ่ื เร่ือง การประมาณราคางานฐานรากและตอมอ่ จำนวน 3 ช่ัวโมง 1. หวั ข้อเรอื่ ง 1.1 ชนดิ ของฐานราก 1.2 การอา่ นแบบงานฐานรากและตอม่อ 1.3 การคำนวณหาปริมาณงานทรายถมและคอนกรตี หยาบ 1.4 การคำนวณหาปรมิ าณงานเหล็กเสรมิ ฐานรากและตอมอ่ 1.5 การคำนวณหาปรมิ าณงานคอนกรีตฐานรากและตอมอ่ 1.6 การคำนวณหาปรมิ าณงานไมแ้ บบฐานรากและตอม่อ 1.7 การลงบัญชแี สดงรายการประมาณราคางานฐานรากและตอม่อ 2. สาระสำคญั การประมาณราคางานฐานรากและตอม่อ คือคดิ ปริมาณงานทรายถม คอนกรีตหยาบ เหล็กเสริมฐานราก และตอมอ่ คอนกรีต และไม้แบบ พร้อมลงบญั ชแี สดงรายการประมาณราคางานฐานรากและตอมอ่ 3. สมรรถนะหลกั (สมรรถนะประจำหนว่ ย) แสดงความเขา้ ใจเกี่ยวกบั หลกั การ วิธกี าร การสำรวจหาปรมิ าณ ปริมาณงานทรายถม คอนกรตี หยาบ เหลก็ เสริมฐานรากและตอมอ่ คอนกรีต และไมแ้ บบ พรอ้ มลงบญั ชีแสดงรายการประมาณราคางานฐานรากและตอม่อ ได้ อยา่ งถกู ต้อง 4. สมรรถนะย่อย (สมรรถนะการเรียนร)ู้ สมรรถนะทั่วไป (ทฤษฎี) 4.1 แสดงความรูเ้ ก่ยี วกบั ชนิดของฐานราก 4.2 แสดงความเขา้ ใจกบั การอ่านแบบงานฐานรากและตอมอ่ 4.3 แสดงหลักการการคำนวณหาปรมิ าณงานทรายถมและคอนกรีตหยาบ 4.4 แสดงหลักการการคำนวณหาปรมิ าณงานเหล็กเสรมิ ฐานรากและตอมอ่ 4.5 แสดงหลกั การการคำนวณหาปริมาณงานคอนกรตี ฐานรากและตอม่อ 4.6 แสดงหลักการการคำนวณหาปรมิ าณงานไม้แบบฐานรากและตอมอ่ 4.7 แสดงหลักการการลงบญั ชแี สดงรายการประมาณราคางานฐานรากและตอม่อ สมรรถนะท่ีพงึ ประสงค์ (ทฤษฎี) เมื่อผเู้ รยี นไดศ้ ึกษาเนื้อหาในบทน้ีแล้ว ผู้เรยี นสามารถ 4.1 บอกเกยี่ วกับชนดิ ของฐานรากไดถ้ ูกต้อง 4.2 อธิบายหลักการอา่ นแบบงานฐานรากและตอมอ่ ไดถ้ กู ตอ้ ง

สมรรถนะทั่วไป (ปฏิบตั ิ) 4.1 แสดงหลกั การการคำนวณหาปรมิ าณงานทรายถมและคอนกรีตหยาบ 4.2 แสดงหลกั การการคำนวณหาปริมาณงานเหลก็ เสริมฐานรากและตอม่อ 4.3 แสดงหลักการการคำนวณหาปริมาณงานคอนกรตี ฐานรากและตอมอ่ 4.4 แสดงหลักการการคำนวณหาปริมาณงานไมแ้ บบฐานรากและตอม่อ 4.5 แสดงหลักการการลงบญั ชแี สดงรายการประมาณราคางานฐานรากและตอมอ่ สมรรถนะท่พี งึ ประสงค์ (ปฏบิ ตั )ิ 4.1 คำนวณหาปรมิ าณงานทรายถมและคอนกรีตหยาบไดถ้ ูกตอ้ ง 4.2 คำนวณหาปริมาณเหล็กเสริมฐานรากและตอมอ่ ไดถ้ กู ตอ้ ง 4.3 คำนวณหาปริมาณคอนกรตี ฐานรากและตอมอ่ ได้ถูกต้อง 4.4 คำนวณหาปริมาณไม้แบบฐานรากและตอม่อไดถ้ ูกตอ้ ง 4.5 สามารถลงบญั ชีแสดงรายการประมาณราคางานฐานรากและตอมอ่ ไดถ้ กู ตอ้ ง

บทนำ ฐานราก (Footing) เป็นองค์อาคารทีอ่ ยู่ใต้ดิน ทำหนา้ ทร่ี ับนำ้ หนักของอาคารทั้งหมดถ่ายลงสดู่ ิน หรือเสาเข็ม หากเปรียบเทียบกับร่างกายของมนุษย์ ฐานรากเปรียบเสมือน ส่วนเท้าของมนุษย์ที่ทำหน้าที่รับน้ำหนกั ทั้งหมดของร่างกาย ทำให้ร่างกายทรงตัวอยู่ได้ ดังนั้นฐานรากจึงต้องมีความมั่นคงแข็งแรงจึงจะสามารถรบั น้ำหนักของอาคารใหท้ รงตัวอยู่ได้ 4.1 ชนดิ ของฐานราก ฐานรากถกู แบง่ ออกตามลักษณะได้ 2 ชนดิ ดังนี้ 1. ฐานรากตื้นหรือฐานรากแผ่ (Shallow Foundation) หมายถึงฐานรากท่ีไม่ใช้เสาเข็ม แตจ่ ะใช้ ตวั ของฐานรากเองถ่ายนำ้ หนักอาคารลงไปยงั ชัน้ ดินหรอื หินท่รี องรับ (ก) ฐานรากต้ืนแบบเสาเดี่ยว (ข) ฐานรากตื้นแบบสองเสา รูปที่ 4.1 ฐานรากตื้น 2. ฐานรากลึกหรือฐานรากเสาเขม็ (Piled Foundation) หมายถึงฐานรากท่ีมกี ารตอกเสาเขม็ เพ่ือรับ นำ้ หนักของอาคารถา่ ยลงฐานรากและถา่ ยต่อไปยังเสาเขม็ รปู ที่ 4.2 ฐานรากลึก 4.2 การอา่ นสัญลกั ษณง์ านฐานราก สัญลกั ษณ์งานฐานรากทร่ี ะบใุ นแบบกอ่ สรา้ ง โดยทว่ั ไปใชส้ ัญลักษณเ์ ป็นอกั ษร F ตามด้วยตวั เลขฮนิ ดอู ารบิก โดยทว่ั ไปแบบก่อสร้างอาคารแต่ละหลงั อาจมขี นาดและการใช้วสั ดุของงานฐานรากแตกตา่ งกัน หากมฐี านราก

ขนาดเดียวจะใช้สัญลกั ษณ์ F เพยี งตวั เดียว แตห่ ากฐานรากมีขนาดหรือการใช้วัสดทุ ี่แตกตา่ งกนั จะใชส้ ัญลักษณ์ F แล้วตามด้วยตวั เลขกำกบั เช่น F1, F2 เปน็ ต้น 4.3 การหาจำนวนฐานรากจากแบบก่อสรา้ ง จำนวนฐานราก เปน็ ขอ้ มลู ทีส่ ำคญั ในการประมาณราคางานฐานราก เน่ืองจากผปู้ ระมาณราคาจะตอ้ งนำจำนวน ฐานราก มาคำนวณหาปริมาณวัสดทุ ง้ั หมดในงานฐานราก การหาจำนวนฐานราก ทำได้โดยการนบั จำนวนฐาน รากจากแบบแปลนฐานราก รปู ที่ 4.3 แปลนฐานราก จากรปู ท่ี 4.3 แสดงใหเ้ ห็นฐานรากของอาคาร ซ่ึงมจี ำนวนของฐานรากแบบ F1 จำนวน 4 ฐานและฐานรากแบบ F2 จำนวน 6 ฐาน

4.4 การจำแนกขนาดของเหล็กเสรมิ คอนกรตี ฐานราก ในการประมาณราคางานก่อสร้าง ต้องทราบขนาดของเหลก็ เสรมิ คอนกรตี ในฐานรากแต่ละขนาดดว้ ย เน่ืองจาก เหล็กแต่ละขนาดมีการเผอื่ ระยะงอปลายและมีราคาทแี่ ตกต่างกัน ระดบั ดนิ เดมิ 10+10 DB 16 มม.# รูปที่ 4.4 ฐานรากแผ่ คอนกรตี 1:3:5 ทรายหยาบชุม่ น้าอดั แน่น จากรูปที่ 4.4 อธิบายความหมายของสัญลักษณ์ต่างๆ ของเหล็กเสริมคอนกรีตฐานราก ได้ว่า 10+10-DB 16 มม.# หมายความว่า ฐานรากเสรมิ เหลก็ ข้อออ้ ย ขนาดเส้นผ่านศนู ยก์ ลาง 16 มลิ ลิเมตร วางเหลก็ เสริมจำนวน 10 ท่อนทงั้ ดา้ นกว้างและด้านยาว สำหรับกรณีที่ฐานรากมีความหนามาก วิศวกรจะออกแบบเหล็กเสริมหลักมีลักษณะเป็นปากตะกร้อ และ ออกแบบเหล็กรดั รอบ เพ่ือทำหน้าทร่ี ดั เหล็กเสรมิ หลักบริเวณส่วนบนใหม้ ีความแขง็ แรงเพ่ิมขึ้น ดังรปู ท่ี 4.5 ระดบั ดนิ เดมิ RB 6 มม. รดั รอบ RB 15 มม. @ 0.15 ม. # ทคอรานยกหรยตี าหบยชาุ่มบน1้า:อ3:ดั 5 เสาเขม็ สเ่ี หล่ยี มตนั 0.22×0.22 ม. รปู ท่ี 4.5 ฐานรากเสาเขม็

จากรูปที่ 4.5 อธิบายความหมายของสัญลักษณ์ต่างๆ ได้ว่า RB 15 มม.@ 0.15 ม. # หมายถึงฐานรากเสริม เหลก็ เส้นกลมผวิ เรียบ ขนาดเสน้ ผา่ นศนู ย์กลาง 15 มิลลิเมตร วางเหลก็ ระยะห่างเท่าๆ กัน 0.15 เมตร ท้ังด้าน กวา้ งและด้านยาว RB 6 มม. รัดรอบ หมายถึงเหล็กเส้นกลมผิวเรียบ ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 6 มิลลิเมตร เสริมเพื่อยึดและรดั โดยรอบเหลก็ ตะแกรงฐานรากในส่วนบน 4.5 ขั้นตอนการประมาณราคางานฐานราก การประมาณราคางานฐานรากมขี น้ั ตอนทค่ี วรปฏิบตั ดิ งั ต่อไปน้ี 1. หาจำนวนฐานราก โดยการนับจำนวนฐานรากแตล่ ะเบอร์จากแบบแปลนฐานราก 2. แยกรายการวสั ดุงานฐานรากทัง้ หมดจากแบบขยายฐานราก ซ่ึงส่วนประกอบของรายการวสั ดุงานฐาน รากมดี ังนี้ (1) ทรายหยาบรองกน้ หลมุ (หน่วยเปน็ ลกู บาศกเ์ มตร, ลบ.ม. หรอื ม.3) (2) คอนกรีตหยาบ (หน่วยเปน็ ลกู บาศกเ์ มตร, ลบ.ม. หรอื ม.3) (3) คอนกรตี โครงสรา้ ง (หน่วยเป็นลูกบาศกเ์ มตร, ลบ.ม. หรือ ม.3) (4) ไม้แบบ (หน่วยเป็นตารางเมตร, ตร.ม. หรือ ม2) (5) ไม้ครา่ วยดึ ไมแ้ บบ (หนว่ ยเปน็ ลกู บาศกฟ์ ุต, ลบ.ฟ. หรอื ฟ3) (6) ตะปู (หน่วยเปน็ กโิ ลกรัม, กก.) (7) เหลก็ เสรมิ คอนกรีต (หน่วยเป็นเมตร, ม.) (8) ลวดผกู เหลก็ (หนว่ ยเปน็ กโิ ลกรัม, กก.) 4.6 การหาปริมาณวสั ดุงานฐานราก การประมาณราคางานฐานราก มวี ิธกี ารหาปริมาณวัสดดุ ังตอ่ ไปนี้ 1. ทรายหยาบอดั แนน่ รองก้นหลมุ การกอ่ สร้างฐานราก ต้องนำทรายหยาบมารองก้นหลมุ ฐานราก เพื่อเปน็ การปรบั ระดับผวิ พ้ืนทก่ี น้ หลมุ ใหเ้ รียบ โดยท่ัวไปใชค้ วามหนาประมาณ 5 - 10 เซนตเิ มตร มีวิธกี ารคดิ ดังน้ี ปรมิ าณทรายหยาบรองก้นหลุม = กวา้ ง × ยาว × หนา × จานวน

2. คอนกรีตหยาบ คอนกรีตหยาบ คือคอนกรีตที่มีอัตราส่วนผสม 1 : 3 : 5 (ปูนซีเมนต์ปอร์ตแลนด์ 1 ส่วน ทรายหยาบ 3 ส่วน และหิน 5 ส่วน) เปน็ คอนกรตี ทม่ี สี ว่ นผสมของปูนซีเมนต์คอ่ นข้างน้อย ทำให้รับกำลังอดั ได้ต่ำ เหมาะสำหรบั ใช้เทปรบั ระดับให้เรยี บ และทำหน้าท่ีปอ้ งกนั ไม่ให้ เหล็กเสริมคอนกรีตสมั ผสั กบั ทรายหยาบรองก้นหลุม ซึ่ง อาจทำใหเ้ หล็กเกดิ สนมิ ได้ง่ายขนึ้ ความหนาของคอนกรตี หยาบทใ่ี ชโ้ ดยทั่วไปประมาณ 5 – 10 เซนติเมตร มี วิธกี ารคิดดังนี้ ปรมิ าณคอนกรตี หยาบ = กวา้ ง × ยาว × หนา × จานวน 3. คอนกรีตโครงสร้าง คอนกรตี โครงสรา้ งเปน็ คอนกรตี ที่มีอัตราสว่ นผสม 1: 2 : 4 (ปูนซเี มนต์ปอรต์ แลนด์ 1 ส่วน ทรายหยาบ 2 สว่ น และหนิ 4 สว่ น) ความหนาทีใ่ ช้ขึ้นอยกู่ ับรายการคำนวณ ทางวศิ วกรรม มวี ธิ ีการคิดดังน้ี ปรมิ าณคอนกรตี โครงสรา้ ง = กวา้ ง × ยาว × หนา × จานวน 4. แบบหลอ่ คอนกรีต หรือไมแ้ บบ แบบหล่อคอนกรีต หรือไม้แบบ ทำหน้าที่กำหนดรปู รา่ งของคอนกรีตใหเ้ ป็นไปตามรปู แบบท่ีตอ้ งการ มีวิธีการ คิดดังนี้ ปรมิ าณไมแ้ บบ = (ความกวา้ งฐานราก + ความยาวฐานราก × 2) × ความหนาฐานราก× จานวน 5. ไมค้ รา่ วสำหรับยึดไม้แบบ ใหค้ ำนวณหาปริมาณโดยเฉลยี่ ประมาณ 30% ของพื้นทไ่ี มแ้ บบซึง่ ปรบั ลดปริมาณแล้ว จะได้ผลลพั ธ์ปริมาณไม้ คร่าวสำหรบั ยึดไม้แบบเป็นลกู บาศกฟ์ ตุ (ลบ.ฟ.) มีวิธกี ารคดิ ดังน้ี ไมค้ รา่ วสาหรบั ยดึ ไมแ้ บบ = ปรมิ าณไมแ้ บบฐานราก × คา่ รอ้ ยละการใชไ้ มแ้ บบ × 0.30 หมายเหตุ : ค่าร้อยละการใช้ไม้แบบ คือค่าการลดปรมิ าณไม้แบบตามหลักเกณฑข์ องกรมบัญชีกลาง คดิ เป็นตัวคูณค่ารอ้ ยละได้ ดงั ต่อไปนี้ อาคารชั้นเดยี ว = 0.80

อาคารสองชั้น = 0.70 อาคารสามช้ัน = 0.60 อาคารสี่ช้นั ข้ึนไป = 0.50 6. ตะปู ใช้สำหรับประกอบไม้แบบให้เข้ากันหรือเป็นช้ินเดียวกัน การหาปริมาณตะปูสามารถหาได้หลังจากการหา ปรมิ าณไม้แบบเรียบร้อยแลว้ โดยปรมิ าณของไม้แบบ 1 ตารางเมตรใช้ปรมิ าณตะปู 0.25 กิโลกรัม มีวิธีการคิด ดงั นี้ ปรมิ าณตะปู = ปรมิ าณไมแ้ บบ (หน่วยเป็นตารางเมตร) × 0.25 7. เหล็กเสรมิ คอนกรีต เหลก็ เสริมคอนกรตี งานฐานราก โดยท่วั ไปประกอบดว้ ยเหล็กเสรมิ หลกั ที่เสรมิ ในแนวนอนท้ังด้านกวา้ งและดา้ น ยาวของฐานรากในลักษณะวางทับซ้อนกัน เรียกว่า “เหล็กตะแกรงฐานราก” ในกรณีที่ฐานรากมีความหนา มากๆ การเสริมเพยี งเหลก็ ตะแกรงฐานรากในแนวนอนเพยี งอยา่ งเดียวอาจไมเ่ พยี งพอ จึงตอ้ งมีการดัดงอเหล็ก เสริมคอนกรีตในแนวตั้งตามความหนาของฐานราก เพื่อป้องกันการแตกร้าวแล้วเสริมเหล็กรัดรอบฐานราก คลา้ ยกบั เหล็กปลอกเสา เรียกวา่ “เหลก็ รัดรอบ” เพอื่ ยดึ ประคองปลายเหลก็ ตะแกรงฐานรากไมใ่ ห้ล้มหรอื เอียง ไปทางใดทางหน่ึง วิธีการหาปริมาณเหลก็ เสรมิ คอนกรตี งานฐานรากมีวิธกี ารคดิ ดงั นี้ เหลก็ ตะแกรงฐานราก เหลก็ รดั รอบ เหลก็ ตะแกรงฐานราก รูปท่ี 4.6 การเสรมิ เหลก็ ฐานราก

1. กรณฐี านรากไมม่ กี ารงอเหลก็ เสรมิ คอนกรีตตามความหนาของฐานราก 1. หาความยาวตอ่ ท่อน ความยาวต่อทอ่ น = A - 2C + 2H เมือ่ A = ความยาวหรือความกว้างของฐานรากในด้านท่พี จิ ารณา C = ระยะคอนกรีตห้มุ เหลก็ (ฐานรากคิด 7.5 ซม.) H = ระยะงอปลาย (ตารางที่ 1.4 หรือ 1.5) 2. หาจำนวนท่อน จานวนท่อน = ( ความกวา้ งฐานราก + 1 )+( ความยาวฐานราก + 1 ) ระยะห่างของเหลก็ ระยะห่างของเหลก็ 3. หาปรมิ าณเหลก็ เสริมทัง้ หมด ความยาวเหลก็ ทงั้ หมด = ความยาวตอ่ ท่อน × จานวนท่อน × จานวนฐานราก

2. กรณฐี านรากมีการงอเหล็กเสรมิ คอนกรีตตามความหนาของฐานราก กรณีที่ฐานรากมีความหนามากๆ หรือฐานรากเสาเข็ม ความยาวของเหลก็ ตะแกรง ฐานรากจะเพิ่มขึ้นตามความ หนาของฐานราก และต้องคำนวณหาปริมาณเหล็กรัดรอบที่ทำหน้าที่ยึดเหล็กตะแกรงฐานรากในแนวต้งั เพมิ่ ด้วย มีวธิ ีการคดิ ดงั น้ี 1. หาความยาวตอ่ ท่อน ความยาวตอ่ ท่อน = A + 2B + 2H เมอื่ A = ความกว้างหรอื ความยาวของฐานราก - ระยะคอนกรตี หุ้มเหลก็ B = ความหนาของรากฐาน - ระยะคอนกรีตห้มุ เหลก็ H = ระยะงอปลาย (ตารางท่ี 1.4 หรอื 1.5) 2. หาจำนวนทอ่ น จานวนท่อน = ( ความกวา้ งฐานราก + 1 )+ ( ความยาวฐานราก + 1 ) ระยะห่างของเหลก็ ระยะห่างของเหลก็ 3. หาปรมิ าณเหล็กเสริมทัง้ หมด ปรมิ าณเหลก็ ทงั้ หมด = ความยาวตอ่ ท่อน × จานวนท่อน × จานวนฐานราก

4. หาปรมิ าณเหล็กรัดรอบ เหลก็ รดั รอบ รูปท่ี 4.6 ความยาวตอ่ ทอ่ นของเหล็กรัดรอบ ปรมิ าณเหลก็ รดั รอบ = [เสนั รอบรปู - ระยะคอนกรตี หมุ้ เหลก็ 8 จดุ + ระยะงอปลาย 2 ขา้ ง] × จำนวนท่อน = [(A + B × 2) - (C × 8) + 2H] × จำนวนทอ่ น เมื่อ A = ความกวา้ งของฐานราก B = ความยาวของรากฐาน C = ระยะคอนกรีตหุ้มเหล็ก (ฐานรากคดิ 7.50 ซม.) H = ระยะงอปลาย (ตารางท่ี 1.6) 8. ลวดผูกเหล็ก ลวดผูกเหล็กทำหน้าท่ียึดเหล็กเสริมคอนกรีตไม่ให้แยกออกจากกัน ปริมาณที่ใช้ ขึ้นอยู่กับปริมาณเหล็กเสริม คอนกรีต ตามหลักเกณฑ์การคำนวณราคากลางงานก่อสร้างอาคารของกรมบัญชีกำหนดให้ใช้ ลวดผูกเหลก็ จำนวน 30 กโิ ลกรัมตอ่ เหล็กเสรมิ คอนกรีต 1 เมตรกิ ตัน ปรมิ าณลวดผูกเหลก็ = ปรมิ าณเหลก็ เสรมิ คอนกรตี (กโิ ลกรมั ) × 0.03

ตวั อยา่ งท่ี 4.1 จากรปู ตอ่ ไปนี้ จงแยกรายการวสั ดุงานฐานราก F1 ของบา้ นพักอาศยั ชั้นเดยี ว แปลนฐานราก ระดบั ดนิ เดมิ แบบขยายฐานราก F1 DB 12 มม. @ 0.20 ม. คอนกรตี 1:3:5 ทรายหยาบชุม่ น้าอดั แน่น

วิธที ำ ตอบ ตอบ จากแบบแปลนฐานรากนบั จำนวนฐานราก F1 ได้ทงั้ หมด = 15 ฐาน จากแบบขยายฐานราก F1 มขี นาดกว้าง 1.50 เมตร และยาว 1.50 เมตร 1. หาปรมิ าณทรายหยาบรองกน้ หลุม ปริมาณทรายหยาบรองกน้ หลมุ = กวา้ ง × ยาว × หนา × จำนวน = 1.50 × 1.50 × 0.05 × 15 = 1.69 ลบ.ม. เผอ่ื บดอัด 25 เปอรเ์ ซน็ ต์ = 169 × 1.25 = 2.11 ลบ.ม. 2. คอนกรตี หยาบ ปรมิ าณคอนกรีตหยาบ = กว้าง × ยาว × หนา × จำนวน = 1.50 × 1.50 × 0.05 × 15 = 1.69 ลบ.ม. 3. คอนกรีตโครงสร้าง ตอบ ปริมาณคอนกรีตโครงสรา้ ง = กวา้ ง × ยาว × หนา × จำนวน = 1.50 × 1.50 × 0.20 × 15 = 6.75 ลบ.ม. 4. ไมแ้ บบ ปรมิ าณไมแ้ บบ = (ความกว้าง + ความยาว × 2) × ความหนา × จำนวน = (1.50 + 1.50 × 2) × 0.20 × 15 = 18 ตร.ม. ตอบ 5. ไม้คร่าวสำหรับยดึ ไมแ้ บบ ปริมาณไม้คร่าวสำหรบั ยดึ ไม้แบบ = ปรมิ าณไมแ้ บบ × ค่ารอ้ ยละการใชไ้ ม้แบบ × 0.30 = 18 × 0.80 × 0.30 = 4.32 ลบ.ฟ. ตอบ 6. ตะปู ปรมิ าณตะปู = ปริมาณไม้แบบฐานราก (ตร.ม.) × 0.25 ตอบ = 18 × 0.25 = 4.50 กโิ ลกรมั

7. เหล็กเสรมิ คอนกรีต - เหล็ก DB 12 มม. @ 0.20 ม. ความยาวต่อท่อน = A - 2C + 2H = 1.50 - 2(0.075) + 2(0.19) = 1.50 - 0.15 + 0.38 = 1.73 เมตร จำนวนทอ่ น = ( ความกวา้ งฐานราก + 1 ) × 2 ระยะห่างของเหลก็ 1.50 = ( 0.20 + 1 ) × 2 = (7.5 + 1) × 2 ปดั เศษข้นึ = (8 + 1) × 2 = 18 ทอ่ น ปริมาณเหล็กทงั้ หมด = ความยาวตอ่ ทอ่ น × จำนวนทอ่ น × จำนวนฐานราก = 1.73 × 18 × 15 = 467.10 เมตร ตอบ ตอบ 8. ลวดผูกเหลก็ ปรมิ าณลวดผูกเหลก็ = ปริมาณเหลก็ เสรมิ คอนกรีต (กิโลกรมั ) × 0.030 เหล็ก DB 12 มลิ ลเิ มตร มีนำ้ หนกั = 0.888 กิโลกรมั /เมตร ความยาวเหลก็ ทง้ั หมด = 467.10 เมตร นำ้ หนักเหลก็ ทัง้ หมด = 467.10 × 0.888 = 414.78 กโิ ลกรมั ปรมิ าณลวดผูกเหล็ก = 414.78 × 0.030 = 12.44 กิโลกรมั

ตัวอย่างที่ 4.2 จากรูปตอ่ ไปน้ี จงแยกรายการวัสดงุ านฐานราก F ของบ้านพกั อาศยั สองชั้นจำนวน 7 ฐาน ระดบั ดนิ เดิม DB 16 มม. @ 0.25 ม. # วิธีทำ คอนกรีต 1:3:5 1. หาปรมิ าณทรายหยาบรองก้นหลมุ ทรายหยาบชมุ่ น้าอดั แน่น ปริมาณทรายหยาบรองกน้ หลมุ = กว้าง × ยาว × หนา × จำแนนว่นน = 1.60 × 2.00 × 0.10 × 7 = 2.24 ลบ.ม. เผ่อื บดอดั 25 เปอรเ์ ซน็ ต์ = 2.24 × 1.25 = 2.80 ลบ.ม. ตอบ 2. คอนกรตี หยาบ ตอบ ปรมิ าณคอนกรีตหยาบ = กวา้ ง × ยาว × หนา × จำนวน = 1.60 × 2.00 × 0.10 × 7 = 2.24 ลบ.ม. 3. คอนกรตี โครงสร้าง ตอบ ปริมาณคอนกรตี โครงสร้าง = กวา้ ง × ยาว × หนา × จำนวน = 1.60 × 2.00 × 0.30 × 7 = 6.72 ลบ.ม. 4. ไม้แบบ ปรมิ าณไม้แบบ = (ความกว้าง + ความยาว × 2) × ความหนา × จำนวน = (1.60 + 2.00 × 2) × 0.30 × 7 = 7.20 ตร.ม. ตอบ 5. ไมค้ ร่าวสำหรบั ยดึ ไมแ้ บบ ปรมิ าณไม้ครา่ วสำหรบั ยดึ ไมแ้ บบ = ปริมาณไมแ้ บบ × คา่ ร้อยละการใชไ้ มแ้ บบ × 0.30 = 7.20 × 0.70 × 0.30

= 1.51 ลบ.ฟ. ตอบ ตอบ 6. ตะปู ปริมาณตะปู = ปรมิ าณไมแ้ บบฐานราก (ตร.ม.) × 0.25 = 7.20 × 0.25 = 1.80 กโิ ลกรมั 7. เหลก็ เสรมิ คอนกรีต - เหลก็ DB 16 มม. @ 0.25 ม. ความยาวตอ่ ทอ่ น (ด้านกวา้ ง) = A - 2C + 2H = 1.60 - 2(0.075) + 2(0.25) = 1.60 - 0.15 + 0.50 = 1.95 เมตร เหล็กดา้ นกวา้ ง + เหลก็ ดา้ นยาว จำนวนท่อน = =( รคะ(วย20าะ..มห02ย05่าาง+วข1ฐอ)างนเหราลกก็ +1 ) ปดั เศษข้นึ = (8 + 1) = 9 ท่อน ปริมาณเหล็ก = ความยาวต่อท่อน × จำนวนทอ่ น × จำนวนฐานราก = 1.95 × 9 × 7 = 122.85 เมตร ตอบ ความยาวตอ่ ทอ่ น (ดา้ นยาว) = A - 2C + 2H = 2.00 - 2(0.075) + 2(0.25) = 2.00 - 0.15 + 0.50 = 2.35 เมตร จำนวนทอ่ น = ( ความกวา้ งฐานราก + 1 ) = ( 10ร..ะ52ย05ะ+ห1่าง) ของเหลก็ ปดั เศษขน้ึ = (7 + 1) = 8 ทอ่ น

ปริมาณเหลก็ = ความยาวตอ่ ทอ่ น × จำนวนทอ่ น × จำนวนฐานราก ตอบ = 2.35 × 8 × 7 ตอบ = 131.60 เมตร รวมปรมิ าณเหลก็ ทงั้ หมด = ปรมิ าณเหล็กด้านกวา้ ง + ปรมิ าณเหล็กด้านยาว = 122.85+131.60 = 254.45 เมตร 8. ลวดผูกเหล็ก ตอบ ปริมาณลวดผกู เหลก็ = ปรมิ าณเหลก็ เสรมิ คอนกรตี (กิโลกรมั ) × 0.03 เหลก็ DB 16 มลิ ลเิ มตร มีนำ้ หนัก = 1.578 กโิ ลกรมั /เมตร ความยาวเหลก็ ทัง้ หมด = 254.45 เมตร นำ้ หนักเหลก็ ทงั้ หมด = 254.45 × 1.578 = 401.52 กิโลกรมั ปรมิ าณลวดผกู เหลก็ = 401.52 × 0.03 = 12.05 กิโลกรมั ตัวอย่างท่ี 4.3 จากรปู ต่อไปน้ี จงคำนวณหาปริมาณวสั ดุงานฐานราก F1 ของบา้ นพกั อาศยั 2 ช้ัน แปลนฐานราก

ระดบั ดนิ เดมิ RB 9 มม. รดั รอบ 6+6 DB 25 มม. # คอนกรตี หยาบ 1:3:5 ทรายหยาบช่มุ น้าอดั แน่น เสาเขม็ ไอ 0.26×0.26 ม. รบั น้าหนกั ปลอดภยั 35 ตนั /ต้น แบบขยายฐานราก ตอบ วิธีทำ จำนวนฐานราก F1 = 9 ฐาน ตอบ ตอบ 1. จำนวนเสาเขม็ ไอ 0.26 × 0.26 ม. รับนำ้ หนกั ปลอดภยั 35 ตนั /ตน้ ตอบ จำนวนเสาเขม็ ทง้ั หมด = จำนวนเสาเข็มต่อฐานราก 1 ฐาน × จำนวนฐานราก = 1×9 = 9 ต้น 2. ปรมิ าณทรายหยาบ ปริมาณทรายหยาบรองกน้ หลมุ = ความกวา้ ง × ความยาว × ความหนา × จำนวน = 0.80 × 0.80 × 0.10 × 9 = 0.58 ลบ.ม. เผอื่ ปรมิ าณงาน 25 เปอรเ์ ซน็ ต์ = 0.58 × 1.25 = 0.73 ลบ.ม. 3. คอนกรตี หยาบ ปรมิ าณคอนกรตี หยาบ = ความกว้าง × ความยาว × ความหนา × จำนวน = 0.80 × 0.80 × 0.10 × 9 = 0.58 ลบ.ม. 4. คอนกรีตโครงสร้าง ปริมาณคอนกรีตโครงสรา้ ง = ความกวา้ ง × ความยาว × ความหนา × จำนวน = 0.80 × 0.80 × 0.60 × 9 = 3.46 ลบ.ม.

5. ไม้แบบ ตอบ ปรมิ าณไม้แบบ = (ความกวา้ ง × ความหนา × 4) × จำนวนฐานราก = (0.80 × 0.60 × 4) × 9 = 17.28 ตร.ม. 6. ไม้ครา่ วสำหรบั ยดึ ไม้แบบ ปริมาณไม้ครา่ วสำหรบั ยดึ ไม้แบบ = ปรมิ าณไมแ้ บบ × คา่ ร้อยละการใชไ้ มแ้ บบ × 0.30 = 17.28 × 0.70 × 0.30 = 3.63 ลกู บาศก์ฟุต ตอบ 7. ตะปู ปรมิ าณตะปู = ปรมิ าณไม้แบบ (หน่วยเป็น ตร.ม.) × 0.25 ตอบ = 17.28 × 0.25 = 4.32 กโิ ลกรมั 8. เหลก็ เสริมคอนกรีต - เหล็ก DB 25 มม. เม่ือ ความยาวตอ่ ท่อน = A + 2B + 2H แทนคา่ A = 0.80 - 2(0.075) = 0.65 เมตร B = 0.60 - 2(0.075) ตอบ = 0.45 เมตร ตอบ H = 0.42 เมตร ความยาวตอ่ ท่อน = 0.65 + 2(0.45) + 2(0.42) = 0.65 + 0.90 + 0.84 = 2.39 เมตร จำนวนทอ่ น = 6 + 6 = 12 ท่อน

ปรมิ าณเหลก็ ทงั้ หมด = ความยาวตอ่ ท่อน × จำนวนท่อน × จำนวนฐานราก = 2.39 × 12 × 9 = 258.12 เมตร ตอบ - เหลก็ RB 9 มม. รดั รอบ ความยาวตอ่ ท่อน = เส้นรอบรูป - ระยะคอนกรตี หมุ้ เหล็ก 8 จุด + ระยะงอปลาย 2 ข้าง = (A + B × 2) - (C × 8) + 2H = (0.80 + 0.80 × 2) - (0.075 × 8) + (2 × 0.08) = 3.20 - 0.60 + 0.16 = 2.76 เมตร ตอบ ความยาวเหล็กท้ังหมด = ความยาวต่อท่อน × จำนวนทอ่ น × จำนวนฐาน = 2.76 × 1 × 9 = 24.84 เมตร ตอบ 9. ลวดผกู เหล็ก ปรมิ าณลวดผกู เหลก็ = ปรมิ าณเหล็กเสริมคอนกรีต (กโิ ลกรมั ) × 0.03 เหลก็ DB 25 มลิ ลเิ มตร มีนำ้ หนกั = 3.853 กโิ ลกรมั /เมตร ความยาวเหลก็ ท้ังหมด = 258.12 เมตร น้ำหนักเหลก็ ท้ังหมด = 258.12 × 3.853 = 994.54 กิโลกรมั เหล็ก RB 9 มลิ ลิเมตร มีน้ำหนกั = 0.499 กโิ ลกรมั /เมตร ความยาวเหลก็ ท้ังหมด = 24.84 เมตร นำ้ หนกั เหลก็ ท้งั หมด = 24.84 × 0.499 = 12.40 กโิ ลกรมั ปริมาณลวดผกู เหล็ก = (994.54 + 12.40) × 0.03 = 30.21 กิโลกรมั ตอบ

แบบทดสอบกอ่ นเรียนหนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี 3 รหัสวิชา 20106-2004 ชื่อวชิ า ประมาณราคางานโครงสรา้ ง ชั่วโมงรวม 54 ชม. ช่ือหนว่ ย การประมาณราคางานฐานรากและตอม่อ แผนการจัดการเรยี นรู้ครง้ั ท่ี 4,5 ช่อื เรือ่ ง การประมาณราคางานฐานรากและตอมอ่ จำนวน 3 ชวั่ โมง คำส่ัง จงเลือกคำตอบทีถ่ ูกต้องทีส่ ดุ เพียงขอ้ เดียว 1. ฐานรากชนดิ ใดทีถ่ า่ ยนำ้ หนกั จากอาคารลงไปยงั ชัน้ ดนิ โดยตรง ก. ฐานรากตื้น ข. ฐานรากลกึ ค. ฐานรากเขม็ ง. ฐานรากร่วม 2. สัญลกั ษณ์ท่ีใชใ้ นงานฐานรากคอื ข้อใด ข. GS ก. GB ง. F ค. C 3. การหาจำนวนฐานรากจะต้องศกึ ษาจากแบบก่อสรา้ งตามข้อใด ก. ผังบริเวณ ข. แบบขยายฐานราก ค. ผงั ฐานราก คาน พืน้ ง. รายการประกอบแบบ 4. ขอ้ ใดคือความหมายของ 4 + 4 DB 16 มม.# ก. เหลก็ ข้อออ้ ยเส้นผ่านศูนย์กลาง 16 มม. จำนวน 4 เส้น ข. เหลก็ ข้อออ้ ยเส้นผ่านศนู ย์กลาง 16 มม. จำนวน 4 เสน้ ทั้งสองดา้ น ค. เหล็กเสน้ กลมผิวเรยี บขนาดเสน้ ผ่านศนู ยก์ ลาง 16 มม. จำนวน 4 เสน้ ง. เหลก็ เส้นกลมผิวเรยี บขนาดเส้นผ่านศนู ยก์ ลาง 16 มม. จำนวน 4 เส้น ทั้งสองดา้ น 5. จากรูปต่อไปนีฐ้ านรากเสริมเหล็กรัดรอบเปน็ เหลก็ ชนดิ ใด ระดบั ดนิ เดมิ RB 9 มม. รดั รอบ 4+4 RB 19 มม. # คอนกรตี หยาบ 1:3:5 ทรายหยาบชมุ่ น้าอดั แน่น เสาเขม็ I 0.22×0.22 ม. รบั น้าหนักปลอดภยั 25 ตนั / ตน้

ก. เหล็กข้อออ้ ย ขนาด 9 มม. ข. เหลก็ ขอ้ ออ้ ยขนาด 19 มม. ค. เหล็กเส้นกลมผิวเรียบ ขนาด 9 มม. ง. เหล็กเสน้ กลมผวิ เรียบ ขนาด 19 มม. 6. ขนั้ ตอนแรกในการหาปริมาณวัสดุงานฐานรากทผี่ ปู้ ระมาณราคาควรปฏิบัติคือขอ้ ใด ก. หาปรมิ าณทรายหยาบ ข. หาปรมิ าณคอนกรตี หยาบ ค. นับจำนวนฐานรากจากแบบขยาย ง. นบั จำนวนฐานรากจากแปลนฐานราก 7. แบบกอ่ สร้างในขอ้ ใด ไม่ เกี่ยวขอ้ งกับการหาปรมิ าณวัสดงุ านฐานราก ก. แปลนฐานราก ข. รปู ตดั ตามยาว ค. แบบขยายฐานราก ง. แบบขยายทางวิศวกรรม จากรปู ต่อไปนก้ี ำหนดให้ฐานรากจำนวน 15 ฐาน จงตอบคำถามขอ้ 8-15 ระดบั ดนิ เดมิ 6+6 DB 20 มม. # คอนกรตี 1:3:5 ทรายหยาบช่มุ น้าอดั แน่น 8. ปรมิ าณทรายหยาบรองกน้ หลมุ ฐานรากท้ังหมดก่ีลกู บาศก์ เมตร (เผือ่ 25 เปอร์เซนต)์ ก. 1.58 ข. 1.65 ค. 1.88 ง. 2.25 9. ปรมิ าณคอนกรตี โครงสร้างงานฐานรากท้งั หมดกี่ลูกบาศ์กเมตร ก. 3 ข. 3.5 ค. 4 ง 4.5 10. ตอ้ งใช้ปริมาณไมแ้ บบในการกอ่ สร้างฐานรากทง้ั หมดกีต่ ารางเมตร ก. 10 ข. 12 ค. 15 ง. 18 11. ต้องใชป้ รมิ าณตะปใู นการประกอบไม้แบบฐานรากท้ังหมดกีก่ ิโลกรัม ก. 4 ข. 4.5 ค. 5 ง. 5.5

12. ความยาวตอ่ ท่อนของเหลก็ เสริมคอนกรตี DB 20 มม. ยาวท่อนละกี่เมตร ก. 1.45 ข. 1.51 ค. 1.55 ง. 1.61 13. ตอ้ งใช้เหลก็ DB 20 มม. จำนวนก่ีท่อนต่อฐานราก 1 ฐาน ก. 6 ข. 8 ค. 10 ง. 12 14. ตอ้ งใชป้ รมิ าณเหล็ก DB 20 มม.ในการกอ่ สร้างฐานรากทง้ั หมดก่ีเมตร ก. 272 ข. 275 ค. 282 ง. 285 15. ต้องใช้ปริมาณลวดผกู เหลก็ ในการผูกเหลก็ ตะแกรงฐานรากท้งั หมดกีก่ ิโลกรัม ก. 15.45 ข. 18. 89 ค. 19.68 ง. 20.12 จากรูปต่อไปนี้ กำหนดให้ฐานรากมจี ำนวน 20 ฐาน จงตอบคำถามขอ้ 16-20 ระดบั ดนิ เดมิ RB 6 มม. รดั รอบ RB 15 มม. @ 0.15 ม. # คอนกรตี หยาบ 1:3:5 ทรายหยาบชุ่มน้าอดั แน่น เสาเขม็ สเ่ี หลย่ี มตนั 0.22×0.22 ม. รบั น้าหนักปลอดภยั 30 ตนั /ตน้ 16. ปริมาณคอนกรตี โครงสร้างฐานรากทั้งหมดกล่ี ูกบาศก์ เมตร ก. 1 ข. 2 ค. 3 ง. 4 17. ความยาวตอ่ ท่อนของเหล็กเสรมิ คอนกรีต RB 15 มม. ยาวท่อนละก่ีเมตร ก. 1.15 ข. 1.21 ค. 1.31 ง. 1.45

18. ต้องใชป้ ริมาณเหลก็ RB 15 มม. ในการกอ่ สร้างฐานรากท้ังหมดกเ่ี มตร ก. 220 ข. 232 ค. 242 ง. 250 19. ความยาวต่อท่อนของเหล็ก RB 6 มม. รัดรอบ ยาวทอ่ นละก่ีเมตร ก. 1.25 ข. 1.35 ค. 1.44 ง. 1.54 20. จะต้องใชป้ รมิ าณเหล็ก RB 6 มม. รดั รอบในการกอ่ สร้างฐานรากทงั้ หมดกเี่ มตร ก. 31 ข. 35 ค. 38 ง. 41

ใบงานหนว่ ยการเรียนรทู้ ่ี 3 รหสั วิชา 20106-2004 ช่อื วชิ า ประมาณราคางานโครงสรา้ ง ชั่วโมงรวม 54 ชม. ชื่อหนว่ ย การประมาณราคางานดินและเสาเขม็ แผนการจัดการเรยี นรู้คร้งั ท่ี 2,3 ชอ่ื เร่ือง การประมาณราคางานดินและเสาเข็ม จำนวน 3 ชั่วโมง ใบงานท่ี 3.1 คำชแ้ี จง จงแสดงวธิ ีทำ 1. จากรปู ตอ่ ไปนี้ จงคำนวณหาปริมาณวัสดงุ านฐานราก F ของอาคารพกั อาศยั 2 ชั้น แปลนฐานราก

ระดบั ดนิ เดมิ 10+10 DB 20 มม.# คอนกรตี 1:3:5 ทรายหยาบช่มุ น้าอดั แน่น แบบขยายฐานราก F 1.1 ปรมิ าณทรายหยาบ 1.2 ปริมาณคอนกรตี หยาบ 1.3 ปริมาณคอนกรีตโครงสร้าง 1.4 ปริมาณไมแ้ บบ 1.5 ปรมิ าณไมค้ รา่ วยึดไมแ้ บบ 1.6 ปรมิ าณตะปู 1.7 ปรมิ าณเหลก็ DB 20 มม. (กโิ ลกรมั ) 1.8 ปรมิ าณลวดผกู เหล็ก

ใบงานที่ 3.2 คำชี้แจง จงแสดงวธิ ที ำ 3. จากรปู ต่อไปนจ้ี งคำนวณหาปริมาณวสั ดงุ านฐานราก จำนวน 12 ฐาน ของอาคารหอ้ งแถว 3 ชน้ั ระดบั ดนิ เดมิ RB 6 มม. รดั รอบ RB 19 มม. @ 0.20 ม. # คอนกรตี หยาบ 1:3:5 ทรายหยาบช่มุ น้าอดั แน่น เสาเขม็ I 0.22×0.22 ม. รบั น้าหนักปลอดภยั 25 ตนั /ต้น 3.1 ปริมาณเสาเข็ม 3.2 ปริมาณทรายหยาบ 3.3 ปรมิ าณคอนกรตี หยาบ 3.4 ปริมาณคอนกรตี โครงสรา้ ง 3.5 ปริมาณไมแ้ บบ 3.6 ปริมาณไมค้ ร่าวยึดไมแ้ บบ 3.7 ปริมาณตะปู 3.8 ปรมิ าณเหล็ก RB 19 มม. (กโิ ลกรัม) 3.9 ปรมิ าณเหล็ก RB 6 มม. (กโิ ลกรมั ) 3.10 ปริมาณลวดผกู เหล็ก

ใบงานท่ี 3.3 คำชี้แจง จงแสดงวธิ ที ำ จงลงบญั ชแี สดงรายการประมาณราคางานคานที่นกั เรยี นไดค้ ำนวณหาในกิจกรรมที่ 5.1 ,5.2 และ 5.3 โดยลง ในแบบฟอรม์ ลงบญั ชีแสดงรายการประมาณราคา

แบบทดสอบหลังเรียนหนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ 3 รหัสวชิ า 20106-2004 ช่ือวิชา ประมาณราคางานโครงสรา้ ง ช่ัวโมงรวม 54 ชม. ชื่อหน่วย การประมาณราคางานดินและเสาเข็ม แผนการจัดการเรียนรู้คร้ังท่ี 2,3 ชือ่ เร่อื ง การประมาณราคางานดนิ และเสาเขม็ จำนวน 3 ช่ัวโมง คำสั่ง จงเลือกคำตอบท่ีถูกต้องทีส่ ดุ เพียงข้อเดียว 1. ฐานรากชนิดใดที่ถา่ ยนำ้ หนกั จากอาคารลงไปยงั ชน้ั ดนิ โดยตรง ก. ฐานรากตื้น ข. ฐานรากลกึ ค. ฐานรากเขม็ ง. ฐานรากร่วม 2. สญั ลกั ษณ์ทใ่ี ชใ้ นงานฐานรากคอื ขอ้ ใด ข. GS ก. GB ง. F ค. C 3. การหาจำนวนฐานรากจะตอ้ งศึกษาจากแบบก่อสร้างตามขอ้ ใด ก. ผังบรเิ วณ ข. แบบขยายฐานราก ค. ผังฐานราก คาน พืน้ ง. รายการประกอบแบบ 4. ขอ้ ใดคอื ความหมายของ 4 + 4 DB 16 มม.# ก. เหลก็ ขอ้ ออ้ ยเสน้ ผ่านศูนยก์ ลาง 16 มม. จำนวน 4 เสน้ ข. เหลก็ ขอ้ อ้อยเสน้ ผา่ นศนู ยก์ ลาง 16 มม. จำนวน 4 เสน้ ท้ังสองด้าน ค. เหลก็ เสน้ กลมผวิ เรียบขนาดเส้นผ่านศูนยก์ ลาง 16 มม. จำนวน 4 เส้น ง. เหลก็ เส้นกลมผวิ เรียบขนาดเสน้ ผ่านศนู ย์กลาง 16 มม. จำนวน 4 เสน้ ท้ังสองดา้ น 5. จากรูปตอ่ ไปน้ฐี านรากเสริมเหลก็ รดั รอบเปน็ เหลก็ ชนดิ ใด ระดบั ดนิ เดมิ RB 9 มม. รดั รอบ 4+4 RB 19 มม. # คอนกรตี หยาบ 1:3:5 ทรายหยาบชมุ่ น้าอดั แน่น เสาเขม็ I 0.22×0.22 ม. รบั น้าหนักปลอดภยั 25 ตนั / ตน้

ก. เหล็กข้อออ้ ย ขนาด 9 มม. ข. เหลก็ ขอ้ ออ้ ยขนาด 19 มม. ค. เหล็กเส้นกลมผิวเรียบ ขนาด 9 มม. ง. เหลก็ เสน้ กลมผวิ เรียบ ขนาด 19 มม. 6. ขนั้ ตอนแรกในการหาปริมาณวัสดุงานฐานรากทผี่ ปู้ ระมาณราคาควรปฏิบัติคือขอ้ ใด ก. หาปรมิ าณทรายหยาบ ข. หาปรมิ าณคอนกรตี หยาบ ค. นับจำนวนฐานรากจากแบบขยาย ง. นบั จำนวนฐานรากจากแปลนฐานราก 7. แบบกอ่ สร้างในขอ้ ใด ไม่ เกี่ยวขอ้ งกับการหาปรมิ าณวัสดงุ านฐานราก ก. แปลนฐานราก ข. รปู ตดั ตามยาว ค. แบบขยายฐานราก ง. แบบขยายทางวศิ วกรรม จากรปู ต่อไปนก้ี ำหนดให้ฐานรากจำนวน 15 ฐาน จงตอบคำถามขอ้ 8-15 ระดบั ดนิ เดมิ 6+6 DB 20 มม. # คอนกรตี 1:3:5 ทรายหยาบช่มุ น้าอดั แน่น 8. ปรมิ าณทรายหยาบรองกน้ หลมุ ฐานรากท้ังหมดก่ีลกู บาศก์ เมตร (เผือ่ 25 เปอร์เซนต)์ ก. 1.58 ข. 1.65 ค. 1.88 ง. 2.25 9. ปรมิ าณคอนกรตี โครงสร้างงานฐานรากท้งั หมดกี่ลูกบาศ์กเมตร ก. 3 ข. 3.5 ค. 4 ง 4.5 10. ตอ้ งใช้ปริมาณไมแ้ บบในการกอ่ สร้างฐานรากทง้ั หมดกีต่ ารางเมตร ก. 10 ข. 12 ค. 15 ง. 18 11. ต้องใชป้ รมิ าณตะปใู นการประกอบไม้แบบฐานรากท้ังหมดก่กี โิ ลกรัม ก. 4 ข. 4.5 ค. 5 ง. 5.5

12. ความยาวตอ่ ท่อนของเหลก็ เสริมคอนกรตี DB 20 มม. ยาวท่อนละกี่เมตร ก. 1.45 ข. 1.51 ค. 1.55 ง. 1.61 13. ตอ้ งใช้เหลก็ DB 20 มม. จำนวนก่ีท่อนต่อฐานราก 1 ฐาน ก. 6 ข. 8 ค. 10 ง. 12 14. ตอ้ งใชป้ รมิ าณเหล็ก DB 20 มม.ในการกอ่ สร้างฐานรากทง้ั หมดก่ีเมตร ก. 272 ข. 275 ค. 282 ง. 285 15. ต้องใช้ปริมาณลวดผกู เหลก็ ในการผูกเหลก็ ตะแกรงฐานรากท้งั หมดกีก่ ิโลกรัม ก. 15.45 ข. 18. 89 ค. 19.68 ง. 20.12 จากรูปต่อไปนี้ กำหนดให้ฐานรากมจี ำนวน 20 ฐาน จงตอบคำถามขอ้ 16-20 ระดบั ดนิ เดมิ RB 6 มม. รดั รอบ RB 15 มม. @ 0.15 ม. # คอนกรตี หยาบ 1:3:5 ทรายหยาบชุ่มน้าอดั แน่น เสาเขม็ สเ่ี หลย่ี มตนั 0.22×0.22 ม. รบั น้าหนักปลอดภยั 30 ตนั /ตน้ 16. ปริมาณคอนกรตี โครงสร้างฐานรากทั้งหมดกล่ี ูกบาศก์ เมตร ก. 1 ข. 2 ค. 3 ง. 4 17. ความยาวตอ่ ท่อนของเหล็กเสรมิ คอนกรีต RB 15 มม. ยาวท่อนละก่ีเมตร ก. 1.15 ข. 1.21 ค. 1.31 ง. 1.45

18. ต้องใชป้ ริมาณเหลก็ RB 15 มม. ในการกอ่ สร้างฐานรากท้ังหมดกเ่ี มตร ก. 220 ข. 232 ค. 242 ง. 250 19. ความยาวต่อท่อนของเหล็ก RB 6 มม. รัดรอบ ยาวทอ่ นละก่ีเมตร ก. 1.25 ข. 1.35 ค. 1.44 ง. 1.54 20. จะตอ้ งใชป้ รมิ าณเหล็ก RB 6 มม. รดั รอบในการกอ่ สร้างฐานรากทงั้ หมดกเี่ มตร ก. 31 ข. 35 ค. 38 ง. 41