หน่วยที่ 1 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับการประมาณราคา

หนว่ ยการเรยี นรูท้ ี่ 1 ช่ัวโมงรวม 54 ชม. รหสั วิชา 20106-2004 ชือ่ วิชา ประมาณราคางานโครงสร้าง ช่ือหน่วย ความรเู้ บอ้ื งต้นเกีย่ วกบั การประมาณราคา แผนการจดั การเรยี นรู้คร้ังที่ 1 ช่ือเร่อื ง ความรูเ้ บอื้ งตน้ เกีย่ วกบั การประมาณราคา จำนวน 3 ชั่วโมง 1. หัวขอ้ เรือ่ ง 1.1 ความรู้สถติ เิ กย่ี วกับการประมาณราคา 1.2 การคำนวณหาพืน้ ทแ่ี ละปริมาตร 1.3 แบบงานสถาปตั ยกรรม 1.4 แบบงานวศิ วกรรม 1.5 บัญชีรายการค่าก่อสร้าง 1.6 วสั ดุก่อสร้างหลกั งานโครงสรา้ ง 2. สาระสำคญั ความรเู้ บ้อื งตน้ เก่ยี วกบั การประมาณราคา คือความเข้าใจเกีย่ วกับความรแู้ ละสถติ ิที่เกย่ี วกับการประมาณราคา งานโครงสรา้ ง 3. สมรรถนะหลกั (สมรรถนะประจำหนว่ ย) แสดงความรู้เก่ยี วกบั ความเขา้ ใจเกย่ี วกบั ความรแู้ ละสถติ ทิ ่ีไดอ้ ย่างถูกตอ้ ง 4. สมรรถนะยอ่ ย (สมรรถนะการเรยี นรู)้ สมรรถนะทัว่ ไป (ทฤษฎี) 4.1 แสดงความร้สู ถติ ิเกยี่ วกบั การประมาณราคา 4.2 แสดงหลกั การคำนวณหาพน้ื ท่แี ละปรมิ าตร 4.3 แสดงความเขา้ ใจเกีย่ วกบั แบบงานสถาปตั ยกรรม 4.4 แสดงความเขา้ ใจเก่ียวกบั แบบงานวศิ วกรรม 4.5 แสดงความรู้เก่ียวกบั บญั ชีรายการค่ากอ่ สรา้ ง 4.6 แสดงความรู้เกยี่ วกบั วสั ดกุ ่อสร้างหลกั งานโครงสรา้ ง สมรรถนะท่ีพึงประสงค์ (ทฤษฎ)ี เมอ่ื ผู้เรยี นไดศ้ ึกษาเน้ือหาในบทน้ีแล้ว ผเู้ รียนสามารถ 4.1 บอกสถติ เิ กยี่ วกับการประมาณราคาไดถ้ ูกตอ้ ง 4.2 คำนวณหาพ้นื ทแ่ี ละปรมิ าตรไดถ้ กู ต้อง 4.3 อธบิ ายหลักการแบบงานสถาปตั ยกรรมไดถ้ กู ตอ้ ง 4.4 อธิบายหลักการแบบงานวศิ วกรรมไดถ้ กู ต้อง 4.5 บอกเกยี่ วกบั บญั ชรี ายการคา่ กอ่ สร้างไดถ้ กู ตอ้ ง 4.6 บอกเกย่ี วกบั วัสดกุ ่อสรา้ งหลกั งานโครงสร้าง ไดถ้ ูกตอ้ ง

สมรรถนะท่วั ไป (ปฏบิ ตั ิ) - สมรรถนะทพ่ี ึงประสงค์ (ปฏบิ ตั )ิ -

หนว่ ยการเรยี นรูท้ ่ี 1 ชั่วโมงรวม 54 ชม. รหัสวชิ า 20106-2004 ช่ือวิชา ประมาณราคางานโครงสร้าง ชื่อหนว่ ย ความรูเ้ บ้ืองต้นเกย่ี วกบั การประมาณราคา แผนการจดั การเรียนรู้คร้ังที่ 1 ชื่อเรือ่ ง ความรเู้ บอ้ื งต้นเกยี่ วกับการประมาณราคา จำนวน 3 ชัว่ โมง 5. กิจกรรมการเรยี นการสอน ในการจัดการเรยี นการสอนรายวชิ าประมาณราคางานโครงสร้าง หนว่ ยท่ี 1 เรอ่ื งความรเู้ บ้อื งตน้ เกยี่ วกับ การประมาณราคา ไดก้ ำหนดกิจกรรมการเรียนการสอนใหผ้ ู้เรียนเกดิ การเรียนรู้โดยใช้วธิ ีการจัดการเรียนรู้ฐาน สมรรถนะเชิงรุก (Active Learning) ด้านเทคนิคการจัดการเรียนการสอนแบบ MAIP โดยมีขั้นตอนในการ ดำเนินกิจกรรมการเรยี นการสอน ดังนี้ กระบวนการจัดการเรยี นสอน (สอนคร้งั ท่ี 1 ) เวลา 3 ช่ัวโมง/สัปดาห์ ขั้นที่ 1 ขน้ั กอ่ นเรม่ิ บทเรยี น ➢ ครูชี้แจงรายละเอียดรายวิชาประมาณราคางานโครงสรา้ ง หน่วยที่ 1 เรื่องความรูเ้ บื้องตน้ เกย่ี วกบั การประมาณราคา ขน้ั ที่ 2 ข้ันนำเข้าสบู่ ทเรียน ➢ ครูนำเข้าสบู่ ทเรยี น ครูกล่าวทกั ทายนกั เรียนและเตรียมความพรอ้ มของนกั เรยี นด้วยการเช็ค ชื่อผ่านช่องทางออนไลน์ด้วย ไดรฟ์ ชื่อกลุ่มวิชาประมาณราคางานโครงสร้าง โดยส่ง Link ช่องทาง Line กลมุ่ วชิ าประมาณราคางานโครงสรา้ ง ข้นั ที่ 3 ขนั้ แสวงหาความรูใ้ หม่ ➢ ครูให้นักเรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียนหน่วยที่ 1 ผ่านช่องทางออนไลน์ด้วย ไดรฟ์ ชื่อแบบทดสอบก่อนเรยี นหนว่ ยที่ 1 โดยสง่ Link ชอ่ งทาง Line กลุ่มวชิ าประมาณราคางานโครงสรา้ ง ➢ ครูนำอภปิ รายเรือ่ ง 1. ความรูส้ ถติ เิ กี่ยวกบั การประมาณราคา เร่ือง 2. การคำนวณหาพื้นท่ีและปริมาตร เรื่อง 3. แบบงานสถาปัตยกรรม เรื่อง 4. แบบงานวิศวกรรม เรื่อง 5. บญั ชรี ายการคา่ กอ่ สร้าง เรอ่ื ง 6. วสั ดุกอ่ สร้างหลกั งานโครงสรา้ ง

ข้ันที่ 4 ขน้ั คดิ วิเคราะหแ์ ละสรุปความรู้ ➢ ครูให้โจทยป์ ัญหาเร่ือง ความรู้เบอ้ื งต้นเก่ียวกับการประมาณราคา จากนั้นใช้คำถามกระตุน้ ความคิดของนกั เรียน โดยใช้เกมวงล้อสุ่มนักเรยี นเพื่อใหร้ ่วมตอบ คำถาม 6. ส่อื การสอน 6.1 ไดรฟ์ วิชาประมาณราคางานโครงสร้าง 6.2 Line วชิ าประมาณราคางานโครงสรา้ ง 6.3 หนังสือเรียน รายวิชาวิชาประมาณราคางานโครงสร้าง 6.4 สือ่ นำเสนอ PowerPoint 6.5 เกมส์วงล้อสุม่ 7. งานท่ีมอบหมาย/กจิ กรรม ➢ ครใู ห้นกั เรียนทำแบบทดสอบหลงั เรียนหน่วยท่ี 1 ผ่านชอ่ งทางออนไลน์ด้วย ไดรฟ์ ชื่อแบบทดสอบหลงั เรยี นหนว่ ยท่ี 1 โดยสง่ Link ชอ่ งทาง Line กล่มุ วิชาประมาณราคางานโครงสร้าง

หนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี 1 ช่ัวโมงรวม 54 ชม. รหัสวชิ า 20106-2004 ชอ่ื วชิ า ประมาณราคางานโครงสร้าง ชื่อหนว่ ย ความร้เู บือ้ งตน้ เกย่ี วกบั การประมาณราคา แผนการจัดการเรยี นรู้ครงั้ ท่ี 1 ช่ือเรอ่ื ง ความรู้เบือ้ งตน้ เก่ยี วกับการประมาณราคา จำนวน 3 ชั่วโมง 8. การวัดและประเมนิ ผล สมรรถนะท่พี งึ วิธกี ารวดั เครอ่ื งมอื เกณฑ์การประเมนิ ประสงค์ - ตรวจแบบทดสอบ - แบบทดสอบหลงั เรยี น - ผ่านเกณฑ์รอ้ ยละ 70 1. ด้านความรู้ (Knowledge) - ตรวจกิจกรรมที่ 1.1 - กิจกรรมที่ 1.1 เรืองหา - ผ่านเกณฑ์ร้อยละ 60 เรืองหาพนื้ ที่ใชส้ อย พน้ื ที่ใชส้ อย 2. ดา้ นทกั ษะ (Skill) 3. คุณลักษณะอนั พงึ - สังเกตความมีวินัย - แบบประเมนิ คณุ ลกั ษณะ - ผ่านเกณฑร์ ้อยละ ๘๐ ประสงค์ (Attitude) ใฝเ่ รยี นรู้ และมงุ่ มน่ั อนั พงึ ประสงค์ ในการทำงาน

9. บันทึกหลังสอน สัปดาหท์ ี่............... ช่อื วชิ า รหสั วิชา ชวั่ โมง แผนกวชิ า หนว่ ยท่ี รายการสอน จำนวน ภาคเรียนที่ จำนวนผเู้ รียน ชน้ั กลุม่ ปกี ารศกึ ษา 9.1 เนือ้ หาทส่ี อน(สาระสำคัญ) จำนวน คน เข้าเรยี น คน ขาดเรยี น คน 9.2 ผลการสอน 9.3 ปญั หาและอุปสรรคทเ่ี กิดขนึ้ ระหวา่ งการเรียนการสอน 9.4 แนวทางการแกไ้ ขป้ ญั หาของครผู สู้ อน(แนวทางการทำวจิ ัย) ลงช่ือ..................................................ครผู สู้ อน (..............................................) ลงชื่อ..................................หวั หนา้ แผนกช่างกอ่ สร้าง ลงช่ือ................................หวั หนา้ งานหลกั สูตร ( ........................................... ) (..........................................) ............./............../.............. ............./............../............... ลงช่อื ...................................................รองผอู้ ำนวยการฝา่ ยวิชาการ ( ............................................. ) ............./............../..............

การประเมนิ ผล หนว่ ยที่ 1 ความรู้เบื้องต้นเกยี่ วกับการประมาณราคา คำช้ีแจง : คะแนนรวมตอ่ หน่วย 100 คะแนนเตม็ 1. ใบงานท่ี 1.1 จำนวน 2 ข้อๆละ 20 คะแนน รวม 40 คะแนน 2. แบบทดสอบหลงั เรียน จำนวน 20 ขอ้ ๆ ละ 2 คะแนน รวม 40 คะแนน 3. ประเมนิ คุณลักษณะอันพงึ ประสงคข์ องผเู้ รยี น 20 คะแนน แบบประเมินผล หน่วยที่ ..................................................................................... ชื่อวชิ า ประมาณราคางานโครงสรา้ ง รหสั วชิ า 20106-2004 วิทยาลัย .................................... ชอื่ -สกุล.........................................................ระดับ................. ครู .............................................. ใบงานที่ *คะแนนแบบ ทดสอบหลงั เรียน ท่ี รายการประเมิน 1.1 หมายเหตุ เตม็ ได้ เตม็ ได้ 1 ความรู้สถติ ิเกย่ี วกับการ 5 ประมาณราคา 2 การคำนวณหาพืน้ ทแี่ ละ 40 ปรมิ าตร 3 แบบงานสถาปตั ยกรรม 10 4 แบบงานวศิ วกรรม 10 5 บัญชีรายการคา่ ก่อสรา้ ง 8 6 วัสดกุ อ่ สรา้ งหลกั งาน 7 โครงสร้าง รวมคะแนนดา้ นทกั ษะ 40 40 รวมคะแนนทดสอบหลังเรยี น 40 รวมคะแนนด้านคณุ ลักษณะอันพงึ ประสงคข์ องผเู้ รียน 20 รวมคะแนนทั้งหมด 100 รวม เกณฑ์การให้คะแนนใบงาน ทำถูกและครบถว้ น 15 คะแนน ทำถูกขนั้ ตอนที่ 1-4 12 คะแนน ทำถูกขัน้ ตอนที่ 1-3 9 คะแนน ทำถูกขนั้ ตอนที่ 1-2 6 คะแนน ทำถูกหนึ่งขั้นตอน 3 คะแนน

แบบประเมนิ คุณลักษณะอนั พึงประสงค์ของผเู้ รยี นรายบคุ คล (จิตพสิ ยั ) คำชีแ้ จง : ให้ครูคณุ ลกั ษณะอนั พึงประสงค์ของผเู้ รียน ตามระดับคณุ ภาพ ดงั นี้ ระดบั คุณภาพ 2 หมายถงึ ดี 1 หมายถึง พอใช้ 0 หมายถงึ ต้องปรบั ปรุง ความมีวินัย ความ ความ การตรงตอ่ ความสนใจ คะแนน คะแนนรวม×������������ รับผิดชอบ ซอื่ สตั ย์ เวลา ใฝ่รู้ ทไ่ี ด้ จำนวนรายงาน ี่ทประเ ิมน ชอ่ื -สกลุ 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 10 จิต ิพสัย= ขอ้ เสนอแนะ ............................................................................................................................. ....................................................... ลงช่อื ผปู้ ระเมนิ ............................................. (...........................................) เกณฑ์การผ่าน เกณฑ์การประเมิน ได้คะแนน 5 คะแนน ขึ้นไป คะแนนเตม็ 10 คะแนน ถอื วา่ ผา่ นเกณฑ์การประเมนิ คะแนน 9-10 ดมี าก คะแนน 7-8 ดี คะแนน 5-6 พอใช้ คะแนนต่ำกว่า 5 ปรับปรงุ

หนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ 1 ช่ัวโมงรวม 54 ชม. รหัสวิชา 20106-2004 ช่ือวชิ า ประมาณราคางานโครงสรา้ ง ชื่อหน่วย ความรู้เบอื้ งตน้ เก่ียวกบั การประมาณราคา แผนการจัดการเรยี นรู้คร้งั ที่ 1 ชือ่ เรอื่ ง ความรเู้ บ้อื งต้นเก่ยี วกบั การประมาณราคา จำนวน 3 ช่ัวโมง 1. หวั ข้อเร่อื ง 1.1 ความรสู้ ถติ เิ ก่ยี วกับการประมาณราคา 1.2 การคำนวณหาพ้นื ท่แี ละปริมาตร 1.3 แบบงานสถาปตั ยกรรม 1.4 แบบงานวศิ วกรรม 1.5 บญั ชรี ายการคา่ กอ่ สรา้ ง 1.6 วัสดกุ ่อสรา้ งหลักงานโครงสรา้ ง 2. สาระสำคญั ความรเู้ บื้องตน้ เกี่ยวกบั การประมาณราคา คือความเข้าใจเกีย่ วกับความรแู้ ละสถติ ทิ ่ีเกยี่ วกับการประมาณราคา งานโครงสรา้ ง 3. สมรรถนะหลกั (สมรรถนะประจำหน่วย) แสดงความรู้เกย่ี วกับ ความเขา้ ใจเกีย่ วกบั ความรแู้ ละสถติ ทิ ่ีไดอ้ ยา่ งถกู ต้อง 4. สมรรถนะย่อย (สมรรถนะการเรียนรู้) สมรรถนะท่วั ไป (ทฤษฎี) 4.1 แสดงความรู้สถติ เิ กยี่ วกับการประมาณราคา 4.2 แสดงหลกั การคำนวณหาพืน้ ทีแ่ ละปรมิ าตร 4.3 แสดงความเขา้ ใจเกย่ี วกบั แบบงานสถาปตั ยกรรม 4.4 แสดงความเขา้ ใจเกีย่ วกบั แบบงานวศิ วกรรม 4.5 แสดงความรูเ้ ก่ียวกบั บญั ชีรายการคา่ ก่อสรา้ ง 4.6 แสดงความรูเ้ กย่ี วกบั วัสดกุ อ่ สรา้ งหลกั งานโครงสรา้ ง สมรรถนะท่พี ึงประสงค์ (ทฤษฎ)ี เมือ่ ผเู้ รยี นได้ศึกษาเนอ้ื หาในบทน้ีแล้ว ผเู้ รยี นสามารถ 4.1 บอกสถติ เิ กย่ี วกับการประมาณราคาไดถ้ กู ต้อง 4.2 คำนวณหาพนื้ ทแี่ ละปรมิ าตรไดถ้ ูกต้อง 4.3 อธบิ ายหลกั การแบบงานสถาปตั ยกรรมไดถ้ ูกต้อง 4.4 อธิบายหลกั การแบบงานวศิ วกรรมไดถ้ ูกตอ้ ง 4.5 บอกเกย่ี วกบั บญั ชรี ายการคา่ ก่อสรา้ งไดถ้ กู ตอ้ ง 4.6 บอกเกยี่ วกับวสั ดุก่อสร้างหลักงานโครงสร้าง ไดถ้ ูกตอ้ ง

สมรรถนะท่วั ไป (ปฏบิ ตั ิ) - สมรรถนะทพ่ี ึงประสงค์ (ปฏบิ ตั )ิ -

บทนำ การประมาณราคา มคี วามสำคญั อย่างยงิ่ กบั งานกอ่ สร้างทุกประเภท ทุกโครงการ เปน็ เร่ืองท่ตี อ้ งนำมา พิจารณาในแต่ละระดบั นบั ต้ังแตเ่ จา้ ของโครงการ ผ้อู อกแบบ และผรู้ บั เหมา เพราะสามารถชว่ ยให้แตล่ ะฝ่ายท่ี เกี่ยวขอ้ งไดท้ ราบราคาต้นทนุ ของงานกอ่ สรา้ ง แต่ละโครงการ เพ่อื นำไปพจิ ารณาตน้ ทุนงานกอ่ สร้างทแ่ี ตกตา่ ง กัน อกี ทัง้ ยงั ใชใ้ นการเสนอราคาหรือประกวดราคา ผ้ปู ระมาณราคาทด่ี ีต้องพยายามประมาณราคาค่าก่อสร้าง ให้ถกู ต้อง แมน่ ยำหรอื ใกล้เคียงกบั ราคากอ่ สรา้ งจริงให้มากท่ีสุด 1.1 ความหมายของการประมาณราคา การประมาณราคา หมายความวา่ การคาดคะเน หรือคาดเดาโดยอาศยั หลักวชิ าการ ขอ้ มลู สถติ ิต่างๆ ท่ี เกี่ยวข้อง ให้ใกล้เคียงกับค่าใช้จ่ายหรือราคาสำหรับงานจริงให้มากที่สุด ซึ่งผู้ประมาณราคาต้องคำนึงถึง สภาพแวดลอ้ มของแต่ละโครงการ ปริมาณวัสดุ ราคาวัสดุ ค่าแรงงาน และค่าใช้จ่ายอื่นๆ ดังนั้นการประมาณ ราคาก่อสร้าง หรือในวงการก่อสร้างเรียกอีกชื่อว่า “การถอดแบบ” จึงหมายความถงึ การคำนวณหาปริมาณ วัสดุ ราคาวัสดุ ค่าแรงงาน ค่าดำเนินการ กำไร ภาษี ตลอดจนค่าใช้จ่ายอื่นๆ ที่ควรจะเป็นสำหรับงาน กอ่ สร้างโดยอาศยั หลกั วชิ าการและข้อเท็จจรงิ ตามทอ้ งตลาดรวมกบั สถิติตา่ งๆ ดา้ นงานกอ่ สร้าง 1.2 คุณสมบัตขิ องผู้ประมาณราคากอ่ สร้าง การประมาณราคาก่อสร้างเป็นงานที่เกีย่ วขอ้ งกับปัจจัยหลายอย่าง ซึ่งส่งผลใหก้ ารประมาณราคานั้นมี ความถกู ตอ้ งแม่นยำ ดังนนั้ ผู้ประมาณราคากอ่ สรา้ งจงึ ควรมคี ุณสมบตั ิดังตอ่ ไปน้ี 1. มีความรพู้ นื้ ฐานทางดา้ นคณิตศาสตร์ 2. มีความรู้เก่ยี วกบั งานกอ่ สรา้ งแตล่ ะประเภท 3. มคี วามรูท้ างด้านวสั ดกุ ่อสรา้ ง และเทคนคิ กอ่ สรา้ ง 4. มีความรู้ ความเข้าใจในการอ่านแบบกอ่ สร้างไดเ้ ป็นอยา่ งดี 5. มปี ฏิภาณไหวพรบิ ทร่ี วดเร็วและถูกตอ้ ง 6. มีความละเอียดรอบคอบ หมนั่ ศกึ ษาและเกบ็ รวบรวมขอ้ มลู สถิตทิ เี่ กีย่ วขอ้ งกบั งานก่อสร้างอย่าง สม่ำเสมอ 7. มหี ลกั การและวธิ ีการประมาณราคาทถ่ี ูกต้อง เหมาะสม 8. มีหลักการในการเลือกวิธีประมาณราคาก่อสร้างตามสถานการณ์ที่มีการ เปลย่ี นแปลง อยู่ตลอดเวลา 9. มคี วามชา่ งสงั เกตและติดตาม ตลอดจนการวิเคราะห์ ประเมนิ ผลการประมาณราคากอ่ สร้าง เพื่อ หาข้อผิดพลาดในการปรบั ปรุงการประมาณราคาให้มีความผดิ พลาดน้อยทส่ี ุด

1.3 ความสำคญั ของการประมาณราคา การประมาณราคาก่อสร้างมีความสำคัญตอ่ ทุกฝา่ ยที่เก่ียวข้องกับโครงการ หรือธุรกิจด้านการก่อสร้าง นบั ตง้ั แตเ่ จ้าของโครงการ สถาปนกิ วิศวกร ตลอดจนผู้รับเหมากอ่ สรา้ ง ในด้านต่างๆ ดังตอ่ ไปน้ี 1. ด้านการกำหนดงบประมาณในการกอ่ สรา้ ง เพอื่ ใชเ้ ปน็ บรรทัดฐานในการประเมินราคาของผรู้ ่วม เสนอราคาในการประมูลงานตอ่ ไป 2. ดา้ นการกำหนดเงนิ งวดค่ากอ่ สรา้ ง เพ่ือความสะดวกในการเบกิ จ่ายค่างานในแตล่ ะงวดงานทตี่ อ้ ง ดำเนินการกอ่ สรา้ ง 3. ดา้ นการเปลี่ยนแปลงแกไ้ ขรปู แบบรายการก่อสรา้ ง หรอื การเพิม่ -ลดงานในขณะก่อสร้าง 4. ดา้ นการลดความผิดพลาดในโครงการกอ่ สร้าง เพราะการประมาณการทไี่ ด้กระทำดว้ ยความเอยี ด และรอบคอบ สามารถทำให้ลดความผิดพลาด และลดปัญหาการขาดทนุ ได้ 1.4 ลกั ษณะของการประมาณราคาก่อสร้าง การประมาณราคาก่อสร้าง จำแนกได้หลายลักษณะตามขั้นตอนต่างๆ ของการ วางแผนการ ก่อสร้างต้ังแตเ่ ร่ิมโครงการจนถงึ การกอ่ สร้างแลว้ เสร็จ ซ่ึงจำแนกตามข้นั ตอนตา่ งๆ ของการกอ่ สร้างดังนี้ 1. การประมาณราคาเบอื้ งตน้ เปน็ การประมาณราคาอยา่ งหยาบเพอ่ื ต้องการทราบราคาของ ส่ิงก่อสร้างอย่างคร่าวๆ เพื่อกำหนดเงินหรืองบประมาณในการก่อสร้างจนกระทั่งการ ก่อสร้างแล้วเสร็จ ผอู้ อกแบบจะใช้ในการกำหนดรปู แบบและขนาดของโครงการใหเ้ พยี งพอกบั งบประมาณท่ีมีอยู่ 2. การประมาณราคาโดยผรู้ บั เหมากอ่ สร้าง ใช้ในกรณที ผ่ี ู้รบั เหมากอ่ สรา้ งตอ้ งการคำนวณต้นทุนของ การกอ่ สรา้ งจากแบบก่อสร้างและรายละเอียดประกอบแบบก่อสร้างของงานทีต่ นเองมคี วาม ประสงคจ์ ะรวมประมลู งานหรือเสนอราคา 3. การประมาณราคาก่อสรา้ งโดยจำนวนของงาน เปน็ การประมาณราคาของโครงการก่อสร้างทัง้ หมด ทกุ รายการตงั้ แตค่ ่าทด่ี นิ ค่าก่อสรา้ ง คา่ บริการวิชาชีพของผอู้ อกแบบ คา่ ดอกเบ้ยี เงนิ กู้ ภาษีคา่ ประกนั ภัย ฯลฯ 4. การประมาณราคาโดยผ้ปู ระมาณราคา เป็นการคาดคะเนราคาคา่ ก่อสรา้ งทีค่ วร จะเป็นของ โครงการ ผปู้ ระมาณราคาอาจทำงานให้กบั ผรู้ บั เหมาหรือทำงานให้กบั เจา้ ของโครงการ ราคาที่ ประมาณการได้ถอื เปน็ ราคาในขณะเปดิ ซองประกวดราคา 5. การประมาณราคาความก้าวหน้า เป็นการประมาณราคาขณะที่กำลังดำเนินการกอ่ สรา้ ง อาจ กระทำโดยผรู้ บั เหมาหรอื เจ้าของโครงการ การประมาณราคาเบอ้ื งตน้ อาจตอ้ งเผอ่ื ไว้ 20-30% สว่ น การประมาณราคาอย่างละเอยี ดนั้นให้เผอื่ ไว้ 5-10%

1.5 วิธกี ารประมาณราคากอ่ สรา้ ง วิธีการประมาณราคาก่อสร้างแบ่งออกเป็น 2 วิธีคอื 1.5.1 การประมาณราคาเบือ้ งตน้ การประมาณราคาเบื้องต้น เป็นการประมาณราคาแบบหยาบ โดยอาศัยข้อมูลเดิมของ โครงการก่อสร้างที่มีลกั ษณะใกล้เคียงกับอาคารที่กำลังจะดำเนินการกอ่ สร้าง การประมาณราคาด้วยวิธีการนี้ อาจมีความคลาดเคลื่อนประมาณ 20 -30% เชน่ อาคารสูงไมเ่ กนิ 10 ชั้น มีต้นทนุ ก่อสร้างเฉล่ีย 10,000 บาท/ตารางเมตร ถ้าอาคารสงู 5 ช้ัน มพี ้นื ทรี่ วม 3,000 ตารางเมตร ต้องใชเ้ งนิ ในการกอ่ สรา้ งประมาณ 30 ล้าน บาท หลักการประมาณราคาเบื้องต้นสามารถทำได้หลายรูปแบบ แต่ละรูปแบบจะมีตัวแปรหลักเป็นสัดส่วน โดยตรงกับราคาคา่ ก่อสรา้ ง เชน่ 1. การประมาณราคาโดยใช้พื้นที่ใช้สอย เป็นการประมาณราคา โดยการหาพ้ืนที่ ใช้สอย รวมของอาคารทงั้ หมด ซึง่ คำนวณจากเสน้ รอบรปู ภายนอกของอาคารโดยไม่หัก ส่วนใดสว่ นหนง่ึ ออก แล้ว คูณดว้ ยต้นทนุ ตอ่ หนว่ ยพื้นทใี่ ช้สอยของอาคารหรือส่ิงปลูกสร้างน้นั ๆ ราคาตน้ ทนุ ในการก่อสรา้ งทงั้ หมด = พน้ื ทใี่ ชส้ อยรวมทงั้ หมด × ต้นทุนตอ่ หน่วย ความหนาของฐานราก×จานวนฐานราก

ตวั อยา่ งท่ี 1.1 อาคารพาณชิ ย์ 3 ชน้ั 4 คหู า มีความกวา้ งรวม 30.00 เมตร ความยาวรวม 15.00 เมตร ตน้ ทนุ การก่อสร้างตารางเมตรละ 12,000 บาท จงคำนวณหาราคาโดยพ้นื ทใ่ี ช้สอย วิธที ำ พ้นื ทใ่ี ชส้ อยรวมท้งั หมด = ความกวา้ ง × ความยาว × จำนวนช้นั = 30 × 15 × 3 = 1,350 ตารางเมตร ตน้ ทุนต่อหน่วย = 12,000 บาท/ตารางเมตร ราคาตน้ ทุนในการกอ่ สรา้ งทง้ั หมด = พ้นื ท่ใี ช้สอยรวมทง้ั หมด × ตน้ ทุนตอ่ หน่วย = 1,350 × 12,000 = 16,200,000 บาท ตอบ 2. การประมาณราคาก่อสร้างโดยใช้ปริมาตร เปน็ การประมาณราคาที่ใช้ปรมิ าตรของงาน เป็นตวั แปรหลกั โดยคำนวณจากการครอบคลมุ พื้นท่ีของอาคารทงั้ หมดตั้งแต่ พน้ื ชน้ั ล่างไปจนถึงหลังคา แล้วคูณด้วยตน้ ทุนราคาต่อหนว่ ยปรมิ าตร ราคาตน้ ทนุ ในการก่อสรา้ งทงั้ หมด = ปรมิ าตรของอาคาร × ต้นทุนต่อปรมิ าตร ตัวอยา่ งที่ 1.2 ตึกแถว 3 ชั้น 4 คูหา กว้าง 20.00 เมตร ยาว 12.00 เมตร ความสูงของอาคาร 7.50 เมตร ตน้ ทนุ การคกวา่อมสหรนา้ งาขลอกู งบฐาาศนกรา์เมก×ตจราลนะวน5ฐ,0า0น0ราบกาท จงคำนวณหาราคาตน้ ทุนคา่ กอ่ สร้างโดยปรมิ าตร วธิ ีทำ ปรมิ าตรของอาคารทั้งหมด = ความกวา้ ง × ความยาว × ความสูง = 20 × 12.00 × 7.50 = 1,800 ลูกบาศก์เมตร ราคาตน้ ทุน = 5,000 บาท/ลกู บาศก์เมตร ราคาต้นทุนในการกอ่ สรา้ งทง้ั หมด = ปริมาตรของอาคาร × ตน้ ทุนตอ่ ปรมิ าตร = 1,800 × 5,000 บาท = 9,000,000 บาท ตอบ

3. การประมาณราคาก่อสร้างโดยใช้หน่วยการใช้งานของอาคาร เป็นการประมาณราคา ก่อสร้าง โดยอาศัยหลักการที่ว่า “ต้นทุนของสิ่งก่อสร้างจะเปลี่ยนแปลงตามจำนวนหน่วยการใช้งานของ อาคาร” ซึ่งการประมาณราคาก่อสร้างวิธีนี้สามารถทำได้โดย ใช้จำนวนหน่วยการใช้งานคูณด้วยราคา ตน้ ทุนต่อหนว่ ย ราคาตน้ ทุนในการก่อสรา้ งทงั้ หมด = หน่วยการใชง้ าน × ต้นทุนต่อหน่วย ตวั อย่างที่ 1.3 อาคารพกั อาศัยคอนกรตี เสริมเหลก็ 2 ชั้น จำนวนชน้ั ละ 10 ห้อง ราคาค่ากอ่ สร้างตอ่ หอ้ ง ห้อง ละ 80,00ค0วาบมาหทนาจขงอคงำฐนาวนณราหกา×รจาาคนาวรนาฐคานาตราน้ กทนุ ในการกอ่ สรา้ งท้ังหมดโดยวิธีหนว่ ยการใชง้ าน วธิ ีทำ หนว่ ยการใช้งานของอาคารทงั้ หมด = จำนวนหอ้ ง× จำนวนชนั้ = 10 × 2 = 20 หอ้ ง ราคาตน้ ทนุ = 80,000 บาท/หอ้ ง จะไดต้ น้ ทนุ ก่อสรา้ งตกึ แถว = 20 × 80,000 = 1,600,000 บาท ตอบ 1.5.2 การประมาณราคากอ่ สรา้ งอย่างละเอียด เป็นการประมาณราคา เพื่อให้ทราบราคาค่าก่อสร้างโดยละเอียด เพื่อนำไปใช้ในการประกวดราคา การ ประมาณราคาอย่างละเอียดประกอบด้วย การประมาณราคาเพื่อหาราคาของงานประเภทต่างๆ เช่น งาน โครงสร้าง งานสถาปัตยกรรม เป็นต้น วิธีการประมาณราคาอย่างละเอียด สามารถทำได้เมื่อรูปแบบของ โครงการครบถ้วนสมบูรณ์ กำหนดระยะเวลาก่อสร้างที่แน่นอนแล้ว ผู้ประมาณราคาต้องศึกษารูปแบบ รายละเอยี ด รวมทงั้ เอกสารรายการประกอบแบบและเงอ่ื นไขเพ่ิมเตมิ ต่างๆ ให้ชัดเจน จากนั้นจึงเริ่มถอดแบบ หาปริมาณของวัสดุต่างๆ สำรวจแหล่งราคาวัสดุ และแหล่งแรงงานที่มอี ยู่ เพื่อจะได้ปริมาณและราคาวัสดุที่ ใกล้เคียงความจริง การประมาณราคาวิธีนี้เป็นที่นิยมใช้ เพราะความละเอียดของข้อมูลทำให้โอกาสผิดพลาด นอ้ ย และยังคอยควบคุมปรมิ าณวสั ดกุ อ่ สร้างไมใ่ ห้เกนิ กำหนดไดเ้ ปน็ อย่างดี

1.6 ประเภทของงานกอ่ สรา้ ง ในงานก่อสร้างมกี ารแบง่ ประเภทตามลักษณะการใช้งานของอาคารไดด้ ังน้ี 1.6.1 อาคารพักอาศยั (Residential Construction) เป็นการก่อสร้างอาคารเพื่อใช้ประโยชน์ในการเป็นที่พักอาศัย เช่น บ้านเดี่ยว บ้านแฝด ห้องแถว และ คอนโดมเิ นยี ม 1.6.2 อาคารสาธารณะ (Building Construction) เป็นการกอ่ สรา้ งอาคารเพ่อื ใชป้ ระโยชน์ในชมุ ชนหรอื สว่ นรวม เช่น โรงเรียน โรงพยาบาล วัด โบสถ์ หอประชมุ โรง ภาพยนตร์ โรงมหรสพ และคลงั สินค้า 1.6.3 งานโยธา (Heavy Engineering Construction) เป็นงานกอ่ สร้างทสี่ ่วนใหญห่ น่วยราชการหรอื องค์กรของรฐั บาลเปน็ เจา้ ของโครงการ ต้องอาศยั วศิ วกรท่ีมคี วาม ชำนาญงานในการออกแบบ เชน่ สะพาน ถนน สนามบิน เขือ่ น อโุ มงค์ งานระบบชลประทาน และท่าเรือ 1.6.4 งานกอ่ สร้างเพื่ออตุ สาหกรรม (Industrial Construction) เป็นการก่อสร้างที่มีจุดมุ่งหมายเพื่อใช้ในระบบโรงงานอุตสาหกรรม ขั้นตอนในการออกแบบและก่อสร้างต้อง อาศัยวิศวกรผู้เชี่ยวชาญเฉพาะตามสาขาท่ีเกี่ยวข้องเป็นผู้ออกแบบ เช่น โรงกลั่นน้ำมัน โรงถลุงแร่และเหลก็ โรงงานผลติ ภัณฑเ์ คมี โรงไฟฟ้าพลังปรมาณู และโรงงานอุตสาหกรรม 1.7 ข้อมูลสถิตทิ ่ีใชใ้ นการประมาณราคางานโครงสรา้ ง การประมาณราคางานโครงสรา้ ง ผู้ประมาณราคาต้องศกึ ษาข้อมูลเก่ยี วกบั วสั ดุที่ใชใ้ นงานโครงสรา้ ง ดงั นี้ 1.7.1 ขอ้ มลู เกีย่ วกบั เหล็กเสริมคอนกรีต เหล็กเสรมิ คอนกรีตมีหน้าทใ่ี นการรบั กำลังของแรงดงึ แทนคอนกรตี เนอื่ งจากคอนกรตี ทำหนา้ ทใี่ นการรับกำลัง อัดเป็นหลัก จึงต้องมีการเสริมเหล็กเพื่อช่วยให้โครงสร้างรับกำลังได้ทั้งแรงดึงและแรงอัดอย่างมี ประสิทธิภาพสูงสุด เหล็กเสริมคอนกรีตท่ีใช้ในประเทศไทยเปน็ เหลก็ กลา้ ละมนุ (Mild Steel) ซึง่ สามารถรับ แรงดึงได้ระหว่าง 4,400 ถึง 5,000 กิโลกรัมต่อตารางเซนติเมตร ก่อนที่จะขาดและให้ค่าความเค้นดึงในการ คำนวณที่ยอมให้ 1,200 ถึง 1,500 กิโลกรัมต่อตารางเซนตเิ มตร

1.7.1.1 ชนิดของเหลก็ เสรมิ คอนกรีต 1. เหล็กเส้นกลมผวิ เรียบ (Round Bar) เป็นเหล็กเส้นเหนียวรูปวงกลมมีผิวเรียบเกลี้ยง ยกเว้น บรเิ วณทที่ ำเครอ่ื งหมาย ตามมาตรฐาน มอก.20-2543 มชี ัน้ คณุ ภาพเดียวคือ SR 24 ใชส้ ญั ลักษณ์ RB แทน ชื่อแล้วตามด้วยขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางของเหล็กนั้น มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางตั้งแต่ 6 ถึง 32 มิลลิเมตร ความยาวตามท้องตลาด 10 เมตร เนื่องจากผิวของเหล็กทีม่ ลี ักษณะกลมเรียบ ทำให้แรงยึดเหนี่ยวระหวา่ งผิว เหล็กกับคอนกรีตไม่ดี จึงต้องมีการงอปลายเหล็กเพื่อให้รับแรงได้อย่างมีประสิทธิภาพ เหมาะสำหรับงาน กอ่ สร้างขนาดเลก็ และขนาดกลาง เชน่ บา้ นพักอาศัย ทาวน์เฮาส์ และโรงเรยี น เป็นต้น 2. เหลก็ ขอ้ ออ้ ย (Deformed Bar)เป็นเหล็กเส้นทมี่ พี ืน้ ที่ภาคตัดขวางเป็นรูปวงกลมมีลกั ษณะ เป็นปุ่มสันที่ผิวเหล็กตลอดเส้น เพื่อเสริมกำลังยึดเหนี่ยวระหว่างเหล็กเสริมกับเนื้อคอนกรีต ดังนั้นจึงไม่ จำเป็นต้องงอปลายเป็นรูปของอเหมือนเหล็กเสน้ กลมผวิ เรียบ หรือหากมีการงอ จะมีลักษณะการงอแบบ 90 องศา เหลก็ ข้ออ้อยตามมาตรฐาน มอก.24-2536 ผลิตจากเหล็กชนิดเดียวกบั เหล็กเส้นกลมผวิ เรียบ มีขนาด เส้นผ่านศนู ยก์ ลางต้ังแต่ 10 ถึง 40 มิลลิเมตร ความยาวตามท้องตลาด 10 เมตร มี 3 ช้ันคณุ ภาพคือ SD 30 SD 40 และ SD 50 เหลก็ ชนดิ น้ีเหมาะสำหรับใชใ้ นงานกอ่ สร้างทีต่ อ้ งการความแข็งแรงเปน็ พเิ ศษ รูปท่ี 1.1 เหลก็ เสน้ กลมผวิ เรียบ (Round Bar) รูปที่ 1.2 เหลก็ ขอ้ อ้อย (Deformed Bar) 3. เหลก็ ตะแกรงสำเร็จรปู (Wire Mesh) คือตะแกรงเหล็กที่นำลวดเหล็กกล้ามาเชื่อม ติดกันเป็นผนื ด้วยเครือ่ งเชื่อมไฟฟ้าแบบอตั โนมัติและกดด้วยระบบไฮโดรลิก เพื่อให้จดุ ตัดทุกจุดสนิทเป็นเนอ้ื เดียวกัน ทำให้สามารถรับแรงได้ดีกว่าและสม่ำเสมอกว่าการผูกเหล็กโดยแรงคน มีขนาดตั้งแต่ 2 ถึง 8 มิลลิเมตร ตามมาตรฐาน มอก.737 และมีขนาดตั้งแต่ 3 ถึง 9 มิลลิเมตร ตามมาตรฐาน มอก.926 สามารถ นำมาใชง้ านไดโ้ ดยการนำมาปูตดิ ต่อกันโดยไม่ต้องใชล้ วดผูกเหล็ก เหมาะสำหรับงานเสรมิ คอนกรีตผิวพ้ืน และ งานถนน ปัจจุบนั นยิ มใช้กันอยา่ งแพรห่ ลายเน่อื งจากมีความสะดวกรวดเร็วในการปฏิบัติงาน ทง้ั ยังช่วยประหยดั คา่ แรงงาน ในการผูกเหลก็ การหาปริมาณเหลก็ เสริมคอนกรตี ชนดิ น้จี ะคิดตามพื้นทเี่ ปน็ ตารางเมตร รปู ที่ 1.3 เหล็กลวดตะแกรง (Wire Mesh)

1.7.1.2 น้ำหนักของเหล็กเสรมิ คอนกรีต การประมาณราคาก่อสร้าง มีความจำเป็นที่ผู้ประมาณราคาต้องทราบข้อมูลของ เหล็กเสริมคอนกรีตแต่ละ ชนิด เพ่ือประโยชน์ในการหาปรมิ าณเหลก็ เสริมคอนกรีต น้ำหนักของเหล็กเสริมคอนกรตี จะแตกต่างกันขึ้นอยู่ กับชนิดและขนาดของเสน้ ผา่ นศูนยก์ ลางเหล็ก ตารางท่ี 1.1 น้ำหนักเหล็กเส้นกลมผวิ เรยี บตามมาตรฐาน มอก. 20-2543 หมายเลข ขนาดเสน้ ผา่ นศนู ยก์ ลาง น้ำหนกั ตอ่ เมตร พ้นื ทีห่ น้าตัด ตารางท่ี ขนาด (มม.) (กก./ม.) (ตร.ซม.) 1.2 RB 6 6 0.222 0.283 RB 9 9 0.499 0.636 น้ำหนัก RB 12 12 0.888 1.131 เหล็กขอ้ 1.767 ออ้ ยตาม RB 15 15 1.387 2.835 มาตรฐาน RB 19 19 2.226 3.801 มอก. 24- RB 22 22 2.984 4.909 2536 RB 25 25 3.853 6.154 RB 28 28 4.834 8.038 RB 32 32 7.127 พ้นื ทีห่ น้าตัด (ตร.ซม.) หมายเลข ขนาดเสน้ ผ่านศนู ย์กลาง น้ำหนักตอ่ เมตร 0.785 ขนาด (มม.) (กก./ม.) DB 10 10 0.617 1.131 DB 12 12 0.888 2.011 DB 16 16 1.578 3.142 DB 20 20 2.466 3.801 DB 22 22 2.984 4.909 DB 25 25 3.853 6.158 DB 28 28 4.384 8.043 DB 32 32 6.313 10.179 DB 36 36 7.990 12.566 DB 40 40 9.865

1.7.1.3 ระยะความหนาของคอนกรีตหุ้มเหลก็ เสริม ระยะหุ้มเหล็กเสริม หมายถึงระยะท่ีวัดจากผิวคอนกรีตถึงผิวนอกสุดของเหล็กเสริมทีอ่ ยูน่ อกสุด ระยะความ หนาของคอนกรีตหุม้ เหล็กเป็นองคป์ ระกอบทส่ี ำคญั ดา้ นความปลอดภยั และความแข็งแรงของโครงสรา้ ง เพราะ ระยะความหนาของคอนกรตี หุ้มเหลก็ ที่เหมาะสมจะช่วยป้องกันไม่ใหเ้ กิดความเสียหายแกเ่ หล็กเสริมคอนกรีต เช่น การเกิดสนิม เป็นต้น มาตรฐานความหนาของคอนกรีตหุ้มเหล็กกำหนดให้ใช้ไม่น้อยกว่าตามมาตรฐาน วสท. 1007-34 ดงั แสดงในตารางที่ 1.3 ตารางท่ี 1.3 ระยะความหนาของคอนกรีตหมุ้ เหลก็ เสริมของคอนกรตี ชนิดหล่อในท่ี ลกั ษณะการใชง้ านของคอนกรีตเสริมเหลก็ ระยะหุม้ ตำ่ สดุ (ซม.) 7.5 1. คอนกรตี ที่หลอ่ ตดิ กบั ดนิ และผิวคอนกรีตสัมผัสกับดินตลอดเวลา 5.0 2. คอนกรีตทส่ี มั ผสั กบั ดินหรอื ถูกแดดฝน 4.0 - เหลก็ เสริมเสน้ ผ่านศนู ยก์ ลางใหญก่ วา่ 16 มม. - เหล็กเสริมเสน้ ผา่ นศูนย์กลาง 16 มม. หรือเลก็ กวา่ 4.0 2.0 3. คอนกรตี ทีไ่ ม่สัมผสั กบั ดนิ หรอื ไม่ถกู แดดฝน แผ่นพื้น ผนัง และตง 3.0 - เหล็กเสรมิ เส้นผ่านศนู ยก์ ลางต้งั แต่ 44 มม. ข้นึ ไป - เหลก็ เสริมเส้นผา่ นศนู ย์กลาง 36 มม. และเลก็ กว่า 3.5 คาน - เหลก็ เสริมหลัก เหลก็ ลูกต้งั 2.0 เสา 1.5 - เสาที่มีปลอกเกลียวหรอื ปลอกเด่ียว คอนกรตี ทีเ่ ป็นเปลือกบางและองคอ์ าคารแผ่นพบั - เหล็กเสรมิ เสน้ ผา่ นศูนยก์ ลางใหญ่กว่า 16 มม. - เหลก็ เสริมเสน้ ผ่านศูนย์กลาง 16 มม. หรอื เล็กกวา่ ที่มา : มาตรฐานสำหรับอาคารคอนกรีตเสรมิ เหลก็ โดยวิธีหน่วยแรงใช้งาน 2557 : 21 1.7.1.4 ระยะการงอเหล็กเสริมคอนกรีต การงอปลายเหล็กเสรมิ คอนกรตี เปน็ องค์ประกอบทีส่ ำคัญในการช่วยเพ่มิ การยึดเหนย่ี วระหว่างเนื้อคอนกรีตกับ เหล็กเสริมคอนกรีตได้เป็นอย่างดี ตามมาตรฐาน วสท. 1007-34 ได้กำหนดรายละเอียดการงอเหล็กเสรมิ คอนกรีตไว้วา่ ระยะการงอหรือของอมาตรฐาน หมายถึงส่วนปลายของเหล็กเสริมท่ีมีลักษณะตรงกบั ข้อใดขอ้ หน่ึงต่อไปน้ี 1. ส่วนทดี่ ดั เปน็ ครงึ่ วงกลม และมสี ่วนปลายยน่ื ต่อออกไปอีกอย่างน้อย 4 เท่าของขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางของ เหล็กนนั้ แตร่ ะยะยน่ื ตอ้ งไมน่ ้อยกวา่ 6 เซนตเิ มตร

2. ส่วนที่ดดั เป็นมุมฉาก และมีส่วนปลายยื่นต่อออกไปอีกอย่างน้อย 12 เท่าของขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางของ เหลก็ นน้ั 3. เฉพาะเหลก็ ลกู ตั้งและเหลก็ ปลอกใหด้ ัดงอ 90 องศา หรือ 135 องศา โดยมสี ว่ นปลายยืน่ ต่อออกไปอย่างนอ้ ย 6 เทา่ ของขนาดเส้นผา่ นศูนยก์ ลาง แตต่ อ้ งไม่น้อยกวา่ 6 เซนติเมตร 4d และ > 6 ซม. 12d งอ 90 D d งอ 180 Dd องศา(ข) ระยะการงอสส่ว่วนนงทอดี่ =ดั เπปDน็ ม/4ุมฉาก องศา (ก) ระยะการงอสสว่ ว่ นนงทอด่ี =ดั เπปน็Dค/2รึ่งวงกลม 6d และ > 6 ซม. งอ 135 Dd องศา (ค) ระยะสก่วานรงงออเ=หลπก็ Dล/ูก3ตง้ั และเหล็กปลอก รปู ที่ 1.5 การงอเหล็กเสรมิ คอนกรตี แต่ละรปู แบบ ทีม่ า : ดัดแปลงจาก รศ.กวี หวังนิเวศน์กุล 2552 : 85 หมายเหตุ : การงอปลายเหลก็ ข้ออ้อยจะงอลักษณะ 90 องศา ส่วนการงอปลายของเหลก็ เสน้ กลมผวิ เรยี บจะงอใน ลักษณะ 180 องศา นอกเหนือจากของอมาตรฐาน ตามท่ีได้กล่าวมาแล้วนน้ั เหลก็ เสริมคอนกรีตทีใ่ ช้ในงานกอ่ สรา้ ง มีการใช้เหล็ก ปลอกและเหลก็ คอม้า ซง่ึ มกี ารเผ่ือระยะการงอของเหล็กเสริมทั้งสองกรณดี ังนี้ 6d และ > 6 ซม. L A A B 45 องศา (ก) ระยะการงอเหล็กปลอก (ข) ระยะกาBรงอเหล็กคอม้า รปู ที่ 1.6 การงอเหล็กเสรมิ คอนกรตี สำหรับเหล็กปลอกและเหลก็ คอมา้ ที่มา : ดัดแปลงจาก รศ.กวี หวังนเิ วศนก์ ลุ 2552 : 85 จากมาตรฐานการงอเหลก็ ดงั กลา่ ว เพื่อความสะดวกในการประมาณราคางานโครงสรา้ ง ท้ังนเี้ พ่อื ไม่ใหเ้ กิดความ ยุ่งยากซับซ้อนจึงกำหนดให้เหล็ก D และ d เป็นเหล็กขนาดเดียวกัน สามารถสรุปเป็นตารางการเผื่องอปลาย เหลก็ เสริมคอนกรตี ดังตารางตอ่ ไปน้ี

ตารางท่ี 1.4 ระยะเผอ่ื งอปลายเหลก็ เสรมิ คอนกรีต สำหรบั เหลก็ เสน้ กลมผิวเรียบ (งอ 180 องศา) เส้นผ่านศนู ยก์ ลาง สว่ นงอ ระยะ 4d รวมระยะงอ รวมระยะงอ (d) ¶D/2 (ไมน่ อ้ ยกว่า 60 มม.) (มม.) (ซม.) RB 6 47.10 107.10 11 RB 9 70.65 60 130.65 13 RB 12 94.20 60 154.20 15 RB 15 117.75 60 177.75 18 RB 19 149.15 60 225.15 23 RB 22 172.70 76 260.70 26 RB 25 196.25 88 296.25 30 RB 28 219.80 100 331.8 33 RB 32 251.20 112 379.2 38 128 ตารางท่ี 1.5 ระยะเผือ่ งอปลายเหล็กเสริมคอนกรีต สำหรับเหลก็ ข้อออ้ ย (งอ 90 องศา) เส้นผ่านศนู ย์กลาง ส่วนงอ ระยะ รวมระยะงอ (มม.) รวมระยะงอ (ซม.) (d) ¶D/4 12d 159.25 16 39.25 120.00 191.10 19 DB 10 47.10 144.00 254.80 25 DB 12 62.80 192.00 334.20 33 DB 16 94.20 240.00 417.75 42 DB 20 117.75 300.00 467.88 47 DB 25 131.88 336.00 534.72 53 DB 28 150.72 384.00 601.56 60 DB 32 169.56 432.00 668.40 67 DB 36 188.40 480.00 DB 40

ตารางท่ี 1.6 ระยะเผอ่ื งอปลายเหลก็ ปลอก (งอ 135 องศา) เสน้ ผา่ นศูนย์กลาง ส่วนงอ ระยะ 6d รวมระยะงอ รวมระยะงอ (d) 2¶D/3 (ไม่นอ้ ยกว่า 60 มม.) (มม.) (ซม.) RB 6 7 RB 9 12.56 60 72.56 8 RB 12 10 18.84 60 78.84 25.12 72 97.12 1.7.2 ข้อมลู เกยี่ วกับงานคอนกรีต คอนกรีตเปรียบเสมอื นหินเทยี มท่ีมนุษย์ได้คดิ คน้ ขนึ้ มาเพอื่ ใชแ้ ทนหนิ ธรรมชาตสิ ว่ นประกอบของคอนกรีตได้แก่ ปูนซีเมนต์ ทราย หิน และน้ำ นำมาผสมกันตามอัตราส่วนที่เหมาะสมตามประเภทของงานกอ่ สร้าง คอนกรีต เป็นวัสดุก่อสร้างที่นิยมใช้กันมากในปัจจุบนั เนื่องจากมีความแข็งแรงทนทาน สามารถหล่อได้ตามรูปร่างที่ ตอ้ งการ 1.7.2.1 ประเภทของคอนกรีต คอนกรีตทใ่ี ชใ้ นงานกอ่ สร้างโดยทัว่ ไปสามารถแบง่ ออกได้ 2 ประเภทคือ 1. คอนกรีตหยาบ (Lean Concrete) เปน็ คอนกรีตท่ใี ช้อตั ราส่วน 1:3:5 สว่ นใหญ่ใช้ในงานรองพื้น งานกอ่ นการเทคอนกรตี ทตี่ อ้ งใชร้ ับนำ้ หนักหรืองานเทคอนกรีตช่วั คราว 2. คอนกรีตโครงสรา้ ง (Structure Concrete) เปน็ คอนกรตี ท่ใี ช้อัตราส่วน 1:2:4 เหมาะสำหรบั ใช้ ในงานก่อสร้างประเภทโครงสรา้ งทตี่ ้องทำหน้าทร่ี บั นำ้ หนกั เชน่ คาน เสา พ้ืน งานถนน และงานสะพาน เปน็ ต้น 1.7.2.2 วสั ดุที่ใชใ้ นการทำคอนกรตี คอนกรีตโดยท่วั ไปประกอบดว้ ยส่วนผสมของวัสดุ 4 ชนดิ ดังนี้ 1. ปูนซีเมนต์ เป็นส่วนประกอบที่สำคัญท่ีสุดของคอนกรีต ปกติในเนื้อคอนกรีตจะมีส่วนผสมของปูนซีเมนต์ ประมาณ 10 - 15% และเปน็ วัสดุราคาแพงที่สุดในบรรดาวัสดุที่นำมาใช้ผสมทำคอนกรตี เมื่อปนู ซเี มนต์ผสมกบั น้ำจะกลายเปน็ ซเี มนตข์ ้น (Paste) ทำหน้าที่ประสานมวลรวมหยาบคือหินและมวลรวมละเอียดหรือทรายเขา้ ด้วยกัน จนเมื่อแข็งตัวและเนื้อแน่นแล้วจึงเรียกว่า “คอนกรีต” ปูนซีเมนต์มีอยู่หลายประ เภท แต่ในงาน คอนกรตี โครงสร้างตอ้ งใชป้ นู ซีเมนต์ปอร์ตแลนด์ในการผสมคอนกรีตเทา่ นน้ั 2. มวลรวมละเอยี ดหรือทราย ไดแ้ ก่ ทรายธรรมชาติ เช่น ทรายแม่น้ำหรอื ทรายบก มีขนาดของเม็ดตง้ั แต่ 6.4 มิลลเิ มตร ลงไปจนถงึ ฝนุ่ 3. มวลรวมหยาบหรือหิน ได้แก่ หินยอ่ ยหรอื กรวด มขี นาดลดหล่ันกนั หลายขนาด โดยทัว่ ไปขนาดของหินทีใ่ ช้ กนั คือหนิ เบอรห์ นง่ึ ใช้สำหรบั งานโครงสรา้ งท่ีมสี ว่ นแคบๆ และหนิ เบอรส์ อง ใช้สำหรับงานโครงสรา้ งทว่ั ไป

4. นำ้ เปน็ วสั ดุสำคญั ที่ช่วยให้ปนู ซเี มนต์เกดิ ปฏกิ ริ ยิ าแขง็ ตัว ปรมิ าณน้ำทีใ่ ช้ผสมคอนกรีตมีความสัมพันธ์กับ กำลังของคอนกรีต หากเติมนำ้ มากเกินกว่าที่กำหนด น้ำที่เพิ่มขึน้ ทำให้ปูนซีเมนต์เจือจางทำให้การยึดเหน่ยี ว ลดลงคอนกรตี เกิดการแตกร้าวได้งา่ ย เกิดรูโพรงในคอนกรตี เน้ือคอนกรตี ไมแ่ น่น 1.7.2.3 ปรมิ าณของวัสดทุ ใี่ ชใ้ นการทำคอนกรตี การผสมคอนกรีตเพื่อใช้งานแต่ละประเภท จะต้องมีการกำหนดปริมาณวัสดุแต่ละชนิด ซึ่งผสมรวมกันเปน็ คอนกรีต โดยปรมิ าณของวสั ดุจะแตกตา่ งกนั ตามอตั ราสว่ นของคอนกรตี แต่ละประเภท อัตราส่วนผสมท่นี ิยมใช้ งานโดยท่วั ไปดงั ตารางที่ 1.7 ตารางที่ 1.7 อัตราสว่ นผสมของคอนกรตี ใน 1 ลกู บาศก์เมตร อัตราสว่ นผสมโดยปรมิ าตร ซีเมนต์ (กก.) ทราย (ลบ.ม) หนิ (ลบ.ม) นำ้ (ลติ ร) 1:3:5 (คอนกรตี หยาบ) 260 0.62 1.03 180 1:2:4 (คอนกรตี โครงสร้าง) 342 0.57 1.09 180 กำลังอดั ประลยั 180 กก./ตร.ซม. 304 0.43 0.99 180 กำลงั อดั ประลยั 240 กก./ตร.ซม. 336 0.60 1.09 180 กำลงั อัดประลยั 300 กก./ตร.ซม. 367 0.66 0.92 180 กำลงั อัดประลยั 350 กก/ตร.ซม. 419 0.50 0.97 180 ท่ีมา : ดัดแปลงจากกรมบญั ชีกลาง 2555 : 143 1.7.3 ขอ้ มลู เกย่ี วกับงานแบบหล่อคอนกรีต แบบหล่อคอนกรีต หรือทีน่ ิยมเรยี กท่ัวไปวา่ “ไม้แบบ” หมายถงึ วสั ดทุ ี่นำมาประกอบกนั เปน็ รปู แบบต่างๆ ตาม ต้องการเพื่อเทคอนกรีต ไม้ที่นำมาใช้ในงานก่อสร้างส่วนใหญ่เป็น ไม้แปรรูป มีขนาดความกว้างยาวที่ แตกต่างกนั ออกไปตามความเหมาะสมและเป็นตัวเลอื กให้กบั ผใู้ ชง้ านเลือกใชง้ านไดห้ ลากหลายมากย่งิ ข้นึ รปู ท่ี 1.7 แบบหล่อคอนกรตี

1.7.3.1 ประเภทของแบบหลอ่ คอนกรตี แบบหล่อคอนกรีตสามารถแบ่งตามวสั ดุทีน่ ำมาใชง้ านได้ 3 ประเภท ไดแ้ ก่ 1. แบบหล่อไม้ ถือว่าเป็นแบบหล่อคอนกรีตที่นยิ มมากตั้งแต่อดตี จนถึงปัจจบุ ัน นิยมนำมาใช้อยา่ งแพร่หลาย โดยทวั่ ไปนิยมใชไ้ มเ้ นือ้ อ่อน เพราะมคี ณุ สมบัตเิ หมาะกับการปฏิบตั งิ านคอื สามารถเลอ่ื ย ตัด ตอกตะปู หรอื รื้อ ถอนได้งา่ ยไม่แตกร้าว ไมท้ ่นี ิยมนำมาทำไม้แบบ เชน่ ไมย้ าง ไม้กระทอ้ น และไม้กระบาก เป็นตน้ การเลือกใช้ แบบหล่อไม้ต้องคำนึงถึงความเหมาะสม ความสามารถในการใชง้ าน หรืออายกุ ารใช้งาน ไมแ้ บบควรใช้ในการ หล่อแบบไม่เกนิ 3 ครัง้ เพราะหากใช้มากกว่านจี้ ะทำให้เมอื่ ถอดแบบแลว้ คอนกรตี อาจบดิ เบยี้ วได้ 2. แบบหลอ่ เหล็ก สว่ นใหญใ่ ช้กบั งานหล่อคอนกรตี ท่ีมรี ปู แบบซ้ำๆ กัน เช่น เสาทางดว่ น เสารถไฟฟ้า แบบ คาน หรอื เสา แบบหล่อที่เป็นเหลก็ มขี ้อเสยี คอื มนี ้ำหนกั มาก ต้องใช้แรงงานจำนวนมากในการประกอบติดตงั้ 3. แบบหลอ่ ไฟเบอร์ แบบหลอ่ ประเภทนนี้ ิยมใช้เปน็ แบบหลอ่ ในงานท่ีต้องหลอ่ คอนกรีตซ้ำกนั หลายครง้ั 1.7.3.2 การหาปรมิ าณแบบหลอ่ คอนกรีต กรมบัญชีกลางได้กำหนดหลักเกณฑ์การคำนวณราคากลางงานก่อสร้างอาคารเกี่ยวกับการประมาณราคางาน แบบหล่อคอนกรีตไวด้ ังนี้ 1. การคำนวณหาปรมิ าณเนอื้ ทีไ่ มแ้ บบ หมายถงึ การคำนวณหาเน้ือทไ่ี มแ้ บบทร่ี องรับหรือห่อหุ้มคอนกรีต ท่ีจะหล่อเป็นงานโครงสร้าง คสล. (คอนกรีตเสริมเหล็ก) ทั้งหมด ตั้งแต่ฐานราก ตอมอ่ เสา คาน พืน้ เป็นต้น ซง่ึ เม่ือรวมปรมิ าณเนอื้ ทีไ่ มแ้ บบท้งั หมดแล้ว จะไดป้ ริมาณงานไมแ้ บบเปน็ จำนวน............ตารางเมตร (ม.2) 2. การคำนวณหาปรมิ าณไม้ครา่ วสำหรับยดึ ไม้แบบ ใหค้ ำนวณโดยเฉลย่ี ประมาณ 30% ของพนื้ ที่ไม้แบบ ซง่ึ ปรบั ลดปริมาณแล้ว จะไดผ้ ลลพั ธป์ ริมาณไม้คร่าวสำหรับยึดไม้แบบเป็น.............ลกู บาศกฟ์ ตุ (ฟ.3) 3. การคำนวณหาปริมาณไม้ค้ำยันไม้แบบ ให้คำนวณโดยใช้อัตรา ไม้ค้ำยันทอ้ งคาน 1 ต้น ต่อความยาว ของทอ้ งคาน 1 เมตร และไมค้ ำ้ ยนั ท้องพ้ืน 1 ตน้ ตอ่ เน้อื ท่พี ื้น 1 ตารางเมตร เม่ือรวมปรมิ าณงานไม้ค้ำยันทั้ง หมดแลว้ จะไดเ้ ป็นจำนวน...........ตน้ 4. กรณขี องแบบหลอ่ คอนกรตี แบบเหล็กหรือโลหะอ่ืนๆ ให้คำนวณปรมิ าณโดยใชห้ ลักเกณฑ์การคำนวณ ปริมาณไม้แบบหล่อคอนกรีต มีหน่วยเป็นตารางเมตร โดยไม่คิดเผื่อปริมาณ (สำหรับการคำนวณราคาใน ข้ันตอนการคำนวณราคากลางงานก่อสร้าง ผมู้ หี น้าทีค่ ำนวณราคากลางสามารถสืบราคาคา่ เช่าต่อตารางเมตร มาคำนวณ)

1.7.3.3 การลดปรมิ าณแบบหล่อคอนกรีต ในงานกอ่ สร้าง สามารถนำไมแ้ บบมาใช้งานได้หลายครั้ง เพอ่ื เปน็ การลดงบประมาณคา่ กอ่ สร้าง การลดปริมาณ แบบหล่อคอนกรีต จะคิดลดลงเฉพาะปริมาณวัสดุเท่านั้น ส่วนค่าแรงงานให้คิดเต็มปริมาณแบบหล่อทั้งหมด กรมบัญชกี ลางได้กำหนดหลกั เกณฑก์ ารคำนวณราคากลางงานกอ่ สรา้ งอาคารเกี่ยวกบั การลดประมาณราคางาน ไม้แบบไวด้ ังน้ี - อาคารช้ันเดยี ว ลด 20% ใช้ 80% - อาคาร 2 ช้ัน ลด 30% ใช้ 70% - อาคาร 3 ช้ัน ลด 40% ใช้ 60% - อาคาร 4 ชัน้ ลด 50% ใช้ 50% 1.7.4 ขอ้ มูลเก่ยี วกบั ลวดผกู เหล็ก ลวดผูกเหล็กเปน็ เหล็กท่ีใช้สำหรับผูกเหล็กเสริมคอนกรีตให้ยึดตดิ เข้าด้วยกัน เช่น เหล็กปลอกคานหรือเหลก็ ปลอกเสา เหลก็ ตะแกรงฐานราก เหลก็ เสริมพื้นคอนกรตี เสรมิ เหล็ก ขนาดทเ่ี รยี กกันในสมัยกอ่ นเรียกว่า เหล็ก เบอร์ 18 ปัจจุบันเรียกตามขนาดว่า ลวดเหล็กขนาดเส้นผ่านศนู ย์กลาง 1.24 มิลลิเมตร ในกระบวนการผลติ ลวดผูกเหลก็ โรงงานผผู้ ลติ จะใชว้ ิธกี ารดงึ ลวดเหล็กใหเ้ ล็กลงจนถงึ ขนาดเส้นผา่ นศนู ย์กลาง 1.24 มลิ ลเิ มตร แลว้ ทำเปน็ ขดๆ จำหนา่ ยเป็นราคาตอ่ น้ำหนักของลวด ในการประมาณราคางานกอ่ สรา้ งตามหลักเกณฑก์ ารคำนวณ ราคากลางงานก่อสร้างอาคารของกรมบัญชีกลางให้คำนวณลวดผกู เหลก็ โดยใช้ค่าเฉลี่ยประมาณ 30 กิโลกรัม ต่อนำหนักเหลก็ เสริม 1 เมตริกตนั รูปที่ 1.8 ลวดผกู เหล็ก 1.7.5 ข้อมูลเกี่ยวกับตะปู ตะปเู ป็นอปุ กรณ์ทที่ ำมาจากโลหะ มลี ักษณะแขง็ ปลายแหลม รูปรา่ งคล้ายเข็ม ส่วนมากทำมาจากเหล็ก ใช้ใน การตอกเพือ่ ยึดวัสดุก่อสร้างชนดิ ต่างๆ เข้าด้วยกัน การเรยี กขนาดของตะปู จะเรียกตามความยาวของส่วน ลำตัวตะปูเป็นน้ิว เช่น ตะปู 1 น้ิว และตะปู 2 นิ้ว เป็นตน้

1.7.5.1 ประเภทของตะปู แบง่ ตามลกั ษณะการใชง้ านดังน้ี 1. ตะปูตอกคอนกรีต ตะปูประเภทน้มี ีความแขง็ แรงเปน็ พเิ ศษ เพราะทำมาจากเหล็กพเิ ศษ ชว่ งลำตัวของตะปู จะเป็นร่องเล็กๆ สว่ นปลายออกแบบในลกั ษณะที่แตกตา่ งกนั ออกไป มีขนาดความยาวต้ังแต่ 1 ถงึ 4 นวิ้ 2. ตะปูตอกไม้ ตะปูประเภทนี้ทำมาจากลวดเหล็กชุบสังกะสีกันสนิม ขนาดที่ผลิตจำหน่ายตามท้องตลาดมี ขนาดความยาวตงั้ แต่ 1 ถึง 4 น้ิว โดยตะปขู นาด 3 นิว้ เป็นขนาดทใี่ ชม้ ากในงานก่อสร้าง 2 3. ตะปตู อกสังกะสี ตะปปู ระเภทนี้ทำมาจากเหล็กชุบสังกะสกี นั สนิม สว่ นหวั ตะปจู ะใหญ่มีลกั ษณะกลม มคี วาม โคง้ เลก็ น้อยเพือ่ ช่วยในการยึดสงั กะสี (ก) ตะปตู อกไม้ (ข) ตะปูตอกคอนกรีต (ค) ตะปตู อกสังกะสี รูปที่ 1.9 ประเภทของตะปู 1.7.5.2 ปริมาณตะปูของงานประเภทตา่ งๆ ในงานกอ่ สร้าง จะใช้ตะปูในการประกอบไม้แบบใหเ้ ปน็ รปู ร่างต่างๆ ตามต้องการ หรือใช้ตะปูในการประกอบ โครงสร้างส่วนที่เป็นไม้ให้มีความมั่นคงแข็งแรง ตามหลักเกณฑ์การคำนวณปริมาณงานก่อสร้างอาคารของ กรมบัญชกี ลางกำหนดใหใ้ ชป้ รมิ าณตะปตู ามลกั ษณะการปฏบิ ัติงานดังน้ี 1. งานวางคาน ตง และปูพ้ืนไม้ = 0.20 กิโลกรมั /ตารางเมตร 2. งานประกอบไม้แบบ = 0.25 กิโลกรมั /ตารางเมตร 3. งานตดิ ตง้ั โครงหลงั ไม้ - ทรงเพงิ แหงน และทรงจ่วั = 0.20 กโิ ลกรมั /ตารางเมตร - ทรงปน้ั หยา = 0.25 กโิ ลกรมั /ตารางเมตร - ทรงไทย = 0.30 กิโลกรมั /ตารางเมตร

แบบทดสอบก่อนเรียนหน่วยการเรียนรทู้ ี่ 1 รหสั วชิ า 20106-2004 ช่ือวชิ า ประมาณราคางานโครงสร้าง ช่ัวโมงรวม 54 ชม. ช่ือหนว่ ย ความรเู้ บ้อื งตน้ เกีย่ วกบั การประมาณราคา แผนการจัดการเรยี นรู้คร้ังท่ี 1 ช่ือเรื่อง ความรเู้ บอ้ื งต้นเก่ียวกบั การประมาณราคา จำนวน 3 ชั่วโมง คำส่ัง จงเลอื กคำตอบทถ่ี ูกตอ้ งที่สุดเพยี งขอ้ เดยี ว 1. ความหมายของการประมาณราคากอ่ สรา้ งขอ้ ใดถูกตอ้ งที่สดุ ก. การคาดคะเนปริมาณวัสดุ และค่าใช้จา่ ยต่างๆ สำหรบั งานกอ่ สร้าง ข. การคำนวณหาปรมิ าณวสั ดุ ค่าแรงงาน สำหรบั งานก่อสร้างโดยอาศัยหลกั วชิ าการ ค. การคำนวณหาปริมาณวสั ดุ และค่าใช้จา่ ยต่างๆ สำหรบั งานกอ่ สร้างโดยอาศยั หลกั วชิ าการ ง. การคำนวณหาปรมิ าณวสั ดุ ราคาวัสดุ ค่าแรงงาน และค่าใชจ้ า่ ยตา่ งๆ โดยอาศยั หลักวิชาการ 2. การประมาณราคาก่อสร้าง มชี อ่ื เรียกในวงการกอ่ สร้างตามขอ้ ใด ก. การถอดแบบ ข. การเสนอราคา ค. การดราฟแบบ ง. การประเมินราคา 3. ขอ้ ใด ไมใ่ ช่ คุณสมบตั ขิ องผปู้ ระมาณราคากอ่ สรา้ ง ก. มคี วามละเอยี ดรอบคอบ ข. มคี วามร้ดู า้ นวสั ดกุ อ่ สรา้ ง ค. มคี วามรู้พน้ื ฐานทางคณิตศาสตร์ ง. มีความสามารถในการเขียนแบบกอ่ สรา้ ง 4. การประมาณราคาก่อสรา้ งมีความสำคัญด้านใดมากท่ีสดุ ก. กำหนดรูปแบบในการกอ่ สร้าง ข. ลดความผดิ พลาดในการก่อสร้าง ค. กำหนดงบประมาณในการกอ่ สรา้ ง ง. กำหนดราคาวสั ดทุ ่ีใช้ในการกอ่ สร้าง 5. ลักษณะของการประมาณราคาขณะที่กำลงั ดำเนินการก่อสรา้ ง ซง่ึ อาจจะกระทำโดยผรู้ บั เหมาหรอื เจ้าของ โครงการเรยี กวา่ ก. ประมาณราคาเบอ้ื งต้น ข. ประมาณราคาความกา้ วหน้า ค. ประมาณราคาโดยผ้ปู ระมาณราคา ง. ประมาณราคาโดยจำนวนของงาน 6. วิธีการประมาณราคา เพื่อหาต้นทุนในการก่อสรา้ งทั้งหมดโดยการใช้พืน้ ที่รวมของอาคารท้ังหมดคณู ดว้ ย ต้นทุนหนว่ ยเรียกวา่ การประมาณราคาโดยขอ้ ใด ก. ปริมาตร ข. พนื้ ท่ีใช้สอย ค. หนว่ ยของพ้ืนที่ ง. หน่วยการใช้งาน

7. วิธีการประมาณราคาโดยการคำนวณจากการครอบคลมุ พืน้ ทีข่ องอาคารทั้งหมดตั้งแต่พืน้ ชั้นลา่ งไปจนถึง หลงั คาคณู ดว้ ยต้นทนุ ต่อหนว่ ยเรียกวา่ การประมาณราคาโดยขอ้ ใด ก. ปรมิ าตร ข. พ้นื ท่ีใช้สอย ค. หนว่ ยของพืน้ ท่ี ง. หนว่ ยการใช้งาน 8. ต้องการกอ่ สรา้ งอาคารหอพกั สงู 5 ชั้นจำนวนชน้ั ละ 10 ห้อง ราคาค่ากอ่ สร้างตอ่ ห้อง ห้องละ 200,000 บาท จะตอ้ งใชร้ าคาตน้ ทุนในการก่อสร้างทัง้ หมดกบ่ี าท ก.5,000,000 ข. 10, 000,000 ค.15,000,000 ง. 20, 000,000 9. ข้อใดจัดเป็นอาคารพักอาศัยทัง้ หมด ข. หอ้ งแถว โรงพยาบาล ก.ห้องแถว หอประชมุ ง. คอนโดมเิ นยี ม โรงเรยี น ค.บา้ นแฝด คอนโดมิเนียม 10. งานก่อสร้างประเภทใด เป็นงานที่ต้องอาศัยผู้เชี่ยวชาญเฉพาะตามสาขาที่เกี่ยวข้องเป็นผูอ้ อกแบบและ ก่อสรา้ ง ก.สนามบนิ ข. คลังสินค้า ค.โรงมหรสพ ง. โรงกลั่นน้ำมนั 11. เหลก็ เสรมิ คอนกรตี ชนิดทีเ่ ปน็ เหลก็ เหนียวรูปแบบวงกลมผวิ เกลยี้ ง จะใช้สญั ลกั ษณ์ตามข้อใด ก.RB ข. DB ค.SD ง. RD 12. หากต้องมีการงอเหล็กเสริมคอนกรตี ชนิดเหลก็ ขอ้ อ้อยควรงอเหลก็ กอี่ งศา ก.45 ข. 90 ค.135 ง. 180 13. ระยะคอนกรีตหุ้มเหล็กหมายถงึ ก.ระยะท่ีวดั จากผิวคอนกรีตถึงผวิ ในสดุ ของเหลก็ เสรมิ ทอ่ี ยู่ในสุด ข.ระยะท่วี ัดจากผิวคอนกรีตถึงผวิ นอกสุดของเหล็กเสรมิ ทีอ่ ยใู่ นสดุ ค.ระยะทว่ี ัดจากผิวคอนกรตี ถึงผิวในสดุ ของเหล็กเสรมิ ทอี่ ยู่นอกสุด ง. ระยะทว่ี ดั จากผิวคอนกรตี ถงึ ผิวนอกสุดของเหล็กเสรมิ ทอ่ี ยนู่ อกสดุ 14. งานคอนกรีตทต่ี ้องสมั ผสั กบั ดนิ ตลอดเวลาจะต้องมรี ะยะคอนกรีตห้มุ เหล็กไมน่ ้อยกวา่ กเ่ี ซนตเิ มตร ก.5 ข. 5.5 ค.7 ง. 7.5 15. ขอ้ ใดคืออตั ราสว่ นผสมของคอนกรตี โครงสร้าง ก.1:1:2 ข. 1:2:3 ค.1:2:4 ง. 1:3:5

16. การคิดปรมิ าณไม้แบบของอาคารชั้นเดียวตามหลักเกณฑ์ของกรมบญั ชกี ลางให้ใช้ไม้แบบก่ีเปอร์เซ็นต์ของ ปรมิ าณไม้แบบท้ังหมด ก. 50 ข. 60 ค. 70 ง. 80 17. งานประมาณราคาอาคารพักอาศัย 2 ชน้ั คำนวณหาปรมิ าณไมแ้ บบของอาคารทงั้ หมดจำนวน 150 ตาราง เมตร จะตอ้ งใชไ้ ม้แบบตามหลกั เกณฑ์ของกรมบัญชกี ลางกีต่ ารางเมตร ก. 105 ข. 125 ค. 130 ง. 150 18. การหาปริมาณตะปูสำหรับงานประกอบไม้แบบตามหลักเกณฑ์ของกรมบัญชีกลาง ให้คิดปริมาณตะปูกี่ กโิ ลกรัมตอ่ ไม้แบบ 1 ตารางเมตร ก. 0.20 ข. 0.25 ค. 0.30 ง. 0.35 19. งานประมาณราคาอาคารพักอาศัยชั้นเดียว คำนวณหาปริมาณไม้แบบของอาคารทั้งหมดจำนวน 100 ตารางเมตร จะต้องใชต้ ะปตู ามหลกั เกณฑ์ของกรมบญั ชีกลางกก่ี โิ ลกรัม ก. 20 ข. 25 ค. 30 ง. 35 20. ตามหลักเกณฑ์ของกรมบัญชีกลางให้คำนวณหาค่าลวดผูกเหล็กโดยใช้ค่าเฉลี่ยของ ลวดผูกเหล็ก ประมาณก่ีกโิ ลกรัมตอ่ เหล็กเสรมิ คอนกรตี 1 เมตรกิ ตนั ก. 30 ข. 40 ค. 50 ง. 60

ใบงานหน่วยการเรยี นรทู้ ่ี 1 รหสั วิชา 20106-2004 ช่ือวิชา ประมาณราคางานโครงสร้าง ช่ัวโมงรวม 54 ชม. ชื่อหนว่ ย ความรู้เบ้ืองต้นเกีย่ วกบั การประมาณราคา แผนการจัดการเรียนรู้คร้งั ท่ี 1 ชอ่ื เรื่อง ความร้เู บ้อื งต้นเก่ยี วกบั การประมาณราคา จำนวน 3 ชั่วโมง ใบงานที่ 1.1 คำชีแ้ จง จงแสดงวธิ ีทำ จากแบบบ้านพักอาศัยทก่ี ำหนดให้ตอ่ ไปนี้ จงแสดงวิธที ำข้อ 1 - 2 แผนผังพ้ืน

รปู ตดั 1. จงหาพื้นที่ใช้สอยและหาราคาต้นทุนในการก่อสร้างท้ังหมดโดยวิธีพ้ืนท่ีใช้สอย (กำหนดให้ต้นทุนในการ ก่อสร้างเฉล่ยี 12,000 บาท/ตารางเมตร) ................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. .................................... ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................... ............................. ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................... ..................... ........................................................................................................................................................................ ..............................................................................................................................................................

2. จงหาปริมาตรและราคาตน้ ทุนในการก่อสร้างของอาคารทัง้ หมดโดยวิธีปริมาตร (กำหนดให้ต้นทนุ ในการ ก่อสร้างเฉล่ยี 8,000 บาท/ลกู บาศกเ์ มตร) ................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. .................................... ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................. ....................... ..............................................................................................................................................................

แบบทดสอบหลังเรียนหนว่ ยการเรียนรทู้ ี่ 1 รหสั วชิ า 20106-2004 ชอ่ื วิชา ประมาณราคางานโครงสร้าง ช่ัวโมงรวม 54 ชม. ชื่อหน่วย ความรู้เบือ้ งตน้ เกี่ยวกบั การประมาณราคา แผนการจัดการเรียนรู้ครั้งที่ 1 ชือ่ เรื่อง ความรูเ้ บื้องตน้ เกี่ยวกบั การประมาณราคา จำนวน 3 ช่ัวโมง คำสั่ง จงเลอื กคำตอบทถี่ ูกตอ้ งท่ีสดุ เพียงขอ้ เดยี ว 1. ความหมายของการประมาณราคากอ่ สร้างข้อใดถกู ตอ้ งทส่ี ดุ ก. การคาดคะเนปรมิ าณวสั ดุ และค่าใชจ้ า่ ยต่างๆ สำหรบั งานกอ่ สรา้ ง ข. การคำนวณหาปริมาณวสั ดุ ค่าแรงงาน สำหรบั งานก่อสร้างโดยอาศยั หลกั วชิ าการ ค. การคำนวณหาปรมิ าณวสั ดุ และคา่ ใชจ้ า่ ยตา่ งๆ สำหรบั งานกอ่ สรา้ งโดยอาศัยหลักวชิ าการ ง. การคำนวณหาปรมิ าณวัสดุ ราคาวัสดุ ค่าแรงงาน และคา่ ใชจ้ า่ ยต่างๆ โดยอาศยั หลกั วชิ าการ 2. ข้อใด ไมใ่ ช่ คณุ สมบตั ขิ องผูป้ ระมาณราคาก่อสรา้ ง ก. มคี วามละเอยี ดรอบคอบ ข. มีความรู้ดา้ นวัสดุกอ่ สร้าง ค. มีความรู้พน้ื ฐานทางคณิตศาสตร์ ง. มคี วามสามารถในการเขยี นแบบกอ่ สรา้ ง 3. การประมาณราคากอ่ สร้างมีความสำคัญดา้ นใดมากท่สี ดุ ก. กำหนดรปู แบบในการก่อสรา้ ง ข. ลดความผิดพลาดในการก่อสร้าง ค. กำหนดงบประมาณในการกอ่ สรา้ ง ง. กำหนดราคาวัสดทุ ่ใี ช้ในการกอ่ สร้าง 4. ลกั ษณะของการประมาณราคาขณะทีก่ ำลังดำเนนิ การกอ่ สรา้ ง ซึ่งอาจจะกระทำโดยผู้รบั เหมาหรือเจ้าของ โครงการเรียกวา่ ก. ประมาณราคาเบอ้ื งตน้ ข. ประมาณราคาความก้าวหนา้ ค. ประมาณราคาโดยผปู้ ระมาณราคา ง. ประมาณราคาโดยจำนวนของงาน 5. การประมาณราคากอ่ สร้าง มชี อ่ื เรียกในวงการก่อสร้างตามข้อใด ก. การถอดแบบ ข. การเสนอราคา ค. การดราฟแบบ ง. การประเมินราคา 6. วิธีการประมาณราคา เพื่อหาต้นทนุ ในการก่อสรา้ งทัง้ หมดโดยการใช้พื้นทีร่ วมของอาคารท้ังหมดคณู ดว้ ย ตน้ ทนุ หน่วยเรียกว่าการประมาณราคาโดยข้อใด ก. ปรมิ าตร ข. พ้นื ทใี่ ช้สอย ค. หน่วยของพืน้ ที่ ง. หน่วยการใช้งาน

7. ต้องการกอ่ สรา้ งอาคารหอพัก สงู 5 ชัน้ จำนวนชั้นละ 10 ห้อง ราคาคา่ ก่อสร้างตอ่ หอ้ ง ห้องละ 200,000 บาท จะตอ้ งใช้ราคาต้นทนุ ในการก่อสร้างทั้งหมดก่ีบาท ก.5,000,000 ข. 10, 000,000 ค.15,000,000 ง. 20, 000,000 8. ข้อใดจัดเป็นอาคารพกั อาศยั ท้ังหมด ข. หอ้ งแถว โรงพยาบาล ก.ห้องแถว หอประชุม ง. คอนโดมเิ นียม โรงเรียน ค.บา้ นแฝด คอนโดมิเนียม 9. วิธีการประมาณราคาโดยการคำนวณจากการครอบคลุมพื้นทีข่ องอาคารทั้งหมดตั้งแต่พื้นช้ันล่างไปจนถงึ หลังคาคณู ดว้ ยตน้ ทุนต่อหน่วยเรียกว่าการประมาณราคาโดยข้อใด ก. ปรมิ าตร ข. พ้นื ที่ใชส้ อย ค. หนว่ ยของพืน้ ที่ ง. หน่วยการใชง้ าน 10. งานก่อสร้างประเภทใด เป็นงานที่ต้องอาศัยผู้เชี่ยวชาญเฉพาะตามสาขาที่เกี่ยวข้องเป็นผู้ออกแบบและ ก่อสรา้ ง ก.สนามบิน ข. คลงั สินคา้ ค.โรงมหรสพ ง. โรงกลน่ั นำ้ มนั 11. เหล็กเสรมิ คอนกรีตชนดิ ท่เี ปน็ เหลก็ เหนยี วรปู แบบวงกลมผิวเกลี้ยง จะใช้สญั ลกั ษณต์ ามขอ้ ใด ก.RB ข. DB ค.SD ง. RD 12. ระยะคอนกรีตหุ้มเหล็กหมายถงึ ก.ระยะทว่ี ัดจากผวิ คอนกรีตถงึ ผวิ ในสดุ ของเหลก็ เสรมิ ทอ่ี ยู่ในสดุ ข.ระยะทว่ี ัดจากผิวคอนกรีตถงึ ผวิ นอกสดุ ของเหล็กเสริมท่ีอยู่ในสุด ค.ระยะท่วี ดั จากผวิ คอนกรตี ถึงผวิ ในสุดของเหล็กเสรมิ ท่ีอยูน่ อกสุด ง. ระยะท่วี ัดจากผวิ คอนกรีตถึงผิวนอกสดุ ของเหลก็ เสรมิ ท่ีอยนู่ อกสดุ 13. งานคอนกรีตท่ีตอ้ งสัมผสั กับดนิ ตลอดเวลาจะต้องมีระยะคอนกรตี หมุ้ เหลก็ ไมน่ ้อยกว่าก่ีเซนติเมตร ก.5 ข. 5.5 ค.7 ง. 7.5 14. ข้อใดคอื อัตราสว่ นผสมของคอนกรตี โครงสร้าง ก.1:1:2 ข. 1:2:3 ค.1:2:4 ง. 1:3:5 15. หากต้องมีการงอเหลก็ เสรมิ คอนกรตี ชนดิ เหล็กขอ้ ออ้ ยควรงอเหลก็ กอี่ งศา ก.45 ข. 90 ค.135 ง. 180

16. การคิดปรมิ าณไม้แบบของอาคารชั้นเดียวตามหลกั เกณฑ์ของกรมบญั ชีกลางให้ใช้ไม้แบบกี่เปอร์เซ็นต์ของ ปรมิ าณไมแ้ บบท้ังหมด ก. 50 ข. 60 ค. 70 ง. 80 17. งานประมาณราคาอาคารพักอาศัย 2 ช้นั คำนวณหาปรมิ าณไม้แบบของอาคารท้งั หมดจำนวน 150 ตาราง เมตร จะต้องใชไ้ มแ้ บบตามหลกั เกณฑ์ของกรมบัญชีกลางกี่ตารางเมตร ก. 105 ข. 125 ค. 130 ง. 150 18. ตามหลักเกณฑ์ของกรมบัญชีกลางให้คำนวณหาค่าลวดผูกเหล็กโดยใช้ค่าเฉลี่ยของ ลวดผูกเหล็ก ประมาณก่ีกโิ ลกรมั ต่อเหล็กเสรมิ คอนกรีต 1 เมตรกิ ตัน ก. 30 ข. 40 ค. 50 ง. 60 19. การหาปริมาณตะปูสำหรับงานประกอบไม้แบบตามหลักเกณฑ์ของกรมบัญชีกลาง ให้คิดปริมาณตะปูกี่ กโิ ลกรมั ต่อไม้แบบ 1 ตารางเมตร ก. 0.20 ข. 0.25 ค. 0.30 ง. 0.35 12. งานประมาณราคาอาคารพักอาศัยชั้นเดียว คำนวณหาปริมาณไม้แบบของอาคารทั้งหมดจำนวน 100 ตารางเมตร จะตอ้ งใช้ตะปตู ามหลกั เกณฑข์ องกรมบัญชีกลางกีก่ โิ ลกรัม ก. 20 ข. 25 ค. 30 ง. 35