นิทรรศการ 2 เมษา 64

หอ้ งสมุดประชาชนอาเภอศรีบุญเรือง

พระราชประวตั ิ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจา้ กรมสมเด็จพระเทพรตั นราชสดุ าฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชสมภพเม่ือวนั เสารท์ ่ี 2 เมษายน พ.ศ. 2498 ณ พระท่ีน่งั อมั พรสถาน พระราชวงั ดสุ ิต เป็นสมเดจ็ พระ เจา้ ลกู เธอพระองคท์ ่ี 3 ในพระบาทสมเดจ็ พระปรมินทรมหาภมู ิพลอ ดุลยเดช บรมนาถบพิตร แ ละ สมเด็จพระ นางเจ้าสิริกิ ติ์ พระบรมราชินีนาถ ในรชั กาลท่ี 9 และไดร้ บั การถวายพระนามจาก สมเด็จพระสงั ฆราชเจา้ กรมหลวงวชิรญาณวงศ์ ว่า สมเด็จพระเจา้ ลกู เธอ เจา้ ฟ้าสิรินธรเทพรตั นสดุ า กิติวฒั นาดลุ โสภาคย์ พรอ้ มทงั้ ประทานคาแปลว่า นางแกว้ อันหมายถึง หญิงผูป้ ระเสริฐ และมี พระนามท่ีขา้ ราชบรพิ ารเรยี กท่วั ไปวา่ ทลู กระหม่อมนอ้ ย

การศึกษา พระองค์ทรงเร่ิมเข้ารับการศึกษาระดับอนุบาลท่ีโรงเรียน จิตรลดา ภายในพระตาหนกั จิตรลดารโหฐาน พระราชวงั ดสุ ิต เม่ือ พ.ศ. 2501 จนถึงระดบั มธั ยมศึกษาตอนปลายใน พ.ศ. 2515 ทรง สอบไล่จบชัน้ มัธยมศึกษาตอนปลาย ในแผนกศิลปะดว้ ยคะแนน สูงสุดของประเทศ จากนั้น พระองค์ทรงสอบเข้าศึกษาต่อใน ระดบั อุดมศึกษา ณ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลยั ถื อ เ ป็ น ส ม เ ด็ จ เ จ้า ฟ้ า พ ร ะ อ ง ค์แ ร ก ท่ี ท ร ง เ ข้า ศึ ก ษ า ต่ อ ระดับอุดมศึกษาในประเทศ จนกระท่ัง พ.ศ. 2520 พระองคท์ รง สาเร็จการศึกษา ได้รับปริญญาอักษรศาสตรบัณฑิต สาขา ประวตั ศิ าสตร์ เกียรตินิยมอนั ดบั หน่งึ เหรียญทอง ดว้ ยคะแนนเฉล่ีย 3.98

พระราชกรณียกิจ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจา้ กรมสมเด็จพระเทพรตั นราชสดุ าฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงบาเพ็ญพระองคใ์ หเ้ ป็นประโยชนแ์ ก่ชาติ บ้านเมือง โดยเสด็จพระราชดาเนินไปทรงเย่ียมเยียนราษฎรใน ภูมิภาคต่างๆ อยู่เสมอ และทรงช่วยเหลือกิจการโครงการตาม พระราชดาริทุกโครงการ พรอ้ มทรงรบั พระบรมราโชบายมาทรง ดาเนินการสนองพระเดชพระคณุ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหา ภมู ิพลอดลุ ยเดช บรมนาถบพติ ร ในดา้ นตา่ งๆ

พระราชกรณียกิจ นอกจากพระราชกรณียกิจหลากสาขา สมเด็จพระกนิษฐาธิ ราชเจา้ กรมสมเด็จพระเทพรตั นราชสดุ าฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรง พระปรชี าสามารถทางดา้ นอกั ษรศาสตรเ์ ป็นท่ีประจกั ษ์ พระองคท์ รง ประพนั ธ์และแปลหนังสือมากมาย รวมทงั้ หนังสือสาหรบั เด็กและ เยาวชน โดยทรงใชพ้ ระนามแฝงหลายช่ือ อาทิ แว่นแกว้ ท่ีทรงใช้ เม่ือ พ.ศ. 2521 ในหนงั สอื พระราชนิพนธส์ าหรบั เดก็ ไดแ้ ก่ แกว้ จอม ซน แกว้ จอมแก่น และขบวนการนกกางเขน

เจา้ ฟ้านกั อ่าน วันท่ี 22 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2548 คณะรฐั มนตรีมีมติเห็นชอบ กาหนดใหว้ นั ท่ี 2 เมษายนของทกุ ปี ซ่ึงตรงกบั วนั คลา้ ยวนั พระราช สมภพของสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพ รัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เป็นวันหนังสือเด็กแห่งชาติ ตามท่ีกระทรวงศึกษาธิการเสนอ โดยใน พ.ศ. 2548 นบั เป็นปีมหา มงคลท่ีทรงมีพระชนมายุ 50 พรรษา กระทรวงศึกษาธิการจึง เห็นสมควรน้อมเกล้าฯ ถวายพระเกียรติ เพ่ือราลึกในพระมหา กรุณาธิคุณท่ีทรงส่งเสริมการอ่าน และทรงประพันธ์บทพระราช นิพนธส์ าหรบั เด็กและเยาวชนมาแต่ครงั้ ทรงพระเยาว์ ต่อมาเม่ือมี มติ ครม. ให้ปี 2552-2562 เป็นทรรศวรรษแห่งการอ่าน จึงได้ เปล่ยี นใหว้ นั ท่ี 2 เมษา เป็นวนั รกั การอา่ น เม่ือปี 2552 เป็นตน้ มา

การสถาปนาพระอิสริยยศ สยามบรมราชกุมารี พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถ บพติ ร ทรงพระกรุณาโปรดเกลา้ ฯ สถาปนาพระอิสรยิ ยศและพระอิส ริยศักดิ์ใหส้ ูงขึน้ ใหท้ รงรบั พระราชบัญชาและสัปตปฎลเศวตฉัตร (เศวตฉัตร 7 ชั้น) พร้อมทั้งเฉลิมพระนามตามท่ีจารึกในพระ สพุ รรณบฏั ว่า สมเด็จพระเทพรตั นราชสดุ า เจา้ ฟ้ามหาจกั รีสิรินธร รฐั สีมาคุณากรปิยชาติ สยามบรมราชกุมารี เม่ือวันท่ี 5 ธันวาคม พ.ศ. 2520

การสถาปนาพระอิสริยยศ สมเดจ็ พระกนิษฐาธิราชเจ้า ใ น ก า ร พ ร ะ ร า ช พิ ธี บ ร ม ร า ช า ภิ เ ษ ก พุ ท ธ ศั ก ร า ช 2562 พระบาทสมเด็จพระวชิรเกลา้ เจา้ อย่หู วั มีพระบรมราชโองการ โปรดเกลา้ โปรดกระหม่อมใหเ้ ฉลิมพระนามาภิไธยตามท่ีจารึกใน พระสพุ รรณบฏั วา่ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจา้ กรมสมเด็จพระเทพ รตั นราชสุดา เจา้ ฟ้ามหาจักรีสิรินธร มหาวชิราลงกรณวรราชภักดี สิรกิ ิจการณิ ีพีรยพฒั น รฐั สมี าคณุ ากรปิยชาติ สยามบรมราชกมุ ารี