bun_nak

นายชัพน์ บุนนาค ลกู เสือคนแรกของประเทศสยาม

วันที่ 10 กรกฎาคม พ.ศ. 2565 111 ปี ลูกเสอื คนแรกของประเทศสยามและคนแรกของประเทศ เอกราชในทวปี เอเชีย (10 กรกฎาคม 2454 - 2565) ขอสดุดีเกียรติคุณ เสวกตรี นายลิขิตสารสนอง (ชัพน์ บุนนาค) ผู้เป็นลูกเสือคนของ แรกของไทย และคนแรกของประเทศเอกราชในทวปี เอเชีย ในวนั ครบรอบ 111 ปี ท่ไี ด้รับพระ มหากรุณาธิคุณ จากพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 พระผู้ พระราชทานกำเนิดลกู เสอื ไทย ทรงมีกระแสพระบรมราชโองการโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้เปน็ ลกู เสือคนแรกทง้ั น้ี เปน็ ลกู เสือคนแรกและคนเดยี วทีไ่ ดร้ ับพระมหากรุณาธิคุณ ทรงมี กระแสพระบรมราชโองการโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้เปน็ ลูกเสือ เสวกตรี นายลิขิตสารสนอง (ชัพน์ บนุ นาค) จ.ม., บ.ช., ว.ป.ร.5, ร.จ.ท.(6) บุตรนายฉ่า บนุ นาค มารดาชือ่ ทองสกุ เกิดเมื่อ พ.ศ. 2438 มีพีน่ อ้ งร่วมบดิ ามารดา 9 คน เมื่อยังเยาว์ คุณหญิงไกรเพชรรัตนสงคราม (ฟอง บุนนาค) ผู้เป็นย่า ได้นำตัวเข้า ถวายเป็นมหาดเล็ก ในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 ได้ศึกษาใน โรงเรียนมหาดเล็กหลวง (ปัจจุบันคือ วชิราวุธวิทยาลัย) เมื่อโปรดเกล้าฯ ให้ตั้งกองลูกเสือ ขึ้นเป็นครั้งแรก เริ่มที่โรงเรียนมหาดเล็กหลวง เมื่อ พ.ศ. 2454 หลวงอภิรักษ์ราชฤทธิ์ (ศร ศรเกตุ) ผู้ช่วยอาจารย์ใหญ่ฝา่ ยปกครองโรงเรียนมหาดเล็กหลวง (ต่อมาได้รับพระราชทาน บรรดาศกั ดิเ์ ป็น พระยาบรหิ ารราชมานพ) ได้นำนายชัพน์ บุนนาค ซึง่ แต่งเครอ่ื งแบบลูกเสอื ตามที่ไดป้ ระกาศใช้ ไปเขา้ เฝ้าฯ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจา้ อยูห่ วั ณ พระท่นี ั่งอมั พรสถาน

\"ตอ่ ไปจึงมีพระราชดำรัสถาม น.ร.ม.ชพั น์ว่า “เองท่องคำสาบาล ของลูกเสอื ไดห้ รือเปลา่ ” เรื่องนคี้ รูได้สอนนักเรียนในโรงเรยี นมหาด เล็กหลวงไว้กอ่ นแล้วเมือ่ รตู้ ัวว่าให้ตงั้ กองลูกเสือข้นึ มา ฉะน้ัน น.ร.ม.ชพั น์ จึงยืดตวั ตรงยกมือแตะหมวกในทา่ วนั ทยหัตถ์ กราบบังคมทลู ว่า “ขา้ พระพุทธเจ้าได้ทอ่ งมาแลว้ ” และได้กล่าวคำสาบาล คอื 1) ขา้ จะมีใจจงรักภกั ดีต่อพระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยู่หัว 2) ขา้ จะตงั้ ใจประพฤติตนให้สมควรเป็นลกู ผู้ชาย 3) ขา้ จะประพฤตติ นตามขอ้ บังคบั และแบบแผนลูกเสอื พอ น.ร.ม.ชัพน์ กล่าวคำสาบาลจบ ก็มีพระกระแสรับสั่งต่อไปว่า “ในหน้าที่ซึ่งข้าได้เป็นผู้ ประสทิ ธป์ิ ระสาทลกู เสอื ของชาตขิ ้นึ มา ขา้ ขอให้เจ้าเป็นลูกเสือคนแรกของประเทศสยาม” (จมื่นอมรดรุณารักษ์ (แจ่ม สุนทรเวช). เสือป่าและลูกเสือในประวัติศาสตร์ ประวัติศาสตร์ รชั สมยั พระบาทสมเดจ็ พระมงกฎุ เกล้าเจา้ อยู่หวั ตอน 1, หน้า 220 – 221) เหตุการณ์นี้นับว่าเป็นเกียรติประวัติของนายชัพน์ ได้ที่รับพระมหากรุณาธิคุณอย่าง สูงสุด บรรดาเพื่อนทั้งหลายก็พลอยตื่นเต้นด้วย เพราะขณะนั้นทั้งโรงเรียนหรือจะกล่าวทั้ง ประเทศไทย ก็ยังไม่มีใครได้แต่งเครื่องแบบลูกเสือเช่นนี้ คงมีแต่นายชัพน์เพียงคนเดียว เทา่ น้ัน หลังจากสำเร็จการศึกษาชั้นมัธยมบริบูรณ์แล้ว นายชัพน์ได้เข้ารับราชการในกรม มหาดเล็ก แผนกตั้งเครื่อง มียศเป็นมหาดเล็กวิเศษ พ.ศ. 2457 ได้รับพระราชทาน ....... บรรดาศักดิ์เป็นนายรองพลพ่าย มหาดเล็กเวรสิทธ์ิ ต่อมาโปรดเกล้าฯ ให้ไปประจำ กรมราชเลขานุการในพระองค์ ตำแหน่งหุ้มแพรวิเศษ นายเวรอาลกั ษณ์ และได้รับ พระราชทานบรรดาศักดิ์เป็น นายลิขิตสารสนอง

เมือ่ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจา้ อยู่หัว ได้ทรงทดลองวิธี การปกครองแบบประชาธปิ ไตยและสรา้ งดุสิตธานขี ้นึ นายลิขิตสารสนอง (ชัพน์ บุนนาค) ได้รบั เลอื กตง้ั จากทวยนาครให้เป็นนคราภิบาลของดุสติ ธานี ซึง่ เปน็ คนท่ี 5 และเปน็ คนสดุ ท้าย นายลิขิตสารสนองได้เป็น 1 ใน 3 ผู้เขียน บัตรพระราชทานนามสกลุ ฉลองพระเดชพระคุณในการทรงตั้งนามสกลุ พระราชทาน ซึ่งมีจำนวนกว่า 6000 นามสกลุ พ.ศ. 2468 ในรัชกาลที่ 7 ได้เป็นเลขาธิการ กรมบัญชาการกลางมหาดเล็ก ต่อมา ทางการไดย้ บุ เลกิ ตำแหนง่ น้ี จึงกราบถวายบังคมลาออกจากราชการ เมือ่ พ.ศ. 2470 ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จตุรถาภรณ์มงกุฎไทย เบญจมาภรณ์ช้างเผือก เหรยี ญรตั นาภรณ์ รัชกาลที่ 6 ชั้น 5 เหรยี ญราชรจุ ทิ องรัชกาลท่ี 6 และเข็มวชิราวุธข้าหลวง เดิม พ.ศ. 2524 นักเรียนเกา่ โรงเรียนมหาดเล็กหลวงได้ร่วมกันจัดงานฉลองพระบรมราช สมภพครบ 100 ปขี องรัชกาลท่ี 6 นายลิขิตสารสนอง ได้รับมอบหมายให้จดั แสดงละครพระ ราชนิพนธ์ เรื่อง หัวใจนักรบ นายลิขิตสารสนองได้พยายามทำงานนี้เพื่อเฉลิมพระเกียรติฯ ได้รับเงินบริจาคการกุศลมาสมทบทุนสร้างหอวชิราวุธานุสรณ์ เป็นจำนวนหลายหมื่นบาท และในโอกาสงานฉลองพระบรมราชสมภพนี้เอง นายลิขิตสารสนองได้มาร่วมงานในส่วน ของลูกเสือ ซึ่งจัดขึ้นที่สนามศุภชลาศัย โดยแต่งเครื่องแบบลูกเสือหลวงมาร่วมในงาน นาย ลิขิตสารสนองถึงแก่กรรมในปี พ.ศ. 2524 รวมอายุ 86 ปี นายลิขิตสารสนอง (ชัพน์ บุนนาค) ได้สมรสกับนางลิขิตสารสนอง (เชียด บุนนาค) ธิดาหลวงวิชิตสุรไกร (ไชยมงคล บุนนาค) มีบุตรธิดา 12 คน บุตรได้แก่ ไชยยนต์ สนธิยา ชวเลข เฉกชัพน์ รับวงศ์ อิทธิพงศ์ (พงศส์ อง) วิชชา ทวีศกั ดิ์ จักรกฤษณ์ และชศู กั ดิ์

ขอสดุดีเกียรตคิ ณุ เสวกตรี นายลิขิตสารสนอง (ชพั น์ บุนนาค) ผู้เป็นลกู เสือคนของแรกของประเทศสยาม และคนแรกของประเทศ เอกราชในทวปี เอเชีย ในวันครบรอบ 111 ปี ทไ่ี ด้รับพระมหากรุณาธิคณุ จากพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หวั รัชกาลที่ 6 พระผู้พระราช ทานกำเนิดลกู เสือไทย ทรงมีกระแสพระบรมราชโองการโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้เป็นลกู เสือคนแรก (10 กรกฎาคม 2454 - 2565) (เรียบเรียงจากเว็บไซตช์ มรมสายสกุลบนุ นาค และเวบ็ ไซต์วชิราวธุ วทิ ยาลัย) Cr. ๑๐๐ ปีการลูกเสือไทย 100 years of Thai Scouting