ประวัติตะกร้อ...

วชิ า พลศกึ ษา เซปักตะกร้อ

ประวตั กิ ีฬาตะกรอ้ ตา่ งประเทศ กีฬาเซปักตะกรอ้  การแข่งขนั ตะกร้อตะกร้อ เป็ นการละเล่นของไทยมาแต่โบราณ แต่ไม่มีหลกั ฐานแน่นอนว่ามีมาต้ังแต่สมัยใด แต่คาด ว่าราว ๆ ต้นกรุงรัตนโกสินทร์ ประเทศอื่นท่ีใกล้เคยี งกม็ ีการเล่นตะกร้อ คนเล่นไม่จากดั จานวน เล่นเป็ นหมู่หรือ เดย่ี วกไ็ ด้ ตามลานท่กี ว้างพอสมควร ตะกร้อท่ใี ช้เดมิ ใช่หวายถกั เป็ นลูกตะกร้อ ปัจจุบัน นิยมใช้ลูกตะกร้อพลาสตกิ

 การเตะตะกร้อเป็ นการเล่นที่ผู้เล่นได้ออก กาลงั กายทุกสัดส่วน ฝึ กความว่องไว ความ สังเกต มไี หวพริบ ทาให้มบี ุคลกิ ภาพดี มคี วามสง่างาม และการเล่นตะกร้อนับได้ว่าเป็ น เอกลกั ษณ์ของไทยอย่างหน่ึง  ในการค้นคว้าหาหลกั ฐานเกย่ี วกบั แหล่งกาเนิดการกฬี าตะกร้อในอดตี น้ัน ยงั ไม่ สามารถหาข้อสรุปได้อย่างชัดเจนว่ากฬี าตะกร้อน้ันกาเนิดจากทใี่ ด จากการสันนิษฐาน คงจะได้หลายเหตุผลดงั นี้

 ประเทศพม่า เม่ือประมาณ พ.ศ. 2310 พม่ามาต้งั ค่ายอยู่ทโี่ พธ์ิสามต้น กเ็ ลยเล่นกฬี าตะกร้อกนั ซึ่งทางพม่าเรียกว่า  “ชิงลง”  ทางมาเลเซียกป็ ระกาศว่า ตะกร้อเป็ นกฬี าของประเทศมาลายูเดมิ เรียกว่า ซีปักรากา (Sepak Raga) คาว่า Raga หมายถงึ ตะกร้า  ทางฟิ ลปิ ปิ นส์ กน็ ิยมเล่นกนั มานานแล้วแต่เรียกว่า Sipak  ทางประเทศจนี กม็ กี ฬี าท่ีคล้ายกฬี าตะกร้อแต่เป็ นการเตะตะกร้อชนิดท่ีเป็ นลูกหนังปักขนไก่ ซ่ึงจะศึกษาจาก ภาพเขยี นและพงศาวดารจนี ชาวจนี กวางตุ้งที่เดนิ ทางไปต้งั รกรากในอเมริกาได้นาการเล่นตะกร้อขนไก่นีไ้ ปเผยแพร่ แต่ เรียกว่าเตกโก (Tek K’au) ซ่ึงหมายถงึ การเตะลกู ขนไก่  ประเทศเกาหลี กม็ ลี กั ษณะคล้ายกบั ของจนี แต่ลกั ษณะของลกู ตะกร้อแตกต่างไป คือใช้ดนิ เหนียวห่อด้วยผ้าสาลเี อา หางไก่ฟ้าปัก  ประกาศไทยกน็ ิยมเล่นกฬี าตะกร้อมายาวนาน และประยุกต์จนเข้ากบั ประเพณขี องชนชาตไิ ทยอย่างกลมกลืนและ สวยงามท้งั ด้านทกั ษะและความคดิ

 ประวตั ิกฬี าตะกร้อในประเทศไทย  ในสมยั โบราณน้ันประเทศไทยเรามกี ฎหมายและวธิ ีการลงโทษผู้กระทาความผดิ โดยการนาเอา นักโทษใส่ลงไปในส่ิงกลมๆทสี่ านด้วยหวายให้ช้างเตะ แต่สิ่งทชี่ ่วยสนับสนุนประวตั ขิ องตะกร้อได้ดี คือ ในพระราชนิพนธ์เร่ืองอเิ หนาของรัชกาลที่ 2 ในเรื่องมบี างตอนทกี่ ล่าวถึงการเล่นตะกร้อ และท่ี ระเบยี งพระอุโบสถวดั พระศรีรัตนศาสดาราม ซึ่งเขยี นเร่ืองรามเกยี รต์ิ กม็ ภี าพการเล่นตะกร้อแสดง ไว้ให้อนุชนรุ่นหลงั ได้รับรู้  โดยภูมศิ าสตร์ของไทยเองกส็ ่งเสริมสนับสนุนให้เราได้ทราบประวตั ขิ องตะกร้อ คือประเทศของเรา อุดมไปด้วยไม้ไผ่ หวายคนไทยนิยมนาเอาหวายมาสานเป็ นสิ่งของเครื่องใช้ รวมถงึ การละเล่น พืน้ บ้านด้วย อกี ท้งั ประเภทของกฬี าตะกร้อในประเทศไทยกม็ หี ลายประเภท เช่น ตะกร้อวง ตะกร้อ ลอดห่วง ตะกร้อชิงธงและการแสดงตะกร้อพลกิ แพลงต่างๆ ซ่ึงการเล่นตะกร้อของประเทศอื่นๆน้ันมี การเล่นไม่หลายแบบหลายวธิ ีเช่นของไทยเรา การเล่นตะกร้อมวี วิ ฒั นาการอย่างต่อเนื่องมาตามลาดบั ท้งั ด้านรูปแบบและวตั ถุดบิ ในการทาจากสมยั แรกเป็ นผ้า , หนังสัตว์ , หวาย , จนถึงประเภท สังเคราะห์ ( พลาสตกิ )  ความหมาย คาว่าตะกร้อ ตามพจนานุกรมฉบบั ราชบณั ฑติ สถาน พ . ศ . 2525 ได้ให้คาจากดั ความ เอาไว้ว่า ” ลูกกลมสานด้วยหวายเป็ นตา สาหรับเตะ “

 ววิ ฒั นาการการเล่นกฬี าตะกร้อ  การเล่นตะกร้อได้มวี วิ ฒั นาการในการเล่นมาอย่างต่อเนื่อง ในสมยั แรกๆ กเ็ ป็ นเพยี งการ ช่วยกนั เตะลูกไม่ให้ตกถงึ พืน้ ต่อมาเมื่อเกดิ ความชานาญและหลกี หนีความจาเจ กค็ งมีการเร่ิม เล่นด้วยศีรษะ เข่า ศอก ไหล่ มีการจัดเพม่ิ ท่าให้ยากและสวยงามขนึ้ ตามลาดบั จากน้ันกต็ กลง วางกติกาการเล่นโดยเอื้ออานวยต่อผู้เล่นเป็ นส่วนรวม อาจแตกต่างไปตามสภาพภูมิประเทศ ของแต่ละพืน้ ที่ แต่คงมีความใกล้เคยี งกนั มากพอสมควร  ตะกร้อน้ันมมี ากมายหลายประเภท เช่น  - ตะกร้อข้ามตาข่าย – ตะกร้อลอดบ่วง – ตะกร้อพลกิ แพลงเป็ นต้น

 กฬี าตะกร้อได้รับความนิยมเพม่ิ ขนึ้ เป็ นอนั มาก บทบาทของประเทศมาเลเซียกเ็ ร่ิมมี มากขนึ้ จากการได้เข้าร่วมในการประชุมต้ังกฎกตกิ ากฬี าตะกร้อประเภทข้ามตาข่าย หรือที่เรียกว่า ” เซปักตะกร้อ ” และส่งผลให้กฬี าตะกร้อข้ามตาข่าย ได้รับการบรรจุเข้า ในการแข่งขันกฬี าแหลมทองคร้ังที่ 4 จนถงึ ปัจจุบนั