Important Announcement
PubHTML5 Scheduled Server Maintenance on (GMT) Sunday, June 26th, 2:00 am - 8:00 am.
PubHTML5 site will be inoperative during the times indicated!

Home Explore หลักสูตรกลุ่มสาระสุขศึกษาและพละศึกษา (ม.ต้น)

หลักสูตรกลุ่มสาระสุขศึกษาและพละศึกษา (ม.ต้น)

Published by t.kruyok004, 2019-12-23 16:55:34

Description: หลักสูตรกลุ่มสาระสุขศึกษาและพละศึกษา (ม.ต้น)

Search

Read the Text Version

ตวั ช้ีวดั และสาระการเรียนรูแกนกลาง กลุมสาระการเรยี นรสู ุขศกึ ษาและพลศึกษา โรงเรยี นนาํ้ ปลกี ศึกษา ตามหลกั สตู รแกนกลางการศึกษาข้นั พืน้ ฐาน พุทธศกั ราช ๒๕๕๑ (ระดบั มธั ยมศึกษาตอนตน ) สาํ นกั วิชาการและมาตรฐานการศกึ ษา สํานักงานคณะกรรมการการศกึ ษาขั้นพน้ื ฐาน กระทรวงศกึ ษาธิการ ๑๔ กรกฎาคม ๒๕๕๑

สารบัญ หนา คํานํา ๑ ทําไมตองเรียนสุขศกึ ษาและพลศึกษา ๑ เรียนรอู ะไรในสุขศกึ ษาและพลศกึ ษา ๒ สาระและมาตรฐานการเรียนรู ๓ คุณภาพผูเรียน ๖ ตวั ช้ีวัดและสาระการเรียนรแู กนกลาง ๖ ๙ สาระท่ี ๑การเจริญเตบิ โตและพัฒนาการของมนษุ ย ๑๔ สาระท่ี ๒ ชีวติ และครอบครวั ๒๔ สาระที่ ๓ การเคลื่อนไหว การออกกําลงั กาย การเลนเกม กฬี าไทยและกฬี าสากล ๓๐ สาระท่ี ๔การสรางเสรมิ สขุ ภาพ สมรรถภาพและการปอ งกันโรค ๓๕ สาระที่ ๕ความปลอดภยั ในชวี ติ ๔๔ อภิธานศัพท คณะผจู ัดทํา

กลุมสาระการเรยี นรสู ขุ ศึกษาและพลศึกษา ทาํ ไมตองเรยี นสุขศกึ ษาและพลศึกษา สขุ ภาพ หรอื สขุ ภาวะ หมายถึง ภาวะของมนุษยท่ีสมบูรณท้ังทางกาย ทางจิต ทางสังคม และทาง ปญ ญาหรือจติ วิญญาณ สุขภาพหรือสุขภาวะจึงเปนเรื่องสําคัญ เพราะเกี่ยวโยงกับทุกมิติของชีวิต ซ่ึงทุกคนควร จะไดเรียนรูเร่ืองสุขภาพ เพื่อจะไดมีความรู ความเขาใจที่ถูกตอง มีเจตคติ คุณธรรมและคานิยมท่ีเหมาะสม รวมทัง้ มที ักษะปฏิบตั ิดานสุขภาพจนเปนกจิ นิสยั อันจะสงผลใหสงั คมโดยรวมมีคุณภาพ เรียนรอู ะไรในสุขศึกษาและพลศกึ ษา สุขศึกษาและพลศึกษาเปนการศึกษาดานสุขภาพท่ีมีเปาหมาย เพ่ือการดํารงสุขภาพ การสรางเสริม สุขภาพและการพฒั นาคณุ ภาพชวี ิตของบคุ คล ครอบครวั และชุมชนใหย่ังยนื สุขศึกษา มุงเนนใหผูเรียนพัฒนาพฤติกรรมดานความรู เจตคติ คุณธรรม คานิยม และ การ ปฏิบตั เิ กยี่ วกบั สุขภาพควบคไู ปดวยกัน พลศึกษา มุงเนนใหผูเรียนใชกิจกรรมการเคลื่อนไหว การออกกําลังกาย การเลนเกมและกีฬา เปน เครื่องมือในการพัฒนาโดยรวมท้ังดานรางกาย จิตใจ อารมณ สังคม สติปญญา รวมทั้งสมรรถภาพเพื่อ สุขภาพและกฬี า สาระท่ีเปนกรอบเน้ือหาหรือขอบขายองคความรูของกลุมสาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา ประกอบดวย  การเจรญิ เติบโตและพัฒนาการของมนษุ ยผูเรียนจะไดเรียนรูเร่ืองธรรมชาติของการเจริญเติบโตและ พัฒนาการของมนุษย ปจจัยที่มีผลตอการเจริญเติบโต ความสัมพันธเชื่อมโยงในการทํางานของระบบตางๆของ รางกาย รวมถงึ วธิ ีปฏิบัตติ นเพื่อใหเ จริญเติบโตและมีพฒั นาการที่สมวยั  ชีวิตและครอบครัวผูเรียนจะไดเรียนรูเร่ืองคุณคาของตนเองและครอบครัว การปรับตัวตอการ เปลย่ี นแปลงทางรา งกาย จิตใจ อารมณความรูสึกทางเพศ การสรางและรักษาสัมพันธภาพกับผูอ่ืน สุขปฏิบัติทาง เพศ และทกั ษะในการดาํ เนนิ ชีวิต  การเคลื่อนไหว การออกกําลังกาย การเลนเกม กีฬาไทย และกีฬาสากล ผูเรียนไดเรียนรูเรื่องการ เคลื่อนไหวในรูปแบบตาง ๆ การเขารวมกิจกรรมทางกายและกีฬา ท้ังประเภทบุคคล และประเภททีมอยาง หลากหลายทั้งไทยและสากล การปฏิบัติตามกฎ กติกา ระเบียบ และขอตกลงในการเขารวมกิจกรรมทางกาย และกฬี า และความมนี ํา้ ใจนกั กีฬา  การสรางเสริมสขุ ภาพ สมรรถภาพ และการปองกันโรค ผูเรียนจะไดเรียนรูเกี่ยวกับหลักและวิธีการ เลอื กบริโภคอาหาร ผลิตภัณฑและบริการสุขภาพ การสรางเสริมสมรรถภาพเพ่ือสุขภาพ และการปองกันโรค ทงั้ โรคตดิ ตอ และโรคไมต ดิ ตอ  ความปลอดภัยในชีวิต ผเู รยี นจะไดเรียนรเู ร่ืองการปองกนั ตนเองจากพฤติกรรมเส่ยี งตา งๆ ท้ังความเสย่ี งตอสุขภาพ อุบตั ิเหตุ ความรุนแรง อันตรายจากการใชย าและสารเสพตดิ รวมถึงแนวทางในการสรา ง เสริมความปลอดภยั ในชีวติ

สาระและมาตรฐานการเรียนรู สาระที่ ๑ การเจริญเติบโตและพฒั นาการของมนุษย มาตรฐาน พ ๑.๑ เขา ใจธรรมชาติของการเจริญเตบิ โตและพฒั นาการของมนษุ ย สาระท่ี ๒ ชีวติ และครอบครวั มาตรฐานพ ๒.๑ เขาใจและเห็นคณุ คาตนเอง ครอบครวั เพศศึกษา และมีทกั ษะในการดําเนินชีวิต สาระที่ ๓ การเคลอ่ื นไหว การออกกําลงั กาย การเลน เกม กฬี าไทย และกฬี าสากล มาตรฐาน พ ๓.๑ เขาใจ มที กั ษะในการเคลื่อนไหว กิจกรรมทางกาย การเลนเกม และกีฬา มาตรฐาน พ ๓.๒ รักการออกกําลังกาย การเลนเกม และการเลนกีฬา ปฏิบัติเปนประจําอยางสมํ่าเสมอ มีวินัย เคารพสิทธิ กฎ กติกา มีน้ําใจนักกีฬา มีจิตวิญญาณในการแขงขัน และชื่นชมในสุนทรียภาพ ของการกีฬา สาระท่ี ๔ การสรา งเสรมิ สขุ ภาพ สมรรถภาพและการปอ งกนั โรค มาตรฐาน พ ๔.๑ เห็นคุณคาและมีทักษะในการสรางเสริมสุขภาพ การดํารงสุขภาพ การปองกันโรคและการ สรางเสรมิ สมรรถภาพเพื่อสขุ ภาพ สาระที่ ๕ ความปลอดภัยในชีวิต สารเสพ มาตรฐาน พ ๕.๑ ปอ งกันและหลีกเลย่ี งปจจัยเส่ียง พฤติกรรมเส่ียงตอสุขภาพ อุบัติเหตุ การใชยา ติด และความรุนแรง คุณภาพผเู รียน จบช้นั ประถมศกึ ษาปที่ ๓  มีความรู และเขาใจในเร่ืองการเจริญเติบโตและพัฒนาการของมนุษย ปจจัยที่มีผลตอ การ เจริญเตบิ โตและพัฒนาการ วธิ กี ารสรา งสัมพนั ธภาพในครอบครัวและกลมุ เพ่ือน  มีสขุ นิสยั ท่ีดีในเร่อื งการกนิ การพักผอนนอนหลบั การรักษาความสะอาดอวัยวะทุกสวนของรางกาย การเลนและการออกกําลังกาย  ปองกันตนเองจากพฤติกรรมที่อาจนําไปสูการใชสารเสพติด การลวงละเมิดทางเพศและรูจักปฏิเสธ ในเรอ่ื งที่ไมเ หมาะสม  ควบคุมการเคลื่อนไหวของตนเองไดตามพัฒนาการในแตละชวงอายุ มีทักษะ การ เคลอื่ นไหวขั้นพืน้ ฐานและมสี วนรวมในกิจกรรมทางกาย กิจกรรมสรางเสริมสมรรถภาพทางกายเพื่อสุขภาพ และ เกม ไดอ ยางสนุกสนาน และปลอดภยั  มีทักษะในการเลือกบริโภคอาหาร ของเลน ของใช ท่ีมีผลดีตอสุขภาพ หลีกเลี่ยงและปองกัน ตนเองจากอุบัติเหตุได

 ปฏบิ ตั ิตนไดอยางถูกตอ งเหมาะสมเมือ่ มีปญ หาทางอารมณ และปญ หาสขุ ภาพ  ปฏิบตั ิตนตามกฎ ระเบียบขอ ตกลง คําแนะนาํ และขัน้ ตอนตา งๆ และใหความรวมมือกับผูอ่ืนดวย ความเตม็ ใจจนงานประสบความสาํ เร็จ  ปฏิบตั ิตามสทิ ธิของตนเองและเคารพสทิ ธิของผูอน่ื ในการเลน เปนกลมุ จบชน้ั ประถมศกึ ษาปท ่ี ๖  เขาใจความสัมพันธเช่ือมโยงในการทํางานของระบบตาง ๆ ของรางกาย และรูจักดูแลอวัยวะท่ี สาํ คัญของระบบน้ัน ๆ  เขา ใจธรรมชาตกิ ารเปลีย่ นแปลงทางรางกาย จิตใจ อารมณแ ละสังคม แรงขับทางเพศของชายหญิง เมอ่ื ยางเขาสวู ัยแรกรุน และวยั รนุ สามารถปรับตวั และจัดการไดอยา งเหมาะสม  เขา ใจและเหน็ คณุ คา ของการมชี ีวติ และครอบครวั ที่อบอุน และเปน สขุ  ภมู ิใจและเหน็ คุณคา ในเพศของตน ปฏิบตั ิสขุ อนามยั ทางเพศไดถ ูกตองเหมาะสม  ปอ งกันและหลกี เลีย่ งปจ จัยเส่ยี ง พฤตกิ รรมเสยี่ งตอสขุ ภาพและการเกิดโรค อุบัติเหตุ ความรุนแรง สารเสพตดิ และการลว งละเมดิ ทางเพศ  มที กั ษะการเคลือ่ นไหวพื้นฐานและการควบคุมตนเองในการเคล่ือนไหวแบบผสมผสาน  รหู ลักการเคลื่อนไหวและสามารถเลอื กเขารวมกิจกรรมทางกาย เกม การละเลนพ้ืนเมือง กีฬาไทย กฬี าสากลไดอยา งปลอดภยั และสนกุ สนาน มีนาํ้ ใจนักกีฬา โดยปฏบิ ัตติ ามกฎ กตกิ า สิทธิ และหนาที่ของตนเอง จนงานสาํ เรจ็ ลุลวง  วางแผนและปฏิบตั กิ จิ กรรมทางกาย กิจกรรมสรางเสรมิ สมรรถภาพทางกายเพื่อสุขภาพไดตามความ เหมาะสมและความตองการเปนประจาํ  จดั การกบั อารมณ ความเครยี ด และปญหาสขุ ภาพไดอ ยา งเหมาะสม  มที กั ษะในการแสวงหาความรู ขอ มลู ขา วสารเพ่อื ใชสรา งเสรมิ สุขภาพ จบชนั้ มัธยมศกึ ษาปที่ ๓  เขาใจและเห็นความสําคัญของปจจัยที่สงผลกระทบตอการเจริญเติบโตและพัฒนาการที่มีตอสุขภาพ และชีวิตในชวงวัยตาง ๆ  เขา ใจ ยอมรบั และสามารถปรับตวั ตอการเปลี่ยนแปลงทางรา งกาย จติ ใจ อารมณ ความรูสึกทาง เพศ ความเสมอภาคทางเพศ สรางและรักษาสัมพันธภาพกับผูอื่น และตัดสินใจแกปญหาชีวิตดวยวิธีการท่ี เหมาะสม  เลือกกินอาหารทเ่ี หมาะสม ไดส ัดสวน สงผลดีตอ การเจรญิ เติบโตและพัฒนาการตามวัย  มีทักษะในการประเมินอิทธิพลของเพศ เพื่อน ครอบครัว ชุมชนและวัฒนธรรมที่มีตอเจตคติ คา นยิ มเก่ยี วกับสขุ ภาพและชีวติ และสามารถจัดการไดอ ยา งเหมาะสม  ปองกันและหลีกเล่ียงปจจัยเสี่ยง พฤติกรรมเสี่ยงตอสุขภาพและการเกิดโรค อุบัติเหตุ การใชยา สารเสพตดิ และความรุนแรง รูจ กั สรางเสรมิ ความปลอดภยั ใหแกตนเอง ครอบครวั และชุมชน

 เขารวมกิจกรรมทางกาย กิจกรรมกีฬา กิจกรรมนันทนาการ กิจกรรมสรางเสริมสมรรถภาพทาง กายเพ่ือสุขภาพ โดยนําหลักการของทักษะกลไกมาใชไดอยางปลอดภัย สนุกสนาน และปฏิบัติเปนประจํา สมาํ่ เสมอตามความถนดั และความสนใจ  แสดงความตระหนักในความสัมพันธระหวางพฤติกรรมสุขภาพ การปองกันโรค การดํารงสุขภาพ การจัดการกับอารมณและความเครียด การออกกําลังกายและการเลนกฬี ากับการมวี ิถชี วี ติ ทม่ี ีสุขภาพดี  สํานึกในคุณคา ศกั ยภาพและความเปน ตวั ของตวั เอง  ปฏิบัติตามกฎ กติกา หนาท่ีความรับผิดชอบ เคารพสิทธิของตนเองและผูอื่น ใหความรวมมือใน การแขงขนั กีฬาและการทํางานเปนทีมอยางเปนระบบ ดวยความมุงม่ันและมีนํ้าใจนักกีฬา จนประสบความสําเร็จ ตามเปา หมายดว ยความช่ืนชม และสนุกสนาน จบชนั้ มธั ยมศึกษาปที่ ๖  สามารถดูแลสุขภาพ สรางเสริมสุขภาพ ปองกันโรค หลีกเลี่ยงปจจัยเสี่ยง และพฤติกรรมเสี่ยงตอ สุขภาพ อุบตั เิ หตุ การใชย า สารเสพตดิ และความรนุ แรงไดอ ยา งมีประสทิ ธภิ าพดวยการวางแผนอยางเปนระบบ  แสดงออกถึงความรัก ความเอื้ออาทร ความเขาใจในอิทธิพลของครอบครัว เพ่ือน สังคม และ วฒั นธรรมทมี่ ีตอ พฤติกรรมทางเพศ การดําเนินชีวติ และวิถีชีวิตท่มี สี ขุ ภาพดี  ออกกําลังกาย เลนกีฬา เขารวมกิจกรรมนันทนาการ กิจกรรมสรางเสริมสมรรถภาพ เพื่อ สุขภาพโดยนําหลกั การของทักษะกลไกมาใชไดอยางถกู ตอ ง สมา่ํ เสมอดว ยความช่ืนชมและสนกุ สนาน  แสดงความรับผิดชอบ ใหความรวมมือและปฏิบัติตามกฎ กติกา สิทธิ หลักความปลอดภัยในการ เขารว มกิจกรรมทางกาย และเลนกฬี าจนประสบความสาํ เรจ็ ตามเปา หมายของตนเองและทีม  แสดงออกถึงการมีมารยาทในการดู การเลน และการแขงขัน ดวยความมีนํ้าใจนักกีฬาและนําไป ปฏบิ ัตใิ นทุกโอกาสจนเปน บคุ ลิกภาพท่ดี ี  วิเคราะหและประเมินสุขภาพสวนบุคคลเพื่อกําหนดกลวิธีลดความเสี่ยง สรางเสริมสุขภาพ ดํารง สุขภาพ การปองกนั โรค และการจดั การกบั อารมณและความเครยี ดไดถ ูกตอ งและเหมาะสม  ใชก ระบวนการทางประชาสงั คม สรางเสรมิ ใหชมุ ชนเขมแขง็ ปลอดภยั และมีวถิ ชี วี ิตทีด่ ี ตวั ชี้วดั และสาระการเรียนรแู กนกลาง สาระท่ี ๑ การเจริญเตบิ โตและพัฒนาการของมนษุ ย มาตรฐาน พ ๑.๑ เขาใจธรรมชาติของการเจริญเติบโตและพฒั นาการของมนุษย ช้ัน ตัวชีว้ ดั สาระการเรยี นรูแ กนกลาง ม.๑ ๑. อธบิ ายความสําคัญของระบบ  ความสาํ คญั ของระบบประสาท และระบบ ประสาท และระบบตอมไรทอทม่ี ีผล ตอ มไรทอที่มผี ลตอสุขภาพ การเจรญิ เติบโต ตอสุขภาพ การเจรญิ เตบิ โต และ และพฒั นาการของวัยรนุ พัฒนาการของวัยรนุ  วธิ ดี แู ลรักษาระบบประสาท และระบบ ๒. อธิบายวธิ ดี แู ลรักษาระบบ ประสาท และระบบตอมไรทอให ตอมไรทอ ใหท าํ งานตามปกติ ทาํ งานตามปกติ

ชัน้ ตัวชีว้ ัด สาระการเรียนรแู กนกลาง ๓. วเิ คราะหภ าวะการเจริญเตบิ โตทาง  การวิเคราะหภาวะการเจริญเติบโต รางกายของตนเองกบั เกณฑม าตรฐาน ตามเกณฑม าตรฐานและปจจัยท่เี ก่ยี วของ ๔. แสวงหาแนวทางในการพฒั นา  แนวทางในการพฒั นาตนเองใหเจริญเตบิ โต ตนเองใหเจรญิ เตบิ โตสมวยั สมวัย ม. ๒ ๑. อธบิ ายการเปลย่ี นแปลงดาน  การเปลย่ี นแปลงดา นรา งกาย จติ ใจ รางกาย จติ ใจ อารมณ สังคม และ อารมณ สังคม และสติปญญาในวยั รนุ สตปิ ญ ญาในวัยรนุ ๒. ระบุปจจัยทมี่ ีผลกระทบตอการ  ปจ จยั ทมี่ ผี ลกระทบตอการเจรญิ เติบโตและ เจริญเตบิ โต และพฒั นาการดาน พัฒนาการดา นรางกาย จติ ใจ อารมณ สงั คม รางกาย จิตใจ อารมณ สังคม และ และสติปญญา สตปิ ญญา ในวยั รุน - พันธกุ รรม - ส่งิ แวดลอม - การอบรมเลยี้ งดู ม. ๓ ๑. เปรียบเทยี บการเปล่ียนแปลง  การเปลีย่ นแปลง ดา นรา งกาย จติ ใจ ทางดา นรา งกาย จติ ใจ อารมณ อารมณ สงั คม และสตปิ ญญาในแตล ะวยั สงั คม และสติปญญา แตล ะชว ง - วัยทารก ของชีวิต - วัยกอนเรยี น - วยั เรียน - วยั รนุ - วัยผูใ หญ - วยั สูงอายุ  อิทธพิ ลและความคาดหวงั ของสงั คมท่ีมีตอ ๒. วิเคราะหอิทธิพลและความ คาดหวังของสงั คมตอ การเปลี่ยนแปลง การเปลย่ี นแปลงของวยั รุน ของวยั รุน ๓. วิเคราะห สื่อ โฆษณา ท่มี ี  สอ่ื โฆษณา ทมี่ ีอิทธพิ ลตอการเจริญเติบโต อทิ ธิพลตอการเจริญเตบิ โตและ และพัฒนาการของวัยรุน พัฒนาการของวัยรุน - โทรทัศน - วิทยุ - ส่อื ส่งิ พมิ พ - อนิ เทอรเน็ต สาระท่ี ๒ ชีวิตและครอบครัว มาตรฐาน พ ๒.๑ เขาใจและเหน็ คุณคา ตนเอง ครอบครัว เพศศึกษา และมีทักษะในการดําเนินชวี ิต ชน้ั ตวั ช้วี ัด สาระการเรยี นรูแกนกลาง

ชน้ั ตวั ช้วี ดั สาระการเรยี นรูแกนกลาง ๑. วเิ คราะหพฤติกรรมเส่ียงที่อาจ  พฤติกรรมเสี่ยงทนี่ าํ ไปสกู ารมเี พศสัมพันธ นําไปสูการมีเพศสัมพันธ การตดิ เชื้อ การติดเชอื้ เอดส และการตัง้ ครรภก อ นวัย เอดส และการต้ังครรภก อนวัยอนั ควร อนั ควร ม. ๑ ๑. อธิบายวิธีการปรบั ตัวตอการ  การเปลีย่ นแปลงทางรางกาย จิตใจ เปลย่ี นแปลงทางรางกายจิตใจ อารมณ อารมณ และพัฒนาการทางเพศ และพัฒนาการทางเพศอยา งเหมาะสม - ลักษณะการเปลี่ยนแปลงทางรางกาย จิตใจ อารมณ และพัฒนาการทางเพศ - การยอมรับและการปรับตัวตอ การ เปล่ยี นแปลงทางรางกาย จติ ใจ อารมณ และ พัฒนาการทางเพศ - การเบ่ยี งเบนทางเพศ ๒. แสดงทกั ษะการปฏิเสธเพ่ือ  ทกั ษะปฏิเสธเพื่อปองกันการถกู ลวงละเมิด ปองกนั ตนเองจากการถูกลวงละเมดิ ทางเพศ ทางเพศ ม. ๒ ๑. วิเคราะหป จจัยที่มีอทิ ธิพลตอ เจต  ปจ จยั ทีม่ ีอทิ ธิพลตอเจตคตใิ นเรอ่ื งเพศ คติในเร่ืองเพศ - ครอบครัว - วฒั นธรรม - เพ่ือน - สอ่ื ๒. วเิ คราะหป ญ หาและผลกระทบที่  ปญหาและผลกระทบท่เี กิดจากการมี เกดิ จากการมีเพศสมั พนั ธใ นวัยเรียน เพศสมั พันธใ นวยั เรียน ๓. อธิบายวิธีปอ งกนั ตนเองและ  โรคตดิ ตอทางเพศสมั พนั ธ หลีกเลย่ี งจากโรคตดิ ตอทาง  โรคเอดส เพศสมั พนั ธ เอดส และการตัง้ ครรภ  การต้งั ครรภโดยไมพึงประสงค โดยไมพ ึงประสงค ๔. อธบิ ายความสําคัญของความ  ความสาํ คญั ของความเสมอภาคทางเพศ เสมอภาคทางเพศ และวางตัวไดอยา ง  การวางตัวตอเพศตรงขาม  ปญหาทางเพศ เหมาะสม  แนวทางการแกไขปญ หาทางเพศ ม.๓ ๑. อธบิ ายอนามยั แมแ ละเด็ก  องคประกอบของอนามยั เจรญิ พนั ธุ การวางแผนครอบครวั และวิธกี าร - อนามยั แมแ ละเดก็ ปฏบิ ัติตนทเ่ี หมาะสม - การวางแผนครอบครวั ๒. วิเคราะหป จ จัยที่มีผลกระทบตอ  ปจจยั ทมี่ ผี ลกระทบตอการต้ังครรภ

ช้นั ตัวชีว้ ัด สาระการเรียนรแู กนกลาง การตัง้ ครรภ - แอลกอฮอล - สารเสพติด - บุหร่ี - สภาพแวดลอ ม - การตดิ เช้ือ - โรคทีเ่ กดิ จากภาวะการตัง้ ครรภ ๓. วิเคราะหส าเหตุ และเสนอ  สาเหตุความขดั แยง ในครอบครัว แนวทางปอ งกัน แกไขความขัดแยง ใน  แนวทางปองกนั แกไ ขความขดั แยง ใน ครอบครวั ครอบครวั

สาระท่ี ๓ การเคลือ่ นไหว การออกกาํ ลังกาย การเลนเกม กีฬาไทย และกีฬาสากล มาตรฐาน พ ๓.๑ เขาใจมีทักษะในการเคลื่อนไหว กิจกรรมทางกาย การเลน เกม และกีฬา ชัน้ ตวั ชว้ี ดั สาระการเรียนรแู กนกลาง ม. ๑ ๑. เพ่มิ พนู ความสามารถของตน  หลักการเพ่ิมพูนความสามารถในการเคล่ือนไหว ตามหลกั การเคลอ่ื นไหวทีใ่ ชท ักษะ ทใี่ ชท ักษะกลไกและทกั ษะพนื้ ฐานท่ีนาํ ไปสกู าร กลไกและทักษะพืน้ ฐานที่นาํ ไปสูการ พัฒนาทักษะการเลน กฬี า พัฒนาทกั ษะการเลนกีฬา ๒. เลน กฬี าไทยและกีฬาสากล  การเลนกฬี าไทย และกฬี าสากลท่เี ลือก เชน ประเภทบคุ คลและทีมโดยใชทักษะ กรฑี าประเภทลูและลาน บาสเกตบอล กระบ่ี พื้นฐานตามชนิดกีฬา อยางละ ๑ เทเบลิ เทนนสิ เทนนิส วายนา้ํ ชนดิ ๓. รวมกิจกรรมนันทนาการอยา ง  การนาํ ความรแู ละหลักการของกิจกรรม นอย ๑ กิจกรรมและนาํ หลักความรูท ่ี นนั ทนาการไปใชเ ชอื่ มโยงสัมพันธกับวิชาอน่ื ไดไ ปเชื่อมโยงสัมพันธกับวิชาอนื่ ม. ๒ ๑. นาํ ผลการปฏิบัตติ นเกย่ี วกับ การนาํ ผลการปฏบิ ตั ิตนเกยี่ วกับทักษะกลไกและ ทักษะกลไกและทักษะการเคลอื่ นไหว ทกั ษะการเคลื่อนไหวในการเลนกฬี าจาก ในการเลนกีฬาจากแหลงขอมูลท่ี แหลงขอ มูลที่หลากหลายมาสรุปเปน วธิ ีที่ หลากหลายมาสรุปเปนวิธีท่เี หมาะสม เหมาะสมในบริบทของตนเองในการเลนกฬี า ในบรบิ ทของตนเอง  การเลน กีฬาไทย กีฬาสากลตามชนิดกีฬาท่ี ๒. เลน กีฬาไทยและกีฬาสากล ทง้ั ประเภทบุคคลและทมี ไดอยา งละ เลือก เชน กรีฑาประเภทลแู ละลาน บาสเกตบอล ๑ ชนดิ กระบี่ เทนนิส ตระกรอ ลอดบวง ฟตุ ซอล วายนาํ้ เทควนั โด ๓. เปรยี บเทยี บประสิทธภิ าพของ  ประสทิ ธิภาพของรูปแบบการเคล่อื นไหวที่ รูปแบบการเคลื่อนไหวท่สี ง ผลตอ การ สงผลตอการเลนกฬี าและกิจกรรมใน เลนกีฬาและกิจกรรมในชีวติ ประจาํ วัน ชวี ติ ประจาํ วัน ๔. รวมกิจกรรมนนั ทนาการอยา ง  การนําประสบการณจ ากการรวมกจิ กรรม นอย ๑ กจิ กรรม และนาํ ความรูแ ละ นันทนาการไปปรบั ใชในชีวิตประจาํ วนั หลักการที่ไดไปปรบั ใชใ น ชวี ิตประจําวนั อยางเปนระบบ ม. ๓ ๑. เลนกีฬาไทยและกฬี าสากล  เทคนคิ และวิธีการเลน กฬี าไทยและกีฬาสากล ไดอ ยา งละ ๑ ชนดิ โดยใชเ ทคนคิ ที่เลอื ก เชน กรีฑาประเภทลแู ละลาน

ชั้น ตัวชีว้ ดั สาระการเรียนรูแ กนกลาง ท่เี หมาะสมกับตนเองและทีม วอลเลยบ อล บาสเกตบอล ดาบสองมือ เทนนสิ ตะกรอขามตาขา ย ฟตุ บอล ๒. นําหลกั การ ความรูแ ละทกั ษะ  การนาํ หลกั การ ความรู ทกั ษะในการ ในการเคล่ือนไหว กิจกรรมทางกาย เคล่อื นไหว กิจกรรมทางกาย การเลนเกม การ การเลน กม และการเลนกีฬาไปใช เลน กฬี าไปใชเ ปน ระบบสรางเสรมิ สุขภาพอยา ง สรางเสรมิ สขุ ภาพอยางตอเน่ือง ตอเนือ่ ง เปน ระบบ ๓. รวมกิจกรรมนันทนาการอยาง  การจัดกจิ กรรมนันทนาการแกผ ูอ ืน่ นอ ย ๑ กจิ กรรมและนําหลกั ความรู วิธีการไปขยายผลการเรยี นรูใ หกบั ผูอ่ืน สาระที่ ๓ การเคล่ือนไหว การออกกําลังกาย การเลน เกม กีฬาไทย และกีฬาสากล มาตรฐาน พ ๓.๒ รกั การออกกําลังกาย การเลนเกม และการเลนกีฬา ปฏบิ ัติเปน ประจําอยา งสมํ่าเสมอ มีวินัย เคารพสทิ ธิ กฎ กตกิ า มีนา้ํ ใจนกั กฬี า มีจิตวิญญาณในการแขง ขนั และชืน่ ชม ใน สนุ ทรยี ภาพของการกฬี า ช้ัน ตัวชี้วดั สาระการเรยี นรแู กนกลาง ๑. ปฏิบัติตามกฎ กตกิ า ตามชนดิ  กฎ กติกาในการเลนกีฬาไทย กีฬาสากล กฬี าท่ีเลน โดยคาํ นึงถึงความปลอดภัย ตามชนิดกฬี าทีเ่ ลน ของตนเองและผอู นื่ ๒. จาํ แนกกลวิธีการรกุ การปองกนั  กลวธิ ีการรกุ การปอ งกันในการเลน กีฬา และนําไปใชใ นการเลน กีฬา ๓. เลนเกมและกฬี า ดวยความ  การสรางความสามคั คีและความมีนา้ํ ใจ สามคั คแี ละมนี ํา้ ใจนกั กีฬา นกั กีฬาในการเลนเกมและกีฬา ม. ๑ ๑. อธบิ ายความสาํ คัญของการออก  ความสาํ คญั ของการออกกาํ ลังกายและเลน กาํ ลังกายและเลน กีฬา จนเปน วิถี กฬี า จนเปน วิถีชีวิตท่ีมีสขุ ภาพดี ชีวติ ท่มี ีสขุ ภาพดี  การออกกาํ ลังกาย เชน กายบรหิ าร ๒. ออกกําลังกายและเลือกเขารว ม แบบตางๆ เตนแอโรบิก โยคะ รํามวยจีน เลนกฬี าตามความถนัด ความสนใจ  การเลน กีฬาไทย และกีฬาสากล อยา งเตม็ ความสามารถ พรอมทัง้ มี การประเมนิ การเลนของตนและผูอ่นื ทง้ั ประเภทบุคคลและทีม  การประเมินการเลนกฬี าของตนเองและ ผูอืน่ ๓. ปฏิบัตติ ามกฎ กตกิ า และ  กฎ กตกิ า การเลน เกมและการแขง ขนั ขอ ตกลงตามชนดิ กีฬาท่เี ลอื กเลน กีฬาที่เลือกเลน

ชน้ั ตวั ชวี้ ดั สาระการเรยี นรแู กนกลาง ๔. วางแผนการรกุ และการปองกันใน  รูปแบบ วธิ ีการรุกและปอ งกันในการเลน การเลน กฬี าที่เลอื กและนาํ ไปใชในการ กีฬาท่ีเลือก เลน อยางเปน ระบบ ๕. รวมมอื ในการเลนกีฬา และการ  การเลน การแขงขันกีฬา และการทํางาน ทาํ งานเปนทีมอยางสนุกสนาน เปนทีม ๖. วิเคราะหเ ปรียบเทยี บและยอมรบั  การยอมรับความสามารถและความ ความแตกตา งระหวา งวิธกี ารเลนกฬี า แตกตางระหวางบคุ คลในการเลน กีฬา ของตนเองกับผอู นื่ ม. ๒ ๑. อธิบายสาเหตกุ ารเปลีย่ นแปลง  สาเหตุการเปลีย่ นแปลงทางดา นรางกาย ทางกาย จิตใจ อารมณ สงั คม และสติปญ ญา ทเ่ี กิดจากการ จติ ใจ อารมณ สังคม และสตปิ ญ ญา จากการ ออกกําลังกาย และเลนกฬี าเปนประจํา จนเปน วถิ ชี ีวติ ออกกาํ ลงั กายและการเลน กีฬาอยา งสม่ําเสมอ จนเปน วิถชี วี ิต  การสรางวถิ ชี ีวติ ทมี่ สี ุขภาพดี โดยการ ออกกาํ ลงั กายและเลน กฬี าเปนประจาํ ๒. เลือกเขารวมกจิ กรรม  การออกกาํ ลังกายและการเลน กฬี าไทย การออกกําลังกาย เลน กีฬาตาม กีฬาสากลท้งั ประเภทบุคคลและประเภททีม ความถนัดและความสนใจพรอมทัง้  การวเิ คราะหความแตกตา งระหวางบุคคล วิเคราะหค วามแตกตา งระหวางบุคคล เพอ่ื เปนแนวทางในการพฒั นาการรว มกิจกรรม เพอื่ เปน แนวทางในการพฒั นาตนเอง การออกกาํ ลังกายและเลนกีฬา ๓. มวี นิ ยั ปฏิบัตติ ามกฎ กติกา  วนิ ัยในการฝก และการเลน กีฬา ตามกฎ และขอตกลงในการเลน กีฬาที่เลอื ก กตกิ าและขอตกลง ๔. วางแผนการรกุ และการปองกันใน  รปู แบบ กลวธิ ีการรกุ การปอ งกนั ในการ การเลนกีฬาท่ีเลือกและนําไปใช ใน เลน กีฬาเปน ทีม การเลนอยา งเหมาะสมกับทีม  ประโยชนข องการเลน และการทํางาน เปน ทมี  หลกั การใหความรวมมือในการเลน การแขงขันกีฬาและการทํางานเปนทมี ๕. นําผลการปฏิบัติในการเลน กีฬา  การพัฒนาวธิ เี ลนกีฬาทเ่ี หมาะสมกับ มาสรปุ เปนวิธีทเ่ี หมาะสมกับตนเอง ตนเอง ดวยความมุง มน่ั - การเลอื กวิธเี ลน - การแกไขขอบกพรอง - การเพ่ิมทักษะ  การสรางแรงจงู ใจและการสรา งความ มงุ ม่ันในการเลนและแขงขนั กีฬา

ชัน้ ตวั ชี้วัด สาระการเรยี นรูแ กนกลาง ม. ๓ ๑. มีมารยาทในการเลน และดูกีฬา  มารยาทในการเลน และการดกู ีฬาดวย ดว ยความมนี ํ้าใจนักกีฬา ความมีนํา้ ใจนักกีฬา ๒. ออกกาํ ลงั กายและเลนกฬี าอยาง  การออกาํ ลงั กายและการเลนกฬี าประเภท สม่ําเสมอและนาํ แนวคิดหลักการจาก บุคคล และประเภททีม การเลนไปพัฒนาคุณภาพชีวติ ของตน  การนําประสบการณ แนวคดิ จากการ ดวยความภาคภมู ิใจ ออกกาํ ลงั กายและเลนกีฬาไปประยุกตใ ชใ นการ พัฒนาคณุ ภาพชีวติ ๓. ปฏบิ ตั ิตนตามกฎ กติกา และ  กฎ กติกาและขอตกลงในการเลนกฬี าที่ ขอตกลงในการเลน ตามชนดิ กีฬาท่ี เลือกเลน เลือกและนาํ แนวคิดท่ไี ดไปพัฒนา  การประยุกตป ระสบการณการปฏบิ ตั ิตาม คุณภาพชีวิต ของตนในสงั คม กฎ กติกา ขอตกลงในการเลนกีฬาไปใชพ ฒั นา คณุ ภาพชวี ิตของตนในสงั คม ๔. จาํ แนกกลวิธกี ารรุก การปอ งกัน  วธิ กี ารประยุกตใ ชกลวิธีการรกุ และการ และใชในการเลน กฬี าท่ีเลือกและ ปอ งกันในการเลนกฬี าไดตามสถานการณของ ตดั สินใจเลอื กวธิ ที ่ีเหมาะสมกับทีมไป การเลน ใชไดต ามสถานการณข องการเลน ๕. เสนอผลการพัฒนาสุขภาพของ  การพฒั นาสุขภาพตนเองทเี่ กิดจากการออก ตนเองทีเ่ กิดจากการออกกําลังกาย กําลังกายและการเลนกีฬาเปนประจํา และการเลน กฬี าเปน ประจาํ สาระท่ี ๔ การสรา งเสริมสุขภาพ สมรรถภาพและการปองกนั โรค มาตรฐาน พ ๔.๑ เหน็ คุณคาและมีทักษะในการสรา งเสริมสุขภาพ การดํารงสขุ ภาพ การปองกนั โรค และการสรา ง เสริมสมรรถภาพเพ่อื สขุ ภาพ ชั้น ตวั ชว้ี ัด สาระการเรียนรูแกนกลาง ม. ๑ ๑. เลือกกนิ อาหารท่ีเหมาะสมกบั วัย  หลักการเลือกอาหารทีเ่ หมาะสมกบั วัย ๒. วเิ คราะหปญ หาที่เกิดจากการ  ปญ หาท่ีเกดิ จากภาวะโภชนาการ ภาวะโภชนาการทม่ี ีผลกระทบตอ - ภาวะการขาดสารอาหาร สุขภาพ - ภาวะโภชนาการเกนิ ๓. ควบคมุ นํา้ หนักของตนเองใหอยู  เกณฑม าตรฐานการเจรญิ เตบิ โตของเด็กไทย ในเกณฑม าตรฐาน  วิธกี ารควบคุมนํา้ หนักของตนเองใหอยูใน เกณฑมาตรฐาน ๔. การสรา งเสรมิ และปรับปรุง  วธิ ีทดสอบสมรรถภาพทางกาย สมรรถภาพทางกายตามผลการ  วิธสี รา งเสริมและปรับปรงุ สมรรถภาพ ทาง

ชัน้ ตัวชีว้ ัด สาระการเรียนรูแกนกลาง ทดสอบ กายตามผลการทดสอบ ม. ๒ ๑. เลอื กใชบริการทางสขุ ภาพอยางมี  การเลอื กใชบริการทางสขุ ภาพ เหตุผล ๒. วเิ คราะหผลของการใชเ ทคโนโลยี  ผลกระทบของเทคโนโลยี ท่มี ตี อสุขภาพ ทมี่ ีตอสุขภาพ ๓. วิเคราะหค วามเจรญิ กาวหนา  ความเจรญิ กาวหนา ทางการแพทยทีม่ ผี ลตอ ทางการแพทยท่มี ีผลตอ สุขภาพ สุขภาพ ๔. วิเคราะหค วามสัมพนั ธของภาวะ  ความสมดุลระหวางสุขภาพกายและ สมดุลระหวางสขุ ภาพกายและ สขุ ภาพจติ สุขภาพจิต ๕. อธิบายลกั ษณะอาการเบอื้ งตน  ความสมดลุ ระหวา งสุขภาพกายและ ของผมู ีปญหาสุขภาพจติ สุขภาพจติ ๖. เสนอแนะวธิ ปี ฏบิ ัติตนเพื่อจดั การ  วิธีปฏิบัตติ นเพอ่ื จัดการกับอารมณและ กับอารมณและความเครียด ความเครียด ๗. พัฒนาสมรรถภาพทางกายตนเอง  เกณฑส มรรถภาพทางกาย ใหเปน ไปตามเกณฑท ่ีกาํ หนด  การพัฒนาสมรรถภาพทางกาย ม. ๓ ๑. กาํ หนดรายการอาหารท่ีเหมาะสม  การกาํ หนดรายการอาหารทเ่ี หมาะสมกับวัย กับวยั ตาง ๆ โดยคาํ นงึ ถึงความ ตา ง ๆ ประหยดั และคุณคา ทางโภชนาการ  วยั ทารก วยั เด็ก (วยั กอ นเรียน วยั เรยี น) วยั รุน วยั ผูใหญ วัยสงู อายุ โดยคํานงึ ถึงความ ประหยดั และคุณคา ทางโภชนาการ ๒. เสนอแนวทางปองกันโรคทเ่ี ปน  โรคทีเ่ ปน สาเหตสุ ําคญั ของการเจบ็ ปว ยและ สาเหตสุ ําคญั ของการเจบ็ ปว ยและการ การตายของคนไทย ตายของคนไทย โรคตดิ ตอ เชน - โรคที่เกิดจากการมเี พศสัมพนั ธ - โรคเอดส - โรคไขห วัดนก ฯลฯ โรคไมต ดิ ตอ เชน - โรคหวั ใจ - โรคความดนั โลหิตสูง - เบาหวาน - มะเรง็ ฯลฯ

ชัน้ ตวั ชวี้ ดั สาระการเรียนรูแ กนกลาง ๓. รวบรวมขอ มลู และเสนอแนวทาง  ปญ หาสุขภาพในชุมชน แกไ ขปญหาสุขภาพในชุมชน แนวทางแกไขปญหาสุขภาพในชุมชน ๔. วางแผนและจดั เวลาในการออก  การวางแผนและจดั เวลาในการ กําลงั กาย การพกั ผอนและการสรา ง ออกกาํ ลงั กาย การพักผอน และการสรางเสรมิ เสรมิ สมรรถภาพทางกาย สมรรถภาพทางกาย ๕. ทดสอบสมรรถภาพทางกาย  การทดสอบสมรรถภาพทางกายแบบตา ง ๆ และพัฒนาไดตามความแตกตางระหวา ง และการพฒั นาสมรรถภาพเพ่ือสุขภาพ บคุ คล สาระท่ี ๕ ความปลอดภัยในชีวติ มาตรฐาน พ ๕.๑ ปอ งกันและหลีกเล่ยี งปจจัยเส่ยี ง พฤติกรรมเสี่ยงตอ สุขภาพ อุบัติเหตุ การใชย า สารเสพ ตดิ และความรุนแรง ช้ัน ตวั ช้ีวดั สาระการเรียนรแู กนกลาง  การปฐมพยาบาลและเคล่ือนยา ยผูปวยอยา ง ม. ๑ ๑. แสดงวธิ ปี ฐมพยาบาลและ ปลอดภัย เคลอื่ นยายผปู วยอยา งปลอดภยั - เปนลม - บาดแผล - ไฟไหม - กระดกู หกั - น้ํารอ นลวก ฯลฯ ๒. อธบิ ายลกั ษณะอาการของผูติด  ลักษณะของผูตดิ สารเสพติด สารเสพติดและการปองกนั การติดสาร  อาการของผตู ดิ สารเสพตดิ เสพติด  การปอ งกันการติดสารเสพติด ๓. อธิบายความสัมพันธของการใช  ความสมั พันธของการใชส ารเสพตดิ กบั การ สารเสพติดกบั การเกิดโรคและอุบัตเิ หตุ เกิดโรค และอุบัตเิ หตุ ๔. แสดงวิธกี ารชักชวนผอู ื่นใหล ด  ทักษะทใ่ี ชใ นการชักชวนผอู นื่ ใหล ด ละ ละ เลกิ สารเสพตดิ โดยใชท ักษะ เลิกสารเสพตดิ ตา ง ๆ - ทกั ษะการคดิ วิเคราะห - ทกั ษะการส่อื สาร - ทักษะการตัดสินใจ - ทักษะการแกปญ หา ฯลฯ ม. ๒ ๑. ระบวุ ิธกี าร ปจจัยและแหลงท่ี  วิธกี าร ปจ จัยและแหลงทีช่ ว ยเหลือ ฟน ฟู ชว ยเหลือ ฟน ฟผู ูติดสารเสพตดิ ผูตดิ สารเสพตดิ ๒. อธิบายวิธกี ารหลีกเลย่ี งพฤตกิ รรม  การหลกี เลย่ี งพฤติกรรมเส่ียงและ เสย่ี งและสถานการณเสีย่ ง สถานการณเ สย่ี ง

ชน้ั ตัวช้ีวดั สาระการเรยี นรแู กนกลาง - การมัว่ สมุ - การทะเลาะววิ าท - การเขา ไปในแหลงอบายมุข - การแขง จักรยานยนตบนทองถนน ฯลฯ ๓. ใชทักษะชีวติ ในการปองกันตนเอง  ทกั ษะชวี ิตในการปอ งกันตนเอง (ทักษะ และหลกี เลี่ยงสถานการณคับขันทีอ่ าจ ปฏเิ สธ ทักษะการตอรอง ฯลฯ) และ นาํ ไปสอู ันตราย หลีกเลีย่ งสถานการณคับขันที่อาจนําไปสู อันตราย ม. ๓ ๑. วิเคราะหป จจัยเส่ียง และ  ปจจัยเสี่ยง และพฤติกรรมเส่ียงตอ พฤติกรรมเสยี่ งที่มผี ลตอสขุ ภาพและ สขุ ภาพ แนวทางปองกนั  แนวทางการปอ งกันความเสีย่ งตอสุขภาพ ๒. หลกี เล่ยี งการใชความรุนแรงและ  ปญหาและผลกระทบจากการใชค วาม ชกั ชวนเพ่อื นใหห ลกี เลีย่ งการใชค วาม รนุ แรง รนุ แรงในการแกป ญหา  วิธีหลีกเลีย่ งการใชค วามรุนแรง ๓. วิเคราะหอ ิทธพิ ลของสื่อตอ  อิทธพิ ลของสื่อตอพฤติกรรมสุขภาพและ พฤติกรรมสขุ ภาพและความรุนแรง ความรนุ แรง (คลปิ วดิ ีโอ การทะเลาะวิวาท อินเทอรเ น็ต เกม ฯลฯ) ๔. วิเคราะหค วามสมั พันธข องการดืม่  ความสัมพันธข องการดื่มเคร่ืองดื่มท่มี ี เครื่องด่ืมท่มี ีแอลกอฮอลตอสุขภาพ แอลกอฮอลต อสุขภาพและการเกดิ อุบัตเิ หตุ และการเกดิ อุบตั ิเหตุ ๕. แสดงวิธีการชวยฟน คืนชีพอยาง  วธิ ีการชว ยฟน คืนชพี ถูกวธิ ี อภิธานศพั ท กลไกของรา งกายทใ่ี ชในการเคล่ือนไหว (Body Mechanism)

กระบวนการตามธรรมชาติในการเคลือ่ นไหวสว นตาง ๆ ของรา งกายตามลกั ษณะโครงสราง หนาที่ และ การทํางานรวมกันของขอตอ กลามเนื้อ กระดูกและระบบประสาทท่ีเกี่ยวของภายใตขอบขาย เงื่อนไข หลกั การ และปจจัยดานชีวกลศาสตรที่มีผลตอการเคล่ือนไหว เชน ความม่ันคง (Stability) ระบบ คาน (Leverage) การเคล่อื น (Motion) และแรง (Force) การเคล่ือนไหวเฉพาะอยาง (Specialized Movement) การผสมผสานกันระหวางทักษะยอยของทักษะการเคลื่อนไหวพน้ื ฐานตาง ๆ การออกกําลังกาย การเลนเกม และการเลน กฬี าตา ง ๆ ซึง่ มีความจาํ เปนสาํ หรบั กจิ กรรมทางกาย เชน การขวางลูกซอฟทบอล ตองอาศัยการ ผสมผสานของทกั ษะการสไลด (การเคล่ือนไหวแบบเคล่ือนท่ี) การขวาง (การเคลื่อนไหวแบบประกอบอุปกรณ) การบดิ ตัว (การเคลือ่ นไหวแบบไมเ คลื่อนท)ี่ ทกั ษะท่ีทําบางอยางยิ่งมีความซับซอนและตองใชการผสมผสานของ ทกั ษะการเคลื่อนไหวพ้นื ฐานหลาย ๆ ทกั ษะรวมกนั การเคลือ่ นไหวในชวี ติ ประจาํ วัน (Daily Movement) ดําเนินชีวิต รูปแบบหรอื ทักษะการเคลอื่ นไหวรางกายในอิรยิ าบถตาง ๆ ท่บี ุคคลท่วั ไปใชใ นการ การยืน กม นั่ง ไมว าเพอื่ การประกอบกจิ วตั รประจําวนั การทํางาน การเดินทางหรอื กิจกรรมอ่ืน ๆ เชน เดนิ วง่ิ โหนรถเมล ยกของหนกั ปน ปา ย กระโดดลงจากทส่ี ูง ฯลฯ การเคลอ่ื นไหวพืน้ ฐาน (Fundamental Movements) ทักษะการเคลื่อนไหวรางกายที่จําเปนสําหรับชีวิตและการดําเนินชีวิตของมนุษย ในการปฏิบัติกิจกรรม ตาง ๆ ไดอยางมีประสิทธิภาพ เปนทักษะที่มีการพัฒนาในชวงวัยเด็ก และจะเปนพื้นฐานสําหรับการประกอบ กิจกรรมตาง ๆ เมื่อเจริญวัยสูงข้ึน ตลอดจนเปนพื้นฐานของการ มีความสามารถในการเคลื่อนไหว โดยเฉพาะ อยางยิ่งในการเลนกีฬา การออกกําลังกาย และการประกอบกิจกรรมนันทนาการ การเคลื่อนไหวพื้นฐาน สามารถแบงออกไดเ ปน ๓ ประเภท คอื ๑. การเคลอ่ื นไหวแบบเคลอื่ นที่ (Locomotor Movement) หมายถึง ทักษะการเคล่ือนไหว ท่ีใชใน การเคลือ่ นรางกายจากท่ีหน่งึ ไปยงั อกี ท่หี นงึ่ ไดแก การเดิน การว่ิง การกระโดด สลับเทา การกระโจน การ สไลด และการว่ิงควบมา ฯลฯ หรือการเคล่ือนที่ในแนวด่ิง เชน การกระโดด ทักษะการเคล่ือนไหวเหลาน้ี เปนพ้ืนฐานของการทํางานประสานสัมพันธทางกลไกแบบไมซับซอน และเปนการเคล่ือนไหวรางกายท่ีใช กลามเนื้อมดั ใหญ ๒. การเคลื่อนไหวแบบอยูกับที่ (Nonlocomotor Movement) หมายถึง ทักษะการเคลื่อนไหวที่ ปฏิบัติโดยรางกายไมมีการเคล่ือนท่ีของรางกาย ตัวอยางเชน การกม การเหยียด การผลักและดัน การบิดตัว การโยกตวั การไกวตัว และการทรงตวั เปนตน

๓. การเคลื่อนไหวแบบประกอบอุปกรณ (Manipulative Movement) เปนทักษะการเคล่ือนไหวที่มี การบังคับหรือควบคุมวัตถุ ซึ่งสวนใหญจะเก่ียวของกับการใชมือและเทา แตสวนอื่น ๆ ของรางกายก็สามารถ ใชได เชน การขวาง การตี การเตะ การรบั เปนตน การจดั การกับอารมณและความเครียด (Emotion and Stress Management) วิธีควบคุมอารมณความเครียดและความคับของใจ ที่ไมเปนอันตรายตอตนเองและผูอ่ืน แลวลงมือ ปฏิบัตอิ ยา งเหมาะสม เชน ทําสมาธิ เลน กฬี า การรวมกิจกรรม นันทนาการ การคลายกลามเนื้อ (muscle relaxation) การชวยฟนคืนชพี (Cardiopulmonary Resuscitation = CPR) การชวยชีวิตเบื้องตนกอนสงตอใหแพทยในกรณีผูปวยหัวใจหยุดเตน โดยการนวดหัวใจและผายปอดไป พรอ ม ๆ กัน การดแู ลเบื้องตน (First Care) การใหก ารดแู ลสุขภาพผูปว ยในระยะพักฟนและ / หรอื การปฐมพยาบาล การพฒั นาทีย่ ัง่ ยืน (Sustainable Development) การพัฒนาท่ีเปนองครวมของความเปนมนุษยตามแนวทางของพระธรรมปฏก (ประยุทธ ปยุตโต) เปนการ พัฒนาทีเ่ ปน บูรณาการ คือ ทําใหเกดิ เปนองคร วมหมายความวา องคประกอบทั้งหลาย ที่เก่ียวของ จะตองประสานกันครบทั้งรางกาย จิตใจ อารมณ สังคม และจิตวิญญาณ และมีดุลยภาพ สอดคลองกับ กฎเกณฑของธรรมชาติ การละเลน พื้นเมอื ง (Folk Plays) กิจกรรมเลนดั้งเดิมของคนในชุมชนแตละทองถิ่น ซึ่งเปนสวนหน่ึงของการดําเนินชีวิตหรือวิถีชีวิต เพ่ือ เปนการผอนคลายอารมณ ความเครียด และสรางเสริมใหมีกําลังกายแข็งแรง สติปญญาดี จิตใจเบิกบาน สนุกสนาน อันกอใหเกิดความสัมพันธที่ดีตอกัน และเปนสวนหนึ่งของวัฒนธรรม เชน กิจกรรมการเลนของ ชุมชนทองถ่ิน ว่ิงเปยว ชักเยอ ขี่มาสงเมือง ตีจับ มอญซอนผา รีๆขาวสาร ว่ิงกระสอบ สะบา กระบ่ี กระบอง มวยไทย ตะกรอ วง ตะกรอ ลอดบว ง กจิ กรรมเขาจังหวะ (Rhythmic Activities) การแสดงออกของรางกาย โดยการเคลื่อนไหวสวนตาง ๆ ของรางกายใหเขากับอัตราความ ชา – เร็ว ของตวั โนต

กิจกรรมนนั ทนาการ (Recreation Activities) กิจกรรมที่บุคคลไดเลือกทําหรือเขารวมดวยความสมัครใจในเวลาวาง และผลที่ไดรับเปนความพึงพอใจ ไมเปน ภยั ตอ สังคม กจิ กรรมรับนาํ้ หนักตนเอง (Weight Bearing Activities) กิจกรรมการออกกําลังกายที่มีการเคล่ือนไหวบนพื้น เชน การเดิน การวิ่ง การกระโดดเชือก ยิมนาสตกิ การเตน ราํ หรือการเตนแอโรบิก โดยกลามเน้ือสวนที่รับนํ้าหนักตองออกแรงกระทํากับนํ้าหนักของ ตนเองในขณะปฏิบตั กิ จิ กรรม กีฬาไทย (Thai Sports) กีฬาทมี่ ีพื้นฐานเชื่อมโยงกับวิถีชีวิตและวัฒนธรรมของทองถิ่นและสังคมไทย เชน กระบี่กระบอง มวย ไทย ตะกรอ กีฬาสากล (International Sports) กีฬาที่เปนท่ียอมรับจากมวลสมาชิกขององคกรกีฬาระดับนานาชาติใหเปนชนิดกีฬาท่ีบรรจุอยูในเกมการ แขง ขัน เชน ฟตุ บอล วอลเลยบอล เทนนิส แบดมนิ ตนั เกณฑส มรรถภาพทางกาย(Physical Fitness Reference) คามาตรฐานที่ไดกําหนดขึ้น (จากการศึกษาวิจัยและกระบวนการสถิติ) เพ่ือเปนดัชนีสําหรับประเมิน เปรียบเทียบวาบุคคลท่ีไดรับคะแนน หรือคาตัวเลข (เวลา จํานวน ครั้ง น้ําหนัก ฯลฯ) จากการทดสอบ สมรรถภาพทางกายแตละรายการทดสอบนั้น มีสมรรถภาพทางกายตามองคประกอบดังกลาวอยูในระดับ คุณภาพใด โดยทว่ั ไปแลว นิยมจดั ทาํ เกณฑใน ๒ ลกั ษณะ คอื ๑. เกณฑป กติ (Norm Reference) เปน เกณฑท ี่จดั ทาํ จากการศกึ ษากลุมประชากร ที่จําแนกตามกลุม เพศและวยั เปน หลกั สว นใหญแ ลวจะจดั ทาํ ในลกั ษณะของเปอรเ ซน็ ไทล ๒. เกณฑมาตรฐาน (Criterion Reference) เปนระดับคะแนนหรือคามาตรฐานที่กําหนดไวลวงหนา สาํ หรับแตล ะราย การทดสอบเพื่อเปนเกณฑการตัดสินวาบุคคลที่รับการทดสอบ มีสมรรถภาพ หรือความสามารถผา นตามเกณฑทไี่ ดก ําหนดไวหรือไม มไิ ดเปน การเปรียบเทียบกับบุคคลอนื่ ๆ ความคิดรวบยอดเกย่ี วกับการเคลือ่ นไหว (Movement Concepts) ความสมั พันธระหวา งขนาด จังหวะ เวลา พ้ืนที่ และทศิ ทางในการเคลอื่ นไหวรา งกาย

ความเขาใจถึงความเกี่ยวของเชื่อมโยง และความพอเหมาะพอดีระหวางขนาดของแรงที่ใช ในการ เคลื่อนไหวรางกายหรือวัตถุ ดวยหวงเวลา จังหวะและทิศทางที่เหมาะสมภายใตขอจํากัดของพ้ืนที่ที่มีอยู และ สามารถแปรความเขา ใจดงั กลา วทั้งหมดไปสกู ารปฏิบัตกิ ารเคลื่อนไหวในการเลน หรอื แขง ขันกฬี า ความเสย่ี งตอ สขุ ภาพ (Health Risk) การประพฤติปฏบิ ตั ิท่อี าจนาํ ไปสูก ารเกดิ อนั ตรายตอชวี ติ และสขุ ภาพของตนเองและผูอ่ืน เชน การขับรถ เรว็ การกินอาหารสุก ๆ ดิบ ๆ ความสําสอนทางเพศ การมีนํ้าหนักตัวเกิน การขาด การออก กําลังกาย การสูบบหุ รี่ การด่มื สรุ า การใชย าและสารเสพติด คานยิ มทางสงั คม (Health Value) คุณสมบัติของส่ิงใดก็ตาม ซ่ึงทําใหสิ่งน้ันเปนประโยชนนาสนใจ ส่ิงท่ีบุคคลยึดถือในการตัดสินใจและ กําหนดการกระทําของตนเองเกย่ี วกบั พฤติกรรมสขุ ภาพ คณุ ภาพชีวติ (Quality of Life) ความรับรูหรือเขาใจของปจเจกบุคคลที่มีตอสถานภาพชีวิตของตนเองภายใตบริบทของระบบวัฒนธรรม และคา นิยมทีเ่ ขาใชชีวิตอยู และมีความเช่ือมโยงกับจุดมุงหมาย ความคาดหวัง มาตรฐาน รวมท้ังความกังวล สนใจที่เขามีตอสิ่งตาง ๆ คุณภาพชีวิตเปนมโนคติท่ีมีขอบเขตกวางขวาง ครอบคลุมเร่ืองตาง ๆ ที่สลับซับซอน ไดแก สุขภาพทางกาย สภาวะทางจิต ระดับความเปนตัวของตัวเอง ความสัมพันธตาง ๆ ทางสังคม ความ เชื่อสวนบุคคล และสมั พนั ธภาพทด่ี ีตอ สิ่งแวดลอม จิตวญิ ญาณในการแขง ขนั (Competitive Spiritual) ความมุงมั่น การทุมเทกําลังกาย กําลังใจ ความรู ความสามารถในการแขงขัน และรวมมืออยางสันติ เต็มความสามารถ เพือ่ ใหไ ดมาซึง่ ผลที่ตนเองตอ งการ ทักษะชีวติ (Life Skills) เปนคุณลักษณะหรือความสามารถเชิงสังคมจิตวิทยา (Psychosocial Competence) และเปน ความสามารถทางสติปญ ญา ที่ทุกคนจําเปนตองใชในการเผชิญสถานการณตาง ๆ ท่ีเกิดข้ึน ใน ชีวติ ประจําวันไดอ ยางมีประสิทธิภาพ สามารถพัฒนาขึ้นไดดวยการฝกและกระทําซ้ํา ๆ ใหเกิดความคลองแคลว เคยชิน จนเปน ลักษณะนิสยั ประกอบดว ยทักษะตา ง ๆ ดังนี้ คือ การรูจักตนเอง เขาใจตนเองและเห็นคุณคา ของตนเอง การรูจักคิดอยางมีวิจารณญาณและคิดสรางสรรค การรูจักคิดตัดสินใจและแกปญหา การรูจัก แสวงหาและใชขอมูลความรู การส่ือสารและการสรางสัมพันธภาพกับผูอื่น การจัดการกับอารมณและ ความเครียด การปรับตัวทามกลางการเปลี่ยนแปลง การตั้งเปาหมาย การวางแผนและ ดาํ เนนิ การตามแผน ความเหน็ ใจผูอ่นื ความรับผดิ ชอบตอ สังคมและซาบซง้ึ ในสงิ่ ทดี่ ีงามรอบตัว ธงโภชนาการ (Nutrition Flag) เปน เครื่องมอื ทช่ี วยอธิบายและทําความเขาใจโภชนบัญญัติ ๙ ประการ เพ่ือนําไปสูการปฏิบัติ โดยกําหนด เปน ภาพ “ธงปลายแหลม” แสดงกลุมอาหารและสัดสวนการกนิ อาหารในแตละกลมุ มากนอยตามพ้ืนท่ี

สังเกตไดชัดเจนวา ฐานใหญดานบนเนนใหกินมากและปลายธงขางลางบอกใหกิน นอย ๆ เทาที่จําเปน โดยมีฐานมาจากขอ ปฏิบตั ิการบรโิ ภคอาหารเพื่อสุขภาพทดี่ ขี องคนไทย หรือ โภชนบญั ญัติ ๙ ประการ คือ ๑. กินอาหารครบ ๕ หมู แตละหมใู หหลากหลายและหมนั่ ดแู ลนํา้ หนกั ตวั ๒. กนิ ขา วเปน อาหารหลกั สลับกับอาหารประเภทแปง เปน บางม้ือ ๓. กินพืชผกั ใหม ากและกินผลไมเปนประจํา ๔. กินปลา เนือ้ สตั วไมต ิดมัน ไข และถั่วเมลด็ แหงเปน ประจาํ ๕. ดืม่ นมใหเหมาะสมตามวัย ๖. กนิ อาหารทม่ี ีไขมนั แตพ อควร ๗. หลกี เล่ยี งการกินอาหารรสหวานจดั และเคม็ จดั ๘. กินอาหารทสี่ ะอาด ปราศจากการปนเปอ น ๙. งดหรอื ลดเคร่อื งดืม่ ทมี่ ีแอลกอฮอล น้ําใจนกั กีฬา(Spirit) เปน คณุ ธรรมประจําใจของการเลน รวมกัน อยรู ว มกัน และมชี ีวติ อยูรวมกันในสังคม ได อยางปกติสุขและมีประสิทธิภาพ พฤติกรรมที่แสดงถึงความมีน้ําใจนักกีฬา เชน การมีวินัย เคารพกฎกติกา รแู พ รชู นะ รูอ ภัย บริการสุขภาพ (Health Service) บรกิ ารทางการแพทยแ ละสาธารณสุขทง้ั ของรฐั และเอกชน ประชาสังคม (Civil Society) เครือ ขาย กลุ ม ช มร ม ส มาค ม มู ล นิธิ ส ถาบัน อ งคกร ห รือชุ มช นท่ี มีกิจ กรร ม การเคล่ือนไหวทางสังคม เพ่อื ประโยชนรว มกันของกลมุ ผลิตภัณฑส ุขภาพ (Health Products) ยา เครือ่ งสาํ อาง อาหารสําเรจ็ รูป เคร่ืองปรุงรสอาหาร อาหารเสริม วติ ามิน พฤตกิ รรมเบย่ี งเบนทางเพศ (Sex Abuse) การประพฤติปฏิบัติใด ๆ ที่ไมเปนไปตามธรรมชาติทางเพศตนเอง เชน มีจิตใจรักชอบในเพศเดียวกัน การแตง ตวั หรอื แสดงกริ ยิ าเปน เพศตรงขา ม พฤติกรรมสุขภาพ (Health Behaviour) การปฏิบัติหรือกิจกรรมใด ๆ ในดานการปองกัน การสรางเสริม การรักษาและการฟนฟูสุขภาพ อันมี ผลตอสภาวะทางสขุ ภาพของบุคคล พฤติกรรมเสยี่ ง (Risk Behaviour) รูปแบบจําเพาะของพฤติกรรม ซ่ึงไดรับการพิสูจนแลววา มีความสัมพันธกับการเพ่ิมโอกาส ที่จะ ปว ยจากโรคบางชนิดหรอื การเสือ่ มสขุ ภาพมากขึน้ พลังปญญา (Empowerment)

กระบวนการสรางเสริมศักยภาพแกบุคคลและชุมชนใหเปนผูสนใจใฝรู และมีอํานาจ ใน การคิด การตัดสินใจ การแกปญหาดวยชุมชนเองไดเปนสวนใหญ นอกจากน้ันบุคคลและชุมชน ยัง สามารถควบคุมสภาพแวดลอมท่ีมีผลกระทบตอปญหาสุขภาพใหอยูในสภาพท่ีเอ้ือตอการสรางเสริมและพัฒนา สขุ ภาพ ภาวะทุพโภชนาการ (Malnutrition) การขาดสารอาหารทจ่ี าํ เปนตอ การเจริญเติบโตและพฒั นาการของเดก็ ทาํ ใหมผี ลกระทบตอ สุขภาพ ภาวะผนู ํา (Leadership) การมีคุณลักษณะในการเปนหัวหนา สามารถชักชวนและชี้นําสมาชิกในกลุมรวมมือรวมใจกันปฏิบัติงาน ใหสําเรจ็ ลลุ ว งไปดวยดี ภูมปิ ญ ญาไทย (Thai Wisdom) สติปญญา องคความรูและคานิยมที่นํามาใชในการดําเนินชีวิตไดอยางเหมาะสม เปนมรดกทาง วฒั นธรรมทีเ่ กดิ จากการส่ังสมประสบการณ ความรูแขนงตาง ๆ ของบรรพชนไทยนับแตอดีต สอดคลองกับวิถี ชีวิต ภูมิปญญาไทย จึงมีความสําคัญตอการพัฒนาชีวิตความเปนอยูของคนไทย ทั้งดานเศรษฐกิจ สงั คม ลักษณะของภูมิปญญาไทย มอี งคป ระกอบตอไปน้ี ๑. คติ ความเช่อื ความคดิ หลกั การท่เี ปน พนื้ ฐานขององคความรูท เี่ กิดจากส่งั สมถายทอดกนั มา ๒. ศิลปะ วัฒนธรรม และขนบธรรมเนียมประเพณี ๓. การประกอบอาชพี ในแตละทอ งถนิ่ ท่ไี ดร ับการพฒั นาใหเ หมาะสมกบั สมัย ๔. แนวคิด หลักปฏิบัติ และเทคโนโลยีสมัยใหมที่นํามาใชในชุมชน ซ่ึงเปนอิทธิพลของความกาวหนา ทางวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ตัวอยางภูมิปญญาไทยท่ีเก่ียวของกับสุขภาพ เชน การแพทยแผนไทย สมุนไพร อาหารไทย ยาไทย ฯลฯ แรงขบั ทางเพศ (Sex Drive) แรงขับที่เกิดจากสญั ชาตญาณทางเพศ ลวงละเมดิ ทางเพศ (Sexual Abuse) การใชคาํ พดู การจับ จบู ลูบ คลาํ และ / หรอื รว มเพศ โดยไมไ ดรบั การยนิ ยอมจาก ฝาย ตรงขาม โดยเฉพาะกับผูเ ยาว สติ (Conscious) ความรูสึกตัวอยูเสมอในการรับรูส่ิงตาง ๆ การใหหลักการและเหตุผลในการปองกัน ยับย้ังช่ังใจ และ ควบคุมตนเองเพื่อไมใหค ดิ ผิดทาง ไมห ลงลมื ไมเครยี ด ไมผดิ พลาด กอใหเ กิดพฤติกรรมที่ถูกตองดงี าม สมรรถภาพกลไก (Motor Fitness) หรอื สมรรถภาพเชิงทกั ษะปฏบิ ัติ (Skill - Related Physical Fitness)

ความสามารถของรางกายที่ชวยใหบุคคลสามารถประกอบกิจกรรมทางกาย โดยเฉพาะอยางยิ่งการเลน กฬี าไดด ี มอี งคประกอบ ๖ ดา น ดังน้ี ๑. ความคลอง (Agility) หมายถึง ความสามารถในการเปล่ียนทิศทางการเคลื่อนที่ไดอยางรวดเร็วและ สามารถควบคมุ ได ๒. การทรงตัว (Balance) หมายถึง ความสามารถในการรักษาดุลของรางกายเอาไวได ทั้ง ในขณะอยูกบั ทแี่ ละเคลื่อนท่ี ๓. การประสานสัมพันธ (Co – ordination) หมายถึง ความสามารถในการเคลื่อนไหวไดอยางราบร่ืน กลมกลนื และมปี ระสิทธิภาพ ซึง่ เปน การทาํ งานประสานสอดคลอ งกนั ระหวา งตา-มอื -เทา ๔. พลังกลา มเน้ือ (Power) หมายถงึ ความสามารถของกลามเนื้อสวนหนึ่งสวนใดหรือ หลาย ๆ สวนของรางกายในการหดตัวเพ่ือทํางานดวยความเร็วสูง แรงหรืองานท่ีไดเปนผลรวมของความแข็งแรงและ ความเรว็ ทใี่ ชในชว งระยะเวลาน้ัน ๆ เชน การยนื อยกู บั ท่ี กระโดด การทุม น้าํ หนัก เปนตน ๕. เวลาปฏิกิรยิ าตอบสนอง (Reaction time) หมายถงึ ระยะเวลาที่รา งกายใชในการตอบสนองตอส่ิงเรา ตาง ๆ เชน แสง เสียง สัมผสั ๖. ความเรว็ (Speed) หมายถึง ความสามารถในการเคลอ่ื นทจี่ ากทหี่ น่ึงไปยังอกี หนึ่งไดอยา งรวดเร็ว สมรรถภาพทางกาย (Physical Fitness) ความสามารถของระบบตาง ๆ ของรา งกาย ในการทํางานอยา งมีประสิทธภิ าพและประสิทธิผล บุคคลที่ มสี มรรถภาพทางกายดีน้นั จะสามารถประกอบกจิ กรรมในชีวิตประจําวันไดอยางกระฉับกระเฉง โดยไมเหนื่อยลา จนเกินไปและยงั มีพลงั งานสาํ รองมากพอ สําหรับกจิ กรรมนันทนาการหรือกรณีฉุกเฉิน ในปจจุบันนักวิชาชีพดาน สุขศึกษาและพลศึกษาไดเห็นพองตองกันวา สมรรถภาพทางกายสามารถจัดกลุมไดเปนสมรรถภาพทางกายเพ่ือ สุขภาพ (Health – Related Physical Fitness) และหรือสมรรถภาพกลไก (Motor Fitness) สมรรถภาพ เชงิ ทักษะปฏิบัติ (Skill – Related Physical Fitness) สมรรถภาพทางกายเพื่อสขุ ภาพ (Health – Related Physical Fitness) ความสามารถของระบบตาง ๆ ในรางกายประกอบดวย ความสามารถเชิงสรีรวิทยาดานตาง ๆ ท่ีชวย ปองกันบุคคลจากโรคท่ีมีสาเหตุจากภาวะการขาดการออกกําลังกาย นับเปนปจจุบันหรือตัวบงช้ีสําคัญของการมี สุขภาพดี ความสามารถหรือสมรรถนะเหลานี้ สามารถปรับปรุงพัฒนาและคงสภาพได โดยการออกกําลังกายอยาง สมาํ่ เสมอ สมรรถภาพทางกายเพอ่ื สขุ ภาพมอี งคป ระกอบดงั นี้ ๑. องคประกอบของรางกาย (Body Composition) ตามปกติแลวในรางกายมนุษยประกอบดวย กลามเน้ือ กระดูก ไขมัน และสวนอ่ืน ๆ แตในสวนของสมรรถภาพทางกายน้ัน หมายถึง สัดสวนปริมาณ ไขมนั ในรา งกายกบั มวลรางกายทีป่ ราศจากไขมัน โดยการวัดออกมาเปนเปอรเซ็นตไ ขมนั (%fat) ดว ยเคร่อื ง ๒. ความทนทานของระบบไหลเวียนโลหิต (CardiorespiratoryEndurance) หมายถึง สมรรถนะเชิง ปฏิบัติของระบบไหลเวียนโลหิต (หัวใจ หลอดเลือด) และระบบหายใจในการลําเลียงออกซิเจนไปยังเซลล กลามเน้ือ ทําใหรางกายสามารถยืนหยัดท่ีจะทํางานหรือออกกําลังกายท่ีใชกลามเน้ือมัดใหญเปนระยะเวลา ยาวนานได ๓. ความออนตวั หรอื ความยดื หยุน (Flexibility) หมายถึง พิสัยของการเคล่ือนไหวสูงสุดเทาท่ีจะทําได ของขอ ตอหรอื กลุม ขอตอ

๔. ความทนทานหรอื ความอดทนของกลามเนอื้ (Muscular Endurance) หมายถึง ความสามารถของ กลามเน้ือมัดใดมัดหนึ่งหรือกลุมกลามเนื้อ ในการหดตัวซ้ํา ๆ เพ่ือตานแรงหรือความสามารถในการคงสภาพการ หดตวั คร้ังเดียวไดเปนระยะเวลายาวนาน ๕. ความแข็งแรงของกลามเน้ือ (Muscular Strength) หมายถึง ปริมาณสูงสุดของแรง ท่ี กลามเนื้อมดั ใดมัดหนงึ่ หรอื กลุม กลา มเน้ือสามารถออกแรงตา นทานได ในชว งการหดตัว ๑ ครงั้ สุขบญั ญัตแิ หง ชาติ (National Health Disciplines) ขอ กําหนดทเ่ี ด็กและเยาวชน ตลอดจนประชาชนท่วั ไป พงึ ปฏบิ ัติอยา งสมํา่ เสมอ จนเปนสุขนิสัย เพ่ือให มีสขุ ภาพดที งั้ รา งกาย จิตใจ และสงั คม ซ่งึ กําหนดไว ๑๐ ประการ ดงั นี้ ๑. ดแู ลรกั ษารางกายและของใชใ หสะอาด สี ๒. รกั ษาฟน ใหแ ขง็ แรงและแปรงฟนทกุ วนั อยา งถูกตอ ง ๓. ลา งมือใหสะอาดกอนกนิ อาหารและหลังการขับถาย ๔. กินอาหารสุก สะอาด ปราศจากสารอันตราย และหลีกเลี่ยงอาหารรสจัด ฉดู ฉาด ๕. งดบุหรี่ สรุ า สารเสพตดิ การพนนั และการสําสอ นทางเพศ ๖. สรา งความสัมพนั ธในครอบครวั ใหอบอุน ๗. ปองกนั อบุ ตั ิภยั ดว ยการไมประมาท ๘. ออกกาํ ลังกายสมํ่าเสมอและตรวจสุขภาพประจาํ ป ๙. ทําจิตใจใหร าเริงแจม ใสอยเู สมอ ๑๐.มสี าํ นกึ ตอสวนรวม รว มสรา งสรรคสังคม สขุ ภาพ (Health) สุขภาวะ (Well – Being หรือ Wellness) ท่ีสมบูรณและเช่ือมโยงกันเปนองครวมอยางสมดุลทั้งมิติ ทางจติ วิญญาณ (มโนธรรม) ทางสงั คม ทางกาย และทางจิต ซ่ึงมิไดหมายถึงเฉพาะความ ไมพิการและ ความไมม ีโรคเทา นน้ั สุนทรียภาพของการเคล่ือนไหว (Movement Aesthetic) ศลิ ปะและความงดงามของทวงทาในการเคล่ือนไหวรางกายในอิริยาบถตาง ๆ ซ่ึงเปนผลมาจากความคิด สรางสรรคในการออกแบบทาทางการเคลื่อนไหวและการฝกฝนจนเกิดความชํานาญ สามารถแสดงออกมาเปน ความกลมกลืนและตอเนือ่ ง แอโรบิก (Aerobic) กระบวนการสรางพลังงานแบบตองใชอากาศ ซ่ึงในท่ีน้ี หมายถึง ออกซิเจน (Aerobic -energe delivery) ในการสรางพลังงานของกลา มเนือ้ เพ่ือทาํ งานหรือเคล่อื นไหว นั้น กลามเน้ือจะมีวิธีการ ๓ แบบท่ี จะไดพลังงานมา แบบที่ ๑ เปน การใชพ ลังงานท่ีมสี าํ รองอยูใ นกลา มเน้อื ซึง่ จะใชไ ดใ นเวลาไมเ กิน ๓ วนิ าที แบบท่ี ๒ การสังเคราะหพลังงานโดยไมใชออกซิเจน (Anaerobic energy delivery) ซงึ่ ใชไ ดไมเกิน ๑๐ วนิ าที แบบที่ ๓ การสังเคราะหส ารพลังงาน โดยใชออกซเิ จน ซงึ่ จะใชพ ลังงานไดร ะยะเวลานาน


Like this book? You can publish your book online for free in a few minutes!
Create your own flipbook