การทำอาหารไก่แบบลดต้นทุน

สูตรอาหารไก่ทาํ มือ เพ่ือลดต้นทุนและสุขภาพไก่แขง็ แรง อาหารท่ีใช้เลีย้ งไก่ สําหรับผ้เู ลีย้ งไก่พืน้ บ้านหรือไก่พนั ธ์ทุ ว่ั ไปในท้องถ่ินชนบทจะเลีย้ งแบบปลอ่ ยให้ไก่หากินตามธรรมชาติ หรือให้อาหาร คือ ข้าวเปลือก ปลายข้าว และรํา เป็นหลกั ข้าวนอกจาก จะเป็นอาหารคนแล้ว บางสว่ นยงั เป็นอาหารไก่ด้วย ดงั นนั้ ในทกุ ๆ สว่ นของกระบวนการผลิตข้าวจงึ ถกู ใช้อยา่ งค้มุ คา่ ไมม่ ีสว่ นใดเหลือทงิ ้ อยา่ งไรก็ตามปัจจบุ นั เกษตรกรผ้เู ลีย้ งไกส่ ว่ นหนงึ่ ได้หนั มาซือ้ อาหารสําเร็จรูปให้ไกก่ ินเพราะเหน็ วา่ ให้คณุ คา่ ทางอาหารดกี วา่ และสะดวก แตก่ ็ต้องแลกมาด้วยต้นทนุ ท่ีสงู กวา่ ทําให้เกษตรกรบางกลมุ่ ได้พยายามคดิ ค้นสตู รอาหารไก่ขนึ ้ มาเอง และให้สามารถคงคณุ ภาพอาหาร ท่ีมีไขมนัคาร์โบไฮเดรต โปรตีน แร่ธาตุ และวติ ามินเหมือนอาหารไกส่ ําเร็จรูป หรือดีกวา่ ที่มีขายตามร้านขายอาหารสตั ว์อีกด้วย การคดิ ค้นสตู รอาหารไก่ ผ้พู ฒั นาสตู รมีหลกั การวา่ ต้องปรับให้เหมาะสมกบั พนั ธ์ไุ ก่ ลกั ษณะสถานที่ วตั ถดุ บิ หาง่ายในท้องถ่ิน สว่ นผสมสามารถให้คณุ คา่ ทางอาหารครบ ถ้วน อีกทงั้ ยงั ป้ องกนั และรักษาโรคได้และที่สําคญั คอื ต้องลดต้นทนุ สตู รอาหารไกท่ ่ีจะนําเสนอตอ่ ไปนีเ้ป็นการเผยสตู รครัง้ แรก ในเวทีเสวนา การเลีย้ งสตั ว์และผลิตอาหารสตั ว์ งานมหกรรมพนั ธุกรรมพืน้ บ้าน วนั ที่ 26-28 กมุ ภาพนั ธ์2559 ณ จงั หวดั ขอนแกน่ สําหรับความรู้เร่ืองสตู รอาหารต้องขอขอบคณุ วทิ ยากรสองทา่ น คือ คณุ วีระยทุ ธ์ สวุ ฒั น์ และคณุ ก้องเกียรติ ถาดทอง แม้ทงั้ สองทา่ นจะเลีย้ งพนั ธ์ไุ ก่ที่แตกตา่ งกนั และที่สําคญั คณุ วีระยทุ ธ์ เลีย้ งไกอ่ ยใู่ นเขตพืน้ ที่ชนบท สว่ นคณุ ก้องเกียรติ เลีย้ งไก่ในเขตเมือง แตท่ งั้ สองคนนีก้ ็มีความรู้ในบริบทของตนเองที่นา่ สนใจไมแ่ พ้กนั คุณวีระยทุ ธ สุวัฒน์ จากเครือขา่ ยเกษตรกรรมทางเลือก ต.หนองแคน อ.ปทมุ รัตต์ จ.ร้อยเอ็ดกลมุ่ เกษตรกรในชมุ ชนและตนเอง เลีย้ งไกเ่ นือ้ (ประดดู่ าํ ไกส่ ามสายเลือด เป็นต้น) ไกไ่ ข่ โดยเฉพาะไก่ 3สายเลือดซง่ึ เป็นได้ทงั้ ไกไ่ ข่ และไก่เนือ้ มีตลาดเขียวเป็นพืน้ ท่ีรองรับ 1

สูตรอาหารสูตรท่ี 1ส่วนผสมและวิธีทาํ 1. หยวกกล้วย 3 กก. 2. กากนํา้ ตาล 1 กก. (อาหารจลุ นิ ทรีย์) 3. เอ็มร้อย 1 ขวด 4. นมเปรีย้ ว 1 ขวด - อาหารหมกั จากหยวกกล้วย เหมาะสําหรับเกษตรกรท่ีมีพืน้ ที่จํากดั โดยการใช้หยวกกล้วยท่ีลําต้น ไมแ่ ก่มาก ซอยให้เป็นแผน่ เลก็ ๆ ใสล่ งในถงั หมกั แล้วใสส่ ว่ นผสมที่เหลือ - ปิดไว้ 1 อาทิตย์ - สามารถให้ไกก่ ินได้เลย หรือวา่ จะผสมอาหารอยา่ งอ่ืนร่วมก็ได้สูตรท่ี 2ส่วนผสมและวิธีทาํ 1. แกลบ 5 กก. 2. กากนํา้ ตาล 1 กก. 3. รํา ½ กก. - หมกั ไว้ 5 วนั จะสงั เกตวา่ มีหนอนสีขาว (ใสถ่ งั ปิดไว้) - วตั ถปุ ระสงคเ์ พ่ือให้เกิดหนอน (สําหรับเลีย้ งไก่) - ไก่ 50 ตวั พืน้ ที่ประมาณ ครึ่งงาน (ปลอ่ ยอสิ ระแตล่ ้อมรัว้ ) - อตั ราความเหมาะสมประมาณ 50 ตวั (เหมาะสม)สูตรอาหารป้ องกันและรักษาโรคไก่สตู รยารักษา สตู รฟ้ าประทาน (สมนุ ไพร) คนกินได้โรค อหิวาต์/ นวิ คาสเซิล/ ฝี ดาษ ฯลฯ 1. บอระเพด็ 1 กก. 2. ฟ้ าทะลายโจร 1 กก. 3. กระเทียม ½ กก. 2

4. นํา้ ตาลทรายแดง 1 กก. - นํานํา้ ตาลทรายแดงเคี่ยว (ไมต่ ้องใสน่ ํา้ ) ครึ่งกิโลกรัมกอ่ น - ผสมกบั สว่ นผสมอ่ืน หมกั ไว้ 30 วนั - สามารถให้ไก่กินประมาณ 1 ช้อน หรือผสมนํา้ ให้ไก่กินก็ได้ (อตั รา 5 ลิตรตอ่ ยา 1 ช้อนแกง) - สามารถกินได้ทงั้ ไก่ไข่ ไกเ่ นือ้ สว่ น คุณก้องเกียรติ ถาดทอง ผ้มู ีใจรักเลีย้ งสตั ว์ในเมืองกรุงจนได้ชื่อวา่ “เจ้าชายสัตว์ ” ไกท่ ี่เลีย้ งอาศยั อยแู่ บบห้องพกั เนื่องจากสถานท่ีคบั แคบ การอาศยั ของไก่ สามารถเกิดโรคได้งา่ ยจงึ คดิ ค้นสตู รอาหารไกส่ มนุ ไพร ท่ีป้ องกนั และรักษาโรคได้ ปกตเิ น้นการเลีย้ งพนั ธ์โุ รสไอแลนเรส ซงึ่ เป็นไกส่ ายพนั ธ์แุ ท้(ปลายหางดํา) และเล็กฮอร์นขาว และ บาร์พี เฮด็ ร็อกสูตรอาหารป้ องกันและรักษาโรคไก่ส่วนผสมและวธิ ีทาํ 1. ฟ้ าทะลายโจร 1 กก. 2. นํา้ ตาลทรายแดง 1 กก. 3. โทงเทง 1 กก. 4. นํา้ เปลา่ - หมกั กบั นํา้ ตาลทรายอตั รา 1:1:1 หมกั ไว้ประมาณ 1 เดอื น นําสว่ นผสมทงั้ 3 อยา่ งผสมให้เข้ากนั แล้วเตมิ นํา้ ให้พอทว่ ม ใสภ่ าชนะท่ีมีฝาปิด แล้วหมกั ทงิ ้ ไว้ประมาณ 1 เดอื น ก็สามารถนํามาใช้ผสมกบั อาหารให้ไก่กินได้จะทําให้ไก่มีสขุ ภาพดี ลดอตั ราการเกิดโรค --------------------------------------- 3