โครงงานคอมพิวเตอร์-เรื่อง-เครื่องจ่ายแอลกอฮอล์อัตโนมัติ-Automatic-Alcohol-Dispenser

โครงงานคอมพวิ เตอร์ เรอ่ื ง เคร่ืองจ่ายแอลกอฮอล์อัตโนมัติ ( Automatic Alcohol Dispenser ) จัดทำโดย 1. นำยเดชำวตั แก้วโก เลขที่ 6 2. นำงสำวชนม์นิภำ วงั สำร เลขที่ 14 3. นำงสำวณัฐกฤตำ พันธ์เุ หม เลขท่ี 16 4. นำงสำวมณฑกำนต์ กันธุระ เลขท่ี 23 5. นำงสำวหฤทชญำ แสงเขอื่ นแกว้ เลขท่ี 29 6. นำงสำวธนธรณ์ ทฆี ำวงค์ เลขท่ี 34 เสนอ นำยดำรงค์ คันธะเรศย์ รำยงำนโครงงำนคอมพวิ เตอร์เลม่ นี้เปน็ ส่วนหนงึ่ ของรำยวิชำ I30201 : IS1 กำรศึกษำคน้ คว้ำและกำรสร้ำงองคค์ วำมรู้ (Independent Study) โรงเรียนปัว ภำคเรียนที่ 1 ชน้ั มัธยมศึกษำปที ่ี 5/1 ปีกำรศกึ ษำ 2564 สำนกั งำนเขตพืน้ ทกี่ ำรศกึ ษำมธั ยมศึกษำ เขต 37

โครงงานคอมพิวเตอร์ เรื่อง เคร่ืองจ่ายแอลกอฮอล์อัตโนมัติ ( Automatic Alcohol Dispenser ) จัดทำโดย 1. นำยเดชำวัต แก้วโก เลขที่ 6 2. นำงสำวชนมน์ ภิ ำ วงั สำร เลขที่ 14 3. นำงสำวณัฐกฤตำ พันธ์เุ หม เลขท่ี 16 4. นำงสำวมณฑกำนต์ กนั ธุระ เลขท่ี 23 5. นำงสำวหฤทชญำ แสงเขอ่ื นแก้ว เลขท่ี 29 6. นำงสำวธนธรณ์ ทีฆำวงค์ เลขที่ 34 เสนอ นำยดำรงค์ คันธะเรศย์ รำยงำนโครงงำนคอมพวิ เตอร์เลม่ นีเ้ ปน็ ส่วนหนงึ่ ของรำยวชิ ำ I30201 : IS1 กำรศกึ ษำคน้ ควำ้ และกำรสรำ้ งองค์ควำมรู้ (Independent Study) โรงเรียนปวั ภำคเรยี นท่ี 1 ชั้นมธั ยมศึกษำปที ี่ 5/1 ปกี ำรศกึ ษำ 2564 สำนักงำนเขตพื้นท่กี ำรศกึ ษำมัธยมศกึ ษำ เขต 37

ก คานา โครงงำนเล่มน้เี ปน็ สว่ นหนง่ึ ของวิชำ I30201 : IS1 กำรศึกษำค้นคว้ำและกำรสร้ำงองค์ ควำมรู้ (Independent Study) สำหรับนกั ช้นั ประถมศึกษำปีที่ 5 จดั ทำขึน้ เพื่อทำควำมสะอำด และปอ้ งกันแบคทีเรยี ซึง่ เปน็ ต้นกำเนดิ ของโรคตำ่ ง ๆ โดยไรก้ ำรสัมผัส ให้กบั นกั เรยี นและบคุ ลำกร ภำยในโรงเรยี นปัว โดยรำยงำนโครงงำนเล่มนี้จะมเี นื้อหำเก่ียวกบั กำรจัดทำโครงงำน ซ่ึงจะมีบอกใน เรือ่ งของท่ีมำและควำมสำคญั ในกำรทำโครงงำนน้ี เอกำรทีเ่ กยี่ วข้อง ขั้นตอนกำรดำเนินงำน ผลกำร ดำเนนิ งำนของโครงงำน ดงั นนั้ ผจู้ ัดทำจึงได้ทำจงึ ไดส้ ร้ำงเครื่องจำ่ ยเจลแอลกอฮอล์อัตโนมตั ขิ ึ้นมำเพ่อื ใช้ในกำร แกป้ ัญหำในกำรใช้ขวดกดเจลแบบเก่ำและเป็นลดกำรตดิ ตอ่ โรคทำงกำรสมั ผสั ผจู้ ดั ทำหวงั เปน็ อย่ำงย่ิงวำ่ โครงงำนเล่มนีจ้ ะสำมำรถช่วยเพิ่มควำมรู้ ควำมเขำ้ ใจ แก่ผู้อ่ำน หรือนักเรียน นกั ศึกษำ ที่กำลังหำข้อมูลเรื่องนี้อยู่ หำกมีข้อแนะนำหรอื ขอ้ ผดิ พลำดประกำรใด ผูจ้ ัดทำ ขอน้อมรับไวแ้ ละขออภัยมำ ณ ทนี่ ้ดี ้วย คณะผจู้ ดั ทำ

ข หัวข้อของโครงงาน : เครอ่ื งจำ่ ยแอลกอฮอลอ์ ัตโนมตั ิ ( Automatic Alcohol Dispenser ) ประเภทของโครงงาน : โครงงำนคอมพวิ เตอร์ ผูเ้ สนอโครงงาน : นำยเดชำวตั แก้วโก และคณะ ครทู ี่ปรึกษาโครงงาน : นำยภคพล วฒั นะ และ นำยดำรงค์ คันธะเรศย์ ปีการศกึ ษา : 2564 บทคัดยอ่ กำรทำโครงงำนนม้ี วี ตั ถปุ ระสงค์เพ่ือ 1) สร้ำงและประสิทธิภำพชุดกดขวดเจลล้ำงมอื อัตโนมตั ิ และ 2) หำควำมพงึ พอใจของผใู้ ช้ชุดกดขวดเจลล้ำงมืออัตโนมตั ิโดยมกี ลมุ่ เปำ้ หมำย ได้แก่ นักเรียนชัน้ มธั ยมศึกษำปีที่ 5/1 โรงเรียนปัว จำนวน 36 คน และนักเรยี นช้นั มัธยมศึกษำปีที่ 5/2 โรงเรยี นปัว จำนวน 40 คน เคร่อื งมือท่ใี ช้ในกำรวเิ ครำะห์ผล คือ 1) แบบทดสอบหำประสิทธกิ ำรทำงำนของ เครือ่ งจ่ำยแอลกอฮอล์อตั โนมัติ 2) แบบประเมินหำควำมพงึ พอใจของผใู้ ช้เคร่ืองจำ่ ยแอลกอฮอล์ อัตโนมตั ิ สถติ ทิ ี่ใช้ในวเิ ครำะห์ผล คือ ค่ำเฉลย่ี และคำ่ เบี่ยงเบนมำตรฐำน จำกกำรทำแบบสอบถำม พบวำ่ 1) กำรทดสอบหำประสทิ ธิภำพกำรทำงำนของเคร่ืองจ่ำยแอลกอฮอล์อัตโนมัติ สำมำรถจำ่ ยเจล แอลกอฮอล์ให้ทำงำนออกใชง้ ำนได้ดีทุกครงั้ และของเคร่ืองจ่ำยแอลกอฮอล์อัตโนมตั ิสำมำรถจ่ำยเจล ใชง้ ำนไดจ้ นหมดขวด มคี ำ่ เฉลีย่ เท่ำกบั 85 ครัง้ 2) กำรหำควำมพงึ พอใจของผูใ้ ช้ของเคร่ืองจ่ำย แอลกอฮอล์อัตโนมัติพบวำ่ ประสิทธภิ ำพกำรทำงำนของของเคร่อื งจ่ำยแอลกอฮอล์อัตโนมัติสรปุ ภำพ โดยรวมอยู่ใน ระดบั มำก ค่ำเฉลี่ย 4.52

ค กติ ตกิ รรมประกาศ โครงงำนเรอ่ื งนป้ี ระกอบดว้ ยกำรดำเนินงำนหลำยข้ันตอน นับต้งั แต่กำรศกึ ษำหำข้อมลู กำรทดลอง กำรวิเครำะห์ผลกำรทดลอง กำรจัดทำโครงงำนเป็นรปู เล่ม จนกระทั่งโครงงำนน้สี ำเรจ็ ลุลว่ งไปไดด้ ้วยดี ตลอดระยะเวลำดงั กล่ำวคณะผจู้ ัดทำโครงงำนได้รบั ควำมช่วยเหลือและคำแนะนำ ในดำ้ นต่ำงๆ ตลอดจนได้รับกำลังใจจำกบุคคลหลำยท่ำน คณะผ้จู ดั ทำตระหนกั และซำบซึ้งในควำม กรุณำจำกทุกๆท่ำนเปน็ อย่ำงยิ่ง ณ โอกำสนี้ ขอขอบคุณทุกๆ ท่ำน ดังน้ี กรำบขอบพระคุณ คุณครูภคพล วัฒนะ ผู้ให้คำแนะนำและได้เมตตำให้ควำมชว่ ยในทุกๆ ด้ำน ตลอดจนเอ้ือเฟือ้ ห้องปฏิบัตกิ ำรและเครือ่ งมือต่ำงๆในกำรทำโครงงำนน้ีจนประสบควำมสำเรจ็ กรำบขอบพระคุณ คณุ ครูดำรงค์ คันธะเรศย์ ท่ีใหค้ วำมอนเุ ครำะห์ และใหค้ วำมช่วยเหลอื ใน ด้ำนตำ่ งๆ อำจำรย์เสำวลักษณ์ ท่คี อยดแู ลเอำใจใสแ่ ละให้คำปรึกษำอย่ำงดี ขอขอบคุณ เพ่ือนๆ ท่ีไดใ้ ห้ควำมช่วยเหลือในกำรทำโครงงำน ท้ำยท่สี ุด ขอกรำบขอบพระคุณ คณุ พ่อและคุณแม่ ผ้เู ป็นที่รกั ผใู้ ห้กำลังใจและให้โอกำส กำรศึกษำอันมคี ำ่ ย่ิง คณะผ้จู ัดทำ

สารบญั ง คำนำ หน้า บทคดั ย่อ กติ ตกิ รรมประกำศ ก สำรบัญ ข สำรบญั ตำรำง ค สำรบญั ภำพ ง บทท่ี 1 บทนำ จ ฉ ท่ีมำและควำมสำคัญ 1 วตั ถุประสงค์ 1 ขอบเขตของโครงงำน 2 ปญั หำ 2 สมมตฐิ ำน 2 นยิ ำมศัพทเ์ ฉพำะ 3 ผลที่คำดว่ำจะได้รับ 3 บทท่ี 2 เอกสำรและงำนวิจยั ทเี่ กีย่ วข้อง 3 บทท่ี 3 อุปกรณ์และวิธีกำรดำเนินงำน 4 บทท่ี 4 ผลกำรดำเนินงำน 21 บทท่ี 5 สรุปผลกำรดำเนนิ งำน 26 บรรณำนุกรม 29 ภำคผนวก 30 31

สารบัญตาราง จ ตารางท่ี หน้า 26 ตำรำงที่ 4.1 ข้อมลู ผูต้ อบแบบสอบถำม 27 ตำรำงที่ 4.2 ประสทิ ธิภำพของเครื่องจำ่ ยแอลกอฮอล์อตั โนมตั ิ 27 ตำรำงที่ 4.3 ระดบั ควำมพงึ พอใจ

สารบญั ภาพ ฉ ภาพท่ี หน้า รูปท่ี 1 Coronaviruses 4 รูปที่ 2 เมทำนอล 10 รปู ที่ 3 เอทำนอล 11 รปู ท่ี 4 ไอโซโพรพำนอล 11 รปู ที่ 5 บิวทำนอล 12 รูปที่ 6 Arduino 15 รปู ท่ี 7 kidbright IDE 16 รปู ท่ี 8 เครื่องจักรอัตโนมตั ิ 17 รูปท่ี 9 Proximity Sensors 18 รูปที่ 10 เซนเซอร์ตรวจจับวตั ถุ 19 รปู ที่ 11 เซนเซอร์วดั ควำมดนั (Pressure sensors) 20

บทท่ี 1 บทนา ท่มี าและความสาคัญ โรคโควดิ -19 (COVID-19, ย่อจำก Coronavirus disease 2019) เปน็ โรคตดิ เชอ้ื ทำงเดิน หำยใจที่เกิดจำกไวรสั โคโรนำท่ีกลำยพนั ธ์ุในธรรมชำตเิ ป็นสำย พันธุ์ใหม่ ซึง่ มชี ่ือทำงกำรว่ำ SARS- CoV-2 ทำใหเ้ กดิ ไข้ ไอ และอำจมปี อดอักเสบเชอ้ื ไวรสั โคโรน่ำ (CoVs) เปน็ ไวรัสชนิดอำรเ์ อน็ เอสำย เด่ียว (single stranded RNA virus) ใน Family Coronaviridae มีรำยงำนกำรพบเชอ้ื มำตั้งแต่ชว่ ง ปี ค.ศ. 1965 โดยสำมำรถตดิ เชอ้ื ได้ทั้งในคนและสัตว์ เช่น หนู ไก่ ววั ควำย สุนขั แมว กระตำ่ ย และ สุกร ประกอบด้วยชนดิ ย่อยหลำยชนิดและทำให้มีอำกำรแสดงในระบบต่ำงๆ เชน่ ระบบทำงเดนิ หำยใจ (รวมถึงโรคทำงเดนิ หำยใจเฉยี บพลันรุนแรง หรือซำร์ส; SARSCoV) ระบบทำงเดินอำหำร ระบบประสำท หรอื ระบบอน่ื ๆ ซ่งึ กำรแพรข่ องเชอื้ ไวรัสน้ีมีกำรระบำดใหญ่ไปทว่ั ส่งผลกระทบแก่ หลำยประเทศทั่วโลก ทำให้สถำนกำรณ์ในสังคมไทยไมส่ ำมำรถหลกี เลี่ยงปัญหำเร่ืองเช้ือโรคได้เลย เรำ ยังตอ้ งออกไปสัมผสั มลภำวะ เชื้อแบคทีเรยี ทำให้ติดเชอ้ื โรคและมีโอกำสทีจ่ ะล้มปว่ ยได้ซึ่งมคี วำม เป็นไปไดส้ งู ทจ่ี ะเกดิ ข้ึน เพรำะในชีวิตประจำวันของเรำส่วนมำกจะใชม้ ือในกำรดำรงชีวติ ประจำวนั ของเรำสว่ นใหญ่ เชน่ รบั ประทำนอำหำร, สัมผสั กบั ผอู้ ่ืน ฯลฯ ซง่ึ ทำให้ผู้ทีส่ ัมผัสใกล้ชิดกับผู้ตดิ เชอื้ หรอื อำจจะสัมผัสกบั เชอ้ื ที่ออกมำกับส่งิ คดั หลั่งจำกระบบหำยใจของผูป้ ว่ ย (น้ำลำย เสมหะ นำ้ มูก) แล้วอำจจะนำเขำ้ สู่ รำ่ งกำยทำงปำก จมูก ตำ (อวัยวะทม่ี เี ย่ือเมือกบุ) โดยได้อยู่ในชมุ ชนท่ีมผี ปู้ ่วยอยู่ ดว้ ย โดยไมร่ ะมดั ระวังเพียงพอ ตำมคำแนะนำจำกหนว่ ยงำนสำธำรณสขุ ในพ้ืนทว่ี ิธปี ้องกัน กำรแพรร่ ะบำดของโรคโควิด-19 ล้ำงมือบ่อยๆ ด้วยสบแู่ ละ หรือเจลล้ำงมือทมี่ ีส่วนผสมหลักเปน็ แอลกอฮอลร์ ักษำระยะห่ำงที่ ปลอดภยั จำกผทู้ ่ีไอหรือจำมไม่สมั ผัสตำ จมกู หรือปำกปดิ จมูกและปำก ด้วยข้อพับด้ำนในขอ้ ศอกหรือ กระดำษชำระเมื่อไอหรือจำมเกบ็ ตัวอยู่บำ้ น โดยกำรลำ้ งมือ ดว้ ยนำ้ และสบู่ ใหท้ ่วั และนำนพอ (ประมำณ 20 วินำที) และเช็ดมือให้ แหง้ –กำรลำ้ งมือด้วยน้ำและสบูจ่ ะกำจัดครำบสกปรก และฆำ่ เชื้อไวรัส ไมจ่ ำเป็น ตอ้ งใชส้ บู่ทีผ่ สมสำรฆำ่ เช้ือ –ถำ้ ไม่มนี ำ้ และสบู่ จงึ ใชแ้ อลกอฮอล์(60-70 % ซ่งึ มัก อยู่ในรปู เจล หรอื สเปรย์) ทำท่ัวมือที่ไมเ่ ปียกเพื่อฆ่ำเชอ้ื โรค

2 คณะผ้จู ัดทำเลง็ เห็นถึงปัญหำของขวดกดเจลธรรมดำท่ีใชใ้ นทั่วไปท่ีมักเปน็ กำรกดเจลเองซ่ึง ยังมีกำรสมั ผัสอยู่ทำให้สิ่งสกปรกน้ันไปตดิ อยู่ที่ตัวปั๊มดว้ ยเหตุนี้คณะผจู้ ัดทำเลยคิดเคร่อื งจ่ำยเจล แอลกอฮอล์อัตโนมัติเพื่อให้อำนวยควำมสะดวกในกำรใช้ กำรสรำ้ งเครอ่ื งจำ่ ยเจลแอลกอฮอล์อตั โนมตั ิ ข้ึนเพื่อใชง้ ำนได้จริงเพ่ือควำมปลอดภยั ในกำรทำงำนท่ี หลีกเลีย่ งไม่ได้เพรำะกำรทำงำนเซอร์วิสพบ เจอผคู้ นหลำกหลำยและจับซ้อมสง่ิ ของต่ำงๆที่หลกี เล่ียงไม่ได้ วัตถปุ ระสงค์ 1. เพอ่ื สรำ้ งและหำประสทิ ธภิ ำพของเครือ่ งกดแอลกอฮอล์แบบอัตโนมัติ 2. เพือ่ ป้องกนั กำรแพรร่ ะบำดของโรคติดเชือ้ ไวรัสโคโรนำ 2019 (COVID-19) จำกกำร สมั ผัสขวดเจลแอลกอฮล์ 3. เพอ่ื หำควำมพึงพอใจของผใู้ ช้ทีม่ ีตอ่ กำรใชเ้ คร่ืองกดเจลอัตโนมตั ิ ขอบเขตของโครงาน ประชำกรและกลมุ่ ตัวอยำ่ ง  ประชำกรท่ีใชใ้ นกำรศึกษำครั้งนี้ คอื นกั เรยี นโรงเรียนปัวทุกระดับชน้ั สำนกั งำนเขต พนื้ ทกี่ ำรศึกษำมัธยมศกึ ษำ เขต 37 ภำคเรียนท่ี 1 ปีกำรศึกษำ 2564  กลุ่มตัวอย่ำงทดลอง ท่ใี ช้ในกำรศกึ ษำ หำประสิทธิภำพของ Automatic Alcohol Dispenser (เครอ่ื งจำ่ ยแอลกอฮอลอ์ ตั โนมัติ) คือ นกั เรยี นช้ันมธั ยมศึกษำปที ่ี 5/1 โรง เรียนปวั จำนวน 36 คน  กล่มุ ตวั อย่ำงจรงิ ที่ใช้ในกำรศึกษำ หำประสิทธภิ ำพของ Automatic Hand Sanitizer Machine (เครือ่ งจำ่ ยแอลกอฮอล์อตั โนมัต)ิ คือ นกั เรียนช้ันมธั ยมศึกษำปที ี่ 5/2 โรง เรียนปัว จำนวน 40 คน ปญั หา นกั เรียนโรงเรยี นปัวไมเ่ หน็ ถงึ ควำมสำคัญต่อกำรใชเ้ จลแอลกอฮอลใ์ นกำรล้ำงมือ

3 สมมติฐาน กำรใช้เจลแอลกอฮอลใ์ นกำรลำ้ งมือจะชว่ ยให้นกั เรียนโรงเรยี นปวั มีควำมเสย่ี งต่อกำรติดเชื้อ ไวรสั โควดิ -19 น้อยลง รวมถงึ ปอ้ งกนั เช้ือไวรัสอืน่ ๆ นยิ ามศพั ท์เฉพาะ ประสทิ ธภิ ำพ หมำยถึง ควำมคงทน ควำมแขง็ แรงของผลิตภณั ฑ์ อตั รำกำรฉีด ควำมแม่นยำ้ ในกำรตรวจจบั ของเซ็นเซอร์ และ ควำมเรว็ ของกำรตอบสนองของเครื่องจ่ำยแอลกอฮอล์ วัดผลโดย แบบประเมนิ ควำมพงึ พอใจของผู้ใช้งำนจริง ผลท่คี าดว่าจะได้รับ 1. สำมำรถเป็นครื่องจำ่ ยแอลกอฮอลท์ ่ีให้ควำมสะดวกสบำยแกผ่ ู้ใช้ได้ 2. สำมำรถลดกำรแพร่กระจำ่ ยของเชอ้ื ไวรัสโคโรน่ำ (COVID-19) จำกกำรสัมผสั ขวดเจล แอลกอฮอล์ได้

บทท่ี 2 เอกสารท่ีเกี่ยวข้อง ในกำรศึกษำครง้ั นไี้ ด้ศึกษำเอกสำรท่เี ก่ียวข้องกบั โครงงำนและกำรสรปุ ได้ ดังน้ี 2.1 โควดิ 19 2.2 วิธกี ำรปอ้ งกนั โควดิ 19 2.3 ประเภทของแอลกอฮอล์ 2.4 กำรฆ่ำเชื้อของเจลแอลกอฮอล์ 2.5 โปรแกรมท่ใี ชเ้ ขียนโคด้ 2.6 ระบบกำรทำงำนของเคร่ืองจ่ำยอัตโนมัติ 2.1 โควิด 19 2.1.1 ไวรัสโคโรน่าคืออะไร ไวรสั โคโรนำเปน็ ไวรสั ในวงศ์ใหญท่ ี่เปน็ สำเหตขุ องโรคท้ังในสัตว์และคน ในคนนนั้ ไวรัสโคโร นำหลำยสำยพนั ธ์ุทำให้เกิดโรคระบบทำงเดินหำยใจตั้งแตโ่ รคหวดั ธรรมดำจนถงึ โรคท่มี ีอำกำรรนุ แรง เชน่ โรคทำงเดนิ หำยใจตะวันออกกลำง (MERS) และโรคระบบทำงเดนิ หำยใจเฉียบพลันร้ำยแรง (SARS) ไวรัสโคโรนำทค่ี ้นพบลำ่ สดุ ทำให้เกิดโรคตดิ เชอื้ ไวรัสโคโรนำ 2019 หรือโควิด 19 ( World Health Organization , 2564:ออนไลน์ ) รปู ท่ี 1 Coronaviruses ( ท่มี ำ : who world health organization )

5 2.1.2 โรคโควดิ 19 คอื อะไร โรคโควิด 19 คอื โรคติดตอ่ ซ่ึงเกดิ จำกไวรัสโคโรนำชนดิ ทม่ี ีกำรค้นพบลำ่ สดุ ไวรสั และโรคอบุ ตั ิ ใหม่น้ไี มเ่ ปน็ ท่รี ู้จกั เลยก่อนทจี่ ะมีกำรระบำดในเมืองอู่ฮนั่ ประเทศจีนในเดือนธันวำคมปี 2019 ขณะน้ี โรคโควดิ 19 มกี ำรระบำดใหญ่ไปท่ัว สง่ ผลกระทบแก่หลำยประเทศท่ัวโลก (World Health Organization , 2564:ออนไลน)์ 2.1.3 ตน้ กาเนิดของเชอื้ ไวรัสโคโรน่า ตน้ ตอของไวรสั นำ่ จะมำจำกกำรท่ีไวรสั จำกสัตวต์ วั กลำงระบำดมำสู่คน ผูป้ ว่ ยรำยแรกเท่ำที่ ทรำบกนั เริม่ มีอำกำรต้ังแต่วันที่ 1 ธันวำคม และไมม่ ีควำมเชอื่ มโยงกับตลำดต้องสงสัยในเมอื งอฮู่ น่ั ประเทศจีน แต่ผู้ป่วยหลำยรำยอำจมีมำตัง้ แตช่ ว่ งกลำงเดอื นพฤศจิกำยนหรอื ก่อนหนำ้ น้ัน มีกำรเก็บตัวอย่ำงจำกสงิ่ แวดลอ้ มในตลำดไปส่งตรวจและพบเชือ้ ไวรสั และพบมำกทส่ี ุดในบริเวณทีค่ ำ้ สตั วป์ ำ่ และสัตวเ์ ลี้ยงในฟำรม์ และตลำดอำจเปน็ ต้นกำเนดิ ของไวรัสหรอื อำจมีบทบำทในกำรขยำยวง ของกำรระบำดในระยะเริ่มแรก ( World Health Organization , 2564:ออนไลน์ ) 2.1.4 เช้อื โควดิ -19 สายพันธ์ุทีม่ ีการระบาดแพรห่ ลายในประเทศไทย สำยพนั ธ์อุ งั กฤษ (B.1.1.7) พบครง้ั แรกทเี่ มอื งเคนต์ ของอังกฤษ เม่ือวนั ท่ี 20 กันยำยน 2563 และเขำ้ มำระบำดในประเทศไทยเม่อื ปลำยเดือนมีนำคม 2564 ซงึ่ จำกข้อมูลในหอ้ งทดลองพบว่ำ สำย พันธนุ์ มี้ ีกำรแพรก่ ระจำยได้ง่ำยขึ้นกวำ่ สำยพันธ์ุอ่นื ๆประมำณ 40-70% นอกจำกน้ียังพบว่ำมคี วำม รนุ แรงมำกขึน้ ทำให้มีอตั รำกำรเจบ็ ป่วยและเสียชีวิตสูงขนึ้ ถึง 30% สำยพนั ธ์ุแอฟรกิ ำใต้ (501Y.V2 หรือ B.1.351) พบคร้งั แรกในอำ่ วเนลสนั แมนเดลำ เมืองอีส เทิรน์ เคป ของแอฟริกำใต้ เมื่อเดอื นตุลำคม 2563 ซงึ่ ในประเทศไทยตรวจพบบริเวณคลัสเตอร์ท่ตี ำก ใบ จ.นรำธิวำส ในชว่ งพฤษภำคม 2564 ไวรัสสำยพนั ธนุ์ ี้มีกำรกลำยพันธุ์ในตำแหน่งสำคัญ จึงทำให้ เชื้อไวรสั มีควำมสำมำรถในกำรหลบหลีกภูมคิ ุ้มกันของรำ่ งกำยทีส่ รำ้ งขนึ้ มำได้ นนั่ หมำยควำมวำ่ ผูท้ ี่ เคยติดเช้ือแล้ว หรือได้รบั วคั ซีนแลว้ แมจ้ ะมภี มู คิ ุ้มกนั กอ็ ำจจะยังสำมำรถติดเชื้อโควิด-19 สำยพนั ธุ์ แอฟริกำใต้ซ้ำได้อีก นอกจำกน้ียงั มคี ุณสมบัติจับตัวเซลล์ได้ดีขน้ึ จงึ ทำให้ติดเชื้องำ่ ยขน้ึ ด้วย สำยพนั ธ์อุ นิ เดีย (B.1.617.1 และ B.1.617.2) พบคร้งั แรกในประเทศอินเดยี ก่อนจะมีกำร กระจำยไปในหลำยสิบประเทศ โดยในประเทศไทยพบที่คลัสเตอรแ์ คมปค์ นงำนหลักสี่ ไวรัสสำยพันธ์ุ นีไ้ ดร้ บั กำรยกระดบั เปน็ ไวรสั กลำยพนั ธุท์ ีน่ ำ่ กงั วลใจ (VOC) ในตน้ เดอื นพฤษภำคม 2564 เน่ืองจำก มี กำรแพรร่ ะบำดได้รวดเรว็ กว่ำสำยพันธอุ์ งั กฤษถงึ 60% (ภำควิชำจุลชีววิทยำ คณะแพทยศำสตร์ศิริ รำชพยำบำล มหำวิทยำลยั มหดิ ล ,2564 :ออนไลน)์

6 2.1.5 โควดิ -19 สายพันธ์เุ ดลตา้ เบต้า อัลฟา่ คอื อะไร หำกใครตดิ ตำมข่ำวเก่ยี วกบั กำรแพรร่ ะบำดของเช้ือโควิด-19 ในระยะน้ีก็มักจะไดย้ นิ คำว่ำ เชอื้ โควิดสำยพันธเุ์ ดลต้ำ สำยพนั ธอ์ุ ลั ฟ่ำ สำยพนั ธุ์เบตำ้ ฯลฯ ซ่ึงหลำยคนก็สงสัยว่ำมนั แตกต่ำงจำก สำยพนั ธุท์ ีเ่ รำกล่ำวมำแล้วขำ้ งตน้ อยำ่ งไร? แท้จรงิ ๆแลว้ มนั กค็ ือสำยพันธ์เุ ดยี วกันนัน่ เอง แตท่ ำง องค์กำรอนำมัยโลก (WHO) มกี ำรเปลี่ยนชอื่ ในกำรเรยี กสำยพนั ธ์โุ ควิด-19 จำกชอื่ ประเทศทพ่ี บเช้ือ ครัง้ แรกเป็นระบบตวั อักษรภำษำกรีกแทน เชน่ อัลฟ่ำ เบต้ำ แกมมำ และเดลต้ำ เพือ่ ลดกำรตีตรำ ประเทศน้นั ๆ วำ่ เปน็ ตน้ ตอกำรระบำดของเชื้อโรคโควิด-19 โดยมกี ำรบญั ญตั ชิ ื่อเรยี กสำยพันธ์โุ ควิด ใหม่ ดงั น้ี สำยพนั ธ์ุอลั ฟ่ำ (Alpha) ใช้เรยี กแทนสำยพนั ธุอ์ งั กฤษ (B.1.1.7) สำยพันธเ์ุ ดลต้ำ (Delta) ใช้เรียกแทนสำยพันธ์อุ ินเดยี (B.1.617.2) สำยพนั ธเุ์ บตำ (Beta) ใชเ้ รยี กแทนสำยพนั ธุ์แอฟริกำใต้ (B.1.351) สำยพันธแ์ุ กมมำ (Gamma) ใช้เรียกแทนสำยพันธบ์ุ รำซลิ (P.1) 2.1.6 อาการของโรคโควดิ 19 คอื อะไร อำกำรท่วั ไปของโรคโควดิ 19 พพี่ บมำกท่ีสดุ คือ ไข้ ไอ ลิน้ ไม่รบั รส จมกู ไม่ได้กล่นิ และ อ่อนเพลยี อำกำรท่ีพบน้อยกวำ่ แต่อำจมผี ลต่อผปู้ ่วยบำงรำยคอื ปวดเมื่อย ปวดหัว คดั จมูก น้ำมูก ไหล เจบ็ คอ ทอ้ งเสยี ตำแดง หรอื ผ่นื ตำมผวิ หนัง หรือสีผิวเปล่ยี นตำมนิ้วมือน้ิวเท้ำ อำกำรเหลำ่ นี้ มกั จะไมร่ ุนแรงนักและค่อยๆ เริม่ ทีละนอ้ ย บำงรำยตดิ เช้ือแตม่ อี ำกำรไมร่ ุนแรง ผปู้ ว่ ยส่วนมำก (80%) หำยป่วยไดโ้ ดยไม่ต้องเข้ำรกั ษำในโรงพยำบำล ประมำณ 1 ใน 5 ของผู้ ตดิ เชอ้ื โควิด 19 มีอำกำรหนักและหำยใจลำบำก ผู้สูงอำยุและมโี รคประจำตวั เช่น ควำมดันโลหติ สงู โรคหัวใจ โรคเบำหวำน หรือมะเร็งมีแนวโน้มท่ีจะมีอำกำรป่วยรุนแรงกวำ่ อย่ำงไรก็ตำมทุกคนสำมำรถ ติดโรคโควิด 19 ได้และอำจป่วยรุนแรง ( World Health Organization , 2564:ออนไลน์ ) 2.1.7 การแพร่เชอ้ื โรคโควดิ 19 กำรแพรเ่ ช้ือโรคโควิด19นี้โดยหลักแล้ว แพรจ่ ำกคนส่คู นผำ่ นทำงฝอยละอองจำกจมูกหรือปำก ซ่ึงขบั ออกมำเม่ือผูป้ ่วยไอหรอื จำม เรำรบั เชอื้ ไดจ้ ำกกำรหำยใจเอำฝอยละอองเขำ้ ไปจำกผูป้ ว่ ยหรือ จำกกำรเอำมือไปจบั พนื้ ผวิ ที่มีฝอยละอองเหล่ำน้นั แลว้ มำจับตำมใบหนำ้ ระยะเวลำนบั จำกกำรตดิ เชื้อ และกำรแสดงอำกำร (ระยะฟักตวั ) มตี ั้งแต่ 1-14 วันและมีคำ่ เฉล่ยี อยู่ที่ 5-6 วันเกิน 97% ของผูป้ ว่ ย เริม่ มีอำกำรภำยใน 14 วนั กำรเพ่มิ จำนวนของไวรสั เกิดข้นึ ในระบบทำงเดินหำยใจสว่ นบนและในปอด มงี ำนวจิ ัยในชว่ งแรกระบุวำ่ กำรเพ่มิ จำนวนของไวรัสไดใ้ นระบบทำงเดินอำหำรแตก่ ำรติดต่อโดยระบบ

7 ทำงเดนิ อำหำรยังไมเ่ ป็นทีย่ นื ยนั ช่วงพคี ของกำรแพร่เชอื้ น่ำจะเกดิ ขึน้ ในช่วงแรกทีแ่ สดงอำกำรและ ลดลงหลังจำกนัน้ กำรแพร่เชือ้ ก่อนแสดงอำกำรอำจเกดิ ข้ึนไดอ้ ย่ำงไรกต็ ำมหำกไมม่ ีอำกำรไอ (กลไก หลกั ในกำรขับไวรสั ออกมำ) อำจจำกดั กำรแพรเ่ ชื้อในช่วงนน้ั ( World Health Organization , 2564:ออนไลน์ ) 2.1.8 เราควรทาอย่างไรหากมีอาการของโรคโควดิ 19 และควรจะไปพบแพทยเ์ ม่ือใด หำกมีอำกำรไม่รนุ แรงเชน่ ไอเล็กนอ้ ยหรอื ไขต้ ่ำๆ โดยท่ัวไปแล้วไมจ่ ำเป็นต้องพบแพทย์ อยู่ บำ้ น กกั ตวั เอง และติดตำมดูอำกำร ปฏิบัตติ ำมข้อแนะนำของทำงกำรในกำรแยกตัวเองจำกผูอ้ ่ืน แต่ อยำ่ งไรกต็ ำมหำกคุณเปน็ ผปู้ ว่ ยโรคโควิด 19 (ยนื ยนั โดยกำรตรวจ) ทำ่ นควรปฏิบตั ติ ำมมำตรกำร ของภำครัฐ อย่ำงไรก็ตำม หำกทำ่ นอยูใ่ นพื้นทท่ี ่ีมีกำรระบำดของมำลำเรียหรือไขเ้ ลอื ดออก ทำ่ นตอ้ ง เฝำ้ ระวงั อำกำรไขแ้ ละไปพบแพทย์ เม่ือไปสถำนพยำบำล ควรสวมหน้ำกำกและเวน้ ระยะอยำ่ งน้อย 1 เมตรจำกผู้อื่นและไมเ่ อำมือไปจับพื้นผิวต่ำงๆ หำกเป็นเดก็ ปว่ ย ให้ดูแลเด็กให้ทำตำมคำแนะนำนด้ี ้วย ไปพบแพทย์ทันทีหำกมีอำกำรหำยใจลำบำกและ/หรอื เจบ็ หน้ำอก หำกเปน็ ไปได้ โทรไปกอ่ นลว่ งหนำ้ เพ่อื ทำงสถำนพยำบำลจะได้ใหค้ ำแนะนำ ( World Health Organization , 2564:ออนไลน์ ) 2.2 วิธีการป้องกันโควดิ -19 1) ล้ำงมือบ่อยๆ โดยใช้สบแู่ ละนำ้ หรอื เจลล้ำงมือที่มีส่วนผสมหลักเป็นแอลกอฮอล์ 2) รักษำระยะห่ำงทีป่ ลอดภยั จำกผทู้ ่ไี อหรอื จำม 3) สวมหน้ำกำกอนำมัยเม่ือเวน้ ระยะห่ำงไม่ได้ 4) ไมส่ ัมผสั ตำ จมูก หรอื ปำก 5) ปิดจมูกและปำกด้วยข้อพบั ด้ำนในข้อศอกหรือกระดำษชำระเมื่อไอหรือจำม 6) เกบ็ ตัวอย่บู ำ้ นเม่ือรู้สึกไมส่ บำย 7) หำกมไี ข้ ไอ และหำยใจลำบำกโปรดไปพบแพทย์ ( World Health Organization , 2564:ออนไลน์ )

8 2.2.1 ยึดหลกั D-M-H-T-T ป้องกันโควดิ -19 แม้ว่ำขณะนีป้ ระเทศไทยจะมีกำรทยอยฉีดวคั ซีนป้องกนั โรคแล้วกต็ ำม หำกประมำท กำรด์ ตก กย็ ังมีโอกำสทจ่ี ะตดิ เชื้อได้ แตค่ วำมรุนแรงของโรคจะลดลง จึงขอควำมรว่ มมือประชำชนทกุ คน “กำร์ดอยำ่ ตก” โดยขอให้ทกุ คนใหค้ วำมสำคัญในมำตรกำรป้องกันตนเองอยำ่ งเครง่ ครัดและทำอยำ่ ง ตอ่ เน่ือง โดยกำรสวมหน้ำกำก - ล้ำงมือบ่อย ๆ - เว้นระยะหำ่ ง และหลีกเลีย่ งกำรเขำ้ ไปในสถำนท่ี ชุมชนหรือท่ีที่มีคนอยู่รวมกันจำนวนมำก รวมถงึ สถำนทีเ่ สี่ยงตำ่ งๆ เพ่ือป้องกนั กำรรบั เชื้อและแพร่ เชอื้ ให้กบั คนในครอบครัว และลดกำรแพรร่ ะบำดของโรคในชมุ ชนด้วย โดยทุกคนสำมำรถให้ควำมสำคญั ในกำรป้องกนั ตนเองอย่ำงเครง่ ครดั ตำมหลัก D-M-H-T-T ของกรม ควบคุมโรค กระทรวงสำธำรณสุข เพื่อเปน็ กำรป้องกนั โควิด-19 และลดโอกำสกำรนำเช้ือกลบั มำติดสู่คนในครอบครวั ที่เรำรกั มำตรกำร D-M-H-T-T ป้องกันโควิด-19 D : Social Distancing เวน้ ระยะห่ำง 1-2 เมตร เลยี่ งกำรอยใู่ นท่แี ออัด M : Mask Wearing สวมหนำ้ กำกผ้ำหรือหน้ำกำกอนำมยั ตลอดเวลำ H : Hand Washing ล้ำงมือบ่อยๆ ดว้ ยน้ำและสบู่ หรอื เจลแอลกอฮอล์ T : Testing กำรตรวจวัดอุณหภูมิและตรวจหำเชื้อโควดิ 19 ในกรณที ่ีมอี ำกำรเข้ำ ข่ำย T : Thai Cha Na สแกนไทยชนะก่อนเขำ้ -ออกสถำนที่สำธำรณะทุกคร้งั เพื่อให้มี ข้อมลู ในกำรประสำนงำนได้ง่ำยขน้ึ อำ้ งองิ ข้อมลู : กรมควบคมุ โรค กระทรวงสำธำรณสขุ ( โรงพยำบำลบำงปะกอก 3 , 2564:ออนไลน์ ) 2.2.2 8 วธิ ปี ้องกันการติดเชื้อไวรสั โควดิ -19 เบ้ืองต้น เพ่ือป้องกันกำรติดเชือ้ เรำสำมำรถเร่มิ ตน้ ดแู ลตวั เองได้ดังต่อไปนี้ 1) ใส่หน้ำกำกอนำมยั และลำ้ งมือบ่อยๆด้วยสบอู่ ยำ่ งน้อย30วนิ ำที หำกไม่สะดวก ควรใช้แอลกอฮอลเ์ จลหรอื สเปรย์ 2) พักผ่อนให้เพียงพออย่ำงน้อย8-9ช.ม.ตอ่ วนั และเข้ำนอนก่อน4ทุ่ม เพ่ือเสริมภูมิ ต้ำนทำน 3) ทำนอำหำรปรงุ สุก สะอำด และใชช้ อ้ นกลำงทกุ ครง้ั 4) ทำนอำหำรทีอ่ ดุ มไปด้วยสำรตำ้ นอนมุ ูลอิสระ เชน่ ผัก ผลไมห้ ลำกสี รวมถึงอำหำร เสริม อำทิ ถัง่ เช่ำ เห็ดหลินจือ วิตำมิน C และ E เปน็ ตน้ 5) เลีย่ งกำรเดนิ ทำงไปในพ้ืนทเี่ ส่ยี ง, แออัด และมีคนจำนวนมำก 6) ออกกำลังกำยสม่ำเสมอ

9 7) ลดควำมเครียด เพรำะควำมเครียดทำให้กำรทำงำนของภมู ิคุ้มกนั (NK Cell Activity) ลดลง 8.ปรกึ ษำแพทยผ์ ชู้ ำนำญกำร เพ่ือตรวจกำรทำงำนของระบบภมู ิคุ้มกัน (NK Cell Activity) วำ่ อยู่ในระดบั ปกติหรอื ไมห่ ำกพบว่ำมีอำกำรทำงระบบหำยใจ เช่น ไอ นำ้ มูก หอบ เหนอ่ื ย และมีไข้ ควรรบี ตดิ ต่อขอเขำ้ รบั กำรตรวจเพ่ือรบั กำรรักษำตำมขน้ั ตอนต่อไป ขอบคุณข้อมูล จำก BDMS Wellness Clinic (BDMS Wellness Clinic , 2564: ออนไลน)์ 2.3 ประเภทของแอลกอฮอล์ ในขณะทีห่ ลำยๆคนกำลงั เปน็ กงั วลกับกำรระบำดของเชื้อCovid-19 แน่นอนวำ่ กำรป้องกัน ตัวเองนั้นสำคัญท่สี ดุ ไมว่ ่ำจะเป็นกำรใชห้ นำ้ กำกอนำมยั ที่ถูกต้อง กำรล้ำงมือด้วยสบู่ และกำรพกเจล แอลกอฮอล์ล้ำงมือวันนีเ้ รำจะพำไปรจู้ ักประเภทของแอลกอฮอลป์ ระเภทไหนนะทน่ี ำไปเป็นผสมของ เจลลำ้ งมือ ประเภทไหนทผ่ี สมในน้ำมัน ประเภทไหนเป็นน้ำยำลำ้ งแผล 2.3.1 ประเภทของแอลกอฮอล์ แอลกอฮอล์แบง่ ออกเป็น 4 ประเภทหลักๆ 1) เมทำนอล (Methanol) หรอื เอทิลแอลกอฮอล์ 2) เอทำนอล (Ethanol) 3) ไอโซโพรพำนอล (Iso-Propanol – IPA) 4) บวิ ทำนอล (Butanol) 1) เมทำนอล (Methanol) เมทำนอล (Methanol) หรือ เอทลิ แอลกอฮอล์ เป็นแอลกอฮอลท์ ี่มจี ดุ เดือดและจดุ วำบไฟตำ่ ท่ีสุดระเหยง่ำยทส่ี ุดดังนนั้ จึงเปน็ อนั ตรำยมำก มีขอ้ ห้ำมไมใ่ ห้นำแอลกอฮอล์ชนดิ น้ีไปผสมกับผลิตภัณฑอ์ ำหำรเครือ่ งด่ืม หรือ ผลิตภัณฑท์ สี่ มั ผสั กบั ผูบ้ รโิ ภคโดยตรงเช่นสเปรย์ฉีดผมเปน็ ตน้ ดังนนั้ เรำจงึ พบเมทำนอลได้ใน ห้องปฏบิ ตั กิ ำร ซึ่งอำจใช้เปน็ สำรทำละลำย หรือ สำรหล่อเย็น เปน็ ตน้ (อำจำรยแ์ พทย์หญงิ ธญั จิรำ จริ นันทกำญจน , ม.ป.ป. : ออนไลน)์

10 รูปท่ี 2 เมทำนอล ( ท่ีมำ : wikipedia ) 2) เอทำนอล (Ethanol) เอทำนอล (Ethanol) ผลิตจำก กำรแปรรูปพชื ผลทำงเกษตรประเภทแป้งและ น้ำตำล เช่น มนั สำปะหลัง, ออ้ ย, กำกนำ้ ตำล และข้ำวโพด เปน็ ตน้ โดยผ่ำนกระบวนกำร ยอ่ ยแปง้ เป็นน้ำตำล (สำหรับวัตถุดิบประเภทแป้ง) กระบวนกำรหมักเพ่ือเปลย่ี นนำ้ ตำลเปน็ แอลกอฮอล์ และกระบวนกำรกลัน่ รวมถึงกระบวนกำรแยกน้ำออก เอทำนอลนี้มจี ุดเดอื นสงู กวำ่ เมทำนอล มีอนั ตรำยต่อร่ำงกำยน้อย ทำใหส้ ำมำรถนำไปใช้ประโยชน์ได้หลำกหลำย เชน่ เอทำนอลเข้มขน้ รอ้ ยละ 70 มีฤทธิใ์ นกำรทำลำยเช้ือแบคทเี รีย เชือ้ วณั โรค เชื้อรำและเช้อื ไวรสั แต่ไมส่ ำมำรถทำลำยสปอร์ของเชือ้ แบคทเี รยี ได้ ,ใช้เป็นตัวทำละลำยทงั้ ทำงด้ำน อุตสำหกรรมและทำงเภสชั กรรม เชน่ เป็นตวั ทำละลำยในยำแก้ไอ ,เอทำนอลเข้มข้น ร้อยละ 70 มีฤทธใ์ิ นกำรทำลำยเชื้อแบคทีเรีย เช้อื วัณโรค เชื้อรำและเชื้อไวรสั แต่ไมส่ ำมำรถ ทำลำยสปอร์ของเชอ้ื แบคทเี รียได้ ,นำไปผสมกับน้ำมันเชื้อเพลิงเพื่อแก้ปญั หำ วกิ ฤตกำรณ์ นำ้ มันรำคำแพง โดยใช้เอทำนอลท่มี คี วำมบริสทุ ธต์ิ ง้ั แต่ 95% โดยปริมำตรไปผสมกับน้ำมนั ถำ้ ผสมกับนำ้ มันเบนซนิ จะเรียกวำ่ แกส๊ โซฮอล์ โดยผสมในอัตรำสว่ น 10% บำงครง้ั จึง เรียกวำ่ นำ้ มัน E-10 เน่ืองจำกเอทำนอลมีสมบัตชิ ว่ ยเพิ่มปรมิ ำณออกซิเจนในนำ้ มนั จงึ ทำให้ กำรเผำไหมส้ มบูรณย์ ่งิ ขนึ้ และเป็นกำรลดมลพิษในอำกำศ

11 รปู ท่ี 3 เอทำนอล ( ทมี่ ำ : blockdit ) 3) ไอโซโพรพำนอล (Iso-Propanol – IPA) ไอโซโพรพำนอล (Iso-Propanol – IPA) ใช้เปน็ ยำล้ำงแผล หรอื สำรละลำยสำรทำ ควำมสะอำดในห้องปฏิบตั ิกำร (chemihouse.com , 2564 : ออนไลน)์ รูปที่ 4 ไอโซโพรพำนอล ( ที่มำ : wikiwand ) 4) บิวทำนอล (Butanol) ใช้เป็นพลังงำนชีวภำพ เป็นสำรไม่มีสี ไวไฟ ละลำยน้ำไดเ้ ล็กนอ้ ย มีกลิน่ เฉพำะตวั คล้ำยกลนิ่ ของกล้วย แต่มีกลิ่นแอลกอฮอลท์ ีช่ ดั เจน บวิ ทำนอลชีวภำพสำมำรถทำให้เกิดกำร ระคำยเคืองเม่อื สัมผสั โดยตรงทำงดวงตำและผวิ หนงั บิวทำนอลชวี ภำพสำมำรถละลำยเข้ำ กบั ตัวทำละลำยอนิ ทรีย์อ่ืนๆได้ดี แตม่ คี วำมสำมำรถละลำยน้ำได้ค่อนขำ้ งต่ำ (material selection , 2558 : ออนไลน์)

12 รปู ที่ 5 บวิ ทำนอล ( ที่มำ : hmong.in.th ) 2.4 การฆา่ เชอ้ื ของเจลแอลกอฮอล์ แอลกอฮอล์ เปน็ สำรชนิดหนงึ่ ที่มีคณุ สมบตั ิเปน็ สำรตำ้ นเชื้อจลุ ินทรยี ์ (antimicrobial agent) โดยสำมำรถฆ่ำหรือหยุดย้งั กำรเจริญเติบโตของเช้อื ได้แอลกอฮอลม์ สี ำมำรถกำจัดเชื้อจลุ ินทรยี ไ์ ด้ หลำกหลำย และไม่จำเพำะเจำะจงใชก้ ำจัดเช้ือจุลินทรีย์บนพืน้ ผวิ สิง่ ของต่ำงๆที่ไม่มีชีวิต เพือ่ ยบั ยงั้ กำร แพรก่ ระจำยของเชือ้ โรค ไวรสั หรือจุลนิ ทรีย์ต่ำงๆได้ 2.4.1 แอลกอฮอล์ กับการเป็น disinfectant กลไก:ขบั น้ำออกจำกเซลลร์ บกวนเย่ือหุ้มเซลลโ์ ดยละลำยไขมันทอ่ี ยู่ในเยื่อหุ้มเซลล์ และทำให้ โปรตีนตกตะกอน ข้อดี: ใช้ง่ำย รำคำถกู ข้อเสีย: ระคำยเคอื งผิวหนงั ระเหยเรว็ จดุ เดือดตำ่ ตดิ ไฟงำ่ ย ทำใหโ้ ลหะเป็นสนิม เลนส์มวั พลำสติกแขง็ หรอื พองตัว แอลกอฮอล์สำมำรถทำลำยเช้ือแบคทีเรียทงั้ แกรมบวกและลบรวมทงั้ เชื้อวัณโรคเชื้อรำและ ไวรสั บำงชนิดโดยเฉพำะเชอ้ื ท่ีมโี ครงสรำ้ งไขมนั หมุ้ อยู่เนื่องจำกแอลกอฮอลจ์ ะออกฤทธ์ิละลำยไขมัน ทำให้เย่ือหุ้มเซลล์เปลีย่ นสภำพ (protein denaturant) แต่ไมม่ ีผลต่อสปอรส์ ำรกลุ่มนส้ี ำมำรถใช้ได้ท้งั เป็น disinfectant และantisepticไมม่ ีฤทธิก์ ัดกรอ่ นแต่สำมำรถติดไฟได้ดี ระเหยได้ง่ำยทำให้ติดบน พน้ื ผวิ และออกฤทธิ์เป็นระยะเวลำนำนไม่ได้เมอ่ื ละลำยกับน้ำจะสำมำรถแพร่ ผำ่ นเย่ือหุ้มเซลล์ได้ดขี ้ึน จงึ ทำให้โปรตีนเสียสภำพและยังทำให้เย่ือหมุ้ เซลล์แตกและเข้ำไปรบกวนระบบmetabolismได้ดว้ ย

13 แต่ถ้ำเปน็ แอลกอฮอล์บริสทุ ธ์ิจะทำใหโ้ ปรตีนด้ำนนอกของเยือ่ หมุ้ เซลลเ์ สียสภำพได้อย่ำงเดยี วเท่ำนนั้ เมอื่ เข้มข้นของแอลกอฮอล์น้อยลงกำรออกฤทธิ์กจ็ ะลดลงควำมเข้มข้นปกติที่นิยมใช้กนั จะอยใู่ นช่วง 60−90%(ถำ้ ควำมเขม้ ขน้ มำกกว่ำนจ้ี ะไม่สำมำรถเขำ้ เซลล์ได)้ เช่น แอลกอฮอลผ์ สมควำมเขม้ ขน้ สูง ของ 80% ethanol รว่ มกับ 5% isopropanol จะสำมำรถยบั ย้งั ไวรัสท่ีมเี ยอ่ื หุ้มเปน็ ลปิ ิดได้ด้วย (HIV ไวรัสตับอักเสบ B และ C) ส่วนกำร disinfect บนพื้นผิวเปียกจะต้องใช้ควำมเข้มข้นมำกขน้ึ นอกจำกน้นั ประสทิ ธิภำพของแอลกอฮอล์จะเพ่ิมข้ึนได้อกี เมื่อผสม wetting agent เช่น dodecanoate (coconut soap) เช่น ของผสม 29.4% ethanol กับ dodecanoate จะออกฤทธไิ์ ด้ ดี กับทงั้ แบคทีเรีย เชือ้ รำ และไวรัส แอลกอฮอลข์ นำดเล็กอย่ำง ethanol และ isopropanol ใช้เปน็ disinfectant อย่ำง แพร่หลำย แต่ methanol ไม่ใช้เปน็ disinfectant เพรำะมีพษิ อย่ำงยิ่งต่อคน ถ้ำได้รับเกิน 10 mL ไป เมอื่ ย่อยเป็น formic แล้วจะมีผลทำลำยประสำทตำจนตำบอดถำวรได้ และถำ้ ได้รบั เกิน 30 mL อำจ ถงึ ตำยได้ (องค์กำรสุรำ กรมสรรพำมติ ,2561: ออนไลน)์ 2.4.2 คณุ สมบตั ใิ นการทาลายเชอื้ ของแอลกอฮอล์ แอลกอฮอล์ท้งั 2ชนดิ เปน็ ของเหลวไมม่ สี รี ะเหยไดท้ ่ีอุณหภมู ิหอ้ ง ไม่มฤี ทธิต์ กคำ้ งแอลกอฮอล์ มฤี ทธ์ใิ นกำรทำลำยเชอื้ แบคทีเรยี เชอ้ื วณั โรคเชื้อรำและเชอื้ ไวรสั แตไ่ มส่ ำมำรถทำลำยสปอร์ของเช้ือ แบคทีเรยี ได้ แอลกอฮอลจ์ ัดเปน็ เพยี งนำ้ ยำทำลำยเชอ้ื ระดับกลำงประสิทธิภำพในกำรทำลำยเชื้อของ แอลกอฮอลจ์ ะลดลงมำก หำกมคี วำมเข้มขน้ ต่ำลงแอลกอฮอลจ์ ะมีประสิทธภิ ำพในกำรทำลำยเชือ้ ได้ดี เม่ือมีควำมเข้มขน้ ประมำณ 70-90% โดยปรมิ ำตร ควำมเขม้ ขน้ ที่เหมำะสมของ ethyl alcohol ซง่ึ สำมำรถทำลำยเช้ือของแอลกอฮอล์ ท้งั 2 ชนดิ แตกตำ่ งกนั ถำ้ เป็น Ethyl Alcohol จะทำลำยเชื้อไวรสั ไดด้ กี ว่ำ ส่วน Isopropyl alcohol ไมส่ ำมำรถทำลำย Hydrophilic virus ซ่งึ ไดแ้ ก่ echovirus และ coxsackie virus ได้ แอลกอฮอล์มฤี ทธ์ิกัดกร่อนโลหะ หำกตอ้ งใชก้ บั โลหะควรเติม 0.2% โซเดยี มไนโตรลงใน แอลกอฮอล์ แอลกอฮอล์ตดิ ไฟง่ำย จึงควรเก็บในภำชนะปิดมิดชดิ และเก็บภำชนะน้นั ไว้ในท่ีเยน็ อำกำศถำ่ ยเทไดส้ ะดวก เมือ่ ตอ้ งแช่เครอื่ งมือใหเ้ ครื่องมือสมั ผสั แอลกอฮอลใ์ ห้นำน ข้ึนจะต้องแช่เคร่ืองมือลง แอลกอฮอลจ์ ะทำให้สำรทยี่ ดึ เลนส์กบั อปุ กรณ์ละลำยแอลกอฮอล์ทำให้อุปกรณท์ ี่มีเลนสไ์ ด้เพรำะ แอลกอฮอลจ์ ะทำใหส้ ำรทยี่ ดึ เลนสก์ ับอปุ กรณล์ ะลำย แอลกอฮอล์ทำให้อุปกรณท์ ท่ี ำดว้ ยยำงหรือ พลำสตกิ บวมและแข็ง แอลกอฮอล์ทำให้ผิวแห้งแตก แอลกอฮอลร์ ะเหยได้ง่ำยฤทธ์ใิ นกำรทำลำยเชอ้ื จะลดน้อยลง หำกควำมเขม้ ขน้ ต่ำลงในกำรใชแ้ ละเก็บรกั ษำแอลกอฮอล์จึงจะตอ้ งระมดั ระวัง แอลกอฮอล์จะเสือ่ ม

14 ประสทิ ธิภำพเม่ือผสมกบั อินทรีย์ ดังนนั้ ตอ้ งล้ำงทำควำมสะอำดเคร่ืองให้หมดจดก่อนเชด็ ให้แห้งก่อน ทำลำยเช้อื ดว้ ยแอลกอฮอล์ ( Vibhavadi Hospital, 2563 : ออนไลน)์ 2.4.3 ประเภทของแอลกอฮอล์สาหรับฆา่ เชอื้ แอลกอฮอล์สำหรับฆ่ำเช้ือมอี ย2ู่ ชนิดคอื เอทิลแอลกอฮอล์และไอโซโพรพิลแอลกอฮอลท์ ้งั สอง ชนิดเปน็ ของเหลวใส ไม่มสี ีระเหยไดง้ ่ำยท่ีอุณหภมู หิ อ้ ง มีคุณสมบัติทำลำยเชื้อแบคทเี รีย เชอื้ วณั โรค เชอ้ื รำและเช้ือไวรัส แต่ไมส่ ำมำรถทำลำยสปอร์ของเช้อื แบคทีเรียได้ และประสทิ ธิภำพในกำรทำลำย เชือ้ จะลดลงอย่ำงชดั เจน เม่ือควำมเข้มขน้ ของแอลกอฮอล์ต่ำกวำ่ 50%แอลกอฮอลจ์ ะฆำ่ เชอ้ื ตำ่ งๆ โดยกำรแพร่ผำ่ นเยอ้ื ห้มุ เซลล์ ของเช้ือโรค ทำให้โปรตนี เสยี สภำพ และทำใหเ้ ยื่อหุม้ เซลล์ของเชื้อโรคแตก 2.4.4 ใช้แอลกอฮอล์เขม้ ขน้ เท่าไหรถ่ งึ จะฆ่าไวรัส COVID-19 ได้ สำหรบั เชอ้ื ไวรัสควำมเข้มข้นของแอลกอฮอลท์ เ่ี หมำะสมคือควำมเขม้ ขน้ ระหว่ำง60%-80% โดยปรมิ ำตรเอทิลแอลกอฮอล์ จะสำมำรถทำลำยเชอื้ ไวรัสแบบทม่ี ีชั้นไขมนั ห้มุ เช่น ไวรัสไข้หวดั ใหญ่ ไวรัสเรมิ รวมถงึ ไวรสั โควิด-19 และยงั สำมำรถทำลำยเช้ือไวรสั แบบทไ่ี มม่ ชี นั้ ไขมนั หุ้มได้ดว้ ย เช่น เช้อื ไวรัสตับอักเสบบี แต่จะไม่ทำลำยเชื้อไวรัสตับอักเสบเอและโปลโิ อไวรัส ส่วนไอโซโพรพิลแอลกอฮอรจ์ ะ ทำลำยได้เฉพำะเชือ้ ไวรสั ทม่ี ีชน้ั ไขมนั หุม้ เทำ่ นัน้ 2.4.5 แอลกอฮอลเ์ ข้มข้นมาก ไม่ไดด้ เี สมอไป จำกข้อมลู ขำ้ งตน้ อำจทำให้หลำยคนเข้ำใจวำ่ ยิ่งแอลกอฮอล์เข้มขน้ เท่ำไหร่ ประสิทธภิ ำพใน กำรฆ่ำเชอื้ ย่อมดีข้นึ เทำ่ นัน้ เช่นแอลกอฮอล์95%ย่อมดีกว่ำแอลกอฮอล7์ 0%ซ่ึงเป็นควำมเขำ้ ใจท่ีอำจ ไม่สำมำรถใชไ้ ดใ้ นทกุ กรณีเพรำะในแอลกอฮอล์95%มีปรมิ ำณแอลกอฮอล์ท่ีสงู มำกจงึ ระเหยได้ไวมำก เช่นกนั ทำใหป้ ระสทิ ธิภำพในกำรดดู ซมึ ผ่ำนเยื่อหมุ้ เซลล์ของเชอ้ื โรคไมเ่ พียงพอ ทำไดแ้ ค่ทำใหโ้ ปรตนี จบั ตวั เป็นกอ้ น และทำให้แอลกอฮอล์ไมส่ ำมำรถซึมผำ่ นเข้ำไปทำลำยเซลล์ได้ดังนั้นเชอ้ื โรคจะไม่ตำย เม่ือสภำพแวดล้อมกลบั มำอยู่ในจุดที่เหมำะสมแก่กำรเจรญิ เตบิ โตเซลลเ์ ชอื้ โรคกจ็ ะกลบั มำเตบิ โตอีก คร้ังนอกจำกน้ีควำมเข้มข้นสงู ของแอลกอฮอล์ยงั ส่งผลให้ผวิ แห้ง และเกิดกำรระคำยเคอื งได้ สำหรับแอลกอฮอล์เจลหรือสเปรยท์ ่ใี ช้กันนั้น ควำมเขม้ ขน้ ของแอลกอออล์อยทู่ ่ี 70%-90% โดยปริมำตรนอกจำกแอลกอฮอล์แล้ว กำรกนิ อำหำรปรุงสุกรอ้ น กำรใชช้ อ้ นกลำง กำรใสห่ น้ำกำก และกำรลำ้ งมือก็สำมำรถชว่ ยกำจัดเชื้อโรคต่ำงๆรวมถงึ เชื้อไวรัสโคโรน่ำได้เช่นกันและหำกรสู้ กึ วำ่ ไม่

15 สบำยควรรีบไปพบแพทย์รวมถึงกักตวั เอง14วนั หำกเพ่งิ กลับจำกประเทศท่ีมอี ตั รำเสย่ี งกำรตดิ เช้ือสงู (Silkspan,2563:ออนไลน)์ 2.5 โปรแกรมทใี่ ชเ้ ขียนโคด้ 2.5.1 Arduino IDE ซอฟตแ์ วร์ที่ใช้ในกำรพัฒนำงำนสำหรบั บอร์ด Arduino นั่นคือโปรแกรมทเ่ี รยี กว่ำ Arduino IDE ในกำรเขียนโปรแกรมและคอมไพลล์ งบอรด์ IDE ยอ่ มำจำก (Integrated Development Environment) คอื ส่วนเสริมของ ระบบกำรพฒั นำหรือตวั ชว่ ยต่ำงๆที่จะ คอยชว่ ยเหลอื Developer หรือชว่ ยเหลอื คนท่ีพัฒนำ Application เพ่อื เสริมให้ เกิดควำม รวดเร็ว ถูกต้อง แมน่ ยำ ตรวจสอบระบบทจ่ี ัดทำไดท้ ำให้กำรพฒั นำงำนตำ่ งๆเร็วมำกข้ึน รูปท่ี 6 Arduino ( ทมี่ ำ : lamax ) 2.5.2 kidbright IDE คือโปรแกรมสรำ้ งชุดคำสง่ั เพื่อนำไปใชท้ ำงำนบนบอรด์ kidbright ดว้ ย ชุดคำสัง่ แบบ block-structured programming คือจะใชก้ ำรลำกกลอ่ งข้อควำมหรือบล็อกคำส่งั มำ วำงต่อกนั (Drag and Drop) จำกน้นั โปรแกรมจะทำงำนแปลงภำษำ ท่เี รยี กว่ำกำร compile เพ่ือให้ได้เป็นโคด้ กำรทำงำนท่ีใช้กบั โปรเซสเซอร์ ESP32 ทอ่ี ยบู่ นบอรด์

16 รปู ที่ 7 kidbright IDE ( ทมี่ ำ : nectec ) 2.6 ระบบการทางานของเคร่ืองจา่ ยอตั โนมัติ 2.6.1 เครอ่ื งจา่ ยเจลแอลกอฮอล์อัตโนมตั ิ เคร่ืองจ่ำยแอลกอฮอล์อตั โนมัติ (Automatic Hand Sanitizer Machine)ถอื เป็นเคร่ืองที่ ได้รับควำมนยิ มมำอยำ่ งยำวนำน และแพร่หลำยมำกขึ้น เพรำะว่ำเครือ่ งจำ่ ยสบเู่ หลวอัตโนมตั นิ ้นั ชว่ ยอำนวยควำมสะดวกสำหรับกำรล้ำงมือได้เป็นอย่ำงมำกมีลกั ษณะกำรทำงำนด้วยกำรจับ เซน็ เซอร์ หำกท่ำนนึกไม่ออกวำ่ เคร่อื งแอลกอฮอล์อัตโนมตั ิมกี ำรทำงำนเป็นอย่ำงไร ก็ขอให้ลองนึก ถงึ ภำพของกอ๊ กน้ำอตั โนมตั แิ บบทต่ี ำมหำ้ งดัง ๆ เขำใช้กนั น่ันเอง เคร่ืองจ่ำยสบเู่ หลวอตั โนมัติกจ็ ะ มีหลกั กำรทำงำนเพอ่ื ให้สบู่ไหลลงสูม่ อื ของเรำโดยไม่ต้องกดเหมือนก๊อกน้ำอัตโนมตั ิเลยคะ่ นอกจำกใส่สบู่เหลวได้แลว้ ยังสำมำรถใสแ่ ชมพู ครีมนวดผม โลชั่น เจลล้ำงมอื เจลแอลกอฮอล์ ได้ อกี เช่นกนั (PSA SUPPLY , 2563 :ออนไลน)์ 2.6.2 ระบบการทางานอตั โนมัติ ระบบอัตโนมัติ คือ ระบบท่ีทำงำนผ่ำนกำรควบคมุ จำกคอมพิมเตอร์อำจจะเป็นอปุ กรณ์ อิเลก็ ทรอนิกสท์ ่ีสำมำรถเริม่ ทำงำนได้ด้วยตัวเองตำมโปรแกรมที่มนษุ ย์เปน็ ผู้ควบคมุ ไว้ เชน่ ระบบ รดน้ำอัตโนมัติ ระบบตอบรับโทรศัพทอ์ ัตโนมัติ ระบบอตั โนมัตเิ ขำ้ มำมบี ทบำทมำกขนึ้ ในปัจจบุ ัน ท้งั ในดำ้ นวิศวกรรม อุตสำหกรรมและรวมไปถึงกำรดำเนินชวี ติ ประจำวนั ของมนุษย์ ระบบ อัตโนมัตถิ ูกคดิ คน้ มำเพอ่ื ให้สำมำรถลดกำรใช้ทรัพยำกรที่ไม่จำเปน็ และตอบสนองควำมต้องกำร ของมนษุ ย์

17 ประเภทของเคร่ืองจักรอตั โนมตั มิ ี 2 ประเภท 1) เคร่ืองจักรกึ่งอตั โนมตั ิคือเครอื่ งที่นำคอมพวิ เตอรม์ ำควบคุมหรือทำงำนในบำงขนั้ ตอน เพ่ือใหเ้ รำสำมำรถควบคมุ งำนบำงประเภทไดเ้ ช่นงำนท่ีมีควำมเสย่ี งสงู งำนที่ต้องใชค้ วำมแม่นยำ ฯลฯ ขั้นตอนท่ีเหลือจะยังคงเป็นผลงำนของคน 2) เครือ่ งจกั รอตั โนมตั ิ คือ เคร่อื งจักรที่นำคอมพิวเตอรม์ ำควบคุมหรอื ทำงำนในทุก ขน้ั ตอน คนงำนมีควำมรบั ผดิ ชอบในกำรดูแลรักษำเคร่ืองเทำ่ นั้น เครอื่ งจักรอัตโนมตั ิ เหมำะ สำหรบั งำนทีต่ อ้ งกำรกำรควบคมุ เตม็ รปู แบบ ไม่วำ่ จะเป็นคุณภำพหรอื ควำมสะอำด นอกจำกนย้ี งั ใช้ในงำนทค่ี นงำนไม่สำมำรถทำงำนได้ เช่น งำนท่ีต้องอยู่ในอุณหภูมิสงู ( บริษัทไทยอินเตอร์แมท , 2561 :ออนไลน์ ) รปู ท่ี 8 เครื่องจักรอัตโนมัติ ( ที่มำ : thaipost ) 2.6.3 ระบบการทางานอตั โนมัติของเซนเซอร์ เซนเซอร์ คือ อปุ กรณ์ วงจร หรือ ระบบ ทำหนำ้ ท่ีตรวจวดั กำรเปล่ียนแปลงคุณสมบตั ิ หรือ ลกั ษณะของสิ่งต่ำงๆ โดยรอบวตั ถเุ ป้ำหมำย เช่น กำรเปลีย่ นแปลงตำแหนง่ รูปร่ำง ควำมยำว ควำม สงู และกำรกระจัด แลว้ นำข้อมูล (Big Data) ที่ไดจ้ ำกกำรตรวจวัดเข้ำสกู่ ระบวนกำรแจกแจง และ วเิ ครำะห์พฤติกรรมของกำรเปล่ยี นแปลงนอกจำกน้ยี ังมีสว่ นชว่ ยในกำรทำนำยและป้องกันเหตุกำรณ์ ในอนำคต ประเภทของเซนเซอร์ในสำยกำรผลิด  Proximity Sensors เซนเซอร์ตรวจจบั เซนเซอรต์ รวจจับ เซนเซอรต์ รวจจบั วัตถุ โดยปรำศจำกกำรสัมผัส ทำให้ทรำบถงึ ตำแหน่งของวตั ถุหรือสำมำรถระบไุ ด้ว่ำมีวัตถุใดผำ่ นเข้ำมำในตำแหน่งที่กำหนดไว้หรอื ไม่

18 สว่ นใหญ่จะใชก้ ับงำนตรวจจับ ตำแหน่ง ระดับ ขนำด และรปู รำ่ ง สำมำรถแยกกำรตรวจจับ วตั ถทุ เี่ ปน็ โลหะ (Inductive) กบั อโลหะ (Capactive) โดยกำรตรวจจบั ควำมหนำแน่นได้ รปู ที่ 9 Proximity Sensors ( ท่ีมำ : sick.com )  Vision Sensors / Machine Vision Systems เซนเซอรต์ รวจจับดว้ ยภำพ เซนเซอร์ท่ีใช้กำรถำ่ ยภำพวัตถุช้ินงำน แลว้ นำภำพที่ ไดม้ ำวเิ ครำะห์วำ่ ตรงกับ สเปค ขนำด สี รูปทรง หรอื ตำแหนง่ ทีเ่ รำตอ้ งกำรหรือไม่ โดย คุณสมบตั ิของเซนเซอร์ชนิดน้สี ำมำรถทำงำนได้ถกู ต้องแม่นยำ รวดเร็ว และประหยัดเวลำ เหมำะกบั งำนตรวจสอบควำมผิดปกตขิ องชนิ้ งำนในกำรผลิต เช่น ตรวจจับควำมถูกต้องของ ฉลำก กำรเจำะรชู ิ้นนงำน ตรวจสอบแผงวงจรอิเล็กทรอนิกส์ กำรป้อนชิน้ งำน ตรวจสอบ รปู ทรงนอ็ ต โลหะ km เป็นต้น  Photoelectric Sensor เซนเซอรจ์ บั วตั ถุ โดยใชแ้ สง เซนเซอร์ตรวจจบั วัตถุ ใช้ลำแสงในกำรตรวจจบั วตั ถุท้ังแบบท่ีมองเหน็ และแบบ โปร่งใสโดยท่ีไมต่ ้องมีกำรสมั ผัส มีจดุ เดน่ ในดำ้ นควำมเรว็ ในกำรตรวจจบั ระยะกำรตรวจจบั ไกล และที่สำคัญไมว่ ่ำวตั ถใุ ดๆ กจ็ ะสำมำรถตรวจจับได้

19 รปู ท่ี 10 เซนเซอรต์ รวจจบั วตั ถุ ( ทม่ี ำ : mall.factomart )  Photomicro Sensors Photoelectric Sensor ขนำดเลก็ ท่ีมแี อมพลิฟำยเออร์ในตัว มีลักษณะเชน่ เดยี วกบั โฟโตอิเลก็ ทริคเซนเซอร์ ท่วั ไปทมี่ ีแอมพลิฟำยเออร์ในตัวใชใ้ นแอพพลิเคชั่นเพ่ือตรวจจับวัตถทุ ผี่ ำ่ นหรือใน แอพพลิเคชนั่ กำหนดตำแหน่ง  Displacement / Measurement Sensors เซนเซอรว์ ดั ระยะเซนเซอรว์ ดั ระยะทำ.และขนำดของชิน้ งำน แบบไมส่ ัมผัสกบั วัตถุ สำมำรถบอกค่ำเปน็ อนำล็อค และเชือ่ มต่อกบั คอมพวิ เตอร์หรือ PLC ได้ เหมำะสำหรับกำรใช้ งำนกำรตรวจสอบชน้ิ งำนขนำดเล็ก วัดควำมหนำบำง วดั กำรแอ่นตวั  Code Readers / OCR เซนเซอร์อำ่ นโค้ด เซนเซอรท์ ่ีใช้ในกำรอำ่ นบำร์โค้ดต่ำงๆ หรือตรวจสอบข้อควำม ตวั เลข ตวั อักษรบน ชิน้ งำน แลว้ ทำกำรส่งผลลพั ธก์ ำรตรวจสอบออกมำ เพ่ือนำไปใชง้ ำนร่วมกบั อปุ กรณ์ หรอื เคร่ืองจักรอ่ืนๆ อย่ำง Rejecter หรอื สง่ เปน็ ข้อควำมท่ีอำ่ นไดไ้ ปให้ซอฟแวร์ หรอื ระบบ ควบคุมต่ำงๆ  Rotary Encoders เซนเซอรเ์ อน็ โคด้ เดอรแ์ บบหมุน เซนเซอรท์ ี่แปลงสญั ญำณทำงไฟฟ้ำ(electric signal) มำเป็นค่ำทำงกำรหมนุ (rotation movement) สำมำรถใชร้ ะยะ ควำมเรว็ ทศิ ทำง ตำแหนง่ หรอื มุมของกำรหมุน เช่น ฐำนและข้อต่อของแขนกลทีใ่ ชใ้ นโรงงำนทต่ี ้องใชค้ ำ่ กำรหมนุ ที่แม่นยำ  Ultrasonic Sensors เซนเซอร์ อัลตร้ำโซนคิ เซนเซอรท์ ี่ใชค้ ลืน่ อลั ตรำ้ โซนคิ ใชเ้ พ่ือตรวจจบั วตั ถโุ ปร่งใส เช่น ฟิลม์ ใส ขวดแกว้ ขวดพลำสตกิ และกระจกแผ่น โดยลกั ษณะกำรใช้งำนเหมือน Photoelectric Sensor

20  Pressure Sensors / Flow Sensors เซนเซอรว์ ัดควำมดนั เซนเซอรต์ รวจจบั กำรไหล ชว่ ยตรวจจบั ควำมดันของของเหลว และกำ๊ ซ และ เซนเซอร์ตรวจจบั กำรไหล (Flow sensor) จะช่วยตรวจจบั อัตรำกำรไหลของ ของเหลว (สำนักงำนใหญแ่ ละศูนยโ์ ลจิสติกส์ , 2564 :ออนไลน์) รปู ที่ 11 เซนเซอร์วดั ควำมดัน (Pressure sensors) (ท่มี ำ : planet.co.th )

บทที่ 3 อปุ กรณ์และวธิ กี ารดาเนินงาน ในกำรสรำ้ งเคร่ืองจำ่ ยเจลแอลกอฮอลค์ รง้ั น้ีมุ่งหวงั เพื่อให้ทุกคนในโรงเรยี นปวั มเี คร่ืองจ่ำย เจลแอลกอฮอล์ท่ีอตั โนมัติ ปรำศจำกกำรสมั ผัสเพ่ือหลีดเลย่ี งกำรสัมผสั ในสถำนกำรณแ์ พร่ระบำดของ เชอ้ื ไวรัสโคโรน่ำ (COVID-19) 3.1 ประชำกรและกลุ่มตวั อย่ำง 3.2 ข้ันตอนกำรสร้ำงเครื่องจ่ำยเจลอตั โนมตั ิ 3.3 กำรวิเครำะห์ผลและสถิตทิ ใ่ี ชใ้ นกำรวเิ ครำะหผ์ ล 3.1 ประชากรและกลมุ่ ตวั อยา่ ง 1 ใ ประชำกรท่ีใช้ในกำรศึกษำครัง้ น้ี คือ นักเรยี นโรงเรียนปวั ระดบั ชัน้ มธั ยมศึกษำปี่ ที่ 5 สำนักงำนเขตพื้นท่กี ำรศึกษำมัธยมศกึ ษำ เขต 37 ภำคเรยี นที่ 1 ปีกำรศึกษำ 2564 2. กลมุ่ ตวั อย่ำงทดลอง ท่ีใชใ้ นกำรศกึ ษำ หำประสิทธิภำพของ Automatic Alcohol Dispenser (เครอื่ งจ่ำยแอลกอฮอลอ์ ัตโนมัติ) คือ นักเรียนชั้นมธั ยมศกึ ษำปีที่ 5/1 โรงเรียนปัว จำนวน 36 คน 3. กลุ่มตัวอยำ่ งจริง ท่ีใช้ในกำรศกึ ษำ หำประสทิ ธิภำพของ Automatic Hand Sanitizer Machine (เครอ่ื งจ่ำยแอลกอฮอล์อัตโนมัติ) คือ นักเรยี นชั้นมัธยมศึกษำปที ี่ 5/2 โรงเรียนปวั จำนวน 40 คน อุปกรณ์ท่ใี ชใ้ นการดาเนินงาน - อุปกรณ์อเิ ลก็ ทรอนิกส์ - อปุ กรณ์ไฟฟ้ำ เครือ่ งมอื ทใ่ี ช้ในการดาเนนิ งาน 1) เครอื่ งมือท่ีใชใ้ นกำรศึกษำประกอบดว้ ย 1.1) หนงั สอื วงจรไฟฟำ้

22 2) เคร่อื งมือท่ีใช้ในกำรสร้ำงเครื่องจำ่ ยเจลอัตโนมัติ 2.1) เซนเซอร์ตรวจจบั วัตถุ 2.2) ปมั้ นำ้ 2.3) สำยไฟ 2.4) โพรโทบอรด์ 2.5) กลอ่ งกันน้ำ 2.6) ขำตัง้ 2.7) ตวั ต้ำนทำน 2.8) สำยน้ำเกลอื 2.9) ขวดใส่เจลแอลกอฮอล์ 3.2 ข้ันตอนการสร้างเคร่ืองกดเจลแอลกอฮอลอ์ ตั โนมัติ กำรสรำ้ งเคร่ืองจ่ำยเจลแอลกอฮอล์อตั โนมตั ิ สำหรบั นักเรียนช้นั มธั ยมศกึ ษำปีที่ 5 ในคร้ังน้ี ผจู้ ัดทำไดส้ ร้ำงเครื่องจ่ำยเจลแอลกอฮอล์อตั โนมัติ ซง่ึ จดั อย่ใู นกรอบ 4 ขั้นตอนหลัก ดงั น้ี 3.2.1 การวเิ คราะห์เนอ้ื หา (Analysis) 3.2.1.1 สรำ้ งแผนภูมิระดมสมอง (Brainstorm Chart) เปน็ กำรรวบรวมหัวเรอ่ื งที่ จะทำลงไปในเครื่องกดเจลแอลกอฮอล์อัตโนมัติ สำหรบั นักเเรียนและบุคลำกร ในโรงเรยี นปวั และทกุ คนสำมำรถแสดงควำมเห็นสำหรับกดเจลแอลกอฮอลอ์ ัตโนมตั ได้ 3.2.2 การออกแบบ การสรา้ งกดเจลแอลกอฮอล์อตั โนมัติ ออกแบบจ่ำยเจลแอลกอฮอล์อัตโนมตั ิให้เหมำะสมกบั กำรใชง้ ำน เพอื่ นควำม สะดวกสบำยของนักเรยี นและบุคลำกรของโรงเรียนปวั และ ออกแบบรปู ร่ำงใหน้ ่ำสนใจเพือ่ กระตุ้นให้ ทุกคนอยำกมำใชง้ ำนจ่ำยเจลแอลกอฮอล์อัตโนมัติ เพื่อปอ้ งกนั กำรแพรร่ ะบำดของเชอ้ื ไวรัสโคโรนำ่ (COVID-19) และเช้อื โรคตำ่ งๆ 3.2.3 การทาเครอ่ื งกดเจลแอลกอฮอล์อัตโนมตั ิ 3.2.3.1 เขียนโปรแกรมให้ระบบเซ็นเซอร์สำมำรถทำงำนตรวจจับวัตถไุ ด้ 3.2.3.2 เตรียมกลอ่ งกนั น้ำ 1 กลอ่ ง 3.2.3.3 เจำะกลอ่ งกันน้ำดำ้ นล่ำง เพอื่ ใหส้ ำยน้ำเกลือที่เชือ่ มอยู่กับขวดแอลกอฮอล์ สำมำรถลอดออกมำได้สำหรับปล่อยเจลแอลกอฮอลอ์ อกมำ และเพื่อใหม้ ชี ่องสำหรับตัว เซน็ เซอรส์ ำมำรถออกมำทำงำนตรวจจบั อุณหภูมไิ ด้

23 3.2.3.4 ต่อแผงวงจรให้ระบบสำมำรถทำงำนได้ 3.2.3.5 ทดสอบกลไกในกำรทำงำนของระบบเซ็นเซอร์ 3.2.3.6 ประกอบอุปกรณ์ต่ำงๆ เขำ้ ดว้ ยกนั (ภำยในกล้องกนั นำ้ ) การวิเคราะห์ข้อมลู ผู้จดั ทำไดด้ ำเนินกำรวิเครำะห์ข้อมลู จำกแบบสอบถำม ดังต่อไปนี้ 1) แบบสอบถำม ผจู้ ดั ทำไดน้ ำแบบสอบถำมที่มคี วำมสมบูรณ์ครบถว้ น ไปวเิ ครำะห์ และ แปรผล ดังนี้ 1.1) ข้อมลู เบื้องตน้ ของผู้ตอบแบบสอบถำม วเิ ครำะห์ด้วยกำรหำคำ่ ควำมถี่ ร้อยละ คำ่ เฉลยี่ และส่วนเบีย่ งเบนมำตรฐำน 1.2) ข้อมูลกำรทดสอบควำมแม่นยำในกำรจำ่ ยเจลแอลกอฮอล์โดยเครื่องจ่ำยเจล แอลกอฮอลอ์ ัตโนมัติ คำ่ เฉลี่ย ร้อยละ 80-100 หมำยถึง มปี ระสิทธิภำพสูง ค่ำเฉลี่ย รอ้ ยละ 50-79 หมำยถงึ มีประสทิ ธิภำพตำ่ คำ่ เฉลี่ย รอ้ ยละ 0 - 49 หมำยถึง ไมม่ ีประสิทธภิ ำพ 1.3) ข้อมูลจำกกำรประเมินควำมคิดเห็นแบบมำตรกำรประมำณค่ำ 5 ระดับ วิเครำะห์ โดยกำรหำค่ำเฉลย่ี และสว่ นเบย่ี งเบนมำตรฐำนโดยมเี กณฑ์กำรตัดสินระดบั กำรประเมนิ แปรผลค่ำเฉล่ีย ส่วนทเี่ ปน็ มำตรฐำนประมำณคำ่ 5 ระดบั ตำมแนวควำมคิดของลเิ คิร์ท (Likert) ค่ำเฉลี่ย 4.51 – 5.00 หมำยถึง ควำมพึงพอใจในระดบั มำกท่ีสุด คำ่ เฉลี่ย 3.51 – 4.50 หมำยถงึ ควำมพงึ พอใจในระดบั มำก ค่ำเฉลย่ี 2.51 – 3.50 หมำยถึง ควำมพงึ พอใจในระดบั ปำนกลำง ค่ำเฉลย่ี 1.51 – 2.50 หมำยถึง ควำมพงึ พอใจในระดบั น้อย ค่ำเฉล่ยี 1.00 – 1.50 หมำยถงึ ควำมพึงพอใจในระดับน้อยท่ีสุด การเกบ็ รวบรวมข้อมูล คณะผูจ้ ัดทำได้ดำเนินกำรเกบ็ รวบรวมข้อมลู ในวันท่ี 1 กนั ยำยน 2564 จำกผู้ใชง้ ำน เคร่อื งกดเจลแอลกอฮอล์ 36 คน และได้รับกำรตอบกลับ 36 คน คิดเปน็ รอ้ ยละ 100 สถิตทิ ใี่ ชใ้ นการวิเคราะหข์ ้อมลู สถติ ิที่ใช้ในกำรวเิ ครำะห์ข้อมูลคอื คำ่ ร้อยละ และค่ำเฉล่ีย

24 สถิติพื้นฐานทใ่ี ช้ในการวเิ คราะหข์ อ้ มลู 1) คำ่ รอ้ ยละ โดยใชส้ ตู รดงั นี้ สตู ร เมื่อ P แทน รอ้ ยละ F แทน ควำมถี่ที่ตอ้ งกำรแปลงใหเ้ ป็นรอ้ ยละ N แทน จำนวนควำมถที่ ัง้ หมด 2) คำ่ เฉลยี่ เลขคณิต (Mean) โดยใชส้ ตู รดังน้ี สตู ร เม่อื X คอื คำ่ เฉลย่ี Xi คอื ผลรวมของคะแนนทั้งหมด n คือ จำนวนนักเรยี น 3) กำรหำค่ำสว่ นเบ่ียงเบนมำตรฐำน สตู ร

25 โดยเกณฑ์ส่วนเบ่ียงเบนมำตรฐำนมีดังนี้ = 0 ผู้ประเมนิ มีควำมเห็นสอดคลอ้ งกัน 0 < 1 ผู้ประเมินมีควำมเหน็ ค่อนขำ้ งเหมอื นกัน > 1 ผู้ประเมนิ มีควำมคดิ เหน็ แตกตำ่ งกัน

บทที่ 4 ผลการดาเนินงาน ผลการดาเนนิ งาน กำรดำเนนิ งำนโครงงำนสร้ำงเครื่องจ่ำยเจลแอลกอฮอล์ สำหรับนกั เรียนชน้ั มัธยมศกึ ษำปีที่ 5 โรงเรยี นปวั มวี ตั ถุประสงค์ 1) เพื่อลดกำรแพร่ระบำดของเชอ้ื ไวรสั โคโรนำ่ (COVID-19) 2) เพื่อตอบสนองควำมสะดวกสบำยในกำรลำ้ งมอื ดว้ ยเจลแอลกอฮอล์ 3) เพ่ือลดกำรสัมผัสกบั วัตถทุ ี่อำจมกี ำรสะสมของเช้ือโรคอยมู่ ำก หลังจำกท่ผี ู้ใช้งำนเคร่ืองจ่ำยเจลแอลกอฮอล์แล้ว ได้แจกแบบสอบถำม เพือ่ หำควำม พึงพอใจของผูใ้ ชง้ ำน สำหรบั นกั เรยี นช้นั มัธยมศกึ ษำปีที่ 5/1 และ 5/2 ไดผ้ ลดังนี้ ตารางที่ 4.1 ข้อมูลผู้ตอบแบบสอบถาม กล่มุ ตัวอยำ่ ง จำนวน รอ้ ยละ 1. เพศ 15 43.42 ชำย 21 56.58 หญิง 25 84.21 2. ควำมสนใจของผใู้ ช้งำน 8 9.21 มำก 3 6.58 ปำนกลำง นอ้ ย จำกตำรำงข้ำงต้นพบวำ่ กลมุ่ ผู้ให้ข้อมูลซึ่งเปน็ นักเรยี นช้นั มัธยมศกึ ษำปีที่ 5/1 และ 5/2 เปน็ นักเรยี นชำยจำนวน 33 คน คดิ เป็นร้อยละ 43.42 เป็นนักเรียนหญิง 43 คดิ เปน็ ร้อยละ 56.58 ซง่ึ

27 กลุ่มผูใ้ หข้ ้อมูลกลมุ่ นเี้ ป็นผูท้ ่มี ีควำมสนใจในกำรป้องกนั กำรแพรร่ ะบำดของโรคไวรัสโคโรนำ (COVID- 19) ในจำนวนผ้ใู หข้ ้อมลู ทง้ั หมด 76 คน ตารางท่ี 4.2 ประสิทธิภาพของเครือ่ งจา่ ยแอลกอฮอลอ์ ัตโนมัติ รำยกำร จำนวนครั้งทท่ี ดสอบ จำนวนครั้งทจี่ ำ่ ยได้ ควำมแม่นยำ 1. ควำมแม่นยำในกำรจำ่ ยเจลแอลกอฮอล์ (ครัง้ ) (ครั้ง) รอ้ ยละ 20 17 85 เฉล่ียรวม 20 17 85 จำกตำรำงข้ำงต้น พบว่ำ ควำมแม่นยำในกำรจำ่ ยเจลแอลกอฮอล์ มีควำมแม่นย้ำ รอ้ ยละ 85 จงึ สำมำรถสรุปได้ว่ำ เคร่ืองจ่ำยเจลแอลกอฮอล์อัตโนมัติ มีประสิทธภิ ำพสงู ตารางท่ี 4.3 ระดับความพึงพอใจ รำยกำร SD ระดบั 1.ควำมสวยงำมของเครื่องจำ่ ยเจลแอลกอฮอลอ์ ตั โนมตั ิ 4.40 0.74 มำก 2.ควำมสะดวกสบำยในกำรใช้เคร่ืองจ่ำยเจลแอลกอฮอล์อตั โนมตั ิ 4.55 0.76 มำกที่สุด 3.สอดคล้องกบั ควำมต้องกำรในกำรใชง้ ำน 4.45 0.75 มำก 4. มีประโยชนแ์ ละมีควำมจำเปน็ ต่อสถำนกำรณ์ในปัจจบุ นั 4.68 0.79 มำกทสี่ ดุ 5.ประสทิ ธขิ องเคร่ืองจำ่ ยเจลแอลกอฮอล์อตั โนมตั ิ 4.53 0.76 มำกทส่ี ดุ เฉลี่ยรวม 4.52 0.76 มำกท่ีสุด

28 จำกตำรำงข้ำงต้น พบว่ำ โดยรวมแล้วกลุ่มตัวอยำ่ งมีควำมพงึ พอใจตอ่ เคร่อื งจ่ำยเจล แอลกอฮอล์ อยูใ่ นระดบั มำกท่ีสดุ โดยทผี่ ู้ใชง้ ำนมีควำมพึงพอใจในประโยชน์และมีควำมจำเปน็ ตอ่ สถำนกำรณ์ในปัจจบุ ัน ในระดับ มำกท่สี ุด ( = 4.68) ควำมสะดวกสบำยในกำรใช้เครื่องจำ่ ยเจล แอลกอฮอลอ์ ตั โนมัติ ( = 4.55) และประเด็นที่มีคำ่ เฉล่ยี ต่ำท่สี ดุ คือ ควำมสวยงำมของเคร่ืองจำ่ ยเจล แอลกอฮอลอ์ ตั โนมัติ (= 4.40)

บทที่ 5 สรปุ ผลการดาเนินงาน 5.1 สรุปผลการดาเนินงาน จำกผลกำรวัดควำมแม่นยำและระดบั ควำมพึงพอใจและในกำรใช้เครอื่ งจ่ำยเเอลกอฮอลล์ อตั โนมตั ิ พบวำ่ เคร่ืองกดเจลเเอลกอฮอลล์อัตโนมตั ิมปี ระสิทธิภำพสูง และกลุ่มเปำ้ หมำยดังกล่ำวมี ควำมพึงพอใจต่อเคร่ืองกดเจลเเอลกอฮอลล์อตั โนมัติอยู่ในระดบั มำกทสี่ ดุ จงึ สรปุ ได้วำ่ เครือ่ งจำ่ ยเเอ ลกอฮอลล์อตั โนมัติเหมำะทจ่ี ะนำมำใช้กับสถำนที่ต่ำงๆ เพื่อช่วยลดกำรแพรร่ ะบำดของเชอื้ ไวรัสโคโร นำ่ (COVID-19) รวมไปถงึ ลดกำรสมั ผสั กบั วตั ถทุ ี่อำจมีกำรสะสมของเชอื้ โรคอยู่มำก อกี ทั้งยงั ตอบสนองตอ่ ควำมสะดวกสบำยในกำรลำ้ งมือของผคู้ น 5.2 ประโยชนท์ ไ่ี ดร้ ับ 5.2.1 โรงเรียนปวั มเี คร่ืองจำ่ ยแอลกอฮอล์แบบอตั โนมตั ิ 5.2.2 ทำใหไ้ ด้รบั ควำมรเู้ กยี่ วกับระบบเซน็ เซอร์ 5.2.3 มีเครื่องกดเจลเเอลกอฮอล์ที่มีควำมสำมำรถในกำรใชง้ ำนทสี่ ะดวก 5.2.4 ลดกำรเเพร่ระบำดของเช้ือไวรสั โคโรนำ่ (COVID-19) จำกกำรสมั ผสั ขวดเจล แอลกอฮอล์ 5.3 ปญั หาและอปุ สรรค 5.3.1 กำรตอ่ วงจรมีควำมซับซ้อนจงึ จะต้องขอควำมชว่ ยเหลอื จำกผู้มคี วำมเชยี่ วชำญในดำ้ น กำรตอ่ วงจรจรงิ ๆเพื่อควำมปลอดภัยเเละควำมสำมำรถในกำรใชง้ ำน 5.4 ข้อเสนอแนะ 5.4.1 ควรออกแบบให้เครอื่ งจำ่ ยของเหลวอตั โนมัตมิ ีขนำดเลก็ สะดวกในกำรติดตง้ ัเคลอื่ นที่ งำ่ ยตอ่ กำรซอ่ มบำรุง และอำจปรับใหม้ กี ำรแจ้งเตือนระดบั ของเหลวผ่ำนทำงออนไลน์ 5.4.2 ควรออกแบบเครื่องจำ่ ยแอลกอฮอล์อัตโนมตั ิใหม้ รี ูปแบบทสี่ วยงำม และเปน็ ท่ีนำ่ สนใจ 5.4.3 เครื่องจ่ำยแอลกอฮอล์สำมำรถบอกปรมิ ำตรของเจลแอลกอฮอลไ์ ด้ 5.4.4 ควรเลอื กใชอ้ ปุ กรณ์อย่ำงเหมำะสม ให้เหมำะกับรปู ทรง หรอื ขนำดของช้นิ สว่ นต่ำงๆ 5.4.5 สำมำรถใช้พลังงำนแสงอำทิตย์แทนกำรใช้แบตเตอร่ี

30 บรรณานุกรม กรมควบคุมโรค. (2564). วิธกี ำรป้องกนโควิด – 19. สืบค้นจำก dddddddhttps://ddc.moph.go.th/brc/news.php?news=17859&deptcode=brc มหำลัยมหิดลคณะแพทยศำสตรศ์ ริ ริ ำชพยำบำล. (2564). วิธีปอ้ งกันโควิด -19. สืบคน้ จำก dddddddhttps://www.gj.mahidol.ac.th/main/knowledge-2/preventioncovid/ องค์กำรสุรำกรมสรรพสำมติ . (2563). แอลกอฮอล์เพ่อื กำรสำธำรณสขุ . สืบค้นจำก dddddddhttps://www.liquor.or.th/aic/detail/ Cosmeticlab. (2563). แอลกอฮอล์ กบั กำรเป็น disinfectant. สบื คน้ จำก dddddddhttps://web.facebook.com/107861117285271 initial. (2563). เคร่ืองจำ่ ยแอลกอฮอล์. สบื ค้นจำก dddddddhttps://www.initial.com/th/hand-hygiene/hand-sanitisers/ Lamax. (2563). Arduino. สบื ค้นจำก dddddddhttps://www.lamax.co.th/content/4818/ SAMYAN. (2564). แอลกอฮอล์. สืบคน้ จำก dddddddhttps://www.samyan-mitrtown.com/2021 Silkspan. (2563). การใชแ้ อลกอฮอลฆ์ า่ เชอื้ ไวรสั โคโรนา่ (COVID-19). สืบคน้ จำก dddddddhttps://www.silkspan.com World Health Organization. (2563). ไวรัสโคโรนา่ . สบื ค้นจำก dddddddhttps://www.who.int/thailand/emergencies/novel-coronavirus-2019 World Health Organization. (2563). วิธีปอ้ งกนั โควิด -19 . สบื ค้นจำก dddddddhttps://www.who.int/news-room/q-a-detail/coronavirus-disease-covid-19- dddddddhow-is-it-transmitted

31 ภาคผนวก

32 วสั ดุ อุปกรณ์ ในกำรทำโครงงำน

33 ทดลองระบบเซน็ เซอร์

34 คณะผจู้ ดั ทำโครงงำน

35 ลักษณะภำยในตวั เครอื่ งหลงั ประกอบเสรจ็