หน่วยที่ 1 ความรู้เบื้องต้นการบัญชีร่วมค้าและระบบใบสำคัญ วิชาการบัญชีร่วมค้าและระบบใบสำคัญ

ครูกณั ชราพร ยกย่งิ



















การบัน ทึกบัญชี ผ้ ูร่ วมค้ าแต่ละคนจะบันทึกรายการ ค้ าทุก รายการในสมุดบญั ชีของตนเองไม่ว่ารายการค้านัน้ จะเกี่ยวข้ องกับ ตนเองหรือไม่ก็ตาม ซ่ึงผู้ร่วมค้าแต่ละคนจะมีบญั ชีร่วมค้าและบญั ชี ผ้รู ่วมค้าแตล่ ะคน โดยมีหลกั การบนั ทกึ บญั ชี ดงั นี ้ บัญชีร่วมค้าจะใช้บันทึกเกี่ยวกับรายได้และค่าใช้ จ่ายของ กิจการร่วมค้ า ซ่ึงมีลักษณะคล้ ายกับบัญชีสรุปผลกาไรข าดทุน กล่าวคือ เมื่อมีค่าใช้จ่ายเกิดขึน้ จะบนั ทึกไว้ในบญั ชีร่วมค้าทางด้าน เดบิต เช่น บนั ทกึ ต้นทนุ ของสนิ ค้าท่ีขาย (ผ้รู ่วมค้านาสนิ ค้ามาลงทนุ )

1) ปรับปรุงบญั ชีตา่ งๆ และบนั ทกึ บญั ชีให้ครบถ้วน 2) คานวณหาสินค้าคงเหลือในวันปิดบัญชี ให้คานวณจาก ราคาทนุ รวมคา่ ขนสง่ เข้าและคา่ ใช้จ่ายท่ีถือเป็นต้นทนุ ของสนิ ค้านนั้ 3) ปิดบญั ชีร่วมค้า โดยนาสินค้าคงเหลือไปใส่ไว้ในบัญชีแยก ประเภทร่วมค้าทางด้านเครดิตเป็นยอดยกไป และยกมาทางด้านเดบิต โดยไมต่ ้องบนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั ทวั่ ไป 4) แบ่งกาไรขาดทุนจากการร่วมค้า แต่ยงั ไม่มีการจ่ายคืนทุน ระหวา่ งผ้รู ่วมค้า



เม่ือผู้ร่วมค้าทาการบันทึกรายการครบถ้วน และได้ ทาการ ปรับปรุงรายการในวนั สิน้ งวดบญั ชีเรียบร้อยแล้ว ขนั้ ต่อไปก็คือการ ปิดบญั ชีร่วมค้า กรณีการร่วมค้ายงั ไม่เสร็จสนิ ้ ให้นาสนิ ค้าคงเหลือไป ใส่ในแยกประเภทร่วมค้าทางด้านเครดิตเป็นสินค้าเหลือยกไปโดยไม่ ต้ องบันทึกในสมุดรายวันทั่วไปรวมยอดบัญชีแยกประเภทร่ ว มค้ า ทางด้านเดบติ และเครดติ ถ้ายอดคงเหลืออย่ทู างด้านเครดิตแสดงว่า กาไรแตถ่ ้ายอดคงเหลืออยทู่ างด้านเดบิตแสดงวา่ ขาดทนุ ให้นาไปแบง่ ให้กับผู้ร่วมค้าตามอัตราส่วนแบ่งกาไรขาดทุนเสร็จแล้ วให้ยกยอด สนิ ค้าคงเหลือมาไว้ทางด้านเดบติ ของบญั ชีแยกประเภทร่วมค้า ใต้ยอดรวม เป็นยอดยกมา ดงั นี ้



ถ้ากิจการบนั ทึกรายการตามวิธีที่ 1 คือ ผ้รู ่วมค้าต่างบนั ทึกรายการร่วม ค้าในสมดุ บญั ชีของตนเองและการร่วมค้ายงั ไม่สิน้ สดุ หลงั จากแบ่งกาไรขาดทนุ จากการร่วมค้าแล้วจะยงั ไม่มีการจ่ายชาระหนีร้ ะหว่างกนั ผ้รู ่วมค้ าแต่ละคนต้อง แสดงยอดคงเหลอื ในงบแสดงฐานะการเงินโดยแสดงเป็นเงินลงทนุ ในกิจการร่วม ค้า หรือหนีส้ นิ ต่อกิจการร่วมค้า ดงั นี ้ ถ้ายอดบญั ชีทางด้านเดบิต มากกว่าบญั ชีทางด้านเครดิต จะแสดงยอด คงเหลือสทุ ธิเป็นสนิ ทรัพย์คือ เงินลงทนุ ในกิจการร่วมค้า ถ้ายอดบญั ชีทางด้านเครดิต มากกว่าบญั ชีทางด้านเดบิต จะแสดงยอด คงเหลือสทุ ธิเป็นหนีส้ ิน คือหนีส้ ินตอ่ กิจการร่วมค้า

เม่ือการร่วมค้าสิน้ สุดลง หลงั จากการบนั ทึกรายการเสร็จสิน้ แล้ว ยอดคงเหลือในบัญชีร่วมค้าจะเป็นผลกาไรหรือขาดทุนจาก การร่วมค้า ดงั นี ้ - บญั ชีร่วมค้าที่มียอดคงเหลือทางด้านเครดิตแสดงว่ามีกาไร จากการร่วมค้า - บัญชีร่วมค้ าท่ียอดคงเหลือทางด้านเดบิตแสดงว่ามีผล ขาดทนุ จากการ ร่วมค้า