พุทธศาสนสุภาษิต

พุทธศาสนสุภาษติ เสนอ ครูอรสา ศรภี า

มนาโป โหติ ขนฺติโก. [คาอา่ น : มะ-นา-โป, โห-ติ, ขนั -ติ-โก] “ผู้มคี วามอดทน ย่อมเป็นทีช่ อบใจ (ของคนอน่ื )” ผทู้ มี่ คี วามอดทน คือผทู้ ่ีมจี ิตใจเขม้ แขง็ มนั่ คง ใจเยน็ ไมห่ วนั่ ไหวตอ่ อารมณท์ ม่ี ากระทบ เชน่ อดทนตอ่ ความลาบากตรากตรา อดทนตอ่ ทกุ ขเวทนา อดทนต่อความเจบ็ ใจ เป็นตน้ บุคคลผทู้ ีม่ คี วามอดทนดงั กลา่ วมา ย่อมเปน็ ทีร่ กั เปน็ ที่ชอบใจของคนรอบขา้ ง เพราะคบคา้ สมาคมแลว้ ไมท่ กุ ข์ อยใู่ กลแ้ ลว้ สบายใจ ไม่ต้องพลอยหงุดหงดิ ตาม ไมต่ อ้ งระแวง สบายใจทไ่ี ดค้ บหา

กาลาคตญฺจ น หาเปติ อตถฺ . [คาอ่าน : กา-ลา-คะ-ตนั -จะ, นะ, หา-เป-ติ, อดั -ถงั ] “คนขยัน ยอ่ มไมพ่ รา่ ประโยชน์ซ่ึงถงึ ตามกาล” คนขยนั คอื คนทไ่ี ม่ขเ้ี กียจ ตน่ื ตัวอยเู่ สมอ หมัน่ ประกอบกจิ อยเู่ นอื ง ๆ ไม่ว่าจะเป็น เร่ืองเลก็ หรอื เรอ่ื งใหญ่ ก็ไมป่ ลอ่ ยใหเ้ ปน็ ดนิ พอกหางหมู ชาระสะสางใหเ้ สรจ็ สนิ้ เปน็ ช้ินเป็นอนั ไป คนประเภทนยี้ อ่ มทาการงานสาเรจ็ ได้ ทง้ั งานสว่ นตัวและงานสว่ นรวม หนกั เอาเบาสู้ ไม่อไู้ มบ่ น่ ขยนั อดทน ทางานจนสาเรจ็ ลลุ ว่ ง

เต ทฆี รตตฺ โสจนฺติ เย ปมชฺชนตฺ ิ มาณวา. [คาอา่ น : เต, ท-ี คะ-รดั -ตงั , โส-จนั -ติ, เย, ปะ-มดั -ชนั -ต,ิ มา-นะ-วา] “คนประมาท ยอ่ มเศรา้ โศกสน้ิ กาลนาน” คนประมาท คือคนท่ีลมุ่ หลงมวั เมาในสิ่งท่ไี มม่ สี าระ เมาในกเิ ลส เมาในลาภยศสรรเสริญ เมาในชวี ิต เมาในวยั ประมาทในการสรา้ งบญุ สรา้ งกศุ ล ไมเ่ หน็ ความสาคญั ของการสรา้ งคณุ งามความดี คนประเภทนี้ ยอ่ มใชช้ วี ติ อยแู่ บบไร้ประโยชน์ ไมส่ รา้ งประโยชนท์ ั้งแกต่ นเองและสว่ นรวม ใชช้ วี ติ อยสู่ กั แตว่ า่ หายใจทิง้ ไปวนั ๆ เท่านนั้ หาสาระของชีวติ มไิ ดเ้ ลย

สขุ สุปติ พทุ ฺโธ จ เยน เมตตฺ า สุภาวิตา. [คาอา่ น : สุ-ขัง, สุ-ปะ-ต,ิ พดุ -โท, จะ, เย-นะ, เมด-ตา, สุ-พา-ว-ิ ตา] “ผ้เู จรญิ เมตตาดแี ลว้ ย่อมหลบั และต่ืนเปน็ สขุ ” เมตตา หมายถงึ ความปรารถนาใหผ้ อู้ น่ื มคี วามสขุ เปน็ หลกั ธรรมขอ้ หนง่ึ ในพรหมวหิ ารธรรม 4 อยา่ ง เป็นหลกั ธรรมทส่ี าคญั มากสาหรบั การอยรู่ ่วมกนั ในสงั คม ผทู้ ม่ี ีเมตตา คือมจี ิตใจประกอบดว้ ยเมตตานนั้ ย่อมมแี ตค่ วามปรารถนาดตี อ่ ผอู้ น่ื ไมม่ ีความคดิ อาฆาตพยาบาทใคร ไม่คดิ จองลา้ งจองผลาญใคร ดงั นน้ั เขายอ่ มจะมีความสขุ ทุกเวลา ทัง้ เวลาหลบั และเวลาต่นื

ปุญฺญานิ ปรโลกสมฺ ึ ปตฏิ ฺฐา โหนตฺ ิ ปาณิน. [คาอ่าน : ปุน-ยา-น,ิ ปะ-ระ-โล-กัด-สะ-หมงิ , ปะ-ตดิ -ถา, โหน-ต,ิ ปา-น-ิ นงั ] “บุญเปน็ ทพี่ ง่ึ ของสัตวใ์ นโลกหนา้ ” การท่เี ราไดม้ าเกดิ เปน็ มนษุ ย์ กเ็ พราะบญุ เมื่อเกดิ มาแลว้ มคี วามสขุ ความเจรญิ ก็เพราะบญุ มีทรพั ยส์ นิ เรอื นชานบา้ นชอ่ ง กเ็ พราะบญุ มสี ตปิ ญั ญาดี ก็เพราะบญุ สิ่งท่ดี ี ๆ ทกุ ส่งิ ทกุ อยา่ งทเ่ี ราไดป้ ระสบในโลกมนษุ ยน์ ี้ ลว้ นเปน็ สงิ่ ทบี่ ญุ อานวยใหท้ ัง้ สิ้น เรยี กไดว้ า่ บุญน้นั เป็นท่ีพ่ึงของมนษุ ยท์ ัง้ หลาย

จัดทำโดย ด.ญ.นันทน์ ภสั มณเี ดช ม.3/1 เลขท3่ี 8