คำถามทบทวนบทที่ 4 (415)

คาํ ถามทบทวน บทที 4 การประเมินคณุ ภาพการศึกษาภายนอก 1. การประเมินคุณภาพภายนอกมพี ัฒนาการความเปนมาทีสาํ คญั ในดา้ นไหน อยา่ งไรบา้ ง ตอบ = การประเมินคณุ ภาพภายนอก รอบหนงึ (พ.ศ. 2544 – 2548) มี 3 ดา้ น ดังนี ด้านที 1 ด้านผูเ้ รยี น มี 7 มาตรฐาน มงุ่ ประเมินดา้ นความตระหนักของสถานศึกษา ดังนี ระดับกอ่ นประถมศกึ ษา ดา้ นที 2 ด้านครู มี 2 มาตรฐาน ดา้ นที 3 ด้านผ้บู ริหาร มี 5 มาตรฐาน การประเมนิ คุณภาพภายนอก รอบสอง (พ.ศ. 2549 – 2553) มี 3 ด้าน ดังนี ระดบั การศึกษาปฐมวยั / ระดบั ประถมศึกษา / ระดับมัธยมศึกษา ดา้ นที 1 ดา้ นผเู้ รยี น มี 7 มาตรฐาน ดา้ นครู มี 2 มาตรฐาน ดา้ นผู้บริหาร มี 5 มาตรฐาน การประเมนิ คณุ ภาพภายนอก รอบสาม (พ.ศ. 2554 – 2558) มีดังนี ระดับการศึกษาปฐมวยั การประเมินคุณภาพภายนอกรอบสาม ระดบั การศึกษาปฐมวยั (2 - 5 ป) ได้กาหนดตัว บง่ ชีเปน 3 กลมุ่ คือ กลมุ่ ตัวบ่งชพี ืนฐาน กลมุ่ ตวั บ่งชอี ัตลักษณ์ และกลุ่มตวั บ่งชีมาตรการส่ง เสริม ใหส้ อดคล้องกบั พระราชบัญญัติการศกึ ษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 แกไ้ ขเพิมเตมิ (ฉบบั ที 2) พ.ศ. 2554 และกฎกระทรวงว่าดว้ ยระบบ หลกั เกณฑ์ และวิธีการประกนั คุณภาพการศึกษา พ.ศ. 2553 ขอ้ 38 ซึงกาหนดให้ สมศ. ทาการประเมินคุณภาพภายนอก การประเมนิ คณุ ภาพภายนอก รอบสี (พ.ศ. 2559 – 2563) ตามมตขิ องสาํ นกั งานรับรอง มาตรฐานและประเมนิ คณุ ภาพการศกึ ษา (สมศ.) ในการประชุม ครังที 10/2560 เมือวันที 12 กนั ยายน 2560 กาํ หนดกรอบแนวทางการประเมินคุณภาพ ภายนอกรอบสี

2. การประเมินคุณภาพภายนอกในระดับต่างๆมีแนวทางการดําเนนิ งานอยา่ งไร ตอบ = การแบง่ ระดับการประเมนิ ระดับการประเมิน แบง่ ออกเปน 4 ระดับ ดังนี 1) ระดบั การศกึ ษาปฐมวยั (Early Childhood Education) ประเมนิ สถานศกึ ษาทีจดั การ ศึกษาระดับวยั ตา่ กวา่ 6 ป ทีอาจมชี อื เรยี กวา่ โรงเรียนอนบุ าล ศูนย์เดก็ เลก็ หรือมชี ือเรียกเปน อืน 2) ระดับการศกึ ษาขันพืนฐาน (Basic Education) ประเมินสถานศกึ ษาทีจัดการศกึ ษา ระดับประถมศึกษาและมธั ยมศึกษา 3) ระดบั อาชีวศึกษา (Technical and Vocational Education) ประเมนิ สถานศกึ ษา ประเภทอาชวี ะ 4) ระดับอุดมศึกษา (Higher Education) ประเมินสถานศึกษาทีจัดการศึกษาระดบั ปรญิ ญาตรี ปรญิ ญาโทและปรญิ ญาเอก แนวทางการประเมนิ แนวคดิ หลกั 1) การประเมินคุณภาพภายนอกตอ้ งมีความเชอื มโยงกบั ระบบประกันคุณภาพภายในของ สถานศกึ ษาและหน่วยงานต้นสังกัดในการปฏิบตั ิหน้าที ทีรบั ผิดชอบให้บรรลุถงึ เปาหมาย มาตรฐานทีกาหนดและร่วมรบั ผิดชอบต่อผลการจดั การศกึ ษาทีเกิดขนึ (Accountability) 2) การประเมินคณุ ภาพภายนอกตอ้ งมีความทา้ ทายและชว่ ยกระตุ้นหน่วยงานทีเกียวขอ้ ง ให้กิจการสง่ เสรมิ การยกระดบั คณุ ภาพของสถานศกึ ษา สูส่ ากลตามนโยบายปฏิรปู การศึกษา ของรฐั บาล เพือการบรรลเุ ปาหมายทงั ในระดับชาติและระดับนานาชาติ (Empowerment)

3. เกณฑ์การประเมนิ คณุ ภาพแตล่ ะระดบั มคี วามแตกต่างกันอยา่ งไร มีเหตุผลอยา่ งไรในการจดั ทํา เกณฑท์ ีแตกตา่ งเหล่านัน ตอบ = หลักเกณฑ์การ ประเมินแตล่ ะระดับ มดี งั นี 1. การศกึ ษาปฐมวยั ใช้กลไกการประเมินคุณภาพภายนอก เพือกระตุน้ และจงู ใจให้เกดิ การยกระดบั คณุ ภาพ การศกึ ษาทสี อดคล้องกบั ความตอ้ งการจําเปนและยุทธศาสตร์ของประเทศ เนน้ การประเมนิ เพือ รับรองคณุ ภาพของระบบประกนั คณุ ภาพภายในของสถานศึกษา รบั ผิดชอบในการพัฒนา คณุ ภาพการศกึ ษาใหเ้ ปนไปตามมาตรฐานการศกึ ษาชาติตามจุดมุ่งหมายของหลักสตู รและมคี วาม พรอ้ มในการแข่งขันในระดบั สากล ใหค้ วามสําคัญกบั การประเมิน ทีมุ่งสกู่ ารพัฒนาแบบยงั ยนื 2. การศกึ ษาขันพืนฐาน ใช้กลไกการประเมนิ คุณภาพภายนอก เพือกระตุน้ และจงู ใจให้เกิดการยกระดับคุณภาพ การศกึ ษาทีสอดคลอ้ งกับความตอ้ งการจําเปนและยุทธศาสตรข์ องประเทศ เน้นการประเมนิ เพือ รับรองคุณภาพของระบบประกันคณุ ภาพภายในของสถานศึกษา รบั ผิดชอบในการพัฒนา คณุ ภาพการศกึ ษาใหเ้ ปนไปตามมาตรฐานการศกึ ษาชาติ ตามจดุ มงุ่ หมายของหลกั สูตร และมี ความพรอ้ มในการแขง่ ขันในระดบั สากล 3. อาชวี ศึกษา การประเมนิ คุณภาพภายนอก ต้องมีความเชอื มโยงกบั ระบบประกันคณุ ภาพภายในของ สถานศึกษาและหน่วยงานต้นสงั กดั ในรูปแบบของการตรวจทานซาํ การประเมนิ คุณภาพ ภายนอก ต้องส่งเสรมิ ใหเ้ กิดการยกระดับคุณภาพการจัดการอาชวี ศึกษาใหม้ ีมาตรฐานในระดบั สากล 4. อุดมศึกษา ประเมนิ ตามพันธกจิ ของสถานศึกษาระดับอดุ มศึกษาที สอดคล้องกบั ความต้องการ ตาม แผนยุทธศาสตร์ชาติใชข้ ้อมลู พืนฐานร่วมกนั และการประเมนิ คณุ ภาพภายนอกต้องสามารถ ตอบสนองกบั การประกันคุณภาพภายในทีมีความหลากหลาย และพิจารณาประเด็นความเปน นานาชาติและการเรยี นรูท้ หี ลากหลาย ของสถานศกึ ษาระดับอุดมศึกษา

4. ขนั ตอนการดาํ เนินงานในการประกันคุณภาพภายนอก มีการดาํ เนนิ การอยา่ งไร ตอบ = ขันตอนการดาํ เนนิ งานประเมินคณุ ภาพภายนอกรอบสี มขี ันตอนดงั ตอ่ ไปนี 1) สถานศึกษาประเมนิ ตนเอง วิเคราะห์ สงั เคราะห์ผลการดาํ เนินงานตามระบบการประกนั คุณภาพภายใน แลว้ จดั ส่ง รายงาน การประเมนิ ตนเองทไี ดร้ ับความเห็นชอบจากต้นสังกดั ให้ สมศ. ตามระยะเวลาและ เงือนไขทีกาํ หนด 2) สมศ. วเิ คราะหข์ ้อมลู พืนฐานของสถานศกึ ษา จากฐานขอ้ มูลของหน่วยงานตน้ สังกัด เพือตรวจสอบความพร้อมด้านปจจยั การ ดา เนนิ งานของสถานศกึ ษาขันต้นตามโปรแกรมการตรวจสอบทกี าหนด 3) คณะผปู้ ระเมนิ ภายนอกประชุมพิจารณาผลการดาํ เนนิ งานของสถานศกึ ษาจากรายงาน การประเมนิ ตนเองรว่ มกบั ผลการวเิ คราะหข์ อ้ มลู พืนฐาน เพือวางแผนการลงพืนทตี รวจเยียม ตามมาตรฐานและเกณฑก์ ารประเมินคุณภาพภายนอก รวมทงั ระบุประเดน็ จดุ แข็ง ประเดน็ ปรับปรุง และกาํ หนดวันลงพืนทตี รวจเยียม 4) คณะผปู้ ระเมนิ ภายนอกลงพืนทีตรวจเยียม เพือประชมุ เสวนาสร้างสรรค์รว่ มกบั ผมู้ สี ่วน ไดส้ ่วนเสีย และเกบ็ รวบรวมขอ้ มูลเชงิ คุณภาพกบั บุคลากร หลักฐานเชงิ ประจกั ษ์ และหน่วย งาน/บุคคลทีมีสว่ นเกียวขอ้ งเพิมเตมิ รวมทังทาการรายงานผลประเมินด้วยวาจา 5) คณะผปู้ ระเมินภายนอกจัดทํารายงานผลการประเมินคุณภาพภายนอก พรอ้ มขอ้ เสนอ แนะเพือการปรับปรุงพัฒนาคณุ ภาพ การศกึ ษา แล้วจดั สง่ ให้ สมศ. เพือพิจารณาให้การรบั รอง ผลการประเมนิ จากนัน สมศ. จะจดั สง่ ใหก้ บั สถานศึกษาและหนว่ ยงานตน้ สังกัดหรอื หนว่ ยงาน ทีกากับดูแลสถานศึกษานนั ๆ เพือใชป้ ระโยชน์ตอ่ ไป ภายในระยะเวลา 7 วนั นับถดั จากวันทีคณะ กรรมการบรหิ าร สมศ. ให้การรบั รองผลการประเมนิ

5. การประกนั คุณภาพภายในและการประกนั คุณภาพภายนอกมีจดุ เชือมประสานตอ่ กันอยา่ ไร ตอบ = พระราชบัญญตั ิการศึกษาแหง่ ชาติ พ.ศ. 2542 แก้ไขเพิมเตมิ (ฉบับที 2) มาตรา 48 ให้หน่วยงานตน้ สังกดั และสถานศกึ ษาจดั ให้มีระบบการประกนั คุณภาพ ภายใน สถานศึกษาและให้ถอื วา่ การประกันคุณภาพภายในเปนส่วนหนึงของกระบวนการ บริหารการ ศกึ ษาทตี ้องดําเนนิ การอย่างต่อเนือง มาตรา 49 ใหม้ ีสํานักงานรับรองมาตรฐานและประเมนิ คุณภาพการศึกษา มฐี านะเปนองคก์ าร มหาชนทาํ หนา้ ทพี ัฒนาเกณฑ์ วธิ ีการประเมินคณุ ภาพภายนอก และทาํ การประเมนิ ผลการศึกษา เพือใหม้ ีการตรวจสอบคุณภาพของสถานศึกษา การประเมนิ คณุ ภาพภายใน จะเนน้ การตรวจสอบและการประเมนิ คณุ ภาพและมาตรฐานการ ศึกษาด้านตา่ งๆ ของปจจัย นําเข้า (Input) และกระบวนการ (Process) สว่ นการประกันคุณภาพ ภายนอกจะเน้นการประเมิน คณุ ภาพและมาตรฐานการศกึ ษาในดา้ นตา่ งๆ ของผลผลติ (Output) และผลลพั ธ์ (Outcome) ดงั นนั การประกนั คุณภาพภายในยอ่ มส่งผลถึงการประกัน คุณภาพภายนอกโดยตรง การประเมนิ คุณภาพภายนอก จะใช้ตัวบง่ ชี ตามมาตรฐานต่างๆ ในการประเมนิ ผลการดําเนินงานของสถาบันการศกึ ษารวม ทังการตรวจเยยี มสถาบัน ซงึ ในการประเมนิ ต้องคาํ นงึ ถงึ ปรชั ญา พันธกิจ และลกั ษณะการเรียน การสอนของแตล่ ะสถาบนั การศึกษา โดยสถาบนั การศึกษาจะตอ้ ง มีการจดั ทํารายงานประจาํ ป เตรียมเอกสาร ขอ้ มลู ในดา้ นตา่ งๆ รวมถึงขอ้ มลู ตามตวั บง่ ชี และ รายงานการประเมนิ ตนเอง อยา่ งน้อย 3 ปการศกึ ษา โดยสามารถจดั ทาํ ในรปู แบบ CD – ROM หรือ E – SAR (Electronic SelfAssessment Report) เพือพร้อมรับการประเมินภายนอกจาก สาํ นกั งาน รบั รองมาตรฐานและประเมนิ คณุ ภาพการศกึ ษาหรือ สมศ. ต่อไป

6. ในฐานะทที า่ นเปนครผู สู้ อน ท่านมีบทบาทโดยตรงหรอื โดยทางออ้ มอยา่ งไรในกระบวนการประเมนิ คณุ ภาพภายนอก ตอบ = ครู มีบทบาทหนา้ ที ดังนี 1. สรปุ ข้อมูลสารสนเทศเกียวกบั ผลการดําเนนิ งานของสถานศึกษา ผลการประเมิน คุณภาพ ผู้เรยี น ผลงานดีเดน่ ของผู้เรียน ศักยภาพของครู สภาพการจดั การเรยี นการสอน ปญหาและ สภาพความตอ้ งการจําเปน นโยบาย ยุทธศาสตร์การพัฒนาคณุ ภาพการ ศกึ ษาความตอ้ งการ ของผ้ปู กครอง ผู้เรียนและชุมชน 2. รว่ มประชุมหรือ สัมมนา วิเคราะหส์ ภาพการจัดการศึกษาของสถานศกึ ษา ปญหาและ ความ ต้องการจาํ ปน กาํ หนดวสิ ัยทัศน์ พันธกิจ เปาประสงคแ์ ละเปาหมายความสาํ เรจ็ ของ สถานศึกษา รว่ มกับบคุ ลากรและผู้มสี ่วนเกียวขอ้ งทุกฝาย รวมทงั กาํ หนดเปาหมาย/ ความสําเร็จสกู่ าร พัฒนางานในหน้าที รบั ผิดชอบ 3 ดําเนินกิจกรรม/โครงการ สรุปรวบรวมรายงาน และประเมิน ผลกจิ กรรม/โครงการ ตามแผนพัฒนาการศึกษาของสถานศกึ ษาที มุง่ คณุ ภาพตามมาตรฐาน การศกึ ษาของ สถานศกึ ษาและแผนปฏิบตั กิ ารประจาํ ป นางสาวทศั นีย์ วนาสบาย 61121415