Less waste น้อยแต่มาก ยากแต่ยั่งยืน

“Less Waste” นอ้ ยแตม่ าก ยากแต่ย่งั ยนื



คำ�นำ� กรมการปกครองได้จัดทำ�โครงการพัฒนาตำ�บลแบบบูรณาการ (Tambon Smart Team) โดยกำ�หนดกรอบแนวทางการขับเคลอื่ นโครงการ พัฒนาต�ำ บลแบบบูรณาการ (Tambon Smart Team) เปน็ แผนปฏิบัติ การ (Action Plan) โดยมกี ารดำ�เนินโครงการฯ 3 ระยะ ประกอบดว้ ย ระยะที่ 1 กระบวนการคดั เลือกลกู จ้างเหมาบรกิ ารตามโครงการพฒั นาตำ�บล แบบบรู ณาการ (Recruitment Process) ระยะท่ี 2 การจดั เก็บขอ้ มูล (Data Collection) และระยะที่ 3 การน�ำ ข้อมูลไปใชป้ ระโยชน์ (Database Utili- zation) ซ่งึ การขับเคลื่อนโครงการฯ ในระยะที่ 3 กำ�หนดรปู แบบเปน็ อำ�เภอ ต้นแบบ (Role Model) ทมี่ ีผลการด�ำ เนินโครงการโดดเด่นเปน็ รปู ธรรม อำ�เภอพระพุทธบาทได้รับคัดเลือกให้เป็นอำ�เภอต้นแบบ (RoleModel) ใ น 19 อ�ำ เภอทว่ั ประเทศจงึ ไดจ้ ดั ท�ำ โครงการ“LessWaste” น้อยแต่มากยากแต่ยั่งยืนข้ึนภายใต้แนวทางการขับเคล่ือนโครงการฯของกรม การปกครองเป็นกรอบการบริหารจัดการขยะภายในครัวเรือนอย่างถูกวิธี เ ช่ น ก า ร จั ด ก า ร ข ย ะ อิ น ท รี ย์ ก า ร คั ด แ ย ก ข ย ะ แ ต่ ล ะ ป ร ะ เ ภ ท แ ล ะ ก า ร นำ � ข ย ะ ที่ ผ่ า น ก า ร คั ด แ ย ก แ ล้ ว นำ � ไ ป ต่ อ ย อ ด ใ ห้ เ กิ ด ป ร ะ โ ย ช น์ เป็นต้นสามารถขยายผลองค์ความรู้ที่ได้จากการทำ�โครงการฯสู่การ บ ริ ห า ร จั ด ก า ร ข ย ะ ภ า ย ใ น ค รั ว เ รื อ น อ ย่ า ง เ ป็ น รู ป ธ ร ร ม แ ล ะ ย่ั ง ยื น Tambon Smart Team อ�ำ เภอพระพทุ ธบาท

สารบัญ สารบญั หลกั การและ เหตุผล 1 วัตถุประสงค์ วิธีการดำ�เนนิ 2 โครงการ ภาพเบ้อื งหลัง 35 กิจกรรมขดุ หลุม 3 กิจกรรม ป่นั จกั รยาน ภ ถงั ขยะเปยี ก เกบ็ ขยะ 4 กจิ กรรม 10 เสวียนลอ้ มต้นไม้ กจิ กรรม กิจกรรม 7 คัดแยกขยะ ป้ายสัญญาณ กิจกรรม 13 ทางเขา้ ตขู้ ยะอันตราย 19 กจิ กรรม 16 การขยายผล โรงเรือนจาก สู่ชุมชนฯ ขวดพลาสติก ผลสมั ฤทธิ์ 30 22 กจิ กรรม 28 รณรงคแ์ จก ทัศนคตเิ ก่ียวกบั ถุงขยะอนั ตราย โครงการ 25 Credit 31 34

หลกั การและเหตผุ ล ด้ ว ย ป ริ ม า ณ ข ย ะ ที่ เ กิ ด ข้ึ น มี จำ � น ว น เ พิ่ ม ม า ก ขึ้ น ใ น ทุกวันก่อให้เกิดขยะตกค้างจากระบบการจัดการขยะท่ีมีไม่ เพียงพอต่อปริมาณขยะท่ีเกิดขึ้นส่งผลให้เกิดผลกระทบต่อ สิ่งแวดล้อมเป็นแหล่งเพาะพันธุ์สัตว์ท่ีเป็นพาหะนำ�โรคต่างๆ ทั้งยังเป็นแหล่งแพร่เช้ือโรคเกิดการปนเปื้อนของสารพิษลง สู่พ้ืนดินและแหล่งน้ำ�เป็นแหล่งกำ�เนิดมลพิษทางอากาศท่ีมี สาเหตุมาจากการเผาขยะการฝังกลบขยะอีกทั้งขยะบางชนิด ไม่สามารถย่อยสลายได้ในระยะเวลาอันสั้นหรือมีกระบวนการ กำ�จัดท่ียากทำ�ให้ขยะเหล่านี้ตกค้างสู่ส่ิงแวดล้อมเป็นจำ�นวนมาก อำ�เภอพระพุทธบาทได้เล็งเห็นถึงความสำ�คัญของ การจัดการขยะภายในครัวเรือนหรือการจัดการขยะจากต้นทาง จึงได้จัดทำ�โครงการ “Less Waste” น้อยแตม่ าก ยากแตย่ ัง่ ยืน ในพื้นทเ่ี ปา้ หมาย ตำ�บลพุค�ำ จาน จำ�นวน 9 หมู่บ้าน เพอื่ เผยแพร่ องค์ความรู้ในการจัดการขยะภายในครัวเรือนและขับเคล่ือน กิจกรรมการคัดแยกขยะภายในครัวเรือนให้ครอบคลุมท่ัวท้ัง หมู่บ้านและตำ�บลโดยนำ�ร่องโครงการจากบ้านโปร่งตะแบก หมู่ 8 ต�ำ บลพคุ ำ�จาน อ�ำ เภอพระพทุ ธบาท จงั หวดั สระบุรี เนื่องจากเป็นหมู่บ้านท่ีมีการบริหารจัดการขยะอย่างถูกวิธี มีกิจกรรมและแรงจูงใจให้คนในหมู่บ้านหันมาสนใจสิ่งแวดล้อม มากยง่ิ ขึ้น กระทั่งปจั จบุ นั บา้ นโปรง่ ตะแบกได้จัดตัง้ ศูนย์เรยี นรู้ บ้านโปร่งตะแบกข้ึนเพื่อขับเคลื่อนการบริหารจัดการขยะภายใน ครัวเรือนอย่างเป็นรูปธรรมปลูกฝังในเรื่องการจัดการขยะ อย่างถกู วธิ ีและยัง่ ยนื Tambon Smart Team 1 อ�ำ เภอพระพทุ ธบาท

วัตถปุ ระสงค์ 1 เพ่อื เผยแพรอ่ งค์ความร้เู ร่อื งการบริหาร จดั การขยะภายในครัวเรือน 2 เพื่อขบั เคลอ่ื นกจิ กรรมการคดั แยกขยะ ภายในครวั เรือนให้ครอบคลมุ ทั่วทั้งหมบู่ า้ น 3 เพอ่ื สง่ เสริมการมสี ว่ นร่วมของประชาชนในการ พัฒนาชมุ ชนของตนเองบนฐานความพอเพยี งและ พฒั นาคุณภาพชีวติ ของตนใหม้ ีความเปน็ อยทู่ ่ีดขี ึ้น 2

วิธีการดำ�เนนิ โครงการ 7. น�ำ องคค์ วามรู้ 1. กำ�หนดพนื้ ที่ 2. ตดิ ต่อ เปา้ หมายและพน้ื ท่ี ประสานงาน ทไ่ี ด้จากการทำ�กจิ กรรม น�ำ ร่องในการดำ�เนนิ กับเจา้ ของพน้ื ที่ จดั ท�ำ เปน็ เอกสารประกอบ โครงการ หมู่ 8 การอบรมใหค้ วามรูใ้ หแ้ ก่ คนในชมุ ชน ต�ำ บลพคุ �ำ จาน ต.พคุ �ำ จาน อกี 8 หมู่บา้ น 6. ประเมินผล 3. สำ�รวจพน้ื ทที่ จี่ ะ การด�ำ เนินโครงการ ด�ำ เนินโครงการ ในภาพรวมของทั้ง พร้อมรบั ฟังประวตั ิ 8 กิจกรรม ปัญหา และการจดั การ ขยะท่ียังไมค่ รอบคลุม 5. ดำ�เนนิ การตามแผน ของหมู่บ้านจาก และกิจกรรมท่กี �ำ หนด ผใู้ หญบ่ า้ น ข้นึ ท้งั 8 กิจกรรม 4. ประชมุ ปรึกษา หาแนวทางในการ ดำ�เนนิ โครงการ พรอ้ มก�ำ หนดกิจกรรม ทตี่ อบสนอง ตอ่ วตั ถุประสงค์ 3

กิจกรรมขุดหลมุ ถังขยะเปยี ก ท่ีมาของกิจกรรม ด้วยหมบู่ า้ นโปร่งตะแบก หมู่ 8 ต�ำ บลพคุ �ำ จาน มีการจดั การขยะอินทรยี ์ ประเภท เศษอาหาร ผกั ผลไม้ ทีเ่ หลอื จากการรับประทานอย่กู อ่ นแล้ว แต่ยงั ไมค่ รอบคลุมท้งั 47 ครัวเรอื น ซึง่ ขยะประเภทน้ีเกิดข้นึ ทกุ วัน ทุกครัวเรอื น และ ยังคงประสบปญั หาในการจัดการขยะประเภทนีอ้ ยู่ โดยปญั หาดังกล่าวสง่ ผลให้ เดก้วดิ ยเหมตลุนพ้ีใิษนตกอ่ารสปิ่งรแะวชดุมลห้อามแนเจวพาทหกาเกงเกลำาิน่ �รทด่ไี ม�ำ เ่พนงึ นิ ปงราะนสขงอคง์ และเป็นแหล่งเพาะเชอ้ื โรค Tambon Smart Team (TST) ได้เล็งเหน็ ปญั หาและความสำ�คัญในการจัดการขยะอนิ ทรยี ด์ งั กล่าวจึงได้ จัดกจิ กรรมขดุ หลุมถังขยะเปียกให้ครอบคลมุ ทง้ั 47 ครวั เรือนขน้ึ วัตถุประสงค์ 1.เพ่ือจัดการขยะอินทรียใ์ นครัวเรอื นอย่างถูกวธิ ี 2.เพอ่ื ลดมลพษิ ตอ่ สง่ิ แวดลอ้ และแหล่งเพาะเช้อื โรค 3.เพื่อใหม้ หี ลุมถงั ขยะเปยี กครอบคลุมทุกครัวเรือน วสั ดุอปุ กรณ์ 1. ถังใส่ขยะอินทรียพ์ รอ้ มฝาปิด 2. แชลง, จอบ 3.อุปกรณต์ ักดนิ /กะละมัง/กะลา 4

วธิ กี ารดำ�เนินงาน 1. จัดเตรยี มถังพรอ้ มฝาปดิ หรือภาชนะเหลอื ใช้ เชน่ ถังสี ถังพลาสตกิ ใชแ้ ล้ว ขนาดของภาชนะข้นึ อยกู่ ับปริมาณขยะใน ครวั เรือน หากมมี ากก็ใชภ้ าชนะทีม่ ขี นาดใหญ่ขน้ึ ตามความ เหมาะสม 2. เจาะรหู รือตดั ภาชนะทก่ี น้ ถังแล้วขดุ หลุมขนาดความลึก 2 ใน 3 ส่วนของความสูงของภาชนะนำ�ภาชนะทเ่ี ตรยี มไว้ไปใสใ่ นหลมุ ทีข่ ุด 3. น�ำ เศษอาหาร เศษผกั ผลไม้ ทีเ่ หลอื จากการรบั ประทานหรือ ประกอบอาหาร มาเทใสใ่ นถงั ท่ฝี ังไว้ และปดิ ฝาภาชนะให้มิดชิด 4. จลุ นิ ทรยี ห์ รอื ไส้เดือนในดิน จะท�ำ การย่อยสลายเศษอาหารใน ภาชนะใหก้ ลายเปน็ ปยุ๋ (ระยะเวลาข้นึ อยู่กับปรมิ าณขยะเปียก) หากมีกลนิ่ เหม็นสามารถเติมน�ำ้ หมกั EM ได้ 5. เมอื่ ปรมิ าณเศษอาหารถึงระดับเดยี วกับพน้ื ดนิ ท่ขี ุดไว้ ให้น�ำ ดนิ กลบ แลว้ ยา้ ยถังไปทำ�ตามข้ันตอนเดมิ ท่จี ดุ อื่นตอ่ ไป 5

ประโยชน์ การจัดการขยะในรูปแบบของถังขยะเปียกเป็นการจัดการขยะ อินทรีย์ที่เหลือท้ิงจากการรับประทานอาหารในครัวเรือนอย่างถูกวิธี ช่วยลดการสะสมของเช้ือโรคและเมื่อเกิดกระบวนการย่อยสลายเป็นปุ๋ย หมกั ชว่ ยเพมิ่ อนิ ทรยี ว์ ตั ถุทำ�ให้ดนิ อุดมสมบูรณ์ ต้นไมเ้ จรญิ เติบโตไดด้ ี 6

กิจกรรมเสวียนลอ้ มตน้ ไม้ ทมี่ าของกจิ กรรม การบริหารจัดการกับขยะมูลฝอยยังคงเป็นปัจจัยที่สำ�คัญ ของแตล่ ะชมุ ชน ขยะอินทรยี ์ เป็นขยะท่ีเกิดข้นึ ทุกวนั โดยเฉพาะ เศษใบไม้ เศษก่ิงไม้ ซึง่ เกดิ ขึน้ เองตามธรรมชาติ รวมถงึ เกิดจาก การตัดแต่งกง่ิ และจดั สวน โดยในปจั จบุ นั การบรหิ ารจดั การกับ ขยะมูลฝอยจำ�พวกขยะอินทรีย์ของแต่ละชุมชนมีความแตกต่างกัน ออกไปซงึ่ ชมุ ชนบา้ นโปร่งตะแบก หมู่ 8 ต�ำ บลพุคำ�จาน เปน็ ชุมชน ที่มกี ารบริหารจดั การกับขยะ หน่งึ ในน้ันคือ การทำ� “เสวียน” ลอ้ ม ตน้ ไม้ ซ่งึ เปน็ ภมู ปิ ัญญาท้องถิน่ ทีม่ ีมาตงั้ แต่บรรพบรุ ษุ ในสมัยก่อน จะนยิ มใชว้ ัสดุทีห่ าได้จากธรรมชาติ ไดแ้ ก่ “ไม้ไผ”่ แต่ปจั จบุ นั ชมุ ชน บา้ นโปร่งตะแบกได้นำ�เสวยี นมาปรับใช้ตามยคุ สมยั โดยการใช้วัสดุ ทหี่ าไดง้ า่ ย หรือวสั ดทุ เี่ หลือใชใ้ นชมุ ชน เพือ่ จดั การกับขยะอนิ ทรยี ์ ลดการเผาใบไม้แหง้ กิง่ ไม้แหง้ ลดการเกดิ มลพิษทางอากาศ วัตถุประสงค/์ เปา้ หมาย 1. เพอื่ ่งเสรมิ ให้เกิดสภาพแวดลอ้ มทดี่ ีในชมุ ชน 2. เพ่ือขับเคล่อื นการด�ำ เนนิ กจิ กรรมการบริหาร จดั การขยะมูลฝอยภายในชุมชน 3. เพอ่ื ส่งเสรมิ ให้ประชาชนมสี ว่ นรว่ มในการบรหิ าร จัดการกับขยะอินทรียป์ ระเภทกง่ิ ไมแ้ ละใบไม้ 7

วสั ด/ุ อปุ กรณ์ 1. ท่อ PVC 2. ข้อตอ่ PVC 3 ทาง 3. ตาข่าย 4. ตลบั เมตร 5. เล่อื ย 6. กรรไกร 7. เคเบิ้ลไทร์ วธิ ีการทำ� 1. วัดความยาวท่อ PVC ขนาด 40 ซม. และ 70 ซม. 2. ใช้เล่ือยตดั ท่อ PVC ขนาด 40 ซม. จำ�นวน 4 อนั และ ขนาด 70 ซม. จ�ำ นวน 8 อนั 3. วดั ตาขา่ ย ความสูง ขนาด 40 ซม. ความยาว 280 ซม. และ ตดั ตาขา่ ยตามขนาดทว่ี ัด 4. ลอ้ มต้นไมโ้ ดยนำ�ท่อ PVC ขนาด 70 ซม.ทง้ั 8 อัน มา ประกอบตอ่ กนั โดยใชข้ ้อตอ่ PVC เป็นตวั เชอื่ มท้ัง 4 มมุ ให้ เป็นส่ีเหล่ยี ม จำ�นวน 2 อัน (ด้านลา่ ง-ดา้ นบน) จากนั้นน�ำ ท่อ ขนาด 40 ซม. มาต่อตามแนวต้งั เช่ือมกนั ระหว่างด้านลา่ งและ ดา้ นบน 5. นำ�ตาขา่ ยมาลอ้ มทอ่ PVC ท่ีประกอบไว้แล้วโดยใช้เคเบ้ลิ ไทร์ เปน็ ตัวยึดระหว่างตาขา่ ยกบั ท่อ PCV 8

ประโยชน์ 1.ลดปริมาณขยะมลู ฝอยลน้ ถังขยะสร้างภาพลกั ษณ ์ ท่ดี ใี ห้กับชมุ ชน 2.ประชาชนมีความรคู้ วามเขา้ ใจในการคดั แยกขยะ มูลฝอย ขยะอนิ ทรยี ์ 3.ปลกู จิตสำ�นกึ ให้คนในชุมชนรจู้ ักนำ�ภูมปิ ัญญาทอ้ งถนิ่ มาประยุกต์ใชใ้ นชีวติ ประจ�ำ วัน 4.ช่วยให้สง่ิ แวดลอ้ มในชมุ ชนดขี ึ้นเพราะขยะนอ้ ยลง ชุมชนสะอาดปลอดภยั ตอ่ สุขภาพของคนในชมุ ชน 5.ช่วยลดคา่ ใช้จา่ ย ในการซื้อปุย๋ ส�ำ หรบั ใสต่ น้ ไม้ 9

กิจกรรมปัน่ จกั รยานเก็บขยะ ท่มี าของกจิ กรรม ปัจจุบันขยะได้สร้างปัญหาทางมลภาวะและมลพิษกับ โลกเป็นวงกว้างเน่ืองจากไม่ได้มีการจัดการขยะให้ถูกต้องและ ประชาชนส่วนใหญ่ไม่ได้มีความรู้ในเรื่องของการกำ�จัดขยะอีก ทง้ั คนไทยกวา่ 60 ล้านคน สามารถสร้างขยะได้มากถึง 14 ล้าน ตันต่อปแี ต่ความสามารถในการจดั เกบ็ ขยะกลับมไี มถ่ ึง 70 % ของขยะที่เกิดขึ้นจึงทำ�ให้เกิดปริมาณมูลฝอยตกค้างท่ีสถานที่ ตา่ ง ๆ หรอื มกี ารนำ�ไปก�ำ จดั โดยวธิ กี องบนพืน้ ซ่งึ ไม่ถกู ต้องตาม หลักสุขาภบิ าล ก่อให้เกดิ ปัญหาสงิ่ แวดลอ้ ม จงึ เกิดกิจกรรม “ปั่นดว้ ยใจ ใส่ใจส่ิงแวดลอ้ ม” ภายใต้โครงการ “Less Waste” นอ้ ยแตม่ าก ยากแตย่ ัง่ ยืน เพ่อื เก็บขยะขา้ งถนนและการจดั การ ใหถ้ ูกต้อง ลดปรมิ าณขยะในพ้นื ท่ี อกี ท้งั การป่ันจกั รยานยังสง่ ผล ที่ดีต่อสขุ ภาพกายและสขุ ภาพจิต สร้างจิตส�ำ นึกใหก้ บั ประชาชน ผู้พบเห็นท่ัวไปมีวินัยในการทิ้งขยะและมีการคัดแยกขยะท่ีถูกวิธี เพ่อื รกั ษาสงิ่ แวดลอ้ มอยา่ งยั่งยืน 10

วัตถุประสงค/์ เป้าหมาย 1. เพอ่ื ใหพ้ ้ืนท่ีสาธารณะในเขตต�ำ บลพุคำ�จานมีความสะอาดและ เป็นระเบียบเรยี บร้อย 2. เพอ่ื ให้ประชาชน ต�ำ บลพคุ �ำ จาน มีความตระหนักในการทิง้ ขยะ บนพน้ื ท่ีสาธารณะ 3. เพ่ือสรา้ งจิตสำ�นึกตอ่ ผ้ใู ช้รถใช้ถนนใหม้ คี วามตระหนกั ต่อ ส่วนรวม 4. เพื่อน�ำ ร่องเป็นหมู่บ้านตน้ แบบในการจดั การขยะ และลด มลภาวะทางสง่ิ แวดล้อมจากขยะมลู ฝอย 5. เพ่อื ขยายผลโครงการใหค้ รอบคลุมท่วั ทง้ั ต�ำ บลพคุ �ำ จาน 6. เพ่ือใหป้ ระชาชนในพน้ื ท่ีต�ำ บลพคุ ำ�จานมีสุขภาพร่างกาย ที่แขง็ แรง 1. จักรยาน วัสด/อุ ุปกรณ์ 2. ทีค่ ีบ 3. ตะกรา้ วิธกี ารด�ำ เนนิ งาน 1. กำ�หนดพื้นที่ แบ่งประชากรในหมู่บ้านเพ่ือแยกกันป่นั ตามถนน เพ่อื ใหไ้ วต่อการเก็บ 2. น�ำ ตะกร้าพลาสตกิ มาผูกกับเชอื กฟางหรือเศษเชือกเพอ่ื ท�ำ เปน็ กระเปา๋ เพ่อื สะดวกต่อการนำ�ขยะท่เี กบ็ ได้มาใส่ไว้ด้านหลัง 3. ปัน่ จกั รยานตามถนนทผ่ี ูใ้ หญ่บ้านได้วางแผนแบ่งคนไว้ เพอ่ื ความรวดเร็วในการดูแลพน้ื ท่ใี ห้ทัว่ ถึง 11

ประโยชน์ การปั่นจักรยานเก็บขยะเป็นการรักษาความสะอาด ค ว า ม มี ร ะ เ บี ย บ วิ นั ย ใ น ก า ร ทิ้ ง ข ย ะ แ ล ะ ค ว า ม เ ป็ น ร ะ เ บี ย บ เรียบร้อยในสถานท่ีสาธารณะมีส่ิงแวดล้อมที่ดีหมู่บ้านสะอาด ปราศจากแหล่งเพาะพันธ์ุโรคอีกท้ังยังทำ�ให้ชีวิตความเป็น อยู่ของคนในชุมชนดีข้ึนอีกด้วยทั้งยังช่วยเสริมสร้างร่างกาย ให้แข็งแรงเนื่องจากเป็นการออกกำ�ลังกายไปในตัวช่วยลด ปริมาณคาร์บอนมอนนอกไซด์ซึ่งเป็นการรักษาส่ิงแวดล้อม 12

กจิ กรรมคัดแยกขยะ ที่มาของกจิ กรรม ปั ญ ห า จ า ก ข ย ะ ภ า ย ใ น ชุ ม ช น เ ป็ น เ ร่ื อ ง ที่ สำ � คั ญ เน่ืองจากขยะส่งผลกระทบต่อมนุษย์และส่ิงแวดล้อมอย่าง เหน็ ไดช้ ัด เพือ่ ลดปญั หาการเพ่ิมขน้ึ ของปริมาณขยะจงึ ต้องมี การคัดแยกขยะให้ถูกประเภทเพื่อสะดวกในการจัดการในการ คัดแยกขยะก่อนทิ้งในครัวเรือนจะช่วยลดปริมาณขยะในครัว เรือนและลดปัญหาขยะท่ีตกค้างตามชุมชนทำ�ให้ส่ิงแวดล้อม สะอาดได้เป็นอย่างมากลดการใช้พลังงานและลดมลพิษ ดังนั้นจำ�เป็นอย่างย่ิงที่ประชาชนจะร่วมมือกันลดและแก้ไข ปัญหาขยะท่ีเกิดข้ึนด้วยการคัดแยกขยะให้ถูกประเภทและนำ� วัสดุท่ีสามารถนำ�กลับมาใช้ใหม่เข้าสู่กระบวนการรีไซเคิลเพ่ือ ใช้ทรัพยากรได้อย่างคุ้มค่าซึ่งขยะบางประเภทสามารถเพ่ิม มูลค่าให้มากขึ้นและง่ายต่อการนำ�เข้าสู่กระบวนการรีไซเคิล ในประเภทน้นั ๆ ส่วนขยะท่ัวไปก็น�ำ ไปกำ�จดั อย่างถูกวธิ ี จงึ เป็น ท่ีมาของกจิ กรรมคัดแยกขยะในชุมชนบ้านโปรง่ ตะแบก วตั ถุประสงค/์ เป้าหมาย 1. เพื่อส่งเสรมิ ให้ประชาชนรจู้ กั และเข้าใจการคัดแยกขยะแต่ละ ประเภทในครวั เรือน 2. เพือ่ สรา้ งรายได้จากการจ�ำ หนา่ ยขยะทคี่ ดั แยกด้วยตนเอง 3. เพอ่ื กำ�จดั แหล่งเพาะพันธ์ุพาหะนำ�โรคติดต่อสู่ชมุ ชนทเี่ กดิ จากปญั หาขยะทตี่ กคา้ ง 4. เพอ่ื ใหป้ ระชาชนในพนื้ ทม่ี ีจติ ส�ำ นึกและตระหนักใน การคดั แยกขยะจากแหลง่ ก�ำ เนดิ และการนำ�ขยะมาใช้ ประโยชน์และสามารถลดค่าใชจ้ า่ ยในการจดั การขยะได้ 13

วสั ด/ุ อุปกรณ์ 1. ตาขา่ ยเอนกประสงค์ (ตาข่ายผ้าม้งุ สีฟ้า) 2. ทอ่ PVC 3. ขอ้ ตอ่ PVC 4. สายรัดพลาสตกิ เอนกประสงค์ เคเบิล้ ไทร์ ประเภทการคดั แยกขยะ 1. ขยะอนิ ทรยี ์ ขยะอินทรยี ์หรอื ขยะยอ่ ยสลาย เปน็ ขยะท่ี สามารถย่อยสลายหรอื เน่าเสียได้ในระยะเวลาทรี่ วดเร็ว 2. ขยะรีไซเคิลเป็นขยะทสี่ ามารถนำ�มาแปรรูปแล้วน�ำ ไปใชป้ ระโยชนใ์ หมไ่ ดอ้ กี คร้งั ส่วนมากจะเปน็ สง่ิ ของ เหลอื ใช้ 3. ขยะอันตราย ขยะอันตรายหรือขยะพษิ เปน็ ขยะทีม่ ีวัตถ ุ อันตรายปนเปื้อนหรอื ประกอบอยู่ 4. ขยะทว่ั ไป เปน็ ขยะทยี่ ่อยสลายไดย้ าก ไม่เหมาะจะน�ำ ไป รไี ซเคิล แตก่ ็ไมไ่ ด้เปน็ อนั ตรายเกนิ ไป จึงเรียกง่าย ๆ วา่ ขยะทัว่ ไป 14

ประโยชน์ 1. ประชาชนมสี ่วนร่วมในการจดั การขยะมูลฝอยภายใน ครัวเรอื นและชุมชน 2. สามารถลดปรมิ าณขยะไดจ้ ากการคดั แยกขยะ 3. ประชาชนมรี ายไดจ้ ากการขายขยะ 4. ประชาชนมสี ขุ ภาพอนามยั และส่งิ แวดลอ้ มทด่ี ีขึน้ 5. สามารถน�ำ ขยะรีไซเคิลมาประยกุ ตใ์ ห้เกดิ ประโยชน์ได้ 15

กจิ กรรมตูข้ ยะอันตราย ท่ีมาของกิจกรม ขยะอันตรายถือเป็นขยะที่จำ�เป็นที่จะต้องทำ�การคัดแยกและ น�ำ ไปก�ำ จดั อย่างถกู วธิ ี เนอื่ งจากตดิ ไฟง่าย สามารถท�ำ ใหเ้ กดิ การ ระเบดิ ขึน้ ได้ หรอื มสี ารกัดกรอ่ น เชน่ ถ่านไฟฉาย หลอดไฟประเภท ตา่ ง ๆ กระป๋องสสี เปรย์ กระปอ๋ งยาฆา่ แมลง ภาชนะน้�ำ ยาทำ�ความ สะอาดสุขภณั ฑฯ์ ลฯ ซึง่ ลว้ นแตเ่ ปน็ วัสดุ อุปกรณท์ ีใ่ ช้ในชวี ติ ประจำ� วันและส่วนใหญ่เป็นสารพิษท่ีส่งผลต่อสุขภาพและการดำ�เนิน ชีวิตของชุมชนบ้านโปร่งตะแบกร่วมกับองค์การบริหารส่วนตำ�บล พุคำ�จานได้จัดกิจกรรมขยะอันตรายแลกไข่ไก่ขึ้นเพ่ือสร้างแรง จูงใจให้คนในชุมชนคัดแยกขยะประเภทนี้และเพื่อสนับสนุนกิจกรรม ดงั กล่าว โครงการ “Less Waste” นอ้ ยแต่มาก ยากแต่ยัง่ ยืน จงึ มี กิจกรรมปรบั ปรงุ ตู้ขยะอนั ตราย โดยการทาสใี หม่ พรอ้ มจดั ท�ำ ปา้ ย บอกประเภทขยะอนั ตราย เพ่มิ ความสดใสและบง่ บอกถงึ การดำ�เนิน กจิ กรรมอย่างต่อเนอื่ งของขยะอนั ตรายแลกไขไ่ ก่ วัตถุประสงค์/เป้าหมาย 1. เพอ่ื สนับสนุนให้ประชาชนในพ้นื ทไี่ ด้มีสว่ นรว่ มในการดำ�เนนิ การ คดั แยกขยะอนั ตราย 2. เพ่ือให้ประชาชนมีความรู้ความเข้าใจในการคดั แยกขยะอนั ตราย 3. เพ่อื ส่งเสรมิ และเพ่ิมแรงจูงใจใหป้ ระชาชนมีการคัดแยกขยะ อนั ตรายจากตน้ ทาง 4. เพือ่ สรา้ งจิตสำ�นึกให้แก่ประชาชน ลดใชว้ ัสดุที่ไมเ่ ป็นมิตรตอ่ สงิ่ แวดลอ้ ม มกี ารปรับเปล่ียนพฤตกิ รรม ในการทิง้ ขยะมูลฝอย นำ�ไปส่แู นวทางป้องกัน ปัญหามลพษิ ทีอ่ าจเกดิ ข้นึ ในอนาคต 5. เพอ่ื เป็นการสรา้ งกระบวนการมสี ่วนร่วมของประชาชนในการ ดแู ลสิง่ แวดล้อม และการแกไ้ ขปัญหาส่ิงแวดล้อม ตามหลกั การ ของเมอื งน่าอยอู่ ยา่ งยงั่ ยืน 16

วสั ดุ อปุ กรณ์ 1. สีน้ำ�มนั สแี ดง 2. แปรงทาสี 3. ป้ายบอกประเภทขยะอันตราย 4. ฟิวเจอรบ์ อรด์ วิธที ำ� 1. ขัดสเี กา่ ออก พร้อมทำ�ความสะอาด 2. เตรียมสีนำ�้ มนั สแี ดง พร้อมทาทตี่ ู้ขยะอนั ตราย 3. จัดทำ�ป้ายบอกประเภทขยะอนั ตราย พร้อมตดิ ตง้ั 17

ประโยชน์ของกิจกรรม 1. ประชาชนมีความรูค้ วามเข้าใจในการคดั แยกขยะอันตราย กอ่ นน�ำ มาไว้ที่ตขู้ ยะอันตราย 2. ประชาชนมจี ติ ส�ำ นึกในการลดการใชว้ สั ดทุ ไ่ี มเ่ ปน็ มติ รตอ่ ส่งิ แวดลอ้ ม มกี ารปรับเปล่ียนพฤติกรรมการเลอื กซ้ือสินค้า 3. การจดั การทด่ี ี นำ�ไปสแู่ นวทางการป้องกนั แกไ้ ขปัญหามลพิษ ที่อาจเกดิ ข้นึ จากการจัดการขยะอันตรายไมถ่ ูกวิธี 4. ไดป้ รบั ปรุงและสนับสนุนกจิ กรรมขยะอันตรายแลกไขไ่ ก่ของ ชุมชน 18

กิจกรรมปา้ ยสัญญาณทางเขา้ ท่มี าของกจิ กรรม หนงึ่ ในปัญหาของประชาชนในพ้ืนที่ หมู่ ๘ ตำ�บลพุคำ�จาน คือภายในชว่ งเวลากลางคนื ไฟฟ้าส่องสว่างภายในหมู่บ้านไม่เพียง พอ ตามบรเิ วณทางเขา้ หรอื บรเิ วณทางแยกสถานที่ต่าง ๆ ภายใน หมบู่ ้านจึงเปน็ จุดเส่ยี งอันตราย ทอ่ี าจก่อให้เกิดอบุ ัติเหตุได้ง่าย ดงั นน้ั เพ่อื ชว่ ยลดประเด็นปัญหานข้ี องหมู่บ้าน จึงได้ดำ�เนิน การสรา้ งกิจกรรม “ปา้ ยสัญญาณทางเขา้ ” ขน้ึ ซึ่งกิจกรรมนี้จะ เป็นการประยุกต์ใชข้ วดพลาสตกิ ที่เหลอื ใช้น�ำ มาสรา้ งสรรคร์ ่วมกับ วสั ดอุ น่ื ๆ จดั ทำ�เป็นป้ายบอกทาง โดยจะตดิ ตัง้ ตามจดุ บรเิ วณทาง เขา้ หรือทางแยกตา่ ง ๆ เพื่อเปน็ การใชป้ ระโยชน์จากส่ิงของเหลือใช้ ลดปัญหาการประสบอบุ ตั เิ หตุ และเปน็ การพฒั นาชีวติ ความเปน็ อยู่ ของประชาชนในพืน้ ท่ใี ห้ดีย่งิ ข้นึ วตั ถปุ ระสงคข์ องกจิ กรรม 1. เพื่อลดปรมิ าณขยะภายในชุมชน โดยการน�ำ กลับมาใชใ้ หม ่ และประดิษฐเ์ ปน็ ของใช้ขึน้ 2. เพือ่ ลดอตั ราการเกดิ อุบัติเหตขุ องประชาชนภายใน หมบู่ ้านในช่วงเวลากลางคืน 3. เพ่ือลดคา่ ใช้จ่ายใหแ้ ก่คนในชุมชน เสริมสรา้ งการมี สว่ นรว่ มในการพัฒนาชุมชน 19

วสั ด/ุ อุปกรณ์ 1. ขวดพลาสตกิ 2. แผ่นสติกเกอร์สะท้อนแสง 3. ฟิวเจอรบ์ อร์ด 4. คตั เตอร์ 5. ปืนกาว 6. ไมไ้ ผ่ 7. สีน้ำ�มันสีดำ�ทาไม ้ 8. สวา่ น 9. ซิลโิ คน วิธที �ำ 1. ตัดไม้ไผ่ ขนาด ๑.๘๐ เมตร จากนัน้ ดา้ นหน่งึ น�ำ มาทาสีทีไ่ ด้จดั เตรยี มไว้พรอ้ มทัง้ เจาะรูดา้ นบนสว่ นอีกดา้ นน�ำ มาตัดให้เป็น ปลายแหลม 2. นำ�ขวดพลาสติกมาเจาะรูและทาสี 3. น�ำ ขวดมาเสียบกบั ไมไ้ ผ่ โดยใชซ้ ลิ ิโคนยงิ ปดิ ทับใหต้ ดิ กับไม้ 4. น�ำ ฟวิ เจอรบ์ อร์ดตัดเป็นรูปสามเหล่ยี มและส่ีเหลยี่ มผืนผา้ จากนัน้ น�ำ สตกิ เกอร์สะทอ้ นแสงมาตัดปดิ บนฟวิ เจอร์บอร์ด 5. น�ำ ฟิวเจอรบ์ อรด์ ท่จี ัดเตรียมไวม้ าประกบ โดยสามเหลี่ยมจะ ตดิ ด้านหนา้ ขวด และส่ีเหลยี่ มผนื ผา้ ติดที่ปลายขวด 6. นำ�สตกิ เกอรส์ ะท้อนแสงมาปิดทีก่ ลางขวดทั้งสองฝง่ั จากน้นั น�ำ มาตดิ บนไม้ไผ่ทไ่ี ดท้ าสไี ว้ 7. น�ำ ปา้ ยสญั ญาณทางเขา้ ที่สำ�เรจ็ แลว้ ไปติดต้ังตามบริเวณทาง แยกหรอื ทางเขา้ 20

ประโยชน์ 1. สร้างความตระหนกั รเู้ ก่ียวกับขยะภายในชุมชน ดูแลรกั ษา ส่งิ แวดลอ้ มเพื่อเปน็ การลดมลพิษทางสิ่งแวดลอ้ ม 2. ช่วยลดอตั ราการเกิดอุบตั เิ หตใุ หแ้ กผ่ ชู้ ับข่ใี นเวลากลางคนื 3. ลดปริมาณขยะภายในครัวเรือน สามารถน�ำ ขยะมาใช้ใหเ้ กิด ประโยชนไ์ ด้อยา่ งสูงสดุ 4. เสริมสร้างการมีสว่ นรว่ มในการพฒั นาชุมชน เกดิ การ บูรณาการร่วมกนั ระหว่างหน่วยงานตา่ ง ๆ ทัง้ ภาครฐั และ ภาคประชาชน 21

กิจกรรมโรงเรือนจากขวดพลาสตกิ ที่มาของกจิ กรรม ในปัจจุบันความนิยมในการใช้ขวดพลาสติกในการบรรจุ เครอื่ งดื่มมเี ป็นจ�ำ นวนมาก เน่ืองจากสะดวกในการใช้งาน หาง่าย และมรี าคาถกู ผลติ ภัณฑเ์ หล่านีจ้ ะทำ�ใหเ้ กิดขยะมูลฝอยพลาสติก ซ่ึงเปน็ สาเหตุประการหนึง่ ท่ีก่อใหเ้ กดิ ปัญหาส่ิงแวดลอ้ ม นบั เปน็ ปัญหาท่ีสำ�คญั ของชุมชนซง่ึ ต้องได้รบั การด�ำ เนินการแกไ้ ข จากการสำ�รวจพ้ืนท่ีและรับทราบปัญหาของบ้านโปร่ง ตะแบก หมูท่ ี่ 8 ตำ�บลพุค�ำ จาน พบวา่ มีการบรหิ ารจดั การขยะโดย การแยกขยะพบขวดพลาสติกเป็นจำ�นวนมากในแต่ละเดือนจึงได้ มีแนวคิดในการต่อยอดขยะประเภทขวดพลาสติกนำ�มาประยุกต์ ให้เป็นนวัตกรรมโรงเรือนปลูกผักสวนครัวกินเองในครัวเรือน ซึง่ เปน็ โรงเรอื นที่ทำ�จากขยะรีไซเคิล เพื่อช่วยลดปญั หาขยะในชมุ ชน และยังเป็นการนำ�เอาสิ่งของที่เหลือใช้มาทำ�ให้เกิดประโยชน์ภายใน ชุมชน ทำ�ให้ขยะคืนส่สู งิ่ แวดลอ้ มที่ดไี ด้อกี ดว้ ย วตั ถปุ ระสงค์/เป้าหมาย 1. เพื่อควบคมุ ปัจจยั ทจี่ ำ�เป็นต่อการเจรญิ เตบิ โตของพืชไดง้ ่าย กวา่ การปลกู นอกโรงเรือน 2. ปอ้ งกนั ปัญหาโรคและแมลงตา่ งๆทเ่ี ข้ามารบกวนตน้ ไม้ 3. ทำ�ให้สามารถปลูกพืชไดห้ ลายรนุ่ ในรอบปี ปลกู พืชนอกฤดูได้ และสามารถยดื อายุการปลกู พชื บางชนดิ ใหย้ าวนานกวา่ ปกติ 4. ช่วยรักษาความชนื้ และอณุ หภมู ิ ภายในโรงเรือนไดต้ ามตอ้ งการ 22

วสั ดุ/อปุ กรณ์ 1. ขวดพลาสตกิ ขนาด 600 มลิ ลลิ ติ ร 2. คดั เตอร์ 3. เชอื กฟาง 4. สว่าน 5. ปนื กาว 6. เข็มเย็บกระสอบ วิธกี ารทำ� 1. ออกแบบโครงสร้างโรงเรอื นใหม้ ีขนาด อยู่ท่ี 224×193×180 เซนติเมตร หรือ ตามความเหมาะสมของสถานท่ตี ้ัง 2. รอ้ ยขวดพลาสติกท่เี จาะรทู ง้ั หมด จ�ำ นวนทร่ี ้อย 10 ขวด ต่อ เชือกฟาง 1 เสน้ เปน็ จ�ำ นวนทัง้ หมด 2000 ขวด หรอื ตามขนาดท่ีสามรถวัดได้ 3. ติดต้งั โรงเรือนด้วยขวดพลาสติกทที่ �ำ เสรจ็ เรียบรอ้ ยแลว้ 23

ประโยชน์ 1. ปอ้ งกนั แมลงศตั รพู ืชได้ดี ผักท่ีปลกู ในโรงเรือนสามารถปอ้ งกัน แมลงท่ีมีขนาดใหญเ่ กนิ กว่าจะแทรกตัวเขา้ มาในโรงเรอื นได้ 2. ปลกู ผักนอกฤดไู ด้ 3. ดูแลงา่ ย พชื ผักทีอ่ ยใู่ นโรงเรอื นดแู ลง่ายกวา่ พืชผกั ที่ปลูกใน พนื้ ท่โี ล่ง 4. สามารถปลกู พชื หมนุ เวียนได้ 5. ผกั ทีป่ ลูกมคี ุณภาพทีด่ แี ละน่าพอใจ สามารถแบง่ ปนั และขายเพ่มิ รายไดเ้ ป็นอาชพี เสรมิ ได้ 24

กิจกรรมรณรงค์แจกถงุ ขยะมลู ฝอยติดเชอื้ ท่มี าของกจิ กรรม จากสถานการณ์ในปัจจุบันการแพร่ระบาดของโรค ติดเช้อื ไวรัสโคโรนา 2019 หรือ โควดิ -19 ทวีความรุนแรง มากขึ้นทั่วทุกพื้นท่ีทำ�ให้มีมาตรการในการป้องกันท่ีเข้มงวด ไม่วา่ จะเปน็ การเวน้ ระยะห่าง การล้างมอื การพกเจล หรอื สเปรย์แอลกอฮอล์และการสวมหน้ากากอนามัยทุกครั้งท่ีออก จากบา้ น ทงั้ นีข้ ยะมลู ฝอยติดเช้ือทพ่ี บมากในชว่ งของการแพร่ ระบาดของไวรัสโคโรนา 2019 หรือ โควิด-19 ไดแ้ ก่หน้ากาก อนามยั กระดาษช�ำ ระ ถงุ มอื และชุดอปุ กรณป์ อ้ งกนั ซึ่งจำ�เป็น ต้องมีการคัดแยกและจัดการอย่างถูกวิธีเพื่อไม่ให้เกิดการ ปนเปอ้ื นและแพร่กระจายเช้อื ได้อีก หากไมม่ ีการคัดแยกขยะ มูลฝอยติดเช้ือและการจัดการขยะท่ีเหมาะสมจะทำ�ให้เป็น อนั ตรายตอ่ คนในชุมชน พนักงานเกบ็ ขยะรวมถึงสถานทก่ี ำ�จดั ขยะและอาจทำ�ให้ขยะติดเช้ือหลุดออกไปในท่ีสาธารณะหรือ แม่นำ้�ลำ�คลอง ซึ่งอาจท�ำ ใหเ้ กิดการแพรเ่ ชอ้ื ในวงกว้างได้ แต่จากการสำ�รวจพื้นท่ีและรับทราบปัญหาของบ้าน โปร่งตะแบกหมู่ที่ 8 ตำ�บลพคุ �ำ จานบางครัวเรือนยงั ทง้ิ หน้ากาก อนามัยท่ีใช้แล้วรวมกับขยะท่ัวไปไม่ตระหนักถึงผลกระทบที่อาจ เกิดขึ้นจากการท้ิงขยะมูลฝอยติดเชอ้ื ไมถ่ กู วิธีและไม่ถกู ท่ี ด้วย เหตุนี้จึงเกิดเป็นกิจกรรมการรณรงค์แจกถุงขยะมูลฝอยติด เชือ้ ข้ึน ในโครงการ “Less Waste”น้อยแตม่ าก ยากแต่ยง่ั ยืน เพื่อให้โครงการน้ีเป็นสื่อนำ�ความรู้ความเข้าใจแก่ประชาชน ตำ�บลพุคำ�จานในเร่ืองการคัดแยกขยะภายในครัวเรือนให้ ครอบคลมุ ทกุ ชนดิ อย่างถกู วิธี ปลอดภัย และเกดิ ประโยชน์ 25

วตั ถุประสงค์ 1. เพือ่ ให้ประชาชนได้รบั ความรเู้ กย่ี วกับวธิ ีการ จดั การขยะมลู ฝอยติดเชือ้ อยา่ งถูกวิธี 2. เพ่ือให้ประชาชนตระหนกั ถึงความสำ�คญั ของ การบริหารจดั การขยะและปฏบิ ัตอิ ยา่ งต่อเนอ่ื ง 3. เพอ่ื ใหป้ ระชาชนมีสขุ ภาพอนามยั และสิง่ แวดลอ้ มทดี่ ขี ้นึ 4. เพือ่ ป้องกนั และลดการแพร่กระจายของโรคติดเชอื้ ไวรัสโคโรนา 2019 หรอื โควดิ -19 วสั ดอุ ปุ กรณ์ 1. ถุงขยะสีแดงส�ำ หรับใสข่ ยะมลู ฝอยตดิ เชอ้ื 2. ถังขยะสีแดงหรือถังขยะท่ีมีท่ีเหยียบเพอื่ ลด การสมั ผัสสำ�หรบั แยกขยะมูลฝอยติดเชอ้ื 26

วธิ กี ารท�ำ 1. ส�ำ รวจจ�ำ นวนครวั เรือน บ้านโปรง่ ตะแบก หมู่ 8 ต�ำ บลพุค�ำ จาน 2. จดั เตรยี มอุปกรณ์ ถงุ ขยะและถงั ขยะสีแดงสำ�หรับใส่ขยะ มลู ฝอยติดเชอื้ 3. มอบอุปกรณพ์ รอ้ มใหค้ วามรู้เกี่ยวกบั การจัดการขยะอยา่ ง ถูกวิธใี ห้กบั ประชาชน 4. แนะน�ำ ให้ประชาชนน�ำ ขยะมลู ฝอยตดิ เช้อื ท่แี ยกแล้วอย่าง ถกู วิธี น�ำ ท้ิงในสถานที่ท่ีจัดเตรียมไว้ (อบต.พคุ ำ�จาน) ประโยชน์ ประชาชนมีความรู้ในการจัดการขยะมูลฝอยติดเชื้อ อย่างถูกวิธีสามารถนำ�ไปฏิบัติในชีวิตประจำ�วันได้อย่างต่อ เน่ืองและเพ่ือไม่ให้เกิดการปนเป้ือนของเช้ือได้อีกและยัง สามารถลดการแพร่กระจายของเชื้อไวรัสในที่สาธารณะ ลดการเกิดอันตรายแก่คนในชุมชนทำ�ให้ประชาชนมีสุขภาพ อนามัยและสิง่ แวดล้อมท่ดี ขี น้ึ 27

ผลสัมฤทธ์ิ Reduce : Recycle : Reuse : 28

ปริมาณขยะแต่ละครัวเรือนลดลงทำ�ให้ตำ�บลพุคำ�จานมีทัศนียภาพ ท่ี ดี ป ล อ ด ข ย ะ มู ล ฝ อ ย อี ก ท้ั ง ยั ง ส า ม า ร ถ นำ � ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล ม า ป ร ะ ยุ ก ต์ ใช้เป็นนวัตกรรมต่างๆซ่ึงสร้างประโยชน์ให้แก่หมู่บ้านและครัวเรือนใน การดำ�รงชีวิต หมายเหตุ: การค�ำ นวณปรมิ าณขยะได้มาจากกจิ กรรม ป่นั ด้วยใจ ใสใ่ จ สิ่งแวดล้อม (ปน่ั 5 ป.) - อตั ราการเกดิ ขยะ คำ�นวณจากปรมิ าณขยะแต่ละครัวเรอื นตอ่ หนง่ึ วัน โดยหาคา่ เฉล่ยี จากครัวเรือนทัง้ หมดของหมูบ่ า้ น - เมื่อไดค้ า่ เฉล่ียของปรมิ าณขยะแต่ละครวั เรอื นตอ่ วันได้แลว้ จึงน�ำ มา คณู จำ�นวนครวั เรือนเพ่อื หาค่าเฉล่ยี ของขยะครวั เรือนทง้ั หมู่บา้ น - เมอื่ ไดค้ า่ เฉลยี่ ของขยะครวั เรือนในหมู่บา้ นต่อวนั ได้แลว้ นำ�มาแปลงค่า เปน็ ตนั (1,000 กโิ ลกรมั = 1 ตนั ) โดยเมอ่ื ไดป้ รมิ าณตันต่อวัน จึงนำ�มาคณู ดว้ ย จ�ำ นวนวนั ตอ่ เดือน คิดจ�ำ นวนวนั เฉลี่ย 30 วันต่อเดือน 29

การขยายผลส่ชู ุมชน ต�ำ บลพคุ ำ�จานอกี 8 หมู่บ้าน การนำ�องคค์ วามร้ทู ไ่ี ด้จากการเรียนรู้และทำ�กิจกรรมทั้ง 8 กิจกรรม จดั ทำ�เปน็ เอกสารประกอบการอบรมใหค้ วามรู้ ใหแ้ กค่ นใน ชุมชนตำ�บลพคุ ำ�จานอกี 8 หมบู่ ้าน โดยมีเจา้ หนา้ ท่ี Tambon Smart Team (TST) เปน็ วิทยากรใหค้ วามรใู้ นแต่ละกิจกรรม บ.พคุ �ำ จาน พ้นื ท่ีนำ�รอ่ งด�ำ เนนิ โครงการ พ้นื ทเ่ี ปา้ หมายของโครงการ 30

ทศั นคตเิ ก่ยี วกบั โครงการ นางสาวไอรดา ทิพมลทา (ทีม) TST ประจ�ำ ต�ำ บลห้วยปา่ หวาย : โครงการ less waste ถอื ว่าเปน็ โครงการที่ดีมากๆเลยสำ�หรบั คนในชุมชนท้ังช่วยลดขยะแถมยังสร้างรายได้เสริมไดอ้ ีกด้วย นายสเุ มธ ค�ำ สุทธิ (ออ๊ ฟ) TST ประจ�ำ ต�ำ บลหว้ ยป่าหวาย : เปน็ โครงการที่ไมค่ ิดวา่ จะสามารถทำ�ได้ เพยี งแคก่ ารเลือกใช้ ขยะรอบตวั มาท�ำ ใหเ้ กดิ ประโยชน์ และสามารถทำ�ใหพ้ ้นื ท่ใี นชมุ ชน ปราศจากขยะ รวมถึงจัดการไดอ้ ย่างถูกตอ้ งและถาวร นางสาวเพชรตั น์ ดีบุกค�ำ (แจน) TST ประจำ�ต�ำ บลพคุ ำ�จาน : เปน็ โครงการท่ที ำ�ได้ยากแตส่ ามารถท�ำ ได้ และถา้ ทำ�ได้ทกุ พน้ื ท่ี ชมุ ชนจะน่าอยมู่ ากขึน้ นายบำ�รุง พทุ ธศิลป์ (บ�ำ รงุ ) TST ประจำ�ต�ำ บลพคุ �ำ จาน : ขยะอนั ตรายแลกไข่ได้ ไดอ้ ่ิมทอ้ ง อ่มิ ใจพัฒนาส่งิ แวดลอ้ มให้ ดีขึ้น นางสาวศิริรัตน์ แยม้ เกตุ (เฟิรน์ ) TST ประจ�ำ ต�ำ บลพกุ ร่าง : เปน็ โครงการทดี่ แี ละท้าทาย เป็นโครงการทสี่ ามารถต่อยอดไป ในพ้นื ท่ใี กลเ้ คียงได้อีกทั้งยังเปน็ การปลกู ฝงั คนในชุมชนใหห้ นั มา สนใจและรักษาสิง่ แวดลอ้ มมากขนึ้ อกี ดว้ ย นางสาวสกุ ญั ญา ค�ำ มลู พงษ์ (ตูน) TST ประจ�ำ ต�ำ บลพุกร่าง : เป็นโครงการท่ีสามารถน�ำ มาปรับใชใ้ นชวี ิตประจ�ำ วันได้ ใช้ ประโยชนจ์ ากสง่ิ ทไี่ ม่มมี ูลค่ามาทำ�ให้มมี ลู ค่าได้ 31

นางสาว ณฐั ณชิ า ไตลงั คะ (เจน) TST ประจำ�ตำ�บลขุนโขลน : เปน็ โครงการทที่ �ำ ใหช้ มุ ชนสะอาด นา่ อยู่มากยงิ่ ขึ้น และยงั เปน็ การ สร้างความสามัคคใี นการท�ำ กจิ กรรมรว่ มกันของคนในชุมชนอกี ดว้ ย นาง สมสขุ คงสมใจ (อ๊)ุ TST ประจ�ำ ต�ำ บลขุนโขลน : เป็นโครงการท่ที �ำ ได้จรงิ เหน็ ผลแบบเป็นรูปธรรมและทำ�ให้ เกดิ กจิ กรรมดีๆรว่ มกนั ระหวา่ งผ้นู ำ�ชมุ ชนและคนในหมู่บา้ น นางสาวบศุ กร นภาลัยพัฒนา (ครมี ) TST ประจำ�ตำ�บลพระพุทธบาท : คิดว่าเปน็ โครงการทส่ี ามารถท�ำ ให้ tst เกิดการมีส่วนรว่ มกัน อยา่ งแท้จริง ทกุ คนไดพ้ ัฒนาและดงึ ศักยภาพของตนเองได้ อย่างชัดเจน นางสาวณัฐนิชา ลำ�ดวน (นัทตี)้ TST ประจ�ำ ต�ำ บลพระพทุ ธบาท : เพงิ่ รวู้ า่ ขยะไม่มีอยจู่ รงิ ทุกอยา่ งคือทรัพยากร นางสาววชั ลาวลี ชนิ ศรี (ออม) TST ประจ�ำ ตำ�บลนายาว : โครงการเกิดจากการบูรณาการส่ิงที่พวกเราได้ไปเรียนรูน้ �ำ มา ประยุกตใ์ ชใ้ นการพัฒนาต�ำ บล ทกุ สง่ิ ทกุ อย่างสัมฤทธ์ผิ ลได้เพราะ พวกเรารวมกนั เปน็ หนึง่ เพ่ือสร้างสรรค์้ โดยเริ่มจากการพัฒนาให้ สมบรู ณ์ขึ้นจากหนึ่งเป็นสองจากสองเป็นสาม นายทรงกช ลาโม้ (บอม) TST ประจำ�ต�ำ บลนายาว : เป็นโครงการทมี่ ีประโยชนต์ ่อชุมชนที่เหน็ เปน็ รปู ธรรม ชว่ ยลดขยะ ในชุมชนและยังช่วยลดการยอ่ ยสลายท่มี ีผลกระทบต่อโลก ท�ำ ให้คน ชมุ ชนตระหนกั ถงึ การจัดการขยะนำ�มาประยุกต์ใชใ้ นการด�ำ รงชีวติ ของคนในชมุ ชน 32

นางสาวสาวติ รี บรเพช็ ร (อ้อม) TST ประจำ�ตำ�บลเขาวง : เป็นโครงการท่ที �ำ ให้เรามองเห็นสิ่งทีไ่ ม่มคี า่ สามารถนำ�กลับมา ใชใ้ หเ้ ป็นประโยชนต์ ่อคนในชุมชนได้ นางรจุ กิ านต์ ดว้ งสีบวง (พลอย) TST ประจำ�ต�ำ บลเขาวง : เปน็ โครงการที่ช่วยปลกู ฝงั และสร้างจติ ส�ำ นกึ ให้แกค่ นในชมุ ชน ใหร้ จู้ ักการคดั แยกขยะมลู ฝอยในชุมชน เปล่ยี นพฤติกรรมในการ ด�ำ รงชีวิต น�ำ สง่ิ ของท่ีสามารถน�ำ มารไี ซเคลิ ได้ น�ำ กลบั มาใชใ้ หม่ ให้เกดิ ประโยชน์ เพ่อื เป็นการลดปรมิ าณขยะภายในชมุ ชน นางสาวณฐั นนั ท์ รอดศลิ ป์ (นทั ) TST ประจำ�ตำ�บลธารเกษม : เป็นโครงการท่ีสามารถชว่ ยลดปรมิ าณขยะได้จรงิ และ ประชาชนในชุมชนมสี ่วนร่วมในการบรหิ ารจดั การขยะให้เกิด ประโยชน์ นายชวลิต แสงเรอื ง (ชาล)ี TST ประจำ�ต�ำ บลธารเกษม : เปน็ โครงการท่สี ามารถน�ำ มาตอ่ ยอดได้กบั ทกุ พื้นที่ โดยการน�ำ องคค์ วามร้เู รอื่ งการจัดการขยะบูรณาการเข้ากบั ภมู ปิ ญั ญาทอ้ ง ถนิ่ และใช้ทรพั ยากรท่ีมีในพืน้ ที่ใหเ้ กดิ ประโยชน์ นางสาวมณีรตั น์ มว่ งเถ่อื น (ทราย) TST ประจ�ำ ต�ำ บลหนองแก : น�ำ ขยะกลบั มาใช้เป็นทรัพยากร ลดมลพษิ เกิดประโยชนแ์ ก่คนใน ชุมชนและมีสิ่งแวดล้อมทีด่ ขี น้ึ นางสาวอารียา ออ่ นดี (ไอซ์) TST ประจ�ำ ตำ�บลหนองแก : เป็นโครงการทชี่ ่วยปลกู ฝงั และสรา้ งจติ ส�ำ นกึ ใหแ้ ก่คนในชุมชน ให้รู้จักการจัดการขยะ และลดปริมาณขยะในชมุ ชนให้เปน็ ระเบียบ และเรยี บร้อยมากข้นึ 33

Role Model “Less Waste” นอ้ ยแตม่ าก ยากแต่ยัง่ ยนื อำ�เภอพระพทุ ธบาท ………………………………………………………………………………………………………….. ทีป่ รึกษา นายปรชั ญา เปปะตงั นายอำ�เภอพระพุทธบาท นายยุทธนา ศรีกลุ รกั ษาราชการแทนในต�ำ แหน่ง หวั หน้ากลุ่มงานบรหิ ารงานปกครอง นายวรเศรษฐ์ ดิสสงค์ ปลัดอ�ำ เภองานส�ำ นักงานอำ�เภอ นายสมคดิ ลิ้มวฒั นพงศ์ อดตี ก�ำ นันต�ำ บลพุค�ำ จาน นายธาดา ลม้ิ วฒั นพงศ์ กำ�นนั ตำ�บลพุค�ำ จาน นายชาญณรงค์ ดีบกุ ค�ำ ผูใ้ หญบ่ ้าน หมูท่ ่ี 8 บา้ นโปร่งตะแบก ตำ�บลพคุ �ำ จานและคณะทำ�งาน คณะผ้จู ัดทำ� Tambon Smart Team อ�ำ เภอพระพทุ ธบาท นางสาวณัฐณชิ า ไตลังคะ นางสมสขุ คงสมใจ นางสาวณฐั นชิ า ลำ�ดวน นางสาวบศุ กร นภาลยั พัฒนา นางสาวอารยี า อ่อนดี นางสาวมณรี ัตน ์ มว่ งเถอ่ื น นางสาวไอรดา ทิพมลทา นายสุเมธ คำ�สุทธ ิ นางสาวสุกญั ญา คำ�มลู พงษ ์ นางสาวศิรริ ัตน์ แย้มเกต ุ นายชวลิต แสงเรือง นางสาวณฐั นนั ท์ รอดศิลป ์ นางสาวเพชรตั น์ ดบี ุกคำ� นายบำ�รงุ พทุ ธศิลป์ นางสาวรจุ ิกานต ์ ดว้ งสบี วง นางสาวสาวิตร ี บรเพช็ ร นางสาววัชลาวลี ชนิ ศร ี นายทรงกช ลาโม ้ 34

ภาพเบอ้ื งหลงั 35