การสถาปนาอาณาจักรสุโขทัย

1. การสถาปนาอาณาจักรสุโขทยั ตานานป่ าแดง กล่าววา่ ปลายสมยั สุโขทยั 1.3 พระมหากษตั ริย์แห่งสุโขทยั อาณาจกั รแบ่งออกเป็น พระมหาธรรมราชาท่ี 3 (ไสลือไทย) 4 แควน้ พระมหาธรรมราชาที่ 4 ปกครองพิษณุโลก พระยาแสนสอยดาว ตานานป่ าแดง พระยารามปกครอง ปกครองเมือง สุโขทยั กาแพงเพชร พระยาเชลียงปกครองเมือง เชลียงหรือสวรรคโลก 51

1. การสถาปนาอาณาจกั รสุโขทยั 1.3 พระมหากษตั ริย์แห่งสุโขทยั พระมหาธรรมราชาที่ 4 (บรมปาล) สมเดจ็ พระอินทราชาแห่งอยธุ ยาอภิเษกใหเ้ ป็นกษตั ริย์ เรียกกนั ทวั่ ไปวา่ พระมหาธรรม- ทรงพระนามวา่ ราชาที่ 4 ปกครองอาณาจกั ร สุโขทยั ในฐานะประเทศราช พระเจา้ สุริยวงศบ์ รมปาลมหาธรรมราชาธิราช ของอยธุ ยา เป็ นพระราชโอรสของพระมหา- 52 ธรรมราชาท่ี 2 เดิมทรงพระนามวา่ พระยาบาลเมือง

1. การสถาปนาอาณาจกั รสุโขทยั 1.3 พระมหากษตั ริย์แห่งสุโขทยั พระมหาธรรมราชาท่ี 4 (บรมปาล) ใน พ.ศ. 1981 พระมหาธรรมราชาท่ี 4 สวรรคต สมเดจ็ พระบรมราชาธิราชที่ 2 (เจา้ สามพระยา) แห่งอยธุ ยา มิไดต้ ้งั ผใู้ ดเป็นกษตั ริยข์ องอาณาจกั รสุโขทยั อีก เพียงแตใ่ หผ้ มู้ ีเช้ือสายราชวงศพ์ ระร่วงเป็นเจา้ เมืองพษิ ณุโลกตอ่ มา พ.ศ. 2006 อนั เป็นสมยั สมเดจ็ พระบรมไตรโลกนาถแห่งอยธุ ยา 53 พระองคไ์ ดเ้ สดจ็ ไปประทบั ที่เมืองพษิ ณุโลกตลอดมาจนสิ้นพระชนม์ อาณาจกั รสุโขทยั กถ็ ูกผนวกเขา้ กบั อาณาจกั รอยธุ ยาโดยสมบูรณ์

สรุปความรู้ ❖ ก่อนการสถาปนาอาณาจกั รสุโขทยั เมืองสุโขทยั ซ่ึงรวม เมืองศรีสชั นาลยั ไวด้ ว้ ย มีพอ่ ขนุ ศรีนาวนาถุมเป็นเจา้ เมือง การสถาปนา อาณาจกั รสุโขทยั ❖ เม่ือพอ่ ขนุ ศรีนาวนาถุมสิ้นพระชนม์ ขอมสบาดโขลญลาพง ไดย้ ดึ ครองสุโขทยั ไว้ การขบั ไล่เขมร และการต้งั ราชวงศ์ ❖ พอ่ ขนุ ผาเมืองเจา้ เมืองราดร่วมมือกบั พอ่ ขนุ บางกลางหาว พระสหายขบั ไล่ขอมสบาดโขลญลาพงออกไป และอภิเษก พระร่วง พอ่ ขนุ บางกลางหาวเป็นกษตั ริยส์ ุโขทยั ใน พ.ศ. 1792 ทรงพระนามวา่ พอ่ ขนุ ศรีอินทราทิตย์ เป็นตน้ ราชวงศพ์ ระร่วง 54

สรุปความรู้ ปัจจยั ภายใน ❖ มีผนู้ าที่เขม้ แขง็ มีความสามารถ ปัจจยั ทเ่ี อือ้ ❖ รักความเป็นอิสระ ต่อการสถาปนา ❖ สุโขทยั อยใู่ นทาเลท่ีเหมาะสม อาณาจักรสุโขทยั ปัจจยั ภายนอก ❖ การเส่ือมอานาจของเขมร พระมหากษัตริย์ แห่งอาณาจกั รสุโขทยั ❖ พ่อขนุ ศรีอินทราทิตย์ ❖ พระมหาธรรมราชาท่ี 1 (ลิไทย) ❖ พอ่ ขนุ บานเมือง ❖ พระมหาธรรมราชาที่ 2 ❖ พ่อขนุ รามคาแหงมหาราช ❖ พระมหาธรรมราชาท่ี 3 (ไสลือไทย) ❖ พระยาเลอไทย ❖ พระมหาธรรมราชาที่ 4 (บรมปาล) ❖ พระยางวั่ นาถุม 55