จิต เจตสกิ รปู นิพพาน ~ 50 ~ ๕. กายปสาท ไดแ ก ความใสทส่ี ามารถรับโผฏฐัพพารมณไ ด รูปารมณ ไดแ ก สตี าง ๆ, กายวญิ ญตั ิ ไดแ ก การเคล่อื นไหวตาง ๆ ของรางกาย ชรตา ไดแก ความแกของนปิ ผันรปู อนจิ จตา ไดแ ก ความดับของนปิ ผันนรปู ๔. อัชฌตั ติกรปู แปลวา อยา งไร องคธ รรมไดแ กอ ะไร พาหริ รปู แปลวา อยา งไร องคธ รรมไดแ กอ ะไร อินทรยิ รปู แปลวา อยา งไร องคธ รรมไดแ กอ ะไร สนทิ ัสสนรปู แปลวา อยา งไร องคธ รรมไดแ กอ ะไร อวนิ พิ โภครปู แปลวา อยางไร องคธ รรมไดแ กอ ะไร ? 47/1ส ตอบ อชั ฌตั ตกิ รปู แปลวารปู ภายใน มี ๕ ไดแ ก ปสาทรปู ๕ พาหริ รูป แปลวา รูปภายนอก มี ๒๓ ไดแ ก รปู ทีเ่ หลือ ๒๓ อนิ ทริยรูป แปลวา รปู ทเ่ี ปน ใหญเปนผูปกครองในการเห็นเปนตนมี ๘ ไดแ ก ปสาทรูป ภาวะรูป ๒ ชวี ิตรูป ๑ สนิทสั สนรปู แปลวา รูปที่เห็นดวยตาไดม ี ๑ ไดแก รปู ารมณ อวนิ พิ โภครปู แปลวา รปู ท่แี ยกกนั ไมไดม ี ๘ ไดแ ก มหาภตู รปู ๔ รูปารมณ คนั ธารมณ รสารมณ อาหารรูป ๔. จงแสดงความหมายพรอ มองคธ รรมของรปู ดังตอ ไปนี้ ? 49/2ส ก. อชั ฌตั ตกิ รปู ข. อาหารชรปู ค. สทุ ธฏั ฐกกลาป ตอบ ก. อชั ฌตั ติกรปู คอื รูปภายใน มี ๕ องคธรรมไดแ ก ปสาทรูป ๕ ข. อาหารชรปู คอื รูปทเี่ กดิ จากอาหาร มี ๑๒ องคธรรมไดแก วกิ ารรูป ๓, อวนิ ิพโภครูป ๘, ปรจิ เฉทรูป ๑ ค. สุทธฏั ฐกกลาป หมายถึง กลาปท่ีมจี ํานวนรปู ๘ องคธ รรมไดแ ก อวนิ พิ โภครปู ๘ โดยเฉพาะ ๔. อุตชุ รปู ๔ อยา งทเ่ี กดิ อยใู นรา งกายของทา นนนั้ คอื อะไรบา ง ? ใหแ สดงความหมายของอตุ ชุ รปู น้นั ๆ ดว ย ? 52/2ส, 57/1ส, 56/1ส ๔.ข. จงแสดงอุตชุ รปู ๔ อยา งมาดู ? 46/2ส, 50/1ส(5ข), 50/2ส, 51/1ส, 51/2ส, 62/2ส ตอบ อตุ ุชรปู ๔ อยา ง (ที่เกดิ อยูในรา งกายของขา พเจาน้ัน) คอื ๑. กัมมปจ จยอตุ ชุ รปู รปู ทเ่ี กดิ จากอตุ ุทม่ี กี รรมเปนสมุฏฐาน ๒. จติ ตปจ จยอตุ ชุ รปู รูปทีเ่ กิดจากอุตทุ มี่ จี ติ เปนสมุฏฐาน ๓. อุตปุ จจยอตุ ชุ รปู รูปทเี่ กดิ จากอตุ ุทมี่ ีอุตุเปน สมุฏฐาน ๔. อาหารปจ จยอตุ ชุ รปู รูปที่เกิดจากอุตุทีม่ ีอาหารเปนสมฏุ ฐาน ๔. กําเนดิ ของสตั วท งั้ หลายมีเทา ไร คอื อะไรบา ง ? 45/2ส ตอบ กาํ เนิดของสตั วทั้งหลาย มี ๓ หรอื ๔ คอื ๑. สังเสทชะกําเนดิ หมายถงึ เกดิ ในท่ีมียางเหนียว ดาวนโ หลดขอมลู ไดจ ากขอ ความเพ่มิ เตมิ ท่ี youtube หรือท่ี Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ท่ีแปะไว)
จิต เจตสิก รปู นิพพาน ~ 51 ~ ๒. โอปปาตกิ ะกาํ เนิด หมายถงึ เกดิ ผดุ ข้นึ โตทันทคี ลา ยกับวา ตกลงมาจากท่สี งู ๓. คพั ภเสยยกะกาํ เนดิ หมายถึง เกิดในครรภม ารดา คพั ภเสยยกะกําเนดิ แบงออกเปน ๒ อยา งคือ ๑. อณั ฑชะกาํ เนิด หมายถงึ เกดิ ในฟอง ๒. ชลาพชุ ะกําเนิด หมายถงึ เกดิ ในมดลกู ฉะนั้น เมอ่ื รวมแลว จงึ ไดกาํ เนิด ๔ คือ ๑. สงั เสทชะกําเนิด ๒. โอปปาติกะกําเนดิ ๓. อัณฑชะกําเนิด ๔. ชลาพุชะกาํ เนิด ๕. ข. กําเนดิ ของสตั วท้งั หลาย มกี อ่ี ยา ง คอื อะไรบา ง ? 43/1ส, 59/1ส, 63/2ส(4ข) ตอบ ข. กําเนดิ ของสัตวมี ๔ อยาง คือ ๑. สงั เสทชกาํ เนิด หมายถงึ เกิดในท่ีทม่ี ียางเหนยี ว ๒. โอปปาตกิ กาํ เนดิ หมายถึง เกดิ ผุดขนึ้ โตทนั ที ๓. อัณฑชกําเนดิ หมายถึง เกิดในฟอง ๔. ชลาพุชกาํ เนดิ หมายถึง เกิดในมดลกู ๔. สตั วท เ่ี กดิ ขน้ึ โตทเี ดยี วโดยแนน อน มกี จ่ี ําพวก คืออะไรบา ง ? 54/1ส, 55/2ส, 58/2ส, 59/1ส, 63/2ส(4ข) ตอบ มี ๒๔ จําพวก คอื สัตวนรก ๑ นชิ ฌามตัณหิกเปรต ๑ เทวดาที่อยใู นช้ันจาตุมหาราชกิ า ๑ (เวน ภมุ มฏั ฐเทวดา) เทวดาท่อี ยูใ นเทวภูมเิ บอ้ื งบน ๕ รปู พรหม ๑๖ นพิ พาน ๕. คาํ วา นพิ พาน เมอื่ แยกออกแลว (เม่ือแยก/ตดั บทออกแลว ) มกี บี่ ท ? ใหแ สดงความหมายของบทนน้ั ๆ มาดว ย และจงแปล วจนตั ถะ ดงั ตอ ไปน้ี ? 51/2ส, 52/2ส, 55/1ส, 55/2ส, 58/2ส, 59/1ส, 60/1ส, 63/2ส วินติ สสํ พิ พฺ ตตี ิ = วานํ วานโต นิกขฺ นตฺ นตฺ ิ = นพิ พฺ านํ ตอบ คาํ วา นิพพาน เมื่อแยกออกแลว มี ๒ บท คือ นิ + วาน นิ แปลวา พน , วาน แปลวา ธรรมที่เปนเคร่อื งเกี่ยวโยงไว หมายถงึ ตณั หา เม่ือรวม ๒ บทเขา กนั แลว เปน นิวาน แปลวา ธรรมทพ่ี น จากเครอ่ื งเก่ียวโยง หมายถึง พน จากตัณหา วนิ ติ สสํ พิ พฺ ตตี ิ = วานํ แปลวา ธรรมชาตใิ ดยอ มเปน ผูเกีย่ วไว ฉะน้ัน ธรรมชาตนิ ้นั ชือ่ วา วาน ไดแ ก ตัณหา วานโต นกิ ฺขนฺตนตฺ ิ = นพิ ฺพานํ แปลวา ธรรมชาตใิ ดยอ มพนจากเครือ่ งเก่ยี วโยงคือ ตณั หา ฉะน้ัน ธรรมชาตนิ นั้ ชื่อวา นพิ พาน ๕. ใหแ ปลบทดังตอไปน้ี โดยสงั เขป ? 52/1ส, 53/1ส, 54/1ส, 56/2ส, 59/2ส, 62/1ส, 62/2ส ๕. ใหแ ปลคณุ ของพระนพิ พาน ๕ บทดงั ตอ ไปนี้ ? (โดยสงั เขป) 49/1ส, 58/1ส, 61/1ส ปท,ํ อจจฺ ตุ ,ํ อจจฺ นตฺ ,ํ อสงฺขตํ, อนตุ ตฺ รํ ? ดาวนโหลดขอมลู ไดจ ากขอ ความเพิม่ เตมิ ท่ี youtube หรือท่ี Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ที่แปะไว)
จิต เจตสกิ รูป นิพพาน ~ 52 ~ ตอบ แปลบทดังตอ ไปน้ี คอื ปทํ แปลวา สวนหน่ึง อจฺจตุ ํ แปลวา ธรรมทไ่ี มต าย อจฺจนตฺ ํ แปลวา ธรรมทกี่ าวลว งขันธ ๕ ทเี่ ปนอดตี และอนาคต อสงขฺ ตํ แปลวา ธรรมทไ่ี มไ ดถูกปรงุ แตง ดว ยปจ จยั ๔ อยางใดอยางหน่ึง อนุตตฺ รํ แปลวา เปนธรรมทีป่ ระเสรฐิ ๕. ใหบ อกความหมายของคาํ ดงั ตอ ไปน้ี ? 44/2ส, 46/2ส, 51/1ส ปทํ ทฏิ ฐธมั มนิพพาน สมั ปรายกิ นิพพาน ? 46/2ส, 51/1ส ก. ทฏิ ฐธรรมนพิ พาน ข. สมั ปรายกิ นิพพาน ค. สญุ ญตนพิ พาน ? 44/2ส ๕. ก. ใหแ สดงความหมายในพระนพิ พานทั้ง ๒ คือ ทิฏฐธมั มนพิ พาน และสัมปรายกิ นพิ พาน ? 43/2ส, 48/1ส ตอบ ปทํ แปลวา สวนหนงึ่ หมายความวา สภาวธรรมชนิดหน่ึงทเี่ ขาถึงไดม อี ยโู ดยเฉพาะ ไมเกี่ยวดว ยสงั ขตธรรม ไดแ ก พระนพิ พาน ทิฏฐธมั มนพิ พาน หมายความวา พระอรหนั ตท งั้ หลายผูเ ขา ไปรแู จง ซ่ึงพระนิพพานนั้น ยงั มีชีวติ อยู ยังไมไ ดป รนิ ิพพาน สมั ปรายิกนพิ พาน หมายความวา พระอรหันตท ง้ั หลายเมื่อปรนิ ิพพานแลว จงึ เขาถึงนิพพานนัน้ ค. สญุ ญตนพิ พาน หมายถงึ ความเปนอยขู องพระนิพพานนน้ั สูญส้ินจากกเิ ลส และขนั ธ ๕ ไมม ีอะไรเหลอื อยูแลว ๕. พระนพิ พานเมอื่ วา โดยปรยิ ายแหง เหตุแลว มกี อ่ี ยางคืออะไรบา ง บอกความหมายมาดว ย? 46/1ส ๕. ใหแสดงความแตกตา งกนั ระหวางสอปุ าทเิ สสนิพพาน กบั อนุปาทเิ สสนิพพาน และจงจําแนกนพิ พานทง้ั ๒ อยา งนโี้ ดยบคุ คล ? 45/1ส, 50/2ส(5ก), 60/2ส ตอบ พระนิพพานเมื่อวา โดยปริยายแหงเหตุแลว มี ๒ คือ ตอบ ก. แสดงความแตกตางกันระหวา งสอุปาทเิ สสนิพพานกบั อนุปาทิเสสนิพพานดงั ตอ ไปนี้ ๑. สอปุ าทิเสสนพิ พาน หมายความวา นิพพานที่เปนไปกับขันธ ๕ คือ วบิ ากและกัมมชรูปทเ่ี หลอื จากกิเลส ทั้งหลาย ไดแก นิพพานของพระอรหันตทีย่ งั มชี วี ิตอยู ๒. อนปุ าทเิ สสนพิ พาน หมายความวา นพิ พานท่ีไมมีขันธ ๕ คือวิบากและกัมมชรปู เหลืออยู ไดแ กน พิ พานของพระอรหนั ตท น่ี ิพพานแลว ๕. ข. คาํ วา “อปุ าท”ิ มใี นบทวา สอุปาทเิ สสนพิ พานนน้ั องคธ รรมไดแ กอ ะไร จดั เปน ขนั ธไ ดเทา ไร ? 44/2ส(5ข), 50/2ส, 60/2ส ตอบ ข. องคธ รรมไดแก วิบาก และกมั มชรปู จัดเปนขันธไ ดขันธ ๕ ๕. ค. นพิ พานมี ๓ อยา งคอื อะไรบา งบอกมาโดยยอ ? 43/1ส ตอบ ค. นพิ พานมี ๓ อยางคือ ๑. สญุ ญตนพิ พาน ๒. อนิมิตตนพิ พาน ๓. อัปปณหิ ิตนิพพาน ดาวนโหลดขอ มลู ไดจ ากขอ ความเพ่มิ เตมิ ท่ี youtube หรอื ท่ี Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ทแ่ี ปะไว)
จติ เจตสกิ รูป นิพพาน ~ 53 ~ ๕. นพิ พานเมอื่ วา โดยอาการแลว มกี ่อี ยา ง คอื อะไรบา ง ใหแ สดง (พรอ มดว ย) ความหมาย ? 45/2ส ของนิพพานนน้ั โดยสงั เขป? 44/2ส(5ก), 47/2ส(5ก), 48/1ส(5ข), 49/2ส(5ก), 48/2ส, 50/1ส(5ค), 53/2ส, 54/2ส, 56/1ส, 57/1ส, 57/2ส ตอบ นพิ พานมี ๓ อยาง คือ (สุญญตนพิ พาน อนมิ ติ ตนพิ พาน อัปปณิหติ นิพพาน) ๑. สญุ ญตนพิ พาน หมายความวา ความเปนอยูของนิพพานนนั้ สูญส้นิ จากกเิ ลสและขนั ธ ๕ ไมมอี ะไร เหลืออยแู ลว ๒. อนมิ ติ ตนิพพาน หมายความวา ความเปนอยขู องนิพพานนั้นไมมีนิมิตเคร่อื งหมาย รปู ราง สัณฐาน สีสนั วรรณะ แตอยางใดเลย ๓. อปั ปณหิ ิตนพิ พาน หมายความวา ความเปนอยขู องนิพพานนั้นไมม อี ารมณท่ีนาปรารถนาดวยโลภะ และไมม ตี ณั หาเปน เครอ่ื งตอ งการอยูในนพิ พานน้ัน ๕. จงแสดงความหมายของพระนพิ พานดงั ตอไปนี้ ? 47/1ส ก. อสงขฺ ตํ ข. สนั ตลิ กั ขณะ ค. อนมิ ติ ตนพิ พฺ าน ตอบ ก. อสงขฺ ตํ แปลวา ธรรมท่ไี มไ ดถ ูกปรุงแตง ดวยปจ จัย ๔ อยางใดอยางหน่งึ ไดแ ก พระนพิ พาน หมายความวา พระนิพพานนี้เปนธรรมทีไ่ มใ ชจติ เจตสิก รปู ข. สันตลิ กั ษณะ หมายถึงสงบจากกิเลส และขนั ธ ๕ ท้งั หลาย ค. อนิมติ ตนพิ พาน หมายความวา ความเปนอยูข องนิพพานนนั้ ไมมีนมิ ิต เคร่อื งหมาย รูปราง สัณฐาน สีสัน วรรณะอยางใดเลย ๕. ข. ใหแ สดงองคธ รรมในบทดงั ตอไปน้ี ๑.สุ ฺ ต ๒. นมิ ติ ตฺ ๓. ปณหิ ติ ? 47/2ส, 48/2ส ตอบ ข. ๑. สฺุ ต องคธ รรมไดแ ก นิพพาน ๒. นมิ ติ ตฺ องคธ รรมไดแก ขันธ ๕ ๓. ปณหิ ติ องคธ รรมไดแ ก ขันธ ๕ **************************** ส่ิงทีส่ าํ คัญคือการเขา ศึกษากบั อาจารยผ สู อน เพอ่ื ความรคู วามเขาใจทถ่ี กู ตอง แจม แจง หาก สงสยั จะไดส อบถามทนั ที การรวบรวมขอ สอบทีเ่ คยออกมาแลว นี้ เปน เพียงแนวทางสาํ หรับผูศึกษา นาํ มาเนน+ทรงจาํ ไว (เมอื่ ไดช ื่อวาศึกษาแลว ก็ควรทรงจาํ ใหไดมากทสี่ ดุ หรอื ท้งั หมด จึงจะช่อื วา สุ ตะดวยดี เพ่ือการจนิ ตาและภาวนาตอ ไป) ขอมูลของชัน้ จฬู อาภิธรรมกิ ะตรีนี้ เปน พ้ืนฐานของทกุ ๆชนั้ จนถงึ จบมหาอาภธิ รรมิกะเอก ควร ทรงจาํ ไวใ หม ากทสี่ ุด (ตามเนื้อหาหลักสูตร) หรือนอ ยทส่ี ุดก็ควรจะทรงจําขอ สอบทีเ่ คยออกมาแลว ทัง้ หมด การสอบไมใ ชทสี่ ดุ ของชวี ิต แตข อใหตง้ั จติ ศกึ ษาและทรงจาํ เพื่อธาํ รงและรักษาไวซ ง่ึ พระศาสนา รอู รรถะและพยญั ชนะ ทง้ั เขา ใจและเขาใหถึง ธรรมะ แมยังมบิ รรลคุ ุณธรรมอันสูงถงึ ขนั้ อริยะ ก็ขอจงเปนผรู ูธ รรมะ (ตามสมควร) และจงเปน ผมู ีธรรมะ วายเมเถว ปรุ โิ ส ยาว อตถฺ สสฺ นปิ ปฺ ทา เกิดเปนคนควรจะพยายาม จนกวาจะประสบความสาํ เรจ็ สําเนาหรือแจกได โดยไมต อ งขออนุญาต (สงวนสทิ ธห์ิ ากนําไปจาํ หนา ย) ผดิ ตกขออภยั และกรณุ าแจง (จกั ขอบพระคุณ) ท่ี 081-860-2466 (Line ID), E-mail: [email protected], [email protected] ดาวนโหลดขอ มลู ไดจ ากขอ ความเพ่ิมเตมิ ที่ youtube หรือท่ี Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ท่แี ปะไว)
จิต เจตสิก รปู นิพพาน ~ 54 ~ คําชแ้ี จง ขอ เขียน ๑๐ ขอ (อาจมยี อย ก. ข. ฯ) ๑๐๐ คะแนน สมั ภาษณ ๕ ขอ ๒๕ คะแนน รวม ๑๒๕ คะแนน แนวทางขอเขยี น สมั ภาษณ บทนาํ ๑ บทนํา เชน คาถา ขอ ๑ ก. ๒ บทนําเกย่ี วกบั จิต จิต ๓ ช่อื (บาลี)+แปล ของจิต ขอ ๑ ข. – ๒ ข. ๔ เภทนยั ๙ ๕ บทนาํ เจตสิก เจตสกิ ๖-๗ สมั ปโยคนัย สังคหนยั ขอ ๓ ก. - ๔ ก. ตทุภยมิสสกนยั นิยต+อนิยตเจตสกิ รูป ๘ บทนํา + นยั ท่ี ๑-๒ ขอ ๔ ข. - ขอ ๕ ก. ๙ นัยที่ ๓-๕ ขอ ๕ ข นพิ พาน ขอ สอบ ป ๕๐ นพิ พาน ๑๐ เทอม ๒ ขอ ๑ ก. ๑. ใหแ ปลคาถาดังตอ ไปน้ี พรอ มท้ังจําแนกโดยบทสามัญวา มเี ทา ไร คอื อะไรบา ง ? 50/2(1ก) แสดงความหมายมาพอไดใจความ ? 47/1, 48/1, 49/2, 50/1(1ก), 50/2(1ก), 52/1(1ก), 57/2(1ข) หมายเหตุ ชน้ั จฬู อาภธิ รรมิกะตรี เปน เหมือนการตอกเสาเข็ม เปน พ้ืนฐาน ในการเรียนช้ันสูงตอ ไป ดังนั้น ควรศึกษา (เขาเรียน) สอบถาม ทบทวน จนชาํ นาญและกระจา งแจงในเนอ้ื หา การเรียน ๑. อานหนงั สือ กอนการเรยี น (หากมีคาํ ถาม จดไว เพือ่ สอบถามในชน้ั เรียน) ๒. ศึกษากับครู-อาจารย (สงสัย หรอื ตองการการขยายความใหส อบถามทนั ท)ี ๓. ทบทวน ฝกทาํ แบบฝก หัด (ขอสอบเร่ืองนั้น, บันทกึ เสยี ง นํามาฟง ซาํ้ ) สําเนาหรือแจกได โดยไมต อ งขออนุญาต (สงวนสทิ ธิห์ ากนาํ ไปจําหนา ย) ผดิ ตกขออภยั และกรณุ าแจง (จกั ขอบพระคณุ ) ที่ 081-860-2466 (Line ID), E-mail: [email protected], [email protected] ดาวนโหลดขอ มลู ไดจ ากขอความเพิ่มเติมที่ youtube หรือท่ี Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ที่แปะไว) ขออนโุ มทนาในการศกึ ษาธรรมะ และทุกๆกุศลทท่ี านกระทาํ ไวดีแลว และทีจ่ ะกระทาํ ในอนาคต ใหเรานั้นมปี จจยั ถงึ พรอมเพือ่ การทํากุศลใหสาํ เร็จโดยสะดวก งา ยดาย และเรว็ ไว จนถึงมัคคกศุ ล โดยเรว็ พลันเทอญ ดาวนโ หลดขอมลู ไดจ ากขอความเพิม่ เตมิ ท่ี youtube หรือท่ี Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ทีแ่ ปะไว)
Search