แผ่นดินรองรับร่างกาย ธรรมะรองรับจิตใจ

ฐานะเปน็ สง่ิ สงู สดุ ทพี่ ระพทุ ธองคก์ ท็ รงเคารพ เปน็ พระเปน็ เณรทงั้ ที ถา้ ไมร่ วู้ า่ พระพทุ ธเจา้ ทรง เคารพธรรมะแล้วเป็นคนโง่ที่สุด เป็นพระเป็น เณรทโ่ี งท่ ส่ี ดุ ถา้ ไมร่ วู้ า่ พระพทุ ธเจา้ กท็ รงเคารพ ธรรมะ ขอ้ นพ้ี ระองคต์ รสั เองเมอื่ ตรสั รแู้ ลว้ ใหมๆ่ พอตรัสรู้แล้วก็ต้ังปัญหาข้ึนมา เป็นปัญหาเกิด ข้ึนมา ปริวิตกว่า เป็นผู้ตรัสรู้สมบูรณ์แล้วจะ เคารพอะไร เพราะว่าอยโู่ ดยไม่มีท่ีเคารพนั้นไม่ สมควร ทา่ นทบทวนไปมา ทบทวนไปมา ก็ต้อง เคารพธรรมะท่ีตรัสรู้นั่นแหละ ธรรมะที่ตรัสรู้ มันตรัสรู้เรื่องท่ีประเสริฐที่สุดท่ีดับทุกข์ของ มนษุ ย์ได้ หรือทีเ่ ปน็ พระพุทธเจ้าขึ้นมาก็เพราะ ธรรมะนั้น ดังน้ันพระองค์จึงทรงเคารพธรรมะ แล้วก็ประกาศเป็นอุทาน ฟังเองพูดเองว่า พระพทุ ธเจา้ ในอดตี กเ็ คารพธรรมะ พระพทุ ธเจา้ ๔๕

ในอนาคตกเ็ คารพธรรมะ ดงั นน้ั แมพ้ ระพทุ ธเจา้ ในปัจจุบันน้ีก็เคารพธรรมะ เอาธรรมะเป็นสิ่ง สงู สดุ เหนอื สง่ิ ใด ธรรมะคอื เรอื่ งธรรมชาติ ธรรมะคอื เรอื่ งกฎ ของธรรมชาติ ธรรมะคอื เรอ่ื งหนา้ ทตี่ ามกฎของ ธรรมชาติ ธรรมะคือเร่ืองผลอันเกิดจากหน้าที่ นนั่ คอื ตวั ธรรมะ เปน็ หลกั เกณฑข์ องธรรมชาตทิ ี่ ทกุ คนจะต้องเคารพแม้แตพ่ ระพทุ ธเจา้ ทีน้ีพระองค์ยังตรัสต่อไปที่ควรจะสนใจ เนื่องกันว่า ร่างกายน้ีไม่ใช่ตถาคต ธรรมะคือ ตถาคต ผใู้ ดเหน็ ธรรมะผนู้ นั้ เหน็ เรา ผใู้ ดเหน็ เรา ผู้นน้ั เห็นธรรมะ จะเหน็ แต่รา่ งกายน้ีจับฉวยอยู่ น้ีไม่ชื่อว่าเห็นตถาคต ต่อเม่ือเห็นธรรมะจึงช่ือ วา่ เหน็ ตถาคต แมล้ บั หลงั กไ็ ด้ แมจ้ ะยาวนานมา ถึงบัดนสี้ องพันห้ารอ้ ยกว่าปแี ลว้ ถา้ เหน็ ธรรมะ ๔๖

กเ็ หน็ องคต์ ถาคต ไมเ่ สยี เปรยี บคนทเ่ี กดิ เมอื่ ครงั้ พทุ ธกาล เดนิ สวนทางกบั พระพทุ ธเจา้ กลางถนน อยู่มนั กไ็ ม่รู้จกั พระพทุ ธเจ้าอย่างน้กี ม็ ี ดงั นนั้ จะ รจู้ ักพระพทุ ธเจา้ โดยร่างกายนน้ั เป็นไปไม่ได้ นี่ ก็รู้จักพระพุทธเจ้าโดยธรรมะ เห็นธรรมะคือ เหน็ ตถาคต เหน็ ตถาคตคอื เหน็ ธรรมะ เรยี กวา่ ร่างกายของพระธรรม ธรรมกาย พรหมกายน่ี เป็นช่ือของตถาคต พอเห็นธรรมะในลักษณะ ครบถ้วนก็เรียกว่าเห็นตถาคต เร่ืองธรรมะมี อยา่ งนี้ จงึ ขอใหก้ ำ� หนดกนั ไวท้ หี นง่ึ กอ่ น วา่ ธรรมะ นน้ั เกดิ กลางดนิ เดยี๋ วนม้ี านงั่ กลางดนิ เปน็ ทเ่ี กดิ ของธรรมะ ถ้าไม่เกิดธรรมะมันก็เป็นความผิด ของเราเองจะไปโทษธรรมะไม่ได้ ธรรมะเกิด กลางดินเราก็มานั่งกลางดิน แล้วถ้ายังไม่เกิด ๔๗

ธรรมะอีกมันก็เปน็ ความผดิ บาปของเราเอง ให้ สนใจกนั เสยี ใหม่ ชอบนงั่ กลางดนิ พนิ จิ พจิ ารณา ส่ิงทั้งหลายทั้งปวงตามท่ีเป็นจริงแล้วก็จะเห็น ธรรมะ ให้ธรรมะเป็นเครื่องมือส�ำหรับท�ำให้ ความมนษุ ยข์ องเราไดร้ บั สง่ิ ทดี่ ที ส่ี ดุ ทมี่ นษุ ยค์ วร จะได้รับ มิฉะน้ันก็ต้องเรียกว่าเสียชาติเกิด ไม่ ต้องมใี ครมาด่า ดา่ ตัวเองกแ็ ล้วกนั เม่ือไม่ได้รบั สง่ิ ทด่ี ที ส่ี ดุ ทม่ี นษุ ยค์ วรจะไดร้ บั กเ็ รยี กวา่ มนั เสยี ชาตเิ กิด กด็ ่าตวั เองได้ ธรรมะคือความถูกต้องของความเป็น มนษุ ย์ ไมใ่ หค้ วามทกุ ขเ์ กดิ ขน้ึ มาได้ ทกุ ขน้ั ทกุ ตอนแห่งวิวัฒนาการ ตั้งแต่คลอดจากท้องแม่ จนกว่าจะตายเข้าโลง ทุกชนิดหน้าท่ีการงาน นบั ตัง้ แตค่ นขอทานจนไปถึงมหาจักรพรรดิ แต่ ละพวกๆ ตอ้ งมธี รรมะเหมาะสมกบั สถานะแหง่ ๔๘

ตนๆ เรามธี รรมะแลว้ กจ็ ะเกดิ ความเขา้ ใจถกู ตอ้ ง จะรักเพื่อนมนุษย์ว่าเป็นเพ่ือนเกิดแก่เจ็บตาย กนั ทง้ั หมดทงั้ สน้ิ ไมย่ กเวน้ ผใู้ ด จงึ ไมม่ คี วามเหน็ แก่ตน เมื่อไม่เห็นแก่ตนมันก็อิจฉาริษยาใครไม่ ได้ มนั ยอมรบั ทกุ คนวา่ เปน็ เพอื่ นเกดิ แกเ่ จบ็ ตาย ก็ช่วยกันสุดความสามารถที่จะให้แต่ละคนนั้น เปน็ อยดู่ ว้ ยธรรมะ สงบเยน็ อยดู่ ว้ ยธรรมะมชี วี ติ ชนิดที่เย็น สมกับที่เป็นมนุษย์มีจิตใจสูง กิเลส ท่วมทับไม่ได้ มันไม่มีความร้อนแล้วมันก็ต้อง เยน็ ถา้ ใครยงั มคี วามรอ้ นมนั กค็ อื ไมม่ ธี รรมะ ไม่ ได้รับประโยชนจ์ ากความเปน็ พุทธบรษิ ัท หวังว่าท่านผู้ฟังท้ังหลายคงจะได้รู้จักสิ่งท่ี เรียกว่าธรรมะเพ่ิมข้ึนกว่าแต่ก่อน ผมไม่ได้พูด อวดดี หรอื จะใหอ้ วดดหี น่อยกไ็ ด้ ก็อวดว่า ผม ได้พูดในสิ่งท่ีพวกคุณไม่เคยได้ยินไม่มากก็น้อย ๔๙

ละ ถา้ ใหอ้ วดดกี จ็ ะอวดอยา่ งนี้ ผมไดพ้ ดู เพม่ิ เตมิ สงิ่ ทคี่ ณุ ไมไ่ ดย้ นิ แลว้ กจ็ ะอวดตอ่ ไปวา่ ไอค้ ำ� พดู เหล่านี้เอาไปใช้เป็นประโยชน์เถิด มันจะมี ลักษณะเหมือนกับต่อหางสุนัขท่ีมันยังด้วนอยู่ ใหม้ นั เตม็ เรอื่ งมนั กจ็ ะจบ เพราะมนั มคี วามเตม็ มันสมบรู ณ์ บุคคลที่เต็มแห่งความเป็นมนุษย์เขาเรียก ว่า พระอรหันต์ ในบาลกี ม็ ีเรยี กแต่ไมเ่ อามาพดู กัน เรยี กกันว่า เกพลี เกพลี –มีความเตม็ พวก ฝร่ังเสียอีกมันจะรู้ดีกว่าเรา เขาแปลค�ำว่า อรหนั ต์ พระอรหันต์ว่า The man perfected คอื มนษุ ยท์ เ่ี ต็มแล้ว เขาร้วู ่าเปน็ พระอรหนั ต์คือ ความเตม็ แหง่ ความเปน็ มนษุ ย์ เพราะวา่ มธี รรมะ เตม็ ตามทค่ี วรจะมี ขอใหส้ ง่ิ นเี้ ปน็ จดุ หมายปลาย ทาง เป็นเป้าหมาย แล้วเราก็เดินไปตามนั้น ๕๐

ขอให้ท่านส�ำเร็จประโยชน์ในการเดินไปตาม ทางนั้นแล้ว มีความสุขอยู่ทุกทิพาราตรีกาล เทอญ ขอยตุ กิ ารบรรยายในวันน.้ี ๕๑

สมทบพิมพ ๘ บาท