เศรษฐศาสตร์แนวพุทธ = Buddhist Economics [พระพรหมคุณาภรณ์]

เศรษฐศาสตรแ นวพทุ ธ (Buddhist Economics) พระพรหมคุณาภรณ (ป. อ. ปยตุ โฺ ต – P.A. Payutto)

เศรษฐศาสตรแ นวพทุ ธ / Buddhist Economics © พระพรหมคุณาภรณ์ (ป. อ. ปยุตโฺ ต) / Phra Brahmagunabhorn (P. A. Payutto) Translated into English by J.B. Dhammavijaya ISBN 974-87948-7-3 ฉบับภาษาไทย พิมพ์ครั้งแรก พ.ศ. ๒๕๓๑ (มลู นธิ โิ กมลคมี ทอง) (ในการพมิ พ์ครงั้ ที่ ๗ พ.ศ. ๒๕๔๓ ไดจ้ ัดปรับรูปแบบเนื้อหาเดมิ และเขียนส่วนเพ่ิมต่อทา้ ยเป็น บทพเิ ศษ) ฉบับ ๒ พากย ไทย–อังกฤษ พิมพ์ครง้ั แรก พ.ศ. ๒๕๓๗ (คณะกรรมการเอกลกั ษณแ์ ห่งชาต)ิ พมิ พ์ครง้ั ที่ ๙ มีนาคม ๒๕๔๘ (เปลี่ยนแบบตัวอักษร และปรบั ปรงุ เพ่มิ เตมิ เล็กนอ้ ย) พิมพคร้งั ท่ี ๑๕ มกราคม ๒๕๕๙ ๓,๐๐๐ เลม (เพ่มิ เติมเนอื้ หาแปลภาษาอังกฤษของ บทพิเศษ โดย Robin Moore) - งาน “วสิ าขบูชา พทุ ธบารมี” ประจาํ ปี ๒๕๕๙ (ขอ้ มลู สถิติการพิมพ์อยู่ระหว่างการรวบรวมข้อมลู เก่า ตัวเลขทใ่ี ช้เป็นจาํ นวนข้ันต่าํ เท่าที่ปรากฎหลกั ฐานในปัจจุบนั ) พมิ พเผยแผเปน ธรรมทาน โดยไมม คี าลขิ สิทธิ์ หากทา่ นใดประสงคจ์ ดั พมิ พ์ โปรดติดตอ่ ขออนุญาตที่ วดั ญาณเวศกวัน ต.บางกระทกึ อ.สามพราน จ.นครปฐม ๗๓๒๑๐ http://www.watnyanaves.net Dhammaintrend รว่ มเผยแพรแ่ ละแบ่ง�นเป็ นธรรมทาน

อนุโมทนา (เปลี่ยนทกุ ครงั้ ท่มี กี ารพมิ พใ์ หม)่

ความเป็ นมาของหนงั สอื เศรษฐศาสตร์แนวพุทธ น้ี เดมิ เป็นปาฐกถาธรรม ซึ่งไดแ้ สดงในมงคลวาร อายุครบ ๗๒ ปี ของ ศาสตราจารย์ ดร.ป๋วย องึ๊ ภากรณ์ ท่มี หาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ เมอ่ื วนั ท่ี ๙ มนี าคม ๒๕๓๑ มูลนิธิโกมลคมี ทองไดข้ ออนุญาตตีพมิ พเ์ ป็นเล่มหนงั สอื ครง้ั แรกในช่วงกลางปีเดยี วกนั นน้ั ต่อมา พระภกิ ษชุ าวองั กฤษรูปหนง่ึ มคี วามพอใจไดแ้ ปลเป็นภาษาองั กฤษในช่อื เร่อื งวา่ Buddhist Economics โดยขอใชน้ ามบาลเี ป็นช่อื ผูแ้ ปลวา่ J.B. Dhammavijaya (เจ.บ.ี ธมั มวชิ ยั ) แลว้ มอบถวายแก่ผูเ้ รียบเรียง และมลู นิธิพทุ ธธรรมไดข้ ออนุญาต พมิ พเ์ ผยแพร่ครงั้ แรกในช่วงกลางปี ๒๕๓๕ เกดิ เป็นฉบบั พากยไ์ ทย กบั ฉบบั พากย์ องั กฤษแยกต่างหากกนั จนกระทงั่ คณะกรรมการเอกลกั ษณ์แหง่ ชาตไิ ดข้ อพมิ พท์ งั้ สอง พากยร์ วมเป็นเลม่ เดยี วกนั เมอ่ื กลางปี ๒๕๓๗ ใกลก้ นั นน้ั Mr. Bruce Evans ชาวออสเตรเลยี และ Mr. Jourdan Arenson ชาวอเมรกิ นั มฉี นั ทะอยากจะใหเ้รอ่ื ง Buddhist Economics ครอบคลุมเน้อื หาธรรม ดา้ นเศรษฐกิจทม่ี ีในงานเลม่ อน่ื ของผูเ้ รียบเรียงดว้ ย จงึ ไดข้ ออนุญาตขยายหนงั สอื Buddhist Economics นนั้ โดยไดร้ ่วมกนั เลอื กแปลเน้อื หาบางตอนจากผลงานของผู้ เรยี บเรยี ง๕ เรอ่ื ง ในหนงั สอื ๔ เลม่ นามาจดั รอ้ ยเรยี งใหก้ ลมกลนื ต่อเนอ่ื งเป็นเรอ่ื งเดยี วกนั เร่อื งบางส่วนท่รี วมจากหนงั สอื ๔ เล่มนนั้ มาจาก Buddhist Economics ฉบบั เก่า หนงั สอื พุทธธรรม คาบรรยายเร่ือง “ทางออกจากระบบเศรษฐกิจท่คี รอบงา สงั คมไทย” (ยงั ตอ้ งคน้ หา พ.ศ. ท่ีพูด) และขอ้ เขียนเม่ือครัง้ ไปเป็นวิทยากรท่ี Harvard University ซ่งึ ไดบ้ รรยายในการประชุมทางวชิ าการท่ี University of California at Berkeley เมอ่ื ปี 1981 เร่อื ง \"Foundations of Buddhist Social Ethics\" ทผ่ี ูจ้ ดั พมิ พใ์ นอเมรกิ าขอนาไปพมิ พเ์ ป็น Introduction ของหนงั สอื Ethics, Wealth and Salvation (พมิ พเ์ ผยแพร่โดย University of South Carolina Press ในปี 1990) ผลงานใหมน่ ้ี ผูร้ วบรวมทง้ั สองจดั ทาเป็น 2nd edition ของหนงั สอื ช่อื เดมิ คือ Buddhist Economics แต่เติมช่อื รองลงไปวา่ A Middle Way for the market place และมลู นธิ พิ ทุ ธธรรมไดข้ ออนุญาตพมิ พเ์ ผยแพร่ในช่วงกลางปี ๒๕๓๗

พระพรหมคณุ าภรณ์ (ป. อ. ปยตุ ฺโต) ค ถงึ ตอนน้จี งึ มี Buddhist Economics ๒ ฉบบั ซง่ึ มเี น้อื หาตรงและเท่ากบั พากยไ์ ทยเดมิ เฉพาะฉบบั 1st edition ส่วนฉบบั 2nd edition มเี น้อื หาเพม่ิ เตมิ ต่อมา สานกั พมิ พ์Fischer Media ในเยอรมนไี ดส้ ่งหนงั สอื ภาษาเยอรมนั เล่ม หน่งึ มาถวาย พมิ พใ์ นปี 1999 ช่อื วา่ Buddhistische Ökonomie แปลโดย Dr. Mirko Frýba ปรากฏวา่ แปลจาก Buddhist Economics นนั่ เอง (ฉบบั 2nd edition) ทางสานกั พมิ พ์ ไม่ไดข้ ออนุญาตก่อน คงคดิ วา่ เจา้ ของไมห่ วงลขิ สทิ ธ์ิ ทาเสร็จแลว้ ค่อยบอกก็ได้ (ท่จี ริงไม่ หวงคอื ไมร่ บั ค่าตอบแทน แต่กต็ อ้ งขอรกั ษาความถกู ตอ้ งแม่นยา) และต่อมาส่งเอกสารมา ใหด้ ูวา่ หนงั สอื นนั้ ไดเ้ป็น Top Seller (เรยี กตามคาเยอรมนั ) แต่ทางเรายงั จะตอ้ งตรวจดอู กี ความเปลย่ี นแปลงสาคญั คอื เมอ่ื พ.ศ. ๒๕๔๓ ผูเ้ รยี บเรยี งเองไดป้ รบั ปรุง และเพม่ิ เตมิ เศรษฐศาสตรแ์ นวพุทธ ฉบบั เดมิ พากยไ์ ทย พมิ พค์ รง้ั ท่ี ๗ โดยจดั ปรบั รูปแบบในเน้อื เล่มเดมิ และเขยี นส่วนเพม่ิ ต่อทา้ ยเป็น “บทพเิ ศษ: หลกั การทวั่ ไปบาง ประการของเศรษฐศาสตรแ์ นวพทุ ธ (เศรษฐศาสตรม์ ชั ฌมิ า)” ทาใหห้ นงั สอื พากยไ์ ทยท่ี พิมพใ์ หม่น้ีมีเน้ือหามากกว่าฉบบั แปลภาษาองั กฤษเดิม แต่ก็ไม่เก่ียวเน่ืองกับ Buddhist Economics ฉบบั 2nd edition อย่างใดเลย ต่อมาในปี ๒๕๔๖ บรษิ ทั สอ่ื เกษตร จากดั ไดข้ อพมิ พ์ เศรษฐศาสตร์แนวพุทธ รวมในหนงั สอื ช่ือ สลายความขดั แยง้ นิติศาสตร-์ รฐั ศาสตร-์ เศรษฐศาสตรแ์ นวพุทธ โดยคงเน้อื หาตามฉบบั พมิ พค์ รง้ั ท่ี ๗ นบั วา่ เป็นการพมิ พค์ รง้ั ท่ี ๘ ส่วนในการพมิ พค์ รงั้ ใหมน่ ้ี (ท่ี๙/๒๕๔๘) ไดถ้ อื โอกาสปรบั ปรุงเพม่ิ เตมิ เลก็ นอ้ ย โดยเฉพาะในทา้ ย \"บทพเิ ศษ\" รวมความว่า เวลาน้ีหนงั สือ เศรษฐศาสตรแ์ นวพุทธ และ Buddhist Economics ของผูเ้รยี บเรยี ง มหี ลายฉบบั ซง่ึ มเี น้อื หามากนอ้ ยไมเ่ ทา่ กนั ขอทาความเขา้ ใจวา่ เศรษฐศาสตรแ์ นวพทุ ธ เลม่ ท่ที ่านผูอ้ ่านถอื อยู่น้ี คอื ฉบบั ท่ี ปรบั ปรงุ -เพม่ิ เตมิ ในการพมิ พค์ รง้ั ท่ี ๗(๒๕๔๓)และครง้ั น้ี (ท่ี ๙/๒๕๔๘) ส่วน Buddhist Economics เป็นฉบบั เดมิ 1st edition ทแ่ี ปลโดย J.B. Dhammavijaya (๒๕๓๕) พระพรหมคณุ าภรณ์ (ป. อ. ปยุตโฺ ต) ๑๔ กุมภาพนั ธ์ ๒๕๔๘



­µ¦´ …o°‡—· ÁÊ°º Š˜œo Á„É¥¸ ª„´ Á«¦¬“«µ­˜¦Âr œª¡š» › Ò …o°‹Îµ„´—…°ŠÁ«¦¬“«µ­˜¦Âr ®Šn ¥»‡°˜» ­µ®„¦¦¤ Ø Ò. „µ¦Â¥„˜ª´ חÁ—ɸ¥ªÁžœ} ‡ªµ¤Á¸¥É ªµÁŒ¡µ³—oµœ Ø Ó. ŤnÁž}œ°·­¦³‹µ„‹¦¥· ›¦¦¤ ˜Ån ¤nÄ­Än ‹‹¦·¥›¦¦¤ ÒÑ Ô. °¥µ„Ážœ} ªš· ¥µ«µ­˜¦r šÊ´ŠšÅ¸É ¤°n µ‹Â¨³Å¤œn µn ‹³Áž}œ Ò× Õ. …µ—‡ªµ¤—´ Á‹œÁ„¥É¸ ª„´ ‡ªµ¤Á…µo ċĜ›¦¦¤µ˜…· °Š¤œ¬» ¥r ÓÖ „. ‡ªµ¤˜°o Š„µ¦ Ó× …. „µ¦¦·Ã£‡ ÔÔ ‡. Šµœ ¨³„µ¦šÎµŠµœ ÔÕ Š. „µ¦Â…nŠ…´œ-„µ¦¦nª¤¤°º ÔØ ‹. ­œ´ ׬-‡µn œ¥· ¤¦·Ã£‡ ÔÚ Œ. „µ¦Ÿ¨˜· ÕÔ ¨„´ ¬–³­Îµ‡´…°ŠÁ«¦¬“«µ­˜¦Âr œª¡š» › Õ× Ò. Á«¦¬“«µ­˜¦r¤´ ¤· µ: „µ¦Å—o‡»–£µ¡ª¸ ˜· Õ× Ó. Á«¦¬“«µ­˜¦¤r ´ ¤· µ: ŤÁn ¥¸ —Á¥¸ œ˜œ ŤÁn ¥¸ —Á¥¸ œŸ°¼o œºÉ ÖÔ ­¦ž» ÖØ