เศรษฐกิจชีวภาพสำหรับเยาวชน

0 2564 7000 เศรษฐกิจชวี ภาพ 0 2564 7002-5 http://www.nstda.or.th BIO ECONOMY NSTDATHAILAND [email protected] สํานกั งานพัฒนาวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยีแหง่ ชาติ กระทรวงวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี 111 อุทยานวทิ ยาศาสตรป์ ระเทศไทย ถนนพหลโยธนิ ตําบลคลองหนึง่ อําเภอคลองหลวง จังหวัดปทมุ ธานี 12120 ดาวนโ์ หลดไดท้ ่ี : https://www.nstda.or.th/th/news/12103-bioeconomy-book ฉบบั เยาวชน

เศรษฐกจิ ชีวภาพ BIO ECONOMY

เศรษฐกิจชีวภาพ คํานํา ISBN 978-616-12-0554-6 Ç·Ô ÂÒÈÒʵÃʏ ÁÂÑ ãËÁã‹ ¹¤ÃÊÔ µÈ µÇÃÃÉ·Õè 21 ¡ÒŒ Ç˹Ҍ ÍÂÒ‹ §ÃÇ´àÃÇç ·Òí ãËŒ ¾ÔÁ¾¤ çéÑ ·Õè 1, ¾.È.2561 à¡´Ô ÊÒ¢ÒÇªÔ ÒãËÁæ‹ ¨Òí ¹Ç¹ÁÒ¡ હ‹ àÈÃÉ°¡¨Ô ªÇÕ ÀÒ¾ (Bioeconomy) «§Öè ʧ‹ ¼Å ¨Òí ¹Ç¹ 2,000 àÅÁ‹ ¡Ãзº·Ò§àÈÃÉ°¡Ô¨ÊÙ§ ˹ѧÊ×Í “àÈÃÉ°¡Ô¨ªÕÇÀÒ¾ (Bioeconomy)” àÅ‹Á¹éÕ Ê§Ç¹Å¢Ô Ê·Ô ¸ìÔ µÒÁ ¾.Ã.º. Å¢Ô ÊÔ·¸Ôì (©ºÑºà¾ÔèÁàµÁÔ ) ¾.È. 2558 ¨Ñ´·íÒ¢Öé¹à¾×èÍÊÌҧ¤ÇÒÁÃÙŒ ¤ÇÒÁࢌÒ㨠áÅÐàµÃÕÂÁàÂÒǪ¹ä·ÂáÅФ¹ä·Â·ÑèÇä» ¨Ñ´·íÒâ´Â ÊíÒ¹¡Ñ §Ò¹¾Ñ²¹ÒÇÔ·ÂÒÈÒʵÏáÅÐà·¤â¹âÅÂáÕ Ë‹§ªÒµÔ (ÊÇ·ª.) ãËŒ¾ÃŒÍÁÊíÒËÃѺ¡ÒâѺà¤Åè×͹»ÃÐà·È㹤ÃÔʵÈµÇÃÃÉ·Õè 21 ¼‹Ò¹¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ ¤Òí È¾Ñ ·á ÅÐá¹Ç¤´Ô ÁÁØ Áͧ â´Â੾ÒдҌ ¹Ç·Ô ÂÒÈÒʵ÷ àèÕ ¡ÂÕè Ǣ͌ §¡ºÑ àÈÃÉ°¡¨Ô ªÇÕ ÀÒ¾ ¡ÃзÃÇ§Ç·Ô ÂÒÈÒʵÃᏠÅÐà·¤â¹âÅÂÕ «§èÖ ã¡ÅµŒ ÇÑ ¤¹ä·ÂáÅÐ໹š µÇÑ ¢ºÑ à¤ÅÍ×è ¹ÊÒí ¤ÞÑ ÊÒí ËÃºÑ ÃкºàÈÃÉ°¡¨Ô »ÃÐà·Èã¹Í¹Ò¤µ äÁÍ‹ ¹ÞØ ÒµãˤŒ ´Ñ ÅÍ¡ ·Òí «Òéí áÅд´Ñ á»Å§ ÊÇ‹ ¹ã´ÊÇ‹ ¹Ë ¹§èÖ Í¹Ñ ã¡Å¹Œ Õé ´§Ñ ¨Ðà˹ç ä´¨Œ Ò¡¡Ò÷ÃèÕ °Ñ ºÒÅä´·Œ Á‹Ø §º»ÃÐÁÒ³¨Òí ¹Ç¹ÁÒ¡ãË¡Œ ºÑ â¤Ã§¡Òà ¢Í§Ë¹§Ñ ÊÍ× àÅÁ‹ ¹Õé ¹Í¡¨Ò¡ä´ŒÃѺ͹ØÞҵ໚¹ÅÒÂÅѡɳÍÑ¡Éà ¹áÕé ÅкÃèÍØ Âã‹Ù ¹ The Big Rock Project ¨Ò¡à¨ŒÒ¢Í§ÅÔ¢ÊÔ·¸Ôìà·‹Ò¹Ñé¹ Ë¹§Ñ ÊÍ× “àÈÃÉ°¡¨Ô ªÇÕ ÀÒ¾ (Bioeconomy)” ¨´Ñ ·Òí ໹š 2 Ẻ¤Í× ©ººÑ àÈÃÉ°¡Ô¨ªÕÇÀÒ¾ Bioeconomy ©ºÑºàÂÒǪ¹/â´Â Êíҹѡ§Ò¹¾Ñ²¹ÒÇÔ·ÂÒÈÒʵÏáÅÐ àÂÒǪ¹áÅЩººÑ »ÃЪҪ¹·ÇÑè ä» â´Âã¹áººáá¨Ð๹Œ ãˤŒ ÇÒÁÃàŒÙ ºÍé× §µ¹Œ ¡ºÑ àÂÒǪ¹ à·¤â¹âÅÂÕáË‹§ªÒµÔ. -- »·ØÁ¸Ò¹Õ : Êíҹѡ§Ò¹¾Ñ²¹ÒÇÔ·ÂÒÈÒʵÏáÅÐà·¤â¹âÅÂÕáË‹§ªÒµÔ, 2561. ¤ÅŒÒÂ໚¹Ë¹Ñ§Ê×ÍÊ͹¤íÒÈѾ·»ÃСͺÃÙ» (illustrated wordbook) à¾×èÍÊÌҧ 48 ˹ŒÒ : ÀÒ¾»ÃСͺ áçº¹Ñ ´ÒÅ㨠·Òí ãËàŒ Ë¹ç ¤ÇÒÁÊÒí ¤ÞÑ áÅÐà¡´Ô ¤ÇÒÁʹã¨ã¹ÊÐàµÁç È¡Ö ÉÒ (STEM) ISBN: 978-616-12-0554-6 ·èÕ¨Ð໚¹°Ò¹ÊíÒËÃѺÍÒªÕ¾¨íҹǹÁÒ¡·Õè¨Ðà¡Ô´¢éÖ¹ã¹Í¹Ò¤µ à¾ÃÒÐà¡èÕÂÇ¢ŒÍ§¡Ñº 1. àÈÃÉ°¡Ô¨°Ò¹ªÕÇÀÒ¾ 2. àÈÃÉ°¡Ô¨ªÕÇÀÒ¾ 3. à·¤â¹âÅÂÕªÕÇÀÒ¾ àÈÃÉ°¡¨Ô ªÇÕ ÀÒ¾ ÊÇ‹ ¹©ººÑ »ÃЪҪ¹¨ÐãË¢Œ ÍŒ ÁÅÙ ÃÒÂÅÐàÍÂÕ ´Áҡ§èÔ ¢¹Öé à¾Í×è ãËÁŒ ͧà˹ç 4. à·¤â¹âÅÂÕªÕÇÀÒ¾ – ᧋àÈÃÉ°¡Ô¨ 5. ÇÔ·ÂÒÈÒʵϪÕÇÀÒ¾ -- ᧋àÈÃÉ°¡Ô¨ ÀÒ¾ÃÇÁ·ªèÕ ´Ñ ਹ¢Í§¡ÒÃŧ·¹Ø ´ÒŒ ¹¡ÒÃÇ¨Ô ÂÑ áÅо²Ñ ¹Ò·àÕè ¡ÂÕè Ǣ͌ §ã¹Í¹Ò¤µÍ¹Ñ ã¡Å¹Œ éÕ I. Êíҹѡ§Ò¹¾Ñ²¹ÒÇÔ·ÂÒÈÒʵÏáÅÐà·¤â¹âÅÂÕáË‹§ªÒµÔ II. ªè×ÍàÃè×ͧ HB172 338.5 ËÇ§Ñ ÇÒ‹ ˹§Ñ ÊÍ× “àÈÃÉ°¡¨Ô ªÇÕ ÀÒ¾ (Bioeconomy)” ¹éÕ ¨Ð໹š ¨´Ø àÃÁèÔ µ¹Œ ãË·Œ ¡Ø ½Ò† Âä´àŒ Ë¹ç »ÃÐ⪹ áÅÐÃÇ‹ Á¡¹Ñ ÊÃÒŒ §ÊÃ䤏 ÇÒÁüŒÙ Ò‹ ¹Ë¹§Ñ ÊÍ× ËÃÍ× ÊÍè× Í¹×è æ ºÃóҸ¡Ô Òà ¡ÅØ »ÃÐÀÒ ¹ÒÇÒ¹Øà¤ÃÒÐˏ à¾Í×è ãËàŒ ¡´Ô ¡ÒâºÑ à¤ÅÍ×è ¹»ÃÐà·Èä·Âä»Ê»‹Ù ÃÐà·È¾²Ñ ¹ÒáÅÇŒ áÅСÅÒÂ໹š »ÃÐà·È ¼ÙàŒ ÃÕºàÃÂÕ § ´Ã.¹íÒªÂÑ ªÇÕ ÇÔÇÃø¹ ·ÕèÁÕÈÑ¡ÂÀÒ¾áÅТѺà¤Åè×͹»ÃÐà·È´ŒÇ¤ÇÒÁÃÙŒ´ŒÒ¹ÇÔ·ÂÒÈÒʵÏ à·¤â¹âÅÂÕ ¡ÃÒ¿¡ ©µÑ ÷¾Ô  ÊØÃÔÂÐ, ÇѪÃÒÀó ʹ·¹Ò, ÃÑ¡©µÑ à àÇ·ÕÇ²Ø Ò¨ÒÏ áÅйÇѵ¡ÃÃÁµ‹Íä»Í‹ҧÁÑ蹤§ à¾ÃÒзéѧËÁ´¹Ñ鹨Ðà¡Ô´¢éֹ䴌¡ç¨Ò¡¤Ø³ÀÒ¾ û٠àÅ‹Á §Ò¹Í͡Ẻ ½Ò† ÂÊÍè× ÇÔ·ÂÒÈÒʵÏ ÊÇ·ª. áÅФÇÒÁþŒÙ ¹×é °Ò¹´ÒŒ ¹Ç·Ô ÂÒÈÒʵ⏠ͧ¤¹ä·Â¹¹Ñè àͧ Êíҹѡ§Ò¹¾²Ñ ¹ÒÇÔ·ÂÒÈÒʵÏáÅÐà·¤â¹âÅÂÕáË‹§ªÒµÔ (ÊÇ·ª.)

สารบญั BIO ECONOMY 30 เช้อื เพลิงชีวภาพ 06 เศรษฐกจิ ชวี ภาพคืออะไร? 34 ชวี มวลและกา๊ ซชวี ภาพ 10 เศรษฐกจิ ชวี ภาพสําคัญอย่างไร? 38 สารเคมีจากชวี ภาพ 14 เศรษฐกจิ ชวี ภาพดอี ยา่ งไร? 42 โครงสรา้ งพ้ืนฐาน 18 เศรษฐกิจชวี ภาพโดดเด่นอย่างไร? 46 เศรษฐกจิ ชวี ภาพไทย อนาคตอนั ใกล้ 22 เศรษฐกจิ ชวี ภาพคือแนวโน้มโลก 48 เอกสารอา้ งองิ อนาคตอันใกล้ เศรษฐกจิ ชีวภาพไทย 26 ประเทศไทยกาํ ลังเข้าสู่เศรษฐกจิ ชวี ภาพ

เศรษฐกจิ ชวี ภาพคืออะไร? äÁ¹‹ Ò¹ÁÒ¹éÕ ¤ÓÇÒ‹ “àÈÃÉ°¡¨Ô ªÇÕ ÀÒ¾ (bioeconomy)” ·àèÕ »¹š Ãкº àÈÃÉ°¡Ô¨ãËÁ‹ä´ŒÃѺ¤ÇÒÁ¹ÔÂÁÁÒ¡¢Öé¹àÃ×èÍÂæ à¾ÃÒÐ໚¹Ãкº·Õ誋ÇÂà¾ÔèÁ ¼Å¼ÅÔµáÅСÒÃ㪻Œ ÃÐ⪹· ÃѾÂҡêÕÇÀÒ¾ â´ÂÁ¼Õ Å¡ÃзºµÍ‹ ÊÔè§áÇ´ÅÍŒ Á ¹ŒÍ¡NjÒÃкºàÈÃÉ°¡Ô¨áººÍ×è¹ ·ÓãËŒà¡Ô´ÁÙŤ‹Òà¾ÔèÁ㹡ÒüÅÔµÊÔ¹¤ŒÒáÅÐ ¡ÒÃãËŒºÃÔ¡ÒÃÃдѺÍصÊÒË¡ÃÃÁ µÑé§áµ‹µŒ¹¹éÓ¨¹»ÅÒ¹éÓµÅÍ´¡Ãкǹ¡Òà àÈÃÉ°¡Ô¨ªÕÇÀÒ¾ (bioeconomy) ËÃ×Í àÈÃÉ°¡Ô¨°Ò¹ªÕÇÀÒ¾ (biobased economy) ¤×Í ÃкºàÈÃÉ°¡Ô¨·ÕèÃÇÁàÍÒ·Ñ駡ÒüÅÔµÊÔ¹¤ŒÒ ºÃÔ¡Òà ·Õ赌ͧÍÒÈÑ·ÃѾÂÒ¡Ã ¡Ãкǹ¡Òà ËÅÑ¡¡Òà áÅФÇÒÁÃÙŒµ‹Ò§æ ·Ò§ªÕÇÇÔ·ÂÒ ËÃ×ÍÇÔ·ÂÒÈÒʵϪÕÇÀÒ¾Í×è¹æ ÁÒª‹Ç ความรู้ เทคโนโลยีและ BIO ECONOMY 66 การบรหิ าร จดั การ 7

ชีวมวล การสังเคราะหแ์ สง ความรู้ แสงอาทติ ย์ พื้นฐานเคมี BIO ECONOMY อตุ สาหกรรม ชวี มวล ã¹ÃкºàÈÃÉ°¡Ô¨ªÕÇÀÒ¾ ÁÕ¡ÒÃ¹Ó·Ã¾Ñ ÂҡêÕÇÀÒ¾ÁÒ¼ÅµÔ à»š¹¼ÅµÔ Àѳ± ความรู้พื้นฐาน ·ÕèËÁ¹Ø àÇÕ¹䴌´¡Õ ÇÒ‹ à´ÁÔ áÅÐÁÕÁÅÙ ¤‹Òà¾èÁÔ ¢¹éÖ µÇÑ Í‹ҧ¼ÅµÔ Àѳ± હ‹ ÍÒËÒä¹ ÍÒËÒÃÊѵǏ ชวี วทิ ยา ชีวเคมี à¤ÃèÍ× §ÊÓÍÒ§ µÅÍ´¨¹¼ÅµÔ Àѳ±·èÕãËŒ ¾Å§Ñ §Ò¹ªÇÕ ÀÒ¾ (bioenergy) ä´Œ હ‹ äºâÍ´àÕ «ÅáÅÐàÍ·Ò¹ÍÅ ã¹»ÃÐà·ÈµÒ‹ §æ ¡ÒèзÓãËŒàÈÃÉ°¡¨Ô ªÇÕ ÀҾࢌÁá¢ç§áÅÐÂè§Ñ Â¹× µÍŒ §à¡èÕÂǢ͌ §¡ºÑ ËÅÒ¡ÃзÃǧ ઋ¹ ¡ÃзÃǧ»†ÒäÁŒ »ÃÐÁ§ à¡ÉµÃ áÅÐÍصÊÒË¡ÃÃÁ â´Â੾ÒÐÍÂÒ‹ §Â§Ôè ¡ÃзÃǧ·èàÕ ¡èÕÂǢ͌ §¡ºÑ ¡Òä´Ô ¤¹Œ ¹ÇµÑ ¡ÃÃÁáÅСÒäŒÒ ઋ¹ ¡ÃзÃÇ§Ç·Ô ÂÒÈÒʵÃᏠÅСÃзÃǧ¾Ò³ÔªÂ ¾Åѧ§Ò¹ªÕÇÀÒ¾ (bioenergy) ¤×Í ¾Åѧ§Ò¹ËÃ×ͼÅÔµÀѳ±·ÕèãËŒ¾Åѧ§Ò¹·Õèä´Œ¨Ò¡ ¡Ãкǹ¡ÒÃàµÃÕÂÁ·Õ赌ͧ¹Ó¤ÇÒÁÃÙŒµ‹Ò§æ ·Ò§ªÕÇÇÔ·ÂÒ ËÃ×ÍÇÔ·ÂÒÈÒʵϪÕÇÀÒ¾Í×è¹æ ÁÒª‹Ç ઋ¹ àÍ·Ò¹ÍÅáÅÐäºâÍ´Õà«Å·Õèä´Œ¨Ò¡¡Ãкǹ¡ÒÃËÁÑ¡ การเรง่ ปฏกิ ริ ิยา ทางชีวภาพ เช่น การหมัก ผลติ ภณั ฑแ์ ละบรกิ าร (ความรอ้ น พอลเิ มอร์ อาหารสัตว์ 8 สารมลู ค่าสูงอื่นๆ) 9

17 1 2 เศรษฐกิจชีวภาพสําคัญอยา่ งไร? 16 3 ÊË»ÃÐªÒªÒµÔ (United Nations) µÑé§à»‡ÒËÁÒ¡ÒþѲ¹ÒÍ‹ҧÂÑè§Â×¹ 15 56 ¢Í§ÊË»ÃÐªÒªÒµÔ (UN Sustainable Development Goals) ã¹»‚ ¤.È. 2030 47 äÇŒÃÇÁ·Ñé§ÊÔé¹ 17 ¢ŒÍ 㹨ӹǹ¹Ñé¹ÁÕàÃ×èͧàÈÃÉ°¡Ô¨ªÕÇÀÒ¾ºÙóҡÒÃÍÂÙ‹´ŒÇ 14 ¨Ö§àËç¹ä´ŒÇ‹Ò àÈÃÉ°¡Ô¨ªÕÇÀÒ¾ÁÕ¤ÇÒÁÊÓ¤ÑÞáÅШÓ໚¹¡ÑºâÅ¡ã¹Í¹Ò¤µÍѹã¡ÅŒ 13 RESPONSIBLE DECENT WORK áµÂ‹ §Ñ ÁÃÕ ÐººàÈÃÉ°¡¨Ô Í¡Õ ËÅÒÂẺ·äèÕ ´ÃŒ ºÑ ¤ÇÒÁʹ㨡¹Ñ ÍÂã‹Ù ¹»¨˜ ¨ºØ ¹Ñ હ‹ 12CONSUMPTION AND ECONOMIC àÈÃÉ°¡Ô¨ËÁعàÇÕ¹ â´ÂÁÕÇÔ¸Õ¡ÒÃËÅÒÂẺ·Õè¨Ð㪌ª‹ÇÂà¾ÔèÁ»ÃÐÊÔ·¸ÔÀÒ¾¡ÒÃ㪌 AND INDUSTRY, GROWTH ·Ã¾Ñ ÂÒ¡Ãã¹ÃкºÍµØ ÊÒË¡ÃÃÁ áÅзÓãË¢Œ ͧàÊÂÕ ¡ÅÒÂ໹š ȹ٠ (zero waste) PRODUCTION INNOVATION ¡ÅÒ‹ ÇÍ¡Õ ÍÂÒ‹ §¤Í× ÊÒ÷¡Ø ÍÂÒ‹ §·àèÕ ¡´Ô ¢¹éÖ ¹Óä»ãª»Œ ÃÐâª¹ä ´Œ àÈÃÉ°¡¨Ô ªÇÕ ÀÒ¾¨§Ö ÁÕ AND ÊÇ‹ ¹àªè×ÍÁâ§áÅÐàÊÃÁÔ ¡ÑºàÈÃÉ°¡¨Ô ËÁ¹Ø àÇÕ¹ SUSTAINABLE INFRASTRUCTURE CITIES AND àÈÃÉ°¡Ô¨ËÁعàÇÕ¹ (circular economy) ¤×Í ÃкºàÈÃÉ°¡Ô¨·ÕèãËŒ¤ÇÒÁ COMMUNITIES ÊÓ¤ÑޡѺ¡ÒÃ㪌ÇÑÊ´ØáÅмÅÔµÀѳ±µ‹Ò§æ Í‹ҧàµçÁǧ¨ÃªÕÇÔµ (life-cycle) ¢Í§ 10 9 ÇÑÊ´ØáÅмÅÔµÀѳ±¹Ñé¹æ â´ÂÁÕÇѵ¶Ø»ÃÐʧ¤ËÅÑ¡¤×Í ¡ÒÃËÁعàÇÕ¹àÍÒá˸ҵØáÅÐ 11 8 ÊÒõ‹Ò§æ ¡ÅѺÁÒ㪌»ÃÐ⪹ãËÁ‹ãËŒÁÒ¡·ÕèÊØ´ BIO ECONOMY 11 10

¹Í¡¨Ò¡¹ÕéáÅŒÇ àÈÃÉ°¡Ô¨ªÕÇÀÒ¾ÂѧÁÕʋǹ«ŒÍ¹·Ñº¡Ñº เศรษฐกิจชวี ภาพ มีความ เศรษฐกิจสเี ขยี ว àÈÃÉ°¡Ô¨ÊÕà¢ÕÂÇ «Öè§ÁØ‹§á¡Œ»˜ÞËÒÁžÔÉ·Õè༪ÔÞÍÂÙ‹ ÍÕ¡·Ñé§Âѧ ยดื หย่นุ ÍÒ¨ÃÇÁࢌҡѺªÕÇÊÒÃʹà·È (bioinformatics) Åͧ¹Ö¡ÀÒ¾ (bioeconomy) (green economy) ¡ÒÃ㪌µÑÇૹà«ÍϵÃǨÇÑ´¢ŒÍÁÙÅ㹡Ãкǹ¡ÒüÅÔµ·Ø¡¢Ñ鹵͹ วัสดุและพลงั งานจาก ดา้ น แกป้ ญั หาโดยคาํ นึงถึง áŌǹӢŒÍÁÙÅàËÅ‹Ò¹Ñé¹ÁÒãËŒ»˜ÞÞÒ»ÃдÔÉ°ËÃ×ÍàÍäÍ (artificial ความรูแ้ ละนวตั กรรม อาณา intelligence, AI) ÇàÔ ¤ÃÒÐˏ à¾Íè× ËÒ·Ò§»ÃºÑ »Ã§Ø Å´¡ÒÃ㪾Œ Å§Ñ §Ò¹ เขต สิ่งแวดลอ้ มและ ËÃ×Íà¾ÔèÁ¼Å¼ÅÔµâ´Â㪌¾Åѧ§Ò¹à·‹Òà´ÔÁ ÇÔ¸Õ¡ÒÃàËÅ‹Ò¹Õéàͧ·Õè¨Ð໚¹ การอนรุ ักษ์ธรรมชาติ ʋǹ˹Ö觢ͧµÑǢѺ´Ñ¹ãËŒà¡Ô´ÍصÊÒË¡ÃÃÁ 4.0 ¢Í§»ÃÐà·Èµ‹Íä» รพะบ่ึงบพอาตุกันสผาหลกักรดรันมโแดบยบผูใ้ ช้ (เcทleคaโนnโลteยcสี hะ)อาด àÈÃÉ°¡Ô¨ÊÕà¢ÕÂÇ (green economy) ¤×Í ÃкºàÈÃÉ°¡Ô¨ เศรษฐกจิ หมนุ เวยี น ·Õè์¹¡ÒÃÅ´¼Å¡Ãзºµ‹ÍÃкº¹ÔàÇÈáÅдյ‹ÍâÅ¡ã¹ÃÐÂÐÂÒÇ àª‹¹ à¾ÔèÁ»ÃÐÊÔ·¸ÔÀÒ¾¡ÒüÅÔµâ´Â㪌¾Åѧ§Ò¹à·‹Òà´ÔÁËÃ×ÍŴŧ ËÃ×Í (circular economy) Å´¡ÒûŋÍ¡Ò«¤ÒϺ͹ä´ÍÍ¡ä«´ ÏÅÏ คาํ นึงถงึ ประสิทธิภาพและ การหมนุ เวยี นทรัพยากร ªÕÇÊÒÃʹà·È (bioinformatics) ¤×Í ¡Ãкǹ¡ÒÃà¡çºÃǺÃÇÁ ในระบบการผลติ ÇÔà¤ÃÒÐˏ áÅÐ㪌»ÃÐ⪹¢ŒÍÁÙŢͧÊÔè§ÁÕªÕÇÔµ ¡Ãкǹ¡Ò÷Õèà¡Ô´¢Öé¹ ÀÒÂã¹ÊÔè§ÁÕªÕÇÔµ áÅмÅÔµÀѳ±ËÃ×Íʋǹ»ÃСͺµ‹Ò§æ ¢Í§ÊÔè§ÁÕªÕÇÔµ 12 13

ประชากรโลก เพ่ิมประสิทธิภาพ เพิ่มขนึ้ การผลติ อาหาร คนและสัตว์ มลพิษ/ โลกรอ้ น/ เศรษฐกิจชีวภาพ เศรษฐกิจชีวภาพดีอยา่ งไร? การเปล่ยี นแปลง ช่วยแกป้ ัญหาใหญข่ องโลก สภาพภมู อิ ากาศ àÈÃÉ°¡¨Ô ªÇÕ ÀÒ¾µÍŒ §ÍÒÈÂÑ ¤ÇÒÁÃáŒÙ ººãËÁ·‹ ¨èÕ Ð·ÓãËÁŒ »Õ ÃÐÊ·Ô ¸ÀÔ Ò¾ ¡ÒüÅÔµÊÙ§¢Öé¹ µÅÍ´¨¹ÇÔ¸Õ¡ÒÃãËÁ‹æ ·Õè¨Ð·Óãˌ䴌ÊÒÃãËÁ‹æ ª¹Ô´µ‹Ò§æ â´Â੾ÒÐÊÒ÷ÁèÕ ÁÕ ÅÙ ¤Ò‹ ʧ٠ÁÒ¡ËÃÍ× à»¹š ·µèÕ ÍŒ §¡Òà ᵷ‹ ÊèÕ Ó¤ÞÑ Â§èÔ ä»¡ÇÒ‹ ¹¹éÑ ¡¤ç Í× ªÇ‹ Âá¡»Œ Þ˜ ËÒÊÓ¤ÞÑ ÃдºÑ âÅ¡·àèÕ ¼ªÞÔ ¡¹Ñ Í‹٠àÈÃÉ°¡¨Ô ªÇÕ ÀÒ¾¨§Ö ໹š ÃкºàÈÃÉ°¡Ô¨·èÕÊÓ¤ÑÞáÅШÓ໚¹¡ºÑ âÅ¡ »ÃЪҡ÷àèÕ ¾ÁèÔ ¨Ó¹Ç¹ÁÒ¡¢¹éÖ ·Óã˵Œ ÍŒ §à¾ÁèÔ »ÃÐÊ·Ô ¸¡Ô ÒÃ¼ÅµÔ ÍÒËÒà ·§éÑ ÍÒËÒä¹áÅÐÍÒËÒÃÊµÑ Ç ´ÇŒ ¤ÇÒÁôŒÙ ÒŒ ¹µÒ‹ §æ ·§éÑ à¡ÉµÃ¡ÃÃÁ ¡ÒûÃÐÁ§ ¡Òû҆ äÁŒ ¡ÒÃà¾ÒÐàÅÂéÕ §ÊµÑ ǹ Óé ¨§Ö ·Ç¤Õ ÇÒÁÊÓ¤ÞÑ ÁÒ¡¢¹éÖ ·¡Ø 굯 ÊÒË¡ÃÃÁ ·Õèà¡ÕèÂÇ¢ŒÍ§¡Ñº·Õè¡Å‹ÒÇÁÒ ÅŒÇ¹áÅŒÇᵋãËŒÊÒêÕÇÁÇÅ«Ö觹Óä»ãªŒµ‹Í䴌͋ҧ ËÅÒ¡ËÅÒ ¢Í§àÊÕ¨ҡÍصÊÒË¡ÃÃÁ໚¹ä´Œ·Ñé§ÍÒËÒÃÊѵǏáÅÐàª×éÍà¾ÅÔ§ ลดการ ปลดปล่อย CO2 และของเสีย ªÕÇÁÇÅ (biomass) ¤×Í ÊÒ÷Õèä´Œ¨Ò¡ÊÔè§ÁÕªÕÇÔµ «Öè§ÁÑ¡¨Ð¹ÓÁÒ㪌໚¹ÊÒÃãËŒ ¾Åѧ§Ò¹ä´Œâ´ÂµÃ§ (ઋ¹ à»Å×Í¡äÁŒ) ËÃ×ͼ‹Ò¹¡Ãкǹ¡ÒúҧÍ‹ҧ (ઋ¹ ¡ÒÃËÁÑ¡) ¡‹Í¹¹Óä»ãªŒà»š¹ÊÒÃãËŒ¾Åѧ§Ò¹ (ઋ¹ àÈÉÍÒËÒà ¾×ª¼Ñ¡ ¼ÅäÁŒ ·Õè¡Ô¹äÁ‹ä´Œ) ขาดแคลน เพิ่มประสิทธภิ าพ พลังงานสะอาด การผลิตพลงั งาน ทางเลอื ก 14 15

¡Ãкǹ¡ÒÃà»ÅÂèÕ ¹á»Å§ªÇÕ ÁÇÅÁËÕ ÅÒÂẺ હ‹ 㪵Œ ÇÑ àç‹ »¯¡Ô ÃÔ ÂÔ Ò·àèÕ ÃÂÕ ¡ÇÒ‹ ผลิตภัณฑใ์ นเศรษฐกจิ ชวี ภาพ à͹ä«Á ËÃ×Í㪌¡Ãкǹ¡ÒÃËÁÑ¡ à¹×èͧ¨Ò¡»ÃÐà·Èä·Â·Óà¡ÉµÃ¡ÃÃÁÍÂÙ‹ÁÒ¡ ของเสียการเกษตร ¨§Ö ÁªÕ ÇÕ ÁÇÅ·àèÕ ¡´Ô ¢¹éÖ ÁÒ¡µÒÁä»´ÇŒ  ¡ÒùÓÊÒêÇÕ ÁÇÅÁÒ㪻Œ ÃÐ⪹¨ §Ö ªÇ‹ ÂÅ´ÁžÉÔ ÍÍ¡ÊÙ‹ÊÔè§áÇ´ÅŒÍÁä´ŒºÒ§Ê‹Ç¹ à¾ÃÒÐÊÒÃãËŒ¾Åѧ§Ò¹ã¹ªÕÇÔµ»ÃШÓÇѹ¨Ó¹Ç¹ÁÒ¡ à͹ä«Á (enzyme) ¤Í× â»ÃµÕ¹·èªÕ Ç‹ Âàç‹ »¯Ô¡ÃÔ ÂÔ Ò㹡Ãкǹ¡ÒêÕÇÀÒ¾ (bioprocessing) ä´ÁŒ Ò¨Ò¡àªÍé× à¾Å§Ô ¿ÍÊ«ÅÔ àÈÃÉ°¡¨Ô ªÇÕ ÀÒ¾¨§Ö ªÇ‹ ÂÅ´¡ÒûÅÍ‹ ¡ҍ «¤Òú ͹ä´ÍÍ¡ä«´ ÍÍ¡Ê‹ÍÙ Ò¡ÒÈ㹷ҧ͌ÍÁ ãËŒà¡Ô´àÃçÇ¢Öé¹à»š¹Í‹ҧÁÒ¡ àÃÒÊÒÁÒùÓà͹ä«ÁËÅÒª¹Ô´ÁÒ㪌᷹ÊÒÃà¤ÁÕ ã¹ÍصÊÒË¡ÃÃÁä´Œ ઋ¹ 㪌㹡Ãкǹ¡Òÿ͡¢ÒÇÍصÊÒË¡ÃÃÁ¡ÃдÒÉ กระบวนการชีวภาพ à͹ä«Áã¹¸ÃÃÁªÒµÔ¾ºä´Œã¹Ã‹Ò§¡ÒÂÊÔè§ÁÕªÕÇÔµª¹Ô´µ‹Ò§æ (bioprocessing) ¡ÒÃËÁÑ¡ (fermentation) ¤×Í ¡Ãкǹ¡ÒËÍÂÊÅÒÂÊÒôŒÇ¨ØÅÔ¹·ÃՏ (ÊÔè§ÁÕªÕÇÔµ ¢¹Ò´àÅç¡·ÕèµÒÁͧäÁ‹àËç¹ àª‹¹ Ấ·ÕàÃÕÂáÅÐÂÕʵ) ໚¹¡Ãкǹ¡ÒÃÊÓ¤ÑÞã¹ÍصÊÒË¡ÃÃÁµ‹Ò§æ ¢Í§âÅ¡ ઋ¹ ¡ÒÃËÁÑ¡àºÕÂÏ äǹ ¹éÓ»ÅÒ áÅлÅÒÃŒÒ ÏÅÏ ¡ÒÃËÁÑ¡ã¹ÊÀÒÇзÕèàËÁÒÐÊÁÂѧãËŒ ÊÒÃàª×éÍà¾ÅÔ§ªÕÇÀÒ¾ (biofuel) ºÒ§Í‹ҧ (ઋ¹ äÎâ´Ãਹ ÏÅÏ) ÍÕ¡´ŒÇ สารมลู ค่าสงู ต่างๆ เอนไซม์ ไบโอพลาสตกิ สารตง้ั ต้น เชอื้ เพลงิ ชวี ภาพ สารชวี ภาพกําจดั สารชีวเคมี แมลงศัตรพู ืช 16 ในอตุ สาหกรรม 17

การบรรจบกนั ของความรไู้ ปสู่เศรษฐกจิ ชีวภาพ เศรษฐกจิ ชีวภาพโดดเดน่ อย่างไร? ชีวสารสนเทศ àÈÃÉ°¡¨Ô ªÕÇÀÒ¾Á¤Õ ÇÒÁâ´´à´¹‹ ੾ÒеÑÇÍÂÙ‹ËÅÒÂàÃ×Íè § હ‹ ¡ÒÃࢌҶ֧䴌 (affordability) à¾ÃÒеŒ¹·Ø¹¡Ò÷ÓÇԨѴŒÒ¹à·¤â¹âÅÂÕªÕÇÀҾŴŧÍ‹ҧÃÇ´àÃçÇ àª‹¹ à´ÔÁ¡Ò÷ӪشµÃǨÇÔ¹Ô¨©ÑÂâäáÅÐÍØ»¡Ã³ÃÑ¡ÉÒâä᷺¨Ð¶Ù¡¼Ù¡¢Ò´â´Â เทคโนโลยชี วี ภาพ ºÃÔÉÑ·¢¹Ò´ãËÞ‹ ᵋ»˜¨¨ØºÑ¹ºÃÔÉÑ·¢¹Ò´àÅç¡¡çÊÒÁÒö·Óä´ŒáÅŒÇ à¾ÃÒеŒ¹·Ø¹ พันธุวิศวกรรม ¡Ò÷ÓÇ¨Ô ÂÑ áÅо²Ñ ¹Ò¶¡Ù ŧÁÒ¡ ¨§Ö ໹š à·¤â¹âÅÂ·Õ àèÕ ËÁÒСºÑ »ÃÐà·È¡ÓÅ§Ñ ¾²Ñ ¹ÒÁÒ¡ ã¹ÍÕ¡´ŒÒ¹Ë¹Öè§ àÈÃÉ°¡Ô¨ªÕÇÀÒ¾ÁÕ¤ÇÒÁ¤ØŒÁ¤‹Ò㹡ÒÃŧ·Ø¹ÊÙ§ (high ชวี วทิ ยาเชิงระบบ opportunity costs) ઋ¹ §º·ãÕè ªãŒ ¹â¤Ã§¡ÒèâÕ ¹ÁÁ¹ÉØ Â (Human Genome Project, HGP) ·ÕèÍ‹Ò¹ÃËÑʾѹ¸Ø¡ÃÃÁ¢Í§Á¹Øɏ͋ҧ¤Ãº¶ŒÇ¹ÊÁºÙóÊÙ§¶Ö§à¡×ͺ 3 ¾Ñ¹ÅŒÒ¹àËÃÕÂÞÊËÃÑ° ᵋ¡çä´ŒÃѺ¼ÅµÍºá·¹·Ò§àÈÃÉ°ÈÒʵÏ¡ÅѺÁÒËÅÒÂà·‹Ò ¢Í§à§Ô¹·Õèŧ·Ø¹ä» »˜¨¨ØºÑ¹µŒ¹·Ø¹¡ÒÃÍ‹Ò¹ÃËÑʾѹ¸Ø¡ÃÃÁÁ¹ØɏÊÑ¡¤¹ÍÂÙ‹·ÕèÃÒÇ ËÅ¡Ñ ¾¹Ñ àËÃÂÕ Þà·Ò‹ ¹¹éÑ ¨§Ö ¶Í× ÇÒ‹ à¡´Ô ¡ÒŒ Ç¡ÃÐâ´´ã¹´ÒŒ ¹¤ÇÒÁÃàŒÙ ¡ÂèÕ Ç¡ºÑ ¢ÍŒ ÁÅÙ ¾¹Ñ ¸¡Ø ÃÃÁ BIO ECONOMY ¢Í§Á¹ÉØ Â ¨¹µÍ‹ ÂÍ´ã¹´ÒŒ ¹¡Òû͇ §¡¹Ñ áÅÐÃ¡Ñ ÉÒâää´ÍŒ ÂÒ‹ §¡ÇÒŒ §¢ÇÒ§ เศรษฐกจิ ชวี ภาพ à·¤â¹âÅÂÕªÕÇÀÒ¾ (biotechnology) ¤×Í à·¤â¹âÅÂÕ·Õè»ÃÐÂØ¡µàÍÒ¡Ãкǹ¡Òà ·Ò§ªÕÇÀÒ¾ä»ãªŒã¹ÍصÊÒË¡ÃÃÁËÃ×Í à¾×èÍÇѵ¶Ø»ÃÐʧ¤Í×è¹æ ÍÒ·Ô ¡ÒÃ㪌¨ØÅÔ¹·ÃՏ 㹡ÒüÅÔµÊÒÃÍÍ¡Ä·¸Ô쵋ҧæ ઋ¹ ÎÍÏâÁ¹ËÃ×ÍÂÒ»¯ÔªÕǹРเทคโนโลยีโอมกิ ส์ สาขาอ่นื ๆ 19 18

ความโดดเด่นของ SUCCESS เศรษฐกิจชีวภาพ ¹Í¡¨Ò¡¹Õé àÈÃÉ°¡Ô¨ªÕÇÀÒ¾Âѧà»ÅÕè¹á»Å§áººÃÇ´àÃçÇÍ‹ҧ¡ŒÒÇ¡ÃÐâ´´ การเปลี่ยนแปลง (rapid, discontinuous change) ÊҢҾѹ¸ØÈÒʵÏ (genetics) à¡Ô´¢Öé¹ แบบก้าวกระโดด àÁ×èÍÃÒÇ 200 »‚¡‹Í¹ áÅйҹËÅÒÂÊÔº»‚¡Ç‹Ò¨ÐÁÕÊÒ¢ÒãËÁ‹æ ¤×Í ¨ØŪÕÇÇÔ·ÂÒ (microbiology) à¡´Ô ¢¹éÖ áµà‹ ¾ÂÕ §á¤ä‹ Á¡‹ ·èÕ ÈÇÃÃÉ·¼èÕ Ò‹ ¹ÁÒÁÊÕ Ò¢ÒÇªÔ ÒãËÁà‹ ¡´Ô ¢¹éÖ และรวดเร็ว ÍÂÒ‹ §ÁÒ¡ÁÒ હ‹ ¾¹Ñ ¸ÇØ ÈÔ Ç¡ÃÃÁ ªÇÕ Ç·Ô ÂÒàª§Ô Ãкº ¨âÕ ¹Á¡Ô ʏ â»ÃµâÕ ÍÁ¡Ô ʏ áÅÐ àÁá·âºâÅÁԡʏ ¹Í¡¨Ò¡¹Õé ÂѧÁÕ¡ÒúÃèºáÅÐàª×èÍÁ⧡ѹ¢Í§¤ÇÒÁÃÙŒ BIO (convergences and linkages) ã¹Ç·Ô ÂÒÈÒʵê ÇÕ ÀÒ¾à¢ÒŒ ¡ºÑ ÊÒ¢Ò͹è× æ હ‹ à·¤â¹âÅÂÕªÕÇÀҾ㹺ҧËÑÇàÃ×èͧÊÑÁ¾Ñ¹¸¡ÑºªÕÇÊÒÃʹà·È ËÃ×͹Òâ¹à·¤â¹âÅÂÕ ECONOMY ÍÂÒ‹ §ã¡ÅªŒ ´Ô àÈÃÉ°¡¨Ô ªÇÕ ÀÒ¾¨§Ö Á¤Õ ÇÒÁâ´´à´¹‹ ¨¹»ÃÐà·ÈµÒ‹ §æ àË¹ç ¤ÇÒÁÊÓ¤ÞÑ áÅкÃèØäÇŒã¹á¼¹¾²Ñ ¹Ò»ÃÐà·È ความค้มุ คา่ การบรรจบ ในการลงทุน และ ¾Ñ¹¸ØÇÔÈÇ¡ÃÃÁ (genetic engineering) ¤×Í ÇÔ·ÂÒÈÒʵϪÕÇÀÒ¾ เชอื่ มโยงกนั (biological science) ÊÒ¢Ò˹Ö觷ÕèÊÒÁÒöºÑ§¤Ñº ¤Çº¤ØÁ ´Ñ´á»Å§ ÃËÑʾѹ¸Ø¡ÃÃÁ¢Í§ ของความรู้ ÊÔè§ÁÕªÕÇÔµµ‹Ò§æ à¾×èÍ㪌¼ÅÔµÊÒÃËÃ×Íà¾×èÍ»ÃÐ⪹Í×è¹æ ઋ¹ ¡ÒÃÊÌҧ¼ÅÔµÀѳ±áººãËÁ‹æ ·ÕèäÁ‹à¤ÂÁÕÁÒ¡‹Í¹ËÃ×Íà¾×èÍÃÑ¡ÉÒâä ÏÅÏ การเขา้ ถึงได้ 20 21

เศรษฐกจิ ชวี ภาพ BIO ECONOMY คอื แนวโนม้ โลกอนาคตอนั ใกล้ โครงสร้าง Á¼Õ ÅÊÓÃǨ㹼àŒÙ ªÂèÕ ÇªÒÞã¹ÊÒ¢ÒµÒ‹ §æ ã¹ÊËÀÒ¾ÂâØ Ã»áÅÐͧ¤¡ Ã¹Ò¹ÒªÒµÔ พื้นฐาน ÃÇÁ 4,331 ¤¹ ¨Ò¡ 46 »ÃÐà·È ·ÓãËäŒ ´¢Œ ÍŒ ÊÃ»Ø ÃÇ‹ Á¡¹Ñ ÇÒ‹ (1) àÈÃÉ°¡¨Ô ªÇÕ ÀÒ¾ ¹Ò‹ ¨ÐµÍºÊ¹Í§µÍ‹ ¤ÇÒÁµÍŒ §¡Òþ¹é× °Ò¹¢Í§Á¹ÉØ Âä ´Œ (2) ÊÇ‹ ¹ãËÞÁ‹ ͧÇÒ‹ ¹Ò‹ ¨Ð การวิจัย พัฒนา Á¼Õ Å´·Õ Ò§àÈÃÉ°¡¨Ô ´ÇŒ  áÅÐ (3) ËÒ¡µÍŒ §¡ÒäÇÒÁÊÓàèç ã¹´ÒŒ ¹¹éÕ ¨Ó໹š µÍŒ §ÁÕ และนวัตกรรม ¹âºÒÂáÅÐá¼¹¡ÅÂØ·¸´ŒÒ¹¡Òö‹Ò·ʹ෤â¹âÅÂÕáÅСÒÃãËŒ·Ø¹¡ÒÃÇÔ¨ÑÂáÅÐ ¾²Ñ ¹Ò໹š µÇÑ ª‹Ç ¼àŒÙ ªÂèÕ ÇªÒÞÊÇ‹ ¹Ë¹§èÖ ÁͧÇÒ‹ àÈÃÉ°¡¨Ô ªÇÕ ÀÒ¾¨ÐªÇ‹ ·ÓãËäŒ ´¼Œ ÅµÔ À³Ñ ±ã ËÁ‹ ·àèÕ »¹š ÇÊÑ ´ËØ Á¹Ø àÇÂÕ ¹ (¤Í× ¹Óà¹Íé× ÇÊÑ ´·Ø àèÕ ¤ÂãªáŒ ÅÇŒ ÁÒ㪫Œ Óé ä´ÍŒ ¡Õ ) ໹š ËÅ¡Ñ ¢³Ð·èÕ ã¹´ŒÒ¹à¡ÉµÃ¡ÃÃÁáÅÐÍÒËÒèТÖ鹡Ѻ¾Ñ¹¸Ø¾×ªãËÁ‹æ áÅСÒûÃѺ»Ãا¡Ãкǹ- ¡ÒüÅÔµ ÃÇÁ件֧¡ÒÃ㪌áËÅ‹§â»ÃµÕ¹ã¹ÍÒËÒÃãËÁ‹æ ઋ¹ ÊÒËËÒÂáÅÐáÁŧ áÅÐÍաʋǹ˹Öè§àª×èÍÇ‹Ò¤ÇÒÁ¡ŒÒÇ˹ŒÒ¢Í§à·¤â¹âÅÂÕ·Õèà¡ÕèÂÇ¢ŒÍ§¨Ðª‹ÇÂá¡Œ»˜ÞËÒ àÃ×èͧÍÒËÒÃÊÓËÃѺ»ÃЪҡèӹǹÁÒ¡·Õè໚¹¼ÅÁÒ¨Ò¡Êѧ¤Á¼ÙŒÊÙ§ÍÒÂØ Ê‹Ç¹´ŒÒ¹ ÍصÊÒË¡ÃÃÁáÅÐÊÔè§áÇ´ÅŒÍÁ ÊÒÃà¤ÁÕãËÁ‹æ ·Õèä´Œ¨Ò¡¡Ãкǹ¡ÒêÕÇÀÒ¾ ઋ¹ ¾ÅÒʵԡªÕÇÀÒ¾ËÃÍ× äºâ;ÅÒʵ¡Ô ¨ÐÁÕº·ºÒ·ÊÓ¤ÞÑ ÁÒ¡¢¹éÖ ¾ÅÒʵԡªÕÇÀÒ¾ËÃ×Íäºâ;ÅÒʵԡ (bioplastic) ¤×Í ¾ÅÒʵԡ·ÕèÁÕ Ê‹Ç¹»ÃСͺºÒ§Ê‹Ç¹·ÓÁÒ¨Ò¡ÇÑʴتÕÇÀÒ¾ (ઋ¹ ÁѹÊÓ»ÐËÅѧËÃ×Í¢ŒÒÇâ¾´) «Öè§áµ¡µ‹Ò§¨Ò¡¾ÅÒʵԡ·ÑèÇä»·Õèä´ŒÁÒ¨Ò¡¡Ãкǹ¡ÒûâµÃà¤ÁÕ·Ñé§ËÁ´ 22 23

นโยบาย CARBON TAX การสื่อสาร ¼àÙŒ ªÂèÕ ÇªÒÞàª×èÍÇÒ‹ à¾×èÍã˺Œ ÃÃÅؼŵҋ §æ ·¡Õè ÅÒ‹ ÇÁÒ ¨ÐµŒÍ§ÁÕ¹âºÒ·ÕèàÍé×Í และขอ้ มูล ËÃÍ× ¡ÃеŒ¹Ø ãËŒà¡´Ô ¡ÒÃÊÌҧ¹Çѵ¡ÃÃÁµÒ‹ §æ ¼Ò‹ ¹¡ÒÃÇ¨Ô ÂÑ áÅоѲ¹Ò ·Ñ§é ã¹ÀÒ¤Ã°Ñ áÅÐàÍ¡ª¹ Á¡Õ ÒÃŧ·¹Ø ã¹â¤Ã§ÊÃÒŒ §¾¹é× °Ò¹·¨èÕ Ó໹š હ‹ âç§Ò¹µ¹Œ Ẻ ÃÇÁ件§Ö 24 ã¹ËÅ¡Ñ ÊµÙ Ãã¹Ãкº¡ÒÃÈ¡Ö ÉÒ áÅФÇÒÁÃÇ‹ ÁÁÍ× ã¹ÃдºÑ ¹Ò¹ÒªÒµ¼Ô Ò‹ ¹â¤Ã§¡ÒÃÇ¨Ô ÂÑ µÒ‹ §æ ÊÓËÃºÑ Ë¹Ç‹ Â§Ò¹Ã°Ñ ºÒÅ Á¡Õ ÒáàÅ¡Ô à§¹Ô Ê¹ºÑ ʹ¹Ø ÊÓËÃºÑ ¾Å§Ñ §Ò¹¨Ò¡«Ò¡¿ÍÊ«ÅÔ áÅСÒÃà¾ÁèÔ ÀÒÉÕ¤ÒϺ͹ (carbon tax) ໹š µ¹Œ ÀÒÉÕ¤ÒϺ͹ (carbon tax) ¤×Í ÀÒÉÕ·ÕèàÃÕ¡à¡çº¨Ò¡¼ÙŒãªŒÂҹ¹µµ‹Ò§æ ËÃ×ͼٌ¼ÅÔµã¹ÍصÊÒË¡ÃÃÁµ‹Ò§æ à¾×èÍ¡Ãе،¹ãËŒ¾ÂÒÂÒÁÅ´¡Ô¨¡ÃÃÁ ·Õè»Å‹Í¡Ò«¤ÒϺ͹ä´ÍÍ¡ä«´ ·Õè·ÓãËŒà¡Ô´¡ÒÃà»ÅÕè¹á»Å§ÀÙÁÔÍÒ¡ÒÈ ÍÍ¡ÊÙ‹ªÑ鹺ÃÃÂÒ¡ÒÈ â´Â¡ÒÃÅ´¹Ñé¹ÍÒ¨ÁÒ¨Ò¡¡ÒÃà»ÅÕè¹ä»ãªŒà¤Ã×èͧ¹µËÃ×Í à¤Ã×èͧ¨Ñ¡Ã·Õè»Å‹Í¡Ò«¤ÒϺ͹ä´ÍÍ¡ä«´Å´Å§ ËÃ×Íà»ÅÕè¹á»Å§ ¡Ãкǹ¡Ò÷ӧҹ ઋ¹ Å´¢Ñ鹵͹·ÕèäÁ‹¨Ó໚¹ËÃ×Í㪌¾Åѧ§Ò¹ÊÙ§¡çä´Œ 25

ประเทศไทยกาํ ลังเขา้ สเู่ ศรษฐกิจชวี ภาพ เพิ่ม คุณภาพชวี ติ »ÃÐà·Èä·Âä´àŒ »ÃÂÕ ºàÃÍè× §àÈÃÉ°¡¨Ô ªÇÕ ÀÒ¾ËÅÒÂÍÂÒ‹ § äÁÇ‹ Ò‹ ¨Ð໹š ¼ÊŒÙ §‹ ÍÍ¡ ÂÒ§Í¹Ñ ´ºÑ 1 ¢Í§âÅ¡ ໹š ¼ÊŒÙ §‹ ÍÍ¡¢ÒŒ ÇÃÒÂãËÞà‹ »¹š Í¹Ñ ´ºÑ 2 ¢Í§âÅ¡ áÅÐ໹š ตําแหน่ง พลังงาน ¼ÊŒÙ §‹ ÍÍ¡¹Óé µÒÅ·ÃÒÂãËÞà‹ »¹š Í¹Ñ ´ºÑ 2 ¢Í§âÅ¡ ໹š µ¹Œ ¹Í¡¨Ò¡¹»éÕ ÃÐà·Èä·Â งานใหม่ ทางเลือก 处 ÁÕ¤ÇÒÁËÅÒ¡ËÅÒ·ҧªÇÕ ÀÒ¾ (biodiversity) ʧ٠ÁÒ¡ à¹Íè× §¨Ò¡µ§éÑ ÍÂã‹Ù ¡ÅàŒ ¢µ ȹ٠Âʏ µÙ Ã Í¹Ñ à»¹š »¨˜ ¨ÂÑ ÊÓ¤ÞÑ ·àèÕ ÍÍé× µÍ‹ ¡ÒÃà¡´Ô ¤ÇÒÁá»Ã¼¹Ñ ¢Í§Ê§èÔ ÁªÕ ÇÕ µÔ µÒ‹ §æ à¾ÃÒÐ วสั ดุ BIO ECONOMY เศรษฐกจิ ÁÕ¤ÇÒÁÍØ´ÁÊÁºÙó¢Í§´Ô¹ ¹éÓ áÅÐá˸ҵص‹Ò§æ ÃÇÁ·Ñé§ÁÕáʧᴴ»ÃÔÁÒ³ÁÒ¡ ทางเลอื ก เติบโต µÅÍ´·Ñ駻‚ ¨Ö§äÁ‹¹‹Òá»Å¡ã¨·ÕèÃÑ°ºÒÅä·Â»ÃСÒÈã¹à´×͹Á¡ÃÒ¤Á ¾.È. 2561 ÇÒ‹ á¼¹»¯ÃÔ »Ù »ÃÐà·ÈÊ‹Ù»ÃÐà·Èä·Â 4.0 ¨ÐÃÇÁàÍÒàÃÍè× §àÈÃÉ°¡¨Ô ªÇÕ ÀÒ¾à¢ÒŒ äÇ´Œ ÇŒ  ชมุ ชน แก้ปญั หา เขม้ แข็ง ชาติ ¤ÇÒÁËÅÒ¡ËÅÒ·ҧªÕÇÀÒ¾ (biodiversity) ¤×Í ¤ÇÒÁÍØ´ÁÊÁºÙó 1 ยาง 2 ข้าว 2 นํา้ ตาล ¢Í§ÊÔè§ÁÕªÕÇÔµ·ÕèÍÂÙ‹ã¹Ãкº¹ÔàÇÈáË‹§ã´áË‹§Ë¹Öè§ àª‹¹ »ÅÒã¹á¶º»Ð¡ÒÃѧã¡ÅŒà¡ÒÐ¾Õ¾Õ ทราย µŒ¹äÁŒã¹»†ÒÀÙËÅǧ áÁŧã¹ÍØ·ÂÒ¹áË‹§ªÒµÔ´ÍÂÍÔ¹·¹¹· ÂÔè§ÁÕÊÔè§ÁÕªÕÇÔµ¨Ó¹Ç¹ÁÒ¡ พืชอื่นๆ สัตว์อนื่ ๆ สงิ่ มีชวี ิต ผลติ ภณั ฑ์ ÁÕª¹Ô´ËÃ×ÍÊ»‚ªÕʏÁÒ¡ áÅÐᵋÅÐÊ»‚ªÕʏ¡çÁÕ¤ÇÒÁ¼Ñ¹á»Ã (variation) อื่นๆ ธรรมชาติ ¤×Í ÁÕÃٻËҧ˹ŒÒµÒáÅÐÍØ»¹ÔÊÑÂᵡµ‹Ò§¡Ñ¹ÁÒ¡ อ่นื ๆ ¡çÂÔ觶×ÍÇ‹ÒÁÕ¤ÇÒÁËÅÒ¡ËÅÒ·ҧªÕÇÀÒ¾ÁÒ¡µÒÁä»´ŒÇ biodiversity 27 26

ã¹á¼¹»¯ÃÔ »Ù »ÃÐà·È¨Ð㪤Œ ÇÒÁôŒÙ ÒŒ ¹Ç·Ô ÂÒÈÒʵÏ à·¤â¹âÅÂÕ à»¹š µÇÑ ¡Ãе¹ŒØ New S-Curve àÈÃÉ°¡¨Ô ¼Ò‹ ¹ÍµØ ÊÒË¡ÃÃÁáÅÐºÃ¡Ô Òõҋ §æ ÃÇÁ 5 Ẻä´áŒ ¡‹ (1) Ç·Ô ÂÒ¡ÒÃ˹‹Ø ¹µ (robotics) (2) ¡Òú¹Ô áÅÐÅͨÊÔ µ¡Ô ʏ (aviation and logistics) (3) àªÍé× à¾Å§Ô ศูนยก์ ลางการแพทย์ ªÇÕ ÀÒ¾áÅÐÊÒÃà¤Á¨Õ Ò¡ªÇÕ ÀÒ¾ (biofuels and biochemicals) (4) ´¨Ô ·Ô ÅÑ (digital) (medical hub) áÅÐ (5) ȹ٠¡ ÅÒ§¡ÒÃᾷ (medical hub) â´Ââ¤Ã§¡ÒÃËÅ¡Ñ ¨Ð´Óà¹¹Ô ¡Ò÷èÕ à¢µ¹ÇµÑ ¡ÃÃÁÃÐàºÂÕ §àÈÃÉ°¡¨Ô ¾àÔ ÈÉÀÒ¤µÐÇ¹Ñ ÍÍ¡ (Eastern Economic Corridor of ดจิ ิทัล Innovation, EECi) áÅÐËÇ§Ñ ÇÒ‹ ¨Ð·ÓãËàŒ ¡´Ô ¡ÒÃàµºÔ âµáºº¡ÒŒ Ç¡ÃÐâ´´¢Í§»ÃÐà·Èä´Œ (digital) «§èÖ àªÍé× à¾Å§Ô ªÇÕ ÀÒ¾áÅÐÊÒÃà¤Á¨Õ Ò¡ªÇÕ ÀҾ㹢͌ 3 µÒ‹ §¡àç »¹š ÊÇ‹ ¹Ë¹§èÖ ¢Í§àÈÃÉ°¡¨Ô ªÇÕ ÀÒ¾ ·Ñé§ÊÔé¹ ¢³Ð·Õèã¹¢ŒÍ 5 ¤×Í Èٹ¡ÅÒ§¡ÒÃᾷ ¡ç¨ÐÁպҧʋǹ·ÕèʹѺʹع´ŒÇ เชื้อเพลิงชีวภาพและ การบนิ และลอจิสตกิ ส์ ¤ÇÒÁÃÙ·Œ äÕè ´Œ¨Ò¡àÈÃÉ°¡Ô¨ªÕÇÀҾઋ¹¡Ñ¹ สารเคมจี ากชวี ภาพ (aviation and (biofuels and biochemicals) logistics) BIOECONOMY เศรษฐกิจชีวภาพ 1st S-Curve วิทยาการหุ่นยนต์ (robotics) อาหารสําหรบั อนาคต (food for the future) àª×éÍà¾ÅÔ§ªÕÇÀÒ¾ (biofuels) ¤×Í ÊÒÃàª×éÍà¾ÅÔ§·Õèä´Œ¨Ò¡ÊÔè§ÁÕªÕÇÔµËÃ×ͼÅÔµÀѳ±¨Ò¡ การเกษตรและเทคโนโลยีชวี ภาพ ÊÔè§ÁÕªÕÇÔµ·Õè¹ÓÁÒ¼‹Ò¹¡Ãкǹ¡Ò÷ҧªÕÇÀҾ͋ҧã´Í‹ҧ˹Öè§ (agriculture and biotechnology) ÊÒÃà¤ÁÕ¨Ò¡ªÕÇÀÒ¾ (biochemicals) ¤×Í ÊÒÃà¤ÁÕ·Õèä´Œ¨Ò¡ÊÔè§ÁÕªÕÇÔµËÃ×ͼÅÔµÀѳ± การท่องเทีย่ วเพ่ือการแพทย์ และความกนิ ดีอย่ดู ีของผ้มู ีฐานะ ¨Ò¡ÊÔè§ÁÕªÕÇÔµ·Õè¹ÓÁÒ¼‹Ò¹¡Ãкǹ¡Ò÷ҧªÕÇÀҾ͋ҧã´Í‹ҧ˹Öè§ (affluent, medical and wellness tourism) 29 อิเล็กทรอนกิ ส์อจั ฉริยะ (smart electronics) อุตสาหกรรมยานยนต์สมยั ใหม่ 28 (next generation automotive)

18 ไบโอเอทานอล เช้ือเพลงิ ชวี ภาพ EE825020 6 203 1.18 พันลา้ นลิตร EE8205 ã¹á¼¹¾Ñ²¹Ò¾Åѧ§Ò¹·Ò§àÅ×Í¡¢Í§»ÃÐà·Èä·Â (2015) µÑé§à»‡ÒäÇŒÇ‹Ò àÁ×èͶ֧»‚ ¤.È. 2036 ¨ÐÁÕʋǹẋ§¢Í§¾Åѧ§Ò¹·Ò§àÅ×Í¡·Ø¡áººÃÇÁáÅŒÇ 30% 4.1 พันลา้ นลิตร ¢Í§¾Å§Ñ §Ò¹·§éÑ ËÁ´·ãèÕ ªãŒ ¹»ÃÐà·È â´Â¨ÐÁÕÊ´Ñ ÊÇ‹ ¹¢Í§¾Å§Ñ §Ò¹¨Ò¡àªÍé× à¾Å§Ô ªÇÕ ÀÒ¾ à¾èÁÔ ¢é¹Ö ¨Ò¡ 7% ໹š 25% à»Ò‡ ËÁÒ·èµÕ éѧäÇŒ¤Í× ¨ÐÁÕ¡ÒúÃâÔ À¤äºâÍàÍ·Ò¹ÍÅ àÍ·Ò¹ÍŪÕÇÀÒ¾ ËÃ×Í äºâÍàÍ·Ò¹ÍÅ (bioethanol) ¤×Í (bioethanol) ·Õèä´Œ¨Ò¡¡Ãкǹ¡ÒêÕÇÀÒ¾à¾ÔèÁ¢Ö鹨ҡ 1.18 ¾Ñ¹ÅŒÒ¹ÅԵà ä»à»¹š 2.6 ¾¹Ñ ÅÒŒ ¹ÅµÔ Ãã¹»‚ ¤.È. 2036 áÅÐÁ¡Õ ÒúÃâÔ À¤äºâÍ´àÕ «Å (biodiesel) àÍ·Ò¹ÍÅ·Õèä´Œ¨Ò¡¡Ãкǹ¡ÒêÕÇÀҾẺã´áººË¹Öè§ àª‹¹ ¡ÒÃËÁÑ¡ à¾ÁèÔ ¢¹éÖ ¨Ò¡ 1.24 ¾¹Ñ ÅÒŒ ¹ÅµÔ à ä»à»¹š 2.6 ¾¹Ñ ÅÒŒ ¹ÅµÔ Ã㹪Nj §à´ÂÕ Ç¡¹Ñ ¶×Í໚¹àª×éÍà¾ÅÔ§ªÕÇÀÒ¾·ÕèÊÓ¤ÑÞẺ˹Öè§ã¹àÈÃÉ°¡Ô¨ªÕÇÀÒ¾ 30 31

เช้อื เพลงิ ชวี ภาพ 18 ไบโอดเี ซล20 6 203 BB1200 B7 2.6 พันลา้ นลติ ร 1.24 พันล้านลิตร ÊÓËÃºÑ »ÃÐà·Èä·Â¹¹éÑ äºâÍ´àÕ «Åä´ÁŒ Ò¨Ò¡¹Óé Á¹Ñ »ÒÅÁ ໹š ËÅ¡Ñ â´Â¼ÅµÔ à¾Íè× ¡ÒäҌ ÁÒµ§éÑ áµ»‹ ‚ ¤.È. 2007 áÅÐÃ°Ñ ºÒÅʹºÑ ʹ¹Ø ¡ÒÃ㪧Œ Ò¹äºâÍ´àÕ «Å´ÇŒ ¡ÒÃÍÍ¡¡®ËÁÒ äºâÍ´Õà«Å (biodiesel) ¤×Í ¹éÓÁѹ´Õà«Å·Õèä´Œ¨Ò¡¡Ãкǹ¡ÒêÕÇÀÒ¾ º§Ñ ¤ÑºãªŒ¡ÒüÊÁäºâÍ´Õà«Åà¢ÒŒ ¡Ñº¹éÓÁѹ´Õà«Å¨Ò¡¿ÍÊ«ÅÔ àª‹¹ ¡ÒÃËÁÑ¡áÅСÒáÅÑè¹ µ‹Ò§¨Ò¡¹éÓÁѹ´Õà«Å·ÑèÇä» ÊÑÞÅѡɳ B áÅÐ E ¢Í§¹éÓÁѹªÕÇÀÒ¾ ·Õèä´ŒÁÒ¨Ò¡¡Ãкǹ¡ÒáÅÑè¹»âµÃà¤ÁÕ ÊÑÞÅѡɳ B ËÁÒ¶֧ à»ÍÏà«ç¹µâ´Â»ÃÔÁҵâͧäºâÍ´Õà«Å·Õè¼ÊÁÍÂÙ‹¡Ñº¹éÓÁѹ ¡ÒÃ¼ÅµÔ äºâÍàÍ·Ò¹ÍŨҡ¼ÅµÔ ¼Å·Ò§¡ÒÃà¡ÉµÃ¹¹éÑ ¹ÂÔ Á㪌ÍÍŒ  âÁÅÒÊ àª‹¹ B10 ¡ç¤×Í ÁÕäºâÍ´Õà«ÅÍÂÙ‹ 10% áÅÐ B100 ¡ç¤×Í໚¹äºâÍ´Õà«Å 100% (ä´¨Œ Ò¡¡Ãкǹ¡ÒÃ¼ÅµÔ ¹Óé µÒÅ) áÅÐÁ¹Ñ ÊÓ»ÐËÅ§Ñ â´ÂÍÍŒ ¨ФÃͺ¤ÅÁØ ÁÒ¡·ÊèÕ ´Ø ʋǹÊÑÞÅѡɳ E ËÁÒ¶֧ à»ÍÏà«ç¹µâ´Â»ÃÔÁҵâͧàÍ·Ò¹ÍÅ·Õè¼ÊÁÍÂÙ‹¡Ñº¹éÓÁѹ ¤Í× ÃÒÇ 70% ¢Í§·§éÑ ËÁ´ ´§Ñ ¹¹éÑ ·Ò‹ Á¡ÅÒ§¡ÃÐáÊËÇ‹ §ãÂàÃÍè× §Ê¢Ø ÀÒ¾áÅÐÅ´¡Òà ºÃâÔ À¤¹Óé µÒŹ¹éÑ ºÃÉÔ ·Ñ ¼¼ŒÙ ÅµÔ ¹Óé µÒÅÃÒÂãËÞ¡‹ Ëç ¹Ñ ÁÒãˤŒ ÇÒÁʹ㨡ºÑ ¡ÒÃá»Ãû٠ઋ¹ E20 ¡ç¤×Í ÁÕàÍ·Ò¹ÍÅÍÂÙ‹ 20% áÅÐ E85 ¡ç¤×Í ¹éÓµÒÅ·Õè¼ÅԵ䴌¨Ò¡ÍŒÍÂãËŒ¡ÅÒÂ໚¹äºâÍàÍ·Ò¹ÍÅ·ÕèÁÕÁÙŤ‹ÒÊÙ§¢Öé¹ áÅÐ໚¹ ÁÕàÍ·Ò¹ÍÅÍÂÙ‹ 85% ã¹Ê‹Ç¹¼ÊÁ¢Í§¹éÓÁѹáÅÐàÍ·Ò¹ÍŹÑé¹ µÅÒ´ãËÁ·‹ àèÕ »´ ¡ÇÒŒ §ÃÍÍ‹٠ÊÇ‹ ¹äºâÍ´àÕ «Å¹¹éÑ ¼ÅµÔ ä´¨Œ Ò¡¹Óé Á¹Ñ ¾ª× áÅйÓé Á¹Ñ ¨Ò¡ÊµÑ Ǐ 33 32

ชีวมวลและก๊าซชีวภาพ ʋǹ¡Ò«ªÕÇÀҾʋǹãËÞ‹ä´Œ¨Ò¡âçàÅÕ駻ÈØÊѵǏ ÀÒÂËÅѧÁÕÃкº¼ÅÔµ ¡Ò«ªÕÇÀÒ¾¨Ò¡âç§Ò¹á»‡§ÁѹÊÓ»ÐËÅѧ¢¹Ò´ãËÞ‹à¾ÔèÁ¢Öé¹ÍÕ¡´ŒÇ ·Óãˌ䴌·Ñé§ ªÕÇÁÇÅáÅСÒ«ªÕÇÀÒ¾ÁÕº·ºÒ·ÊÓ¤ÑÞáÅÐÃѺ¼Ô´ªÍºÃÒÇ 60% ¢Í§ ¤ÇÒÁÃÍŒ ¹áÅоÅѧ§Ò¹ ªÇ‹ ÂÅ´¡ÒÃ㪌¾Åѧ§Ò¹ä´ŒÃÒÇ 20% ¾Åѧ§Ò¹·Ò§àÅ×Í¡·Ñé§ËÁ´¢Í§»ÃÐà·Èä·Âã¹»‚ ¤.È. 2014 ÊÔé¹»‚ ¤.È. 2014 »ÃÐà·Èä·Â㪌ªÕÇÁÇżÅÔµ¡ÃÐáÊä¿¿‡Òä´Œ 2,452 ŌҹÇѵµ (MW) áÅмÅÔµ ¡Ò«ªÕÇÀÒ¾ (biogas) ¤×Í ¡Ò«·Õèä´Œ¨Ò¡¡ÒÃËÁÑ¡ÊÔè§ÁÕªÕÇÔµ ¤ÇÒÁÌ͹䴌 5,144 ¾Ñ¹µÑ¹¹éÓÁѹ´Ôº (ktoe) ¤Ò´Ç‹Òã¹»‚ ¤.È. 2036 ªÕÇÁÇÅ ¨Ð¼ÅÔµ¾Åѧ§Ò¹ä¿¿‡Òà¾ÔèÁ¢Öé¹à»š¹ 5,570 ŌҹÇѵµ (MW) áÅШÐ໚¹áËÅ‹§ ËÃ×ͼÅÔµÀѳ±¨Ò¡ÊÔè§ÁÕªÕÇÔµ ÁÕËÅÒª¹Ô´ ᵋ·ÕèÊÓ¤ÑÞ¤×Í ÁÕà·¹ ¾Åѧ§Ò¹ËÅÑ¡¢Í§»ÃÐà·È㹡ÒüÅÔµ¤ÇÒÁÌ͹ ªÕÇÁÇÅã¹»ÃÐà·ÈʋǹãËÞ‹ à¾ÃÒйÓÁÒ㪌໚¹àª×éÍà¾Åԧ䴌 ä´ŒÁÒ¨Ò¡¢Í§àÊÕ¨ҡÍصÊÒË¡ÃÃÁ¡ÒÃà¡ÉµÃ હ‹ ÍÍŒ  ÁѹÊÓ»ÐËÅ§Ñ ¢ŒÒÇâ¾´ ¿Ò§¢ÒŒ Ç àÈÉäÁŒ á¡Åº âÁÅÒÊ ÏÅÏ ชวี มวล กา๊ ซชีวภาพ ตงั้ เป้าว่า ค.ศ. 2036 35 ผลิตพลังงานไฟฟา้ > 5,570 MW 34

โรงงานแปง้ มันสําปะหลงั โรงงานนํ้ามันปาล์ม กา๊ ซชวี ภาพ คารบ์ อนเครดติ ความร้อน ไฟฟา้ ไฟฟา้ CBG âç§Ò¹¹éÓÁѹ»ÒŏÁ¡ç¼ÅÔµ¡Ò«ªÕÇÀҾ䴌ઋ¹¡Ñ¹ ᵋ¡Ò«Ê‹Ç¹ãËÞ‹äÁ‹ä´Œ »¨˜ ¨ºØ ¹Ñ ÁâÕ Ã§§Ò¹¼ÅµÔ ä¿¿Ò‡ ¨Ò¡¡Ò «ªÇÕ ÀÒ¾·ÇèÑ »ÃÐà·ÈÁÒ¡¡ÇÒ‹ 1,000 âç ¹Ó¡ÅѺÁÒ㪌ã¹Ãкºáººà´ÕÂǡѺ¡Ã³Õ¢Í§âç§Ò¹á»‡§ÁѹÊÓ»ÐËÅѧ ᵋÁÑ¡ä´Œ ¨Ò¡¡ÒâÒÂä¿¿‡Ò¡ÅѺࢌÒÊÙ‹Ãкº¡ÃÔ´ áÅСÒâÒ¤ÇÒÁÊÒÁÒö㹡ÒÃÅ´¡Òà compressed biogas (CBG) ¤×Í ¡Ò«ªÕÇÀÒ¾·Õè¹ÓÁÒºÕºÍÑ´ »Å‹Í¡Ò«¤ÒϺ͹·ÕèàÃÕÂ¡Ç‹Ò ¤ÒϺ͹à¤Ã´Ôµ (carbon credit ËÃ×Í Certified Emission Reductions, CERs) »˜¨¨ØºÑ¹ÁÕºÃÔÉÑ·à·¤â¹âÅÂÕËÅÒÂáË‹§·ÕèÁÕÃкº ¨¹à»š¹¢Í§àËÅÇã¹áººà´ÕÂǡѺ¡Ò«¸ÃÃÁªÒµÔ·ÕèàÃÕÂ¡Ç‹Ò CNG ÍÑ´¡Ò «ªÕÇÀÒ¾ãˌ໚¹¢Í§àËÅÇáÅÇŒ (compressed natural gas) «Ö觷ÓãËŒÊдǡ㹡Òâ¹Ê‹§ÁÒ¡ÂÔ觢Öé¹ 36 37

สารเคมีจากชวี ภาพ ผลิตภัณฑ์ทางการเกษตร ไบโอรีไฟเนอรี อาหาร ผลกระทบ CO2 สารให้ความหวาน แป้งปลอดกลูเตน เชือ้ เพลิงชีวภาพ สารเคมแี ละวัสดุ ไบโอเอทานอล สารตัง้ ตน้ ในอตุ สาหกรรม สารเคมีจากชวี ภาพ ¡ÒÃá»ÃÃÙ»¼ÅµÔ Àѳ±·Ò§¡ÒÃà¡ÉµÃ´ŒÇ°ҹ¤ÇÒÁ÷ٌ Ò§àÈÃÉ°¡¨Ô ªÇÕ ÀÒ¾ ủ‡ »ÅÍ´¡ÅàÙ µ¹ ੾ÒÐủ‡ »ÅÍ´¡ÅàÙ µ¹ÍÂÒ‹ §à´ÂÕ Ç¡¤ç Ò´ÇÒ‹ ¢¹Ò´µÅÒ´¨Ð¢ÂÒ ª‹ÇÂà¾ÔèÁÁÙŤ‹ÒãËŒ¡Ñº¼ÅÔµÀѳ±à»š¹Í‹ҧÁÒ¡ ઋ¹ ÁѹÊÓ»ÐËÅѧ·Õè»ÃÐà·Èä·Â ¨Ò¡ 4,630 ÅÒŒ ¹àËÃÂÕ ÞÊËÃ°Ñ ã¹»‚ ¤.È. 2015 ä»à»¹š 7,590 ÅÒŒ ¹àËÃÂÕ ÞÊËÃ°Ñ ¼ÅԵ䴌»ÃÔÁÒ³ÁËÒÈÒÅã¹áµ‹Åл‚ à´ÔÁ㪌໚¹ÍÒËÒä¹ ÍÒËÒÃÊѵǏ ᵋËÒ¡ ¡‹Í¹»‚ ¤.È. 2020 »ÃÐàÁÔ¹¡Ñ¹Ç‹ÒÍصÊÒË¡ÃÃÁệ§ÁѹÊÓ»ÐËÅѧà¾Õ§Í‹ҧà´ÕÂÇ á»ÃÃÙ»ä»à»š¹ÊÒÃà¤ÁÕ¨Ò¡ªÕÇÀÒ¾ ¼‹Ò¹¡Ãкǹ¡Ò÷ÕèàÃÕÂ¡Ç‹Ò äºâÍÃÕä¿à¹ÍÃÕ ËÒ¡¹Ó¤ÇÒÁÃÙŒ´ŒÒ¹àÈÃÉ°¡Ô¨ªÕÇÀÒ¾ÁÒ㪌Í‹ҧàµçÁ·Õè¨Ðà¾ÔèÁÁÙŤ‹ÒÍصÊÒË¡ÃÃÁ (biorefinery) ¤ÅŒÒ¡Ѻ¡ÒáÅÑè¹¹éÓÁѹ´Ôº¨¹ä´Œ¼ÅÔµÀѳ±ÁÒ¡ÁÒ ¨Ð·Óãˌ䴌 ¼ÅµÔ Àѳ±Á ÙŤ‹ÒÊÙ§ÁÒ¡ÁÒÂËÅÒÂẺ ãËŒÊ٧䴶Œ §Ö 8.5 ¾Ñ¹ÅÒŒ ¹àËÃÕÂÞÊËÃ°Ñ àª‹¹ ÊÒõÑ駵Œ¹ã¹ÍصÊÒË¡ÃÃÁ¡ÃдÒÉ ¡ÒÇ áÅÐäÁŒÍÑ´ ÃÇÁ件֧ ¾ÅÒʵԡ‹ÍÂÊÅÒÂä´Œ (biodegradable plastic) ¤×Í ¾ÅÒʵԡ·Õè·Ó¢Öé¹ ¾ÅÒʵԡ‹ÍÂÊÅÒÂä´Œ áÅÐà¤Ã×èͧÊÓÍÒ§ áÁŒáµ‹¡ÒùÓä»à»š¹ÍÒËÒáçÁÕÃٻẺ ·ËèÕ ÅÒ¡ËÅÒÂÁÒ¡¢¹éÖ äÁÇ‹ Ò‹ ¨Ð໹š ÊÒÃãˤŒ ÇÒÁËÇÒ¹ (sweetener) ·´á·¹¹Óé µÒÅ ¨Ò¡ÊÒ÷Õè¨ØÅÔ¹·ÃՏÊÒÁÒö‹ÍÂÊÅÒÂä´Œ ¨Ö§Ê‹§¼Å¡Ãзº¡ÑºÊÔè§áÇ´ÅŒÍÁ ¹ŒÍ¡NjҾÅÒʵԡ·ÑèÇä»·Õè¼ÅÔµ¨Ò¡¡ÒáÅÑè¹»âµÃà¤ÁÕ à¾ÃÒе¡¤ŒÒ§ã¹ÊÔè§áÇ´ÅŒÍÁ 38 äÁ‹¹Ò¹à·‹Òà´ÔÁ ¾ÅÒʵԡªÕÇÀÒ¾¨Ñ´à»š¹¾ÅÒʵԡ‹ÍÂÊÅÒÂ䴌Ẻ˹Öè§ 39

ไบโอฟาร์มา ชีววตั ถุ ลดของเสียจากกระบวนการผลิต สารเคมีจากชีวภาพอื่นๆ ลดการปลอ่ ยกา๊ ซ CO₂ สารมูลค่าสูง ตําแหนง่ งานใหม่ ã¹´ŒÒ¹¡ÒÃᾷ »ÃÐà·Èä·Â¨ÐÁÕ¡ÒÃŧ·Ø¹´ŒÒ¹ÂÒẺäºâÍ¿ÒÏÁÒ äºâÍ¿ÒÏÁÒ (biopharma) ËÃ×Í äºâÍ¿ÒÏÁÒ«ÙµÔ¤ÍÅ (biopharmaceutical) (biopharma) ËÃÍ× ÂÒ·äèÕ ´¨Œ Ò¡¡Ãкǹ¡Ò÷ҧªÇÕ ÀÒ¾ ÃÐËÇÒ‹ §»‚ ¤.È. 2015–2036 äÁ¹‹ ÍŒ ¡ÇÒ‹ 100,000 ÅÒŒ ¹ºÒ· áÅШÐʧ‹ ÍÍ¡ÂÒàËÅÒ‹ ¹ÃéÕ ÒÇ 75,000 ÅÒŒ ¹ºÒ· ¤×Í ÂÒ·Õèä´Œ¨Ò¡¡Ãкǹ¡Ò÷ҧªÕÇÀÒ¾ »˜¨¨ØºÑ¹ÂÒËÅÒª¹Ô´·Õè㪌¡Ñ¹Í‹ҧá¾Ã‹ËÅÒ ઋ¹ 㹪Nj §à´ÂÕ Ç¡¹Ñ 㹨ӹǹ¹¨éÕ ÐÁÂÕ ÒÁÒ¡¡ÇÒ‹ 20 ª¹´Ô ·àèÕ »¹š ¼ÅµÔ À³Ñ ±Â ÒÁҵðҹ ÃдºÑ âÅ¡ ¹Í¡¨Ò¡ÂÒáÅÇŒ Á¡Õ ÒÃ¼ÅµÔ Ç¤Ñ «¹Õ (vaccine) હ‹ Ç¤Ñ «¹Õ ä¢àŒ ÅÍ× ´ÍÍ¡ ÎÍÏâÁ¹ÍÔ¹«ÙÅÔ¹ (insulin) ·Õè㪌ÃÑ¡ÉÒâäàºÒËÇÒ¹ äÁ‹ä´Œ¼ÅÔµ´ŒÇ¡Ãкǹ¡ÒÃà¤ÁÕŌǹæ áÅÐÇ¤Ñ «¹Õ ã¹Ã»Ù Ẻ¼ÊÁẺ¤Íç ¡à·Å ·»èÕ Í‡ §¡¹Ñ âäµ´Ô µÍ‹ ÊÓ¤ÞÑ ä´ËŒ ÅÒÂæ âä¾ÃÍŒ Áæ ¡Ñ¹ ઋ¹ ¤ÍµÕº ä͡ù áÅкҴ·ÐÂÑ¡ §Ò¹àËÅ‹Ò¹Õé¨ÐÃͧÃѺºØ¤ÅÒ¡ÃãËÁ‹æ ËÃ×ÍÊ¡Ñ´ÍÍ¡ÁÒ¨Ò¡µÑºÍ‹Í¹¢Í§ËÁÙẺᵋ¡‹Í¹áÅŒÇ áµ‹ÍÒÈÑ¡ÒüÅÔµã¹ÊÔè§ÁÕªÕÇÔµ ä´äŒ Á¹‹ ŒÍ¡ÇÒ‹ 20,000 µÓá˹‹§ ´Ñ´á»Å§¾Ñ¹¸Ø¡ÃÃÁ ઋ¹ Ấ·ÕàÃÕÂËÃ×ÍÂÕʵ ¢ŒÍ´Õ·ÕèàËç¹ä´ŒªÑ´à¨¹¤×Í ·ÓãËŒÁÕÃҤҶ١ŧÁÒ¡ áÅÐäÁ‹·Óãˌᾌ 40 41

โครงสรา้ งพ้ืนฐาน BIO POLIS T M EECi S E »‚ ¤.È. 2021 ¨Ð·Ó˹Ҍ ·àèÕ »¹š ȹ٠¡ ÅÒ§¡ÒÃÇ¨Ô ÂÑ áÅо²Ñ ¹Ò áÅÐ໹š â¤Ã§ÊÃÒŒ § ¾×é¹°Ò¹ÊÓ¤ÑÞ·Õè¨ÐÃͧÃѺ¡ÓÅѧ¤¹à¾×èͼÅÑ¡´Ñ¹àÈÃÉ°¡Ô¨ªÕÇÀҾ͋ҧ¨ÃÔ§¨Ñ§ ¡ÒèÐà¡Ô´àÈÃÉ°¡Ô¨°Ò¹ªÕÇÀҾ㹻ÃÐà·Èä·Âä´Œ¹Ñé¹ µŒÍ§ÁÕ¡ÒÃàµÃÕÂÁ ¨§Ö µŒÍ§¡Òä¹·èÁÕ Õ¤ÇÒÁÌٴŒÒ¹ÊÐàµÁç ÈÖ¡ÉÒÍ‹ҧÁÒ¡ ¤ÇÒÁ¾ÃÍŒ Á¢Í§â¤Ã§ÊÃÒŒ §¾¹é× °Ò¹ (infrastructure) ã¹ËÅÒ´Ҍ ¹ હ‹ ¡ÓÅ§Ñ ¤¹ ÍØ»¡Ã³áÅÐà¤Ã×èͧÁ×Í ÃÇÁ件֧ʶҹ·Õè ÃÑ°ºÒÅʹѺʹع¡ÒÃÊÌҧºÑ³±Ôµ´ŒÒ¹ ÊÐàµçÁÈÖ¡ÉÒ (STEM education) ¤×Í Ãкº¡ÒÃÈÖ¡ÉÒ·Õè์¹¤ÇÒÁÊÓ¤Ñޢͧ¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ Ç·Ô ÂÒÈÒʵÃᏠµÅ‹ л ÒÇ 40,000 ¤¹ áÅк³Ñ ±µÔ ÇÈÔ Ç¡ÃÃÁÈÒʵÃ͏ ¡Õ ÃÒÇ 22,000 ¤¹ â´Âã¹ÊÒÂÇ·Ô ÂÒÈÒʵù ¹éÑ ÁÃÕ ÒÇ 1,500 ¤¹ ·ÁèÕ ¤Õ ÇÒÁªÓ¹ÒÞ´ÒŒ ¹à·¤â¹âÅÂªÕ ÇÕ ÀÒ¾ ´ŒÒ¹ÇÔ·ÂÒÈÒʵÏ (science) à·¤â¹âÅÂÕ (technology) ÇÔÈÇ¡ÃÃÁÈÒʵÏ (engineering) ¹Í¡¨Ò¡¹ÁéÕ ÁÕ ËÒÇ·Ô ÂÒÅÂÑ áÅÐ˹Nj Â§Ò¹Ç¨Ô ÂÑ ·ÁèÕ ¤Õ ÇÒÁà¢ÁŒ ᢧç 㹡Ò÷ÓÇ¨Ô ÂÑ ã¹´ÒŒ ¹µÒ‹ §æ áÅФ³ÔµÈÒʵÏ (mathematics) à¾ÃÒÐÊÒ¢ÒàËÅ‹Ò¹Ñé¹à»š¹¾×é¹°Ò¹ áÅШЪ‹Çµ‹ÍÂÍ´¤ÇÒÁÃÙŒ ·ÊèÕ ¹ºÑ ʹ¹Ø àÈÃÉ°¡¨Ô ªÇÕ ÀÒ¾äÁ¹‹ ÍŒ ¡ÇÒ‹ 22 ʶҺ¹Ñ ÃÇÁ件֧ÊÌҧ¹Çѵ¡ÃÃÁ (innovation) ·ÕèÊÓ¤ÑÞ ÊÓËÃѺ»ÃÐà·Èä·Â äºâÍâ¾ÅÔÊ (Biopolis) ÀÒÂã¹à¢µ¹Çѵ¡ÃÃÁÃÐàºÕ§àÈÃÉ°¡Ô¨¾ÔàÈÉ ÊÐàµçÁÈÖ¡ÉÒÊÓ¤ÑÞÊÓËÃѺ¡Òû¯ÔÃÙ»»ÃÐà·Èãˌ໚¹»ÃÐà·Èä·Â 4.0 Í‹ҧ¢Ò´äÁ‹ä´Œ ÀÒ¤µÐÇѹÍÍ¡ (Eastern Economic Corridor of Innovation, EECi) ·Õè ¤Ãͺ¤ÅÁØ ã¹ 3 ¨§Ñ ËÇ´Ñ ¤Í× ©Ðàª§Ô à·ÃÒ ªÅºÃØ Õ áÅÐÃÐÂͧ áÅШÐà»´ 㪧Œ ҹ㹪Nj § 43 42

โรงงานพืช ศนู ย์ชวี วสั ดุประเทศไทย 44 ·ÃѾÂҡêÕÇÀÒ¾ (bioresources) ·Õè໚¹µŒ¹·Ø¹àº×éͧµŒ¹¡çµŒÍ§ä´ŒÃѺ¡Òà ÊÓÃǨáÅÐàµÃÕÂÁ¤ÇÒÁ¾ÃŒÍÁ ¹Í¡¨Ò¡äºâÍà·¤ ÊÇ·ª. ¨ÐÁÕ¡Ò÷ÓÇÔ¨ÑÂáÅÐà¡çº ÊÒ¾¹Ñ ¸¨Ø ÅØ ¹Ô ·ÃÂÕ  â´Â੾ÒÐàªÍé× ÃÒ·ÁèÕ ÁÕ Ò¡µ´Ô Í¹Ñ ´ºÑ âÅ¡ (ÁÒ¡¡ÇÒ‹ 6,000 Ê»ª‚ ÊÕ ) Â§Ñ ä´Œ ¨´Ñ µ§éÑ È¹Ù Âª ÇÕ ÇÊÑ ´»Ø ÃÐà·Èä·Â (Thailand Bioresource Research Center, TBRC) ·ÊèÕ ÒÁÒö¨´Ñ ËÒ¨ÅØ ¹Ô ·ÃÂÕ  ´àÕ Í¹ç àÍ ¾ÅÒÊÁ´Ô âÁâ¹â¤Å¹ÍÅá͹µºÔ Í´Õ äκÃâÔ ´ÃÁÒ à«ÅÅʏ µÑ Ǐ áÅÐà¹Íé× àÂÍè× ¾ª× ÃÇÁ·§éÑ ã˺Œ Ã¡Ô ÒÃ͹è× æ ·àèÕ ¡ÂèÕ Ç¢ÍŒ §¡ºÑ ªÇÕ ÇÊÑ ´áØ ºº¤ÃºÇ§¨Ã ãËŒ¡ÑºÀÒ¤ÍصÊÒË¡ÃÃÁ·Õ赌ͧ¡ÒÃ㪌ÍÕ¡´ŒÇ 㹴ŒÒ¹§Ò¹ÇԨѾתÁÕ¡ÒÃÃÔàÃÔèÁ¨Ñ´·Ó âç§Ò¹¾×ª (plant factory) ·Õè¹ÓàÍÒ¤ÇÒÁÃٌẺà¡ÉµÃáÁ‹¹ÂÓ (precision agriculture) ÁÒãªãŒ ¹¡ÒÃà¾ÒÐàÅÂéÕ §¾ª× ÊÁ¹Ø ä¾ÃàÈÃÉ°¡¨Ô à¾Íè× à»¹š °Ò¹ã¹¡ÒÃ¼ÅµÔ ÊÁعä¾ÃÊÓËÃѺ㪌ÀÒÂã¹»ÃÐà·ÈáÅÐà¾×èÍÊ‹§ÍÍ¡¹Í¡»ÃÐà·Èã¹Í¹Ò¤µÍѹã¡ÅŒ àÈÃÉ°¡¨Ô ªÇÕ ÀÒ¾¨§Ö ¶Í× à»¹š à»Ò‡ ËÁÒÂáÅФÇÒÁËÇ§Ñ ¢Í§¡Òþ²Ñ ¹Ò»ÃÐà·Èä·Â ÍÂÒ‹ §á·Œ¨ÃÔ§ 45

เศรษฐกิจชวี ภาพไทย อนาคตอันใกล้ เศรษฐกจิ ชีวภาพ เปน็ แนวโนม้ ของโลก ซึง่ ดหี รอื แมแ้ ต่จาํ เปน็ กับทั้งมนุษยแ์ ละส่ิงแวดล้อม ประเทศไทยได้เปรียบเพราะมีตน้ ทุน ความหลากหลายทางชวี ภาพสูง มกี ารเตรียมพร้อมดา้ นโครงสร้างพื้นฐาน คือ คน วสั ดอุ ุปกรณ์ สถานที่ และตวั อย่างสิ่งมชี วี ติ มาอย่างตอ่ เนื่อง 46 47

เอกสารอา้ งอิง Bioeconomy in Thailand: A Case Study (2018) Matthew Fielding and May Thazin Aung, Stockholm Environment Institute, SEI Working Paper 2018. Bioeconomy in the Context of Thailand (2018) Morakot Tantichareon, GBS 2018, Berlin (power point). Biodiesel (2017) Narin Tunpaiboon, Thailand Industrial Outlook 19. Factsheet Bioenery in Thailand (2016) Netherlands Embassy in Bangkok. Future Opportunities and Developments in the Bioeconomy – A Global Expert Survey (2018) The German Bioeconomy Council. JRC Science for Policy Report: Bioeconomy Report 2016 (2017) European Commission. Rapid Deployment of Industrial Biogas in Thailand: Factors of Success (2012) Joost Siteur, Institute for Industrial Productivity. Thailand Bioenergy Technology Status Report (2013) The Working group for Bioenergy Science Technology and Innovation Policy for Thailand. Thailand Biofuels Annual 2017 (2017) Sakchai Preechajan and Ponnarong Prasertsri, GAIN Report Number: TH 7084. Thailand’s Bioeconomy Industry (2017) Thailand Board of Investment. Thailand’s Transformation Through Science, Technology, Innovation (2018) Suvit Maesincee, Minister of Science and Technology, Thailand (power point). The Bioeconomy to 2030: Designing a Policy Agenda. (2006) OECD. ࢵ¹ÇµÑ ¡ÃÃÁÃÐàºÂÕ §àÈÃÉ°¡¨Ô ¾àÔ ÈÉÀÒ¤µÐÇ¹Ñ ÍÍ¡ (Eastern Economic Corridor of Innovation, EECi) (2017) ¨ÌØ ÒÃµÑ ¹ µ¹Ñ »ÃÐàÊÃ°Ô (power point). 48