งานนำเสนอ1-2 เมษายน 64 วันรักการอ่าน

2 เมษายน 2564 วันคลา้ ยวันพระราชสมภพ สมเดจ็ พระกนษิ ฐาธิราชเจ้า กรมสมเดจ็ พระเทพรัตนราชสดุ าฯ สยามบรมราชกุมารี โดย ห้องสมุดประชาชนอาเภอบางเลน จังหวัดนครปฐม

พระราชประวตั ิ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราช กุมารี เสดจ็ พระราชสมภพเมอ่ื วนั เสาร์ท่ี 2 เมษายน พ.ศ. 2498 ณ พระท่ีน่งั อมั พร สถาน พระราชวังดุสิต เป็นสมเด็จพระเจ้าลูกเธอพระองค์ที่ 3 ในพระบาทสมเด็จ พระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ในรัชกาลท่ี 9 และได้รับการถวายพระนามจากสมเด็จ พระสังฆราชเจ้า กรมหลวงวชิรญาณวงศ์ ว่า สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิรินธร เทพรัตนสุดา กิติวัฒนาดุลโสภาคย์ พร้อมท้ังประทานคาแปลว่า นางแก้ว อัน หมายถึง หญิงผู้ประเสริฐ และมีพระนามที่ข้าราชบริพารเรียกท่ัวไปว่า ทลู กระหมอ่ มนอ้ ย หนา้ 2

• พระองคท์ รงเร่มิ เขา้ รบั การศึกษาระดบั อนบุ าลท่ีโรงเรียนจิตรลดา ภายในพระตาหนกั จิตรลดารโหฐาน พระราชวงั ดสุ ติ เม่อื พ.ศ. 2501 จนถึงระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนปลายใน พ.ศ. 2515 ทรงสอบไลจ่ บชนั้ มธั ยมศึกษาตอนปลาย ในแผนกศิลปะดว้ ยคะแนนสูงสดุ ของประเทศ จากนนั้ พระองคท์ รงสอบเขา้ ศึกษาต่อในระดบั อุดมศึกษา ณ คณะอกั ษรศาสตร์ จุฬาลงกรณม์ หาวิทยาลยั ถือเป็นสมเด็จเจา้ ฟ้า พระองคแ์ รกท่ีทรงเขา้ ศึกษาต่อระดบั อุดมศกึ ษาในประเทศ จนกระท่งั พ.ศ. 2520 พระองคท์ รงสาเร็จ การศกึ ษา ไดร้ บั ปรญิ ญาอกั ษรศาสตรบณั ฑิต สาขาประวตั ิศาสตร์ เกียรตินิยมอนั ดบั หน่ึง เหรยี ญทอง ดว้ ยคะแนนเฉล่ีย 3.98 พระองคท์ รงเร่มิ เขา้ รบั การศึกษาระดบั อนบุ าลท่ีโรงเรยี นจิตรลดา ภายในพระ ตาหนักจิตรลดารโหฐาน พระราชวังดุสิต เม่ือ พ.ศ. 2501 จนถึงระดับมัธยมศึกษาตอนปลายใน พ.ศ. 2515 ทรงสอบไล่จบชนั้ มธั ยมศึกษาตอนปลาย ในแผนกศิลปะดว้ ยคะแนนสูงสุดของประเทศ จากนั้น พระองค์ทรงสอบเข้าศึกษาต่อในระดับอุดมศึกษา ณ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย ถือเป็นสมเด็จเจ้าฟ้าพระองคแ์ รกท่ีทรงเข้าศึกษาต่อระดับอุดมศึกษาในป ระเทศ จนกระท่ัง พ.ศ. 2520 พระองค์ทรงสาเร็จการศึกษา ได้รับปริญญาอักษร ศาสตรบัณฑิต สาขาประวตั ิศาสตร์ เกียรตนิ ิยมอนั ดบั หนง่ึ เหรยี ญทอง ดว้ ยคะแนนเฉล่ยี 3.98 หนา้ 3

สมเดจ็ พระกนิษฐาธิราชเจา้ กรมสมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงบาเพญ็ พระองคใ์ ห้ เป็นประโยชนแ์ ก่ชาติบา้ นเมือง โดยเสดจ็ พระราชดาเนินไปทรงเยยี่ มเยยี นราษฎรในภูมิภาคตา่ งๆ อยเู่ สมอ และทรงช่วยเหลือกิจการโครงการตามพระราชดาริทุกโครงการ พร้อมทรงรับพระบรมราโชบายมาทรง ดาเนินการสนองพระเดชพระคุณ พระบาทสมเดจ็ พระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร ในดา้ น ตา่ งๆ หนา้ 4

นอกจากพระราชกรณียกิจหลากสาขา สมเดจ็ พระกนิษฐาธิราชเจา้ กรมสมเดจ็ พระเทพ รัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงพระปรีชาสามารถทางดา้ นอกั ษรศาสตร์เป็นท่ี ประจกั ษ์ พระองคท์ รงประพนั ธ์และแปลหนงั สือมากมาย รวมท้งั หนงั สือสาหรับเดก็ และ เยาวชน โดยทรงใชพ้ ระนามแฝงหลายช่ือ อาทิ แวน่ แกว้ ท่ีทรงใชเ้ ม่ือ พ.ศ. 2521 ในหนงั สือ พระราชนิพนธส์ าหรับเดก็ ไดแ้ ก่ แกว้ จอมซน แกว้ จอมแก่น และขบวนการนกกางเขน หนา้ 5

วนั ท่ี 22 กมุ ภาพนั ธ์ พ.ศ. 2548 คณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบกาหนดใหว้ นั ที่ 2 เมษายนของทุกปี ซ่ึงตรงกบั วนั คลา้ ยวนั พระราชสมภพของสมเดจ็ พระกนิษฐาธิราชเจา้ กรมสมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรม ราชกมุ ารี เป็นวนั หนงั สือเดก็ แห่งชาติตามที่กระทรวงศึกษาธิการเสนอ โดยใน พ.ศ. 2548 นบั เป็นปี มหา มงคลที่ทรงมีพระชนมายุ 50 พรรษา กระทรวงศึกษาธิการจึงเห็นสมควรนอ้ มเกลา้ ฯ ถวายพระเกียรติ เพอ่ื ราลึกในพระมหากรุณาธิคุณที่ทรงส่งเสริมการอ่าน และทรงประพนั ธ์บทพระราชนิพนธส์ าหรับเดก็ และ เยาวชนมาแต่คร้ังทรงพระเยาว์ หนา้ 6

การสถาปนาพระอสิ ริยยศ สยามบรมราชกมุ ารี พระบาทสมเดจ็ พระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร ทรงพระกรุณาโปรดเกลา้ ฯ สถาปนาพระ อิสริยยศและพระอิสริยศกั ด์ิใหส้ ูงข้ึนใหท้ รงรับพระราชบญั ชาและสปั ตปฎลเศวตฉตั ร (เศวตฉตั ร 7 ช้นั ) พร้อมท้งั เฉลิมพระนามตามที่จารึกในพระสุพรรณบฏั วา่ สมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดา เจา้ ฟ้ามหาจกั รีสิรินธร รัฐสีมาคุณากรปิ ยชาติ สยามบรมราชกมุ ารี เมื่อวนั ที่ 5 ธนั วาคม พ.ศ. 2520 หนา้ 7

พระนามสมเด็จพระกนิษฐาธริ าชเจา้ ในการพระราชพิธีบรมราชาภิเษก พุทธศกั ราช 2562 พระบาทสมเด็จพระวชิรเกลา้ เจา้ อยหู่ วั มีพระบรม ราชโองการโปรดเกลา้ โปรดกระหม่อมใหเ้ ฉลิมพระนามาภิไธยตามท่ีจารึกในพระสุพรรณบฏั ว่า สมเด็จ พระกนิษฐาธิราชเจา้ กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา เจา้ ฟ้ามหาจกั รีสิรินธร มหาวชิราลงกรณวรราช ภกั ดี สิริกิจการิณีพรี ยพฒั น รัฐสีมาคุณากรปิ ยชาติ สยามบรมราชกมุ ารี หนา้ 8

พระราชกรณียกิจ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจา้ กรมสมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงจดั ต้งั โครงการต่างๆ เพื่อพฒั นาคุณภาพชีวิตเด็กและเยาวชนผูย้ ากไร้ในชนบท โดยเฉพาะการส่งเสริมสุขภาพอนามยั และแกไ้ ข ปัญหาภาวะทุพโภชนาการ ทรงริเริ่มโครงการเกษตรเพ่ืออาหารกลางวนั ในโรงเรียนตารวจตระเวนชายแดน ต้งั แต่พุทธศกั ราช ๒๕๒๓ ทรงเห็นความสาคญั ของการศึกษาข้นั พ้ืนฐาน จึงพระราชทานพระราชทรัพยใ์ ห้ ก่อสร้างโรงเรียนในถิ่นทุรกันดาร ศูนย์การเรียนชุมชนสาหรับชาวไทยภูเขา ห้องเรียนเคล่ือนท่ี ท้ัง พระราชทานพระราชทรัพยเ์ ป็ นค่าตอบแทนครูผูส้ อน และทรงจดั หาอุปกรณ์การเรียนการสอนพระราชทาน เพื่อใหเ้ ยาวชนมีโอกาสไดร้ ับการศึกษาท่ีเหมาะสม จะไดม้ ีความสามารถในการพ่ึงตนเอง และเป็ นที่พ่ึงของ ครอบครัวไดใ้ นอนาคต ทรงติดตามการดาเนินงานโครงการตามพระราชดาริอยา่ งใกลช้ ิด และเสด็จพระราช ดาเนินไปทรงเยยี่ มราษฎรในโครงการดว้ ยพระองคเ์ องเสมอ หนา้ 9

สนับสนุนการศึกษาในระบบและนอกระบบ นอกเหนอื จากงานพัฒนา ทรงสนพระทยั ในงานศิลปวฒั นธรรมไทยเป็นอย่างยิง่ มีพระราชดารวิ า่ ควรจะมี การถ่ายทอดงานด้านวัฒนธรรมไปส่เู ด็กและเยาวชนร่นุ ใหม่ผา่ นกระบวนการจดั การศึกษาอบรม ท้งั การศกึ ษา ในระบบ การศกึ ษานอกระบบ และการศึกษาตามอธั ยาศยั เพ่อื ใหค้ นรุ่นใหมเ่ หลา่ น้ไี ดเ้ รยี นรู้ ตระหนัก ความสาคญั รักและผกู พนั ในศิลปวฒั นธรรมของชาติ สามารถสบื ทอดเพ่ือการอนุรกั ษแ์ ละอาจพัฒนาเป็น อาชีพได้ ทรงสนบั สนนุ การดาเนนิ กจิ กรรมเพอื่ อนุรกั ษแ์ ละสบื ทอดมรดกทางศิลปวัฒนธรรมของไทย หน้า 10

วนั รักการอ่าน วนั หนังสือเดก็ แห่งชาติ วนั หนังสือเด็กนานาชาติ โดยในปี พ.ศ.2548 นบั เป็นปีมหามงคลท่ี ทรงมีพระชนมายุ 50 หนา้ 11 พรรษา กระทรวงศกึ ษาธิการจึงเห็นสมควรนอ้ มเกลา้ ฯ ถวายพระ เกียรติ โดยรฐั บาลกาหนดใหว้ นั ท่ี 2 เมษายน เป็น \"วันหนังสอื เดก็ แห่งชาต\"ิ เพ่ือราลกึ ในพระมหากรุณาธิคณุ ท่ีทรงสง่ เสริมการอา่ น ทรงประพนั ธบ์ ทพระราชนพิ นธส์ าหรบั เดก็ และเยาวชนมาแตค่ รงั้ ทรง พระเยาว์ พระปรชี าสามารถทางดา้ นอกั ษรศาสตรเ์ ป็นท่ีประจกั ษแ์ ก่ ปวงชนชาวไทยและชาวตา่ งประเทศ ประกอบกบั เป็นการสะทอ้ นให้ เหน็ ความตงั้ ใจในการรณรงคส์ ง่ เสรมิ การอา่ นและพฒั นาหนงั สือ สาหรบั เดก็ รวมทงั้ พฒั นาสงั คมไทยใหเ้ ป็นสงั คมแหง่ การเรยี นรู้ 2 เมษายน วันหนังสอื เดก็ แห่งชาติ และวันหนังสอื เดก็ นานาชาต\"ิ มลู นิธิหนงั สือเพ่ือเดก็ และ มลู นิธิซิเมนตไ์ ทย ไดร้ ว่ มกนั จดั ทาโปสเตอร์ ช่ือวา่ \"อุ้มลูกน่ังตกั สอื่ รักดว้ ยหนังสอื \"

กศน.สืบสารพระราชปณธิ าน เจ้าฟ้านักอ่าน 2 เมษายน “วนั รักการอ่าน” ในวนั ที่ ๒ เมษายน ของทุกปี เป็นวนั คลา้ ยวนั พระราชสมภพสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจา้ กรมสมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ซ่ึงต่อมาคณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบกาหนดใหก้ ารอ่านเป็น วาระแห่งชาติ และกาหนดวนั ดงั กล่าวเป็น “วนั รักการอ่าน” เม่ือปี พ.ศ. ๒๕๕๒ อีกท้งั ยงั กาหนดใหม้ ี คณะกรรมการส่งเสริมการอ่านเพื่อสร้างสงั คมแห่งการเรียนรู้ตลอดชีวติ อนั เป็นกลไกขบั เคล่ือนการ ส่งเสริมการอ่านใหเ้ กิดเป็นรูปธรรม เพ่ือใหค้ นไทยไดร้ ับการพฒั นาความสามารถในการอ่านและการรู้ หนงั สืออยา่ งต่อเนื่องและทว่ั ถึง

แหล่งเรียนรู้หอ้ งสมุดประชาชน เนื่องในวนั คลา้ ยวนั พระราชสมภพสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี 2 เมษายน สานกั งาน กศน. ไดม้ อบหมายใหห้ น่วยงาน สถานศึกษาในสังกดั ทุกแห่ง จดั กิจกรรมเทิดพระเกียรติ และร่วมเฉลิมฉลองโอกาสดงั กล่าว ณ หอ้ งสมุดประชาชนและสานกั งาน กศน. จงั หวดั ทุกแห่งไดใ้ ห้ สาคญั ต่อการอ่าน ซ่ึงเป็ นทกั ษะที่จาเป็ นต่อการเรียนรู้และควบคู่กบั การเสริมสร้างลกั ษณะนิสัยรัก การอ่าน ก่อให้เกิดความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ และสร้างเสริมประสบการณ์ ในการนาไปใชพ้ ฒั นาต่อ ยอดการดารงชีวิต โดยใช้การอ่านเป็ นเคร่ืองมือแสวงหาความรู้อย่างต่อเน่ืองตลอดชีวติ ให้แก่เด็ก เยาวชน และประชาชนทวั่ ไปในทุกพ้ืนที่สู่ผลลพั ธ์โดยสานักงานสถิติแห่งชาติได้ เป้าหมายในการ พฒั นาคนไทยใหม้ ีนิสยั รักการอ่านในช่วงต่อไป