ถอดบทเรียนผู้นำสามคลัง ต.ทากาศ - ศพช.ลำปาง15.9 แก้ไขล่าสุด

ถอดบทเรยี น ผู้นาสามคลงั ตาบลทากาศ อาเภอแมท่ า จงั หวดั ลาพนู จากแนวคิด..สู่แนวทางขับเคลอ่ื นโมเดลผู้นา 3 คลงั ตาบลทากาศ  ผนู้ าการเปล่ียนแปลงตาบลทากาศ เปน็ กลไกสาคัญในการขับเคล่อื น และบรู ณาการทางาน สรา้ งการมสี ่วนรว่ มความรกั ความสามัคคี เออ้ื อาทรกัน ของคนในชุมชน เป็นแกนหลกั ในการบรหิ ารจดั การชุมชนให้เกิดความเข้มแขง็ พ่ึงตนเองได้อย่างยั่งยืนตามหลักปรชั ญ าของเศรษฐกิจพอเพียง ตามนโยบายกรมการพัฒนาชุมชน ภายใต้หัวขอ้ \"๑ หมู่บ้าน สามารถดูแลได้ทง้ั ตาบล สรา้ งความม่นั คงทางอาหารด้วยหลักปรชั ญาของเศรษฐกิจ พอเพี ยง\" ในโครงการเสรมิ สร้างและพัฒนาผู้นาการเปล่ียนแปลง ด้วยการสรา้ งคลังอาหารชุมชน ตาบลทากาศ ดูแลประชาชนในหมู่บ้าน ตาบล อาเภอ และขย ายผลไปทุกภาคส่วน ฝ่าวกิ ฤติโควดิ -๑๙ ผ่านโมเดลผู้นา 3 คลัง สามารถเป็นตัวอย่างให้กับหมู่บ้านชุมชน ตาบลและอาเภอ นาไปต่อยอดขยายผล ปรากฏผลสาเรจ็ อย่างเป็นรูปธรรม “จะพัฒนาใครเขา ต้องพัฒนาที่ตัวเราก่อน” เป็นหลักคิดหลกั ปฏิบัติของผู้นาการเปลี่ยนแปลงตาบลทา กาศ ทงั้ 15 คน ทีว่ างเปา้ หมายรว่ มกัน มงุ่ มั่นสรา้ งคลังอาหารชุมชนตาบลทากาศ โดยยึดหลักผู้นา 3 คลงั คลังอาหาร ผ้นู าต้องทาก่อน บ้านของผ้นู าทุกคน มีคลังอาหารท่ีสมบูรณ์ เพียงพอในครวั เรอื น คลังนา้ ใจ แบ่งปันผลผลติ ของผู้นา สู่ครวั เรอื นในชุมชน คลังความรู้ คู่คุณธรรม ผู้นาการเปลี่ยนแปลงทุกคนนาความรู/้ ทักษะ ถ่ายทอดให้กับครวั เรอื น ในหมู่บ้าน/ชุมชนของตนเอง และขยายผลในระดับตาบล ผ่านกิจกรรมที่หลากหลาย โดยมีการจดั ทาข้อมูล สารสนเทศชุมชน GIS ผา่ น Google Map เพื่อเผยแพรป่ ระชาสัมพนั ธท์ กั ษะความรใู้ ห้ประชาชน/ผ้สู นใจ จากแนวคิด ท่ีจะพ่ึงตัวเองให้ได้มากท่ีสุดด้านอาหารของครวั เรอื น ในช่วงสถานการณ์การแพร่ ระบาดของเชอื้ ไวรสั โคโรนา 2019 และมาตรการป้องกันและควบคุมการระบาดของไวรสั โคโรนา 2019 ของภาครฐั ทาให้ไม่สามารถออกไปทางาน รบั จา้ ง หรอื ค้าขาย หลายคนต้องว่างงาน ลกู หลานกลับมาอย่บู ้าน การสรา้ งแหล่งอาหารในครวั เรอื นของตัวเอง จงึ เป็นทางออกของแต่ละครวั เรอื น ผู้นา 3 คลังเรอ่ ื งผู้นาคลัง อาหารจงึ เรม่ ิ ต้นจาก ผู้นาการเปล่ียนแปลงท้ัง 15 คนก่อน และด้วยจติ ใจท่ีเป็นจิตอาสาในตัวตนของผู้นา การเปล่ยี นแปลง การแบง่ ปนั แจกจา่ ยแลกเปลยี่ นผลผลิตและขยายผลในครวั เรอื นของผนู้ าการเปลยี่ นแปลง ให้กับครวั เรอื นในชุมชน รวมทั้งผู้ด้อยโอกาสผู้ยากไรก้ ลุ่มเปราะบางจากสถานการณ์โควดิ 19 จงึ เป็นท่ีมา ของผู้นาคลังน้าใจ การสรา้ งคลงั อาหารในชุมชน เพือ่ ชว่ ยเหลอื คนในชุมชนให้สามารถพ่งึ ตนเองได้ พออย่พู อ กิน แบ่งปันกัน และสามารถสรา้ งงานสรา้ งอาชีพได้ ต้องอาศัยความรูค้ วามเข้าใจและทักษะประสบการณ์ จากการลงมือทา ทักษะความรูข้ องผูน้ าการเปลย่ี นแปลงจงึ ถูกถ่ายทอด แลกเปล่ียนและเผยแพรอ่ งค์ความรู้ ท่ีหลาย ท้ังในเรอ่ ื งของการเตรยี มดิน การเพาะเมล็ดพันธุพ์ ืช การปลูกพืชผักสวนครวั แต่ละชนิด การดูแล รกั ษา การพัฒนา เป็นอาชีพเสรมิ สรา้ งรายได้ การตลาดและอื่นๆ จึงเป็นแนวคิดท่ีมาของผู้นาคลังความรู้ คู่คุณธรรม ถอดบทเรยี นผนู้ ำ 3 คลงั ตำบลทำกำศ อแม่ทำ จลำพนู / ศพช.ลป

เม่ือผู้นาทาก่อน เห็นผลแบ่งปัน ขยันทากิน ชักชวนขยายผลสู่ครัวเรอื นในหมู่บ้าน ตาบล ด้วยการเอาม้ือสามัคคี แบ่งปันเก้ือกูล สร้างการรบั รู้และการมีส่วนรว่ ม หลากหลายกิจกรรม อาทิ ตล าด นั ด สี เขียว ต ล าด นั ด บุ ญ แ บ่ งปั น ฐาน เรยี นรู้จาก ผู้น าท าก่ อน ท่ี พ ร้อม ถ่ าย ท อดอ งค์ ความ รู้ ส่งเสรมิ ช่องทางการตลาดออนไลน์ จนเกิดผลสาเรจ็ ครวั เรอื นสนใจเกิดการต่ืนตัว และมีส่วนรว่ มปลูกพืช ผักสวนครวั ทว่ั ทั้งตาบลทากาศ ต้นทนุ ต่างกัน..บรบิ ทแตกต่าง แต่เปา้ หมายรว่ มกัน.. วางเป้าหมายรว่ มกัน..สรา้ งคลังอาหารในบา้ น ในชุมชนให้เพียงพอ เหลือแจกจา่ ย แบ่งปันชว่ ยเหลือ ผู้ยากไร้ กลุ่มเปราะบาง เน้นพืชผักปลอดภัย สรา้ งสุขภาพดีทั่วทั้งชุมชน ผู้นาการเปลี่ยนแปลงทั้ง 15 คน หลังจากผ่านการอบรมผู้นาการเปลี่ยนแปลง ได้นาความรู/้ ทักษะ ปฏิบัติกลับไปทาท่ีหมู่บ้านชุมชนของตนเอง โดยแต่ละคนจะเรม่ ิ กิจกรรมสรา้ งคลังอาหารที่บ้านตนเอง ให้ เป็นตัวอย่างก่อน เรม่ ิ ต้นท่ีบ้านดอยแช่หมู่ที่ 3 เป็นหมู่บ้านหลักในการขับเคล่ือนโครงการเสรมิ สรา้ งและ พัฒนาผูน้ าการเปลยี่ นแปลง ทง้ั เป็นหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพยี ง น้อมนาหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียง เป็นวถิ ีชวี ติ มีพระครูวัดดอยแช่ เอ้ือเฟ้ ือสถานที่ แปลงพ้ืนที่ว่างเป็น คลังอาหารของชุมชน ใช้กลไก 3 คุ้มบ้าน คุ้มปันรกั คุ้มฮอมฮัก และ คุ้มปันใจ ขับเคลื่อน สรา้ งคลังอาหารของแต่ละคุ้มบ้าน กาหนดชนิด ผักท่ีปลูกตามแต่ละคุ้ม ยึดหลักการพ่ึงตนเอง การแลกเปลี่ยนเรยี นรู้ กันในหมบู่ า้ น ผา่ นการบรู ณาการความรว่ มมือกันในหมบู่ ้าน ท้ังผู้นาชุมชน กลุ่ม/องค์กรในชุมชน รว่ มกับภาคีเครอื ข่ายการพัฒนา ท้ังทางสานักงานพัฒนาชุมชนและอปท. เป็นกลไกสาคัญในการสรา้ ง ความเข้าใจและการสื่อสารของผู้นากับเจา้ หน้าที่แก่คนในชุมชนอย่างต่อเนื่อง แบ่งปันแจกจา่ ย ชว่ ยเหลือผู้ ยากไร้ กลุ่มเปราะบาง ผู้ด้อยโอกาส และหมู่บ้านใกล้เคียง จงึ ทาให้ชาวบ้านเห็นว่าโครงการนี้เป็นประโยชน์ ต่อชุมชน และได้รว่ มกันปลูกผักสวนครวั มาอย่างต่อเนื่อง บ้านแพะยันต์ ม.2 ผู้นาการเปล่ียนแปลงเป็น ประธานสตรตี าบลทากาศ จงึ ใชอ้ งค์กรสตรเี ปน็ กลไกสาคัญในการสรา้ งคลงั อาหารในชุมชน และขยายผลผา่ น กิจกรรมขององค์กรสตรใี นหมู่บ้านอื่นๆทั่วทง้ั ตาบล มุ่งเนน้ การประชาสัมพันธส์ รา้ งความรูค้ วามเข้าใจให้เห็น ผลงานเชงิ ประจกั ษ์ผา่ นกล่มุ Facebook LINE และการประชุมประจาเดือน ขององค์กรสตร ี การปลูกพืชผักสวนครวั อย่างเป็นระบบ การปลูกหมุนเวยี นไป ตามฤดูกาล และไม่ใช้สารเคมี ผลผลิตจึงเป็นที่ต้องการ ทั้งจากกลุ่ม ผู้บรโิ ภคจากนิคมอุตสาหกรรมลาพูนที่ลูกหลานในหมู่บ้านนาไปขายใน ที่ทางาน และเน่ืองจากเป็นหมู่บ้านที่มีถนนสายหลักผ่านหมู่บ้าน ผลผลิต ของชุมชนจงึ สามารถวางขายได้ตลอดเส้นทาง บ้านท้องฝาย ม.1 มีการ เชญิ ชวนปลกู พืชผักทุกฤดูกาล ได้จดั ทาโครงการซอ้ื ต้นกลา้ พรกิ ผกั ต่างๆ เพื่อแจกจา่ ยนาเอาไปปลกู ในครวั เรอื นและขยายผลต่อในครวั เรอื นอน่ื ต่อไป บ้านหมื่นข้าว ม.4 ได้รบั กลา้ พันธไุ์ ม้จากเทศบาลตาบลทากาศสาหรบั ปลูกในบา้ นและสวน จากการ สารวจความต้องการการปลูกผักของชาวบ้าน โดยการจดชอ่ื ชนิดผักท่ีต้องการ สามารถเลือกได้ตามความ ต้องการ ทาให้ได้ผลผลิตพืชผักสวนครวั ท่ีตรงตามความต้องการของชาวบ้านอย่างแท้จรงิ บ้านเกาะทราย ม.5 มีพื้นท่ีของกานัน จานวน 13 ไร่ ขุดสระ จานวน 3 ไร่ โดยได้รบั การสนับสนุนจากเทศบาลผ่านโครงการ จา้ งงานผดู้ ้อยโอกาส (ผู้พิการ) มาดูแลพื้นท่ี โคก หนอง นา และจะขอขยายผลให้บา้ นเกาะทราย เป็นพื้นท่ี ดาเนินการจุดท่ี 2 โดยขอพื้นที่ 3 ไร่ นาชาวบ้าน 20-30 คน มาขึน้ แปลงเพาะปลกู แบง่ เป็นคนละ 2 แปลง ปลูกผกั สวนครวั คนละชนิด เน้นการปลูกผักปลอดสารพษิ ซง่ึ ชาวบา้ นเกาะทรายได้รบั การส่ังซอ้ื เป็นผักชี ท่ี ส่งขายในราคาท้องตลาด อาทิตยล์ ะ 20 กิโลกรมั บ้านนาห้า ม.7 เรม่ ิ จากการอบรมผู้นาการเปล่ียนแปลง โดยพ้นื ฐานมีการปลกู พืชผักอยู่แลว้ พ้ืนที่ในการปลกู แต่ละบ้านจะน้อย ทางผู้นาการเปลยี่ นแปลง จงึ มกี าร ถอดบทเรยี นผนู้ ำ 3 คลงั ตำบลทำกำศ อแม่ทำ จลำพนู / ศพช.ลป

ประชาสัมพันธส์ รา้ งการรบั รวู้ า่ ผู้นาแต่ละคนปลกู อะไรบา้ ง สามารถมารบั ผลผลติ แบง่ ปนั กันได้ ยดึ หลัก “ปลกู ทุกอย่างที่กิน กินทกุ อย่างทปี่ ลกู ” บ้านแมข่ นาด ม.8 ชาวบา้ นส่วนใหญเ่ ป็นชนเผ่าปกาเกะญอ ผใู้ หญ่บา้ นเปน็ ผ้หู ญงิ ลงมือทาเป็นตัวอย่างก่อน ปลกู พืชผกั สวนครวั หน้าบา้ นหลงั บา้ นด้วยจากัดในสภาพ พ้นื ที่ การส่งเสรมิ การปลกู ผกั สวนครวั ในครวั เรอื น หลกี เลยี่ งการใชส้ ารเคมี เรม่ ิ ต้นจากสานักงานพฒั นา ชุมชนอาเภอแม่ทา นากลา้ ผกั มาแจกจา่ ยใหช้ าวบา้ น ประกอบกับได้เข้ารว่ มโครงการพฒั นาหมู่บ้านเศรษฐกิจ พอเพยี ง จานวน 30 ครวั เรอื น รว่ มกันทาเพาะเห็ด มแี นวคิดจากการทต่ี ัวผู้นาเองได้ลงมอื ปฏิบตั ิจรงิ ทาแลว้ ดีเปน็ ประโยชน์ จงึ อยากให้ชาวบา้ นในหมบู่ ้านทาต่อ อย่างน้อยสามารถลดรายจา่ ยในครวั เรอื นได้และยังมอง ว่าการปลูกผกั เปน็ สิง่ ท่ีดี งา่ ย ครบวงจร ไมต่ ้องได้ซอ้ื ลดรายจา่ ย ไมเ่ ส่ียงต่อสารเคมี บ้านหนองผ้ึง ม.11 เป็น หมู่บา้ นต่อยอดขยายผลโครงการ ฯ เนอื่ งจากเป็นโครงการท่ดี ี ที่มีการขบั เคลอ่ื นการดาเนินงานผ่านการประชุม ชาวบ้านแต่ละกลุ่ม เชน่ กลมุ่ ทาลาไย กลุ่มเกษตรกร กลุ่มปศุสัตว์ และในชว่ ง COVID-19 ได้มกี ารแบ่งปันพืชผกั สวนครวั ให้กับคนในชุมชน ผูด้ ้อยโอกาส กลุ่มเปราะบาง ซง่ึ เป็นการพัฒนาจติ ใจ สรา้ งภมู ิคุ้มกัน และความสามัคคี ในหม่บู ้าน บ้านหนองบัว ม.12 เดิมทีเป็นหมู่บ้านท่ีปลูกพืชผักอยูก่ ่อนแลว้ พอมโี ครงการน้ขี ้นึ จงึ เป็นการสรา้ ง การต่ืนตัวให้ชาวบ้านหันมาปลูกผักสวนครวั กันอย่างต่อเนือ่ ง ครวั เรอื น โคก หนอง นา บ้านท้องฝาย ม.1 จากความคิดอยากมีพืชผักปลอดภัยไว้กินเอง ลดรายจ่าย โดยเรม่ ิ จากต้นปี 2563 ได้ทาการปรบั พื้นท่ีนาจานวน 2 ไร่ เป็นแปลงเกษตรพืชผักผสมผสาน ได้แก่ ไม้ผล สวน ไผ่ เป็นต้น ปลอดสารพิษ อยากกินอะไรก็ปลูกอันนั้น มีการขุดสระตามแนวคิด โคก หนอง นา เชือ่ มคลองไส้ไก่ โดยได้รบั ความรูจ้ ากการอบรม ดูใน Facebook YouTube และลงมือปฏิบัติในพ้ืนท่ี ด้วยบรบิ ทของพื้นท่ีที่ใกล้ ลมุ่ น้าทา ทาให้มีระบบการบรหิ ารน้าที่ดีเหมาะกับการเพาะปลูก จงึ มีการจดั สรรพ้ืนที่แบ่งเป็นโซน ท้ังโซนปลูกผัก โซนปลกู ไมผ้ ล ทาให้ชาวบ้านสนใจเข้ามาศึกษาเรยี นรู้ เป็นพนื้ ที่เรยี นรชู้ ุมชนในหมบู่ ้านทอ้ งฝาย เป็นตัวอย่างท่ีเกิดข้ึนจากแนวคิดผู้นาทาก่อน ผ่านโมเดลผู้นาสามคลัง ของผู้นาการเปล่ียนแปลงทั้ง 15 คน ท่ีมีรูปแบบในการขับเคล่ือนการสรา้ งคลังอาหารในหมู่บ้านชุมชนของตัวเอง ตามบรบิ ท ต้นทุนของชุมชน และบทบาทหนา้ ทท่ี แี่ ตกต่างกัน ถอดบทเรยี นผนู้ ำ 3 คลงั ตำบลทำกำศ อแม่ทำ จลำพนู / ศพช.ลป

สรา้ งคลังอาหารจากครวั เรอื น...สู่ชุมชน สรา้ งคลงั อาหารตาบล...สู่การแบง่ ปนั และขยายผล ต่อยอด .. ยกระดับสู่...การสรา้ งสุขอยา่ งย่งั ยืน ผู้นาการเปล่ียนแปลงตาบลทากาศ ได้วางแผนขับเคลื่อนการสรา้ งความม่ันคงทางอาหาร เพ่ือการสรา้ ง สุขอย่างยัง่ ยนื ภายใต้กรอบความคิด “TAKAD SMART PLAN” ด้วยหลัก 5 P P - Plant การปลูกพืชผักอย่างเป็นระบบ ทั้งเพื่อการบรโิ ภคในครวั เรอื น การ แบ่งปันชว่ ยเหลือเก้ือกลู ในตาบล การผลิตเพื่อจาหน่ายทั้งตลาดภายในตาบล / ตลาดออนไลน์ผ่านเพจและตลาดตามคาส่ังซอ้ื ของกลุ่ม 4 ร. (โรงเรยี น/โรงแรม/ โรงพยาบาล/โรงงาน) P – Plan แผนการผลิต การบรโิ ภคและการตลาดที่สัมพนั ธก์ ัน P – Product ผลผลติ จากคลังอาหารตาบล P – Price ราคาทีเ่ ปน็ ธรรม P - Public relations การประชาสัมพนั ธส์ รา้ งการรบั รแู้ ละการมสี ่วน รว่ มโดยแบง่ การดาเนนิ งานเป็น 4 ระยะคือ ระยะที่ 1 มีนาคม ถึงเมษายน 2564 สรา้ งคลังอาหารจากครวั เรอื นสู่ชุมชน ด้วยการสรา้ งคลงั อาหารชุมชนตาบลทากาศแห่งแรกทบ่ี ้านดอยแชห่ มทู่ ่ี 3 จานวน 1 ไร/่ ในพน้ื ท่ขี องวดั ที่สนับสนุนให้ใชพ้ ื้นท่จี านวน 9 ไร่ สรา้ งคลังอาหาร ชุมชนเล้ยี งดูคนท้งั ตาบล ด้วยกิจกรรมเอามอ้ื สามัคคี ตลาดนัดสีเขยี ว รวมถึงคลงั อาหารพระธรรมปันสุข สู่ชุมชน ณ วัดดอยแช่ โดยมีเจา้ อาวาสและ ญาติธรรมเป็นผูร้ ว่ มดาเนินการ ถอดบทเรยี นผนู้ ำ 3 คลงั ตำบลทำกำศ อแม่ทำ จลำพนู / ศพช.ลป

ระยะท่ี 2 พฤษภาคม2564 จากคลังอาหารตาบลสู่การแบ่งปันและขยายผล : ได้นาผลผลิตจากคลังอาหารหลัก ของตาบล ไปแบง่ ปนั เกื้อกูล สรา้ งสุขให้คนในตาบล โดยเฉพาะกลุ่มเปราะบางและผู้ทไี่ ด้รบั ผลกระทบจากโควดิ - 19 และขยายกิจกรรมด้วยการขยายพ้ืนที่คลังอาหารตาบลบ้านดอยแช่จาก 1 ไร่ เป็น 3 ไร่ ปลูกผักสวนครวั หลากหลายชนิดและสนับสนุนให้มีกลุ่มเพาะเห็ด ให้เป็นอีกหน่ึงแหลง่ อาหารของตาบล ขยายโซนพ้นื ทค่ี ลังอาหาร เพิ่มอีก 2 จุดณ บ้านหมื่นข้าว ในพ้ืนท่ีแปลงรวม 2 ไร่ และโซนบนดอยซึ่งเป็นชนเผ่ากะเหรย่ ี ง 4 หมู่บ้าน ณ บา้ นแมส่ ะแงะ พน้ื ทแ่ี ปลงรวม 1 ไร่ เพ่ือให้ครวั เรอื นมแี หล่งพืชผักปลอดภัยไวบ้ รโิ ภคมากยงิ่ ขึน้ - จดั ตั้งกองทนุ พนั ธพุ์ ืช เพือ่ เป็นทุนในการจดั หาเมล็ดพันธ/ุ์ กล้าพันธุร์ าคาถูก ให้กับครวั เรอื นใน ตาบล - ส่งเสรมิ ชอ่ งทางการตลาด : ตลาดนัดสีเขียว ณ คลังอาหารตาบลบ้านดอยแช่ เปิดเพจคลังอาหาร ชุมชนตาบลทากาศ ให้พื้นที่สาหรบั ครวั เรอื น ได้นาผลผลิต/ผลิตภัณฑ์ทางการเกษตร ไปจดั แสดง และจาหนา่ ยผา่ นสื่อออนไลน์ ระยะท่ี 3 มิถุนายน 2564 ต่อยอด แบ่งปัน สรา้ งสุข ด้วยการ - ขยายพ้นื ท่ี ณ คลังอาหารชุมชนตาบล บ้านดอยแช่ จาก 3 ไรเ่ ป็น 6 ไร่ - วางระบบนา้ ให้ทว่ั ถึง จดั โซนพื้นท่ีเพอื่ สรา้ งคลงั อาหารเป็นโซนพืชผกั ไมผ้ ล โรงเพาะเห็ด - สรา้ งจุดขยายกล้าพนั ธผุ์ กั พ้นื บา้ น / ฐานเรยี นรกู้ ารเลีย้ งไก่พนั ธไุ์ ข่ / การทาปยุ๋ หมกั อนิ ทรยี ์จาก เศษวัสดุในชุมชน เพ่ือใชใ้ นคลังอาหารของตาบล /ต่อยอดให้เป็นแหล่งเรยี นรขู้ องคนทั้งตาบล/ โดย มีผู้นาการเปล่ียนแปลง เป็นครูพาทา นาสุข / โดยนางบประมาณ หนึ่งแสนบาท จากเงนิ รางวัล/ ไป จดั ซอื้ วสั ดุและลงมือทาด้วยการเอาม้อื สามัคคี - จดั ให้มีการแบ่งปัน เกื้อกูล สรา้ งสุข/ จากคลังอาหารตาบล สู่กลุ่มเปราะบาง ผ่านกิจกรรมตลาดนัด บญุ แบ่งปัน /สุขทง้ั ผู้ให้และผรู้ บั ถอดบทเรยี นผนู้ ำ 3 คลงั ตำบลทำกำศ อแม่ทำ จลำพนู / ศพช.ลป

- แสวงหาความรว่ มมอื เพ่อื สรา้ งสุขอยา่ งย่งั ยนื ด้วยการจดั ทาขอ้ ตกลงกับกลุ่ม 4 ร. เพอ่ื นาผลผลิตที่เหลอื จากการบรโิ ภค และการแบ่งปนั / สู่การตลาด ให้สามารถเล้ยี งดูคนได้ทั้งอาเภอ ด้วย Application ผักดีดอทคอม (อย่รู ะหวา่ งการพฒั นาให้สมบูรณ์แบบ) เป็นการพบกันระหว่างผู้ผลิตและผู้บรโิ ภค โดยมีคาส่ังซ้ือล่วงหน้าจากผู้บรโิ ภค เป็นการสรา้ งความมั่นคงทาง อาหารและการตลาดทส่ี มดุล ครวั เรอื นในตาบลได้ประโยชน์ โดยผู้นาการเปลี่ยนแปลง เป็นผู้บรหิ ารจดั การที่ไมไ่ ด้ มงุ่ หวงั ผลกาไร แต่มุ่งสรา้ งความม่ันคงด้านอาหาร อาชพี และรายได้ให้คนในตาบล เปน็ สาคัญ ระยะที่ 4 กรกฎาคม 2564 ยกระดับสู่การสรา้ งสุขอย่างย่ังยืน ด้วยการพัฒนาให้คลังอาหารตาบลทากาศ บ้านดอยแช่เป็นศูนย์เรยี นรู้ มีฐานเรยี นรูแ้ ละองค์ความรูใ้ ห้บรกิ ารแก่คนในตาบล ได้เรยี นรู้ แบ่งปัน เกื้อกูล ให้ชุมชนเขม้ แขง็ อย่างยงั่ ยืน กิจกรรมนาสุข..และภาคภูมิใจ การสรา้ งคลังอาหารชุมชนตาบลทากาศ ในรูปของแปลงรวมของตาบล ผ่านกิจกรรมเอามื้อสามัคคี จากการมีส่วนร่วม การบูรณาการการทางานของผู้นา ภาครัฐ และประชาชน เพ่ือรว่ มการปลูกพืชผักสวนครวั ทาปุ๋ยหมัก ทาสารชวี ภัณฑ์และขยายกล้าพันธุไ์ ม้ ณ คลังอาหารชุมชนตาบลทา กาศ การเปิดตลาดนัดสีเขียวผักปลอดสารอาหารปลอดภัย เป็นการเปิดโอกาสให้ประชาชนนาผลผลิตจาก ครวั เรอื นมาจาหน่าย สรา้ งตลาดนัดบุญแบ่งปัน ท่ีวัดหม่ืนข้าว มีการนาผลผลิตพืชผักปลอดภัยจากครวั เรอื น ผลิตภัณฑ์ต่างๆในชุมชนเสื้อผ้ามือสอง มาแบง่ ปันแจกจา่ ยให้กับผู้ด้อยโอกาส ผปู้ ว่ ยติดเตียง กลุ่มเปราะบาง เกิด ความสุขท้ังผู้ให้และผู้รบั กระตุ้นการรบั รูแ้ ละการมีส่วนรว่ มของประชาชนในตาบลทากาศ การสรา้ งแอพพลิเคช่ัน ผักดี.com ตาบลทากาศ โดยบุคลากรของโรงพยาบาลแม่ทา เป็น platform ที่ได้รบั การตอบรบั จากประชาชน ตาบลทากาศ สรา้ งชอ่ งทางในการจาหน่ายพืชผักปลอดภัยของครวั เรอื นในชุมชน การต้ังกองทุนเมล็ดพันธุพ์ ืช ถอดบทเรยี นผนู้ ำ 3 คลงั ตำบลทำกำศ อแม่ทำ จลำพนู / ศพช.ลป

ซงึ่ ต้ังขึ้นจากกองผ้าป่าเศรษฐกิจพอเพียง เพ่ือจดั ซอื้ เมล็ดพันธุพ์ ืชแจกจา่ ยแบ่งปันขยายผลสรา้ งคลังอาหารของ ครวั เรอื นในตาบลทากาศ มีแนวทางพัฒนาปรบั รูปแบบกองทุนเมลด็ พนั ธุพ์ ชื เปน็ กองทุนกล้าพันธุ์ เพื่อให้เกิดการ แลกเปล่ยี นหมนุ เวยี นกันในตาบลได้อย่างต่อเนื่องมากกว่าการแจกจา่ ยแต่เพียงเมล็ดพนั ธุ์ ผลสาเรจ็ ในการขับเคลื่อนโมเดล...สู่การขยายผล จากการวางแผนการดาเนินงานอย่างเป็นระบบของผู้นาการเปลี่ยนแปลง เกิดการพัฒนาอย่างต่อเน่ือง สอดคล้องกับแนวทางการสรา้ งความม่ันคงทางอาหารของ FAO ท้ังในด้านปรมิ าณ คุณภาพ ความต่อเน่ืองอย่าง ย่ังยืนและการกระจายท่ัวถึงคนทั้งตาบล เน้นการพ่ึงพาตนเอง พ่ึงกันเอง ตลอดระยะเวลา 3 เดือน ส่งผลให้ สามารถบรรลุเป้าหมายการพัฒนาท่ีย่ังยืนด้วยการขจัดความยากจนด้านอาหาร การยุติความหิวโหยด้านอาหาร การมีหลักประกันสุขภาพดี ด้วยผักปลอดสาร อาหารปลอดภัย ส่งเสรมิ การเติบโตของเศรษฐกิจฐานรากด้วย นวัตกรรม ผักดีดอทคอม รวมถึงขับเคลื่อนการพัฒนาที่สอดคล้องกับ BCG Ecomomy Model ทั้ง ๓ มิติ (เศรษฐกิจชวี ภาพ/ เศรษฐกิจหมุนเวยี น และเศรษฐกิจสีเขียว) ตามหลกั ภมู ิสังคม ต้นทนุ ทางสังคม และบรบิ ทของ ชุมชน การสร้างความมั่ นคงทางอาหารด้ วยแ นวคิ ดผู้ น า 3 คลั ง มุ่ งเน้ นการปลู กพื ชผั กสวนครัว ตามหลักกสิกรรมธรรมชาติ คนในตาบลเข้าถึงแหล่งอาหารปลอดภัย ทั้งผลิตเอง และแบ่งปัน สรา้ งสุขภาวะที่ดี รวมถึงการฟ้ ืนฟูทรพั ยากรธรรมชาติ ตามหลัก 3 R ( Reduce/ Reuse/Recycle) สู่การสรา้ งส่ิงแวดล้อมที่ย่ังยืน ผ่านการช่วยเหลือ เกื้อกูลกันในตาบล เกิดเป็นสังคมแห่งการแบ่งปัน ส่งผลให้คนในตาบลมีคุณภาพชีวติ ที่ดี พึ่งพาตนเองได้ พ่ึงพากันเองได้ และรว่ มกันสรา้ งสุขได้อย่างยั่งยืน โดยมีผู้นาการเปลี่ยนแปลงตาบลทากาศ เป็นกลไกหลักสาคัญในการดาเนินงาน และสามารถยกระดับเป็นศูนย์เรยี นรูค้ ลังอาหารชุมชนตาบลทากาศ เป็นแหล่งเรยี นรูข้ องคนท้ังในตาบล อาเภอและจงั หวดั รวมถึงขยายผลการดาเนินงานในการสรา้ งความมั่นคงทาง อาหารไปยังตาบลใกล้เคียง เช่น ตาบลทาทุ่งหลวง มีแปลงผักรวมของหมู่บ้านและตาบล เป็นคลังอาหาร ท่ีสามารถใชท้ ี่ว่างของหมูบ่ ้าน สรา้ งแหลง่ อาหารเพอื่ เล้ยี งดูคนทั้งตาบล ถอดบทเรยี นผนู้ ำ 3 คลงั ตำบลทำกำศ อแม่ทำ จลำพนู / ศพช.ลป

ปัจจยั สนับสนุน ท่ีเอ้ือต่อความสาเรจ็ ในการขับเคล่ือนตามโมเดลผู้นาสามคลัง 1) ผู้นาการเปลี่ยนแปลงตาบลทากาศทุกคน มีความมุ่งม่ันตั้งใจ เห็นความสาคัญของการพัฒนาและ การเปลี่ยนแปลงตาบลให้ดียิ่งข้ึน จึงให้ความรว่ มมือและรว่ มคิด รเิ รม่ ิ สรา้ งสรรค์ ลงแรง รว่ มด้วยช่วยกัน ขับเคลื่อนการดาเนินงานอย่างต่อเนื่อง ประกอบกับผู้นาทุกคนมีทักษะความรูเ้ ฉพาะตนที่หลากหลาย ที่สามารถ เก้ือกูลการขับเคล่ือนการดาเนินงานได้อย่างเต็มประสิทธภิ าพ - ผู้นาหัวใจนักพฒั นา...มาด้วยใจ ทาด้วยใจ ทาประโยชน์ให้ชุมชน เพ่อื ให้บรรลุเป้าหมาย “สุขภาพกายดี สุขภาพใจดี” มคี วามสุขทงั้ ผู้นาและประชาชน ในหมู่บา้ น - มกี ารแบง่ บทบาทหนา้ ที่ชดั เจน ชว่ ยเหลือกัน วางแผน การทางานรว่ มกัน ผา่ นการประชุมประจาเดือนทุกวันที่ 20 2) ผู้บรหิ ารระดับอาเภอ นายอาเภอแม่ทา ให้ความสาคัญกับการพัฒนาผู้นาและการสรา้ งความมั่นคง ทางอาหาร ให้การสนับสนุนการดาเนินงานอย่างเข้าใจ เข้าถึงและพัฒนาบนพ้ืนฐานของสภาพสังคมตาบล ชว่ ย กากับ ดูแล ประสานงานหนว่ ยงานภาคีทกุ ภาคส่วนสนับสนุนกิจกรรมของผู้นาการเปลยี่ นแปลงในทกุ มติ ิ 3) ผู้บรหิ ารท้องถิ่นทั้ง 2 แห่ง (เทศบาลทากาศและเทศบาลทากาศเหนือ) ให้การสนับสนุนการ ดาเนนิ งาน ท้ังวสั ดุ อปุ กรณ์ บุคลากรในการดาเนินงานของผู้นาการเปลี่ยนแปลง 4) ผู้ใหญ่บ้าน ผู้นาชุมชน ประชาชน ตาบลทากาศ ให้ความรว่ มมือในการสรา้ งความม่ันคงทางอาหาร ป ลู ก พื ช ผั ก ส ว น ค รั ว อั น เ กิ ด จ า ก ก า ร ส่ื อ ส า ร ส ร้ า ง ก า ร รั บ รู้ แ ล ะ ก า ร มี ส่ ว น ร่ ว ม จากการส่ือสารหลากหลายชอ่ งทาง ทงั้ กลมุ่ ไลนต์ าบล หมบู่ า้ น ไลน์กล่มุ ต่างๆ เพจเฟสบุค และการประชาสัมพนั ธผ์ ่านผู้นาทาก่อน และการส่ือสารทางหอกระจายข่าว 5) ผ้นู าทางศาสนาในพ้ืนที่ มแี นวคิดการพฒั นาทีส่ อดคลอ้ งกับ ผ้นู าการเปลีย่ นแปลง ให้การสนับสนุนการดาเนินงานท้ังวสั ดุ อปุ กรณ์ ปัจจยั การผลิต อาหารและงบประมาณ อยา่ งต่อเนื่อง 6) ภาคเอกชนในพื้นท่เี ห็นความสาคัญของการสรา้ งความม่ันคงทางอาหาร สนับสนนุ ท้ังวัสดุบารงุ ดิน (มลู สุกร) และรบั ซอ้ื ผลผลติ ที่เหลือจากการแบง่ ปันในราคาท่ีเป็นธรรม 7) หนว่ ยงานภาคีการพฒั นา ให้การสนับสนนุ การดาเนินงานอย่างต่อเน่ือง 8) สานักงานพัฒนาชุมชนอาเภอ ได้ใชห้ ลักการพฒั นาชุมชนใน การขับเคลอ่ื นการดาเนินงาน กระตุ้นการดาเนินงาน เอื้ออานวยกระบวนการ ขบั เคลือ่ น เปน็ องค์กรพเ่ี ลี้ยงที่สรา้ งความไวว้ างใจให้กับผู้นา เปน็ เพ่ือนรว่ มคิด เป็นมติ รรว่ มสรา้ งด้วยกระบวนการพฒั นาชุมชน ปัญหาอุปสรรค ข้อจากัดในการขับเคลื่อนโมเดลและวธิ กี ารแก้ไขปัญหา 1) เวลาในการขับเคลื่อนงาน : ผู้นาทุกคนต่างมีภารกิจ จาเป็นต้องบรหิ ารเวลาในการดาเนินงาน โดยเฉพาะการเอามื้อสามัคคีและการสรา้ งคลังอาหาร ณ แปลงรวม ด้วยการแบ่งทีมไปดาเนินการ การนัดหมาย ในช่วงเวลาตอนเย็น หลังจากผู้นาเสรจ็ สิ้นจากภารกิจหลัก หาทีมผู้ช่วยในการดาเนินงานจากผู้นาชุมชนใน หมูบ่ า้ น รว่ มเปน็ คณะทางาน และการเอาม้อื สามัคคี ถอดบทเรยี นผนู้ ำ 3 คลงั ตำบลทำกำศ อแม่ทำ จลำพนู / ศพช.ลป

2) งบประมาณในการดาเนินงาน: การขับเคลื่อนการดาเนินงานของผู้นาการเปลี่ยนแปลงตาบลทากาศ ด้ วยแ นวคิ ดผู้ น า 3 คลั ง ไม่ มี งบประมาณ สนั บสนุ นกระบวนการท างาน ตลอดระยะเวลา 3 เดื อน ผู้นาการเปล่ียนแปลงได้ประสานหน่วยงานภาคีสนับสนุนค่าอาหารกลางวัน ปัจจัยการผลิตต่างๆ เพ่ือสรา้ งคลัง อาหารตาบล เช่น ชมรมกานันผู้ใหญ่บ้านตาบลทากาศ สนับสนุนทั้งเงนิ และวัสดุ วัดดอยแช่สนับสนุนอาหาร กลางวนั อาหารเย็น โรงงานสนับสนุนมูลสุกร สานักงานพัฒนาชุมชนสนับสนุนอาหารกลางวนั อาหารว่าง รวมท้ัง ผนู้ าทุกคนลงขนั รวมทุนในการจดั หาอาหารการกินในการเอาม้ือสามัคคี บทสรุป....ผ่านเวทีถอดบทเรยี น พัฒนาการอาเภอแม่ทา กล่าวว่า ตลอดระยะเวลา 3-4 เดือน ผู้นาตาบลทากาศมีศักยภาพใน การบรหิ ารจัดการ โดยเชิญ ชวนชาวบ้ านมาร่วมกั นพั ฒ นา เกิ ด กระบวนการพัฒนาชุมชนสู่ผู้นาการเปลี่ยนแปลง มีพช. เข้ามากระตุ้นให้ เกิดกระบวนการมีส่วนรว่ ม ด้วยหลัก “เข้าใจ เข้าถึง พัฒนา” เข้าใจ บรบิ ทพื้นที่ เข้าถึงปัญหาข้อจากัดของผู้นา ให้บทบาทผู้นาได้แสดง ความคิ ดเห็ น มีส่วนร่วม และประสานความร่วมมือกั บผู้นา อช. ครวั เรอื น โคก หนอง นา รวมถึงกลุ่ม/องค์กรในชุมชน เป็นวทิ ยากร กระบวนการและผู้ประสานงานภายในตาบล นอกจากน้ี ยังจดั ให้มีเวทีการแลกเปล่ียนเรยี นรู้ โดยมุ่งหวังให้ตาบล ทากาศ ใชพ้ ้ืนที่แห่งน้ี (คลงั อาหารชุมชน) ในการรว่ มวางแผนขับเคลือ่ นโครงการอ่ืน ๆ ระดับตาบล โดยให้บทบาท ผู้นาในการมีส่วนรว่ มและความรว่ มมือของคนในตาบลรว่ มกันขับเคลื่อนงานจนบรรลุผลสาเรจ็ ทั้งยังได้รบั การ สนับสนนุ จากหน่วยงานภาครฐั ภาคเอกชน เข้ามาชว่ ยในการขับเคล่ือนงาน ได้แก่ บรษิ ัท แม่ทาวพี ีเอฟ สนับสนุน การตลาดและแบ่งปันมูลหมูในการทาปุ๋ย โรงพยาบาลอาเภอแม่ทา ช่วยพัฒนาแอพลิเคช่ัน ผักดี .com สรา้ งการตลาดและการประชาสัมพันธก์ ารเข้าถึงขอ้ มลู ข่าวสารแก่ประชาชน การถอดบทเรยี นผลงานความสาเรจ็ ในการขับเคลอ่ื นกลไกผู้นาการเปล่ียนแปลงสู่การบรหิ ารจดั การ ชุมชนท่ีเข้มแข็งและจัดทาโมเดลต้นแบบ 4 ภาค โดยตาบลทากาศ อาเภอแม่ทา จงั หวัดลาพูน เป็นตาบล ท่มี ีผลการดาเนินงานดีเด่น เกิดผลสาเรจ็ ในการขับเคล่ือนการดาเนินงานพัฒนาชุมชนในพ้ืนที่ ใชพ้ ลังชุมชน ในการเสรมิ สรา้ งความมั่นคงทางอาหาร สรา้ งภูมิคุ้มกันทางสังคม และสรา้ งสิ่งแวดล้อมให้ยั่งยืน ในภาวะ วกิ ฤตการแพรร่ ะบาดของโรคติดเชอ้ื ไวรสั โคโรนา 2019 (COVID-19) ท่ียึดหลักผู้นาต้องทาก่อน เห็นผล แบ่งปัน ขยันทากิน และชกั ชวนขยายผลสู่ครวั เรอื นในหมู่บ้าน ตาบล ด้วยการเอามื้อสามัคคี แบ่งปนั เก้ือกูล ผ่านการสรา้ งการรบั รูแ้ ละการมีส่วนรว่ มของคนในชุมชน สู่การสรา้ งคลังอาหารชุมชนตาบลทากาศข้ึน ผ่าน โมเดลผู้นาสามคลัง คลังอาหาร คลังน้าใจ คลังความรูค้ ู่คณุ ธรรม โดยยึดหลัก TAKAD SMART PLAN (5P) ซึ่งกลไกสาคัญในการขับเคลื่อนและบูรณาการการทางานรว่ มกัน เกิดจากการมีส่วนรว่ มของคนในชุมชน ถอดบทเรยี นผนู้ ำ 3 คลงั ตำบลทำกำศ อแม่ทำ จลำพนู / ศพช.ลป

ความสามคั คี การสนับสนุนจากภาคีเครอื ข่ายภาคส่วนต่างๆ และผู้นาการเปลี่ยนแปลงทั้ง 15 คนของตาบล ทากาศ เป็นแกนหลักในการบรหิ ารจัดการชุมชนให้เกิดความเข้มแข็ง พึ่งตนเองได้ตามหลักปรชั ญาของ เศรษฐกิจพอเพียง สู่การสรา้ งความม่ันคงทางอาหารด้วยคลังอาหารชุมชนตาบลทากาศ เพ่ือดูแลประชาชน ในหมู่บ้าน ตาบล อาเภอ และขยายผลไปทุกภาคส่วน ในการฝ่าพ้นวกิ ฤต COVID-19 ซึ่งปรากฏผลสาเรจ็ เป็นรูปธรรมตามคติพจน์ \"1 หมู่บ้าน สามารถดูแลได้ทั้งตาบล สรา้ งความมั่นคงทางอาหารด้วยหลักปรชั ญา ของเศรษฐกิจพอเพียง\" ศูนย์ศึกษาและพัฒนาชุมชนลาปาง ถอดบทเรยี นผนู้ ำ 3 คลงั ตำบลทำกำศ อแม่ทำ จลำพนู / ศพช.ลป