อาจารย์เสรี หวังในธรรม

บุคคลสำคัญทางนาฏศิลป์ เสรี หวังในธรรม

ก คำนำ รายงานฉบับนี้เป็นส่วนหนึ่งของวิชา นาฏศิลป์ รหัสวิชา 133102 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 โดยมีจุดประสงค์เพื่อศึกษาความรู้ที่ได้ จากเรื่องบุคคลสำคัญทางนาฏศิลป์ และการละครไทย ซึ่งรายงานนี้มีเนื้อหาเกี่ยวกับความรู้จาก อินเตอร์เน็ต ผู้จัดทำได้เลือกหัวข้อนี้ในการทำรายงาน เนื่องมาจากเป็นเรื่อง ที่น่าสนใจ และ ต้องขอขอบคุณ คุณครู กุลรัศมิ์ ผู้ให้ความรู้และ แนวทาง การศึกษา เพื่อน ๆ ทุกคนที่ให้ ความช่วยเหลือมาโดย ตลอดผู้จัดทำหวังว่า รายงานฉบับนี้จะให้ความรู้ และเป็น ประโยชน์แก่ผู้อ่านทุก ๆ ท่าน นางสาวภาริดา ใจบุญ ผู้จัดทำ

สารบัญ ข คำนำ ก สารบัญ ข บรรณานุกรม ค ประวัติ 1-2 ผลงาน 3-6 เกียรติคุณ 7

1 ประวัติ อาจารย์เสรี หวังในธรรม เกิดเมื่อวันที่ 3 มกราคม 2480 ที่ กรุงเทพมหานคร ได้รับการศึกษาชั้นอนุบาลที่โรงเรียน ศรีจรุง จากนั้นก็ได้ไปศึกษาต่อชั้นประถมที่ โรงเรียนปิยวิทยา ชั้นมัธยมต้น ที่โรงเรียนชิโนรส แล้วจึงย้ายไปเรียนต่อที่โรงเรียน นาฏศิลป์ของกรม ศิลปากร ตามลำดับ ณ ที่นั้น ท่านได้ศึกษาศิลปะการแสดงแขนง ต่างๆ ทั้งดุริยางค์ไทยและสากล คีตศิลป์ไทย ศิลปะการแสดงละคร และโขน เป็น ต้น เมื่อจบการศึกษา ในปี 2497 แล้ว ท่าน ได้เข้ารับราชการในแผนก ดุริยางค์ไทย กอง การสังคีต กรมศิลปากร จนกระทั่งถึงปี 2505 ท่านก็ได้รับ ทุนให้ไปศึกษาต่อที่มหา วิทยาลัยอีสต์เวสต์เซนเตอร์มลรัฐฮาวาย ประเทศสหรัฐอเมริกาเป็นเวลา 3 ปีจึงได้กลับ มา รับราชการต่อที่ต้นสังกัดเดิม

2 ตั้งแต่เริ่มต้นเข้ารับราชการจวบจนปัจจุบัน อาจารย์เสรี หวังในธรรม นับเป็น ผู้ที่มีบทบาทสำคัญอย่างสูงยิ่ง ทั้งในฐานะ นักแสดง นักประพันธ์ นักดนตรี นักร้อง นักพูด นักบรรยาย ผู้อำนวยการสร้าง ผู้กำกับการแสดง และ นักบริหารที่ได้ใช้ความรู้ ความสามารถของตนสร้างความบันเทิง และเผยแพร่ศิลปวัฒนธรรมไทย ให้เป็นที่ นิยม แพร่หลายในหมู่คนไทย และเป็นที่รู้จักไปทั่วโลก

3 ผลงาน ในด้านการแสดงนั้น ท่านศิลปินผู้มีความสามารถหลากแขนง และหลาย บทบาท ทั้งบทพระนางยักษ์ ลิง กษัตริย์ ฤษี พราหมณ์ ขุนนางตัวดี ตัวโกง ตัวตลก ฯลฯ จนเป็นที่รู้จักและชื่นชอบของผู้ชมและถือเป็นตัวชูโรงของ ละครกรมศิลปากรมา เป็นเวลายาวนาน บทบาทดีเด่นที่เป็นที่กล่าวขวัญของคนดูได้แก่ บท “พระมหาเถรกุ โสดอ” ในละครเรื่องผู้ชนะสิบทิศ “เถรขวาด” ในเรื่อง ขุนช้าง ขุนแผน “ชูชก” ในเรื่อง พระเวสสันดร “ท้าวเสนากุฏ” ใน เรื่อง สังข์ศิลป์ชัย \"นางมณฑา\" ในเรื่อง สังข์ทอง ตอน มณฑาลงกระท่อมหาเนื้อหาปลา ฯลฯ

4 ส่วนในด้านการประพันธ์ ท่านก็ได้แต่งบทโขน ละคร ลิเก เพลงไทยสากล บท อวยพร และบทเบ็ดเตล็ด ก เป็นจํานวนมาก ดังจะขอหยิบยกมาเป็นตัวอย่างดังนี้ บทโขน ได้แก่ เรื่องรามเกียรติ์ทุกตอน ตั้งแต่เริ่มต้นจนจบ และบทโขนที่แต่ง จากเรื่องนารายณ์สิบปาง และ บทโขนตามตำนานพื้นเมืองของจังหวัดลพบุรี เป็นต้น ทบทละคร ได้แก่ บทละครใน ละครนอก ละครพันทาง ละครเสภา ละครพูด เรื่องที่ได้รับความนิยมสูงสุด เรื่องหนึ่ง ได้แก่ บทละครพันทาง เรื่อง ผู้ชนะสิบทิศ บทลิเก ได้แก่ เรื่องจันทโครพ และพระหันอากาศ เป็นต้น บทเพลงไทยสากล ได้แก่ เพลงรอยเบื้องยุคลบาท สถิตในหทัยราษฎร์ กล่อม พระขวัญเพื่อผู้มีดนตรีการ เรา คือคนไทย สมเด็จพระมิ่งแม่ มหาวชิราลงกรณ์ สมเด็จพระปิยชาติ อิฐเก่าก้อนเดียว ฯลฯ บทอวยพร ได้แก่ บทถวายพระพรพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว สมเด็จพระ นางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ และพระบรมวงศานุวงศ์ในมงคลวโรกาสต่างๆ

5

6 นอกจากผลงานในด้านต่างๆ ที่กล่าวมาแล้ว อาจารย์เสรี หวังในธรรม ยังเป็น ศิลปินที่มีความคิดริเริ่มดีเด่น และมี “ไฟ” ในการทำงานที่โชติช่วงอยู่ตลอดเวลา โดย ท่านได้ริเริ่มจัดทำรายการแสดงประเภทต่างๆ ที่ให้ทั้ง สาระประโยชน์และความบันเทิง เช่น รายการชุด ดนตรีไทยพรรณนา ซึ่งเป็นรายการที่ให้ความรู้เกี่ยวกับดนตรีไทย ใน แง่มุมต่างๆ รายการชุดนาฏยาภิธาน อันเป็นรายการที่ว่าด้วยเรื่องการแสดงละคร แบบต่างๆ รายการชุดขับขาน วรรณคดี อันว่าด้วยเรื่องเกี่ยวกับวรรณคดีต่างๆ ที่นำ มาจัดทำเป็นบทนาฏกรรม ทั้งยังได้คิดริเริ่มจัดทำรายการ ศรี สุขนาฏกรรม ซึ่งเป็น รายการที่ประกอบการละเล่นต่างๆ เช่น โขน ละคร ลิเก ฟ้อนรำ ระบำ เซ็ง ในรูปแบบ สารพัน บันเทิงจนเป็นรายการที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างสูง รวมทั้งรายการธรรมะ บันเทิง ซึ่งเป็นรายการแสดงที่ว่าด้วย เรื่องของธรรมะ และศีลธรรม อันล้วนแต่ยัง ประโยชน์แก่ส่วนรวมทั้งสิ้น

7 จากเกียรติประวัติดังกล่าว ทำให้ท่านได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติให้เป็น ศิลปินแห่งชาติ สาขา ศิลปะการแสดง (ศิลปะการละคร) เมื่อปีพุทธศักราช 2531

ค บรรณานุกรม TUL . (2561). เสรี หวังในธรรม. ค้นจาก http://https://www.artbangkok.com/?p=5023 ArtBangkok . (2555). มหาเวสสันดรชาดก. ค้นจาก http://www.digitalschool.club/digitalschool /thai2_4_1/thai5_2/page5.php Phoenix . (2550). อาลัย ครูเสรี หวังในธรรม. ค้นจาก http://https://medinfo.psu.ac.th/pr/WebBoard/readboard.php ? id=10536