ใบความรู้ เรื่องระบบเศรษฐกิจ-1

ใบความรทู้ ่ี 1 เร่ืองระบบเศรษฐกจิ ส่อื การสอนสังคมศึกษา ชน้ั ม.2

อ่านเพม่ิ เติมระบบเศรษฐกจิ ระบบเศรษฐกิจคืออะไร ? ระบบเศรษฐกิจคือระบบที่สังคมหรือประเทศต่างๆใช้ในการจัดสรรทรัพยากร ทั้งในเรื่อง การผลิต การกระจาย และการบริโภค สินค้าและบริการในสังคมน้ันๆ เราจะทราบว่าระบบ เศรษฐกจิ ทส่ี งั คมนนั้ ใชอ้ ยคู่ ือระบบอะไร เราพิจารณาไดจ้ ากปจั จัย 4 อยา่ ง ได้แก่ 1. ความสามารถของประชาชนและเอกชนในการเป็นเจ้าของทรัพย์สินและปัจจัยการ ผลติ 2. เสรีภาพของประชาชนและเอกชนในเลือกการผลิต กระจาย และบริโภค สินค้าและ บริการ 3. การใชก้ ลไกราคามากาหนด ประเภท จานวน และราคาสินคา้ และบรกิ าร กลไกการตลาดคือภาวะที่ราคาสินค้าในตลาด มีการเปลยี่ นแปลงข้ึนลงตามกาลังความต้องการซื้อ (อปุ สงค)์ และความต้องการขาย (อุปทาน) 4. บทบาทของรัฐบาลในการจัดการการผลิต การกระจาย และการบริโภค สินค้าและ บรกิ าร เราสามารถแบ่งระบบเศรษฐกิจได้เป็น 3 ระบบหลักๆ ได้แก่ ระบบทุนนิยม ระบบสังคม นิยม และระบบแบบผสม ระบบเศรษฐกิจแบบทุนนิยม เป็นระบบที่ 1) ประชาชนและเอกชนมีกรรมสทิ ธิเ์ ปน็ เจ้าของทรพั ยส์ นิ ต่างๆได้ตามกฎหมาย 2) ประชาชนและเอกชนมีเสรีภาพในการตัดสินใจด้านการผลิต กระจาย และบริโภค สินค้าและบริการ 3) เนื่องจากประชาชนและเอกชนมีกรรมสิทธิ์เป็นเจ้าของทรัพย์สินต่างๆ และมีเสรีภาพ เต็มที่ ผู้ซื้อและผู้ขายใช้กลไกราคาเป็นตัวกาหนด ว่า จะมีการผลิตอะไร เท่าไหร่ และเพือ่ ใคร เช่น ถ้ามีความต้องการซื้อ (อุปสงค์) คอมพิวเตอร์ตั้งโต๊ะ ผู้ผลิตก็จะผลิตสินค้าน้ันขึ้นมาให้ผู้ที่ต้องการ ถา้ ผลติ มากเกนิ ไปสินคา้ จะลน้ ตลาด ทาใหผ้ ู้ผลติ ลดการผลติ ลงจนถงึ จดุ ดลุ ยภาพ

4) รัฐจะไม่เข้ามาแทรกแซงหรือบังคับเอกชนในการตัดสินใจด้านการผลิต กระจาย และ บริโภค สนิ คา้ และบริการ ข้อดีของระบบทุนนิยม คือเป็นระบบท่ีผลลัพธ์ว่าผลิตอะไร เท่าไหร่ และเพื่อใคร เป็นไป ตามความต้องการของประชาชน และประชาชนและเอกชนก็ได้รับผลประโยชน์ ตอบแทนจาก กาลัง ความคิด ความสามารถ และความถนัดของตัวเองอยา่ งเต็มที่ ข้อเสียของระบบทุนนิยม คือ จะมีความเหล่ือมล้าด้านรายได้สูง ผู้มีปัจจัยการผลิตหรือมี ความสามารถมากกว่าจะมีฐานะความเป็นอยู่ที่แตกต่างจากกลุ่มผู้ด้อยโอกาสมาก และยังมีการใช้ ทรพั ยากรอย่างส้ินเปลือง เนื่องจากมีการใช้ทรัพยากรเพ่ือตอบสนองความต้องการประชาชนอยา่ ง เต็มท่ีโดยไม่มีผู้ควบคุมอนุรักษ์ เช่นถ้ามีความต้องการนาเท่ียวดาน้า ก็จะมีการทาทัวร์ดาน้า มากมายโดยไม่มีการใส่ใจว่าบางฤดเู ป็นฤดวู างไข่ของปลา ควรมีการพักทะเลส่วนน้นั บา้ ง เป็นต้น ระบบเศรษฐกจิ แบบสงั คมนยิ ม เปน็ ระบบท่ี 1) รัฐบาลเป็นเจ้าของทรัพย์สินและปัจจัยการผลิตในประเทศ ประชาชนและเอกชนไม่มี สิทธเิ์ ปน็ เจา้ ของทรัพย์สินและปจั จยั การผลติ 2) รัฐบาลไม่ใช่กลไกการตลาดเป็นผู้ตัดสินใจ ว่าจะผลิตอะไร เท่าไหร่ อย่างไร และเพื่อ ใคร โดยเน้นมุ่งหมายความเสมอภาคในสังคมเป็นหลัก โดยประชาชนและเอกชนไม่มีเสรีภาพใน การตัดสินใจด้วยตวั เอง ประเทศที่มีระบบเศรษฐกิจแบบสังคมนิยมจะมความเข้มข้นในการเข้าควบคุมของรัฐท่ี ต่างกนั ในบางประเทศ เช่นเกาหลีเหนอื รัฐบาลจะเข้ามาควบคุมกิจกรรมทั้งการผลิต การกระจาย และการบริโภคสินค้าและบริการท้ังหมด แต่ในบางประเทศ เช่น เวียดนาม รัฐอาจครอบครอง ปัจจัยการผลิตท่ีสาคัญเช่นท่ีดิน แต่ให้อิสระกับประชาชนได้เลือกประกอบอาชีพและทาธุรกิจ ตราบใดท่ไี มก่ ารกระทาน้ันไม่มีผลตอ่ สวัสดิการของคนส่วนมากในสังคม ข้อดีของระบบสังคมนิยม คือประชาชนมีสวัสดิการและการกระจายรายได้ที่ค่อนข้าง ทดั เทียมกนั ขอ้ เสียของระบบสังคมนิยม คือประชาชนขาดเสรีภาพในการเลือกบรโิ ภค และประกอบการ ท้ังยังไม่สามารถเป็นเจ้าของกรรมสิทธ์สินทรัพย์ได้เต็มท่ี ทาให้ขาดแรงจูงใจในการทางานและ ประกอบการ นอกจากน้ีการที่รัฐบาลเป็นผู้วางแผนควบคุมการผลิตหลายด้าน ทาให้เสี่ยงต่อการ วางแผนและคาดคะเนผดิ พลาดได้ ระบบเศรษฐกจิ แบบผสม

ประเทศส่วนใหญ่ในโลกขณะนี้รวมถึงประเทศไทยใช้ระบบเศรษฐกิจแบบผสม น่ันคือมี ลกั ษณะผสมระหวา่ งทนุ นยิ มและสังคมนิยม โดยเป็นระบบท่ี 1) ประชาชนและเอกชนมีกรรมสิทธิ์เป็นเจ้าของทรัพย์สินส่วนใหญ่ได้ได้ตามกฎหมาย โดยรัฐจะเข้ามาควบคุมเฉพาะส่วนท่ีมีผลกระทบต่อสงั คม เชน่ ที่ดินของป่าสงวนรัฐจะปกป้องไม่ให้ เอกชนไปใช้ผลประโยชน์ 2) ประชาชนและเอกชนมีเสรีภาพในการตัดสินใจด้านการผลิต กระจาย และบริโภค สินค้าและบริการ โดยรัฐจะออกกฎหมายควบคุมในส่วนท่ีกระทบสังคมเช่นด้านส่ิงแวดล้อม และ รัฐอาจเขา้ มาผลิตสาธารณปู โภคทม่ี ีต้นทนุ สงู เชน่ การไฟฟา้ และการประปา เอง เป็นตน้ 3) กลไกราคาเป็นตัวกาหนด ว่า จะมีการผลิตอะไร เท่าไหร่ และเพ่ือใคร รัฐจะช่วยดูแล ไม่ให้มีการเอารัดเอาเปรียบ เช่นการป้องกันการผูกขาดของเอกชน หรือการตั้งค่าแรงข้ันต่าเพ่ือ ปกปอ้ งคณุ ภาพชวี ติ ของประชาชน 4) จะเห็นไดว้ า่ รัฐเขา้ มามีสว่ นในการควบคมุ และตดั สนิ ใจทางเศรษฐกจิ รว่ มกับภาคเอกชน ข้อดีของระบบผสม คือประชาชนเป็นเจ้าของปัจจัยการผลิตและมีอิสระ จึงมีแรงจูงใจให้ ขยายการผลิตซง่ึ เออ้ื ต่อการพัฒนาประเทศ และในเวลาเดียวกันรฐั ก็สามารถเขา้ ไปดแู ลเร่ืองความ เหล่อื มลา้ และคุณภาพชีวิตในสงั คมไดใ้ นระดับหนึ่ง ข้อเสียของระบบผสม คือถ้ารัฐเข้าไปควบคุมมากเกินไปก็อาจเกิดปัญหาการวางแผนทาง เศรษฐกิจท่ีผิดพลาด เหมือนข้อเสียของระบบสังคมนิยม และการที่ภาครัฐสามารถออกกฎท่ีมีผล ตอ่ ภาคเอกชนมากๆ ก็อาจจะก่อให้เกิดการชอ่ โกงเพื่อผลประโยชนไ์ ด้ สรปุ - ระบบเศรษฐกิจแบบทุนนิยม เป็นระบบที่ภาคเอกชนมีสิทธ์ในการคอบครองกรรมสิทธิ์ ปัจจัยการลิต และมีเสรีภาพในการตัดสินใจในการประกอบการและบริโภค โดยมีกลไกการตลาด เปน็ ตวั ชว่ ยกาหนดวา่ จะผลติ อะไร เทา่ ไหร่ อย่างไร เพอื่ ใคร - ระบบเศรษฐกิจแบบสังคมนิยม เป็นระบบที่ภาครัฐเป็นผู้วางแผนและตัดสินใจใน กิจกรรมทางเศรษฐกิจ เอกชนไม่มีสิทธิ์ในการคอบครองทรัพย์สิน และไม่มีอิสระในการดาเนิน กิจกรรมทางเศรษฐกิจ - ระบบเศรษฐกิจแบบผสม เป็นระบบทภ่ี าคเอกชนและรัฐร่วมกันตัดสินใจในกิจกรรมทาง เศรษฐกจิ ประเทศไทยใช้ระบบเศรษฐกจิ แบบผสม ทีม่ า: https://www.bootcampdemy.com/content/162- ความหมายของระบบเศรษฐกิจ-และระบบเศรษฐกิจของโลกและ ประเทศไทยในปจั จบุ ัน

แสกนเพื่อดู VDO เรื่องระบบเศรษฐกิจ