Yoko Ono

Yoko Ono

บทนำ� หากคุณรจู้ ักวงดนตรชี อ่ื ดังอย่าง วงเดอะบีเทลิ ส์ คุณกค็ งจะพอรจู้ กั โยโกะ โอะโนะ (Yoko Ono) มาบ้างไมม่ ากกน็ อ้ ย เพราะเธอนน้ั เป็นภรรยาคนท่ีสองของนกั รอ้ งน�ำในวงเดอะบี เทลิ ส์ นนั่ กค็ อื จอหน์ เลนนอน (John Lennon) ซึ่งคงมีใครหลายๆคนร้สู กึ ไม่ชอบเธอ เพราะ เธอเปน็ เหมอื นชนวนท่ที �ำให้วงเดอะบเี ทลิ สน์ ั้นตอ้ งแตกกัน และยังท�ำใหช้ วี ิตของ จอห์น เลน นอน นกั ร้องชื่อดังก้องโลกระดบั ต�ำนานตอ้ งตกตำ่� ลง แต่ทางผ้จู ดั ทำ� นนั้ อยากให้คณุ ลองมองเธอ ในแงข่ องศิลปนิ ท่ีผลติ ผลงานศิลปะต่างๆออกมาสู่สายตาชาวโลกมากมาย มากกว่าการมองแต่ เพยี งดา้ นชีวิตส่วนตัวของเธอ ซึง่ ถา้ คณุ สามารถมองขา้ มเรอื่ งชวี ติ สว่ นตัวของเธอไปได้ แล้วไปให้ ความสนใจกบั ผลงานศิลปะของเธอเพยี งอยา่ งเดียว คณุ กจ็ ะพบวา่ เธอน้ันถือเปน็ ศลิ ปินท่ีน่ายอม รบั คนหน่งึ เลยทเี ดียว ประภาศรี แซแ่ ต้ 13610169

สารบญั ประวตั ิ 1 วยั เยาว์ 2 ชีวติ การแต่งงาน 4 ชีวิตการเปน็ ศิลปนิ 6 ผลงาน 8 Cut Piece (1964) 10 Bag Piece (1964) 12 Painting to Hammer a Nail (1961) 14 Play It By Trust aka White Chess Set (1966) 16 Ceiling Painting/ YES Painting (1966) 18 Bed-in For Peace 20 Voice Piece for Soprano (1961) 24 WISH TREE (1996) 26 War is over (1969) 30 Apple (1966) 32 Half-a-Room (1967) 34 บรรณนานกุ รม 38



ประวัติ -1-

-2-

วัยเยาว์ โยโกะ โอโนะเกิดเมอ่ื วันท่ี 18 กุมภาพนั ธ์ ค.ศ. 1933 ในกรุงโตเกียว ประเทศญีป่ ่นุ ซึ่งครอบครัวของเธอนัน้ ร�ำ่ รวยและมีช่ือเสียงไปทว่ั ญ่ปี นุ่ มาหลายชวั่ อายคุ นแล้ว เธอมพี นี่ ้องสามคน โดยมีเธอเปน็ พส่ี าวคนโต แม่ของเธอเปน็ จิตรกร ส่วน พอ่ ของเธอเปน็ นกั เปยี โนท่ีมีชอ่ื เสยี งระดบั ประเทศท่ไี ดร้ บั การฝึกฝนมาอยา่ งดเี ยี่ยม ซ่ึงพอ่ ของเธอน้นั มีความฝนั ท่อี ยากจะเปน็ นักเปียโนคอนเสริ ต์ แตส่ ดุ ท้ายพอ่ ของเธอ ก็เลอื กทจี่ ะเปน็ นายธนาคาร เพราะมันดูเป็นเสน้ ทางธุรกจิ ทีม่ ีประโยชนม์ ากกว่าการ เปน็ นกั เปยี โนคอนเสิร์ต ตอ่ มาพ่อของเธอได้รบั มอบหมายใหไ้ ปท�ำงานต่างประเทศ ครงั้ แรกทส่ี หรัฐอเมริกาในปคี .ศ. 1933 และกลบั มาในปคี .ศ. 1937 แต่หลงั จาก น้ันพ่อของเธอก็ย้ายครอบครวั กลบั ไปท่นี ิวยอรก์ ในปคี .ศ. 1940 และไปฮานอย จน สุดท้ายย้ายกลบั มาโตเกยี วในปคี .ศ. 1943 ดว้ ยความท่ีพอ่ ของเธอไมส่ ามารถท�ำตามความฝนั ได้จึงส่งเธอไปเรียน โรงเรยี นดนตรีตง้ั แตอ่ ายสุ ี่ขวบ และหลังจากนัน้ โยโกะ โอโนะก็ไดเ้ ริ่มเขา้ ศกึ ษาท่ี โรงเรยี น Gukushuin ท่มี ชี ่อื เสยี งในโตเกียว ซึง่ หลังจากกลับมาจากนวิ ยอร์ก เธอก็ไป เรียนโรงเรียนประถมท่ี Keimei Gukuen ทเ่ี ปน็ โรงเรยี นประถมท่มี ีชือ่ เสียงอีกแหง่ หน่ึง โดยหลังจากสงครามจบลง โยโกะ โอโนะก็ไดก้ ลบั ไปเรียนที่ Gukushuin อีกครั้ง ซงึ่ หลังจากทเี่ ปิดใหมโ่ รงเรียนกต็ ัง้ อยู่ใกล้กบั พระราชวงั อิมพเี รยี ล และหนึง่ ในเพ่อื น รว่ มชั้นคนสนทิ ของโยโกะ โอโนะกค็ อื เจ้าชาย Akihito ซึง่ แน่นอนว่าเขาจะไดเ้ ป็นเป็น จกั รพรรดใิ นอนาคต -3-

ชวี ติ การแต่งงาน โยโกะ โอโนะได้แตง่ งานคร้ังแรกกบั โทชิ อิจยิ านางิ (Toshi Ichiyanagi) นัก แต่งเพลงชาวญปี่ ุ่น ในปีพ.ศ. 2499 ครงั้ ที่สองเธอได้แตง่ งานกับแอนโทนี คอ็ กซ์ (An- thony Cox) ผสู้ ร้างภาพยนตรช์ าวอเมรกิ ัน ในปีพ.ศ. 2499 โดยมบี ตุ รสาวคนแรกชื่อ เคียวโกะ ชาน คอกซ์ (Kyoko Chan Cox) และเธอไดแ้ ตง่ งานครงั้ ทส่ี ามกบั นักร้องน�ำ ชาวอังกฤษ วงเดอะบเี ทิลส์ ซ่งึ ก็คือ จอห์น เลนนอน เมื่อวนั ท่ี 20 มนี าคม พ.ศ. 2512 โดยมลี กู ชายชอ่ื ฌอน เลนนอน หรือ ฌอน ทาโร โอโนะ เลนนอน (Sean Taro Ono Lennon) ซึ่ง ฌอน เลนนอน เกิดวันเดียวกับบิดาของเขาในวันทจี่ อห์น เลนนอนอายุ ครบ 35 ปี (9 ตุลาคม พ.ศ. 2518) -4-

-5-

-6-

ชีวติ การเปน็ ศิลปิน โยโกะ โอโนะเปน็ คนญี่ปุ่น มอี าชีพเปน็ ทั้งศิลปนิ นักรอ้ ง นักแต่งเพลง ซงึ่ เธออยูใ่ นลทั ธิ Happenings, Avant-garde, Conceptual Art, Fluxus, Feminist Art และ Performance art ท้งั น้เี ธอยงั เป็นนกั กิจกรรมดา้ นสันตภิ าพ มัลตมิ ีเดียชาวญี่ปุ่น-อเมริกนั ซึง่ งานศิลปะการแสดงของเธอนนั้ ยงั ได้ไปแสดงท่ี องั กฤษและทีญ่ ป่ี ุ่นอกี ดว้ ย และเธอยงั เป็นศลิ ปินท่มี แี นวความคดิ เป็นเอกลกั ษณ์ แตกตา่ งจากศิลปนิ คนอ่นื ๆ โดยผลงานตา่ งๆของเธอนัน้ สว่ นใหญม่ กั จะมกี ารเชญิ ชวนใหผ้ ู้ชมได้เขา้ มามีสว่ นร่วมในการสร้างสรรค์ผลงานศิลปะชิ้นน้ันๆของเธออีก ดว้ ย ซง่ึ บา้ งผลงาน เธอไดร้ ่วมกนั สร้างรว่ มกับ จอหน์ เลนน่อน สามคี นปจั จบุ นั ของเธอในขณะนนั้ ในตอนที่เขายงั ไมเ่ สยี ชวี ติ -7-

-8-

ผลงาน -9-

-10-

Cut Piece (1964) ผลงาน Cut Piece (1964) ของเธอถูกนำ� เสนอทโ่ี ตเกยี ว ในศูนย์ศลิ ปะ Sogetsu ซงึ่ เป็นผลงานการแสดงชน้ิ แรกทีแ่ สดงถงึ แนวคิดสตรีนยิ ม เก่ียวกับความ รนุ แรงทางเพศใหป้ รากฏการณต์ อ่ สาธารณะ และมันเป็นหนง่ึ ในตัวอยา่ งแรกของศิลปะ การแสดงอีกด้วย โดยเธอน่ังอย่บู นเวทีพรอ้ มกบั กรรไกรค่หู นึง่ ท่ีอยูต่ รงหนา้ ของเธอ ซึ่ง เธอน่งั บนเวที พร้อมกับพดู เชญิ ชวนใหผ้ ู้ชมเข้ามาตดั เสือ้ ผา้ ของเธอได้ตามสบาย ผู้ชม บางคนก็เขา้ มาหาและตดั ผ้าเปน็ สี่เหลีย่ มเล็ก ๆ จากแขนเสือ้ ของเธอหรือชายกระโปรง ของเธอด้วยความลงั เล ในขณะท่บี างคนดงึ สายรัดชุดช้นั ในของเธอออกไปอย่างไมล่ ังเล เธอยงั คงน่ิงเฉยและไม่แสดงอาการอะไรเลย ตลอดจนกระท่ังการแสดงจบลง และเธอยัง บอกอีกวา่ เสียงกรรไกรท่ีตัดเสอ้ื ผา้ ของเธอน้นั ช่างเป็นเสยี งที่แสนจะไพเราะ โดยผลงานชน้ิ นี้อาศัยความตั้งใจของผชู้ มในการตคี วาม และแม้วา่ ศลิ ปะการ มสี ่วนรว่ มจะเป็นเรือ่ งธรรมดา แต่เธอกเ็ ป็นหน่งึ ในผบู้ ุกเบิกในผลงานอยา่ ง Cut Piece ซ่ึงเธอได้เชญิ ชวนผู้ชมให้กลายมาเปน็ ตวั แทนในการสรา้ งสรรคง์ านศิลปะอกี ด้วย -11-

Bag Piece (1964) Bag Piece (1964) เป็นการแสดงท่ีได้รับอทิ ธิพลมาจากลัทธิ Neo-Dada จัดแสดงที่โตเกียว ณ ศนู ยศ์ ลิ ปะ Sogetsu โดยโอโนะและแอนโทนีค่ ็อกซส์ ามขี องเธอ ในเวลานน้ั การแสดงนจ้ี ะให้บคุ คลสองคนเขา้ ไปในถงุ ดำ� ขนาดใหญ่ ซึ่งสภาพแวดล้อม ภายในน้ันจะมคี วามมดื มดิ และให้พวกเขาถอดเสอื้ ผ้าออก หลังจากนั้นไมก่ ่ีนาทพี วก เขาจะต้องใสเ่ ส้อื ผ้าของพวกเขากลบั ออกมา ซง่ึ มนั ข้นึ อยกู่ บั พวกเขาว่าจะตดั สนิ ใจท่ี จะท�ำอยา่ งไรในขณะท่ีอยใู่ นถงุ ดำ� น้ัน โดยเปา้ หมายของเธอคือการสร้างสถานการณ์ท่ชี ่วยลดความแตกต่างทาง ดา้ นเชอื้ ชาติ เพศ ชนชัน้ และความแตกต่างแบบดั้งเดิมอืน่ ๆ ในขณะทคี่ นสองคนท่ี อยู่ในถงุ ด�ำนน้ั จะรสู้ กึ วา่ ความแตกต่างเหลา่ นล้ี ดลง เนือ่ งจากภายในนนั้ มีสภาพมืด ทำ� ใหม้ องอะไรไมเ่ หน็ อีกทง้ั คนท่อี ยูภ่ ายนอกกไ็ มส่ ามารถสรปุ ไดว้ า่ ภายในนน้ั เกิด อะไรขึน้ บ้างในขณะที่คนสองคนน้ันอยูด่ ว้ ยกันในถุงด�ำ -12-

-13-

-14-

Painting to Hammer a Nail (1961) Painting to Hammer a Nail (1961) เปน็ ผลงานทีเ่ ป็นท่รี ู้จักกันดที ีส่ ุด ชิน้ หนงึ่ ของ โยโกะ โอโนะ ในชว่ งตน้ ทศวรรษ 1960 โดยผลงานชิ้นนีไ้ ดร้ ับอทิ ธิพล มาจากลทั ธิ Neo-Dada เป็นการเชิญชวนใหผ้ ้ชู มไดเ้ ข้ามามีสว่ นรว่ มในผลงานศลิ ปะ โดยการใช้คอ้ นท่ีคลอ้ งอยกู่ บั โซน่ ้ีตอกตะปลู งบนผนื ผา้ ใบที่มีขนาดกวา้ ง 30.5 ซม. และสูง 44.5 ซม. ซึง่ โดยรวมผลงานนไ้ี ดท้ �ำลายบทบาทศลิ ปนิ ทีม่ กั จะไดร้ ับสทิ ธพิ เิ ศษ มากกวา่ คนท่วั ไปจากการเปน็ ศิลปนิ ในการสรา้ งงานศิลปะ โดยขณะน้นั ผลงานนไ้ี ด้จดั แสดงทแี่ กลเลอรีในลอนดอน -15-

Play It By Trust aka White Chess Set (1966) Play It By Trust aka White Chess Set (1966) เป็นผลงานทเี่ ธอ ตอ้ งการแสดงถงึ สันติภาพในช่วงสงครามเยน็ และความขดั แยง้ ของเวยี ดนาม ซง่ึ เกมหมากรุกนนั้ เปน็ สัญลักษณ์ของสงครามและความขัดแยง้ แตเ่ ธอกลับท�ำให้ มนั เปน็ งานอดิเรกทสี่ งบสุขมากขึ้น โดยเนน้ การท�ำงานรว่ มกนั ในการแขง่ ขัน ซึ่ง อย่างทร่ี กู้ ันดีวา่ เกมหมากรุกนนั้ จะต้องมีกระดานทเี่ ป็นสขี าวและด�ำ แตโ่ ยโกะ โอโนะน้นั เลือกทจี่ ะก�ำจดั สดี �ำ (สที ่ีมกั เกยี่ วขอ้ งกบั ความตายหรอื สงคราม) และ แทนทมี่ นั ด้วยสีขาว (สีมกั เกี่ยวข้องกบั สันติภาพความบรสิ ทุ ธ์ิหรือการยอมแพ้) ซ่ึงหมากรกุ ท้ังหมดน้ันจะถกู จดั เรยี งบนกระดานสีขาว โตะ๊ สีขาว และเกา้ อีส้ ี ขาว โดยกฏของเกมหมากรุกทวั่ ไปจะบอกว่า ใหฝ้ า่ ยสีขาวเคลอ่ื นทกี่ อ่ น ดงั นนั้ บทสนทนาจะตอ้ งเกิดขึน้ ทนั ทรี ะหวา่ งผเู้ ล่นทงั้ สองฝ่าย ว่าใครจะเปน็ คนเร่มิ เกม กอ่ น โดยผเู้ ลน่ จะตอ้ งจดจ�ำว่าตวั หมากรุกตัวใดเป็นของพวกเขา และจะต้องเช่ือ ใจผเู้ ล่นอีกฝ่ายด้วยเช่นกนั ซง่ึ โยโกะ โอโนะไดส้ ร้าง Play it by Trust มาแลว้ หลายรนุ่ ตั้งแตป่ ี 1966 และมเี วอรช์ นั่ หนงึ่ ท่ีมขี นาดใหญก่ ว่าปกติอกี ด้วย เ“ ลน่ ใหน้ านเท่าท่ีคุณจะจำ� ได้วา่ ใครเป็นคตู่ ่อสู้ของคณุ และ ใครเปน็ ตวั ของคณุ เอง” -16-

-17-

-18-

Ceiling Painting/ YES Painting (1966) Ceiling Painting/ YES Painting (1966) เป็นผลงานท่ีโยโกะ โอโนะตอ้ งการทจี่ ะแสดงถึงความ เจ็บปวดและการเดินทางไปสู่สิ่งทีห่ วังไว้ ซ่งึ อาจเปน็ เรอ่ื งยากทจ่ี ะบรรลุเปา้ หมายท่อี ยสู่ ูงได้ อกี ทัง้ ผลงาน ชิน้ น้ียังสะทอ้ นให้เห็นถึงปรัชญาส่วนตวั ของเธออกี ดว้ ย ผลงานชนิ้ น้ี โยโกะ โอโนะเปิดโอกาสใหผ้ ู้ ชมไดม้ สี ่วนรว่ ม โดยการปนี บนั ไดขึ้นไปเพือ่ ใชแ้ ว่น ขยายทหี่ ้อยอยูน่ ้ัน ส่องหาคำ� ว่า “Yes” ซ่ึงพิมพอ์ ยู่ บนกระดาษท่ีอยใู่ ตแ้ ผ่นกระจกทห่ี ้อยอยบู่ นเพดาน ซึ่ง บันไดเปรียบเสมอื นความยากลำ� บากที่จะต้องผ่านมัน ไปใหไ้ ด้ เพอ่ื จะไดบ้ รรลุเปา้ หมายที่อยสู่ งู น่ันกค็ อื การ ใชแ้ วน่ ขยายส่งหาค�ำวา่ “Yes” จนเจอ จึงจะเปรียบ เสมอื นวา่ ได้บรรลุเปา้ หมายแลว้ -19-

-20-

-21-

-22-

Bed-In for Peace Bed-in For Peace เป็นการนอนประทว้ งเรยี กรอ้ งสันตภิ าพ ในชว่ งสงคราม เวียดนาม ของจอหน์ เลนนอ่ น และ โยโกะ โอโนะ โดยหลังจากพวกเขาแตง่ งานกัน ได้เพยี ง 5 วนั พวกเขากส็ ง่ จดหมายเชิญสือ่ มวลชนเขา้ ร่วมงานฮันนีมนู ซ่ึงสถานท่ี คือห้องหมายเลข 702 โรงแรม Hilton Amsterdam ณ กรงุ อมั สเตอรด์ มั ประเทศ เนเธอรแ์ ลนด์ ในวนั ท่ี 25 มีนาคม 1969 เม่อื ถงี เวลานดั หมาย นักขา่ วจากทัว่ ทุก สารทิศกก็ รกู ันเขา้ ไปท�ำข่าว และเมื่อพวกเขาเปดิ ประตหู ้องก็พบกบั จอหน์ เลนน่อน และโยโกะ โอโนะในชดุ นอน พวกเขาเอนกายอยู่บนเตียงทรี่ ายล้อมไปด้วยดอกไม้ บนหัวมีปา้ ยเขียนว่า “Hair Peace” และ “Bed Peace” โดยพวกเขาทง้ั คูไ่ ดเ้ ชญิ สื่อมวลชนไปหารอื เก่ียวกับความสงบสขุ ท่ีห้องของพวกเขา ตั้งแต่เวลา 9.00 น. ถงึ 21.00 น. เปน็ เวลาเจด็ วนั เลยทีเดยี ว ซง่ึ นีถ่ ือเป็นการประท้วงท่ีปราศจากความรนุ แรง อย่างสนิ้ เชงิ โดยพวกเขาทง้ั คมู่ คี วามเหน็ ตรงกันวา่ “แทนทจี่ ะออกไปสรู้ บและสร้าง สงคราม เราควรนอนนงิ่ ๆอยู่บนเตียง ทุกคนควรอยบู่ นเตยี งและด่มื ดำ่� กับบรรยากาศ ฤดใู บไม้ผล”ิ โยโกะ โอโนะได้อธบิ ายเสรมิ วา่ “เหตใุ ดเราถงึ ตอ้ งรบราฆ่าฟนั กนั ทงั้ ๆท่ี มสี ่ิงอภิรมณม์ ากมายให้เราเชยชม การนอนในเตยี งอุ่นๆนั้นดีกวา่ ออกไปจับปนื ท�ำร้าย กันและกนั เป็นไหนๆ” -23-

Voice Piece for Soprano (1961) Voice Piece for Soprano (1961) เป็นผลงานทแี่ นะนำ� ใหผ้ ชู้ มตอ่ ตา้ น มารยาทในพิพิธภัณฑแ์ บบดงั้ เดิม ที่จะต้องเบาเสียงทุกอยา่ งลงในขณะทอ่ี ยู่ในพิพิธภัณฑ์ โดยการแสดงนีข้ ณะนั้นจดั แสดงท่ี Museum of Modern Art ต้งั แต่เดือนกรกฎาคมถึง พฤศจิกายน ค.ศ. 2010 ภายในงานประกอบดว้ ยไมโครโฟน ลำ� โพง และคำ� แนะน�ำวา่ “กรดี รอ้ งต่อลม กบั ผนัง กับทอ้ งฟ้า” ซึง่ การแสดงน้ไี ดร้ บั ความนิยมจากผชู้ มและเป็นทถี่ กเถียงกันมาก ทสี่ ดุ ในพิพิธภณั ฑ์ ในทส่ี ุดพิพิธภณั ฑก์ ล็ ดระดบั เสียงลง เพ่ือตอบสนองต่อขอ้ รอ้ งเรียน จากเจ้าหนา้ ท่ี ทีว่ ่าเสยี งกรีดรอ้ งน้ที ำ� ใหเ้ กิดความน่าร�ำคาญจนไมส่ ามารถทนได้ -24-

-25-

-26-

ใ“ นฐานะเด็กในญ่ีปุ่น ฉนั เคยไปวัดและเขยี นความปรารถนาลงบนกระดาษแผ่นเลก็ ๆ แล้วมัดมนั ไว้รอบกง่ิ ไม้ ต้นไม้ในลานวดั เตม็ ไปดว้ ยปมความปรารถนาของผคู้ นซึ่งดู เหมอื นดอกไม้สขี าวก�ำลังบานจากระยะไกล” - Yoko Ono - -27-

-28-

Wish Tree (1996) WISH TREE (1996) เปน็ ผลงานศลิ ปะเชิงโตต้ อบของ โยโกะ โอโนะ ซ่ึงเปน็ สว่ นประกอบส�ำคัญของการจัดนิทรรศการทว่ั โลกในพิพิธภณั ฑ์ และศูนย์วัฒนธรรมที่ ผู้คนจะได้รบั เชิญให้เขียนความปรารถนาสว่ นตัวเปน็ ลายลักษณ์อกั ษร เพือ่ ความสงบ สขุ และผูกมนั ไว้กบั ก่งิ ไม้ โดยโยโกะ โอโนะนั้น จะรวบรวมความปรารถนาทง้ั หมดของ พวกเขา ซง่ึ ปจั จุบนั รวมแล้วกว่าลา้ นรายการ ขอ้ ความความปรารถนาทง้ั หมดจะถกู เก็บรกั ษาไว้ ท่ี Wishing Well ของ IMAGINE PEACE TOWER และสถานทีท่ ่ีมี WISH TREE ต้งั อยู่ ไดแ้ ก่ New York City, St. Louis, Washington, DC, San Francisco, Pasadena, Palo Alto, California, Tokyo, Venice, Paris, Dublin, London, Exeter, England, Finland, Buenos Aires และ Argentina. -29-

War is over (1969) War is over (1969) เปน็ ส่วนหนงึ่ ของการรณรงคเ์ พื่อความสงบสขุ ของ Ono และ Lennon ทัง้ คเู่ ปดิ ตวั แคมเปญสือ่ ปี 1969 ท่ีพวกเขาซือ้ พ้นื ทบ่ี นป้ายโฆษณาทว่ั โลก ซ่ึงออกอากาศข้อความว่า: “War is Over | if you want it | Happy Christmas from John and Yoko.” ควบคูก่ ับใบปลวิ และโปสเตอร์ทถ่ี กู พิมพแ์ ละแจกจา่ ยใหก้ ับ ผคู้ น โดยใหแ้ ขวนอยใู่ นบ้านทอ่ี ยูใ่ นบริเวณใกล้เคียง ซงึ่ แคมเปญดังกลา่ วเปดิ ตวั ใน 12 เมืองใหญ่ ไดแ้ ก่ New York, Los Angeles, Toronto, Rome, Athens, Amsterdam, Berlin, Paris, London, Tokyo, Hong Kong และ Helsinki. -30-

-31-

Apple (1966) Apple (1966) เปน็ ผลงานทป่ี ระกอบดว้ ยแอปเป้ลิ ที่อยดู่ า้ นบนของแทน่ แก้ว และมปี ้ายทองเหลืองท่ีมีค�ำวา่ ‘APPLE’ ตดิ อยทู่ ด่ี า้ นหน้าของแทน่ โดยปา้ ยทอง เหลืองนนั้ ถกู ปิดด้วยทองสัมฤทธ์ิ ซ่ึงเป็นสว่ นหนึ่งของชดุ งานศลิ ปะยุคส�ำริดของโยโกะ โอโนะ จดั แสดงที่ Museum of Modern Art, New York โดยความหมายของผลงานนี้ โยโกะ โอโนะ ไดอ้ ธิบายวา่ มนั เปน็ ความต่นื เตน้ วา่ จะดแู อปเป้ลิ เสือ่ มสลาย และการตดั สนิ ใจวา่ จะแทนที่ด้วยแอปเปิล้ ลูกใหม่ หรือจะเพียงแค่คิดถึงความงามของแอปเปิ้ลลกู เดิมหลังจากทมี่ ันหายไป -32-

-33-

-34-

-35-

-36-

Half-a-Room (1967) Half-a-Room (1967) เป็นผลงานทีม่ วี ตั ถตุ า่ ง ๆ ถกู ตดั คร่ึงและถูก ทาสขี าว มันถกู สร้างข้นึ ด้วยความชว่ ยเหลือของ แอนโทนี คอ็ กซ์ (Anthony Cox) สามีคนทส่ี องของ โยโกะ โอโนะ และนกั เรียนศลิ ปะทอ้ งถ่ินบางคน โดย ผลงานนี้ถูกจัดแสดงที่ Lisson Gallery ใน Paddington ณ กรุงลอนดอน ตัง้ แต่วนั ท่ี 11 ตลุ าคม - 14 พฤศจิกายน 1967 โดยผลงานน้ี ถกู สร้างขึ้นจากความรสู้ กึ ของเธอในเวลานนั้ โดยเธอ รู้สึกว่า ชีวติ ของเธอนั้นยงั มีส่วนท่ขี าดหายไปครง่ึ หน่งึ เปน็ ผลมาจากการความ บาดหมางของเธอและสามีคนที่สอง ซ่งึ ก็คอื แอนโทนี คอ็ กซ์ (Anthony Cox) โดยวันหนึ่งเธอต่ืนขน้ึ มา และสงั เกตเห็นว่าแอนโทนี คอ็ กซ์ไมไ่ ดก้ ลับมาบา้ น ตอนกลางคนื และเตยี งก็ว่างเปล่าครึง่ หน่ึง ด้วยเหตุนีเ้ ธอจึงรู้สกึ วา่ มพี ้นื ทวี่ ่าง ครึง่ หนึ่งในชีวติ ของเธอ -37-

บรรณนานุกรม Theartstory. Yoko Ono. [ออนไลน์]. (สืบค้นเม่ือวันท่ี 1 เมษายน 2562). จาก https://www.theartstory.org/artist-ono-yoko-artworks.htm#pnt_4 Wikipedia. โยโกะ โอโนะ. [ออนไลน]์ . (สบื ค้นเมื่อวนั ที่ 1 เมษายน 2562). จาก https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A2%E0%B9%82%E0%B 8%81%E0%B8%B0_%E0%B9%82%E0%B8%AD%E0%B9%82%E0%B8%99%E 0%B8%B0 Moma. Cut Piece. [ออนไลน์]. (สืบค้นเมือ่ วนั ที่ 1 เมษายน 2562). จาก https://www.moma.org/learn/moma_learning/yoko-ono-cut-piece-1964/ Artsandculture. Painting to Hammer a Nail. (สืบค้นเมอ่ื วันท่ี 2 เมษายน 2562). จาก https://artsandculture.google.com/asset/painting-to-hammer-a- nail/pAEqDOysHPoj6Q Worldchesshof. Play It By Trust aka White Chess Set (1966). [ออนไลน]์ . (สืบค้นเมือ่ วนั ที่ 2 เมษายน 2562). จาก https://worldchesshof.org/ blog/2012/01/02/out-box-profile-yoko-ono-play-it-trust Wikiart. Ceiling Painting/ YES Painting (1966). (สบื คน้ เมอ่ื วันท่ี 2 เมษายน 2562). จาก https://www.wikiart.org/en/yoko-ono/ceiling-painting-1966 Guggenheim-bilbao. Ceiling Painting/ YES Painting (1966). (สบื ค้นเม่ือ วนั ท่ี 2 เมษายน 2562). จาก http://yokoono.guggenheim-bilbao.eus/en/art- works/ceiling-painting-yes-painting.html -38-

Facebook. Bed-in For Peace. [ออนไลน์]. (สบื คน้ เมอ่ื วันที่ 3 เมษายน 2562). จาก https://www.facebook.com/ReadaSong/photos /a.722451574449839/1525800084114980/?type=3&theater Elephant. Voice Piece for Soprano (1961). [ออนไลน์]. (สบื คน้ เมือ่ วนั ที่ 3 เมษายน 2562). จาก https://elephant.art/let-art-screaming/ Wikipedia. Voice Piece for Soprano (1961). [ออนไลน]์ . (สบื ค้นเมือ่ วนั ที่ 3 เมษายน 2562). จาก https://en.wikipedia.org/wiki/Voice_Piece_for_Soprano Imaginepeacetower. Wish Tree (1996). [ออนไลน์]. (สบื คน้ เมอื่ วนั ท่ี 4 เมษายน 2562). จาก http://imaginepeacetower.com/yoko-onos-wish-trees/ Wikipedia. Wish Tree (1996). [ออนไลน]์ . (สืบค้นเม่อื วนั ที่ 4 เมษายน 2562). จาก https://en.wikipedia.org/wiki/Wish_Tree_(Yoko_Ono_art_series) Beatlesbible. War Is Over (1969). [ออนไลน]์ . (สืบค้นเมอ่ื วนั ท่ี 4 เมษายน 2562). จาก https://www.beatlesbible.com/1969/12/15/john-lennon-yoko- ono-war-is-over-poster-campaign-launched/ Wikipedia. Apple (1966). [ออนไลน์]. (สบื ค้นเม่ือวันท่ี 5 เมษายน 2562). จาก https://en.wikipedia.org/wiki/Apple_(artwork) Publicdelivery. Apple (1966). [ออนไลน์]. (สบื คน้ เม่ือวันที่ 5 เมษายน 2562). จาก https://publicdelivery.org/yoko-ono-apple/ Wikipedia. Half-a-Room (1967). [ออนไลน์]. (สบื คน้ เมอ่ื วันท่ี 5 เมษายน 2562). จาก https://en.wikipedia.org/wiki/Half-A-Room -39-