Japan Mascot ม า ส ค อ ต ญ ี่ ป่ ุ น
หนังสือเลม่ นเ้ี ป็นส่วนหนง่ึ ในรายวชิ า 082104 World CiviliZation ปี 2 0 1 8
บทนำ� หลายๆ คนคงจะเคยเห็นตัวการต์ นู ทน่ี า่ รัก นา่ ตลก หรอื น่ากลัว ขนาดประมาณผู้ใหญ่หน่งึ คน เดนิ โบกมือทักทายและเลน่ กับผ้คู นตามหา้ ง สวนสนุก หรือกระทั่งตามถนน “ มาสคอต ” คือชื่อเรียกของตัวการ์ตูน เหล่านี้ มาสคอตเริ่มมาจากอะไร ทำ�ไมมาสคอตถึงได้เข้ามามีบทบาท ในหลายๆ องค์กรหรือผลิตภัณฑ์ โดยเฉพาะใน “ ญี่ปุ่น ” ดินแดนที่มี วัฒธรรมที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะในหลายๆ ด้าน มาสคอตในญี่ปุ่น ก็เป็นหนึ่งในวัฒนธรรมที่มีชื่อเสียงและเป็นที่สนใจจากผู้คนทั่วโลก อะไรที่ทำ�ให้ชาวญี่ปุ่นเลือกที่จะใช้ตัวการ์ตูน แทนดาราดังในการ ประชาสัมพันธ์โครงการ ผลิตภัณฑ์ หรือสถานที่ต่างๆ เราจะมาหา คำ�ตอบไปพร้อมๆ กัน ในหนังสือเลม่ นี้
สารบัญ 01 มาสคอตคืออะไร 05 สงครามมาสคอต | yuru kyara guranpuri 15 ( คุมะมง ) เป็นทุกอย่างใหค้ ุมาโมโตะแลว้ 31 ทำ�ความรู้จัก 5 มาสคอตทน่ี ่าสนใจ 41 บรรณานุกรม
มาสคอต คืออะไร มาสคอตญี่ป่นุ | 01
มาสคอต ( Mascot ) คือ ตัวการต์ นู ท่ถี ูกออกแบบ สรา้ งสรรค์ มาจากคน สตั ว์ หรือสิ่งของ บางอย่าง ส่วนมากจะเป็นสัตว์ หรือตัวละครที่เป็น มนุษย์ ซึ่งถูกนำ�มาใช้โปรโมทหรือเป็นตัวแทนของ แบรนด์ หน่วยงาน หรือสถาบันต่างๆ มาสคอตประจำ�การแข่งขนั Tokyo 2020 Olympic Games ซึง่ ชนะการโหวตโดยเดก็ อนบุ าลท่วั ประเทศญ่ีปนุ่ มาสคอตญีป่ ุ่น | 02
Kiibou มาสคอตประจำ�งานทานาบาตะของจังหวดั ไอจิ ทำ�ไมถึงใช้มาสคอต มาสคอตที่ถูกสร้างขึ้นจะเป็นเสมือนตัวแทนของสินค้า แสดงออกถึงภาพลักษณ์ บุคลิก หรือกลุ่มเป้าหมาย ช่วยดึงความสนใจ จากผบู้ รโิ ภค และเกดิ เป็นภาพจ�ำ ของแบรนด์ หรอื หน่วยงานนนั้ ๆ หาก มาสคอตเหล่านน้ั มกี ารออกแบบท่ดี ี กส็ ามารถมอี ิทธพิ ลต่อยอดขายไดม้ าก เลยทเี ดียว และไมเ่ พียงแตส่ ินค้าเท่านัน้ มาสคอตยงั ถกู น�ำ มาใชเ้ พอื่ การ รณรงค์ หรอื ประชาสัมพันธโ์ ครงการตา่ งๆ ด้วย การที่มาสคอตจะสามารถดึงความสนใจจากผู้คนได้นั้น มักเกิด จากความชอบในแรกเห็น ก่อนจะเกิดเป็นความผูกพันธ์ ซึ่งส่งผลต่อ ทัศนคติที่มีต่อแบรนด์ เปรียบได้กับการนำ�บุคคลที่มีชื่อเสียงมาเป็น พรีเซนเตอร์ ซึ่งในบางครั้ง คนจริงๆ อาจจะไม่เหมาะกับภาพลักษณ์ของ แบรนด์ กส็ ามารถใช้มาสคอตแทนได้ ดังนั้น การน�ำ มาสคอตท่สี ามารถ ออกแบบภาพลักษณ์ บุคลิก ท่าทาง ภูมิหลังหรือแม้กระทั้งนิสัยได้ ทำ�ให้ เข้าถึงกลุ่มเป้าหมายหรือผู้คนได้ในวงกว้าง จึงเป็นทางเลือกหนึ่งที่ ทำ�ให้แบรนด์หรือหนว่ ยงานต่างๆ ใช้มาสคอตแทนคน มาสคอตญี่ปุน่ | 03
มาสคอตญี่ป่นุ | 04
สงครามมาสคอต yuru kyara guranpuri มาสคอตญ่ปี ุ่น | 05
แต่เดิม ในญี่ปุ่นก็มีการทำ�มาสคอตเพื่อเป็นตัวแทนของจังหวัด หรือสถานที่ต่างๆ อยู่แล้ว แต่จุดที่ทำ�ให้มาสคอตในญี่ปุ่นเป็นที่นิยมและมี จำ�นวนเพิ่มขึ้นอย่างมากก็คอื การแขง่ ขันยุรุเคยี ระกรังดป์ รซี ์ (ゆるキャラグラ ンプリ/ yuru kyara guranpuri) ซึ่งเริ่มจัดการแข่งขันครั้งแรกเมื่อปี 2010 เพื่อประกวดความนิยมของมาสคอตที่เข้าแข่งขันจากทั่วญี่ปุ่น โดยการเปิด ให้โหวตมาสคอตที่ชื่นชอบ ซึ่งผู้ชนะในปีนั้นก็คือ ฮิโกเนยี น ( Hikonyan ) มาสคอตท่ีถกู สร้างขึน้ เพ่ือฉลองครบรอบ 400 ปี ของปราสาทฮิโกเน่ ในจังหวัด ชงิ ะ Hikonyan มาสคอตฉลองครบรอบ 400 ปีของปราสาทฮโิ กเน่ มาสคอตญ่ีปุน่ | 06
และสิ่งที่ทำ�ให้การแข่งขันนี้โด่งดังและเป็นที่สนใจจากทั่วโลก มากกว่าเดิม คงจะเป็นการแข่งขันในปี 2011 ซึ่งในปีนั้นผู้ชนะก็คือ คุมะมง ( Kumamon ) มาสคอตประจ�ำ จังหวัดคุมาโมโตะ ด้วยเอกลักษณ์และ นสิ ัยเฉพาะตวั ทำ�ให้หลังจากการแขง่ ขนั การทอ่ งเทย่ี วในจังหวดั คุมาโมโตะและ ของทร่ี ะลกึ ท่มี เี จ้าคมุ ะมงเปน็ พรีเซนเตอร์ ก็ได้สรา้ งรายไดใ้ หก้ บั จังหวดั เปน็ อย่าง มาก มาสคอตญปี่ ุ่น | 07
หลังจากที่คุมะมงชนะและได้รับชื่อเสียงมากมาย ทำ�ให้การแข่งขัน ยุรุเคียระกรังด์ปรีซ์ และการสร้างมาสคอตเป็นที่นิยมมากขึ้น มีมาสคอต เข้าร่วมการแข่งขันมากข้นึ ทุกๆ ปี จนเมอื่ ตน้ ปี 2015 มาสคอตไดม้ จี �ำ นวนมาก จนรัฐบาลญ่ีปุ่นได้ออกนโยบายให้ลดจำ�นวนมาสคอตของหน่วยงานราชการลง เพราะเป็นการสิ้นเปลืองโดยใช่เหตุ เนื่องจากค่าใช้จ่ายในการบำ�รุงรักษา มาสคอตในแต่ละปีนั้นสูงถึงประมาณ 1 ลา้ นเยน ตอ่ มาสคอต 1 ตวั แตอ่ อกงาน ได้เพยี งปลี ะ 5-6 คร้ังเทา่ น้นั ท�ำ ให้หลายๆ หน่วยงานต้องยบุ มาใช้มาสคอตรว่ ม กัน มาสคอตญี่ปุน่ | 08
แต่ใช่ว่าการแข่งขันยุรุเคียระกรังด์ปรีซ์จะกลายเป็นตัว กำ�หนดความนิยมของเหล่ามาสคอตเสมอไป เพราะนอกจาก มาสคอตทีมี่ชื่อเสียงจากการร่วมประกวดแล้ว ก็ยังมีมาสคอต อีกมากที่ได้รับความนิยม ถึงแม้จะไม่ได้เข้าร่วมการประกวดก็ตาม เชน่ ฟุนชั ชี่ ( Funassyi ) มาสคอตอยา่ งไมเ่ ปน็ ทางการของเมอื ง ฟนุ ะบะชิ ที่แม้จะไม่ไดร้ บั การสนบั สนุนจากทางการ แตเ่ จ้าฟนุ ัชช่ี ก็ยงั ไม่ล้มเลิกความตัง้ ใจในการโปรโมทเมอื งฟุนะบะชิ จนเป็นหน่ึง ในมาสคอตทเ่ี ป็นทร่ี ู้จัก และมีช่ือเสยี งในเวลาตอ่ มา มาสคอตญ่ปี นุ่ | 09
มาสคอตญี่ป่นุ | 10
มาสคอตญี่ป่นุ | 11
2010 Hikonyan มาสคอตฉลองครบรอบ 400 ปี ของปราสาทฮิโกเน 2011 Kamamon มาสคอตประจำ�เมอื งคมุ าโมโตะ 2012 Barysun มาสคอตประจำ�เมืองอมิ าบาริ 2013 มาสคอตประจ�ำ เมSอื aงnซoาmโนaะru มาสคอตญ่ปี ุน่ | 12
2014 Gunma-chan มาสคอตประจ�ำ เมอื งกุนมะ เดิมเคยเป็นมาสคอตงานกีฬาแหง่ ชาติ คร้งั ท่ี 3 สำ�หรับผ้พู กิ ารทางสมอง 2015 Shusse Daimyo Ieyasu-kun มาสคอตประจ�ำ เมอื งฮามามัตสึ ( ด้านซ้าย ) 2016 Shinjo-kun มาสคอตประจำ�เมืองซซู ากิ 2017 Unari-kun มาสคอตประจ�ำ เมอื งนาริตะ มาสคอตญปี่ ่นุ | 13
มาสคอตญี่ป่นุ | 14
( คมุ ะมง ) เปน็ ทุกอย่างใหค้ มุ าโมโตะแลว้ มาสคอตญี่ป่นุ | 15
หลายคนคงจะคุน้ หน้าตาของเจ้าหมสี ดี ำ� แกม้ สีแดง ท่ี มีหน้าตาดูตื่นเต้นตลอดเวลา ซึ่งปัจจุบันต้องยอมรับเลยว่าเจ้าหมี ตัวน้ีเป็นหน่ึงในมาสคอตของญ่ีปุ่นที่ได้รับความสนใจจากท่ัวโลก ซงึ่ ความนิยมทค่ี ุมะมงไดร้ ับนน้ั นบั เปน็ กรณศี ึกษาที่นา่ สนใจมากๆ ว่าอะไรกันทท่ี �ำ ใหม้ าสคอตตัวหน่ึงไดร้ ับความสนใจขนาดนี้ ? คงตอ้ งย้อนไปถึงทม่ี าและการออกแบบ บคุ ลิก ลกั ษณะ มาพร้อมกบั เรื่องราวภูมิหลงั ทน่ี ่าสนใจ ส่ิงเหลา่ นที้ ีถ่ กู สร้างสรรค์มา อย่างลงตัว และถูกน�ำ เสนอผา่ นชดุ มาสคอตทม่ี ีชวี ิตชวี า ท�ำ ให้ผูค้ น ไม่ได้มองเจ้าคุมะมงเป็นแค่คนใส่ชุดมาสคอต แต่เป็นตัวตนของ คุมะมงจริงๆ มาสคอตญี่ป่นุ | 16
ต่นื เตน้ อะไร ? คุมะมง เป็นมาสคอตที่ได้รับการสนับสนุนจากรัฐบาล ท้องถิ่นของจังหวัดคุมาโมโตะ ออกแบบโดย โคยามะ คุนโด และ มานาบุ มิซุโนะ เพื่อใช้สำ�หรับการโปรโมทเมืองคุมาโมโตะใน แคมเปญ “ Kumamoto Surprise ” น่เี ปน็ สาเหตุวา่ ท�ำ ไม หนา้ ตา ของคุมะมงถงึ ดเู หมอื นตน่ื เตน้ อยตู่ ลอดเวลา Kumamoto Surprise เป็นแคมเปญเพื่อส่งเสริมให้ คุมาโมโตะเป็นที่รู้จัก และเป็นอีกจุดหมายหนึ่งในการท่องเที่ยว จากแต่เดิมที่เคยเป็นจังหวัดทางผ่าน ไม่ค่อยได้รับความสนใจ มากนักเม่อื เทยี บกบั จงั หวัดอน่ื ๆในแถบควิ ชดู ้วยกัน มาสคอตญี่ป่นุ | 17
ทำ�ไมตอ้ งเปน็ หมี ? มาสคอตหมี ในเมืองทไี่ ม่มีหมี ท�ำ ไมถงึ เป็นแบบนนั้ เพราะในภาษาญปี่ ุน่ คำ�วา่ “คุมะ” ( クマ ) แปลว่า หมี และค�ำ นีก้ พ็ อ้ งเสยี ง กับช่ือจงั หวดั คุมาโมโตะ ด้วย มาสคอตญี่ป่นุ | 18
หมีตัวดำ� แก้มสแี ดง สีดำ� เปน็ สที ่ียากในการออกแบบใหอ้ อกมาน่ารกั คมุ ะมง จึงถูกปรับเปลี่ยนรูปลักษณ์มาหลายครั้งก่อนจะออกมาเป็นแบบที่ ทุกคนเห็นในทุกวันนี้ เพราะในช่วงแรกที่ออกมา คุมะมงทำ�ให้ เดก็ ๆ กลัว แต่หากสังเกตุดูแล้ว ตัวคุมะมงไม่ได้มีการออกแบบที่ ซับซ้อน รูปร่างก็ใช้เส้นโค้งเว้าที่ดูเป็นมิตร ใช้สีเพียงแค่ ขาว ดำ� มีแก้มสีแดง และหน้าตาประหลาดใจของมันเป็นจุดเด่น นอกจาก จะจำ�ง่ายแล้ว เดก็ ๆ ยงั วาดตามไดอ้ กี ด้วย ซงึ่ การท�ำ มาสคอตใหท้ กุ คนจดจ�ำ ไดง้ ่าย กถ็ อื เป็นขอ้ ได้เปรียบ ท่ที ำ�ใหผ้ ูค้ นคนุ้ หนา้ คุ้นตากบั คุมะมงได้เรว็ มาสคอตญีป่ ุ่น | 19
ชอื่ : คมุ ะมง ( くまモン / Kuma-mon ) เพศ : ชาย วันเกิด : 12 มนี าคม 2010 น้ำ�หนกั : 100 กิโลกรัม แต่เพราะไดก้ ินอาหารอร่อยๆทค่ี ุมาโมโตะเลยน้ำ�หนักขึ้น ส่วนสงู : ประมาณ 200 เซนตเิ มตร สายพันธ์ : หมคี วาย ( ตัวจึงเปน็ สดี ำ� ) ภูมลิ ำ�เนา : จงั หวดั คุมาโมโตะ งานอดเิ รก : กนิ , เตน้ กายบริหารแบบคุมะมงกับเพลง Kumamoto Surprise ความสามารถพเิ ศษ : ชมิ ปลา, หมากรกุ ระดับพ้นื ฐาน เพอ่ื นซี้ : อคิ ุโอะ คาบาชิมา่ ผู้วา่ ราชการจงั หวัดคุมาโมโตะ ตำ�แหนง่ : ผ้อู ำ�นวยการดา้ นความสุขแหง่ จังหวดั คุมาโมโตะ, ทตู แห่งจงั หวดั คมุ าโมโตะ MKPRUOOMFILNAE Designed By Koyama Kundo and Manabu Mizuno มาสคอตญี่ปุ่น | 20
Q : ทำ�ไมนายถึงแกม้ แดง ? A : เพราะฉนั ออกกำ�ลงั กายเยอะ และกินมะเขือเทศ นี่คือคำ�ตอบของคุมะมงเมื่อมีคนถามถึงแก้มแดงๆ ของมัน แต่แท้จริงแล้ว มิซูโนะ ผู้ออกแบบได้ให้เหตุผลของแก้มแดงๆ นี้ไว้ว่า ในอดีต จงั หวัดคุมาโมโตะถูกเรยี กว่าดินแดนแหง่ ไฟ จงึ ตัง้ ใจออกแบบ ให้แก้มแดงๆ ของมันโดดเด่น และอีกเหตุผลหนึ่ง คือ มาสคอตที่ โดง่ ดงั ของญป่ี ่นุ ส่วนใหญ่ มักจะมแี ก้มแดง มาสคอตญี่ปุ่น | 21
ใครๆ กร็ ักคมุ ะมง คุมะมงเป็นมาสคอตที่มีชีวิตชีวา มีนิสัยเฉพาะตัว เป็นหมี ที่น่ารัก ตลกขบขัน มีความกวน และสามารถทำ�อะไรหลายอย่าง ได้เหมือนคน จึงไม่แปลกหากคนที่พบเห็นจะรับรู้ได้ถึงอารมณ์และ ความรู้สึกของมาสคอตตัวนี้ และตกหลุมรักมันได้ง่ายๆ สำ�หรับจังหวัดคุมาโมโตะ คุมะมงจึงไม่ใช่แค่มาสคอต ธรรมดา แต่มันคือสิ่งที่เป็นหน้าเป็นตา เข้ามาทำ�หน้าที่ประชา- สัมพันธ์ให้คุมาโมโตะ จนขยายไปสู่ระดับภูมิภาค และระดับ ประเทศ เป็นการคิดที่สร้างมูลค่าเพิ่มได้อย่างมหาศาล ผ่านการ ออกแบบที่ดูน้อย แต่สื่อความหมายมากกว่าที่เห็น จากความตั้งใจ เดิมในการออกแบบที่จะให้คุมะมงเป็นเพียงโลโก้ ปัจจุบันคุมะมงก็ ได้กลายเป็นสิ่งสำ�คัญของคุมาโมโตะไปแล้ว มาสคอตญ่ปี ่นุ | 22
เปน็ ทุกอยา่ งให้คมุ าโมโตะแล้ว หากพดู ถงึ คมุ ะมง ก็ตอ้ งนึกถงึ คมุ าโมโตะ และหากพดู ถึง เอกลกั ษณ์ของคมุ าโมโตะ สง่ิ แรกๆ ท่ีแวบขนึ้ มาก็คงจะเปน็ เจ้าคุมะมง อยา่ งแน่นอน ทำ�ไมถึงบอกว่าคุมะมงได้กลายเป็นทุกอย่างของคุมาโมโตะ เพราะตั้งแต่มีมาสคอตตัวนี้ คุมะมงก็ได้สร้างชื่อเสียงและรายได้ให้ กับท้องถิ่นอย่างมหาศาล จากเมืองทางผ่านกลายเป็นเมืองท่องเที่ยว เป็นที่นิยมจากทั้งในและนอกประเทศ ไม่ว่าจะเป็นซูเปอร์มาร์เก็ต ร้านขายของฝาก ร้านสินค้าเล็กๆ หรือกระทั่งแผงขายของใน ตลาดสดในจังหวัดคุมาโมโตะ นักท่องเที่ยวจะได้เห็นสัญลักษณ์ของ หมีแก้มแดงตัวนี้แปะอยู่บนหน้าผลิตภัณฑ์ต่างๆ ราวกับเป็นสินค้า จากแบรนดเ์ ดียวกนั จากความสำ�เร็จตรงนี้ ทำ�ให้คุมะมงกับจังหวัดคุมาโมโตะ กลายเป็นสว่ นหน่ึงของกันและกนั ไปแล้ว หากจะดวู า่ ความนยิ มของคมุ ะมงสง่ ผลตอ่ คุมาโมโตะมาก ขนาดไหน สามารถไดจ้ ากสถติ ิตา่ งๆ ทีม่ าสคอตตวั หนึ่งไดส้ รา้ งไว้ให้ กบั คุมาโมโตะ ดงั ที่จะได้เหน็ ในหนา้ ถดั ไป มาสคอตญี่ป่นุ | 23
มาสคอตญี่ป่นุ | 24
คุมะมง ไดร้ ับการโหวตเปน็ อนั ดับ 1 ดว้ ยคะแนนเกอื บ 300,000 คะแนน ในการประกวดความนิยมมาสคอตปี 2011 คุมะมง ทำ�ให้จงั หวัดคุมาโมโตะมีรายได้สูงข้ึน 5 เท่าภายในครงึ่ แรก ของปี 2012 ถึง 1.18 หมน่ื ลา้ นเยน ( 3.69 พนั ลา้ นบาท ) ท้งั ทรี่ ายได้ ตลอดปี 2011 อย่ทู ่เี พียง 2.5 พนั ลา้ นเยน คมุ ะมง สร้างรายได้เพม่ิ เป็น 1.23 แสนล้านเยน ในปี 2014 สูงขึน้ 10 เทา่ จากปี 2012 โดยการประเมินของธนาคารกลางของญปี่ ุน่ คมุ ะมง สร้างสถติ จิ ำ�นวนนกั ท่องเทยี่ วต่างชาตทิ ี่ไปเยอื นจงั หวัด คมุ าโมโตะสูงถึง 697,330 คน คุมะมง ทำ�กำ�ไรให้ญ่ีปุ่นสูงถึง 128 พนั ลา้ นเยน ( 1.1 พนั ล้าน ดอลลาร์ ) เพ่มิ ขึน้ มาจากรายได้ของปีกอ่ นหนา้ ถึง 27% ในปี 2016 จาก รายงานของหนงั สอื พมิ พ์อาซาฮชี มิ บุน มาสคอตญี่ปุ่น | 25
ขายตัวเองเป็นเคลด็ ลับความดัง #1 คุมะมงโปรโมทตัวเองไปพร้อมๆกับโปรโมทจังหวัด คุมาโมโตะ ด้วยการไปปรากฎตัวตามที่ต่างๆในแถบคันไซ ทำ�ตัว เป็นมิตรกับชาวเมือง จับมือได้ ถ่ายรูปได้ กอดได้ พร้อมแจก นามบัตรตัวเองออกไปถึง 10,000 ใบ นี่เป็นวิธีที่ทำ�ให้คนเข้าถึง คุมะมงได้ง่ายดาย และเกิดการบอกต่อ คุมะมงมีงานโชว์ตัวทุกวัน การโปรโมทตัวเองซ้ำ�ๆ อย่างต่อเนื่องทำ�ให้คุมะมงเริ่มเป็นที่จดจำ� ในแถบคันไซ แต่คุมะมงจะเป็นที่รู้จักในระดับประเทศได้อย่างไร หากยังไม่ออกโปรโมทนอกแถบคันไซ และโอกาสเดินสายทั่วญี่ปุ่น ก็ได้มาถึง เมื่อเส้นทางเดินรถชิงคันเซ็นสายคิวชูเปิดให้บริการใน ปี 2011 คุมะมงเดินสายโปรโมทตัวเองพร้อมกับเมืองคุมาโมโตะไป ทั่วประเทศ เพื่อให้คุมะมงและคุมาโมโตะเป็นที่รู้จักมากขึ้น มาสคอตญ่ปี ่นุ | 26
หลายๆ แคมเปญที่มีคุมะมงเกี่ยวข้อง ได้สร้างเรื่องราวให้ ประชาชนมีส่วนร่วมในการเอาใจช่วยเจ้าหมีแก้มแดง เป็นยุทธวิธี ที่สร้างการมีปฏิสัมพันธ์กับผู้คน จนก่อเกิดเป็นความผูกพันธ์กับ คุมะมงอย่างอ้อมๆ คนจึงไม่รู้สึกว่านี่เป็นแค่มาสคอต แต่มันเป็น “ คุมะมง ” ที่มาจากจังหวัดคุมาโมโตะ กล่าวคือ เรื่องราวของคุมะมงถูกปรุงมาอย่างดี และ ถ่ายทอดออกมาได้อย่างน่ารัก น่าติดตาม และเป็นมิตรกับใคร ก็ตามที่ได้สัมผัส เป็นมิตรในที่นี้ไม่ใช่แค่ เจ้าตัวหมีคุมะมง แต่รวมถึง เรื่องราว และบรรยากาศที่เชื่อมโยงกันอย่างกลมเกลียวระหว่าง คุมะมง จังหวัดคุมาโมโตะ และผู้คน มาสคอตญี่ป่นุ | 27
มาสคอตญี่ป่นุ | 28
ฟรี ฟรี ฟร!ีเคลด็ ลับความดัง #2 ฟรีในที่นี้ คือการที่จังหวัดคุมาโมโตะไม่เก็บค่าลิขสิทธิ์ กับผู้ประกอบการในการนำ�ไปใช้โปรโมทบนฉลากสินค้าต่างๆ แต่ใช่ว่าใครอยากจะใช้ก็สามารถนำ�ไปใช้ได้เลย ทาง จังหวัดคุมาโมโตะได้มีเงื่อนไขว่า ผู้ประกอบการที่จะนำ�เจ้าคุมะมง ไปใช้เพื่อการโปรโมทได้นั้น จะต้องได้รับการรับรองว่าใช้วัตถุดิบใน จังหวัดคุมาโมโตะเป็นส่วนประกอบ หรือมีโฆษณาบนสินค้า ที่เชิญ- ชวนผู้คนมาเยือนจังหวัดคุมาโมโตะเท่านั้น ดังนั้นจึงไม่แปลกที่จะ เห็นสินค้าต่างๆ ในจังหวัดคุมาโมโตะมีแต่ฉลากที่มีรูปคุมะมง และด้วยกลยุทธ์ในการโปรโมทที่แสนจะแยบยลแบบนี้ แถมด้วยเงื่อนไขที่สนับสนุนวัตถุดิบในท้องถิ่น ทำ�ให้คุมะมงสามารถ พาจังหวัดคุมาโมโตะเติบโตไปได้พร้อมกับชื่อเสียงของมัน มาสคอตญ่ปี นุ่ | 29
มาสคอตญี่ป่นุ | 30
ทำ�ความรู้จัก 5 มาสคอตที่นา่ สนใจ มาสคอตญี่ป่นุ | 31
อยา่ งทท่ี ราบกนั ว่ามาสคอตในญี่ปุ่นนั้นมีมากมายจนนับ ไม่ถ้วน ไม่ใช่แค่รูปร่างหน้าตาที่มีเอกลักษณ์ แต่ละตัวล้วนมีนิสัย มีเรื่องราวเฉพาะของตน นี่คือสเน่ห์อย่างหนึ่งที่ทำ�ให้มาสคอต ในญี่ปุ่นมีความน่าสนใจและน่าจดจำ� จนกลายมาเป็นสเน่ห์ที่ น่ารักอีกอย่างหนึ่งของประเทศญี่ปุ่นด้วย และมาสคอต 5 ตัวที่จะนำ�มาให้รู้จักนั้น ถูกคัดเลือกมา จากความเอ็นดูส่วนตัวของผู้เขียน บางตัวอาจจะมีชื่อเสียง แต่บาง ตัวก็อาจจะยังไม่เป็นที่รู้จักนัก แต่แน่นอนว่า มาสคอตเหล่านี้มี เอกลักษณ์เฉพาะตัว ที่ชวนให้ตกหลุมรักได้อย่างแน่นอน ! มาสคอตญ่ปี ่นุ | 32
มาสคอตญี่ป่นุ | 33
มวยไทยชิ ( ムエタイシ / Muay Thaishi ) มาสคอตสถานทตู ญ่ีปุ่นประจำ�ประเทศไทย “ มวยไทยชิ “ เปน็ มาสคอต ที่สถานทตู ญีป่ นุ่ ประจำ�ประเทศไทย ร่วมมือกบั ทาง บรษิ ทั โตโยตา้ มอเตอร์ประเทศไทย จำ�กัด, บริษัท ฟจู ฟิ ิลม์ (ประเทศไทย) จ�ำ กดั และบรษิ ัท โยชิโมโต้ เอน็ เทอรเ์ ทนเมนท์ (ไทยแลนด์) จ�ำ กัด ออกแบบขน้ึ มาเพอ่ื ใชใ้ นโอกาสครบรอบ 130 ปี ความสมั พันธท์ าง การทตู ไทย-ญป่ี ุ่น ในปี 2560 โดยตวั มันมคี วามหมายมากมาย เช่น คำ�วา่ “ ไท ” เปน็ คำ�เรยี ปลากระพงแดงในภาษาญปี่ นุ่ ซ่งึ พ้อง เสยี งกบั ค�ำ วา่ ไทย และค�ำ วา่ “ Taishi ” ในภาษาญ่ีปนุ่ แปลวา่ ทูต มวยไทยชิจงึ ออกมาเปน็ ปลาสีแดงท่ีใส่ชุดมวยไทยนนั่ เอง มาสคอตญ่ปี นุ่ | 34
ชิปเป ( しっぺい / Shippei ) มาสคอตประจำ�เมอื งอิวาตะ เจา้ ชิปเป เปน็ ผชู้ นะเลิศการประกวดคาแรกเตอร์ส�ำ หรบั โปรโมทเมือง อิวาตะ ท่ถี ูกออกแบบโดยมรี ากฐานมาจากนิทานประจ�ำ เมอื งช่อื ดัง ทีก่ ล่าวไวว้ ่า ในทุก วันท่ี 10 สิงหาคม ของทุกปี จะเป็นงานเทศกาลสำ�คัญของศาลเจา้ แห่งหน่งึ ทช่ี าวเมือง เกรงกลวั และต้องส่งเด็กสาวบรสิ ทุ ธไิ์ ปเป็นเครอ่ื งสงั เวยให้เสมอ จนมีพระรูปหนง่ึ ได้ไป ขอความช่วยเหลือจากสุนขั ชิปเปทาโรท่ ่ีอาศยั อยู่ท่ีวัดแหง่ นน้ั เจ้าชปิ เปทาโรก่ ็ตัดสนิ ใจ ช่วยโดยการออกไปต่อสกู้ ับปีศาจรา้ ยอย่างสดุ กำ�ลงั จนได้รบั ชยั ชนะ แต่หลังจากการตอ่ สู้ ไมน่ านเจา้ ชิปเปทาโร่ก็เสียชวี ิตลงเพราะบาดเจบ็ จึงกลายธรรมเนียม วา่ ทกุ วนั ที่ 10 สงิ หาคม ชาวบา้ นจะน�ำ เมล่อนอิวาตะ ที่ สามารถหาไดง้ ่ายตลอดทั้งปมี าใหแ้ ก่เจ้าชปิ เปทาโร่เพื่อเป็นการขอบคณุ ส�ำ หรับความ ชว่ ยเหลอื ในครงั้ น้ัน มาสคอตญี่ปนุ่ | 35
โนรุรัน ( のるるん / Norurun ) มาสคอตประจำ�สถานีรถไฟโทควิ เจา้ มาสคอตตัวอ้วนน้ีช่อื ว่า โนรรุ นั เป็นมาสคอตประจำ�สถานี รถไฟโทคิว แทนทจี่ ะมีตัวผอมเพรยี วเพราะเปน็ มาสคอตของสถานรี ถไฟ แต่ โนรรุ ันกลบั มีตัวอ้วนจนเข้าออกสถานไี ด้อยา่ งยากล�ำ บาก จนหลายๆคนต้งั ช่อื ใหใ้ หม่วา่ Nofitfit มาสคอตญ่ปี นุ่ | 36
นะโซะ โนะ ซะกะนะ ( Nazo no Sakana ) มาสคอตประจำ�ทมี เบสบอล Chiba Lotte Marines นะโซะ โนะ ซะกะนะ แปลเป็นภาษาไทยว่า “ปลาประหลาด” ที่มี ตน้ แบบจากปลาแองเกลอร์ ซ่งึ เปน็ ปลาทะเลลึกท่มี เี บด็ เรืองแสงเหนือหวั ไว้ลอ่ เหยื่อ เป็นมาสคอตประจำ�ทีมเบสบอล Chiba Lotte Marines เวลาทล่ี งไป เชียร์บนสนามแตล่ ะที เจ้ามาสคอตตัวน้จี ะแสดงอิทธิฤทธด์ิ ้วยการวิง่ แล้วกระ โดด ให้ตวั คนข้างในพุง่ ออกมาทางปาก ตอ้ งยอมรับว่าเปน็ มาสคอตทป่ี ระหลาด และมคี วามนา่ กลัวนิดๆ มาสคอตญี่ป่นุ | 37
ฟุนัชช่ี ( ふなっし / Funassyi ) Unofficial Mascot ของเมอื งฟนุ าบาชิ ชอื่ เตม็ : ฟูนาดอิ สุ ที่ 4 ( フナディウス 4 世 / Funadius IV ) เพศ : ไมใ่ ชผ่ ู้ชาย ไมใ่ ช่ผู้หญงิ เป็นสาล่ี วนั เกิด : 4 กรกฎาคม 138 ( ไมไ่ ด้พมิ พ์เลขปเี กิดตกแต่อยา่ งใด ) ครอบครัว : ลกู คนที่ 4 จาก 274 ภมู ลิ �ำ เนา : เมืองฟุนาบาชิ จังหวดั ชิบะ ความสามารถพเิ ศษ : เปน็ มาสคอตทพ่ี ูดได้ ผลงาน : อัลบ้ัม Uki Uki Funassyi ♪ Official Funassyi Album Pear Juice Bushaa! ปี 2014 โดยค่าย UNIVERSAL MUSIC JAPAN มาสคอตญ่ปี ่นุ | 38
ฟุนชั ชีไ่ มใ่ ชม่ าสคอตทถ่ี กู รับเลือกเป็นมาสคอตประจ�ำ เมอื ง แตก่ เ็ ป็นเสมอื นตวั แทนของเมอื ง เพราะความขยันขนั แข็งในการ โปรโมทใหก้ ับเมอื งของตน และถงึ แม้ฟนุ ชั ชจ่ี ะมีชอ่ื เสยี งแล้ว ทาง ฟนุ าบาชกิ ไ็ ม่ไดร้ บั เจ้าฟุนัชชีเ่ ปน็ มาสคอตประจ�ำ เมอื งแตอ่ ยา่ งใด โดย ใหเ้ หตุผลวา่ อาจทำ�ใหเ้ จ้าฟนุ ัชชถ่ี ูกจำ�กัดใหใ้ ชใ้ นกจิ กรรมเฉพาะที่ เป็นทางการเท่านั้น และดว้ ยความทไ่ี มเ่ ปน็ ทางการ ทำ�ให้ฟนุ ชั ช่ีไม่ได้ ถูกจำ�กดั การโปรโมทแบบมาสคอตตวั อืน่ ๆ จงึ ทำ�ให้มสี นิ คา้ ที่ระลกึ ออก มาวางขายมากมายทัว่ ญ่ปี ุ่น โดยปกตแิ ล้ว มาสคอตมกั จะไมพ่ ูด แต่ฟุนชั ชี่กลบั เปน็ หน่งึ ในมาสคอตท่พี ดู ได้ เหตุจากทีฟ่ ุนชั ชีร่ บั บทบาทเป็นเจา้ ของร้านขาย ผลติ ภัณฑเ์ ด็กแห่งหน่งึ ในขณะท่ฟี นุ ชั ช่ยี นื เรียกลูกค้าอยหู่ น้ารา้ น มี ลูกคา้ ทา่ นนึงได้ถามฟนุ ัชช่วี า่ “ คณุ คือเจ้าของรา้ นหรอครับ แล้วคุณ ชื่ออะไรครับ? ” แตข่ ณะน้นั ไม่มีใครอยู่เลย ฟุนัชชีจ่ ึงถกู สถานการณ บ์ ีบบงั คบั ใหต้ อ้ งตอบไปว่า “ ฟุนัชช-ิ นชั ช่ี ” แตน่ ้ันมา ฟนุ ชั ช่ีจึงกลายเป็นมาสคอตท่ีพดู ได้ และเวลาพูด ฟุนชั ชม่ี ักจะลงทา้ ยประโยคดว้ ยคำ�วา่ นัชชี่ เสมอ มาสคอตญี่ป่นุ | 39
ありがとう ございます。 มาสคอตญ่ปี ่นุ | 40
บรรณานกุ รม เท่ียวญ่ีปุ่นดอทคอม. (2559). แนะนำ� “มวยไทยซ”ิ ทูตสันถวไมตรี ระหว่างไทยและ ญ่ีป่นุ . สบื คน้ เม่อื 1 พฤษภาคม 2561, จาก Facebook: https://web. facebook.com/tiewyeepoon/photos/a.590747247664929. 1073741828.580667262006261/1125902907482691/ ?type=3&theater พีก่ วาง. (2561). รวม 10 มาสคอตญ่ปี ุน่ สดุ ประหลาด เหน็ แลว้ ตอ้ งอุทาน #แบบน้ีกม็ ี ดว้ ย!?. สืบคน้ เม่ือ 1 พฤษภาคม 2561, จาก Dek-D: https://www.dek-d. com/teentrends/48235/ มาสคอตประจ�ำ สถานีรถไฟประเทศญปี่ ุน่ เขาจะมวี ธิ เี คลื่อนยา้ ยอย่างไรกนั บา้ งท่บี อกเลย ว่านา่ รักสุดๆ. (2558). สบื คน้ เมอ่ื 1 พฤษภาคม 2561, จาก Notebookspec: https://notebookspec.com/มาสคอตประจ�ำ สถานีรถไฟ/292178/ เอกณฏั ฐ์ สวัสดหิ์ ริ ญั . ฟนุ ัชช่ี : มาสคอตฟรแี ลนซ.์ สบื ค้นเมอ่ื 1 พฤษภาคม 2561, จาก TPA Press: http://www.tpapress.com/knowledge_detail. php?k=87 Mellow Yellow. (2559). สรา้ งแบรนด์ให้ได้อยา่ ง “คุมะมง” มาสคอตหมีดำ� ท่ีเป็นมากกว่าเครือ่ งหมายการคา้ . สืบค้นเมอ่ื 1 พฤษภาคม 2561, จาก MarketingOops!: https://www.marketingoops.com/ zfeature/kumamon-story/ มาสคอตญีป่ ุ่น | 41
MI EN. (2559). 5มาสคอตสดุ น่ารกั ท่ีคณุ เหน็ แลว้ ต้องร้อง วา้ ววว!!. สบื ค้นเม่ือ 1 พฤษภาคม 2561, จาก I Love Japan: http://www.ilovejapan.co.th/ essentials/entry/mascot Nation TV. (2559). “มวย ไทยช”ิ ทตู สมั พันธไ์ ทย - ญี่ปนุ่ . สืบคน้ เมื่อ 1 พฤษภาคม 2561, จาก Nation TV: http://www.nationtv.tv/main/ content/378505655/ Pakwan S. (2560). ‘มาสคอตญปี่ ่นุ ‘ ท�ำ เงนิ ไดย้ ังไง !?. สบื คน้ เมือ่ 1 พฤษภาคม 2561, จาก Next Empire: https://nextempire.co/stories/ next-business/มาสคอต-ดาวเดน่ ธรุ กจิ ท่องเท่ยี วแนวใหม-่ สรา้ งกำ�ไรเกิน ลา้ น/610#jgw92ibr72 Sarun Gangwanpongpun. (2560). มาสคอต (mascot) ช่วยสร้างภาพจ�ำ ของแบรนด์ สง่ิ ที่ควรรู้ก่อนจา้ งบริษทั รับผลิตการต์ ูน. สบื คน้ เมือ่ 1 พฤษภาคม 2561, จาก Mr. Mee Studio: https://mrmeestudio.com/มาสคอต-mascot- ชว่ ยสรา้ งภาพจำ� Topmc. (2557). ฟุนัชชี่ มาสคอตชื่อดงั ของประเทศญ่ีปุ่น. สืบค้นเมื่อ 1 พฤษภาคม 2561, จาก Mthai: https://cartoon.mthai.com/eighteenplus/48038. html มาสคอตญีป่ ุ่น | 42
Search
