NEBUTA -matsuri-

NEBUTA - matsuri - Editor By Adiser



บทนำ เทศกาลเนบุตะจดั เปนเทศกาลยิ่งใหญตดิ อนั ดับตนๆของเทศกาล ในประเทศญีป่ นุ “เนบุตะ” ซงึ่ หมายถึงโคมไฟรปู ตกุ ตาขนาดมหมึ าจะถกู นำมาแหไปทัว่ เมือง โคมไฟเหลาน้ีบอกเลาฉากดังจากละครคะบกู ิ เรือ่ งราว ในประวตั ิศาสตร หรอื ตำนานเทพตางๆ และจะมกี ารสรางสรรคเนบตุ ะรูป แบบใหมขึน้ ทกุ ป ขนาดของเนบตุ ะอาจกวางถงึ 9 เมตร ลึก 7 เมตร และสงู 5 เมตร ความงามอยางลกึ ล้ำดงั กลาวเปรยี บไดกบั งานศิลปะจากแสงไฟ ใน ขบวนพาเหรด จะมที มี “เซ็นซโุ มจิ” คอยใหสัญญาณจากเสียงขลุยและพัด เพ่อื ใหทีมผูลากเคลื่อนไหวเนบุตะขนาดเกือบ 4 ตันอยางครึกครนื้ นอกจากน้ี ในขบวนแหยงั มวี งดนตรีซึง่ เรียกวา “ฮะยะชคิ ะตะ” ประกอบดวยกลอง ขลยุ และฉาบ รวมถึงทีม “ฮาเนโตะ (คณะเตน)” ท่ีคอย สงเสียง “รัซเซ รัสเซ”ใหสอดคลองกบั เสียงดนตรดี วย เทศกาลนคี้ ือบทกวี ประจำคำ่ คนื แหงฤดรู อนของอะโอโมริซึง่ ผสานความงามของ “เนบุตะ” กับ ความคร้นื เครงของผูคนใหเปนหนงึ่ เดยี ว  

สารบัญ บทท่ี 1 1Nebuta เนบตุ ะ 5 บทที่ 2 ความเปนมา Story บทท่ี 3 13Things to do สงิ่ ทต่ี องทำ

45 บรรณานุกรม 37 บทที่ 6 ตนกำเนิด Origins บทท่ี 5 31Creat สราง 17 บทที่ 4 ไกด GUIDE



NEเนBบ1Uตุ ะTA เทศกาลเนบตุ ะ(Nebuta Matsuri) เนบุตะหรอื เนพุตะ เปนงานเทศกาล ประเภทเดียวกบั เทศกาลทานะบะตะประจำฤดรู อน เทสกาลเนยุตะจัดขนึ้ ในเมือง ตางๆ ในจังหวัดอาโอโมริซ่ึงเทศกาลเนบตุ ะท่ใี หญท่ีสดุ มีชอ่ื วา เนบตุ ะ มสั สุริของ จังหวดั อาโอโมริ จดั ข้ึนวันท่ี 2-7 สิงหาคม ของทุกป ไฮไลทของงานเทศกาลนคี้ ือ ขบวนพาเรดของการแหโคมไฟแสงสีขนาดใหญ นำขบวนโดยขบวนกลองไทโกะ เหลานกั ดนตรี และการแสดงเตนพน้ื เมือง เทศกาลเนบตุ ะเปนหน่ึงในสามงานเทศ กาลทม่ี ชี อื่ เสียงของโตโฮกุ Nebuta and Neputa are a type of Tanabata related summer festival held in towns around Aomori Prefecture. The largest of these festivals is the Nebuta Matsuri ( ) of Aomori City, held every year from August 2 to 7. The highlight of the festival is the daily parade of enormous lantern floats, flanked by large taiko drums, musicians and dancers. The Nebuta Matsuri together with Akita’s Kanto Matsuri and Sendai’s Tanabata make up the Tohoku Sandai Matsuri (Three Great Festivals of the Tohoku Region). 1

โคมไฟในงานเทศกาลเนบตุ ะสรางจากกระดาษวาชิ เพนทสสี นั ตางๆและ นำไปหอโครงที่ทำการสรางไวในแบบตางๆ ซึ่งในเวลานานรวมปในการออกแบบ และสราง โคมไฟเนบุตะอาจมคี วามกวางถึง 9 เมตร และสูงถึง 5 เมตร มักเปนโคม ไฟรปู เกี่ยวกบั พระเจา บุลคลทางประวตั ศิ าสตรหรอื ตวั ละครท่ีมชี ่ือเสียง ในทุกคืนขบวนโคมไฟของงานเทศกาลเนบุตะจะถูกแหไปตามทองถนนใน ตวั เมอื งอาโอโมริ แตในคืนวนั สุดทายของงานเทศกาลขบวนโคมไฟจะถูกจัดขึน้ ใน เวลากลางวนั โคมไฟเนบุตะจะถูกแหโดยแรงคน แตละขบวนประกอบดวย ขบวน กลองไทโกะ ขวบนฟรุต และ ขบวนฉาบ พรอมท้งั ขบวนนกั เตนกวาหนึ่งรอยชีวิต ซง่ึ มชี อื่ การแสดงวาการเตนฮาเนโตะ ซง่ึ เปนภาษาทองถิ่น ในระหวางท่ีเตนรำจะมี การขบั รอง “รัซเซรา รซั เซรา” ไปดวย ซ่งึ ลักษณะการเตนลักษณะกง่ึ เตนกง่ึ กระโดด Local teams build the festival’s two dozen floats, which are constructed of painted washi paper over a wire frame and take an entire year to design and construct. They can be up to nine meters wide and five meters tall and often depict gods, historical or mythical figures from both Japanese and Chinese culture, kabuki actors, and characters from the popular NHK Taiga Drama historical TV series. Every night of the festival the floats are wheeled out onto the streets of downtown Aomori for a parade, except on the last day (August 7), when the parade is held in the afternoon. The floats are pushed along the street by human power, weaving back and forth, and spinning around for the crowd. Each float is accompanied by teams of taiko drummers, flute and hand cymbals players, as well as hundreds of dancers, called haneto in the local dialect, who follow the procession chanting “Rassera, Rassera” while performing a dance that looks a little bit like skipping. 2

ในการชมขบวนโคมไฟเนบตุ ะ ผชู มสามารถน่ังลงทีพ่ ืน้ บริเวณขางถนนซง่ึ ทอดยาวกวาสามกิโลเมตร ตลอดเสนทางเดนิ ขบวน ทัง้ น้ีผชู มสามารถจองทีน่ ่งั สำ หรับชมขบวนโคมไฟไดทีร่ านสะดวกซือ้ ตางๆ และในระหวางทม่ี กี ารแสดงนกั เตนใน ขบวนกจ็ ะชักชวนในผูชมในรวมเตนดวย ผูชมสามารถรวมเปนสวนหน่งึ ของงาน เทศกาลไดโดยการสวมชุดพน้ื เมอื งทเี่ รียกวาฮาเนโตะ ซ่งึ สามาถหาซ้ือไดตามราน ตางๆในตวั เมอื งอาโมริ ราคาประมาณ 5000 เยน หรือสามารถเชาไดตามรานเชา ราคาประมาณ 3000 เยน ในสองคืนแรกของงานเทศกาล ขบวนโคมไฟจะยังมจี ำนวนไมประมาน 2-3 ขบวน ในคนื วันที่ 4 ถึงคนื วนั ที่ 6 จะเปนการแสดงอยางเต็มรูปแบบ โดยใน วันสุดทายนัน้ จะมีการแสดงขบวนโคมไฟในเวลากลางวนั เม่ือสิ้นสุดโคมไฟจะถูก นำไววางบนเรอื และลองบนนำ้ ในชวงค่ำ นอกจากน้ียงั มกี ารแสดงดอกไมไฟความ ยาว 2 ชวั่ โมงบริเวณริมน้ำในบรเิ วณงานเทศกาล There is lots of free seating on the ground along the nearly three kilometer long parade route, as well as reserved seats which are available from Ticket Pia and convenience stores. Participation in the parade is encouraged, and people come from all around to join in the dancing. The only requirement is that you wear the traditional haneto dancing costume that can be bought at grocery stores and shops around the prefecture for about 5000 yen or rented from rental shops around town for about 3000 yen. On the first two nights of the festival the parades are somewhat smaller with only about two thirds of the lantern floats participating. However on the nights from August 4th to 6th the parades are in full swing and every float makes an appearance. All the floats are also displayed in the afternoon parade on the last day of the festival, before some of the floats are put onto boats and paraded around the bay in the evening. Finally, a two hour fireworks display along the waterfront closes off the festivities. 3

งานเทศกาลเนบตุ ะจดั ขึน้ ท่ี รัซเซรา แลนด ซ่ึงอยูถัดจากตึก ASPM ใน บริเวณงานจะมีโคมไฟทใ่ี ชในการขบวนแหจัดใหผูชมไดอยใู กลๆ ผชู มสามารถ ถายรูป และสามารถสอบถามขอมูลเพ่มิ เติมจากผูออกแบบและผูท่กี อสรางได นอกจากน้ยี งั มกี ารแสดงตางๆทำการแสดงในงาน นอกจากนีย้ งั มีการขายของที่ ระลึกตางๆ รวมถึงมอี าหารขายดวย Various events are held during the festival at Rassera Land next to the ASPM building along the city’s waterfront. The festival floats are stabled at Rassera Land during the day, and visitors are encouraged to check them out up close, take pictures and meet with some of the designers and builders. There are also singing and dance performances held at ASPM as well as vendors selling food and festival related goods. 4

STO2RY ความเปนมา ประวตั ิความเปนมา เชอื่ กันวาเทศกานเี้ กิดข้ึนมา เมือ่ 800 กวาปกอน   โดยนักรบชื่อ Sakanuoe no Tamuramaro สรางกลศกึ โดยสรางหนุ กระดาษ ขนาดใหญข้นึ มาเพ่ือขมขวญั ศัตรใู หเกิดความกลวั  จนทำใหไดรบั ชัยชนะในที่สุด   ตอมากก็ ลายเปนเทศกาลเนบุตะในปจจบุ นั ซึ่งในเทศกาลจะสรางหนุ โครงกระดาษ ขนาดใหญ ที่มคี วามสูงประมาณ 2 เมตรเหมือนในอดตี  โดยความนาสนใจอยทู ีห่ ุน นน้ั สรางจากไมไผขนาดมโหฬาร โดยสมัยกอนจะใชตอกไมไผในการมดั แตปจจบุ นั จะใชเชอื กแทน จากนน้ั ปดทับดวยกระดาษญป่ี ุน ทาแปงเปยกแปะหนาหลายชน้ั ให เปนรปู รางหนาตาตามละครคาบกู ิ เชน ซามไู รขนาดใหญ, นกั รบผูกลาชาวญี่ปนุ หรอื รปู ภตู ผีปศาจ  จากน้นั กล็ งเขยี นลาย ลงสี และเคลือบอยางดีไมใหเห็นรอยตอ และแหไปตามถนนสายตางๆ ทว่ั เมือง  ในขบวนจะมีนักเตนรำเรยี กกันวา ฮาเนะโตะ haneto กระโดดและเตน พรอมตะโกนวา ละเซลาพรอมเสียงดนตรี จากขลุยไมไผ “fue” และกลองญี่ปุนท่เี รยี กวา “taiko” รวมดวย ชวงเยน็ ขบวนแห จะประดบั ดวยเทยี นเพอื่ เพ่ิมสสี ัน ใหดูงดงามสมจรงิ แตในปจจุบนั จะใชแสงจากหลอด ไฟจำนวนนบั รอยอัน ตอเนบุตะหนง่ึ อัน แทนทแี่ สงเทียน และในวันสุดทายของเทศกาล จะรวมความนาต่นื ตาตนื่ ใจทัง้ หมดไวภายในงาน พรอมทง้ั มกี ารจดั แสดงดอกไมไฟ ท่ยี ่ิงใหญสวยงามซง่ึ จะถกู ยงิ ขน้ึ มาจากเรอื ที่ลอยลำอยกู ลางทะเล 5

ไมบอยครั้งนักทพี่ ายุไตฝนุ จะบดิ เกลียวออมจากทะเลญีป่ ุนวกเขา สูทางเหนือของเกาะฮอนชใู นชวง ตนเดือนสงิ หาคม หากไมใชเพราะ ความแปรปรวนของภูมอิ ากาศที่ เกดิ จากสภาวะเรอื นกระจกแลว คงเปนเหตบุ งั เอญิ โดยแททพี่ ายุ ไตฝุนหมายเลข 4 ของปนจี้ ะ เคลอ่ื นผานมาขวางงานเทศกาล Nebuta ซงึ่ ไมเคยมีไตฝนุ ปรากฏ มากอนตลอดชวงเวลากวาสอง ศตวรรษ  กระน้ันกต็ าม ทามกลางเมฆดำ ของพายกุ ย็ ังพอมคี วามโชคดอี ยู บางตรงทล่ี กั ษณะเดนของไตฝุน ลูกนซี้ ึง่ เรยี กอีกช่อื หน่ึงวา Usagi (ทแ่ี ปลวากระตาย) น้ันไดเคล่ือนตวั อยางรวดเร็วผานจังหวัด Aomori ในชวงเชา ของวนั เสารที่ 4 เบิกฟาใหประเพณที องถน่ิ ทไี่ ดชือ่ วาเปนหนง่ึ ในสามงานเทศกาล ฤดรู อนทส่ี ำคัญทสี่ ุดในภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื ของประเทศญ่ีปนุ ไดสืบสานอยาง ตอเนอ่ื งในเย็นยำ่ ของวันเดียวกันนั้น ซึง่ เปนวันท่ีแนนขนัดทสี่ ุดในงาน  เมอ่ื เสียงกลองดงั ขึ้นทวงทำนอง \"Rassera Rassera Rasse Rasse Rassera\" ของบรรดาชาวพน้ื เมอื ง Aomori ในขบวนซึ่งเรยี กวา Haneto ก็เรม่ิ ดงั ตอบรับ อันเปนสัญญาณเร่ิมขบวนแหโคมไฟ Nebuta บนรถลากที่ขบั เคลื่อนดวยพละกำ ลังของชายฉกรรจท่อี ยูขางใต ผคู นทเ่ี ขารวมในร้ิวขบวนแหลวนแตงกายในชุดยกู าตะ ท่ีมีผาสีสดคาดรง้ั แขนเสอื้ ขนึ้ ไปทีเ่ รยี กวา Tasuki เพอื่ ความสะดวกในการเคลือ่ นไหว กบั ผา Okoshi ทน่ี งุ อยใู ตชดุ ยูกาตะราวกบั เปนกางเกงไปในตัว นอกจากนีย้ ังมผี า Shigoki ซง่ึ เปนผาอกี ผืนหนงึ่ สำหรับคาดเอวและผูกกระติกนำ้ สวนบนหมวก Hanagasa ประดบั ประดาดวยดอกไมและกระพรวนหลากสตี ามแบบแผนประเพณี โบราณ  6

สสี ันทีเ่ ปนเอกลกั ษณเฉพาะตัวของ เทศกาล Nebuta อีกอยางหนึ่งคือ ปฏสิ ัมพันธกบั ผคู นสองขางทางทเี่ ดิน ทางมาชมงานเทศกาลโดยมีกระพรวน หลากสเี ปนสือ่ ท่ี Haneto จะมอบให โดยเฉพาะกับเดก็ ๆ นอกจากนก้ี ระพรวนดงั กลาวยังกลาย เปนของทีร่ ะลกึ ช้นิ หนงึ่ ของเทศกาลน้ี ทซ่ี อ้ื หาไดทั่วไปในเมือง  ในขณะเดยี วกันจังหวะประกอบกบั ทาเตนและกระโดดอยางสนุกสนาน ของ Haneto ยงั สอดรับกับแดนซ ของวัยรุนทำให Rassera เปนเสมือน แดนซทไ่ี มเคยลาสมัยและนีก่ ระมัง ทเี่ ปนคำตอบวา ทำไม Haneto สวนใหญอยใู นชวงอายุ 15-25 ป ดวยเหตนุ ้ี Nebuta จึงไดช่ือวาเปนเทศกาลที่ ปลูกฝงคณุ คาและสำนึกรกั ถิ่นฐานบานเกดิ ทม่ี ีเยาวชนทองถ่นิ เขารวมงานมากทส่ี ดุ แหงหนึ่งของญี่ปนุ  ความโดดเดนของเทศกาล Nebuta มไิ ดจำกัดอยเู พยี งเทานี้ ประติมากรรมโคมไฟ Nebuta ขนาดใหญ 3 มติ ิ (โดยเฉล่ยี มขี นาด ความกวาง 7 เมตร ยาว 9 เมตร สูง 5 เมตร) ท่ขี ้ึนโครงดวยไมไผและลวดดดั ปดทบั ดวยกระดาษ สาญีป่ ุนทีม่ ีคุณสมบัตเิ หนียวทนทานแตโปรงแสงจากหลอดไฟทีต่ ิดตั้งอยูภายในโคม ขนาดมหมึ านน้ั เปนตวั ชูโรงสำคัญที่ดึงดูด ผูคนนบั ลานตลอดชวงเทศกาลซึ่งทยอย เดินทางมาจากทว่ั ญ่ีปุน ถงึ แมวาเทศกาล Nebuta ของ Aomori จะนบั สบื ยอน กลบั ไปไดราว 280 ป เมอ่ื เทยี บกับเทศกาล Neputa ของ Hirosaki ท่มี ีประวตั ิยาว นานถึง 400 กวาป นอกจากนี้ สถานทขี่ องงานเทศกาลทง้ั 2 จะอยไู มไกลจากกันแลว ยังจัดในชวงเวลาเดียวกนั อีกกต็ าม ในปจจุบันอาจกลาวไดวาความนยิ มของ Nebuta มีสงู กวาเนื่องดวยความสวยงามอลังการของโคม Nebuta ทีด่ ึงดดู สายตาผูคนไดมาก กวาโคมในแบบ 2 มิตขิ อง Neputa  7

สวนใหญอยใู นชวงอายุ 15-25 ป ดวยเหตนุ ี้ Nebuta จึงไดช่ือวาเปนเทศกาลท่ี ปลกู ฝงคุณคาและสำนึกรักถน่ิ ฐานบานเกิดทมี่ ีเยาวชนทองถ่นิ เขารวมงานมากที่สุด แหงหนึง่ ของญปี่ ุน ความโดดเดนของเทศกาล Nebuta มไิ ดจำกดั อยูเพียงเทาน้ี ประติมากรรมโคมไฟ Nebuta ขนาดใหญ 3 มิติ (โดยเฉลีย่ มขี นาด ความกวาง 7 เมตร ยาว 9 เมตร สงู 5 เมตร) ทข่ี ึ้นโครงดวยไมไผและลวดดัดปดทบั ดวยกระดาษ สาญปี่ นุ ทม่ี คี ุณสมบัติเหนียวทนทานแตโปรงแสงจากหลอดไฟทีต่ ดิ ต้งั อยภู ายในโคม ขนาดมหมึ านนั้ เปนตัวชโู รงสำคัญท่ีดงึ ดูด ผูคนนบั ลานตลอดชวงเทศกาลซง่ึ ทยอย เดินทางมาจากทว่ั ญปี่ ุน ถึงแมวาเทศกาล Nebuta ของ Aomori จะนับสืบยอน กลบั ไปไดราว 280 ป เมอื่ เทียบกับเทศกาล Neputa ของ Hirosaki ทม่ี ีประวัตยิ าว นานถึง 400 กวาป นอกจากนี้ สถานทข่ี องงานเทศกาลท้ัง 2 จะอยไู มไกลจากกนั แลว ยงั จดั ในชวงเวลาเดยี วกันอีกกต็ าม ในปจจบุ ันอาจกลาวไดวาความนยิ มของ Nebuta มสี งู กวาเนอ่ื งดวยความสวยงามอลงั การของโคม Nebuta ทีด่ ึงดดู สายตาผูคนไดมาก กวาโคมในแบบ 2 มติ ขิ อง Neputa  8 เทศกาล Nebuta Festival

สสี นั ท่เี ปนเอกลักษณเฉพาะตวั ของเทศกาล Nebuta อีกอยางหน่ึงคือปฏิสัมพันธ กบั ผคู นสองขางทางท่ีเดินทางมาชมงานเทศกาลโดยมีกระพรวนหลากสีเปนสื่อท่ี Haneto จะมอบใหโดยเฉพาะกับเด็กๆ นอกจากนก้ี ระพรวนดงั กลาวยังกลาย เปนของท่รี ะลึกชน้ิ หนึ่งของเทศกาลน้ีท่ซี อื้ หาไดทวั่ ไปในเมือง  ในขณะเดียวกันจังหวะประกอบกบั ทาเตนและกระโดดอยางสนุกสนาน ของ Haneto ยังสอดรบั กบั แดนซของวยั รนุ ทำให Rassera เปนเสมือนแดนซ ท่ไี มเคยลาสมัยและนก่ี ระมังที่เปนคำตอบวา ทำไม Haneto สวนใหญอยูในชวง อายุ 15-25 ป ดวยเหตุน้ี Nebuta จึงไดช่อื วาเปนเทศกาลท่ีปลูกฝงคณุ คาและ สำนึกรกั ถ่นิ ฐานบานเกิดท่มี เี ยาวชนทองถิ่นเขารวมงานมากทีส่ ุดแหงหนึง่ ของ ญป่ี ุน ความโดดเดนของเทศกาล Nebuta มิไดจำกัดอยูเพียงเทานีป้ ระติมากรรม โคมไฟ Nebuta ขนาดใหญ 3 มติ ิ (โดยเฉล่ยี มขี นาด ความกวาง 7 เมตร ยาว 9 เมตร สูง 5 เมตร) ทข่ี ้ึนโครงดวย ไมไผและลวดดัดปดทับดวยกระดาษสาญีป่ นุ ท่ีมีคณุ สมบัติเหนยี วทนทานแตโปรง แสงจากหลอดไฟทต่ี ิดตั้งอยูภายในโคมขนาดมหมึ าน้นั เปนตัวชโู รงสำคัญที่ดงึ ดดู ผคู นนบั ลานตลอดชวงเทศกาลซ่งึ ทยอยเดินทางมาจากทัว่ ญ่ีปุน ถึงแมวาเทศกาล Nebuta ของ Aomori จะนับสบื ยอนกลับไปไดราว 280 ป เมือ่ เทียบกับเทศกาล Neputa ของ Hirosaki ทม่ี ปี ระวัติยาวนานถึง 400 กวาป นอกจากนี้ สถานทข่ี อง งานเทศกาลทง้ั 2 จะอยูไมไกลจากกนั แลวยังจดั ในชวงเวลาเดียวกันอีกก็ตาม ในปจจบุ ันอาจกลาวไดวาความนิยมของ Nebuta มสี งู กวาเนอื่ งดวยความสวยงาม อลังการของโคม Nebuta ที่ดึงดดู สายตาผูคนไดมากกวาโคมในแบบ 2 มติ ิของ Neputa ประติมากรผูสรางสรรคโคม Nebuta จะเรม่ิ ออกแบบโคมใหมตั้งแตงาน เทศกาลของปนัน้ จบสน้ิ ลง ซง่ึ กวาจะวางคอนเซ็ปต สรางอาคารชวั่ คราวเพ่ือข้นึ โครงและประดับหลอดไฟจากภายใน แปะกระดาษสาญ่ีปนุ และลงสี จนกระทั่งยก ขนึ้ รถลากท่ีมคี วามสูง 2 เมตร ในขั้นตอนสุดทายนั้นกินเวลาราว 1 ปพอด ี อาจกลาวไดวาประติมากรของโคมไฟ Nebuta เปนอาชพี หน่ึงทีต่ องการทักษะ ทง้ั ดานศลิ ปะ การออกแบบงานโครงสราง และความรูดานวฒั นธรรมพน้ื บาน เปนอยางด ี 9

ประมาณการกันวามูลคาการกอสรางโคม Nebuta ชิ้นหนงึ่ เฉลยี่ ประมาณ 4 ลานเยน (100 เยน ประมาณเทากับ 30 บาท) ซ่ึงทีมงานประติมากรท่ีมี ชอ่ื เสียงโดยเฉพาะผลงานซ่ึงไดรับรางวลั จากปกอนๆ เปนเครอ่ื งรับประกัน นั้นอาจมีรายไดสูงถงึ 20-30 ลานเยนตอป จากบรษิ ัทใหญๆ ทีเ่ ปนสปอน เซอรในงานเทศกาล Nebuta  ขบวนโคมไฟ Nebuta บนรถลากจะแหแหนไปรอบเมอื ง Aomori ในชวง เย็นตัง้ แตวันท่ี 2-6 สิงหาคม เพ่อื ทำการเกบ็ คะแนนและประกาศผลโคมไฟ ท่ชี นะเลิศในวันท่ี 7 ซ่งึ จะจัดขบวนฉลองในชวงกลางวันกอนนำไปลงเรอื ลอง ในแมน้ำหรือออกสทู ะเลแทนการลอยโคม Nebuta จริงๆ อยางเชนในอดีต นอกจากนีใ้ นชวงกลางคืนวันสุดทายยังแถมพกสงทายดวยงานจุดดอกไมไฟ ประจำป  หลังจากน้ันโคม Nebuta อาจถูกแยกสวนไปประดับตามสถานทส่ี ำคญั ใน เมืองหรือสงไปจัดแสดงยังพิพธิ ภัณฑในตางประเทศ เชนที่ British Museum ในมหานครลอนดอน หรือนำไปแหยังประเทศตางๆ ตามแตจะไดรับเชิญ ยกตัวอยางป 2007 ท่ี ลอสแองเจลสิ   เรอื่ งราวความเปนมาของเทศกาล Nebuta น้นั ไมมบี นั ทึกเปนลายลักษณ อกั ษรท่แี นชัด แตเช่อื กันวาไดรับแนวคิดมาจากเทศกาล Tourou Nagashi ซึ่งเปนตนกำเนิดเทศกาลอ่ืนๆ ในญีป่ ุนอยางเชนเทศกาล Tanabata* ใน Sendai  แตเดมิ น้ันเปนเพยี งการนำโคมไฟหรอื ตกุ ตาท่ที ำจากกระดาษ ซึ่งจดุ เทียนไข ไวภายในแลวนำไปลอยในแมน้ำเพ่ือขบั ไลวญิ ญาณและส่ิงชว่ั รายออกไปพรอม กับนำสริ ิมงคลมาสตู นเองและครอบครัว คลายกบั เทศกาลลอยกระทงของไทย  อกี ทฤษฎีหน่ึงเช่ือวา Nebuta ถอื กำเนดิ จากความคิดของแมทพั Tamuramaro ในชวงป 800 ซึง่ สรางหุนจำลองนักรบขนาดใหญท่เี รยี กวา Nebuta สำหรับใช ออกศกึ สงครามและนาจะเปนทมี่ าของรูปแบบโคม Nebuta ในปจจบุ ัน  10

นอกจากน้ยี ังมีอกี ขอสันนิษฐานหน่งึ ท่เี ชือ่ วาเทศกาล Nebuta ไดรับ อทิ ธพิ ลความคิดมาจาก Hirosaki แลวนำมาประยุกตสรางเปนโคม 3 มติ ติ าม จินตนาการของนักรบในอดตี ซามไู ร หรือเรอ่ื งราวของนยิ ายพ้ืนบาน ซงึ่ มีการ เพม่ิ เติมรายละเอยี ดและขนาดของโคมไฟ Nebuta มปี ระกวดประขนั กนั เรือ่ ย มาจนกลายเปนเอกลักษณและเปนทนี่ ิยมมานานถึงทกุ วันน ี้ แมจะไมมีหลักฐานระบคุ วามเปนมาท่ชี ดั เจนกต็ าม ในปจจบุ นั เทศกาล Nebuta เปนตัวแทนวฒั นธรรมพ้ืนบานทส่ี ะทอนวถิ ีชวี ิตของชาวญปี่ ุนในภาคตะวนั ออก เฉียงเหนอื ท่ีสามารถสมั ผสั ไดอยางใกลชดิ ในตนเดอื นสิงหาคมของทุกป Rassera Rassera Rasse Rasse Rassera  11



3 THINGS TO DO สงิ ท่ีตองทำ 1.เขารวมเปนฮาเนโตะและกระโดดโลดเตนดวยกนั ! ดานหนาขบวนแห “เนบตุ ะ” จะมีกลมุ คนเตนรำทีเ่ รยี กวา “ฮาเนโตะ” และคุณ สามารถรวมเปนสวนหนึ่งของทมี ฮาเนโตะไดดวย มาเปลงเสียงรองและกระโดด โลดเตนกนั เถอะ! เขารวมไดอยางอสิ ระ ไมจำเปนตองลงทะเบยี นลวงหนา แตมี กฎวาคุณตองเชาหรอื ซ้ือชุดของฮาเนโตะเพื่อสวมใสรวมขบวนอยางถูกตองนอก จากน้ี ยงั เชือ่ กนั วาหากเกบ็ กระดิ่งท่ีติดอยูบนชุดของฮาเนโตะได ความสุขจะมา เยอื น 132

2.การประกวดโคมเนบุตะ คณะกรรมการจะพจิ ารณาสวนประกอบตางๆ เชน โคมไฟเนบุตะ ขบวนพัด การจัดขบวนแห และฮาเนโตะเพอื่ พจิ ารณาใหรางวลั เนบตุ ะจากเกณฑความ สวยงามของตัวโคมไฟ ผสานความสมดลุ ของภาพรวมในขบวนแห เชน การ จดั ลำดับขบวน ความครกึ คร้ืนและสามคั คขี องทมี ฮาเนโตะ รวมจึงจงั หวะดน ตรแี ละการใหสญั ญาณตางๆ การประกาศผลรางวัลจะจัดขึน้ ในวันที่ 6 และทมี ทีไ่ ดรบั รางวลั จะจดั ขบวนแหโชวอกี ครงั้ 3.เลอื กซ้ือของฝากที่ไดแรงบันดาลใจจากเนบตุ ะหลากหลายชนดิ ของท่ีระลึกจากเทศกาลเนบุตะมใี หเลอื กมากมาย ตง้ั แตของพ้นื ฐานอยางเสอ้ื ยืดและผาเทนุกอุ ิ (ผาเช็ดหนาทรงยาว) ไปจนถึงงานดีไซนเกไก แตละช้ินนำ ลวดลายจากโคมไฟเนบุตะที่ดดู ุดนั มาปรับเปลี่ยนใหเหมาะกับการใชงานรปู แบบตางๆ เชน แผนมารคหนาเนบตุ ะ กางเกงบอ็ กเซอร หรอื ผาขนหนไู มโคร ไฟเบอร ลองคนหาของท่ีระลึกกันเลย 14

3.พิพธิ ภณั ฑแหงจิตวิญญาณเนบูตะ \"Nebuta Museum WA-RASSE\" เมอื งอาโอโมริ จ.อาโอโมริ ถึงจะผานพนชวง เทศกาลสดุ ยิง่ ใหญประจำฤดูรอนของจังหวัดอาโอโมรกิ ันมาไมกวี่ นั แตสำหรับนัก ทองเท่ยี วอยางเราแลว การจะไปชมงานเทศกาลยิ่งใหญแบบน้ี อาจจะตองวางแผน กันกอนเดนิ ทางสกั หนอย เพราะอยาวาแตนักทองเทีย่ วอยางเราเลย คนญปี่ นุ เองก็ พากันไปรวมชมและเปนสวนหนึง่ กบั งานเทศกาลนกี้ นั จนโรงแรมเตม็ ลวงหนาหลาย เดอื น แตเอาเปนวาถาไมไปชวงเทศกาล ท่ีอาโอโมริจะมอี ะไรเก่ยี วกับเทศกาลนี้ให เราชมเปนบุญตาบางไหมนะ เห็นดงั นั้น ดาโกะไทยจงึ ขออาสาพาเทย่ี วสถานทแี่ รก นนั่ คือ พิพธิ ภัณฑ Nebuta Museum WA-RASSE ทน่ี เี่ ปนอาคารท่ีภายนอกราย ลอมดวยแผนโลหะสแี ดง สะดุดตาจากอาคารโดยรอบ โดดเดนมากต้ังอยไู มไกลจาก สถานีรถไฟอาโอโมริ วากนั วามคี วามต้ังใจออกแบบใหมลี กั ษณะคลายโคมไฟโบราณ เมื่อมองจากดานนอก และเมอ่ื กาวเทาเขาไปภายในจะมกี ารจดั แสดงโมเดลขบวนแห ในขบวนแหน้นั จะประกอบไปดวย 3 สวน คือ ฮาเนะโตะ เนบูตะและฮายาชิ ฮาเนะโตะ คือ นักเตน มกั จะอยหู นาสุดของขบวนเสมอ เปนสวนที่นกั ทองเทีย่ วหรอื ผเู ขารวม งานสามารถมีสวนรวมได 15

ถัดมาเปนไฮไลทของงานน่นั ก็คือโคมเนบตู ะสดุ อลังการหลากหลายรูปแบบ และทายสุดของขบวนจะเปนสวนของนกั ดนตรที ่เี รียกวา ฮายาชิ นอกจากใน พิพิธภณั ฑจะบอกสวนประกอบตางๆ ของขบวนแหแลว ยังมกี ารรวบรวมประวัติ ความเปนมา ข้นั ตอนการทำโคมในยุคสมัยตางๆ หรอื โคมเนบตู ะในแตละป มีทง้ั แบบภาพถายและโคมทใี่ ชในขบวนแหงของจรงิ ดวย ถือเปนพพิ ิธภณั ฑแหงการเรียนรเู กยี่ วกับเนบตู ะทีด่ ีงามมาก ไมซบั ซอน เขาใจงาย ดเู พลิน แถมตอนสุดทายกม็ ีจุดถายรูปและรานขายของฝากใหชอปกอนกลบั บาน อีกดวยนะ คาเขาชม : 600 เยน / เดก็ มัธยมปลาย 450 เยน/ เดก็ มธั ยมตน หรือ ตำ่ กวานน้ั 250 เยน วธิ ีการเดนิ ทาง : จากสถานีรถไฟ JR Aomori เดนิ ไปทางทศิ เหนอื ประมาณ 5 นาที เวลาเปดใหบริการ : 9.00-19.00 น. (แตละฤดกู าลเปด- ปดไมเทากนั ) 16

GU4IDE ไกด Nebuta Matsuri เทศกาลแหโคมไฟยกั ษของจังหวดั Aomori จุดเรมิ่ ตนของการวางแผนมาเทยี่ วญป่ี ุนชวงหนารอน คือ การไดมาชมเทศกาล ฤดรู อนของญปี่ นุ ท่ีกระจกุ รวมตวั กนั ในชวงกลางๆ เดือน ก.ค. รายยาวมาจนถงึ กลางเดือนส.ค. ของทุกป โดยเฉพาะชวง วคี แรกของเดอื นสงิ หาคม คอื ชวงเวลา ท่ีดีงามของคนรกั และช่ืนชอบงานเทศกาลฤดรู อนท่ีสะทอนวฒั นธรรมความญี่ปนุ ญ่ีปุน ทเ่ี คาทมุ เทจัดงานกนั อยางยิ่งใหญอลังการ ประหลาดใจ ดังนน้ั ทริป Summer in Japan ของเราครัง้ น้ี จึงวางแผนครอมวีคแรกของเดือนสิงหาเพอื่ ที่ จะไดตะลอนๆไดหลายเทศกาลในทริปเดียว คือ ในชวงระหวางวนั ที่ 4-9 ส.ค. โดยตง้ั ตนท่ีเทศกาลงานใหญระดับประเทศ คือ Nubuta Matsuri หรอื เทศกาลแห หนุ โคมไฟสดุ ยง่ิ ใหญของจงั หวดั Aomori ทีเ่ ราหมายมั่นปนมือวาตองไปดูใหเห็นกบั ตาใหได เราจะพาเดนิ ทางไปดูความอลงั การงานสรางของงาน Nebuta ทีค่ นทงั้ เมอื งทุมเทชีวิต จิตใจ ใหกับงานนี้เลยทเี ดยี วจะยงิ่ ใหญแคไหน ตองตามไปดู ^^ 17

การเดินทางมา Aomori งายมาก เพราะเปนเมอื งใหญ ถามาจาก Tokyo นัง่ ชนิ คังเซนมาไดเลยลงที่ สถานี Shin-Aomori แลว ตอรถไฟ JR Ou line มาลงท่ี สถานี Aomori ใชเวลา 3 ชวั่ โมงครงึ่ โดยประมาณ ทัง้ หมดน้ี JR Pass ครอบคลมุ หมด จายครั้งเดียวเดนิ ทางกันท่ัวประเทศคมุ สุดอะเราสามารถ แวะเดินทางมาจาก Hirosaki เพราะไปแวะชม Tanbo Art ศลิ ปะบนทงุ ขาวมาทหี่ มบู าน Inakadate 18

หลายคนคงเคยเหน็ ภาพศิลปะบนนาขาวของญ่ีปุน ที่มีการปลกู ขาวเปนภาพสวยๆ ทง้ั จากภาพยนตร ตวั ละคร ตวั การตูนดังๆ มาพอสมควรแลวเราก็เปนคนนึงท่คี ิดวาถามี โอกาสไดไปดสู กั ครง้ั คงดเี นาะ เพราะท่ีบานเองก็ทำนาขาวอินทรียอยเู หมอื นกนั อยากไป เห็นกบั ตา เคาปลกู ไดยงั ไง ? เคายอมสีขาวหรอื เปลาทำไมมีหลายสี ? มคี ำถามในหวั มาก มายจนถึงขนั้ วางแผนไปเทยี่ ว ในชวงเวลาท่มี กี ารปลกู ขาวดวยคร้งั นไ้ี ดมาชวง Summer พอดี เพราะเราลงหลกั ปกมุดไววาจะมาดเู ทศกาลฤดูรอน Nebuta ท่ี Aomori การมาดู ทงุ ขาวจงึ รวบอยrู oute การเดนิ ทางไดอยางสบายๆ เดี๋ยวเราจะเดนิ ทางไปดกู นั วา Tanbo Art หรอื ศลิ ปะ บนทุงขาวท่ีหมบู าน Inakadate ทำไมถงึ มีช่อื เสยี งทำใหคนเดนิ ทางไปดู กัน ทีแ่ มจะอยชู นบทท่ีหาง ไกล แลวข้ันตอนวิธกี ารเดนิ ทางไปดู รวมถึงเร่ืองราว ความเปนมาของการสราง สรรคผลงาน เกิดขึ้นจากอะ ไร พอดีไดดู ' รายการดูใหรู ' ของคุณFuji Fujisaki ทพ่ี าไปเจาะลึกที่ Tanbo Art พอดี 19

ก็เพยี งนงั่ JR Ou line จากสถานี Hirosaki มาที่ Aomoriไดเลย ใชเวลาประมาณ 40 นาที เทานน้ั เรานั่งรถไฟจาก Hirosaki มาชวงราวๆสีโ่ มงเย็น คนเยอะพอสมควร มที ุกเพศ ทุกวัย ตางกม็ ุงหนามาท่ี Aomori เพ่ือท่ีจะรวมงานวนั สุดทายของเทศกาลนี้ ซ่ึงไฮไลตอยูชวงเย็นๆ ท่ีมีการแหโคมเนบูตะในทะเล และมีการ จดุ พลดุ อกไมไฟสดุ อลัง พลุ แตละคนแตงเตม็ มากโดยเฉพาะหนุมๆสาวๆก็ใสชดุ ยกู าตะ สวมเก๊ียะ แตงหนาทำผมแบบนารกั ๆ คาวาอเิ ตม็ ไปหมดเลย เห็นแลวอยากใสม่งั งะ เรานัง่ รถไฟจาก Hirosaki มาชวงราวๆส่ีโมงเย็น คนเยอะพอสมควร มที ุกเพศ ทกุ วัย ตางกม็ ุงหนามาท่ี Aomori เพือ่ ท่ีจะรวมงานวนั สดุ ทายของเทศกาลนี้ ซ่งึ ไฮไลตอยูชวงเย็นๆ ทม่ี กี ารแหโคมเนบูตะในทะเล และมกี าร จุดพลดุ อกไมไฟสดุ อลงั พลุ แตละคนแตงเตม็ มากโดยเฉพาะหนมุ ๆสาวๆกใ็ สชดุ ยกู าตะ สวมเกีย๊ ะ แตงหนาทำผมแบบนารักๆ คาวาอเิ ตม็ ไปหมดเลย เห็นแลวอยากใสมัง่ งะ 20

พอมาถึงสถานี Aomori ท่ีคอนขางจอแจ ท้งั สถานี หรือทั้งเมอื งเลยก็วาได จะตกแตง ประดับประดาดวยโคมไฟเนบูตะกนั หมด สรางบรรยากาศรวมใหกับผูมารวมงานได เปนอยางดี NEBUTA Matsuri คืออะไร Nebuta Matsuri (Matsuri = Festival) เทศกาลอาโอโมรเิ นบุตะเปนเทศกาลดง้ั เดมิ ของจังหวัด Aomori ทอี่ ยใู นภมู ิภาค Tohoku ของญี่ปุน เปนงานใหญประจำป ของ Aomori และถือวาเปน 1 ในเทศกาล ทย่ี งิ่ ใหญทสี่ ดุ ของประเทศญป่ี ุนเลยก็วาได ในแตละปมผี ูเดนิ ทางมารวมงานน้กี วาลาน คนเลยทเี ดยี วเนบุตะ (Nebuta) และเนปุตะ (Neputa) เปนเทศกาลฤดูรอนท่ี จัดขึน้ ใน เมอื งตางๆ ภายในจังหวัดอาโอโมริ มีเกี่ยว ของเชอื่ มโยงกบั เทศกาลทานาบาตะ (Tanabata) ซ่ึงถือเปน 1 ใน 3 งานใหญ ของภูมิภาคTohoku (*เนปูตะเปนเทศกาลแหโคมไฟทเ่ี มอื ง Hirosaki แตรูปแบบโคมไมเหมือนกนั กบั ท่ี NebutaของเมืองAomori แตจดั ในชวง เวลาเดียวกนั ) 21

ภายในหุนโคมเนบตู ะ จะมโี ครงไมทดี่ ดั เปน วันนเ้ี รามาวนั สดุ ทาย ท่ีชวงเย็น รูปราง แลวหุมดวยกระดาษวาชิทวี่ าด เคาไมมีขบวนแหเหมือนทกุ ๆวัน แตใน ลวดลายและลงสเี ปนรปู ตามที่รางไวรวม วันทีม่ พี าเหรด กจ็ ะสนุกสนานไปอกี ถงึ หลอดไฟ กวาพนั ดวงท่สี องแสงออกมา แบบนงึ ในขบวนของหุนโคมเนบตู ะแต ใหหุนโคมสวาง มสี ีสัน ซึง่ ในแตละโคมมี ละตัว จะมีทีมเตนนำขบวน เรยี กวา เครื่องแปลงไฟทห่ี นกั กวา 4 ตัน เพือ่ ใหสอง ฮาเนโตะ (Haneto) และเครอื่ งดนตรี สวางตลอดการเดินพาเหรดในแตละค่ำคืน ประกอบจังหวะ เปนกลอง และ ฟลุท ชวงเทศกาล เรากส็ ามารถไปรวมเปนหนึ่งใน ฮาเนโตะ ภาพทนี่ ำมาทำหุนเนบูตะ สวนมากจะมา ไดดวยนะ !!!นกั ทองเทยี่ วท่มี ารวมชมงาน จากละครคาบูกิ หรือเรือ่ งราวในตำนาน เนบตู ะ สามารถมสี วนรวมกบั ขบวนแหได ของญป่ี นุ เคยอานสมั ภาษณคนออกแบบ เปน ฮาเนโตะ โดยสามารถเชาชุดแถวๆ หนุ เนบตู ะ เคาบอกวา เคาจะออกแบบหนุ นั้น ราคาประมาณ ¥4,000 ตอชุด ชวงหนาหนาว ซง่ึ หนาหนาวทีญ่ ป่ี ุนกร็ ๆู คนพรอม คอสตมู พรอม ก็รวมขบวนพา กนั อยวู า มแี ตหิมะขาวโพลน เคาจึงโหยหา เหรด แลวเปลงเสียง รองวา สสี นั น่ันคือ inspiration ที่เคาตองการให หุนเนบูตะของเคามสี สี ันจดั จานแสบทรวง \"RASSERA RASSERA\" ใหสมกับชวงซมั เมอรในระหวางท่ีมเี ทศกาล (ราซเซรา ราซเซรา) เนบูตะ 22

หากเราอยากรรู ายละเอียดของเทศกาลน้ี สามารถเดนิ ไปขอขอมูลจาก Tourist Information ได อยูตรงขามหนาสถานี JR Aomori นีเ่ องจะมีเจาหนาท่ที ่ี สามารถพูดภาษาอังกฤษได คอยใหขอมลู อยางเตม็ ที่ . . . แตตอนนเ้ี ร่มิ หวิ ยงั ไมมอี าหารจริงจงั ใดๆ ตกถึงทองเลย ไหนลองมาดอู าหารที่ Aomori วามีอะไรนาสนใจบาง Aomori เปนเมืองทาติดทะเล ฉะน้ัน อาหารข้นึ ชื่อก็จะเปนพวก อาหารทะเล โดยเฉพาะ หอย Hotate หรอื Scallop เรยี กงายๆ กห็ อยเชลล น่แี หละ แตหอยเชลลทนี่ ตี่ วั ใหญมาก ใหญเทาฝามอื แหนะ ซ่งึ รานทม่ี ีชอ่ื ไดยิน บอยๆก็คอื ราน Hotate goya อยเู ยอ้ื งๆกบั สถานี JR Aomori นเี่ อง Aomori เปนเมอื งทาติดทะเล ฉะน้นั อาหารข้ึนชอื่ ก็จะเปนพวก อาหารทะเล โดยเฉพาะ หอย Hotate หรอื Scallop เรยี กงายๆ ก็หอยเชลล นแ่ี หละ แตหอยเชลลทีน่ ตี่ ัวใหญมาก ใหญเทาฝามือแหนะ ซ่ึงรานทมี่ ีชอื่ ไดยิน บอยๆกค็ อื ราน Hotate goya อยูเยอื้ งๆกับสถานี JR Aomori น่ีเอง รานน้ีทีเด็ดอยูท่ี ลูกคาสามารถตกหอยกนิ เองได คนละ 500 ¥ ใหเวลา 3 นาที ตกไดเทาไหรเอาไปเลย แตถาใครทำบาปไมขึน้ ทางรานใหรางวลั ปลอบใจ 2 ตวั เต็งๆจะเอามายาง หรอื ทอด หรอื กนิ สดๆแบบซาซมิ กิ ไ็ ด รานนต้ี ิดปอบ ใครๆ กม็ ากิน เพราะอยูใกลสถานี ฉะนั้นควิ อาจจะยาวหนอยนะจะ แลวก็มรี านอน่ื ๆอีก มากมาย แตดวยความที่วันนี้ต้งั ใจมางาน Nebuta เลยไมไดสำรวจเมอื งเทาทคี่ วร เน่ืองดวยวันนม้ี ีงานใหญ จงึ มีการต้ังรานขายของกนิ แถวๆหนา Nebuta Warrase Museum ซึง่ เปนพิพิธภัณฑท่จี ดั แสดง หนุ โคมเนบูตะน่ันแหละ 23

แตวนั นเี้ ราจะมาดขู องจริงในงานเลยไมไดเขาไปขางในใครทไ่ี มไดตรง กบั เทศกาลเนบตู ะ เขาไปชมหนุ เนบตู ะที่ Nebuta Warrase Museumนีไ้ ดเลย เพราะหลังจากเสรจ็ งานเทศกาลแลว เคาก็จะเอาหนุ เนบตู ะแตละตัวแยกรางออกมา จดั โชวกันทีน่ ี่ยิง่ กวานน้ั เราสามารถลองทำหนุ เนบตู ะเองได และยังสามารถแปลง รางเปน Haneto คนรำในขบวนเนบูตะไดท่ีนด่ี วย ตึกแดงๆดานขวาคือ Nebuta Warrase Museum ดานนอก กม็ จี ัดโซนขายของกินมากมาย ซึง่ กเ็ ปนอาหารญ่ปี ุนท่วั ไปมแี ตของนากินๆท้งั นั้น รวมท้งั ของดีโอทอปของ Aomori ดวย ทั้ง Hotate ยาง ซงึ่ คิวยาวจนทอ เลยไมไดกินถอดใจกบั ควิ หอยยาง เลยไปสอยของข้นึ ชื่อของอาโอโมริอีก อยางคอื Apple ซ่งึ ไดมาเปน เจลาโตแอปเปล และน้ำแอปเปลหอมๆ ไดแคน้แี หละ ควิ อนื่ ยาวเกิน 24

มาดบู รรยากาศของคนทมี่ ารวมงานกันบาง บางคนก็จบั จองทีน่ ่งั ใกลรมิ ตลงิ่ เพือ่ ทคี่ นื น้ี จะไดชมไฮไลตของเทศกาลหุนโคมเนบูตะ ลอยลงทะเล พรอมกบั การจดุ พลุดอกไมไฟ กนั ดวยบางบานมาจองทพ่ี รอมขนเสบียงมา ปคนคิ กนั นัง่ รอกันตงั้ แตหัววัน ซงึ่ วนั นี้เปน วันอาทติ ยดวย วนั หยุดของทุกคนในครอบ ครวั การจดั แสดงแหแหนหนุ โคมเนบตู ะจะจดั ทั้งสิน้ หกวนั 2-7 ส.ค. วันท่ี 2-6 ส.ค. จะแห โคมกันชวงคำ่ ๆ สวนวนั สดุ ทายจะแหตอน กลางวนั และเตรียมลอยลงทะเลในชวง 1 ทมุ ซ่งึ ไมใชทกุ โคมจะไดลอยโชวในทะเล จรงิ ๆจะ มหี นุ โคมไฟเนบูตะ ทง้ั ส้นิ 20 กวาตวั แตจะมี เพียง 5 หรอื 6 ตัวเทานั้นทไี่ ดรับรางวัลชนะ การประกวด และไดรับเลอื กใหลอยโชวใน ทะเล ในคืนวันสดุ ทาย ฟเนเลของงาน 25

ทนี่ เ่ี คาก็มกี ารจัดพืน้ ท่สี ำหรับใหผูเขา ชมไดนง่ั ชมความสวยงามในชวงทม่ี ี การลองโคมไฟในทะเล พรอมทง้ั ชม ดอกไมไฟอนั สวยงามซึง่ ตองจองลวง หนา ราคา 7000¥ สวนคนทไ่ี มไดจอง กส็ ามารถจบั จองพ้ืนที่ ปูเสือ่ นั่งชมดอก ไมไฟกันดานนอกโดยไมเสียคาใชจายแต ท่ฟี รๆี มมุ ดๆี กต็ องมาจองกันไวหนอยนะ ในสวนของโคมทีไ่ มชนะรางวลั ก็จะมาตง้ั โชว บรเิ วณใกลๆ ใหนกั ทองเทย่ี วสามารถ ถายรปู กันได หุมโคม 1 ตัว ใชการระดม ความคดิ สรางสรรคผลงานกนั หลายคน พอเสร็จงานวนั สดุ ทาย กลมุ ผสู รางหนุ โคม แตละเจา ก็จะมานง่ั กนิ ขาวสังสรรรวมกนั ถอื เปนเทศกาลแหงความสขุ จรงิ ๆ 26

รานขายอาหารเหมือนงานวดั มตี ลอดเสนทางเดิน คนเยอะ คิวยาวทุกราน ถายรูปสนกุ มาก เวลาหุนเปดไฟแลว สวยงามมาก มาครบทกุ สี ยงิ่ ใหญอลงั การจริง การสรางหุนโคมจะเปลบ่ี นรปู แบบไปทกุ ป โดยสวนใหญจะเปนรูป เทพเจา หรอื เรอ่ื งเลาตำนาน หรอื บุคคลสำคัญของญ่ปี ุน หุนแตละตวั ก็จะมี สปอนเซอรสนับสนนุ ดวย เคาจริงจงั ทำกันเปนธรุ กิจก็มี บางคนสบื ทอกตอ กนั รุนสูรนุ พอฟาเรม่ิ มืด ประมาณสัก 6 โมงเยน็ หนุ โคมทีต่ ้ังโชวก็จะเปดไฟ สวยงาม คนกเ็ ร่มิ มาประจำที่ตรงบรเิ วณใกลทา เรอื มากขนึ้ ฟายงิ่ มดื แสงไฟจากหนุ เน บูตะย่ิงสวยพอชวงทุมสิบหา เร่มิ มีการ จุดพลุและปลอยโคมเนบตู ะลองในทะเล แลว แตเราเห็นแบบแวบๆเทานัน้ เพราะ คนเยอะและโซนท่เี สียเงนิ ดกู ก็ ้นั คอนขางสงู 27 24

เราเที่ยวงานจนค่ำ แตเลือกทจี่ ะออกมากอนจบ งาน เพราะเราตองกลบั ไปขึน้ ชนิ คงั เซนรอบสุดทาย กลับไปพกั ที่ Sendai เนอื่ งจากชวงเทศกาลทพ่ี กั แถว Aomoriเต็มหมด จองลวงหนากวาครงึ่ ปก็ไมใหจอง พอจะจองก็ไมทนั เคาจองกันไปหมดแลว เลยตองถอย มาพักไกลหนอย อกี อยางสะดวกกับการเดินทางในวัน รงุ ข้นึ ดวย เพราะพรงุ นี้วางแผนจะไป Matsumoto จังหวดั Nagano ในการเดนิ ทางสิ มเี วลาแค 6 วัน แตสามารถไป Tokyo - Sendai - Hokkaido - Aomori - Sendai - Nagano ของฝาก 28 24

MASK หนา ลายเนบตู ะ นำ้ แอปเปลของดขี น้ึ ชือ่ ของ Aomori สกรนี ลายเนบูตะบนกระปองรวมของดัง สงิ่ อยางไวในหน่ึงเดยี ว คคู วรแกการเปน ของฝาก กาชาปองเนบูตะ แตอาจจะตอง อาศัยดวงนิดนงึ เด๋ยี วเราขึน้ JR จาก Aomori แลวตอ shinkansen ที่ สถานี Shin Aomori เพ่อื ที่จะไปลงSendai พกั ผอน แลวเดนิ ทางกนั ตอพรงุ นี้ ใครสนใจเทศ กาลของญี่ปุน ขอบอกวาเทศกาลนีไ้ มควร พลาด งานทีร่ วมสีสัน ความตระการตา งานท่ีคนท้งั เมืองใหความสำคัญอยางมากๆ และคนที่มารวมงานทุกคนกส็ นุกสนาน ใบหนาเปอนยมิ้ แบบวาแฮปปกนั ทกุ ผูทุกคน้ี 29 24

28 24

CRE5AT สราง แรงผลกั ดนั หลกั ที่อยูเบือ้ งหลงั การลอยตัวแตละคร้งั คอื nebuta-shi การผลติ ของเทศกาล nebuta-shi เริม่ ต้งั แตตนจนจบ เขาเปนผูรับผดิ ชอบใน เรื่องรปู แบบของการลอยการรางการออกแบบการสรางโครงกระดูกและกรอบ การวางผิวกระดาษการวาดเสนโครงรางสีดำและการวาดภาพลวดลายที่มสี สี ัน จนกระท่ังยุค 70 ลอยอยูดวยกันโดยทีมงานของอาสาสมคั รทองถนิ่ ชางไมสวน ใหญและจิตรกรสมัครเลน แตการใชหลอดไฟและกรอบลวดทเ่ี พม่ิ ข้นึ ทำใหสามารถ แสดงภาพใบหนาในรายละเอยี ดไดมากข้ึนและผเู ช่ยี วชาญ nebuta-shi เรม่ิ ปรากฏขึน้ ไมมภี าพวาดท่ีเปนทางการสำหรับลอย ภาพในใจของ nebuta-shi คือทกุ สิ่งทกุ อยาง Takenami Hirōผูรับผิดชอบในการลอยตัวสามครั้งในป 2012 Nebuta Matsuri กลาววานี่เปนสวนสำคัญของการอุทธรณน้ีวา \"คุณมีอิสระใน การแสดงความคดิ เห็นของคณุ ไดทุกแบบ\" เขากลาว การใชสีสดใสสดใสเปนเคร่ือง หมายการคาของ Takenami 31 24

ในชวงฤดูหนาวทยี่ าวนานภมู ิภาค Tsugaru ในทองถิ่นปกคลมุ ดวยกอน หิมะทป่ี กคลมุ ไปดวยหิมะ บางทีมนั อาจจะเปนสภาพแวดลอมนีแ้ ละความหิวของ สีท่มี นั พันธทุ ีก่ อใหเกิดสสี ดใสของเทศกาลเชน Nebuta \"เมอื่ ฉันพัฒนารถลอยใหมฉนั มักจะเร่ิมตนดวยการเลอื กสหี ลกั \" Takenami กลาว \"ยก\" Aterui: Man of Tohoku 'float ตวั อยางเชนฉนั ออกแบบมาสำหรบั Japan Rail ทันทที ่ฉี นั เร่ิมคิดถงึ เร่ืองราวทางประวัติศาสตร ซงึ่ เปนหัวหนาทหารทองถ่นิ ซึ่งเปนผตู อตานตอตานศาลกลางในพืน้ ทTี่ ōhoku กวา 1,000 ปกอน - สีแดงมาหาฉันทนั ที ฉนั คดิ วาเปลวไฟจะใหฉนั มากมายท่ี จะทำงานรวมกบั ในแงของการผสมผสานสแี ดงในการออกแบบและคอยๆภาพจติ เร่มิ ท่ีจะฟอรม แตมนั ไมสำคัญวาสที ีน่ าสนใจคืออะไรถาเรากระจายมันหนาเกินไป เมอ่ื เราวาดลอย, แสงจะไมสองผาน เคล็ดลบั คือเพื่อใหแนใจวาสที ี่ดีทีส่ ดุ เมอื่ พวก เขาจะสวางขึ้นในท่มี ืด การใชขผี้ ึ้งชวยควบคมุ ความโปรงใสของสี เทคนคิ คอื การ อยูรอดจากวนั ท่ีลอยยงั คงจุดเทยี น \" Hiro Takenami’s “Aterui: Man of Tohoku” (Image courtesy of JR Nebuta Project) 32 24

ในระหวางการเฉลมิ ฉลองเทศกาลหลายคนในฝงู ชนจะมองหาจากจุดชมววิ 10 เมตรหรือมากกวา คำนึงถงึ ระยะทางและมมุ มองเปนสำคญั ลอยขน้ึ ใหมเปนงานศิลปะในสขี าวบรสิ ุทธ์ิ ในชวงเวลาสั้น ๆ กอนที่จะทาสีจะมีลกั ษณะ เปนเงาเทานั้น \"ฉนั กำลังมองส่งิ ตางๆจากมุมมองของผูชมอยตู ลอดเวลา ฉนั สามารถทำ อะไรเพื่อใหลอยเปนทนี่ าประทับใจที่สดุ สำหรับคนที่มองข้ึนมาจากระดับถนน? นัน่ คือเมอ่ื มีประสบการณเขามาเลน - คุณเห็นเนบูตาก่คี ร้ังในชวงชวี ติ ของคณุ ? \" เมอื่ เปนเดก็ Takenami จะเดินทางไปทั่ว Nebuta Koya เพือ่ ขนาด ใหญท่ี Nebuta floats ถกู สรางขึ้นและซอมแซม เขาไดรับประสบการณเปน คร้ังแรกในการทำงานเกี่ยวกบั การลอยตวั ขนาดเล็กสำหรับขบวนแห Nebuta ในทองถน่ิ ซ่งึ ทำหนาที่เปนเภสัชกรในขณะท่ฝี นถงึ การสรางอาคารท่มี ขี นาดใหญ ขน้ึ ในบางวนั วันนี้ความฝนน้ันเปนความจรงิ ดวยความสำเร็จอันยาวนานในชื่อ ของเขา Takenami จงึ นบั ถืองานของเขาในฐานะ nebuta-shi เปนอาชีพหลกั ของเขา 33 24

\"ฉนั รูสึกวาตัวเองทำมากกวาการเปนเภสัชกรมากกวาน้ี แมวาฉันจะตอง ยอมรับวาฉนั ยงั คงสวมเส้ือคลุมสีขาวของฉนั เปนครั้งคราวเพื่อหารายไดพเิ ศษสกั หนอย \"เขาหัวเราะ \"ตามปกติสวนใหญ nebuta-shi มีงานประจำวนั เพ่อื ใหพวก เขาไปขณะทีพ่ วกเขาทำงานกับลอยของพวกเขา แมแต nebuta-shi ทจ่ี ดั ตั้งขน้ึ มากทสี่ ุดกไ็ มสามารถพ่งึ พารายไดทม่ี ่นั คงจากการลอยตัวของพวกเขาเพียงอยาง เดียว แตนน่ั ไมไดเปนการหยุดยั้งคนจากการไปทำงาน นเ่ี ปนสญั ญาณของความ รุงโรจนทเ่ี ทศกาลถือครองเหนอื ผคู นผมคดิ วา \" Takenami ยอมรบั วาความทะเยอทะยานของเขานอกเหนือไปจากการ สรางลอยตัว Takenami ปรารถนาที่จะไดเห็นการไดรับการยกยองวาเปนองค ประกอบท่ีมีสสี ันของงานรน่ื เริงในงานเทศกาล แตเปนผลงานศลิ ปะที่มีความเปน ตวั ของตัวเอง ดวยเหตนุ เ้ี ขาจงึ ไดกอต้ังศนู ยวิจัยแหงเนบตู าซ่งึ เขาไดถายทอดจติ วญิ ญาณและเทคนิคของศิลปะไปสูกระแสความปรารถนาของเยาวชนทหี่ วังจะ กลายเปนเนบูตูชเิ องในวันเดยี ว ทำใหประเพณีและศลิ ปะของเทศกาลทร่ี จู กั กันดี ในตางประเทศเปนอีกหนึง่ ความสำคญั \"ฮงั การีสรางความประทับใจใหกบั ฉันมากประสบการณของการตัง้ โคม ไฟทย่ี อดเย่ยี มเหลานจี้ ากไมและกระดาษในระหวางทีม่ ีการจัดเรยี งเปนแถวของ อาคารหินหนัก . . สื่อทองถิ่นไดใชโคมไฟเปน \"กระดาษอารต\" หรือ \"แสงไฟ\" และอยากรเู พ่มิ เติมเกีย่ วกับการใชสีหลกั ทีเ่ ปนตัวหนาในการออกแบบของเรา ในลอสแอนเจลสิ ผคู นคอนขางชอบทจี่ ะไดเห็นรถขับเคล่ือนดวยไฟฟาในขบวน พาเหรดทีฟ่ มุ เฟอย ดงั น้นั ผมจึงรูสึกแยมากทไ่ี ดยนิ ผชู มตอบสนองกบั \"oohs\" และ \"aahs\" เม่ือไฟลอยขนึ้ ไป เหน็ ไดชดั วาพวกเขาไมไดคาดหวังใหโคมไฟขนาด ใหญดงั กลาวสวางขนึ้ ฉนั คิดวาเราควรจะทำมากขึ้นเพื่อแบงปนความสุขของการ ลอยตวั ของเรา nebuta กบั ผูคนทั่วโลก. \" 34 24

35 24

ตนกำเนิด 35

ORIG6INS ตนกำเนิด ตนกำเนิดของ Nebuta Matsuri ตนกำเนิดท่แี ทจรงิ ของ Aomori Nebuta Matsuri จนถงึ ทุกวันน้ยี งั ไมชดั เจน แตกลาววาเหตกุ ารณนเี้ ปนหนอของโคมไฟลอยทใ่ี ชในชวง Tanabata Matsuri (เทศกาลสตารญีป่ นุ ซึ่งมีระยะเวลาหลายวัน) ลอยตัวเองเชือ่ กนั วาเปนผลมาจากการผสมผสานขององคประกอบ สำคญั หลายอยางในสมัยนารา (710-794): ประเพณี Tsugaru โบราณตกุ ตา เคร่ืองดักจบั แมลง - การขบั ไลวญิ ญาณของบรรพบรุ ษุ และ Tanabata Matsuri ดังกลาวขางตน ซ่งึ มตี นกำเนดิ ในประเทศจนี ) ศุลกากรเหลานีถ้ ูกนำมารวมกนั ใน รูปแบบของโคมไฟในชวงเวลาทก่ี ารใชกระดาษไมไผและเทียนกำลงั เปนที่นิยมมา กข้นึ ในสังคม โคมไฟในท่สี ุดจะมาเพื่อพรรณนาตวั เลขของมนุษย - Nebuta Matsuri เดิมลอยตวั 37

คำวา nebuta ยงั พบรากของมนั ใน Tanabata Matsuri โคมไฟท่ี เกดิ ข้นึ ในระหวางขบวนแหเทศกาลเปนที่รจู ักกนั ในชอ่ื นแ้ี ละในคนื ทแี่ ทจรงิ ของ Tanabata ตวั เอง (7 กรกฎาคม) พวกเขาลอยลงแมน้ำหรือทะเลทำหนาทีเ่ ปน ท้ังพิธีการทำความสะอาดและสวดมนตเพื่อสขุ ภาพท่ดี ี ประเพณนี ีเ้ รยี กวา nebuta-nagashi และสามารถมองเหน็ ไดในรปู แบบของการเดนิ เรอื Aomori Nebuta Nebuta-nagashi นาจะเปนการทุจรติ ของ nemuri-nagashi (ความหมายของการนอนหลบั ของ nemuri ทัง้ ความรูสึกทงั้ วนั และนริ ันดร) การวิเคราะหการกระจายตัวของภาษากลมุ ชาติพันธแุ ละภาษาถิ่นแสดงใหเหน็ วาคำวา nebuta (เชน neputa หรอื nefuta) ปรากฏเปน nenburi-nagashi ในภมู ิภาค Tohoku และ Shin'etsu และเปน nebuchi-nagashi, neboke- nagashi และ nemutta-nagashi ใน ภมู ภิ าค Kanto 38

วิวัฒนาการของ Nebuta Matsuri วนั น้ี Aomori Nebuta Matsuri เปนหนง่ึ ในเทศกาลท่ียิ่งใหญท่ีสดุ ของญปี่ นุ แตน้ี ไมไดเสมอกรณี ในเวลาน้ัน Nebuta มีความคดิ คลายคลงึ กบั เรอื dashi ท่ใี ชใน Gion Matsuri ของเมอื งเกยี วโต เหลาน้ีมีจุดเดนในหนังสอื ของ Sadahiko Hirano, Okumin Zui หลายคนรวมสมยั แสดงใหเห็นถึงนกั แสดง kabuki nebuta - ประเพณที ี่ นาจะเริ่มขน้ึ ในชวง Bunka (1804-1818) เมอ่ื ศลิ ปะพ้นื บานอยทู จี่ ดุ สงู สุดของ Kokkei Shagobutsu ซึง่ เปนพลเมอื งที่บรสิ ุทธิข์ อง Edo เขยี นเก่ียวกับเรือ่ งน้ใี น Oku no Shiori ตอนักประวัติศาสตรทองถน่ิ Takeo Matsuno ในฉบับสงิ หาคม 1966 ของหนังสือพมิ พ To-o Nippo 39

ในปท่ี 13 ของ Tempo [1843] ขาพเจาไดเหน็ Tanabata Matsuri ที่ Noshiro มคี วามยาวประมาณ 3 เมตรและมขี นาด 3 กิโลกรัมและแสดงใหเหน็ ถงึ ความ คนทน่ี นั่ เลนระฆงั กลองและแตรทรมั เปตและเตน แมวาจะคอนขางผดิ ปกติ แตฉนั ก็ วนั น้ี nebuta ใน Noshiro ไมพรรณนาตวั เลขของมนษุ ย พวกเขาจะถกู สรางแบบ Aomori - มี paraded ผานถนนในเมืองสำหรบั เทศกาล 39

ใน Akita งานนถ้ี ูกเรียกวา \"nemuta-nagashi\" และมีรปู มนษุ ยทโี่ ดดเดน พวกเขา สามคั คขี องจกั รพรรดนิ าคูในสามรฐั ของเกาหลี พวกเขาถูกจุดดวยเทยี นและดึงรถลาก บอกวาเร่อื งนที้ ำใน Hirosaki และ Kuroishi ใน Tsugaru เชนเดยี วกับใน Aomori จำลองแทนปราสาทนาโกยา! ประมาณเจ็ดหรือแปดลอย - คลายกับขนาดที่ใชใน 40

Aomori Nebuta Matsuri มชี อื่ เสียงในหมนู ักเตนระบำ haneto (กอนหนาน้เี รียกวา odoriko แมวาจะไมมกี ารระบวุ ันทท่ี ี่แนนอนของการเปลยี่ นชอ่ื ) บนั ทึกแสดงใหเหน็ วานักเตนมีอยูในงานเทศกาลในชวงตนของ An'ei period (1772-1781) ในอาโอโมริชายและหญิงจะระฆังและเตนรำในชุด (รวมท้ังถุงนอง โดยไมมีรองเทา) ระฆังเหลานี้ขายดีมากจนในวันท่ี 2 กรกฏาคม - Takeo Matsuno คอลเลกชันของศิลปะจากจงั หวัดอาโอโมรทิ ่เี ก็บรวบรวมโดยศิลปน Junzo Kon เผยแพรโดย To-o Nippo ในปพ. ศ. 2476 และออกใหมในป 2516 แสดงใหเห็นวา Aomori Nebuta Matsuri มีลักษณะอยางไรในปพ. ศ. 2471 จากนน้ั บางคนก็ถูกดงึ ดวยรถ nebuta แมวามนั จะดูเหมือนวาสวนใหญถูกจบั ดวยมอื (คนหนง่ึ จะถอื nebuta ขณะทไ่ี ดรับการสนับสนุนจากทกุ ฝาย) 42

\"ในอดีตไมวาคุณจะมองจากทใ่ี ดคุณจะพบวา nebuta โยกอยใู นซอย ทกุ แหงนั่นเปนอยางไรขนาดเล็กบรรยากาศของเทศกาลรน่ื เริงเต็มไปทัง้ เมอื งจาก มุมหนึง่ ไปอกี มุมหน่ึงวนั นี้ทั้งตารางและเวลา แนนอนวามกี ารตงั้ คาไวแลวและจุด ประสงคหลกั คอื การแสดงใหผูชมงานไดเหน็ แลวพวกเรากม็ คี วามสุขอยางหมดจด \"นาย Keobo Kitakawa อาวโุ สแหง Nebuta กลาว 42 43

Nebuta ลอยตวั ยิ่งใหญเมือ่ ญ่ปี นุ เขาสูยคุ เมจิ (1868-1912) หน่งึ ในนั้นคอื nebuta จาก Hamamachi 2414 มปี ระมาณ 20 เมตรสงู (เหตุผลทไ่ี มรจู กั ) และ ดำเนนิ การโดยรอยคน ในความเปนจริงขอมูลแสดงใหเหน็ วาลอยไดเห็นจาก Yokouchi บาง 4 กโิ ลเมตรหาง ในปพ. ศ. 2416 Shigeyoshi Hishida (ผูวาการจงั หวัดทไี่ ดรับการแตงตั้งจากรฐั บาลเมจิใหม) ไดออกพระราชกฤษฎีกา วาหามไมใหมเี พียงแค Nebuta Matsuri เทาน้นั แตยงั มีเทศกาลบอนเฟสตวิ ลั ดวยเชนกนั จากปลายยคุ Taisho (1912-1926) ไปจนถึงสมยั โชวะ (1926-1989) เปนทนี่ ยิ มในการแตงกายในชุด (baketo) ในขณะนัน้ จงั หวดั Aomori กำลังประ สบกับการเกบ็ เกี่ยวท่แี ยวกิ ฤตทิ างการเงินการเพิ่มขึน้ ของขบวนการแรงงานและ วถิ ีชีวิตของผคู นในวงกวาง บางทคี วามปรารถนาท่ีจะหวั เราะความกงั วลของคนๆ หน่ึงออกไปและวิพากษวิจารณสังคมคอื สง่ิ ทีผ่ ลักดันผูคนใหแตงตวั มากขึ้น 42 44