Minimal น อ ย แ ต ม า ก เ รี ย บ แ ต โ ก . . . EDITOR BY Wanchanok Treesatiein \" ง ริ จ ท แ น อั ม า ง ม า ว ค \" ง ร ส แ ส เ ด ไ ม ไ ง พ แ ดู ที่ ล ต ไ ส ย า ง บ ย รี เ ท่ี \" ะ ป ล ศิ \"
minimalism
\" less is more \" นอย..แต..มาก
\" ลั ท ธิ จุ ล นิ ย ม . \"
Preface คาํ นาํ \"นอย...แต...มาก\" ศลิ ปะแนวมนิ มิ อลลิสมหรือ ลทั ธจิ ลุ นยิ ม ศลิ ปะทเ่ี นน ความเรียบงาย มรี ะเบียบ สื่ออารมณแ บบตรงไปตรงมาไมซ ับซอน โดยการลด ทอนรายละเอยี ดตา งๆ เชน สีสัน รูปทรง จนเหลอื เพยี งความงามทแี่ ทจ ริงท่ีแสนเรียบงาย แตใ นความ เรยี บงา ยตอ งใชความพถิ ีพิถันของศลิ ปนเปนอยาง มาก จงึ จะทาํ ใหง านออกมาเนย้ี บที่สุด ผชู มถงึ สามารถสัมผสั ไดถงึ แกน แทของความงามของงาน หนังสือ Pocket book เลมนเ้ี รยี บเรียงเกย่ี ว กบั ความสนในศิลปะและลทั ธิมินมิ อลลสิ ม ไวโ ดย สังเขปหวงั เปน อยางย่งิ วาผูอา นหรอื ผทู สี่ นใจจะรบั ความรูและเขาใจความเปนมนิ ิมอลลสิ มไ มมากก็นอ ย หากมขี อ ผดิ พลาดประการใดทางผจู ัดทํา ตอ ง ขออภยั มา ณ ที่น้ีดวย วรรณชนก ตรเี สถยี ร ผจู ดั ทาํ
Simplicity is the ultimate sophistication. \" ค ว า ม เ รี ย บ ง า ย เ ป น สิ่ ง ที่ ซั บ ซ อ น ที่ สุ ด \" Leonardo da Vinci
Contents ส า ร บั ญ Chapter 1 What is minimalism? หนา 3 Minimalism [ ลัทธจิ ลุ นิยม ] 5 ความแตกตางระหวา ง 12 Minimalism กับ Abstract Expressionism นยิ ามคาํ วา “Minimalism” 15 Chapter 2 The origin of minimalism 15 23 จากอิทธพิ ลทางความคิด สู Minimalism 25 27 Chapter 3 Artists of the Minimalism 29 31 โดนัลด จัดด (Donald Judd) 34 โรเบิรต มอรรสิ (Robert Morris) 39 โซล เลวิตต (Sol LeWitt) 41 คารล อังเดร (Carl Andre) 43 แดน ฟลาวนิ (Dan Flavin) 48 รชิ ารต เซอรรา (Richard Serra) 51 โรเบิรต สมิธสัน (Robert Smithson) Chapter 4 The influence of Minimalism Minimalism in Fashion Minimalism in Product Design Minimalism in Architecture Minimalism in Photography Minimalism in Life Bibliography บรรณานุกรม
Chapter 1 Minimalism [ ลทั ธจิ ุลนยิ ม ] คือ ศลิ ปะทว่ี าดวยเรื่อง “ความนอย” ซงึ่ เกดิ จาก การลดตดั ทอนรายละเอยี ดตาง ๆจนเหลอื แตรูปทรงพืน้ ฐานหรอื รปู ทรงเรขาคณติ เนน ความเรียบงา ยแตต อ ง พถิ ีพถิ ันและประณีต สว นใหญเ ปน งานประติมากรรม 3 | MINIMAL
Chapter 1 จุดเริ่มตน เกิดในชว งปลายครสิ ตศตวรรษท่ี 1960 ท่ี เมอื งนิวยอรก เกดิ จากการตอตา นและเบอ่ื หนายตอกระแส ศิลปะแนว Abstract Expressionism หรือ ศลิ ปะสําแดง พลงั อารมณแ นวนามธรรม เพราะรสู กึ วา อารมณค วามรูส ึก อาจไมใชท างออก และไมสามารถสื่อสารความคิดได จึงหา แนวทางการทาํ งานศิลปะทที่ งิ้ อารมณความรสู กึ โดยการใช เคร่อื งมอื จากระบบอุตสาหกรรมแทน 4 | MINIMAL
Chapter 1ความแตกต่าง ระหว่าง Minimalism 5 | MINIMAL
กบั Chapter 1 Abstract Expressionism 6 | MINIMAL
Chapter 1 Convergence - Jackson Pollock 1952 7 | MINIMAL
Abstract Expressionism Chapter 1 [ ลทั ธสิ าํ แดงพลังอารมณแนวนามธรรม ] เปนงานศลิ ปะท่ไี มมีรูปแบบ ตายตัว เกิดจากการปลดปลอยอารมณ ความรูสกึ นึกคดิ ของศลิ ปนออกมา อยา งอิสรผา นการสลดั สี สาดสี ใหความ สําคญั กับปจ เจกบุคคลและเนนย้าํ ถงึ กระบวนการสรา งสรรคผลงานขึ้นอยา ง ฉบั พลนั Small Pleasure - Wassily Kandinsky 1913 8 | MINIMAL
Chapter 1 Minimalism [ ลัทธิจลุ นิยม ] จะขยายขอบเขตจากแนวคดิ ของศลิ ปะแนวนามธรรม (Abstract Expressionism) ทว่ี า 9 | MINIMAL
เพราะคนเรามักคดิ วา ศลิ ปะคือ Chapter 1 การนําเสนอภาพแทนมมุ มองในโลกความ เปนจรงิ หรอื การสะทอนอารมณ ความ รสู ึกนึกคิดของบุคคลนน้ั ๆ แตศ ิลปะมินิ มอลลิสมตองการใหผ ชู มมองเหน็ และ ตอบสนองตอสืง่ ท่ีอยูข างหนา อยา งตรง ไปตรงมา ผานผลงานทเ่ี รียบงา ยทผ่ี า น การลดทอนรายละเอยี ดจนเหลือความ งามทแี่ ทจริง.... What you see i\"s what you see (ส่งิ ทคี่ ุณเห็น กค็ อื สงิ่ ท่คี ุณเหน็ นน่ั แหละ) \" : แฟรงค สเตลลา (Frank Stella) ดงั นัน้ สื่อ วัสดุ ท่ีใชสรา งช้นิ งานจงึ เปนความจริงแทด วยตวั มนั เอง ไมไ ดเ ปน ตวั แทนของอะไรท้งั สิน้ 10 | MINIMAL
Chapter 1 11 | MINIMAL
นิยามคําวา่ Chapter 1 Minimalism กอ นท่ีจะมีการนิยามคําวา “Minimalism” เคยถกู เรียกในหลายๆ ชื่อมากอน เชน ABC art, Object Art, Primary Structures และ Cool Art จนกระทั่งในป1 965 มนี กั ปรชั ญาชาวอังกฤษท่ีชือ่ Rrichard Wollheim ที่ใชช ือ่ งานศลิ ปะของเขาวา “Minimal Art” จนทําใหศลิ ปะแขนงน้ี ถูกนิยามวา \"MINIMALISM\" 12 | MINIMAL
Chapter 2 จากอทิ ธิพลทางความคิด สู่ Minimalism มินมิ อลลสิ ม ไดรับอทิ ธิพลความคดิ มาจากกระแส เคล่อื นไหวทางศลิ ปะหลายแขนง ไดแก 1. งานจติ รกรรมนามธรรมแบบเรขาคณิต (Geometric Abstraction) ของกลุมเบาเฮาสแ ละกระแสเคลอ่ื นไหวทางศลิ ปะ De Stijl โดย พีต มอนเดรียน (Piet Mondrian) ที่ลดทอนรูปแบบ และเรอื่ งราวในภาพวาดจนเหลือแตรปู ทรงเรขาคณิต ลายเสน และสสี นั พื้นฐานที่เรียบงาย Composition with Yellow, Blue and Red - Piet Mondrian 1937-42 15 | MINIMAL
2. กระแสเคลอ่ื นไหวทางศลิ ปะ Chapter 2 Suprematism โดย คาซิมีร มาเลวชิ (Kazimir Malevich) จติ รกร ชาวรสั เซยี ทใี่ หอ ิสรภาพทาง ความคดิ กับผชู มอยางเต็มท่ี ไม บังคับและครอบงําความคดิ ของผู ชม ในการตคี วามเรอื่ งราวของ ภาพ Black Square (1915) หรือ สี่เหลย่ี มสีดําธรรมดา ธรรมดาอันเลอ่ื งลอื Black Square - Kazimir alevich, 1915 3. กระแสเคลอื่ นไหวทางศลิ ปะเคา โครง Russian Constructivism โดยใชร ปู ทรงเรขาคณิต การผลติ แบบแยกช้ินสว น และ การใชว ัสดุแตสาหกรรมในการ สรางงานศลิ ปะ Alexander Rodchenko Hanging Spatial Construction No. 9, Original work 1920-1921 16 | MINIMAL
4. งานประตมิ ากรชาวโรมาเนยี โดย คอนสแตนตนิ บรงั คูซี (Constantin Brâncuși) ท่ใี ชรูปทรงเรขาคณิตและแพทเทิรน ซ้าํ ๆ โดยเฉพาะในงาน ประติมากรรม Endless Column (1935) Chapter 2 Endless Column - Constantin Brâncuși , 1935 Untitled Blue 5. งานจติ รกรรมเอกรงค Monochrome, (IKB 322) (Monochrome Paintings) - Yves Kiein, 1959 โดย อฟี ว คไลน (Yves Klein) ศิลปน ชาว ฝร่ังเศส ทีว่ าดดวยสนี ้าํ เงนิ ท่ีเขาคิดคนขน้ึ มาเอง ทไ่ี ดร บั การยกยอ งวา เปนผบู กุ เบิกพัฒนาการของ ศลิ ปะมินิมอลลสิ ม Untitled Blue Monochrome 17 | MINIMAL
6. งานศิลปะคอนเซ็ปชวลอารต Conceptual Art โดย มารเ ชล ดชู องป (Marcel Duchamp ) ดว ยการคิดคนศิลปะ แนวทางใหมท เี่ รยี กวา เรดี้เมดส (Readymades) เปน การหยิบเอาขาวของ เกบ็ ตกเหลอื ใชมาทาํ ใหเปนศิลปะ โดยไมมีการดดั แปลงอะไร Fountain Bicycle Wheel Chapter 2 - Marcel Duchamp, 1917 - Marcel Duchamp, 1913 7. งานจติ รกรรม abstract Black Paintings expressionism - Frank Stella, 1958-60 โดย แฟรงค สเตลลา (Frank Stella) ทม่ี กี ารตอตา นความเปน abstract expressionism สรางผลงานที่ชื่อวา Black Paintings (1958-60) ภาพวาดริว้ แถบสีดําหนาบนพืน้ ขาว ท่รี าบเรียบ ไรฝ แปรง แบนราบ ขยายขอบเขตความเปนไปได ของงานจติ รกรรมท่มี ากกวาการถูกแขวงใน กรอบสเ่ี หล่ยี มประดับฝาผนัง 18 | MINIMAL
Chapter 3 โดนัลด์ จัดด์ (Donald Judd) ศลิ ปน ชาวอเมริกัน มีผลงาน ชิ้นเดนอยาง Untitled (1969) เปน การนาํ กลองส่ีเหล่ียมธรรมดา ๆ มาแขวนเรยี งซา้ํ ๆ กันบนผนงั ในแนวด่งิ เรยี กผลงาน ประตมิ ากรรมน้ี “ โครงสรา งขั้นพน้ื ฐาน (Primary structures) ” 21 | MINIMAL
จัดดนิยามงานของตัว Chapter 3 เองวาเปน “วัตถุเฉพาะ (specific objects)” เพราะ งานของเขายากทนี่ ิยามวา เปน งานจติ รกรรมหรอื ประติมากรรม และเขายงั เปน หนึง่ ในนักเขียนคนสาํ คญั เกยี่ วกับ “สนุ ทรียะศิลปะมินิ มอลลิสสม” อกี ดว ย Untitled - Donald Judd, 1969 22 | MINIMAL
Chapter 3 โรเบริ ์ต มอรร์ ิส (Robert Morris) ประตมิ ากรชาวอเมรกิ ัน ผู เปนทีร่ ูจกั จากงาน L-Beams (1967) กลอ งไมอ ดั ทาสีรปู ทรง สีเหลย่ี มขนาดใหญ คลา ยเสา และอกั ษรตัว L L-Beams - Robert Morris, 1967 23 | MINIMAL
ผลงานอีกชนิ้ ท่โี ดดเดน ของเขาคอื Untitled Chapter 3 (mirrored cubes) (1965/71) กลองสเ่ี หลยี่ มลกู บาศกทท่ี ํา จากกระจกเงาพัฒนามาจากความสนใจเกยี่ วกับคณุ สมบตั ิ ทางสายตาและการรับรขู องมนุษย Untitled (mirrored cubes) - Robert Morris, 1965-71 \" เขาบงั คับใหผูช มเผชญิ หนา กบั ตวั เอง มากกวาการช่ืนชมความงามของศลิ ปะ \" เและเขายังทํางาน ศลิ ปะจากขนสตั ว ส่ิงทอ ศลิ ปะการแสดงสด บอด้ี อารต และศิลปะบนผนื โลก (Earth art) อีกท้ังยังเขยี น งานทางวชิ าการศิลปะลงใน นิตยสารชัน้ อยา ง Artforum อีกดว ย 24 | MINIMAL
Chapter 3 โซล เลวติ ต์ (Sol LeWitt) ศลิ ปนชาวอเมริกนั มีช่ือ เสยี งโดดเดน ในชวงปลายยคุ ’60s จากผลงานจติ รกรรมวาด เสนบนฝาผนงั และงานปนะติมา กรรมโครงสราง (structures) ผลงานชิน้ โดเดนคือ Two Open Modular Cubes/Half-Off (1972) เปนลูกบาศกแ บบเปด โลงสองอัน ทีเ่ ช่ือมตอ กนั เขากลา วถึงผลงาน ชุดนีว้ า “ สงิ่ ทนี่ าสนทสี่ ดุ ของลูกบาศกน ี้ คือมันไมนาสนใจเอาเสยี เลย ” 25 | MINIMAL
ลักษณะของความเรียบงาย ไรส สี นั และความ เปนรูปทรงเรขาคณิตอันตายตัวของผลงานทเ่ี ปน ตวั อยา งอันสมบรู ณแบบของสนุ ทรยี ะแบบมินมิ อลลิ สมอยางแทจ ริง Two Open Modular Cubes/Half-Off Chapter 3 - Sol LeWitt, 1972 และเขายังทํางานดา นการ \" เขยี น โดยเขียนทฤษฎที างศิลปะ เมื่อศลิ ปน ทาํ ผลงานเสรจ็ และนําออกสู เกยี่ วกับ Conceptual Art สาธารณะแลว พวกเขาก็ไมม อี ํานาจท่ี และ Minimalism ท้ังยังสราง จะควบคมุ หรือบงการการรับรูของผู ผลงานศลิ ปะในรปู แบบส่อื สิ่ง ชมไดอ กี ตอ ไป เพราะคนแตละคนก็จะมี พิมพและหนังสอื ท่เี รียกวา ความรบั รแู ละความเขาใจตอผลงาน Artist's books (หนังสือศิลปน ) ช้ินน้ัน ๆ ในรูปแบบที่แตก ตางกนั ออก ไป \" 26 | MINIMAL
Chapter 3 คาร์ล อังเดร (Carl Andre) ศิลปน ชาวอเมรกิ นั เปน ทร่ี ูจกั จากผลงาน ประติมากรรมแผนโลหะ ส่ีเหลี่ยมทีว่ างเรยี งเปน ตารางหรือแถวตรง จน หลายคนตัง้ คาํ ถามวา “มนั งา ยจนใครๆ ก็ทาํ ได แลว มันจะเปน ศลิ ปะไดอ ยางไร” 27 | MINIMAL
ผลงานของเขาเปน ที่ทา ทายกรอบ Chapter 3 ความคดิ และคุณคา ทางสุนทรียะแลลเดิม ๆ โดยการเอางานศิลปะลงจากผนงั มาวางไว ท่ีพื้น เพ่ือกระตนุ การรับรูของผูชมวามี ปฏกิ ริ ยิ าแบบไหน Steel Zinc Plain - Carl Andre, 1969 28 | MINIMAL
Chapter 3แดน ฟลาวิน (Dan Flavin) ศิลปนอเมริกนั เปน ท่ีรจู กั จากผลงานประติมากรรมและ ศิลปะจัดวางที่ทําจากหลอดไฟ ฟลูออเรสเซนตทมี่ ีขายทัว่ ไป ในทอ งตลาด เขาเปลี่ยน ประสบการณใ นการมองของ ผูช ม ดวยการนําหลอดไฟมา ประกอบเปน รปู ทรงเรขาคณิต เสนตรงและวางเรยี งซา้ํ ๆกนั Monument” 1 for V. Tatlin - Dan Flavin, 1964 29 | MINIMAL
Untitled (in honor of Harold Chapter 3 Joachim) 3 - Dan Flavin, 1977 แสงและสที ่ีเปลง ออกมาจากหลอด ไฟกเ็ ปนองคประกอบสําคญั ในผลงานอกี ดว ย เขาสรางสุนทรยี ะทางศลิ ปะรปู แบบ ใหมท่ีนาท่ึงและดูทรงพลงั 30 | MINIMAL
Chapter 3 รชิ ารต์ เซอร์รา (Richard Serra) ประติมากรชาวอเมริกัน ที่ชืน่ ชอบในการสรา งสรรคผลงาน ประติมากรรมขนาดใหญแ ละยากท่ี จะหาใครเปรียบ ผลงานท่โี ดง ดัง ท่ีสุดคือ The Matter of Time (1997) เปน ประติมากรรมท่ไี ดร ับ การบันทึกวามขี นาดใหญท ี่สดุ ในโลก ซึง่ มีความยาว 430 ฟุต เทยี บเทา สนามฟตุ บอลหน่ึงสนามคร่ึง ปจจุบนั จดั แสดงอยูท ี่ พพิ ธิ ภณั ฑ Guggenheim Museum เมอื งบิล บาโอ ประเทศสเปน 31 | MINIMAL
โดยแบง ออกเปน 8 ช้ิน มี 7 ช้ินทถ่ี กู ตอ CChhaapptteerr 13 เติมออกจากเดมิ มชี ือ่ วา Snake (1997) ริ ชารด กลา ววา The Matter of Time - Richard Serra, 1997 “ ระหวา งการเดินชมคณุ จะเกดิ ความคิดและ จนิ ตนาการ เชน คุณกาํ ลงั รอคอยดวยความหวงั วา คุณจะพบอะไรตอไป และเม่อื มองไป คุณจะพบภาพ สะทอนถงึ สง่ิ ทีค่ ุณเหน็ นั่นคือตัวคุณนั่นเอง มันจะ เปน เชนน้ีไปจนสดุ ปลายทาง และคาดวา อีกสบิ ปข า ง หนา เหล็กเหลาน้จี ะรวมตัวเขา กบั ออกซิเจน เปลีย่ นสี จากเทาเปน สม และสดุ ทา ยกลายเปนสเี หลืองอําพัน ” 32 | MINIMAL
Chapter 3 อกี หนง่ึ ผลงานที่เปนท่อี ้ือฉาว ของรชิ ารด คือ ‘Tilted Arc’ (1981) โดยเขาใชแผน โลหะขนาดใหญตอ กนั เปน ผนังยาว 120 ฟตุ หนา 2.5 นวิ้ ต้ังขวางกลางเฟเดอรัล พลาซา ในมหานครนวิ ยอรก ซงึ่ ผคู นท่ผี า น ไปมาไมชอบมันมาก ๆ แตเขาก็ ปฏิเสธที่จะยา ยงานไปไวท ่อี ่ืน จนถึง ป 1989 งานชิ้นนี้ถกู ฟองคดีความ จนถูกรอ้ื ถอนออกไป Tilted Arc - Richard Serra, 1981 33 | MINIMAL
โรเบิรต์ สมิธสนั Chapter 3 (Robert Smithson) ผลงานท่ีโดดเดน คือ Spiral Jetty (1970) ประตมิ ากรรมทข่ี ยายขอบเขต สุนทรยี ะแบบมนิ ิมอลลสิ ม ดว ย ผลงานศลิ ปะบนพ้นื ดนิ (Land art) ทาํ ข้ึนโดยรถแทรกเตอรบ น พน้ื ท่กี ลางแจง และจดั แสดง เพียงภาพถายเทานั้น 34 | MINIMAL
Chapter 3 เปนการลบเสนแบง ระหวา งงาน ประติมากรรมและวตั ถุไดอ ยา งยอดเย่ยี ม Spiral Jetty - Robert Smithson, 1970 35 | MINIMAL
What you see is What you see Chapter 3 - Frank Stella 36 | MINIMAL
Chapter 4 Minimalism in Fashion การแตง กายแบบมินิมอลลิสมจ ะเนนเรือ่ ง ความธรรมดา เรียบงา ย ดเู นยี้ บเปน ระเบียบ และ เนน โทนสอี บอนุ เชน สขี าวดํา เทา นา้ํ ตาล ครีม แต เรอ่ื งรูปทรงของเครื่องแตงกายในงาน minimalism เรียกวาจะขาดไมได ลักษณะเหมอื น เปน การสรางเรื่องราวบนเสื้อผา 39 | MINIMAL
และในปจ จุบนั การแตง Chapter 4 กายแบบมนิ ิมอลลิสมเ ปนท่ี นยิ มอยา งมาก เพราะ นอกจากจะแตงตามไดง าย ยงั ดูเรียบหรูมรี าคา สภุ าพ เปน ทางการ และสามารถ แตงไดทกุ ยคุ สมัย 40 | MINIMAL
Chapter 4 Minimalism in Product Design ในปจ จุบนั งานออกแบบ ผลติ ภัณฑกม็ กี ารใชร ปู แบบดไี ซน ท่มี คี วามเรยี บงายแบบ Minimalism คอนขา งสงู มาก และเตบิ โตขน้ึ เรื่อย ๆ สวน เทคโนโลยใี นความเปนจรงิ ไมไ ด เรียบงา ย เพราะมคี วามซับซอ น มากมาย และนกั ออกแบบมักจะ ทําสิง่ ที่ดซู ับซอนใหดเู ปนเรอ่ื ง งายทีส่ ดุ น่นั คอื “ ผลติ ภัณฑท่ดี ที ีส่ ุด เปน นวตั กรรมทม่ี ีการพัฒนาและ สามารถใชไ ดนาน ” 41 | MINIMAL
Steve Job ที่ใชห ลกั ของ Zen ใน Chapter 4 การออกแบบ ซ่งึ ผลิตภณั ฑเ ทคโนโลยี ของ apple อยาง iPod iPhone iPad ท่อี อกแบบใหม รี ปู ทรงส่ีเหลยี่ ม ท่เี รียบงา ย มปี ุมกดไมก่ีปุม ซ่งึ Steve Job มีความเชือ่ วา ผลิตภณั ฑน้นั ตอ งมีความซับซอนใหน อ ยทีส่ ดุ เพราะผูใชไม ไดม ีความรูทางเทคโนโลยตี างๆ ฉะนัน้ การ ทําใหงา ยที่สุดจะเขาถงึ ผูใชไดส ะดวก และ ผลิตภณั ฑข องเขานน้ั ไดมีอทิ ธิพล เปนการ เปลีย่ นแปลงทางดานเทคโนโลยที ว่ั โลก 42 | MINIMAL
Chapter 4 Minimalism in Architecture แนวคิดมนิ ิมอลลสิ มใ นงาน สถาปตยกรรมเร่มิ ตนเมือ่ ป ค.ศ.1920 โดยรบั อทื ธิพลมากจากแนวคดิ บาศก นยิ ม (Cubism-derived) ทใ่ี ชร ูปทรง เรขาคณิตในกสนสรางงานศิลปะ ผสม กบั หลักการของกลมุ De Stijl และ Bauhaus ทเ่ี นนองคป ระกอบทเ่ี รยี บ งา ย ตอมาไดห ลอมรวมกับปรชั ญาของ นิกายเซนจากญ่ปี นุ 43 | MINIMAL
Search
