Mid Autumn Festival (เทศกาลไหว้พระจันทร์)

เทศกาลไหวพ ระจันทร - หนา ที่ 1 -

เทศกาลไหวพระจันทร ธรรมเนียมหรือวฒั นธรรมตา งๆ ลว นกอ ใหเกดิ เทศกาลประเพณี ซึง่ เปนตวั บงบอกถึงวัฒนธรรมความเปน มาของผคู นทีไ่ ดส รา งข้นึ มา ในวนั ที่ 15 คาํ่ เดือน 8 ของทุกปในปฏิทนิ จนี เปนวันเทศกาลจงชวิ หรือทเ่ี รยี กอกี อยา งวา เทศกาลไหวพ ระจันทร ซงึ่ เปนเทศกาลทไี่ ดร บั ความนยิ มและความแพรหลายเปนอยา งมากในประเทศจนี อกี ทงั้ ยังแพรหลายสูป ระเทศอื่นไมวาจะเปน ฮอ งกง เกาหลีหรอื ญปี่ ุนก็ตาม และยังมีตาํ นานท่ีเกา แกแ ละแพรห ลายต้งั แตอ ดีตมาจงึ ถงึ ปจ จุบนั มากมายหลายตาํ นาน ไมวาจะเปน ตาํ นานของนางฉางเออ รท ีล่ อยสูด วงจนั ทร หรอื ตาํ นานกระตายท่กี ระโดดเขากองไฟ และมปี ระเพณีวฒั นธรรมขนบธรรมเนยี มทส่ี ืบสานตอกนัมาหลายชว่ั อายคุ น ซึง่ รวมไปถงึ การบชู าและเคารพสิง่ ศกั ด์สิ ิทธท์ิ ่ชี าวจีนใชเ ปน ทยี่ ึดเหน่ยี วจติ ใจ ท้ังหมดน้ีจงึ ทําใหค นจนี ยังคงรกั ษาเทศกาลไหวพ ระจันทร ใหมอี ยูจนถึงปจ จบุ นั หนงั สอื เลมนจ้ี ะทําใหผ อู านเหน็ ถงึ ขนบธรรมเนียมและวถิ ีปฏิบตั ิของชาวจีนทีม่ ีตอ วัฒนธรรมความเชอ่ื ซึง่ ทาํ ใหเ กดิ เทศกาลตา งๆ รวมไปถึงเทศกาลไหวพ ระจนั ทรอ ีกดวย อีกท้ังยังเปนภูมปิ ญ ญาและวัฒนธรรมของคนรนุ เกา ท่ที ิ้งมรดกอันมคี า ไวแ กค นในปจจบุ นั ไวศึกษาหาความรเู ปน อยางย่ิง ทัศนเ ทพ ศรเี พ็ง 19 พฤศจกิ ายน 2559 - หนา ท่ี 2 -

เทศกาลไหวพระจนั ทรเทศกาลไหวพระจนั ทร 5-สาระสงั เขปของเทศกาล 6-ขอ มลู พื้นฐาน 8ตํานานเทศกาล 9-ตาํ นานแมนางฉางเออร 10-ตํานานอูกังในดวงจันทร 12-ตํานานกระตายหยก 13-ตํานานขนมไหวพระจันทร 14ประเพณี 16-ประเพณใี นเทศกาล 17-ของไหวพ ระจันทร 20-ผลไมม งคล 21-เวลาการไหว 23-การชมุ นุมโคมไฟ 24-เชดิ มังกรไฟ 26สิ่งของในเทศกาล 28-ขนมไหวพ ระจนั ทร 29-วิธที าํ ขนมไหวพ ระจันทร 36-รปู เทพแหง ดวงจันทร 37-ตกุ ตาเทพกระตายนอย - หนา ท่ี 3 -

เทศกาลไหวพระจนั ทร 39 40บทกวี 41-ตน วารีดรุ ิยางค 42-เกรด็ ประวตั ิสมัยราชวงคถงั 44-นกั พรตแหงเขาเหลยี งซานบรรณานุกรม- หนา ท่ี 4 -

เทศกาลไหวพ ระจนั ทร เทศกาลในวฒั นธรรมจนีท่มี ีในชวงกลางฤดูใบไมร วง วนั 15 คํ่า เดอื น 8 - หนาที่ 5 -

เทศกาลไหวพ ระจนั ทรภาพการจัดงานโคมไฟบนแมน้ําทปี่ ระเทศจนี - หนาที่ 6 -

เทศกาลไหวพ ระจันทรเทศกาลไหวพระจันทรเ ปน เทศกาลในวัฒนธรรมจีนทม่ี ีอยูในชวงกลางฤดูใบไมรวง เพ่ือฉลองการเก็บเกี่ยวเทศกาลน้มี ชี ื่อเรียกอน่ื อกี เชน เทศกาลจงชิว เทศกาลเดือนแปดเทศกาลชุมนุมพรอมหนา เทศกาลตามจนั ทร เทศกาลเลน จันทรเทศกาลไหวพ ระจันทรไมไ ดม ีแตอยใู นจนี เทานนั้ยังแพรหลายในญีป่ ุน เกาหลี เวียดนาม สงิ คโปรอ กี ดวยทางการจนี ไดประกาศยกเทศกาลนี้เปน มรดกทางวัฒนธรรมระดบั ชาตปิ ระเภทไมใ ชวัตถุสิ่งของ เมอื่ วนั ที่ 20 พฤษภาคมป 2006และใหเ ปน วันหยุดราชการตง้ั แตป  2008 เปน ตนมา - หนาท่ี 7 -

เทศกาลไหวพ ระจนั ทร ชว งเวลา : 15 คํา่ เดอื น 8 ของปฏิทินจีน ถิ่นแพรห ลายสาํ คัญ : จีนแผน ดินใหญ ฮองกง มาเกา ไตห วนั ญี่ปนุ เกาหลี เวยี ดนาม สงิ คโปร และถนิ่ จีนโพนทะเลท่ัวโลก ผรู วมกจิ กรรมกลมุ สาํ คญั : ชาวฮั่น (จีน) และชนชาตสิ วนนอยอ่ืนๆภาพโคมไฟท่ตี ิดเรยี งรายกนั ในวนั 15 คา่ํ เดอื น 8 ของประเทศจีน - หนาท่ี 8 -

เทศกาลไหวพ ระจันทร - หนา ที่ 9 -

เทศกาลไหวพ ระจันทรเลา กันมาวา อยูม าวันหนึง่ ปรากฏดวงอาทติ ยข ้นึ 10 ดวง เผาผคู นจนอยไู มไ ด ทําใหชายช่อื โฮว อ้ี ข้ึนไปบนเขาคนุ หลุน ใชธ นยู งิ ดวงอาทิตยดบั ไป 9 ดวง ทาํ ใหโ ลกเย็นลงผคู นตา งชนื่ ชมเขามาก และมาขอเรยี นวชิ ากับโฮวอี้ วนั หนึ่งโฮว อไ้ี ดพบพระแมเจาซีหวางหมูเ ทพมารดร พระนางช่ืนชมความดีของโฮว อ้ี จงึ ประทานยาวเิ ศษแกเขา 2 เมด็ถา กนิ แลวจะไมเจ็บไมต าย โฮว อ้ีไมอยากกนิ คนเดยี ว จงึ ไดฝากไวกับภรรยาชอื่ ฉางเออรใหเ ก็บรักษาไว - หนาที่ 10 -

เทศกาลไหวพ ระจันทรศิษยโ ฮวอ้ีชอื่ เผิงเหมงิ รคู วามลบั เรื่องนี้ จงึ ใชโ อกาสที่โฮวอี้ไมอ ยบู า น เขามาขโมยยาวเิ ศษเผิงเหมิงบังคับใหฉางเออ รบอกทีเ่ ก็บยา แตฉ างเออรไ มยอมกบั กนิ ยา 2 เม็ดนนั้ เสียเองทาํ ใหร า งกายเบา และลอยสทู องฟา รางฉางเออรล อยเขา ไปสถติ ในดวงจันทรตรงกบั วนั 15 คํา่ เดอื น 8 พอดี ชาวบานซาบซึง้ ในความดีของฉางเออรจึงจัดพิธีเซน ไหว ใหกับฉางเออ รในดวงจันทรใ นวนั 15 คํ่า เดอื น 8 ของทุกๆปจนกลายเปน เทศกาลไหวพ ระจนั ทร - หนา ท่ี 11 -

เทศกาลไหวพ ระจันทรชายคนหน่ึงชอ่ื อกู งั เปน คนเกยี จครา นไรค วามรูแตฝน เฟอ งอยากเปนเซยี น พระเจาจึงลงโทษใหโคนตนกุยฮวาในดวงจนั ทร หากสาํ เรจ็ จะกลายเปนเซียน แตตนกุย ฮวานนั้ สงู ถงึ 5,000 ฟุต อกีทง้ั พอถูกฟนรอยขวานก็จะกลบั มาตดิ สนิท ฮูก ังพยายามโคง ตน กุยฮวาวันแลววันเลาจนมาทุกวนั น้ี ภาพดอกไมอันสวยงามของตนกุย ฮวา ไดช่ือวาดอกไมห อมหม่นื ล้ี - หนาท่ี 12 -

เทศกาลไหวพ ระจนั ทร มเี ทพแปลงกายเปน ชายชรา ผหู ิวโหยลงมาขออาหารแก กระตา ย กระตา ยไมมอี าหารให จงึ กระโดดเขากองไฟเพ่อื เปน อาหารใหแกช ายชรา เทพชน่ื ชม ในความดี จึงพาไปอยกู บั ฉางเออ ร บนดวงจนั ทร ทาํ หนา ที่ตาํ ยาวิเศษ คนตา งเรยี กกระตายในดวงจนั นวี้ า อวี้ ท ู (กระตายหยก) - หนาท่ี 13 -

เทศกาลไหวพ ระจนั ทรในสมัยพระเจา ถังเกาจรู าชวงศถ ัง แมท ัพหลี่จงิ้ยกทพั ไปปราบชนเผา ซุงหนูชนะกลบั มาในวนั 15 ค่ํา เดอื น 8 ซ่ึงตอ งกบั พธิ ไี หวพระจันทรพอคาชาวทิเบตตอง การแสดงความยินดี จึงไดทําขนมไหวพ ระจนั ทรถ วาย พระเจา ถงั เกาจูจึงทรงแบง ใหแกข นุ นางและนายกองแมท พักินเพอ่ื ฉลองชัยรวมกนั ตงั้ แตน ัน้ การกินขนมไหวพระจนั ทรคือการเฉลมิ ฉลองและแบงปนความสุข - หนาที่ 14 -

เทศกาลไหวพ ระจนั ทร - หนาท่ี 15 -

เทศกาลไหวพ ระจันทร - หนาที่ 16 -

เทศกาลไหวพระจันทรแตก อนในสมัยราชวงคห มิง พิธีไหวพ ระจันทรนยิ มกินปูกันในวนั น้เี พราะวา เปน ชว งทปี่ ตู ัวใหญแ ละอรอ ยท่ีสุดและตอนกนิ เสรจ็ จะดื่มนา้ํ ตมใบจอ่ื ซูหรืองาขีม้ อน ทชี่ าวเหนือบา นเราใชเรียก จากนั้นจะมกี ารดงู ิ้วทีแ่ สดงเกี่ยวกบัตาํ นานเทศกาลวนั ไหวพ ระจนั ทรรวมกัน ใบงาขี้มอน - หนาที่ 17 -

เทศกาลไหวพระจันทร น้าํ ตมใบงาขี้มอนพอถึงราชวงคชงิ ไดเปลื่ยนเปน การตัง้ โตะ แปดเซียนใหญซึ่งจะมขี นมไหวพ ระจนั ทรข นาดใหญตง้ั อยคู กู บั ขนมและผลไมน านาชนิดพอไหวเสร็จ ก็จะมกี ารตัดแบงขนมไหวพ ระจนั ทร ใหพ อดีกบั จํานวนคนในตระกูลหา มเกินหรือขาด และแตละชิ้นตอ งมขี นาดที่เทา กัน ขนมไหวพ ระจันทรจงึ เปนสญั ลักษณข องความสามัคคี ความกลมเกลยี วคนในครอบครัววธิ ีนี้เรยี กวา \"เสวยขนมมหาสโมสร (ชุมนมุ ใหญพรอ มหนา )\" พอกินขาวเสร็จบางครวบครวั นยิ มไปทร่ี มิ แมน าํ้ หรอื ทุง กวางเพือ่ ชมจนั ทรร วมกัน และมกั มรี านคาใหคนมาเดินเที่ยวชมจันทรตลอดทั้งคนื - หนาที่ 18 -

เทศกาลไหวพระจนั ทรในญี่ปนุ เรยี กเทศกาลไหวพ ระจนั ทรวา \"คืน 15 คํ่า\" ขณะชมจันทรท ุกคนจะกนิ ขา วเหนยี วปน เปนทรงกลมเรยี กวา \"ขา วปน ชมจันทร\" ขาวปนชมจนั ทร ของญี่ปนุในเวียดนามเด็กจะเปน ที่ช่ืนชอบอยา งมากเพราะในตลาดจะเตม็ ไปดวยขนมไหวพระจนั ทร และของเลน นานาชนิดทุกชมุ ชนยงั มกี ารประกวดโคมอีกดวย ถาดผลไมในวนั ไหวพระจนั ทรข องประเทศเวยี ดนาม ชซู อก เดิมช่อื ฮนั กาวี กค็ อื วันไหวพ ระจันทร ของชาวเกาหลี เพอื่ เฉลมิ ฉลองขอบคุณพระ เจาหลังฤดูเกบ็ เก่ียว และไหวบรรพบรุ ษุตอก ซองพยอน เปน ขนมเกาหลี ทีท่ ําจากแปง ขาวเหนียว - หนา ที่ 19 -

เทศกาลไหวพ ระจันทรในการไหวพ ระจันทร จะคลายกบั การไหวเจาทัว่ ไปคอื ตองมีธูป,เทยี น,กระถางธูป,กระดาษเงนิ ,กระทอง,ดอกไมสด 1 ค,ู นํา้ ชา,นาํ้ บริสุทธ์,ิผลไมต างๆ ทมี่ ชี ่ือและความหมายทม่ี งคล,อาหารเจชนิดแหง,ขนมหวาน,โคมไฟ,ของใชส ว นตัวผูหญงิ ,ออย 1 คู - หนาท่ี 20 -

เทศกาลไหวพ ระจันทรทบั ทิม หมายถงึ ลกู เต็มบา นหลานเตม็ เมอื ง สม หมายถึงความเปนมงคลแอปเปล หมายถงึ ความสงบสขุ สาลี่ หมายถงึ ขอใหม ีแตเ รื่องดีๆเขามาในชวี ติองุน หมายถึงความเพม่ิ พูน แตไมค วรใชผ ลไมท ่ีมยี างหรอื มีหนามบางตําราระบใุ หจดั ของไหวเ ปนผลไม 5 ชนิด ขนมหวาน 5 ชนิด อาหารเจ 5 ชนิดแตใ นบางตาํ ราอาจระบใุ หใชเลข 4 ซ่ึงเปน เลขคู โดยจดั ของไหวเปน ผลไม 4 ชนดิขนมหวาน 4 ชนดิ อาหารเจ 4 ชนดิ ซง่ึ กแ็ ลว แตศรัทธา - หนา ท่ี 21 -

เทศกาลไหวพ ระจนั ทร - หนาท่ี 22 -

เทศกาลไหวพระจนั ทร การไหวพ ระจนั ทรแบง เปน 3 เวลา1. ไหวเจาในชวงเชา จดั ของไหวเ จา เหมอื นปกติ แตเพม่ิ ขนมไหวพิเศษคอื ขนมไหวพระจันทร, ขนมโก, ขนมเปย ะตาง ๆ2. ไหวบ รรพบุรษุ จดั ของไหวบรรพบุรษุ เหมอื นปกติ แตเพม่ิ ขนมไหวพ เิ ศษคือ ขนมไหวพระจันทร, ขนมโก, ขนมเปย ะตาง ๆ3. ไหวเ ทพดวงจนั ทรใ นตอนคา่ํ เม่อื ดวงจนั ทรเร่มิ ปรากฏบนทองฟา - หนาที่ 23 -

เทศกาลไหวพ ระจนั ทร - หนาท่ี 24 -

เทศกาลไหวพระจันทรในจนี ยังมีการชมุ นมุ โคมไฟในคืนนน้ั ดว ย จะมีการชมโคม และประกวดโคมซง่ึ ไดรบั ความนยิ มมากๆในประเทศจนี มโี คมหลากหลายชนดิ มีทัง้ โคมโปรง ใสแขวน,โคมดอกบัวลอยนาํ้ ,โคมเปลอื กสมโอ, โคมฟก ทอง(โดยการควานเน้ือออกแลวใสโคมไวด านใน),โคมเปลอื กไขและโคมอน่ื ๆอีกมากมาย - หนาท่ี 25 -

เทศกาลไหวพ ระจนั ทร - หนา ท่ี 26 -

เทศกาลไหวพระจนั ทร เทศกาลไหวพ ระจันทรใ นฮอ งกง มีประเพณีทเ่ี กาแกแ ละ แพรหลายกันมากนน้ั กค็ ือ การเชิดมงั กรไฟ พอวันที่ 14 ค่ํา เดือน 8 ทย่ี านคอสเวยเบย จะมกี ารเชิดมงั กรไฟตดิ ตอกัน 3 วนั (14,15,16 ค่ํา) มังกรไฟจะทําจากหญาไข มุกประดบั ดวยแกว สตี างๆ ยาว 32 ปลองนบั ได 70 กวาเมตรภาพเทศกาลไหวพระจันทรท่ฮี องกง - หนา ที่ 27 -

เทศกาลไหวพ ระจนั ทร - หนาท่ี 28 -

เทศกาลไหวพระจันทรตํารบั จีนแทดง้ั เดมิ สวนผสมของขนมไหวพระจันทรประกอบดว ย ถัว่ แดง ลกู นัทจนี5 ชนิด และ เมลด็ บวั เปนตน แตกจ็ ะแตกตางกนั ไปตามแตล ะทองถ่ิน เรียกวา สตู รใครสูตรมัน แลวแตความชอบ แมพมิ พสําหรับทาํ ขนมไหวพ ระจนั ทร - หนาที่ 29 -

เทศกาลไหวพระจันทร มีช่ือเรียกอีกหลายชื่อ เชน \"หูปง (ขนมชนเผา หู)\" \"เฟงโซวปง (ขนมอดุ มผล)\" เปน ตนขนมไหวพ ระจนั ทรกาํ เนดิ ขึ้นมาสยมันราชวงคฮ ัน่ เมอ่ื ตอนที่จางเซียนไปเปนทูตแดนตะวนั ตกไดน ํามนั ฮอเขา มา จงึทาํ ใหเ กดิ การทาํ ขนมหูปง ทมี่ ีมนั ฮอเปนสวนประกอบขางใน ถอื ไดว า เปน เคา ที่มาของขนมไหวพ ระจนั ทรทผ่ี ูค นทําขนมไหวพระจนั ทรใ นเดอื น 8ก็เพราะวาหวงั ที่จะไดเ กบ็ เก่ยี วผลผลิตทด่ี ีจงึ นําแปงมาใสไ ส ทาํ เปนขนมไหวเทพแหงธัญชาติ คนจนี จงึ เรียกขนมนว้ี าขนม\"เฟง โซวปง (ขนมอดุ มผล)\"แตกอ นขนมไหวพระจันทรจะทาํ เปน รปูทรงกลมจะตอ งมีไสห วาน หรอื สอดไสดว ยธญั พืชที่มรี สหวานเทานั้นแตปจ จบุ ันขนมไหวพ ระจนั ทร มที ง้ั ไสหมูแฮมไสห มูแดง ไสหมหู ยอง และไสตา ง ๆทีม่ ีรสเค็ม รสเปรีย้ ว ซ่ึงไมไดใ หความหมายใด ๆ มากไปกวา \"ขนม\" ทรี่ ับประทานกนั เพ่อื ความอรอ ยเทาน้ัน - หนาที่ 30 -

เทศกาลไหวพระจันทรซ่ึงรา นคา ทมี่ ชี ื่อเสียงกต็ างทําบรรจภุ ัณฑอยา งประณีตและสวยงาม เพือ่ นําเอาออกมาวางขายต้งั กอนเทศกาล ราคาจะแพงมาก แตพอพน เทศกาลไหวพระจันทรก ็จะลดราคาลงเปน เชน นีท้ ุกๆป - หนาที่ 31 -

เทศกาลไหวพ ระจนั ทรสวนผสมน้าํ เช่อื ม1. นํ้าตาลทรายสีทอง(สีรํา) 500 กรมั2. นํ้าเปลา 350 กรมั3. มะนาว 1/2 ผลสวนผสมนํา้ ดา ง1.เบกิ้งโซดา 2 ชอนชา2. นํา้ เปลา 2 ชอ นโตะสว นผสมขนมไหวพ ระจนั ทรไสท ุเรียนกวน1.แปงสาลชี นิดพิเศษ 200 กรัม2. น้าํ มันถ่วั ลิสง 100 กรมั3.นํา้ เชื่อม 210 กรัม4.นํ้าดาง 1/2 ชอนโตะ5.แปง สาลชี นดิ พเิ ศษ 150 กรมั6.ทเุ รียนกวน 1500 กรมั7.ไขแ ดง 1 ฟอง8.นํา้ เชือ่ มขนมไหวพ ระจนั ทร 1/2 ชอนโตะ9.นํ้าเปลา 1/2 ชอ นโตะ - หนา ที่ 32 -

เทศกาลไหวพ ระจนั ทร - หนาท่ี 33 -

เทศกาลไหวพระจนั ทร1. ผสมนํา้ ตาลทรายสที อง น้าํ เปลา นาํ้ มะนาวใหเ ขาดวยกนั นาํ ไปตัง้ ไฟใหไดอณุ หภมู ิ 120 องศาเซลเซียส แลวนาํ มากรองและพักใหเ ย็นสนทิ2. ผสมเบกกง้ิ โซดากบั นาํ้ เปลาคนใหเ ขากัน วางพักไวใหผ งเบกก้งิ โซดาตกตะกอนและ ตักเฉพาะนํา้ ใสๆ ดานบนมาใช3. ผสมนาํ้ มันถัว่ ลิสง น้าํ ดาง และนาํ้ เช่ือม คนใหเ ขา กัน ผสมแปงสาลีชนดิ พิเศษ(1) ลง ไปคนใหเขา กนั ปด ดวยพลาสตกิ คลมุ อาหารและพักไวอยางนอยครึง่ ชวั่ โมง4. อนุ เตาอบไฟลาง 180 องศาเซลเซยี ส5. นําไสท ุเรยี นกวนมาปนเปน กอนกลมๆ กอ นละประมาณ 100-120 กรมั6. เมื่อพกั แปงครบเวลาแลวนาํ แปง สาลชี นดิ พิเศษ(2)มานวดรวมกันจนเขากนั ดี และ ปน เปนกอน กอนละประมาณ 40-45 กรมั7. นาํ แปงมาแผอ อกใหบ างเอาทเุ รียนกวนที่ปนไวว างตรงกลางหอ แปงใหค ลมุ ไสท เุ รยี น ใหมิดและปน ใหก ลม8. นําขนมท่ปี นเสร็จแลวมาใสในพิมพกดใหแ นนและนําออกจากพิมพวางบนถาดอบท่ี รองดวยกระดาษไข - หนาท่ี 34 -

เทศกาลไหวพ ระจันทร9. นาํ ขนมเขา อบดวยไฟลาง 180 องศาเซลเซียส 10 นาที10. นําไขแ ดงผสมกบั นํ้าเชอ่ื มขนม ไหวพ ระจนั ทรแ ละนํ้าเปลาผสม ใหเขากัน11. นําขนมทีอ่ บเสร็จแลว 10 นาที มาทาดวยไขแ ดงที่ผสมไว ทา บางๆ ทงั้ ดา นบนและดา นขาง12. อบขนมตอดว ยไฟบนลา ง 180 องศา 5-10 นาทจี นมีสเี หลือง ออนๆ - หนา ที่ 35 -

เทศกาลไหวพ ระจนั ทรใชส าํ หรบั ตัง้ ในพิธไี หวพ ระจนั ทร เดมิ จะนยิ มใชร ูปฉางเออรแตถึงสมยั ราชวงศห มิงและราชวงคช งิ เปลืย่ นเปน รูปพระจนั ทรประภาโพธสิ ตั วกบั กระตายตาํ ยาอยดู วยกนัหรือเปนจนั ทรประภาโพธสิ ัตวองคเดียว - หนา ท่ี 36 -

เทศกาลไหวพระจันทรตุกตาเทพกระตายเรมิ่ มีขนึ้ ในชว งปลายราชวงคหมงิเกิดจากภูมปิ ญญาของศิลปะพื้นบา น โดยการปน คนหัวกระตา ยถอื สายหยก ซ่ึงคอื เทพหยกบนดวงจันทร - หนาที่ 37 -

เทศกาลไหวพระจันทร บางท่ีกป็ นเลียนแบบตวั งิ้ว คือแตง ตวั เเปน นักรบ สวมเกราะสงา งามใหขช่ี า ง สิงโต นกยูง หรือกระเรยี งเปนพาหนะ นอกจากใชเปนรปู เทพกระตายในพิธไี หว พระจันทร แลว ยังใชเ ปนของเลนเด็กอีกดว ย - หนาท่ี 38 -

เทศกาลไหวพ ระจนั ทร - หนาท่ี 39 -

เทศกาลไหวพระจันทรคนื กลางฤดูสารทปปงเฉิน เพลนิ สุราจวบรุงสาง, เมา, รอยกรองกวรี าํ ลกึ ถงึ นองจอ่ื หยวิจันทรก ระจา งอยา งนีม้ เี มอื่ ใด ยกสรุ าปรจุ ฉานภาใสใครโดยสารลมลับกลบั สวรรค คนื น้ีฟามีอะไรไมร ็ูคราวจึงฟอ นรา ยรําหรคู เู งาพราว วังพระจนั ทรส ูงแทกลวั แพหนาวบหุ ลนั เลื่อนเรอื นแดงฉายแสงสอ ง สวรรคเ วาฤาเทาเนาผไทเดอื นกับเราไมม ที แ่ี คนใจ อาบนวลผอ งผูตนื่ ลืมหลับใหลมรี วมเรือยพลดั พรากสขุ และเศรา ก็เหตุใดมกั กระจางยามหา งกนัแตโบราณมอี ยเู ปนคกู นั จันทรแ หวงเวา เตม็ ดวงลวงเปล่ยื นผันหา งพนั ล้ี ยัง ปรารถนามนษุ ยน้ันแม รวมเสพจันทรนริ นั ดร (ตนวารดี ุริยางค\" ของซูซ่อื \")บทรอ งกรองของซซู ่อื กวีสมยั ราชวงศซ ง แตงเปนรองกรองประเภทฉอืซึง่ เปนบทขับรองทาํ นอง \"ตนวารดี ุรยิ างค\" คอื เปน เพลงตน หรือเพลงแรกในเพลงเรื่องวารดี รุ ิยางคโ ชตชิ ว ง นาดอน แปลเปนกลอนแปดไดเพราะมาก - หนา ท่ี 40 -

เทศกาลไหวพระจันทร หลวั กงหยว นเปน ชาวเมอื งเออโจว ชว งรัชศกไคหยวน เฝารับใชพระเจา ถงั เสวยี นจงทีก่ าํ ลงั ชมจนั ทรอ ยใู นพระราชวงั เขาทลู วา \"พระองคจะตามหมอมฉนั ไปเที่ยวในดวงจันทรไหม?\" แลวกเ็ อาก่งิ กยุ ฮวาโยนขน้ึ ไปบนทองฟา กลายเปน สะพานทอดยาวลงมา มสี กาวราวเงนิ ยวง จากนนั้ ทูลเชิญใหเสร็จข้ึนไป ผา นระยะทางไปดับสบิ ล้ี อากาศเย็นยะเยอื ก ก็ถึงเมืองใหญลอมกําแพง หลวั กงหยว นทลู วา \"นคี่ ือวมิ านจนั ทร\" เหน็ เหลา นางฟา นบั รอยลวนถอื สารรุง ฟอ นรําอยทู ่ีลานกวาง พระราชาตรสั ถามวา \"นีเ่ พลงอะไร?\"ทลู ตอบวา \"เพลงอาภรณขนนกของรงุ กินนา้ํ \" พระราชาทรงจาํ ทํานองเพลงไวแ ลว เสรจ็ กลับ หนั ไปมองดู สะพานนั้นก็หายวบั ไปกับตา รงุ เชา ใหชาวมโหรีเขามาแลว ทรงถายทอดเพลงอาภรณข องรงุ กนิ น้าํ ให ในหนังสอื \"เกร็ดประวตั ิสมัยราชวงคถ งั \" บนั ทึกตาํ นานเรื่องพระเจา ถังเสวยี นทรงประพาสวมิ านจันทร สะทอ นใหเ หน็ จนิ ตนาการเกยี่ ว กับดวงจันทรของคนในยคุ กอน - หนาท่ี 41 -

เทศกาลไหวพระจนั ทรตกคาํ่ หวางชกี ลบั ถึงวดั เหน็ นกั พรตผเู ปน อาหารนัง่ ดม่ื เหลา อยูกบั แขกสองคน ขณะตะวันลับฟา ไมม ปี ระทปี โคมไฟ อาจารยจงึ ตัดกระดาษเปน แผนกลมเหมือนกระจก แปะติดท่ีฝาผนงั บคั คลก็กลายเปนดวงจนั ทรสอ งสวางท้งั หอง มองเห็นผมละขนชดั ทกุ เสน บรรดาศิษยร บั ใชอ ยูมไิ ดห ยุด แขกคนหนงึ่ กลาววา \"ราตรีบนั เทิงเชน นี้ ตองมีความสขุ รวมกนั \"แลว หยบิ กาเหลา สงใหเ หลาศิษยพ ลางบอกวา \"พวกเจาด่มื ใหเ ตม็ ที่\" หวางชีคดิ ในใจวา \"คนตง้ั 7-8 คน เหลากาเดียวจะไปพออะไร?\" ครนั้ แลว ตา งคนรีบเอาถว ยมา ชิงกันรนิ เหลาด่มื เพราะหลวั เหลา จะหมด แตก็นาแปลก - หนา ที่ 42 -

เทศกาลไหวพระจันทรทรี่ ินเทา ไรก็ไมห มด แขกอกี คนหนงึ่ กลาววา \"จนั ทรแ จมงามเชนนี้ แตด ืม่ อยูเงยี บๆ ไยไมเรยี งฉางเออรมา?\" วา กเ็ อาตะเกียบโยนเขาไปในดวงจนั ทรเห็นหญงิ งามผห็ู นึ่งออกมา ทแี รกตัวเล็กนิดเดียว แตพอถึงพืน้ กม็ ีขนาดเทาคนทัว่ ไป รางระหงทรงอรชร ฟอนราํ เพลงรุง กินนา้ํ อยา งออนชอย พรอ มท้งั ขบั ขานเพลงวา \"ทา นผูวิเศษเอย ทานผูวเิ ศษ ทานกลบั มาแลว หรือไร ไยขังขาไวในวมิ านจนั ทรอ นั เยือกเย็น\" เสียงแจมใสไพเราะราวกับเสยี งขลุยกงั วานหวานพอรอ งจบ นางรา ยราํ เวยี นรอบแลวกระโดดข้ึนบนโตะ ทกุ คนตะลึงดูก็เหน็กลับกลายเปนตะเกียบ ทง้ั สามคนหัวเราะลน่ั แขกคนหน่งึ กลาววา คนื นีส้ นกุจริงๆ แตข าเมาแลว พวกทา นไปเลี้ยงสง ขาในดวงจนั ทรไ ดไ หม? วา แลว ทงั้สามคนก็ยายเขาไปน่งั ในดวงจนั ทร บรรดาศษิ ยเห็นคนทั้งสามนงั่ ด่ืมอยูในดวงจนั ทรช ดั เจน เหน็ ชัดกระท่งั หนวดเครา ดูดงั่ เงาคนอยใู นคันฉอ ง เวาลผานไปดวงจนั ทรคอยๆ สลวั จนมดื ลง ศิษยค นหนงึ่ จงึ จุดเทียน เห็นนักพรตผ็เู ปนอาจารยน ่งั อยคู นเดียว สวนแขกหายไปไรรอ งรอย อาหารท่ีกนิ เหลือยงั คงอยบู นโตะ ดวงจนั ทรบนฝาผนังกเ็ ปน เพียงกระดาษแผนกลมเหมือนคันฉอ งติดอยเู ทานัน้ เอง (ตดั ตอนจาก \"นกั พรตแหงเขาเหลยี งซาน\" ในการประชมนิทานชดุ \"เหลียวจายจื้ออ้\"ี ของผงชหู ลิง)นิทานน้ีเลาเรอื่ งเกีย่ วกับชมจันทรของนักพรตโดยการตัดกระเปน ดวงจันทรสามารถเรยี กเทวฉี างเออ งลงมาฟอ งรําไดด ว ยตะเกียบ เจาภาพและแขกตางสามารถไปนง่ั ดืม่ สรุ าอยูบ นดวงจนั ได - หนา ที่ 43 -

เทศกาลไหวพ ระจนั ทร1. โจวเซ่ียวเทียน,เปด ตาํ นานเทศกาลจนี ,ถาวร สกิ ขโกศก,โรงพิมพมติชนปากเกรด็ :สํานักพิมพมตชิ น, 2555.2. วันทพิ ย สินสงู สุด,เทศกาลและวันสาํ คญั จนี ,สยามมิตรการพิมพ กทม.:สาํ นักพิมพส ายใจ, 2549.3.วทิ ยา พรศิริ.(15 กันยายน 2559).วนั ไหวพระจันทร. สืบคน เมอ่ื 19 พฤศจกิ ายน 2559,จาก http://hilight.kapook.com/view/421024.Horapa.(1 สิงหาคม 2559).วิธที ําขนมไหวพ ระจนั ทร สไตลกวางตุง.สบื คน เมื่อ 19 พฤศจิกายน 2559,จาก http://www.horapa.com/content.php?No=13825.วิกพิ ีเดยี สารานุกรมเสรี.(4 กมุ ภาพันธ 2559).เทศกาลไหวพ ระจันทร.สบื คนเมอ่ื 19 พฤศจกิ ายน 2559,จาก https://th.wikipedia.org/wiki/เทศกาลไหวพระจนั ทร - หนา ที่ 44 -