โดย ส�ำนกั โภชนาการ กรมอนามัย 2.1 หลักการและเหตุผล ประชาชนวยั ท�ำงานมแี นวโน้มภาวะอว้ น อตั ราป่วย/ตาย จากโรค NCDs เพิม่ ขึน้ สาเหตุเกิดจากการกนิ ทไ่ี ม่ถกู หลกั โภชนาการ ปจั จัยเอ้อื ดา้ นอาหารที่ดีต่อสุขภาพ (เมนูชสู ุขภาพ) ยังมนี ้อย จึงจ�ำเป็นต้องพัฒนาเกณฑ์รับรองเมนูชูสุขภาพและด�ำเนินการ ให้เกิดการพัฒนาเมนูชูสุขภาพในระดับพ้ืนที่ให้ครอบคลุมร้าน อาหารทวั่ ประเทศ เพอื่ ใหป้ ระชาชนมที างเลอื กเมนอู าหารทดี่ ตี อ่ สุขภาพ เมนชู สู ขุ ภาพ หมายถงึ อาหารทปี่ ลอดภยั จากเชอื้ โรค สารเคมี และ สารพษิ มคี ณุ คา่ ทางโภชนาการในปรมิ าณและสดั สว่ นทเี่ หมาะสม ทกี่ รมอนามยั แนะน�ำส�ำหรับประชาชนที่ต้องการควบคุมน�้ำหนัก ลดความเส่ียงในการเป็น โรคไมต่ ิดตอ่ เร้อื รัง เมนูชูสุขภาพ แบ่งเปน็ 4 ประเภท ได้แก่ 1) อาหารประเภทขา้ วและกบั ขา้ ว/อาหารตามสง่ั /อาหารจานเดยี ว อาหารประเภทเส้น 2) ขนม 3) เครือ่ งดื่ม 4) ผลไม้ 2.2 เกณฑ์รับรองเมนูชูสุขภาพมี 4 ประเภท คือ อาหารมื้อหลัก ขนม เครือ่ งด่มื ผลไม้ ทสี่ อดคลอ้ งกบั ข้อกำ� หนดการไดร้ บั สารอาหารประจำ� วนั ของคนไทยปี 2563 ดังตารางสรุปเกณฑ์รบั รองเมนูชสู ุขภาพ 44 อาหารเป็นยา... ส่วู ิถรี กั ษส์ ุขภาพ
2.3 กระบวนการรบั รองเมนชู สู ขุ ภาพ มกี ารรบั รองผา่ นระบบออนไลน์ ทำ� ได้ดังนี้ ผู้ประกอบการร้านอาหารพัฒนาเมนูชูสุขภาพ และบันทึกเมนูและ ส่วนประกอบอาหาร ลงในโปรแกรมรับรองเมนูชูสุขภาพออนไลน์ ช่วยลดระยะเวลาการออกใบรับรอง ช่วยประชาสัมพันธ์ร้านอาหาร และมีข้อมูลเมนูชูสุขภาพ จ�ำแนกรายต�ำบล อ�ำเภอ จังหวัด เขต ประเทศ แบบ real time เพ่ือการบริหารจัดการข้อมูลและ การประชาสัมพนั ธ์ 2.4 การกำ� กับตดิ ตาม ตรวจสอบใหเ้ ป็นไปตามมาตรฐาน เจา้ หนา้ ท่ผี รู้ บั ผิดชอบงานเมนูชูสุขภาพ ส่วนกลาง เขต ศนู ย์อนามัย สสจ. อปท. กทม. กำ� กบั ตดิ ตามตรวจสอบคณุ คา่ ทางโภชนาการของ อาหารที่จำ� หน่ายในรา้ นอาหาร 2.5 คุณสมบตั ขิ องร้านอาหารท่ีสามารถขอใบรบั รองเมนชู ูสุขภาพ 1) ผ่านการอบรมหลกั สตู รผูส้ มั ผสั อาหาร 2) รา้ นอาหารผา่ นเกณฑต์ ามกฎกระทรวงสุขลกั ษณะ ปี 2561 3) มเี มนูท่ผี ่านการรบั รองเมนชู สู ุขภาพ อยา่ งน้อยร้านละ 1 เมนู 2.6 ใบรบั รองเมนชู สู ขุ ภาพมีอายุ 1 ปี 2.7 สถานทตี่ ิดตอ่ เพ่อื ขอรบั รองเมนชู สู ขุ ภาพ : ศูนยอ์ นามยั ที่ 1 – 12 และสถาบันพฒั นาสุขภาวะเขตเมอื ง อาหารเป็นยา... สู่วิถีรักษส์ ขุ ภาพ 45
เกณเกณฑฑร์ ์รบั ับรรอองเงมเนมูชนสู ขุูชภสู าุขพภาพ ประเภทอาหาร เกณฑ์ อาหารม้ือหลัก ขนม รับรอง (ข้าวและ ไมม่ ฉี ลาก มฉี ลาก (พลงั งาน กบั ข้าว/ โภชนาการ โภชนาการ*** และ อาหาร สารอาหาร จานเดียว/ เคร่อื งดื่ม ผลไม้ ต่อ 1 คน อาหารตามสง่ั / ผลไมร้ สไมห่ วานจดั กิน) อาหาร ปรมิ าณคนละ 1 ส่วน ประเภทเสน้ ) ตรวจสอบปริมาณ ผลไม้ 1 สว่ น พลังงาน ≤ 600 ≤ 100 ≤ 100 ≤ 40 ไดจ้ ากหนงั สือ “คณุ คา่ ทางโภชนาการ (กโิ ลแคลอรี) ในผลไมไ้ ทย” ไขมนั ≤10 ≤ 3 ≤3 - หนา้ 10 (กรมั ) น้ำตาล ≤2 ≤6 ≤6 ≤ 10 (กรัม) โซเดียม ≤ 600 ≤ 100 ≤ 100 40 (มิลลิกรัม) โปรตนี ไมก่ ำหนด > 1.8 *** มีสว่ นประกอบ ไมก่ ำหนด (กรัม) ไม่กำหนด > 0.7 กลุ่มอาหาร ไม่กำหนด ใยอาหาร กลมุ่ ข้าว-แปง้ กล่มุ เนื้อสตั ว์-ถวั่ - (กรัม) ธญั พชื -ไข่ กลุ่มผัก กลุ่มผลไม้ กลุม่ นม มากกว่าหรอื เทา่ กบั 4 กลุ่มอาหาร 46 อาหารเป็นยา... สวู่ ถิ รี ักษส์ ขุ ภาพ
4. Foods for Health หลกั เกณฑ์การประเมนิ รบั รองมาตรฐานอาหาร “Foods for Health” หลกั เกโดณยฑโด.ก์.ยกา.ร.รกปรมรมกะกเามารรินแแรพพบั ทรทอยยง์แมผ์แาผนตไนรทฐไยทาแนยลอะแาลกหาะากรรแาพ“รFทแoยพo์ทdทาsงยเfล์ทoือาrกงHเeลaือltกh” ส่วนที่ 1 : คำชี้แจง แบบตรวจมาตรฐานอาหาร “Foods for Health” ใช้สำหรับตรวจประเมินภัตตาคาร ร้านอาหาร สวนอาหาร ศูนย์อาหาร โรงอาหาร สถานที่ประกอบอาหารผู้ป่วยในโรงพยาบาล แผงลอย ได้แก่ ข้าวแกง อาหารตามสั่ง อาหารจานเดียว กว๋ ยเต๋ยี ว น้ำพริก ขนม ของหวาน เครอื่ งด่มื สมนุ ไพร ผลไมต้ ดั แต่ง ทง้ั สำหรบั รับประทานท่ีร้าน และส่งั กลบั บ้าน (Delivery) และในกรณีของการประกอบกิจการจำหน่ายอาหารเฉพาะกิจ (Event) งานมหกรรมอาหาร งานเกษตรแฟร์ ของหนว่ ยงานภาครัฐ หรอื เอกชน และรวมถึงผลติ ภัณฑ์อาหารสำเร็จรูป และเคร่ืองด่ืมพร้อม จำหนา่ ยในชุมชน ไม่รวมถงึ ผลติ ภัณฑ์เสรมิ อาหาร ส่วนที่ 2 : ขอ้ มูลทั่วไปของสถานประกอบกิจการรา้ นอาหาร/ ผู้ผลติ 1. ช่อื เจา้ ของสถานประกอบกิจการ..................................................................................................................... 2. ช่ือสถานประกอบกจิ การ ............................................................................................................................... 3. ประเภทอาหารที่จำหนา่ ย .............................................................................................................................. 4. สถานทปี่ ระกอบกิจการ/ จำหน่าย ที่ตง้ั เลขที่ ................ ตรอก/ซอย ....................................... หมทู่ ี่ ........ ถนน ................................................ ตำบล/แขวง ......................................... อำเภอ/เขต .................................... จงั หวัด...................................... 5. เบอร์โทรติดต่อ............................................................E-mail……………………………………………………………….. สว่ นท่ี 3 : แบบตรวจมาตรฐานอาหาร “Foods for Health” ขอ้ กำหนด: สถานประกอบกิจการร้านอาหาร/ ผผู้ ลติ ต้องผ่านเกณฑ์การประเมินมาตรฐานอาหาร “Foods for Health” ในระดบั พื้นฐาน ดงั นี้ วิธีการใชแ้ บบประเมิน: ให้แสดงเคร่ืองหมาย ในช่องผลการตรวจสอบตามรายละเอยี ดของข้อกำหนด 1) ม:ี สถานประกอบกจิ การรา้ นอาหาร/ ผู้ผลิต เปน็ ไปตามข้อกำหนดไดถ้ ูกต้องครบถว้ น 2) ไม่มี: สถานประกอบกิจการรา้ นอาหาร/ ผผู้ ลิตไม่มีสง่ิ ท่ีระบุไว้ในข้อกำหนด อาหารเป็นยา... สวู่ ถิ ีรักษ์สุขภาพ 47
ประเภทท่ี 1 สำหรบั สถานประกอบกจิ การร้านอาหาร ภัตตาคาร และแผงลอย (จำนวน 4 ข้อ) ข้อกำหนด ผลการตรวจสอบ คำแนะนำ มี ไม่มี 1. ผปู้ ระกอบกิจการร้านอาหารตอ้ งมีองค์ความรเู้ บอ้ื งตน้ ด้านผกั ผลไมพ้ นื้ บ้าน และสมุนไพรทอ้ งถ่ิน 2. มีเมนอู าหารเปน็ ยาอยา่ งนอ้ ย 1 เมนู 3. มีผกั ผลไมพ้ ้ืนบ้าน และสมุนไพรท้องถิน่ เปน็ ส่วนประกอบ 4. แสดงคุณค่าทางยาในเมนอู าหาร รวม ประเภทที่ 2 สำหรับผลติ ภัณฑ์อาหารสำเร็จรูป และเครื่องดมื่ พร้อมจำหน่ายในชุมชน (จำนวน 4 ข้อ) ข้อกำหนด ผลการตรวจสอบ คำแนะนำ มี ไมม่ ี 1. ผผู้ ลติ ตอ้ งมีองค์ความรูเ้ บือ้ งต้นด้านผัก ผลไมพ้ ้ืนบา้ น และสมุนไพรทอ้ งถิ่น 2. มีผกั ผลไมพ้ ืน้ บา้ น และสมนุ ไพรทอ้ งถิ่นเป็นส่วนประกอบในผลิตภณั ฑ์ 3. ผลติ ภัณฑ์ประเภทเคร่อื งด่มื ตอ้ งไม่มีแอลกอฮอล์เปน็ สว่ นผสม 4. แสดงคุณคา่ ทางยาในผลติ ภณั ฑ์ รวม ข้อแนะนำเพม่ิ เตมิ ....................................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................... ลายมอื ช่อื : ตำแหนง่ : ...................................................................... ผูต้ รวจประเมิน (ชือ่ -สกุล) : ........................................................... จังหวดั : ......................................................................... หน่วยงานทต่ี รวจประเมนิ : ............................................................ ลายมือชอ่ื เจ้าของสถานท่ีจำหน่ายอาหาร ................................................................................................................................. วันทีต่ รวจประเมิน ...................................................................................................................................................................... **************************************** 48 อาหารเปน็ ยา... สู่วถิ รี ักษส์ ุขภาพ
55.. หหลลักกั เเกกณณฑฑ์ก์กาารรตตรรววจจรรบัับรรอองงคคววาามมปปลลออดดภภยัยั ดด้าา้ นนสสขุุขลลกัักษษณณะะผผลลติติ ภภัณณั ฑฑ์อ์อาาหหาารรแแลละะเเคครรือ่่ืองงดด่ืมม่ื สสมมนุนุ ไไพพรร ผ122ผ1..ส..สมอเมอเค••••ค•••••••••าอ•••••าอรรหยหย่อื่ือ4455โเขเหเขเผขอขขอทผขขเดู่โาเอผเขผขเทอขเเขขหขขูด่าชอปคคดงชอคคป1ดงนน..1้า้นานนัักกาานรนร..ี่บ้ว้านนาน้กักัาารรบ่ี้ว21ดน่แรร21ยดน่็นแ.รรยววหหมน็.ผมอืววแแหหมยผมมมมือแแยรมมมอ่อื่ืรื่มคอ่่ือื.มื่แยคนหส.แยอนหสาาขขแสลลค.อราาหอปขขแสลลค.รปอหงง1กลงงส1กำกมลว่รรสำ้บำกมจว่รรคำะะ้บมุน้ักอจบคะะดดมุ้นักอวังบดด)วงัรรท)พป21นมรงรท้อพป12นมทงใุผผ้อรกทเใุบผผาสรตื่่ืกมมเทบมาสต่ืื่์มมเทมน์แป))เแ่ีมนนุปรแปร))กแี่มุนปรลลแนรก่ไีกกี้ลลแนกี่ไมกี้อขทใวมเ่ีอขทใกวมข่เีละถ้อก็นมกีขละ้ถอปชเรไน็นกีไไตย((((บ็ชป๋วเรไหนไไตย((((บ็๋วทิหุนนา่ไก่ีงทิ1221นุนนเ่าพมมไก่ีะงม่า1122มนเะพ๊ามมะ่มาตมะยน๊ามิมภรตมภยนมติมภรรมภยตยร))))อกไยดทซพยม))))อกไ้้ตดดกไีทซบพม้้รดตกไี้นะบเโรไือน้ดิะเพา่ไัวโทไสอืิดกพสเขาไ่ัวาทสชรตกาเยอจคเสขโอาเชรรตาจอยเคอสดอัโอาเรเรดอรสัอดารชเคดรอปขฟชอคศห้อปอขาห์ฟายภอรรศงห้อำาาีส์หลีย๋าายภนยรรงอ่ืำาีสลย๋ีาห้บงโิแนย่อืห้บงโิแ้บนหรธนย้บนี๊รายงรหรดาธนยนรมหภำี๊รายงรรดาตนรทวมหภำงรตทวิดตงรดิต่ือาอรแยร่ขร์บาสื่หะอาเืออะสมแยร่ขรบ์าสหือะเำอืะสมเวือคา์ำแเวเปคา์ือแร่งตเเปอืรรงอา่งปตงขับสเชบนรเตงอาปงขับสอมชเชบนาไเตเกนรอมชเาไลเกนรทตณขลอทสดหตณจขนน็ดววัอสดหทจนนล็นดววั่น็อทเนรรนรลพรมุ่น็นอณเอื้นรรรพรมจนุณะ้อืนิมจชะ่วัน่วาเุใมื่ิมชาวั่อ่วาเตุในิ่มืสดั์กาออรยิ่มมตินสขดัก์ไตอรยเมิ่มฟจขรไรไตนลุเฟจรรไไหนลุไมรนฑน่ไหดไมรนคฑน่ยจดนุ้คขาผพนผงยจงน้สุจาขาปผพน้้นผองงสจาลุป้้นินอแอภลุินโแอภาผเอโก้ร์คทุาผเอา่ามก้รค์ักทุส่าานีห้มมรักมสชนีห้ผผลมรนิมชรผทผลCหรนิารอแทCหรสงานหอแณุสชงนีป่หุณมช่ีปจรมอ่ืบะ์สกัไจรตอื่ชบะ์สกัไFทตรเเกชรพมFทรเสเกรพม้ันนสสอืัน้สดิินชสปภือภมสดิิชปมภแรรภืนอUมยีมแไรรืนอUยีขรไ้มอขทร้ตม้อสท้ามซต้่นสส้วโิาา็นมาซน่กสลสปวิโา็น์ากละสีปยน/์ะียน่นื/ตภกตนื่่ว่ายตชCภพกดตจนนุ่ว่ายลชCพดจกนุนะตลมปรกะตมด์มปร์ดนนงมำหว่าน์นนงคำหวว์หFา่์ทนคว้ไทิวผห์ะรFท้ว้นนุไิทผะร้นๆิดุน้าไๆงดินผ้าไพำ้งยนเิผลUะพ้ำยัมิเรกลUาะหสลมัรกาหสลคไนๆสคไนๆสตบสสสตบงือังรสาพงือเงัร/ลไวาพเ/ลทไวรนทมส(จรปกวอนมส(จปมัมศกวอกอมัมศอแกมพ้ัดแรม้พาัดเรชาำอเลุชขุิทำอบลุน็กุขิทผอ้ตบรช็นกผอลต้รชลิะมลรลิลชะใมรลชใชื่นเชน่ืลัมกรัสเตลดั่นัมกหรัสะะตหดัน่ลหชะะหเีาลีชเเีาีวีกมเีวซกมเกันอ้นจซชแเกันอบ้แ้นบจิลชแปบ์่น้แบิลวป์เ่นวเว่อเิวรอ่าษันอื้กิเตรน่าษนัห้ือกิสติต่นทิจหน็สิิตทิจิทน็นหาิทนหาสณท่งณสณรนทก่งณ้งตยรนกง้ยตยยอยายอาตั)รัต)ิตาร้นิตฑารลบ้านะฑรลบาะ์เวข์เวขศะทกศ์กะทก์กฉ์อฉ์อาเณาเำ่ใีณำใ่ีบงอบงสอสหหหอหจจจยยอฑับจจยจยยีตฑบัียตก้านก้าำำำนสีสีรำำำีสสีดรรก์ทดรก์ทหหานนนดาาตตนนน์กดาตตต์กำต่ีำาร่ีารยวววต์์แแย3าวววหตแ์์แ3าาหรารรรนนนรกลลนนนารกลลมาแนมแนับพบัแพแมะะาจจจมะะาจจจลตดลตดรพร.รรรพุุลุลลป.รรระุุลุลลปศาะตศาอตาาอตาาทตินนินิทภรรนินนิิภรร.า.างงรCCยะารCCยาทททะามาททท2ม2วงชวFF์กงชFF์กมรรร5มรรรเ5เจUUนจราUUนรยีีียยา6ายยยีีี6าวื่ศอะว//่ืศอตะ์์์//0ต์์์0มมCCCิเสงมมกCCCเิสงกรรคคลลิิมัFFFริิลลฐัมFFFเรฐเรกรลลUUUมกผาลลUUUมผาาาณนลลิิณนสัวลลิิส///ัว///ะะติติปกกกิทอิิตตปกกกทิฑอหฑหรรารรรรรรยารรรรย์ค์์ค์หัมััมมะหัมัมัมะาาุณุณากศากศรราภาาภนนนานนนรยนมยมรนศเศสฉเาสฉา้้ออ้อากีสออ้้อ้าลิกอ้สีกลิอ้พกบตพบตยยยณตยยยลณยตรลนยรนทรับทรับกกกกกก์ะลิก์ะลิก์กอ้ฑ์กาอ้นทฑานทวววทวววติทวิตวงายงายอ้่า่าา่์กี่อ้า่าา่่์ก่ีา่รจรรา่รจ3รรก3กยำวยำุลวแ111ลุแ111ว1ว1หพงกหพงกชพชพา่่าxxxว.นxxxว.CีวนCศีวทศท่า1่าว1ดวF111.ดF111.ยย0ิท0ิทU25/000U25/000์์0อ0ย5อ,ย6455,456//00า6้าา6า้ 000ง0ง00ออิงิง อาหารเปน็ ยา... สวู่ ิถีรักษส์ ุขภาพ 49
ชนิดตวั อยา่ ง รายการตรวจวเิ คราะห์ เกณฑ์กำหนด/อา้ งอิง 2. เครอื่ งดื่มที่มหี รือทำจากผลไม้ พืช หรอื ผกั ยสี ต์และรา CFU/กรมั น้อยกว่า 10 CFU/กรัม หรือทำจากสว่ นผสมท่ีไม่ใชผ่ ลไม้ พืชหรือผัก ไมว่ า่ จะมี ยีสตแ์ ละรา CFU/กรัม น้อยกว่า 100 CFU/ก3ร4ัม ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์หรือออกซเิ จนผสมอยู่ดว้ ย หรือไม่กต็ ามทผี่ ่านกรรมวธิ สี เตอริไลส์ หรอื ยู เอช ที 3. เคร่ืองด่มื ทม่ี ีหรือทำจากผลไม้ พืช หรือผกั หรือทำจากส่วนผสมที่ไมใ่ ช่ผลไม้ พืชหรอื ผัก ไมว่ ่าจะมี ก๊าซคารบ์ อนไดออกไซดห์ รือออกซเิ จนผสมอยู่ด้วย หรือไม่ก็ตาม ชนดิ เข้มขน้ ซึง่ ต้องเจือจางก่อนบรโิ ภคท่ี ผา่ นกรรมวิธสี เตอรไิ ลส์ หรอื ยู เอช ที 4. เครอื่ งดื่มที่มีหรือทำจากผลไม้ พชื หรือผกั หรอื ทำจากส่วนผสมท่ีไมใ่ ช่ผลไม้ พชื หรอื ผกั ไม่ว่าจะมี กา๊ ซคาร์บอนไดออกไซด์หรือออกซเิ จนผสมอยู่ด้วย หรอื ไม่กต็ าม ทผ่ี ่านกรรมวธิ ีนอกเหนือจากวธิ ีสเตอริไลส์ หรือ ยู เอช ที 5. เครอื่ งดม่ื ทีม่ ีหรือทำจากผลไม้ พืช หรือผกั หรอื ทำจากส่วนผสมท่ีไม่ใชผ่ ลไม้ พชื หรอื ผัก ไม่ว่าจะมี ก๊าซคาร์บอนไดออกไซดห์ รือออกซิเจนผสมอยู่ด้วย หรือไม่ก็ตาม ชนดิ เข้มข้นซง่ึ ต้องเจือจางก่อนบรโิ ภคท่ี ผ่านกรรมวิธนี อกเหนือจากวิธีสเตอรไิ ลส์ หรอื ยู เอช ที 6. เคร่อื งด่มื ท่ีมีหรือทำจากผลไม้ พืช หรือผัก หรอื ทำจากสว่ นผสมที่ไม่ใชผ่ ลไม้ พชื หรือผัก ไม่วา่ จะมี ก๊าซคาร์บอนไดออกไซดห์ รือออกซเิ จนผสมอยู่ด้วย หรอื ไม่ก็ตาม ชนดิ แห้ง 45.3 เกณฑก์ ารประเมนิ • ผลการตรวจวเิ คราะห์ ผ่าน ใหก้ ารรบั รอง • ผลการตรวจวเิ คราะห์ ไมผ่ ่าน ใหค้ ำแนะนำเพ่อื ปรับปรงุ แกไ้ ขและเกบ็ ตวั อยา่ งตรวจวิเคราะห์ ครั้งที่ 2 ผลการตรวจวเิ คราะห์ ผา่ น ใหก้ ารรบั รอง คู่มือการขออนญุ าตผลติ ภัณฑ์อาหารแปรรูปท่บี รรจุในภาชนะพรอ้ มจำหน่าย 50 อาหารเปน็ ยา... สู่วิถีรักษส์ ุขภาพ
æ√°‘ ™øÈ’ “Ñ ÀÕ¡´Õ¬ °√–‡∑’¬ π”È â¡¡– π”È ª≈“ ‡°≈◊Õ π”È µ“≈∑ π”È ¡π— æ≈—ßß (°‚‘ ≈·§ ÚÙ˘ “√–πà“ อาหารเปน็ ยา... ส่วู ิถรี กั ษส์ ขุ ภาพ 51
52 อาหารเปน็ ยา... สวู่ ถิ ีรกั ษส์ ุขภาพ
ค�ำส่ังกระทรวงสาธารณสขุ ท่ี 426/2565 เรือ่ ง แตง่ ต้งั คณะกรรมการขบั เคลือ่ นนโยบายอาหารเปน็ ยา ปัจจุบันประเทศไทยมีปัญหาโรคไม่ติดต่อเร้ือรัง (NCDs) เช่น โรคหัวใจ เบาหวาน ความดันโลหิตสูง และโรคมะเร็ง เป็นปัญหาที่ส�ำคัญของประเทศ และมีอัตราที่เพิ่มมากขึ้น ส่งผลให้จ�ำนวนคนที่มีความเสี่ยงและป่วยเป็นโรคไม่ติดต่อเรื้อรังสะสมเพิ่มข้ึนเป็นล�ำดับ เกิดภาระค่าใช้จ่ายจ�ำนวนมหาศาลในการดูแลรักษา ในขณะท่ีความสามารถในการท�ำงาน ก็ด้อยลงตามสภาพร่างกาย ส่งผลเสียเป็นวงกว้างท้ังในระดับบุคคล ครอบครัว และประเทศ ชาติ โดยสาเหตุส่วนใหญเ่ กิดจากพฤตกิ รรมการบรโิ ภคอาหาร ขาดการออกก�ำลังกาย วิธกี าร ท่ีจะช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง (NCDs) คือ การส่งเสริมให้ประชาชน หันมาดูแลสุขภาพของตนเองโดยการปรับเปล่ียนพฤติกรรมการบริโภคอาหารให้เป็นยา เลอื กกนิ อาหารทมี่ ปี ระโยชนใ์ นปรมิ าณทเี่ หมาะสม โดยเนน้ ผกั พนื้ บา้ น ผลไม้ และสมนุ ไพรไทย ทหี่ าได้ง่าย มสี รรพคณุ ในการเสริมสร้างภูมิคุ้มกันโรค และรกั ษาสมดลุ ในรา่ งกายได้ ดังนั้น เพ่ือให้การด�ำเนินงานเกิดประสิทธิภาพ กระทรวงสาธารณสุข จึงแต่งตั้ง คณะกรรมการขบั เคลื่อนนโยบายอาหารเป็นยา โดยมีองคป์ ระกอบ หนา้ ที่และอำ� นาจ ดงั น้ี 1. องค์ประกอบ 1.1 นายไพจติ ร ์ วราชติ ทป่ี รึกษา ประธานคณะทป่ี รกึ ษารัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงสาธารณสขุ 1.2 พลเอก ภาณวุ ัชร นาควงษม์ ทป่ี รกึ ษา คณะที่ปรึกษารัฐมนตรชี ่วยว่าการกระทรวงสาธารณสขุ 1.3 นายสมศกั ดิ ์ พะเนียงทอง ท่ปี รกึ ษา คณะที่ปรึกษารฐั มนตรีชว่ ยวา่ การกระทรวงสาธารณสุข 1.4 ปลดั กระทรวงสาธารณสุข ทป่ี รกึ ษา 1.5 อธบิ ดีกรมการแพทยแ์ ผนไทยและการแพทย์ทางเลอื ก ที่ปรกึ ษา 1.6 อธบิ ดีกรมวิทยาศาสตรก์ ารแพทย์ ทป่ี รกึ ษา 1.7 อธบิ ดีกรมอนามยั ที่ปรึกษา 1.8 เลขาธิการคณะกรรมการอาหารและยา ทีป่ รึกษา อาหารเปน็ ยา... สู่วถิ ีรกั ษ์สขุ ภาพ 5353
1.9 นายสมชัย นิจพานชิ ที่ปรึกษา ข้าราชการบำ� นาญ ประธาน 1.10 นายณรงค์ สายวงศ ์ รองประธาน รองปลัดกระทรวงสาธารณสุข ดา้ นพฒั นาการแพทย ์ กรรมการ 1.11 นายขวญั ชัย วศิ ิษฐานนท์ กรรมการ รองอธิบดกี รมการแพทยแ์ ผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กรรมการ 1.12 นายพเิ ชฐ บญั ญตั ิ กรรมการ รองอธิบดกี รมวิทยาศาสตร์การแพทย ์ 1.13 นายสราวฒุ ิ บญุ สุข กรรมการ รองอธบิ ดีกรมอนามยั 1.14 นายวิทิต สฤษฎีชัยกลุ กรรมการ รองเลขาธิการคณะกรรมการอาหารและยา 1.15 นางเลขา ปราสาททอง กรรมการ ผอู้ ำ� นวยการส�ำนกั คณุ ภาพและความปลอดภยั อาหาร กรรมการ กรมวทิ ยาศาสตร์การแพทย์ 1.16 นางสาวสายพณิ โชตวิ เิ ชียร กรรมการ ผู้อ�ำนวยการส�ำนกั โภชนาการ กรมอนามัย 1.17 นางสาววรสดุ า ยูงทอง ผอู้ ำ� นวยการกองอาหาร ส�ำนกั งานคณะกรรมการอาหารและยา 1.18 นางสาวสุภาภรณ์ ปติ ิพร ขา้ ราชการบ�ำนาญ 1.19 นายจักราวุธ เผอื กคง ผู้อำ� นวยการสถาบันการแพทย์แผนไทย กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทยท์ างเลอื ก และเลขานุการ 1.20 นางอัจฉรา เชียงทอง รองผอู้ �ำนวยการสถาบนั การแพทยแ์ ผนไทย กรมการแพทยแ์ ผนไทยและการแพทย์ทางเลอื ก และผู้ช่วยเลขานกุ าร 5544 อาหารเปน็ ยา... สู่วถิ ีรกั ษส์ ขุ ภาพ
2. หน้าทแี่ ละอำ� นาจ 2.1 จัดท�ำข้อเสนอยุทธศาสตร์การขับเคล่ือนอาหารเป็นยาและน�ำนโยบาย สกู่ ารปฏบิ ัตแิ บบบรู ณาการ 2.2 จัดระบบและกลไกการสร้างกระแส สร้างความเข้าใจ ให้ประชาชนเข้าถึง องคค์ วามรู้ มคี วามเชอื่ ม่นั น�ำไปสกู่ ารบริโภคอาหารเปน็ ยา 2.3 บูรณาการงานด้านแผนงาน โครงการ กิจกรรม งบประมาณ และทรัพยากร ในการขบั เคลื่อนนโยบายอาหารเปน็ ยา 2.4 ประสานหนว่ ยงานในสงั กดั และหนว่ ยงานอนื่ ๆ ทง้ั ภาครฐั และเอกชนทเ่ี กยี่ วขอ้ ง ใหด้ ำ� เนนิ การขบั เคลอื่ นนโยบายอาหารเปน็ ยาใหเ้ ปน็ เอกภาพ เพอื่ ใหเ้ กดิ ผลสมั ฤทธใ์ิ นการดำ� เนนิ นโยบายอาหารเปน็ ยาในพนื้ ทอี่ ยา่ งเปน็ รปู ธรรม และมที ศิ ทางเดยี วกนั กบั นโยบายอาหารเปน็ ยา ในภาพรวมระดับประเทศ 2.5 แตง่ ต้งั คณะอนกุ รรมการ หรือคณะทำ� งานในการทำ� หนา้ ท่ที ีไ่ ดร้ บั มอบหมาย 2.6 ตดิ ตาม ประเมนิ ผล รายงานผลการดำ� เนนิ งานเสนอตอ่ รฐั มนตรวี า่ การกระทรวง สาธารณสขุ 2.7 ปฏิบัติงานอืน่ ๆ ตามทไี่ ดร้ บั มอบหมาย ท้ังนี้ ต้งั แตบ่ ัดน้เี ป็นตน้ ไป ส่งั ณ วนั ที่ 30 มนี าคม พ.ศ. 2565 (นายสาธติ ปิตุเตชะ) รัฐมนตรีชว่ ยว่าการกระทรวงสาธารณสขุ ปฏบิ ัติราชการแทน รัฐมนตรีวา่ การกระทรวงสาธารณสขุ อาหารเปน็ ยา... สู่วถิ ีรักษ์สุขภาพ 55
56 อาหารเปน็ ยา... สวู่ ถิ ีรกั ษส์ ุขภาพ
Search