E-book 12-40เมนูอาหารเป็นยาวิถีคนจันท์Complete

• วธิ ีการปรุง 42 1.ล้างใบช้าพลู ตะไคร้ ขงิ หัวหอมแดง พรกิ ขหี้ นู มะนาว 2. ซอยใบช้าพลูหัวหอมแดง และตะไคร้เป็นชิ้นบางๆ 3. ซอยขงิ เป็นช้ินบางๆ แล้วซอยเป็นเส้น 4. ปรุงน้ํายาํ โดยใส่นา้ํ มะนาว น้ําปลา นํ้าตาลหญา้ หวาน และพริกขหี้ นู พร้อมคลุกให้เข้ากันและชิมรสตามชอบ 5. จากน้ันใส่ใบช้าพลู ตะไคร้ ขงิ หวั หอมแดง ปลากรอบ และถวั่ ลิสงลงในน้ํายาํ คลุกใหเ้ ข้ากัน 6. ตักใส่จาน • เคล็ดลับ 1.วธิ ีเลือกใบชา้ พลู ใช้ใบเพสลาด (ไม่แก่ไม่อ่อนเกินไป) 2.การรบั ประทานสามารถรับประทานเป็นคํา ๆโดยห่อเคร่ืองยํา ด้วยใบชะพลู จะได้รสชาติของใบช้าพลเู ต็มคํา •คุณค่าทางโภชนาการทีส่ ําคัญ ต่อ 1 คน พลังงาน Kcal น้ําตาล g. เหล็ก mg. โปรตนี g. โซเดยี ม mg. โคเลสเตอรอล mg. ไขมนั g. แคลเซียม mg. กากใยอาหาร g. คารโ์ บไฮเดรต g. ฟอสฟอรัส mg. วิตามิน mg. • คําแนะนําหรือข้อควรระวัง 1.เมนูน้ีเหมาะสาํ หรบั รบั ประทาน คน 2.เป็นเมนูอาหารคลีน สามารถรบั ประทานไดท้ ุกเพศทุกวัย เป็นทางเลือกให้กับผ้ทู ี่ต้องการควบคุมน้ําหนกั 3.ควรระวงั ในผู้ปว่ ยโรคไต เกา๊ ท์ และน่ิวในถุงน้ําดี เนื่องจากใบชะพลมู ีสารออกซาเลตอยูม่ าก มีฤทธ์ิยับยงั้ การ ดูดซึมของแคลเซียมและแร่ธาตุต่างๆ ถ้าทานมากตกผลกึ ทาํ ใหเ้ ป็นนิ่วได้ คนโบราณถ้าจะทานใบชะพลูจะทาน กบั เนอ้ื สัตว์ เพราะโปรตนี ไปจับคูท่ ําใหพ้ ษิ น้อยลง เช่นแกงหอยใบชะพลู เป็นต้น 4.ใบชา้ พลู มฤี ทธ์ิลดระดบั นาํ้ ตาลในเลือด จงึ เหมาะสําหรับผปู้ ่วยโรคเบาหวาน ทมี่ า : กลุ่มพฒั นาการสง่ เสริมวัยทํางาน(งานโภชนาการ) ศูนย์อนามัยที่ 6 ชลบุรี กลมุ่ งานการแพทยแ์ ผนไทยและการแพทย์ทางเลอื ก สาํ นกั งานสาธารณสุขจังหวัดจันทบุรี

เมนูชูสขุ ภาพอาหารเปน็ ยาวิถคี นจันท์ 43 •ช่อื เมนูสมนุ ไพรภาษาไทย ยํานุ่นนาง(ดอกง้ิว)กุ้งสด •ชอื่ เมนูสมนุ ไพรภาษาอังกฤษ Red cotton tree flowers dried Salad with Shrimps •คุณประโยชน์และสรรพคุณภาพรวม รสเปรี้ยว แกพ้ ษิ ไข้ ช่วยห้ามเลอื ด รักษาแผล บรรเทาอาการท้องเดิน ช่วยขับปัสสาวะ •อาหารประจําธาตเุ จ้าเรือน ธาตุนา้ํ •Suggest by พท.ป.ปญั ญาพร เปลี่ยนขาํ โรงพยาบาลแก่งหางแมว คุณประโยชน์และสรรพคุณของวัตถุดิบหลักและสมุนไพรหลกั • วัตถุดบิ กุ้ง : มโี ปรตีนและไอโอดีนสูง ช่วยชะลอวัยและฟ้ืนฟูกล้ามเน้อื ท่ีเสื่อมสภาพ •สมนุ ไพรหลัก 1. นุ่นนาง : แก้พิษไข้แก้อาการร้อนในกระหายน้ํา แก้อาการท้องเสีย 2. หอมหัวใหญ่ : ลดไขมันในเส้นเลอื ด ขบั ลมแก้อาการท้องอืดเฟ้อ แก้อาการท้องเสีย 3. ขึน้ ฉ่าย : ลดความดันโลหิต แกอ้ าการรอ้ นใน ช่วยใหเ้ จรญิ อาหาร 4. มะเขือเทศ : ต่อตา้ นอนมุ ูลอิสระ บํารงุ สายตา บํารงุ ผิวพรรณ 5. แครอท : ต่อตา้ นอนมุ ูลอิสระบํารงุ ผิวพรรณช่วยลดระดบั คอเลสเตอรอลในร่างกาย • ส่วนประกอบและปริมาณ ส่วนประกอบ นา้ํ หนกั ปริมาณ (ประมาณการ) กรัม ทพั พี,ช้อนชา,ชอ้ นโต๊ะ ดอกนุ่นนาง 100 ก้งุ 200 หมบู ด 100 หอมหวั ใหญ่ 50 ข้ึนฉา่ ย 1 (กํา) มะเขือเทศ 1 (หวั ) แครอท 50 กระเทียม 7 (กลบี ) พรกิ ชี้ฟา้ แดง 5 (เม็ด) นํ้ากระเทียมดอง 1 ชอ้ นโต๊ะ นํ้าปลา 2 ½ ช้อนโต๊ะ น้าํ ตาลปบี๊ ½ ช้อนโต๊ะ นํา้ มะนาว 2 ½ ช้อนโต๊ะ

• วิธีการปรุง 44 1. ลวกดอกนุ่นนาง กุ้ง และหมบู ด 2. หัน่ หอมหัวใหญ่ ขึ้นฉ่าย มะเขือเทศและแครอทเตรียมไว้ 3. ปรุงนา้ํ ยาํ โดยนาํ กระเทียม พรกิ ชฟี้ ้าแดงโขลกให้แหลก แล้วนาํ มาผสมกับนํ้าตาลปี๊บ นํา้ กระเทียมดอง นา้ํ ปลา น้ํามะนาว ปรงุ รสตามใจชอบ 4. คลุกเคล้าส่วนผสมทุกอย่างใหเ้ ขา้ กัน พร้อมจัดเสริ ์ฟ • เคล็ดลบั นุ่นนางท่ใี ช้ ควรแช่นํ้าอย่างน้อย 3-6 ชัว่ โมง เพอ่ื ให้นุ่นนางนิ่ม และตัดจกุ แขง็ ด้านบนออก ต้มในนาํ้ เดือด 5-10 นาที นุ่นนางที่ได้จะนมิ่ รบั ประทานได้ง่าย •คุณค่าทางโภชนาการท่สี ําคัญ ต่อ 1 คน พลังงาน Kcal น้าํ ตาล g. เหลก็ mg. โปรตีน g. โซเดยี ม mg. โคเลสเตอรอล mg. ไขมัน g. แคลเซยี ม mg. กากใยอาหาร g. คาร์โบไฮเดรต g. ฟอสฟอรัส mg. วิตามนิ mg. •คําแนะนําหรอื ข้อควรระวัง 1. เมนูนี้เหมาะสาํ หรับรับประทาน คน 2 เมนูนี้ไมเ่ หมาะสาํ หรับผูม้ ีประวัติแพก้ ุ้ง 3 เหมาะสําหรับผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง ทีม่ า : กลุ่มพฒั นาการส่งเสริมวัยทาํ งาน(งานโภชนาการ) ศูนย์อนามัยที่ 6 ชลบุรี กลุ่มงานการแพทย์แผนไทยและการแพทยท์ างเลอื ก สํานกั งานสาธารณสุขจังหวัดจันทบุรี

เมนูชสู ขุ ภาพอาหารเปน็ ยาวถิ ีคนจนั ท์ 45 • ชอื่ เมนูสมุนไพรภาษาไทย ยําผักกูดกุ้งสด • ชอื่ เมนูสมุนไพรภาษาอังกฤษ Vegetable fern spicy salad with shrimp • คุณประโยชน์และสรรพคณุ ภาพรวม รสเย็น ช่วยบํารงุ รา่ งกาย แกร้ ้อนใน • อาหารประจําธาตุเจ้าเรือน ธาตุไฟ • Suggest by พท. ทพิ ย์วรรณ ชัยยะ โรงพยาบาลสอยดาว คุณประโยชน์และสรรพคุณ ของวัตถุดิบหลักและสมุนไพรหลัก • วัตถุดิบ 1. ก้งุ : มโี ปรตีนและสงั กะสี 2. หมู : มีโปรตีนและไขมัน • สมุนไพรหลัก 1. ผกั กูด : , มรี สเย็น ช่วยแกไ้ ข้ แก้รอ้ นใน บาํ รงุ รา่ งกาย 2. พรกิ ขหี้ นู : ข่วยเจรญิ อาหาร แกอ้ าเจียน 3. มะนาว : มีฤทธ์ิตา้ นอนมุ ูลอิสระ แก้ไอ ยบั ยงั้ เซลล์มะเรง็ 4. หอมแดง : มสี ารสาํ คญั ต้านอักเสบ บรรเทาอาการท้องอืดทอ้ งเฟ้อ • ส่วนประกอบและปริมาณ น้ําหนักปริมาณ ส่วนประกอบ กรัม ทัพพี,ช้อนชา,ช้อนโต๊ะ ก้งุ สดปอกเปลอื กผ่าหลังดงึ เส้นดาํ ออก 30 หมสู ับ 50 ผกั กูดตัดเฉพาะยอดอ่อน 50 พรกิ ขี้หนูโขลกละเอียด 1 หอมแดงเจียว 2 ช้อนโต๊ะ ถัว่ ลิสงค่ัว 20 นํา้ มะนาว 4 ชอ้ นโต๊ะ นาํ้ ปลา 2 ชอ้ นโต๊ะ นา้ํ ตาลทราย 1 ชอ้ นโต๊ะ

• วิธีการปรุง 46 1. ลวกผักกูดพอสกุ ลวกกงุ้ หมสู บั ให้สกุ ตักข้ึนพักใหส้ ะเด็ดนาํ้ mg. 2. ผสมนา้ํ มะนาว น้ําปลา น้าํ ตาลทราย พรกิ ขี้หนู คนจนสว่ นผสมเข้ากัน mg. g. 3. ใส่ส่วนผสมในข้อท่ี 1 ผักกูด นา้ํ ยําในข้อ 2 คลกุ เคล้าให้เข้ากัน ตักใส่ภาชนะ โรยด้วยหอมแดงเจียว ถั่วลิสง จดั เสิรฟ์ mg. • เคล็ดลับ ลวกผักกูดพอสกุ และนํามาแช่ในน้ําเย็นจัดทันทีจะช่วยทําให้ผักกูดกรอบอร่อย • คุณค่าทางโภชนาการทีส่ ําคัญ ต่อ 1 คน พลังงาน Kcal น้าํ ตาล g. เหลก็ โปรตนี g. โซเดียม mg. โคเลสเตอรอล ไขมนั g. แคลเซียม mg. กากใยอาหาร คาร์โบไฮเดรต g. ฟอสฟอรัส mg. วิตามิน • คําแนะนําหรือขอ้ ควรระวัง 1. เมนูนเ้ี หมาะสําหรบั รบั ประทาน คน 2. เมนูนี้เหมาะกบั กลมุ่ วัยผ้ใู หญแ่ ละผสู้ ูงอายุ 3. ผักกูด มฤี ทธิ์ลดระดับนํ้าตาลและคลอเรสเตอรอลในเลือด จึงเหมาะสําหรบั ผปู้ ่วยโรคเบาหวาน ทีม่ า : กลุ่มพัฒนาการสง่ เสริมวัยทาํ งาน(งานโภชนาการ) ศนู ย์อนามัยที่ 6 ชลบรุ ี กลมุ่ งานการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก สาํ นกั งานสาธารณสุขจังหวัดจันทบุรี

เมนูชูสขุ ภาพอาหารเป็นยาวถิ ีคนจนั ท์ 47 •ชอ่ื เมนูสมนุ ไพรภาษาไทย ยํามะอึก •ช่อื เมนูสมุนไพรภาษาองั กฤษ Hairy-fruited eggplantSalad(Yum Ma-Auk) •คุณประโยชน์และสรรพคุณภาพรวม รสเปร้ียว ขับเสมหะ บรรเทาอาการไอ ชว่ ยเสรมิ ภูมคิ ุ้มกัน ลดความรอ้ นในร่างกาย •อาหารประจําธาตเุ จ้าเรือน ธาตุน้ํา •Suggest by พท.ป.ณัฐธยาน์ วงษว์ าทย์, พท.ป.อรณิชา ศลี รักษ์, พท.ธนวรรณ วิชญธรกลุ โรงพยาบาลเขาสกุ ิม คุณประโยชน์และสรรพคุณของวัตถุดิบหลักและสมุนไพรหลกั • วัตถุดิบหลัก กงุ้ : มีแร่ธาตุสังกะสีและโปรตีน •สมนุ ไพรหลัก 1.มะอึก: ขับเสมหะ บรรเทาอาการไอลดความร้อนในรา่ งกาย 2.หอมแดง : ขบั ลมในลาํ ไส้ แกป้ วดท้อง บํารุงธาตุ แก้หวัดคัดจมูก 3.ใบมะกรูด : กัดเสมหะในคอ แก้นา้ํ ลายเหนียวขับระดู ขับลมในลาํ ไส้ แก้จุกเสียดปรงุ อาหารดบั กล่ินคาว • ส่วนประกอบและปริมาณ สว่ นประกอบ น้ําหนักปริมาณ (ประมาณการ) กรัม ทพั พี,ช้อนชา,ชอ้ นโต๊ะ ผลมะอึก 150 (7-8 ลกู ) หอมแดง 50 (4-5 หัว) ใบมะกรดู 5 (4-5 ใบ) ก้งุ สด 50 (9-10 ตัว ตามความชอบ) พริกขีห้ นู 5 (8-10เม็ด ตามความชอบ) น้ําปลา 1-2 ช้อนโตะ๊ • วิธีการปรุง 1. ทาํ ความสะอาดผลมะอึก และปลอกเปลอื กผลมะอึกเตรียมไว้ 2. ซอยมะอึก หอมแดง และใบมะกรูดใหเ้ ป็นแผ่นบางๆ 3. ล้างปลอกเปลือกและผ่าหลังกุ้ง ตง้ั หมอ้ ใส่นํ้าเล็กนอ้ ย รอให้นาํ้ เดือดนํากุ้งลงไปรวนให้กุ้งสุก 4. ใสม่ ะอึก หอมแดง พริกข้ีหนู และน้ําปลาคลุกใหเ้ ขา้ กัน และชิมรสตามชอบ (หากชอบเปรีย้ วสามารถใส่นํ้า มะปรี๊ดหรือนาํ้ มะนาวเพิ่มได้) 5. จากนั้นใส่กุ้ง และใบมะกรูดลงไปคลุกใหเ้ ขา้ กัน 6. ตักใส่จาน ตกแต่งด้วยใบมะกรูดซอย

• เคล็ดลบั การลวกกุ้ง จะไม่ลวกนาน เพราะเน้ือสัตว์จะแขง็ 48 •คุณค่าทางโภชนาการที่สําคัญ ต่อ 1 คน mg. mg. พลังงาน Kcal นาํ้ ตาล g. เหล็ก g. mg. โปรตีน g. โซเดียม mg. โคเลสเตอรอล ไขมัน g. แคลเซียม mg. กากใยอาหาร คารโ์ บไฮเดรต g. ฟอสฟอรัส mg. วิตามนิ • คําแนะนําหรือข้อควรระวัง 1. เมนูน้เี หมาะสาํ หรบั รับประทาน คน 2. เป็นเมนูอาหารคลีนสามารถรับประทานได้ทุกเพศทุกวัยเป็นทางเลือกให้กับผู้ที่ต้องการควบคุมนา้ํ หนัก 3. เหมาะสาํ หรบั ผปู้ ่วยโรคความดันโลหิตสงู ที่มา : กลุ่มพัฒนาการสง่ เสริมวัยทาํ งาน(งานโภชนาการ) ศนู ย์อนามัยท่ี 6 ชลบรุ ี กลุ่มงานการแพทยแ์ ผนไทยและการแพทย์ทางเลือก สาํ นักงานสาธารณสุขจงั หวัดจันทบุรี

เมนูชูสขุ ภาพอาหารเป็นยาวถิ คี นจันท์ 49 • ชอ่ื เมนูสมุนไพรภาษาไทย ยาํ หัวปลี • ชอ่ื เมนูสมนุ ไพรภาษาองั กฤษ Spicy Thai Banana Blossom Salad • คุณประโยชน์และสรรพคุณภาพรวม รสหวานและรสฝาด ช่วยบํารุงนํ้านม แก้ปวดทอ้ ง เจรญิ อาหาร • อาหารประจําธาตุเจ้าเรือน ธาตุดิน • Suggest by พท.ป. ศิรวิ รรณ สิลาผ่อง โรงพยาบาลสง่ เสริมสขุ ภาพตําบลตะปอน คุณประโยชน์และสรรพคุณของวัตถุดิบหลักและสมุนไพรหลัก • วัตถุดิบ 1. ก้งุ มโี ปรตีน เหล็ก สงั กะสี และแคลเซียม 2. ไข่ตม้ มโี ปรตีน วิตามินดี วิตามินเอ เหล็ก และแคลเซียม • สมนุ ไพรหลัก 1. หัวปลี ช่วยบาํ รุงนาํ้ นมรกั ษาโรคกระเพาะอาหารอักเสบ แกป้ วดท้อง บํารงุ ลาํ ไส้ 2. หัวหอมแดง ขับลมในลาํ ไส้ แกป้ วดท้อง 3. พริกขหี้ นู ชว่ ยกระตุ้นการไหลเวียนโลหิต ชว่ ยเจรญิ อาหาร 4. มะนาว ขับเสมหะ ทําใหช้ ุ่มคอ 5. ใบสะระแหน่ ขบั เหงอื่ แกป้ วดท้อง ขบั ลมในกระเพาะลําไส้ • ส่วนประกอบ และปรมิ าณ สว่ นประกอบ นา้ํ หนกั ปริมาณ (ประมาณการ) กรัม ทพั พี,ช้อนชา,ชอ้ นโตะ๊ หัวปลี 150 กุ้งลวกสุก 200 (5 ตัว) หมูสับรวนสกุ 2ช้อนโต๊ะ หอมเจียว 1ช้อนโต๊ะ พรกิ ข้หี นูซอย 1ช้อนชา น้าํ พริกเผา 2ช้อนโต๊ะ หัวกะทเิ ค่ียว 2ช้อนโต๊ะ นํ้าปลา 1ช้อนชา นํา้ มะนาว 1ช้อนโต๊ะ น้ําตาลป๊ีบ 1ช้อนชา ใบสะระแหน่ 1/4ถว้ ยตวง ไข่ตม้ ห่นั ชิ้น 50 (1 ฟอง)

• วธิ ีการปรุง 50 1. แกะหัวปลีส่วนสีแดงทงิ้ พอถึงสว่ นสขี าวแกะออกเป็นกาบๆ (ไม่เอาลูกอ่อน) mg. mg. 2. เรียงหวั ปลีซ้อนกัน ซอยบางๆ ช่ังให้ได้150 กรัม รบี แชห่ ัวปลีในนาํ้ เปล่าผสมน้ํามะนาว แล้วลา้ ง g. mg. ออกด้วยน้าํ เปลา่ อกี ครั้ง 3. ผสมนํ้าพริกเผา น้ําปลา น้ําตาลป๊บี และนา้ํ มะนาว คนใหเ้ ข้ากัน ใส่พรกิ ข้ีหนู 4. ผสมหัวปลี กงุ้ ลวก หมรู วน และน้าํ ยาํ คลุกเคล้าใหเ้ ข้ากัน ตักใสภ่ าชนะ ราดด้วยหัวกะทิ เรยี งไข่ ต้มไว้ดา้ นขา้ ง โรยหอมแดงเจียว และใบสะระแหน่ • เคล็ดลบั แชห่ วั ปลีลงในน้ําเปล่าผสมน้ํามะขามเปียกหรอื น้ํามะนาวหรือนาํ้ ส้มสายชู แลว้ ล้างออกด้วยนาํ้ เปลา่ อีกครงั้ เพื่อ ปอ้ งกนั ไม่ใหห้ ัวปลีดาํ • คุณค่าทางโภชนาการที่สําคัญ ต่อ 1 คน พลังงาน Kcal น้าํ ตาล g. เหลก็ โปรตนี g. โซเดียม mg. โคเลสเตอรอล ไขมัน g. แคลเซียม mg. กากใยอาหาร คาร์โบไฮเดรต g. ฟอสฟอรัส mg. วิตามิน • คําแนะนําหรือข้อควรระวัง 1. เมนูนีเ้ หมาะสําหรับรับประทาน คน 2. เมนูน้ีเหมาะสาํ หรับมารดาหลังคลอด เพ่อื ช่วยบํารงุ น้ํานมในชว่ งให้นมบุตร 3. หวั ปลีเป็นสมุนไพรที่มีแป้งเป็นส่วนประกอบหลัก ซึ่งร่างกายจะเปลยี่ นเป็นน้าํ ตาลในภายหลัง ดังนั้นคนที่เป็น โรคเบาหวานไมค่ วรรับประทานเยอะจนเกินไปอาจทาํ ให้นํ้าตาลในเลอื ดสูงได้ ท่ีมา : กลุ่มพฒั นาการส่งเสริมวัยทาํ งาน(งานโภชนาการ) ศูนย์อนามัยท่ี 6 ชลบุรี กลุม่ งานการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก สํานักงานสาธารณสุขจังหวัดจันทบรุ ี

เมนูชสู ขุ ภาพอาหารเปน็ ยาวิถคี นจันท์ 51 •ชอื่ เมนูสมนุ ไพรภาษาไทย พลา่ ปลากุแล •ช่อื เมนูสมุนไพรภาษาอังกฤษ Spicy Fish Salad •คุณประโยชน์และสรรพคุณภาพรวม รสเผ็ดร้อน ช่วยขับลม บรรเทาอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ •อาหารประจําธาตุเจ้าเรือน ธาตุลม •Suggest by พท.ว.ดวงฤทัย คํามงุ คุล, พท.ป.กนกวรรณ ยทุ ธวิชัย โรงพยาบาลนายายอาม คุณประโยชน์และสรรพคุณ ของวัตถุดิบหลักและสมุนไพรหลัก • วัตถุดิบหลัก เนอื้ ปลาสด : มีโปรตีนที่ยอ่ ยงา่ ย ให้พลงั งาน มีกรดไขมันทจี่ ําเป็นต่อรา่ งกาย •สมนุ ไพรหลัก 1. ตะไคร้ : ช่วยใหเ้ จรญิ อาหาร แก้ท้องเสีย แก้ทอ้ งอืด แก้จกุ เสียด แน่นทอ้ ง ขับลมในลําไส้ 2. ใบมะกรูด : ขบั ลมในลาํ ไส้ แก้จกุ เสียด แก้ชํ้าใน กัดเสมหะในคอ 3. หอมแดง : ช่วยขับลมในลําไส้ แก้ปวดท้อง บํารงุ ธาตุ แกห้ วัดคัดจมูก 4. พริกข้หี นู : กระตุ้นทาํ ใหเ้ จรญิ อาหาร ช่วยบาํ รุงธาตุในรา่ งกาย และช่วยลดนา้ํ ตาลในเลือด 5. มะนาว : ช่วยลดอาการไอ ขบั เสมหะ ขบั ลมทําให้ชมุ่ คอ 6.ใบสะระแหน่ : แก้ปวดท้อง ทอ้ งอืด ขับลม แก้จุดเสียด แก้ปวดศีรษะ 7.ต้นหอม : แก้ท้องอืดท้องเฟ้อ อาหารไม่ย่อยบาํ รุงสายตา บาํ รุงสมอง บาํ รุงผิวพรรณ • ส่วนประกอบและปริมาณ ส่วนประกอบ น้ําหนกั ปริมาณ (ประมาณการ) กรัม ทัพพี,ช้อนชา,ชอ้ นโตะ๊ เน้ือปลาสด 150 - ตะไคร้ 20 - ใบมะกรูด - 3 ใบ หอมแดง 25 พริกขห้ี นู - 7 เม็ด มะนาว - 2 ชอ้ นโต๊ะ ใบสะระแหน่ - 3-4 ใบ ต้นหอม - 1-2 ต้น

52 ส่วนประกอบ นํ้าหนัก ปริมาณ (ประมาณการ) กรัม ทัพพี,ช้อนชา,ช้อนโตะ๊ น้ําปลา - 1 ชอ้ นโต๊ะ น้ําตาลป๊บิ - 1/2 ช้อนโต๊ะ •วธิ ีการปรุง 1. ห่นั ตะไคร้ หอมแดง พรกิ ข้ีหนู ใบมะกรูด และต้นหอม 2. ล้างทาํ ความสะอาดเนื้อปลาสด และห่นั เป็นช้ินเล็กๆพอดีคํา 3. ปรงุ นา้ํ ยําด้วยนํ้าปลา นาํ้ มะนาว น้าํ ตาลปิ๊บสามารถเพม่ิ เติมได้ตามท่ีชอบ 4. นําวัตถุดิบท้งั หมดมาคลุกเคลา้ ให้เข้ากัน 5. ตักใส่จานและแต่งหนา้ ด้วยใบสะระแหน่ •เคล็ดลับ ควรเลือกปลาทมี่ ีความสดสะอาด จงึ จะได้ความอรอ่ ยมากที่สุด •คุณค่าทางโภชนาการท่สี ําคัญ ต่อ 1 คน พลังงาน Kcal นํา้ ตาล g. เหลก็ mg. mg. โปรตีน g. โซเดยี ม mg. โคเลสเตอรอล g. mg. ไขมนั g. แคลเซียม mg. กากใยอาหาร คาร์โบไฮเดรต g. ฟอสฟอรัส mg. วิตามนิ •คําแนะนําหรอื ข้อควรระวัง 1. เมนูน้ีเหมาะสําหรับรบั ประทาน คน 2. เมนูน้ไี มเ่ หมาะสาํ หรับเด็ก เนื่องจากเป็นอาหารสด 3. เหมาะสาํ หรับผปู้ ว่ ยโรคความดันโลหิตสูง ท่ีมา : กลุ่มพัฒนาการส่งเสริมวัยทาํ งาน(งานโภชนาการ) ศูนย์อนามัยที่ 6 ชลบุรี กล่มุ งานการแพทยแ์ ผนไทยและการแพทย์ทางเลอื ก สาํ นักงานสาธารณสุขจงั หวัดจันทบรุ ี

เมนูน้ำพริก Thai Paste

53 เมนูชสู ขุ ภาพอาหารเปน็ ยาวิถีคนจันท์ • ชอ่ื เมนูสมนุ ไพรภาษาไทย ไกค่ ่ัวนํา้ พริกกระวาน • ช่อื เมนูสมนุ ไพรภาษาอังกฤษ Chili Paste with Chicken and Cardamom sapling • คุณประโยชน์และสรรพคุณภาพรวม รสเผ็ดร้อน ขับลม แก้ท้องอืดท้องเฟ้อ กระตุ้นให้เจรญิ อาหาร บาํ รุงธาตุ • อาหารประจําธาตเุ จ้าเรือน. ธาตุลม • Suggest by พท.พจนา นิสสัยซอ่ื โรงพยาบาลโปง่ นาํ้ รอ้ น คุณประโยชน์และสรรพคุณของวัตถุดิบหลักและสมุนไพรหลัก • วัตถุดิบ ไก่ : มโี ปรตีนและไขมัน ย่อยง่าย • สมุนไพรหลัก 1. กระวาน. : ขับลม แก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ บํารงุ กาํ ลัง บํารงุ ธาตุ 2. พรกิ : ชว่ ยกระตุ้น การเจริญอาหาร บาํ รุงธาตุ 3. กระเทียม : ลดระดับคลอเรสเตอรอล ขบั ลม แกท้ ้องอืด 4. หอมแดง : กระตุ้นการไหลเวียนโลหิต มเี อนไซต์ตา้ นอนมุ ูลอสิ ระ บรรเทาอาการหวัดคัดจมูก 5. มะขามเปียก : กระตุ้นการขับถ่าย เสริมสร้างภมู ติ ้านทานโรค มีสารตอ่ ต้านอนุมูลอิสระ • ส่วนประกอบและปริมาณ ส่วนประกอบ น้าํ หนักปริมาณ (ประมาณการ) กรัม ทพั พี,ช้อนชา,ชอ้ นโตะ๊ กระวาน 200 หอมแดง 3 หัว กระเทียม 1 หัว อกไก่ ½ กก. พรกิ แหง้ เม็ดเล็ก 50 กรมั มะขามเปียกแกะเม็ด 1 ถ้วย นาํ้ ตาลมะพรา้ ว เกลือ 1 ชอ้ นชา ¼ช.ช

54 • วธิ ีการปรงุ 1.นําพริก หอมแดง กระเทียม กระวาน มาค่ัว หรืออบให้หอม นาํ มาโขลกรวมกัน 2. ใส่นาํ้ มะขามเปียก และตามด้วยอกไก่ค่ัว 3. ปรงุ รสด้วยเกลอื เพม่ิ รสชาติด้วยน้ําตาลมะพรา้ วเลก็ น้อย • เคล็ดลับ นาํ ส่วนผสมทุกอย่างมาคั่วไฟให้หอม เนื้อไก่นํามาหมักเพ่อื ใหเ้ น้ือไก่นม่ิ และอบให้แห้ง ผัดด้วยไฟออ่ นๆ ให้แหง้ • คุณค่าทางโภชนาการทสี่ ําคัญ ต่อ 1 คน พลังงาน Kcal น้ําตาล g. เหลก็ mg. โปรตนี g. โซเดียม mg. โคเลสเตอรอล mg. ไขมนั g. แคลเซียม mg. กากใยอาหาร g. คาร์โบไฮเดรต g. ฟอสฟอรัส mg. วิตามนิ mg. • คําแนะนําหรอื ข้อควรระวัง 1. เมนูน้เี หมาะสําหรับรับประทาน คน 2. เมนูน้เี ป็นอาหารรสร้อนเหมาะสําหรับทุกวัย สําหรบั คนที่เปน็ โรคกระเพาะอาหารถ้าเผ็ดมาก ควรระวงั หรอื รับประทานแต่น้อย 3. กระวานมีนํ้ามันหอมระเหยท่ีสามารถช่วยลดระดับน้ําตาลในเลือดได้ จึงเหมาะสําหรับผปู้ ่วยโรคเบาหวาน 4. สามารถรับประทานเมนูนี้ เพ่ือเสริมภมู ิคุ้มกันในร่างกายได้ ท่มี า : กลุ่มพฒั นาการส่งเสริมวัยทํางาน(งานโภชนาการ) ศนู ย์อนามัยที่ 6 ชลบุรี กลุ่มงานการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก สาํ นักงานสาธารณสุขจงั หวัดจันทบุรี

55 เมนชู สู ขุ ภาพอาหารเปน็ ยาวิถคี นจนั ท์ • ช่อื เมนูสมุนไพรภาษาไทย นํ้าพริกกระวาน • ชอ่ื เมนูสมุนไพรภาษาอังกฤษ Chili Paste with Cardamom sapling • คุณประโยชน์และสรรพคุณภาพรวม รสเผ็ดร้อน เสริมภูมิคุ้มกัน ขับลม แกท้ ้องอืดท้องเฟอ้ กระตุ้นใหเ้ จริญอาหาร บาํ รงุ ธาตุ • อาหารประจําธาตุเจ้าเรือน ธาตุลม • Suggest by พท.พจนา นิสสัยซ่อื โรงพยาบาลโปง่ นาํ้ ร้อน คุณประโยชน์และสรรพคุณของวัตถุดิบหลักและสมุนไพรหลัก • วัตถุดิบ กงุ้ แห้ง : มธี าตุเหล็กสูง บาํ รงุ สมอง และเสริมสร้างความแข็งแรงของกระดูก • สมุนไพรหลัก 1 .กระวาน : ขับลม แกท้ ้องอืด ท้องเฟอ้ บํารุงกําลงั บาํ รงุ ธาตุ 2. พรกิ : ชว่ ยกระตุ้น การเจรญิ อาหาร บาํ รุงธาตุ 3. กระเทยี ม : ลดระดบั คลอเรสเตอรอล ขับลม แก้ท้องอืด 4. หอมแดง : กระตุ้นการไหลเวียนโลหิต มเี อนไซต์ตา้ นอนมุ ูลอิสระ บรรเทาอาการหวัดคัดจมูก 5. มะขามเปียก : กระตุ้นการขบั ถ่าย เสริมสร้างภมู ติ ้านทานโรค มีสารต่อตา้ นอนุมูลอิสระ • ส่วนประกอบและปริมาณ ส่วนประกอบ นํา้ หนักปริมาณ (ประมาณการ) กรัม ทพั พี,ช้อนชา,ช้อนโตะ๊ กระวาน 200 หอมแดง 3 หวั กระเทียม 1 หวั กงุ้ แหง้ 2 ขีด พริกออ่ น สามสี 1 ถ้วย 5 เม็ด มะขามเปียกแกะเม็ด นาํ้ ตาลมะพรา้ ว/ลําใยเน้อื สีทอง ½ ช้อนชา เกลือ ¼ ชอ้ นชา

56 • วธิ ีการปรุง 1.นําพริก หอมแดง กระเทียม กระวาน มาคัว่ หรืออบให้หอม นํามาโขลกรวมกัน 2. ใส่เนื้อมะขามเปียก กบั เนอ้ื ลาํ ไยอบแหง้ ตาํ ให้เข้ากัน 3. ปรงุ รสด้วยเกลือ เพ่ิมรสชาติด้วยนา้ํ ตาลมะพร้าวเล็กน้อย • เคล็ดลบั นาํ ส่วนผสมทุกอย่างมาค่ัวไฟใหห้ อม พรกิ ท่ีใช้เป็นพริกอ่อนสามสี ไมใ่ ชพ้ รกิ ขี้หนซู ึง่ จะทาํ ให้เผ็ดมาก ถ้าทาํ รับประทานเองไม่ต้องนํามาผัดแตถ่ ้าตอ้ งการเกบ็ ไว้ทานหลายวัน ต้องนําน้ําพรกิ มาผัดหรืออบใหแ้ หง้ และสามารถใช้ลาํ ใยอบแหง้ เพมิ่ ความหวานแทนนํ้าตาลได้อีกด้วย • คุณค่าทางโภชนาการที่สําคัญ ต่อ 1 คน พลังงาน 99.31 Kcal นา้ํ ตาล 0.0 g. เหล็ก 5.47 mg. โปรตนี 10.31 g. โซเดียม 36.52 mg. โคเลสเตอรอล 7.33 mg. ไขมนั 1.42 g. แคลเซยี ม 728.9 mg. กากใยอาหาร 0.13 g. คาร์โบไฮเดรต 10.36 g. ฟอสฟอรัส 153.2 mg. วิตามนิ เอ 66.24 mg. • คําแนะนําหรอื ข้อควรระวัง 1. เมนูนี้เหมาะสําหรับรับประทาน 3 คน เป็นอาหารรสร้อนเหมาะสําหรบั ทุกวัย แต่สําหรบั คนทีเ่ ป็นโรค กระเพาะอาหารควรระวังหรือรบั ประทานแต่น้อย 2. กระวานมีน้ํามันหอมระเหย ที่สามารถช่วยลดระดับน้ําตาลในเลือดได้ จึงเหมาะสาํ หรับผ้ปู ่วยโรคเบาหวาน 3. สามารถรับประทานเมนูนี้ เพ่อื เสริมภูมิคมุ้ กันในร่างกายได้ ท่มี า : กลุ่มพัฒนาการส่งเสริมวัยทาํ งาน(งานโภชนาการ) ศนู ย์อนามัยที่ 6 ชลบรุ ี กลุ่มงานการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก สํานกั งานสาธารณสุขจงั หวัดจันทบรุ ี

57 เมนูชสู ขุ ภาพอาหารเป็นยาวถิ คี นจันท์ •ชื่อเมนูสมนุ ไพรภาษาไทย นํ้าพรกิ กะทิชอง (อาหารถ่ินชอง) •ช่อื เมนูสมนุ ไพรภาษาองั กฤษ Coconut milk Chili Paste •คุณประโยชน์และสรรพคุณภาพรวม รสมัน แก้โรคเหน็บชา ช่วยบาํ รงุ ผิวพรรณ ชว่ ยลดคอเลสตรอรอล ช่วยป้องกันการเกิดโรคหัวใจ •อาหารประจําธาตเุ จ้าเรือน ธาตุดิน •Suggest by พท.ป.ปวีณา นิลพรมมา โรงพยาบาลเขาคิชฌกฏู คุณประโยชน์และสรรพคุณของวัตถุดิบหลักและสมุนไพรหลัก • วัตถุดิบ กะทิ : ชว่ ยบาํ รุงผิวพรรณ ช่วยลดคอเลสตรอรอล ช่วยปอ้ งกันการเกิดโรคหวั ใจ • สมุนไพรหลัก 1. พรกิ ขีห้ นู : ช่วยกระตุ้นทาํ ให้เจริญอาหาร และชว่ ยบํารงุ ธาตุในรา่ งกาย 2. กระเทียม : ขบั ลม แก้ลมจุกเสียด แกท้ ้องอืดท้องเฟ้อ แก้ธาตพุ กิ าร อาหารไม่ยอ่ ย 3. กะปิ : บํารงุ กระดูก ช่วยลดระดับคอเลสเตอร์รอล และไตรกลีเซอร์ไรด์ 4. ใบมะกรูด : มสี ารต่อต้านอนุมูลอิสระสงู ช่วยเสรมิ สร้างภูมคิ มุ้ กันใหร้ า่ งกายแข็งแรงและต้านทานโรค 5. หอมแดง : ช่วยแก้หวดั รักษาอาการคัดจมูก หายใจติดขัด ลดนํ้ามูก • ส่วนประกอบและปริมาณ ส่วนประกอบ น้าํ หนักปริมาณ (ประมาณการ) กรัม ทัพพี,ชอ้ นชา,ช้อนโตะ๊ กะทิ 250 พริกขีห้ นูสด 50 หอมแดง 30 กระเทียม 30 กะปิ 20 น้ําตาลทราย 1 ช้อนชา ใบมะกรูด 5 • วธิ ีการปรุง 1. นําพรกิ ขหี้ นู หอมแดง กระเทียม กะปิ โขลกในครกจนละเอียด 2. เค่ยี วนา้ํ กะทใิ หพ้ อแตกมนั 3. นํานํา้ พรกิ ท่ีโขลกจนละเอียด เทลงไปผัดกบั กะทิทเี่ คี่ยวไว้ 4. ผัดจนนา้ํ พรกิ กบั กะทเิ ข้ากันแล้ว ใสใ่ บมะกรูดลงเพ่อื ให้นาํ้ พรกิ กะทิมกี ล่ินหอมมากย่ิงข้ึน 5. ตักใสถ่ ้วยท่ีเตรียมไว้ รับประทานกบั เครื่องเคียง อาทิ ผักชนิดต่าง ๆ

58 •เคล็ดลบั เม่ือกะทิเริม่ เดือด ใชไ้ ฟปานกลาง • คุณค่าทางโภชนาการท่ีสําคัญ ต่อ 1 คน 1.28 g. เหลก็ 2.72 mg. พลงั งาน 215.82 Kcal นาํ้ ตาล โปรตนี 3.35 g. โซเดียม 416.74 mg. โคเลสเตอรอล 0.00 mg. ไขมัน 14.91 g. แคลเซียม 121.14 mg. กากใยอาหาร 23.90 g. คาร์โบไฮเดรต 15.65 g. ฟอสฟอรัส 74.24 mg. วิตามิน เอ 40.71 mg. • คําแนะนําหรือข้อควรระวัง 1. เมนูนเี้ หมาะสาํ หรบั รบั ประทาน 3 คน 2. สามารถรับประทานเมนูน้ี เพื่อเสริมภูมิคุ้มกันในร่างกายได้ มวี ิตามินอยูห่ ลายชนิด เชน่ วิตามิน เอ, วิตามินบี1, วิตามินบี2, วิตามินบี3, วิตามินบี6 และวิตามินซีท่ีมปี ระโยชนห์ ลายอย่างต่อสุขภาพรา่ งกาย 3.ควรระวงั การรบั ประทานในผู้ป่วยที่ต้องจํากัดปริมาณเกลือ ใหล้ ดปริมาณกะปิลง หรือรับประทานในปริมาณน้อย ท่ีมา : กลุ่มพฒั นาการส่งเสริมวัยทํางาน(งานโภชนาการ) ศนู ย์อนามัยท่ี 6 ชลบรุ ี กลมุ่ งานการแพทยแ์ ผนไทยและการแพทย์ทางเลือก สาํ นักงานสาธารณสุขจังหวัดจันทบุรี

ขนม Sweets

59 เมนชู ูสขุ ภาพอาหารเป็นยาวิถคี นจนั ท์ • ชอ่ื เมนูสมนุ ไพรภาษาไทย ขนมต๋ึงหนืด • ช่อื เมนูสมุนไพรภาษาองั กฤษ Thai Shrimp Pancake • คุณประโยชน์และสรรพคุณภาพรวม รสเค็มและรสมัน บํารุงรา่ งกาย ช่วยเสรมิ ภมู ิคุ้มกันในร่างกาย • อาหารประจําธาตุเจ้าเรอื น ธาตุดิน • Suggest by พท.ป.พมิ พว์ ิมล มะโนกิจ โรงพยาบาลสง่ เสริมสขุ ภาพตําบลบางกะจะ พท.ป.ปิยาพัชร บญุ ใช้ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาํ บลทา่ ช้าง คุณประโยชนแ์ ละสรรพคณุ ของวัตถุดิบหลักและสมุนไพรหลัก • วัตถุดบิ 1. ก้งุ : มีแรธ่ าตุสังกะสีและโปรตีน 2. แป้ง (แปง้ มัน, แป้งขา้ วเจ้า, แป้งเทา้ ยายม่อม) : มเี ส้นใยสูง มไี ขมันอ่ิมตัวคอเลสเตอรอลและโซเดียมตาํ่ เป็น แหลง่ พลงั งานให้แก่ร่างกาย • สมนุ ไพรหลัก 1. กระเทียม : เปน็ ยาขบั ลม แก้ลมจุกเสียด แกท้ ้องอืดท้องเฟ้อ อาหารไม่ย่อย ขับเหงื่อ กระจายโลหิต 2. พรกิ ไทย : แกอ้ าการจุกเสยี ด อาหารไม่ย่อย แกก้ องลม ขบั ลมในลาํ ไสใ้ หผ้ ายเรอ 3. รากผักชี : ขับลม แก้หวัด แก้อาการคล่ืนไสอ้ าเจียน ลดระดับนา้ํ ตาลในเลือด 4. ต้นหอม : แก้หวัดคัดจมกู น้ํามกู ไหล แก้ท้องอืดท้องเฟอ้ อาหารไม่ย่อย • ส่วนประกอบและปรมิ าณ นาํ้ หนัก ปริมาณ (ประมาณการ) ส่วนประกอบ กรัม ทัพพี,ช้อนชา,ช้อนโตะ๊ แปง้ มัน 1000 แปง้ ขา้ วเจา้ 500 แป้งเทา้ ยายมอ่ ม 500 กุ้ง 250 กระเทียม 100 พรกิ ไทย 100 รากผักชี 100 นาํ้ ปลา 2-3 ช้อนชา ต้นหอม 150 นาํ้ มันมะกอก 2 ชอ้ นโต๊ะ

60 • วธิ ีการปรุง 1. การผสมแปง้ แป้งมัน แปง้ ข้าวเจา้ แป้งเทา้ ยายม่อม (ผสมแป้งหมี่ อยา่ งละคร่ึง) อัตราส่วน 100 : 50 : 50 คือ แปง้ มัน 1 กโิ ลกรมั : แปง้ ขา้ วเจา้ แป้งเทา้ ยายม่อม (ผสมแป้งหมี่) อยา่ งละคร่งึ กโิ ลกรมั 2. การทํานา้ํ ซปุ ใช้ก้งุ กระบอก ล้างสะอาด แกะเนือ้ นาํ ไปใช้ผสมเวลาทอด ส่วนหัวกงุ้ ใช้ต้มนาํ้ ซปุ สต๊อกไวเ้ ป็น หมอ้ ใหญ่ กุ้งกระบอกเป็นกุ้งน้ําเคม็ เน้ือหวานกรอบ มัน หัวกงุ้ ท่ีนํามาต้มน้าํ ซุปจะออกรสหวาน มันตาม ธรรมชาติ เมื่อจะทอดจะนําไปกรองให้สะอาดแบง่ ปรุงรสเป็นครั้งๆ และตํารากผักชี กระเทียม พริกไทย ปรุงรสใส่น้าํ ปลา ออกรสเค็มๆนํา ไม่ใส่นํ้าตาล จะมีความหวานจากหัวกุ้งอยู่แล้ว 3. การผสมแปง้ และเครื่องปรงุ เพือ่ ทอด ใช้แกว้ กาแฟเปน็ มาตรฐานขนาดทอด 1 ชิ้น ใส่นาํ้ ซุปผสมแป้งคนให้ เขา้ กันก่อนแล้วใสเ่ นื้อกุ้งกระบอกสดตัดเป็นช้ิน ต้นหอมซอยแล้วเตรียมทอด 4. การทอดใช้กระทะเทฟล่อน ใส่นาํ้ มันมะกอกเลก็ น้อยใหท้ ั่วกระทะ ใช้ไฟปานกลาง เมอื่ ร้อนเทแป้งทค่ี นเขา้ กัน ดีแล้ว ลงทอดเอียงกระทะให้แผ่นแป้งแบนเต็มกระทะ ระหว่างรอให้สุกโยนแผ่นแป้งท่ีทอดให้ลอยขึ้น เพือ่ ให้ อากาศแทรกเข้าไปในเนื้อแปง้ ชว่ ยใหเ้ นื้อแป้งกรอบนอกนุ่มใน • เคล็ดลับ 1. การใช้หวั กุ้งทาํ น้ําซุปจะทําใหม้ ีรสหวาน มัน อร่อย 2. การทําใหแ้ ผ่นแปง้ นุม่ กรอบ คือระหว่างรอให้แปง้ สุก โดนแผ่นแป้งใหล้ อยขึ้น เพื่อใหอ้ ากาศเข้าไปแทรกใน เน้ือแปง้ จะช่วยใหเ้ นื้อแป้งกรอบนอกนมุ่ ใน • คุณค่าทางโภชนาการทสี่ ําคัญ ต่อ 1 คน พลังงาน 404.62 Kcal นํ้าตาล 0.00 g. เหล็ก 1.73 mg. โปรตนี 2.89 g. โซเดียม 582.65 mg. โคเลสเตอรอล 24.0 mg. ไขมนั 1.15 g. แคลเซยี ม 82.24 mg. กากใยอาหาร 3.16 g. คาร์โบไฮเดรต 91.92 g. ฟอสฟอรัส 95.22 mg. วิตามนิ เอ 118.7 mg. • คําแนะนําหรือข้อควรระวงั 1. เมนูนี้เหมาะสําหรับรับประทานเป็นหมู่คณะ 20 คน 2. ควรบริโภคแต่นอ้ ย เน่ืองจากขนมตึ๋งหนืดมีความมันจากนํา้ มันทใี่ ช้ทอด

61 3. ควรระวงั การรับประทานในผูป้ ่วยที่ต้องจาํ กัดปรมิ าณเกลือ ทีม่ า : กลุ่มพฒั นาการส่งเสริมวัยทาํ งาน(งานโภชนาการ) ศูนย์อนามัยท่ี 6 ชลบรุ ี กลุ่มงานการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก สาํ นักงานสาธารณสุขจังหวัดจันทบรุ ี

62 เมนชู สู ขุ ภาพอาหารเปน็ ยาวิถีคนจันท์ • ชื่อเมนูสมุนไพรภาษาไทย ขนมเทียนนา้ํ 3 สี • ชอ่ื เมนูสมนุ ไพรภาษาองั กฤษ Sweet Stuffed Dough Pyramid Triple color • คุณประโยชน์และสรรพคุณภาพรวม รสมันและรสหวาน บํารุงกําลัง บํารงุ สายตาบํารุงผิว ลดการสะสมไขมันเลว (LDL) • อาหารประจําธาตุเจ้าเรือน ธาตุดิน • Suggest by พท.ว.ดวงฤทัย คํามงุ คุล, พท.ป.กนกวรรณ ยทุ ธวิชัย โรงพยาบาลนายายอาม คุณประโยชนแ์ ละสรรพคุณ ของวัตถุดบิ หลักและสมนุ ไพรหลัก • วัตถุดิบ 1. แปง้ ข้าวเหนียว : ใหพ้ ลงั งาน 2. กะทิ : ลดการสะสมไขมันเลว (LDL) มีสารต้านอนมุ ูลอิสระ • สมุนไพรหลัก 1. อัญชัน : กระตุ้นการไหลเวียนของโลหิต 2. ฟกั ทอง : บํารุงสายตา บํารงุ ผิวพรรณ ควบคุมระดบั นํ้าตาลในเลือด 3. ใบเตย : บาํ รุงหวั ใจ ลดน้ําตาลในเลือด ลดความดันโลหติ บาํ รงุ ผิว 4. งาขาว : บาํ รุงกระดูกและฟัน คลายกล้ามเน้ือ บํารงุ เส้นผม 5. พรกิ ไทย : ขบั ลมในลาํ ไส้ แก้ปวดทอ้ ง ขับไขมันส่วนเกิน ช่วยย่อยอาหาร • ส่วนประกอบและปริมาณ สว่ นประกอบ นํา้ หนัก ปริมาณ (ประมาณการ) แปง้ ข้าวเหนียว กรัม ทัพพี,ชอ้ นชา,ชอ้ นโตะ๊ 1000 - อญั ชัน - 20 ดอก ฟักทอง 500 - ใบเตย - 10 ใบ ถั่วเขียว 700 - กะทิ 1500 - น้าํ ตาลทราย 1200 - นํา้ ตาลปี๊ป 200 -

63 สว่ นประกอบ นา้ํ หนัก ปริมาณ (ประมาณการ) งาขาว กรัม ทัพพี,ช้อนชา,ชอ้ นโตะ๊ 100 - หอมแดงเจียว 100 - พริกไทย 100 - เกลือ - 2 ชอ้ นชา • วธิ ีการปรุง 1. ป่ันใบเตย แล้วกรอง 2. ต้มนํา้ อัญชัน แล้วกรอง 3. นง่ึ ฟกั ทองแล้วนําไปปั่น 4. นาํ นา้ํ เย็นผสมแปง้ ผสมสีท่จี ากการสกัด แลว้ นวดใหเ้ ข้ากัน 5. การทาํ ไส้ (ถวั่ เหลืองแช่น้ํา 3 ชั่วโมง แล้วนํามาน่ึง ผัดผสมกบั พรกิ ไทย หอมเจียว เกลอื แล้วปั้นให้เป็นรปู กลม) 6. การทาํ น้ํากะทิ (ตั้งไฟโดยไม่ต้องใหเ้ ดือด แล้วใส่นํา้ ตาลทราย และน้ําตาลปป๊ี ) 7. ปน้ั แป้ง แล้วนาํ ไสใ้ ส่ตรงกลาง 8. ตัง้ นํา้ ต้มแป้งทีป่ ั้นแล้ว เม่ือลอยแล้วตักใส่นํ้ากะทิ 9. โรยงาขาว • เคล็ดลบั ควรเคี่ยวไม่ให้กะทิแตกมัน เพอื่ ใหน้ ้ํากะทเิ ป็นเนื้อเดียวกันน่ารบั ประทาน • คุณค่าทางโภชนาการทส่ี ําคัญ ต่อ 1 คน พลังงาน 130.08 Kcal นาํ้ ตาล 12.12 g. เหลก็ 1.4 mg. โปรตีน 2.92 g. โซเดียม 35.74 mg. โคเลสเตอรอล 0.00 mg. ไขมนั 0.85 g. แคลเซยี ม 26.22 mg. กากใยอาหาร 0.75 g. คารโ์ บไฮเดรต 27.74 g. ฟอสฟอรัส 54.65 mg. วิตามิน เอ 7.50 mg. • คําแนะนําหรือข้อควรระวงั 1. เมนูน้ีเหมาะสําหรบั ทุกเพศทกุ วัย 2. เมนูนเ้ี หมาะสําหรับรบั ประทานเป็นหมู่คณะ 30 คน

64 3. เมนูนี้เหมาะสําหรบั มารดาหลังคลอด เพ่ือช่วยบํารุงน้ํานมในช่วงให้นมบุตร ท่มี า : กลุ่มพฒั นาการส่งเสริมวัยทาํ งาน(งานโภชนาการ) ศูนย์อนามัยท่ี 6 ชลบรุ ี กลมุ่ งานการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก สาํ นกั งานสาธารณสุขจงั หวัดจันทบรุ ี

65 เมนูชสู ขุ ภาพอาหารเปน็ ยาวิถคี นจันท์ •ช่ือเมนูสมุนไพรภาษาไทย ข้าวเหนียวหัวหงอก •ชอ่ื เมนูสมนุ ไพรภาษาองั กฤษ(ถ้ามี) Steamed Black sticky rice with Shredded Coconut •คุณประโยชน์และสรรพคุณภาพรวม รสหวานและรสมัน บาํ รงุ ร่างกาย •อาหารประจําธาตเุ จ้าเรือน ธาตุดิน •Suggest by พทป.สุรศักด์ิ อิ่มเอ่ียม โรงพยาบาลพระปกเกลา้ คุณประโยชน์และสรรพคุณ ของวัตถุดิบหลักและสมุนไพรหลัก • วัตถุดบิ 1.ข้าวเหนียวดํา : บาํ รุงรา่ งกาย บาํ รงุ สมองและผิวพรรณให้แข็งแรงป้องกันและบรรเทาอาการโรคเหนบ็ ชา ป้องกันโรคปากนกกระจอก บรรเทาอาการอ่อนเพลีย ไม่มีแรง โรคปลายประสาทอักเสบมีส่วนช่วยป้องกัน โรคสมองเสอ่ื ม โรคเบาหวานมใี ยอาหารสงู ช่วยกระตุ้นระบบขับถา่ ย 2.มะพร้าวขูด : วิตามินและแรธ่ าตทุ ่ีจาํ เป็นสําหรบั ร่างกายอยา่ งครบถว้ นไม่วา่ จะเป็นวิตามินซี วิตามินบี กรดอะมโิ น ธาตุแคลเซียม ธาตุแมกนีเซียม ธาตฟุ อสฟอรัส ธาตุโพแทสเซียม ธาตุเหล็ก และไขมันท่เี ป็นประโยชน์ต่อ ร่างกาย • สมุนไพรหลัก งาขาว : ชว่ ยบาํ รุงกระดูกและฟันคลายกลา้ มเน้ือบํารงุ เส้นผม ลดความเสี่ยงโรคเก่ียวกบั หลอดเลือดและหัวใจ ให้หลับสบายลดคอเลสเตอรอลในเลือด บรรเทาอาการปวดข้ออักเสบรมู าตอยด์ บํารงุ หัวใจช่วยกระตุ้นระบบขบั ถ่าย บาํ รุงสมอง ป้องกันโรคอัลไซเมอร์ • ส่วนประกอบและปริมาณ สว่ นประกอบ น้ําหนกั ปริมาณ (ประมาณการ) กรัม ทัพพี,ช้อนชา,ช้อนโตะ๊ ขา้ วเหนียวดําน่ึง 100 กรัม มะพรา้ วขูด 40 กรัม น้าํ ตาลทรายขาว 15 กรมั งาขาว 3 กรมั เกลือ 1 กรัม

•วิธีการปรุง 66 1. นําข้าวเหนียวดําแน่ชา้ํ 1 คืน mg. 2. นาํ ขา้ วเหนียวดาํ ท่ีแช่นาํ้ แล้วมาน่งึ ให้สุก mg. g. 3. ขูดมะพร้าวใหเ้ ป็นฝอยขนาดเลก็ mg. 4. นาํ ขา้ วเหนียวมาคลุกกับมะพร้าวขูด นาํ้ ตาล และเกลือให้ทว่ั • เคล็ดลับ 1.เพือ่ ความหอมของขา้ วเหนียวใหเ้ ลือกขา้ วเหนียวไม่เกา่ ไป 2.มะพร้าวควรใชม้ ะพรา้ วท่ีไมแ่ ก่เกินไป •คุณค่าทางโภชนาการท่สี ําคัญ ต่อ 1 คน พลังงาน Kcal นาํ้ ตาล g. เหล็ก โปรตนี g. โซเดียม mg. โคเลสเตอรอล ไขมนั g. แคลเซยี ม mg. กากใยอาหาร คารโ์ บไฮเดรต g. ฟอสฟอรัส mg. วิตามนิ •คําแนะนําหรือข้อควรระวัง 1. เมนูนีเ้ หมาะสําหรบั รบั ประทาน คน 2. สามารถรับประทานได้ทุกวัย 3. สามารถเพ่ิมวัตถุดิบเอกลักษณ์ เช่น ปลาแห้ง กลว้ ยน้าํ หว้า เปน็ ต้น ทม่ี า : กลุ่มพัฒนาการส่งเสริมวัยทาํ งาน(งานโภชนาการ) ศนู ย์อนามัยท่ี 6 ชลบุรี กล่มุ งานการแพทยแ์ ผนไทยและการแพทย์ทางเลอื ก สาํ นกั งานสาธารณสุขจงั หวัดจันทบรุ ี

67 เมนูชูสขุ ภาพอาหารเปน็ ยาวิถีคนจนั ท์ •ชื่อเมนูสมุนไพรภาษาไทย บัวลอยวา่ นหางจระเข้ •ชือ่ เมนูสมนุ ไพรภาษาอังกฤษ Thai Glutinous Rice Balls with Aloe Vera • คุณประโยชน์และสรรพคุณภาพรวม รสเย็นและรสหวาน ชว่ ยรักษาโรคเกี่ยวกบั ระบบทางเดินอาหารต่าง ๆ ลดการสะสมไขมันเลว (LDL) •อาหารประจําธาตเุ จ้าเรือน ธาตุไฟและธาตุดิน •Suggest by พท.ตรองหทัย นาคแพน โรงพยาบาลส่งเสริมสขุ ภาพตาํ บลจันทนิมิต พท.นางสาวอัจฉรา ทาติบ๊ โรงพยาบาลสง่ เสรมิ สขุ ภาพคลองนารายณ์ คุณประโยชน์และสรรพคุณของวัตถุดิบหลักและสมุนไพรหลกั • วัตถุดบิ 1. แปง้ ขา้ วเหนียว : บํารงุ ร่างกาย บํารงุ สมองและผิวพรรณ 2. กะทิ : ลดการสะสมไขมันเลว (LDL) มีสารตา้ นอนุมูลอิสระ • สมุนไพรหลัก 1. ว่านหางจระเข้ : ชว่ ยรกั ษาโรคเก่ียวกับระบบทางเดินอาหารต่างๆ ชว่ ยรกั ษาแผลในกระเพาะอาหาร ช่วยป้องกันและลดการเกิดแผลในกระเพาะขณะท้องว่าง 2. ใบเตย : ใช้เป็นยาบาํ รงุ หวั ใจให้ชมุ่ ชื่น ใช้ผสมอาหาร และแตง่ กล่ินใหห้ อมข้ึน • ส่วนประกอบและปริมาณ สว่ นประกอบ นํา้ หนักปริมาณ (ประมาณการ) กรัม ทัพพี,ชอ้ นชา,ชอ้ นโตะ๊ แปง้ ขา้ วเหนียว ½ kg ว่านหางจระเข้ ½ kg นํา้ ตาล 300 g กะทิ 250 g ใบเตย 3 ใบ เกลือ 1 ชอ้ นชา • วิธีการปรุง 1. นาํ แป้งขา้ วเหนียวมาผสมกับน้ําเปล่า โดยเราจะคอ่ ย ๆ ใส่นํา้ ลงไปทีละนิด นวดแปง้ จนนุ่มพอดี แล้วปั้นเป็นลูกกลม ๆ พอดีคํา 2. ปอกเปลือกวา่ นหางจระเข้ ลา้ งใหห้ มดยาง หั่นเป็นช้ินสเ่ี หลี่ยมลกู เต๋า เตรียมไว้ • เคล็ดลับ ไม่ควรลวกแป้งนานเกินไป เน่ืองจากอาจทําใหแ้ ป้งสุกเกินและเละได้

•คุณค่าทางโภชนาการทส่ี ําคัญ ต่อ 1 คน 68 พลังงาน Kcal น้ําตาล g. เหลก็ mg. mg. โคเลสเตอรอล mg. โปรตีน g. โซเดียม mg. กากใยอาหาร g. mg. วิตามนิ mg. ไขมัน g. แคลเซียม คารโ์ บไฮเดรต g. ฟอสฟอรัส • คําแนะนําหรือข้อควรระวัง 1. เมนูนี้เหมาะสําหรบั รับประทาน คน 2. สามารถรับประทานได้ทุกวัย ท่ีมา : กลุ่มพัฒนาการส่งเสรมิ วัยทาํ งาน(งานโภชนาการ) ศนู ย์อนามัยท่ี 6 ชลบุรี กล่มุ งานการแพทย์แผนไทยและการแพทยท์ างเลือก สํานักงานสาธารณสขุ จังหวัดจันทบรุ ี

69 เมนูชูสขุ ภาพอาหารเป็นยาวิถีคนจนั ท์ • ช่อื เมนูสมุนไพรภาษาไทย ลูกตาลนํา้ ใบเตย • ชอ่ื เมนูสมนุ ไพรภาษาองั กฤษ Sugar palm in Pandan Leaves Syrup • คุณประโยชนแ์ ละสรรพคุณภาพรวม รสเย็นและรสหวาน ยาบํารงุ กาํ ลงั บํารงุ จิตใจให้ชุ่มช่ืน แก้ไข้ แก้ตานขโมย ขับพยาธิ แกพ้ ษิ ตานซาง แกร้ อ้ นในกระหายนาํ้ ขบั ปัสสาวะ • อาหารประจําธาตุเจ้าเรือน ธาตุไฟและธาตุดิน •Suggest by พท.ป.สุรศกั ดิ์ อิ่มเอ่ียม โรงพยาบาลพระปกเกล้า คุณประโยชนแ์ ละสรรพคุณ ของวัตถุดิบหลักและสมนุ ไพรหลัก • วัตถุดบิ ลกู ตาล : คุณคา่ ทางโภชนาการของลกู ตาลอ่อน ( 100 กรัม )พลังงาน 47 กโิ ลแคลอรี คาร์โบไฮเดรต 9.0 กรมั โปรตีน 0.5 กรมั เส้นใย 0.5 กรัมไขมัน 1.0 กรัมวิตามินบี 1 0.03 มิลลิกรมั วิตามินบี 2 0.01 มลิ ลิกรัมวิตามินบี 3 0.5 มลิ ลิกรัมวิตามินซี 2 มิลลิกรัมแคลเซียม 6 มิลลิกรัม เหลก็ 1.7 มลิ ลกิ รมั ฟอสฟอรัส 20 มิลลิกรัม •สมนุ ไพรหลัก 1. ลูกตาล : ช่วยให้สดชื่น ยาบํารงุ กําลัง บาํ รุงจิตใจใหช้ ุ่มช่ืน แก้ไข้ แก้ตานขโมย ขับพยาธิ แกพ้ ิษตานซาง แกร้ ้อนในกระหายนาํ้ ขบั ปัสสาวะ 2. ใบเตย : บํารงุ หัวใจให้ชุ่มชื่น และช่วยลดอัตราการเต้นของหวั ใจดับกระหายคลายร้อน • ส่วนประกอบและปริมาณ สว่ นประกอบ น้ําหนกั ปริมาณ (ประมาณการ) กรัม ทัพพี,ชอ้ นชา,ช้อนโตะ๊ ลกู ตาล 100 กรัม ใบเตย 3 ใบ นา้ํ ตาลทรายแดง 15 กรัม นํา้ เปลา่ 300 มล. • วธิ ีการปรุง 1. นําลูกตาลลา้ งทาํ ความสะอาด 2. ปลอกเอาแตเ่ นื้อในของลกู ตาลออก (วุ้นใส) 3. ทาํ ความสะอาดใบเตยหอม แล้วนําไปต้มกับนํา้ สะอาดให้เดือน เติมน้ําตาลเล็กน้อย 4. นําเน้ือผลตาลท่ีปลอกเปลอื กแล้ว เทลงในนํา้ ใบเตย

•คุณค่าทางโภชนาการทส่ี ําคัญ ต่อ 1 คน 70 พลังงาน Kcal นํ้าตาล g. เหลก็ mg. mg. โคเลสเตอรอล mg. โปรตนี g. โซเดียม mg. กากใยอาหาร g. mg. วิตามิน mg. ไขมนั g. แคลเซียม คารโ์ บไฮเดรต g. ฟอสฟอรัส • เคล็ดลับ ควรใช้ผลตาลสด เพ่ือความหอม หวานจากธรรมชาติ • คําแนะนําหรือข้อควรระวงั 1. เมนูนี้เหมาะสําหรบั รบั ประทาน คน 2. สามารถรบั ประทานได้ทุกวัย ท่ีมา : กลุ่มพัฒนาการส่งเสริมวัยทํางาน(งานโภชนาการ) ศูนย์อนามัยท่ี 6 ชลบรุ ี กลุม่ งานการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก สาํ นกั งานสาธารณสุขจังหวัดจันทบรุ ี

71 เมนชู ูสขุ ภาพอาหารเปน็ ยาวิถคี นจนั ท์ • ชื่อเมนูสมุนไพรภาษาไทย สละลอยแก้ว • ชื่อเมนูสมุนไพรภาษาองั กฤษ Snake Fruit in Syrup • คุณประโยชน์และสรรพคุณภาพรวม รสเปร้ียว มีสารตา้ นอนุมูลอิสระ เสริมสรา้ งภมู ิค้มุ กัน แก้กระหายนํา้ • อาหารประจําธาตุเจ้าเรือน ธาตุนํ้า • Suggest by พท.กุลชา จิตนาวา โรงพยาบาลส่งเสรมิ สุขภาพตําบลบ้านบ่อเวฬุ คุณประโยชน์และสรรพคุณของวัตถุดิบหลักและสมนุ ไพรหลัก • วัตถุดบิ /สมนุ ไพรหลัก สละ : มีสารตา้ นอนมุ ูลอิสระ ช่วยเสรมิ สรา้ งภมู คิ ุ้มกันช่วยแก้อาการกระหายนา้ํ • ส่วนประกอบและปริมาณ นํ้าหนกั ปริมาณ (ประมาณการ) สว่ นประกอบ กรัม ทัพพี,ช้อนชา,ช้อนโตะ๊ สละ สุมาลี 1000 นา้ํ ตาลทรายขาว 400 นํา้ เปล่า 1 ลิตร เกลือป่น ½ ช้อนชา • วิธีการปรุง 1. ปอกเปลือกสละ และควา้ นเอาเม็ดออกด้วยมีดคว้าน จากน้ันก็นําไปแช่กับนํ้าเกลือแช่พักไว้ 2. ต้งั หม้อเค่ียวนา้ํ ตาล เค่ียวดว้ ยไฟออ่ น จนนาํ้ ตาลละลาย 3. ใส่สละลงไปในนํ้าเชื่อม จากนั้นก็เติมเกลอื เล็กน้อย เพิ่มไฟให้แรงข้ึน รอจนน้ําเดือด จากน้ันกป็ ิดไฟ วางพักไว้ให้เย็น 4. ตักนํ้าแข็งใส่ถ้วย และตกั สละและนํา้ เชื่อมราดลงไปบนน้าํ แขง็ แล้วจัดเสริ ฟ์ ได้เลยทันที • เคล็ดลบั สละสุมาลี เหมาะกับการทําสละลอยแก้ว เพราะมีรสชาติอมเปรี้ยวอมหวานนิด ๆ จะได้ตัดกบั ความหวาน ของน้ําเช่ือม และควรเลือกสละท่ีสด สละสดจะต้องปอกได้งา่ ย • คุณค่าทางโภชนาการทสี่ ําคัญ ต่อ 1 คน พลังงาน 200.0 Kcal นํา้ ตาล 49.08 g. เหลก็ 0.17 mg. โปรตีน 0.7 g. โซเดยี ม 0.00 mg. โคเลสเตอรอล 0.0 mg. ไขมนั 0.28 g. แคลเซยี ม 6.0 mg. กากใยอาหาร 14.0 g. คาร์โบไฮเดรต 51.21 g. ฟอสฟอรัส 16.0 mg. วิตามนิ ซี 95.01 mg.

72 • คําแนะนําหรือข้อควรระวัง 1. เมนูนีเ้ หมาะสําหรับรบั ประทานเป็นหมู่คณะ 10 คน 2. สละมีส่วนประกอบของสารต้านอนุมูลอิสระ ช่วยชะลอวัย ลดไขมันในเลือด สามารถป้องกันและลดความเส่ียงตอ่ การเกิดโรคปอด โรคหัวใจและหลอดเลือดสมอง ที่มา : กลุ่มพัฒนาการสง่ เสริมวัยทํางาน(งานโภชนาการ) ศนู ย์อนามัยที่ 6 ชลบุรี กล่มุ งานการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลอื ก สํานกั งานสาธารณสุขจังหวัดจันทบรุ ี

น้ำสมุนไพร Herbal juice

เมนูชูสขุ ภาพอาหารเปน็ ยาวิถีคนจันท์ 73 • ชอ่ื เมนูสมนุ ไพรภาษาไทย นํ้ากระชาย mg. mg. • ชอื่ เมนูสมุนไพรภาษาอังกฤษ Kaempfer Tea g. mg. • คุณประโยชน์และสรรพคุณภาพรวม รสเผ็ดร้อน เสริมภูมคิ ุ้มกัน ขับลม แก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ • อาหารประจําธาตเุ จ้าเรือน ธาตุลม • Suggest by พท.พจนา นิสสัยซือ่ โรงพยาบาลโปง่ นาํ้ ร้อน คุณประโยชนแ์ ละสรรพคุณของวัตถุดิบหลักและสมนุ ไพรหลัก • วัตถุดบิ /สมุนไพรหลัก 1.กระชาย : มีสารสาํ คัญชว่ ยยบั ยั้งการแบ่งตัวของไวรัส ขับลม แก้ท้องอืด ทอ้ งเฟอ้ 2.นํ้าผึ้ง : ช่วยเพ่ิมความสดช่ืนใหแ้ กร่ ่างกาย ฆ่าเช้ือแบคทเี รีย ลดการอักเสบ ช่วยชะลอวัย 3.มะนาว : แกไ้ อ ขับเสมหะ ชว่ ยย่อยอาหาร เสรมิ ภมู ติ ้านทาน • ส่วนประกอบและปริมาณ ส่วนประกอบ น้ําหนักปริมาณ (ประมาณการ) กรัม ทัพพี,ชอ้ นชา,ชอ้ นโตะ๊ กระชายขาว 500 กรมั นํ้าผงึ้ 150 มิลลิลิตร นา้ํ มะนาว 120 กรมั นํา้ อุ่น 1500 มลิ ลิลิตร • วธิ ีการปรุง 1.ลา้ งกระชายด้วยนา้ํ เปล่า 2 คร้งั และแช่น้ําเกลือไวป้ ระมาณ 10 นาที 2.หั่นกระชายเป็นแว่น ๆ / ชนิ้ เล็ก ๆ ลง เครอื่ งป่ัน / เติมนาํ้ อุ่น 3.กรองน้าํ กระชายลงกระชอน/ผ้าขาวบาง 4.ใส่น้ําผึง้ มะนาว คนให้เข้ากัน ชิมรสตามใจชอบ (อาจเติมเกลอื ป่นลงไปเล็กนอ้ ยเป็นการเพิ่มรสชาติ) • เคล็ดลับ การทาํ น้ํากระชายไม่ให้ขม เวลาปั่นกบั นํ้าจะเกิดฟองให้ตักฟองออก แล้วนําไปตั้งไฟต้มจนเดือด • คุณค่าทางโภชนาการท่สี ําคัญ ต่อ 1 คน พลังงาน Kcal นา้ํ ตาล g. เหลก็ โปรตีน g. โซเดียม mg. โคเลสเตอรอล ไขมนั g. แคลเซยี ม mg. กากใยอาหาร คารโ์ บไฮเดรต g. ฟอสฟอรัส mg. วิตามนิ

74 • คําแนะนําหรือข้อควรระวัง 1. ไมค่ วรบริโภคกระชายต่อเน่ืองเป็นเวลานานเน่ืองจากกระชายมีฤทธิร์ ้อน อาจส่งผลให้เกิดอาการร้อนในหรอื เป็นแผล ในปากตามมา จากการศกึ ษาพบว่า การบริโภคกระชายมากๆ มีผลทําให้เกิดปัญหาเหงือกร่น และเกิดภาวะ ใจสั่นได้ 2. ไมค่ วรใช้ในผทู้ ีม่ คี วามผิดปกติของตับและไตและหญงิ ตั้งครรภ์ 3. สามารถรบั ประทานเมนูนีเ้ พื่อเสรมิ ภูมิคุ้มกันในร่างกายได้ ท่มี า : กลุ่มพัฒนาการส่งเสริมวัยทาํ งาน(งานโภชนาการ) ศนู ย์อนามัยท่ี 6 ชลบุรี กลมุ่ งานการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก สาํ นกั งานสาธารณสุขจังหวัดจันทบรุ ี

75 เมนชู สู ขุ ภาพอาหารเปน็ ยาวถิ ีคนจนั ท์ • ช่อื เมนูสมุนไพรภาษาไทย ชากระวาน • ชอ่ื เมนูสมุนไพรภาษาอังกฤษ Cardamon Tea • คุณประโยชน์และสรรพคุณภาพรวม รสเผ็ดร้อน เสริมภมู ิค้มุ กัน ชว่ ยขบั ลม ลดอาการท้องอืดท้องเฟอ้ • อาหารประจําธาตเุ จ้าเรือน ธาตุลม • Suggest by พท.นภสั วรรณ สขุ ใจ โรงพยาบาลสอยดาว คุณประโยชน์และสรรพคุณ ของวัตถุดบิ หลักและสมุนไพรหลัก • วัตถุดิบ/สมุนไพรหลัก กระวาน : มนี าํ้ มันหอมระเหยชว่ ยขับลมบรรเทาอาการท้องอืดท้องเฟอ้ • ส่วนประกอบและปริมาณ น้ําหนกั ปริมาณ ส่วนประกอบ กรัม ทัพพี,ช้อนชา,ช้อนโต๊ะ หัวกระวานห่ัน 2 ช้อนชา นา้ํ เปล่า 1 ถ้วย • วธิ ีการปรุง 1. นาํ หัวกระวาน(อ่อน)ทห่ี ่ันบางๆไว้ แล้วไปตากแดดจนแหง้ 2. ต้มน้ําให้เดือด เทนา้ํ ร้อนใสถ่ ้วย นาํ กระวานท่ีตากแห้งแล้วชงในน้ําร้อน แชท่ ้ิงไวพ้ ออุ่น พรอ้ มเสิร์ฟ • เคล็ดลบั หากต้องการใหช้ ากระวานดืม่ ง่ายข้ึน ใชใ้ บเตยหอมชงรว่ มดว้ ย • คุณค่าทางโภชนาการที่สําคัญ ต่อ 1 คน พลังงาน Kcal นํา้ ตาล g. เหลก็ mg. โปรตีน g. โซเดยี ม mg. โคเลสเตอรอล mg. ไขมัน g. แคลเซียม mg. กากใยอาหาร g. คารโ์ บไฮเดรต g. ฟอสฟอรัส mg. วิตามนิ mg.

76 • คําแนะนําหรือข้อควรระวัง 1. ควรระวงั ในหญิงต้งั ครรภ์ ให้นมบุตรและผู้ท่ีมไี ข้ 2. เหมาะสําหรับผูป้ ่วยโรคเบาหวาน 3. สามารถรับประทานเมนูนี้ เพ่ือเสริมภมู ิคุ้มกันในร่างกายได้ ทม่ี า : กลุ่มพัฒนาการสง่ เสริมวัยทํางาน(งานโภชนาการ) ศูนย์อนามัยท่ี 6 ชลบรุ ี กล่มุ งานการแพทยแ์ ผนไทยและการแพทย์ทางเลอื ก สาํ นกั งานสาธารณสุขจังหวัดจันทบุรี

77 เมนชู ูสขุ ภาพอาหารเป็นยาวิถคี นจนั ท์ • ชอ่ื เมนูสมุนไพรภาษาไทย นาํ้ ชาใบกระท่อม • ช่อื เมนูสมุนไพรภาษาองั กฤษ Kratom Tea • คุณประโยชน์และสรรพคุณภาพรวม รสขมเฝ่ือน ช่วยชูกําลงั และลดอาการปวดเมื่อย • อาหารประจําธาตเุ จ้าเรอื น ธาตลุ ม • Suggest by พท.ป.วฒุ ิดิษฐ์ ปิยะอําพรพงศ์ โรงพยาบาลมะขาม คุณประโยชน์และสรรพคณุ ของวัตถุดบิ หลักและสมุนไพรหลัก • วัตถุดบิ /สมุนไพรหลัก ใบกระท่อมก้านแดง : มีสาร Mitragynine มีฤทธิ์แกป้ วด ช่วยชกู ําลงั ลดการบีบตัวของลาํ ไส้ และลดคา่ น้ําตาลในเลือด • ส่วนประกอบและปริมาณ นา้ํ หนักปริมาณ (ประมาณการ) ส่วนประกอบ กรัม ทพั พี,ช้อนชา,ช้อนโต๊ะ ผงใบกระท่อมการแดง 1ช้อนชา นํ้าร้อน 200 ซีซี • วิธีการปรุง 1 นําใบกระท่อมกา้ นแดงสดฉีกใหเ้ ป็นชิ้นเลก็ ตากแดด 3 วันแล้วนํามาบดผง 2 ผงใบกระท่อมกา้ นแดง 1 ชอ้ นชา ผสมน้ําร้อน 200 ซซี ี • เคล็ดลับ ควรฉีกให้ขนาดใบสดเล็กท่สี ุดก่อนตากแดด จะช่วยให้ความชื้นออกได้ดีข้ึน • คุณค่าทางโภชนาการที่สําคัญ ต่อ 1 คน พลังงาน Kcal นาํ้ ตาล g. เหลก็ mg. โปรตีน g. โซเดยี ม mg. โคเลสเตอรอล mg. ไขมัน g. แคลเซียม mg. กากใยอาหาร g. คาร์โบไฮเดรต g. ฟอสฟอรัส mg. วิตามิน mg.

78 • คําแนะนําหรือข้อควรระวงั 1. ผู้ป่วยทม่ี โี รคไตเรอื้ รังไมค่ วรรบั ประทาน บุคคลทั่วไปควรบรโิ ภคไม่เกิน 1-3 แก้ว/วัน 2. เหมาะสําหรับผู้ปว่ ยโรคเบาหวาน ที่มา : กลุ่มพฒั นาการส่งเสริมวัยทํางาน(งานโภชนาการ) ศูนย์อนามัยท่ี 6 ชลบุรี กลุ่มงานการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลอื ก สํานักงานสาธารณสุขจังหวัดจันทบุรี

79 เมนูชสู ขุ ภาพอาหารเปน็ ยาวิถีคนจันท์ • ชือ่ เมนูสมนุ ไพรภาษาไทย นํ้ามะป๊ีด • ชื่อเมนูสมนุ ไพรภาษาอังกฤษ Kumquat Tea • คุณประโยชน์และสรรพคณุ ภาพรวม รสเปร้ียว ขบั เสมหะ ช่วยให้ชุม่ คอ ต้านอนุมูลอิสระ • อาหารประจําธาตุเจ้าเรือน ธาตุนา้ํ • Suggest by พท.กณิศ ธัญญโชติ โรงพยาบาลแหลมสิงห์ คุณประโยชนแ์ ละสรรพคณุ ของวัตถุดิบหลักและสมุนไพรหลัก • วัตถุดบิ /สมนุ ไพรหลัก 1.มะป๊ีด : วิตามินซีสูง ช่วยแก้ไอ เจบ็ คอ ลดเสมหะ 2.หญา้ หวาน : ช่วยลดน้ําตาลในเลือด • ส่วนประกอบและปรมิ าณ น้ําหนักปริมาณ (ประมาณการ) ส่วนประกอบ กรัม ทพั พี,ชอ้ นชา,ช้อนโตะ๊ มะปี๊ด 120 ml นาํ้ เชือ่ มหญา้ หวาน 30 ml น้ําร้อน 120 ml • วิธีการปรุง 1. เตรียมค้ันนํา้ มะป๊ีด 120ml 2.ตวงนํ้าเชื่อมหญ้าหวาน 30ml 3. ต้มนํ้าปริมาตร 120 ml ให้เดือด 4. เทนํา้ ท่ีต้มเดอื ดแลว้ ลงในแก้วน้ําเช่ือมหญ้าหวาน คนให้เข้ากัน 5. เทน้าํ ในข้อ 3 ใส่แก้วท่ีจะเสิรฟ์ ใส่นํ้าแขง็ หลอดเล็ก 6. เทนา้ํ มะป๊ีดท่ีคั้นแล้วลงในแก้ว และตกแตง่ ตามชอบ • เคล็ดลับ ล้างเปลือกมะป๊ีดให้สะอาด • คุณค่าทางโภชนาการทสี่ ําคัญ ต่อ 1 คน พลังงาน Kcal น้ําตาล g. เหลก็ mg. โปรตนี g. โซเดียม mg. โคเลสเตอรอล mg. ไขมัน g. แคลเซียม mg. กากใยอาหาร g. คาร์โบไฮเดรต g. ฟอสฟอรัส mg. วิตามนิ mg.

80 • คําแนะนําหรือข้อควรระวัง 1. มะป๊ีด มีส่วนประกอบของสารต้านอนุมูลอิสระช่วยชะลอวัย ลดไขมันในเลือด สามารถป้องกันและลดความเส่ียงต่อการเกิดโรคปอด โรคหัวใจและหลอดเลือดสมอง ที่มา : กลุ่มพฒั นาการส่งเสริมวัยทํางาน(งานโภชนาการ) ศนู ย์อนามัยที่ 6 ชลบุรี กลมุ่ งานการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลอื ก สํานกั งานสาธารณสุขจงั หวัดจันทบุรี

81 เมนชู ูสขุ ภาพอาหารเปน็ ยาวถิ ีคนจนั ท์ •ช่ือเมนูสมนุ ไพรภาษาไทย นํ้ามังคุด •ชื่อเมนูสมนุ ไพรภาษาอังกฤษ Mangosteen Juice •คุณประโยชน์และสรรพคุณภาพรวม รสเปรี้ยวและรสหวาน มีสารตา้ นอนมุ ูลอิสระ ช่วยบาํ รุงผิว บาํ รงุ ร่างกาย •อาหารประจําธาตุเจ้าเรือน ธาตุน้ําและธาตุดิน •Suggest by พท.ป.ปิยวรรณ ไชยผล โรงพยาบาลสองพ่นี อ้ ง คุณประโยชน์และสรรพคุณของวัตถดุ ิบหลักและสมุนไพรหลัก • วัตถุดิบ/สมุนไพรหลัก 1.เนอื้ มงั คุด : มสี ารกลุ่มแคททีชินและฟลาวานอยด์ มฤี ทธิ์ตา้ นอนุมูลอิสระ 2.นํา้ ผ้งึ : บาํ รงุ ร่างกาย บํารงุ กําลงั ทาํ ให้รู้สึกสดช่ืน ลดการอักเสบ ช่วยชะลอวัย • ส่วนประกอบและปริมาณ ส่วนประกอบ นาํ้ หนักปริมาณ (ประมาณการ) กรัม ทพั พี,ชอ้ นชา,ช้อนโต๊ะ เนื้อมงั คุดสุก 1 กิโลกรัม นา้ํ ผึ้ง 100 กรัม เกลือป่น 1/2 ช้อนชา นํ้าสะอาด 1 ลิตร • วธิ ีการปรุง 1 แกะเนื้อมังคุดออกมาใหไ้ ด้ 1 กิโลกรัม 2 นาํ เน้ือมงั คุดป่ันให้ละเอียด 3.นาํ เน้ือมงั คุดมากรองเอาแต่นํ้าผา่ นกระชอนหรืออผา้ ขาวบาง 4.แบ่งนํ้าสะอาดบางส่วนล้างเน้ือมงั คุดอีกครั้ง และนํ้าสะอาดท่ีเหลือผสมในนาํ้ มงั คุดทก่ี รองแล้ว 5.นําน้ํามังคุดที่กรองแล้ว ไปต้มพอเดือดเล็กน้อย แล้วจึงปรุงรส เติมน้าํ ผ้ึง(สามารถใช้นํ้าตาลทราย หรือ น้าํ เชอ่ื มหญา้ หวานได้) เกลือ แลว้ ชิม ให้ได้รสชาตทิ ่ีต้องการ 6.เทใสภ่ าชนะพร้อมเสริ ์ฟ • เคล็ดลับ 1.การต้มมงั คุดขณะนํานํ้ามังคุดไปต้ม ตม้ ประมาณ 2-3 นาที ใช้ไฟอ่อน-ปานกลาง ไม่ต้องใหเ้ ดือดมาก และหมั่นคน นํ้ามังคุดเร่อื ยๆ 2.หากชอบรบั ประทานเย็นอาจปั่นกับนาํ้ แข็งหรือเติมนํา้ แข็งเวลารบั ประทานจะสดชื่นขึ้น

• คุณค่าทางโภชนาการที่สําคัญ ต่อ 1 คน 82 พลังงาน 66.06 Kcal นาํ้ ตาล 15.46 g. เหลก็ 0.43 mg. โปรตีน 0.00 g. โซเดียม 48.97 mg. โคเลสเตอรอล 0.0 mg. ไขมนั 0.30 g. แคลเซยี ม 5.73 mg. กากใยอาหาร 4.25 g. คารโ์ บไฮเดรต 16.11 g. ฟอสฟอรัส 9.31 mg. วิตามนิ ซี 6.25 mg. • คาํ แนะนําหรอื ข้อควรระวงั 1. เมนูน้เี หมาะสาํ หรบั รบั ประทาน 4 คน 2. ควรระมัดระวงั ในผู้ที่ต้องควบคุมระดับน้าํ ตาลในเลือด 3. มังคุดมีส่วนประกอบของสารตา้ นอนมุ ูลอิสระ ช่วยชะลอวัย ลดไขมันในเลอื ด สามารถป้องกันและลดความเสี่ยงตอ่ การเกิดโรคปอด โรคหัวใจและหลอดเลือดสมอง ท่ีมา : กลุ่มพัฒนาการสง่ เสริมวัยทํางาน(งานโภชนาการ) ศูนย์อนามัยที่ 6 ชลบรุ ี กลมุ่ งานการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก สาํ นกั งานสาธารณสุขจังหวดั จันทบรุ ี

83 เมนูชสู ขุ ภาพอาหารเปน็ ยาวถิ คี นจนั ท์ • ชื่อเมนูสมุนไพรภาษาไทย นํา้ ฃารางจืด • ช่อื เมนูสมุนไพรภาษาอังกฤษ Laurel clockvine Tea • คุณประโยชน์และสรรพคุณภาพรวม รสจืดเย็น สมุนไพรท่ีมีฤทธเ์ิ ย็น ถอนพษิ ผดิ สาํ แดง แก้พษิ เบ่อื เมาจากเห็ด และอาหารทะเล • อาหารประจําธาตเุ จ้าเรือน ธาตุไฟ • Suggest by พทป.ปวีณา นิลพรมมา โรงพยาบาลเขาคิชฌกูฏ คุณประโยชนแ์ ละสรรพคุณ ของวัตถุดิบหลักและสมุนไพรหลัก • วัตถุดิบ/สมุนไพรหลัก รางจืด : แก้ไข้ ถอนพษิ ยาเบอื่ เมา แก้ร้อนในกระหายนา้ํ ถอนพิษตกค้างในร่างกาย ส่วนประกอบและปรมิ าณ ส่วนประกอบ นา้ํ หนกั ปริมาณ (ประมาณการ) กรัม ชอ้ นชา รางจืด 3 นา้ํ ร้อน 200 • วธิ ีการปรุง 1. ใส่สมุนไพร 1 ซอง ลงในแกว้ เติมน้ํารอ้ น 2. ตงั้ ยาทิ้งไว้ให้ยาละลายออกมา ดื่มขณะอุ่น ครั้งละ 1แก้ว วันละ 2 เวลา กอ่ นอาหารเช้า-เย็น •เคล็ดลับ การเก็บสมุนไพรรางจืดจากต้น ควรทําการเก็บในชว่ งเช้าเทา่ นั้น เพ่ือป้องกันส่วนทเี่ ป็นประโยชนแ์ ละ มีประสิทธภิ าพระเหยไปกบั แสงแดด • คุณค่าทางโภชนาการทส่ี ําคัญ ต่อ 1 คน พลังงาน Kcal น้ําตาล g. เหลก็ mg. โปรตนี g. โซเดียม mg. โคเลสเตอรอล mg. ไขมนั g. แคลเซยี ม mg. กากใยอาหาร g. คาร์โบไฮเดรต g. ฟอสฟอรัส mg. วิตามนิ mg.

84 • คําแนะนําหรือข้อควรระวัง 1. ควรระวงั การใชใ้ นผู้ป่วยเบาหวาน เพราะอาจเกิดภาวะนา้ํ ตาลในเลือดต่ํา 2. ควรระวงั การใช้ยาในผู้ปว่ ยที่ใช้ยาอ่ืนอย่างตอ่ เน่อื ง เพราะรางจืดอาจขบั ยาเหล่าน้ัน ทําให้ประสิทธภิ าพยาลดลง 3. รางจืด มีฤทธิล์ ดสารเคมีตกค้างในกระแสเลือด เกษตรกรทใี่ ช้สารเคมหี รือยาฆา่ แมลงในการทาํ เกษตร เปน็ ประจํา สามารถด่ืมเพอื่ ลดสารเคมีตกค้างในกระเลือดได้ แต่ไมค่ วรด่ืมติดกันเปน็ เวลานานเกิน 30 วนั ทมี่ า : กลุ่มพฒั นาการส่งเสริมวัยทํางาน(งานโภชนาการ) ศนู ย์อนามัยที่ 6 ชลบุรี กลุม่ งานการแพทยแ์ ผนไทยและการแพทย์ทางเลือก สาํ นักงานสาธารณสุขจงั หวัดจันทบุรี

85 เมนชู สู ขุ ภาพอาหารเป็นยาวถิ คี นจนั ท์ •ชอ่ื เมนูสมนุ ไพรภาษาไทย สาํ รองนํ้าใบเตย •ชอื่ เมนูสมุนไพรภาษาอังกฤษ Malva nutin Pandan Leaves •คุณประโยชน์และสรรพคุณภาพรวม รสเย็น แก้อาการร้อนในกระหายนา้ํ ชว่ ยระบาย บรรเทาอาการท้องผูก • อาหารประจําธาตุเจ้าเรอื น ธาตุไฟ •Suggest by พท.ป. สุรศกั ด์ิ อ่ิมเอี่ยม โรงพยาบาลพระปกเกล้า คุณประโยชน์และสรรพคุณ ของวัตถุดิบหลักและสมนุ ไพรหลัก • วัตถุดบิ สํารอง : ชว่ ยแก้อาการร้อนในกระหายนํ้า แกอ้ าการไอแห้ง คันคอ คอเจ็บไม่มเี สียง บรรเทาอาการท้องผูก • สมุนไพรหลัก 1.ลูกสํารอง : ประกอบไปด้วย ใยอาหาร 64.12-76.45%, ความช้ืน 15.31-16.86%, เถา้ 5.84-27.9%, โปรตีน 3.75-9.5%, ไขมัน 0.41-9.5% นอกจากน้ียังมีความหวาน 3 บรกิ ซ์ และให้พลงั งาน 4,175.24 แคลอรีต่อ 100กรมั ใยอาหารทพ่ี บในลกู สํารอง ส่วนใหญเ่ ปน็ คาร์โบไฮเดรตมากถึง 62%, โปรตีน 3.8%, เถ้า 8.4% ซึ่งคารโ์ บไฮเดรตทพี่ บส่วนใหญ่แล้วจะเป็นนํา้ ตาลโมโนแซกคาไรด์ ได้แก่ Arabinose, Galactose, Glucose, Mannose, Rhamnose และ Xylose 2.ใบเตย : บํารุงหัวใจให้ชุ่มชื่น และช่วยลดอัตราการเต้นของหัวใจดบั กระหายคลายร้อน • ส่วนประกอบและปริมาณ ส่วนประกอบ นํ้าหนัก ปริมาณ (ประมาณการ) กรัม ทพั พี,ชอ้ นชา,ช้อนโต๊ะ สาํ รอง 50 กรัม นํ้าเปลา่ 300 มล. นํา้ ตาลทรายแดง 15 กรัม ใบเตย 3 ใบ • วธิ ีการปรุง 1. ทําความสะอาดผลสํารองด้วยนา้ํ สะอาด แล้วนาํ ไปแช่นํ้าให้พองเตม็ ที่ แลว้ แกะเปลือกออก 2. ทําความสะอาดใบเตยหอม แล้วนําไปต้มกบั นาํ้ สะอาดใหเ้ ดือน เติมนํ้าตาลเลก็ น้อย 3. นาํ เนื้อสาํ รองทีแ่ ช่นํ้าแล้ว เทลงในนํ้าใบเตย • เคล็ดลับ ควรแช่สํารองให้พองเต็มที่ เพ่ือความอรอ่ ยของเนอื้ สํารอง อาจใส่นํา้ แขง็ เพือ่ เพ่มิ ความสดช่ืน

86 • คุณค่าทางโภชนาการทส่ี ําคัญ ต่อ 1 คน พลังงาน 213.5 Kcal นาํ้ ตาล 0.00 g. เหล็ก 7.41 mg. โปรตนี 5.50 g. โซเดียม 11.55 mg. โคเลสเตอรอล 0.00 mg. ไขมนั 3.37 g. แคลเซยี ม 191.50 mg. กากใยอาหาร 14.00 g. คาร์โบไฮเดรต 48.63 g. ฟอสฟอรัส 89.00 mg. วิตามิน ซี 10.50 mg. • คําแนะนําหรือข้อควรระวัง 1. สํารองมีคุณสมบัตใิ นการดูดซับน้ํา ช่วยดูดซับไขมันและนํ้าตาล เหมาะสาํ หรบั ผปู้ ่วยโรคความดันโลหิตสูงและ โรคเบาหวาน ท่ีมา : กลุ่มพัฒนาการสง่ เสริมวัยทาํ งาน(งานโภชนาการ) ศูนย์อนามัยที่ 6 ชลบรุ ี กลมุ่ งานการแพทยแ์ ผนไทยและการแพทย์ทางเลอื ก สาํ นักงานสาธารณสุขจังหวัดจันทบรุ ี

87 เมนูชสู ขุ ภาพอาหารเปน็ ยาวถิ ีคนจันท์ • ช่อื เมนูสมุนไพรภาษาไทย นํ้าหวั ปลีผสมขิง • ชื่อเมนูสมนุ ไพรภาษาอังกฤษ Banana blossom and Ginger Tea • คุณประโยชน์และสรรพคุณภาพรวม รสเผ็ด บํารงุ นํา้ นม บาํ รงุ การไหลเวียนเลอื ด ชว่ ยใหเ้ จริญอาหาร • อาหารประจําธาตเุ จ้าเรือน ธาตุลม • Suggest by พท.ป.ปญั ญาพร เปล่ียนขาํ โรงพยาบาลแกง่ หางแมว คุณประโยชนแ์ ละสรรพคุณของวัตถุดบิ หลักและสมุนไพรหลัก • วัตถุดิบ/สมนุ ไพรหลัก 1. หัวปลี : บาํ รุงน้ํานม บํารุงเลือด สมานแผลในกระเพาะอาหาร 2. ขิง : บรรเทาอาการท้องอืดเฟ้อ แกค้ ล่ืนไส้อาเจียน ขับลม ชว่ ยเจริญอาหาร 3. นาํ้ ผง้ึ : บํารงุ รา่ งกาย บํารงุ โลหิต บรรเทาอาการนอนไม่หลบั • ส่วนประกอบและปริมาณ นา้ํ หนักปริมาณ (ประมาณการ) ส่วนประกอบ กรัม ทพั พี,ช้อนชา,ช้อนโตะ๊ หวั ปลี 150 ขิงแก่ 100 น้ําผ้ึง 1ช้อนโต๊ะ นา้ํ เปลา่ 1500 (มิลลิลิตร) • วิธีการปรุง 1. ตั้งน้ําให้เดือด นําหัวปลีสดมาแกะส่วนของใบสีม่วงและเกสรออก นําหัวปลีมาห่ันเป็นชิ้นเล็กและทุบขิงแก่ลงในน้ําท่ีกําลังเดือด 2. ต้มน้ําเดือด 15-20 นาที หรอื สีน้ําเร่ิมเปลี่ยน 3. กรองเอาแต่นา้ํ ปรงุ รสด้วยนาํ้ ผ้ึงเป็นอันเสร็จ • เคล็ดลับ ควรใส่หัวปลีต้มขณะนาํ้ กําลังเดือด เพอ่ื ไมใ่ ห้มีรสฝาด หรอื สามารถแชห่ วั ปลีในนา้ํ เกลือเพ่อื ไม่ให้สหี ัวปลเี ปล่ียนไป • คุณค่าทางโภชนาการทีส่ ําคัญ ต่อ 1 คน พลังงาน Kcal น้าํ ตาล g. เหลก็ mg. โปรตีน g. โซเดียม mg. โคเลสเตอรอล mg. ไขมัน g. แคลเซยี ม mg. กากใยอาหาร g. คาร์โบไฮเดรต g. ฟอสฟอรัส mg. วิตามิน mg.

88 • คําแนะนําหรือข้อควรระวงั 1.เมนูน้ีเหมาะสาํ หรบั มารดาหลังคลอด เพ่ือช่วยบํารุงนํ้านมในช่วงให้นมบุตร ที่มา : กลุ่มพฒั นาการส่งเสริมวัยทาํ งาน(งานโภชนาการ) ศนู ย์อนามัยที่ 6 ชลบรุ ี กลุม่ งานการแพทยแ์ ผนไทยและการแพทย์ทางเลือก สาํ นักงานสาธารณสุขจงั หวัดจันทบรุ ี