บทที่6 วงจรไฟฟ้า

บทที่ 6 วงจรไฟฟาหวั ขอเร่ือง6.1 สวนประกอบของวงจรไฟฟา6.2 แบบวงจรไฟฟา6.3 การตอ เซลลไฟฟา6.4 การตอ เซลลไฟฟาแบบอนุกรม6.5 การตอ เซลลไฟฟาแบบขนาน6.6 การตอ เซลลไฟฟา แบบผสม6.7 วงจรไฟฟา แสงสวา ง

6.1 สวนประกอบของวงจรไฟฟา รปู ที่ 6.1 วงจรไฟฟา เบ้ืองตน มสี ว นประกอบหลัก 3 สวน 1) แหลงจา ยไฟฟา เปน แหลง จายแรงดันและกระแสใหก ับอปุ กรณท ใี่ ชพ ลังงานไฟฟา โดยแหลงจายไฟฟาสามารถนํามาไดจากหลายแหลงกําเนดิ หนว ยการวัดเปนโวลต 2) โหลด หรอื อุปกรณไ ฟฟา เปนอปุ กรณตา งๆท่ีใชไฟฟาในการทํางาน โหลดจะทาํ หนาท่เี ปลีย่ นพลงั งานไฟฟาใหเ ปน พลังงานรปูอนื่ ๆ เชน เสยี ง แสง ความรอน ความเย็น และการสนั่ สะเทือน 3) สายตอวงจร เปน สายตัวนาํ หรอื สายไฟฟา ใชเช่ือมตอ วงจรใหต อ ถึงกันแบบครบรอบ ทาํ ใหแหลง จา ยแรงดันตอ ถงึ โหลดเกิดกระแสไหลผานวงจร จากแหลง จายไปโหลดและกลบั มาครบรอบที่แหลง จา ยอีกครงั้

6.2 แบบวงจรไฟฟา 6.2.1 วงจรไฟฟา แบบอนุกรม เปนการตอวงจรไฟฟา โดยมีโหลดหลายตวั ในวงจรถูกตอเรียงเปน ลาํ ดบั กันไป การตอวงจรไฟฟาแบบอนุกรมน้ที าํ ใหเกดิ กระแสไหลผา นโหลดทกุ ตวั เทา กันหมด แตจะเกิดแรงดันตกครอ มโหลดแตล ะตัวอาจไมเทา กัน ขน้ึ อยูก ับความตา นทานของโหลดเหลานั้น รปู ท่ี 6.2 วงจรไฟฟา แบบอนุกรม 6.2.2 วงจรไฟฟา แบบขนาน เปน การตอ วงจรไฟฟาโดยมีโหลดในวงจรหลายตวั ถูกตอครอ มขนานกนั ท้ังวงจร วงจรไฟฟา แบบขนานนี้ทาํ ใหเ กิดแรงดนัตกครอ มโหลดทุกตวั ในวงจรเทา กัน แตจ ะเกดิ กระแสไหลผา น

โหลดแตล ะตวั อาจไมเทา กนั ข้ึนอยกู บั ความตานทานของโหลดเหลา นัน้ รูปท่ี 6.3 วงจรไฟฟา แบบขนาน 6.2.3 วงจรไฟฟา แบบผสม เปน การตอ วงจรไฟฟา โดยการตอรวมกันระหวา งวงจรไฟฟาแบบอนกุ รมกบั วงจรไฟฟา แบบขนาน รูปที่ 6.4 วงจรไฟฟาแบบผสม

6.3 การตอ เซลลไ ฟฟา เพอ่ื ใหไ ดแ รงดนั กระแส และกาํ ลงั ไฟฟา เพม่ิ ขึ้น ตามตอ งการรูปที่ 6.5 เซลลไฟฟาชนดิ เซลลเดยี ว รปู ที่ 6.6 เซลลไฟฟา ชนิดหลายเซลล การตอ เซลลไ ฟฟา ทาํ ได 3 วธิ ี 1) การตอเซลลแบบอนุกรม ( Series Cells ) 2) การตอเซลลแ บบขนาน ( Parallel Cells ) 3) การตอ เซลลแ บบผสม ( Series – Parallel Cells )6.4 การตอเซลลไ ฟฟา แบบอนกุ รม รูปท่ี 6.7 การตอเซลลไฟฟาแบบอนุกรม

ET = E1 + E2 +E3 +……….+En IT = กระแสของเซลลไ ฟฟา 1 เซลลข องวงจร6.5 การตอ เซลลไฟฟา แบบขนาน รปู ท่ี 6. 8 การตอเซลลไ ฟฟาแบบขนาน ET = แรงดัน 1 เซลลของวงจร IT = IC1 + IC2 + IC3 + …………Icn

6.6 การตอเซลลไฟฟาแบบผสม รปู ที่ 6.9 การตอ เซลลไ ฟฟา แบบผสม6.7 วงจรไฟฟา แสงสวา ง หลอดไฟฟาทผี่ ลิตมาใชง านแบงออกไดเ ปน 2 ประเภทใหญๆคือ ประเภทแสงสวางเกิดจากไสห ลอดโดยตรง ไดแ ก หลอดไฟฟามีไส ( Incandescent Lamp ) และ ประเภทแสงสวา งเกิดจากสารเรืองแสงทฉ่ี าบไวด า นในผวิ หลอด ไดแก หลอดฟลูออเรสเซนต( Fluorescent Lamp )

(ก)หลอดไฟฟามีไส (ข)หลอดฟลูออเรสเซนต (ค)หลอดประหยัดพลังงาน รปู ที่ 6.10 หลอดไฟฟา หลอดไฟฟา มีไสต อวงจรโดยตอ สายแหลง จายไฟฟาเขาหลอดท้ัง 2 ขั้วไดเ ลย หลอดฟลอู อเรสเซนตก ารตอ วงจรจะตอ งตอเพม่ิตัวบัลลาสต ( Ballast ) และตัวสตารต เตอร ( Starter ) ประกอบรวมวงจรดว ยหลอดฟลูออเรสเซนต จงึ สามารถเรอื งแสงได (ก) วงจรหลอดไฟฟา มีไส

(ข) วงจรหลอดฟลูออเรนเซนต(ค) วงจรหลอดประหยดั พลงั งานรปู ที่ 6.11 วงจรไฟฟาแสงสวาง

อปุ กรณเพิ่มแตละตวั ทําหนา ทดี่ ังนี้ 1) บลั ลาสต โครงสรางภายในเปนแผน เหล็กซอนกนั หลายๆชน้ั มขี ดลวดเคลอื บฉนวนพันรอบ ตอ ข้วั ออกมาใชง าน 2 ขัว้ 2) สตารตเตอร โครงสร างภายในประกอบดวย แผนโลหะ 2แผน วางใกลกัน บรรจุอยูใ นกระเปาะแกวท่บี รรจุกา ซเฉอื่ ยไวสตารต เตอรท ําหนา ทเี่ ปน สวติ ชปด –เปด โดยอัตโนมตั ิ เพ่อื ตอวงจรในการอนุ ไสห ลอดเรอื งแสงใหรอน และใหบัลลาสตจ า ยแรงดันไฟสูงสดุ ไปจดุ หลอดเรอื งแสงใหตดิ สวา ง รปู ที่ 6.12 รูปรา งของบัลลาสตแ ละสตารตเตอร