การป้องกันและราบปรามอาชญากรรม64

42 การเปลี่่ย� นหมุนุ เวียี นไปในพื้้น� ที่ต�่ ่า่ ง ๆ ตลอดเวลา ประการสำ�ำ คัญั คืือ สามารถควบคุมุ ตรวจสอบได้ง้ ่า่ ยกว่า่ แบบที่�่ 1 โดยเฉพาะการตรวจสอบการลงเวลาบัันทึึกลงในจุุดตรวจ เพราะว่่าสายตรวจจำำ�เป็็นต้้องลงชื่�่อ เวลาตาม จุุดตรวจได้้ในเวลาจำำ�กััด เมื่่�อหมุุนไปอยู่�เขตอื่�่นก็็ไม่่มีีเวลากลัับมาลงเวลาตรวจ (ในกรณีีไม่่ได้้ตรวจตามแผน) รายละเอีียดให้้ดููในเรื่่�องการควบคุุมสายตรวจ ข้้อจำ�ำ กััดก็็ได้้แก่่ การที่�่ต้้องตรวจตราไปทุุกเขต อาจทำำ�ให้้ ความชำ�ำ นาญ การคุ้้�นเคยกัับพื้้�นที่่ห� รืือประชาชนมีีน้อ้ ยกว่า่ แบบที่�่ 1 แต่่ถ้า้ ระยะเวลาปฏิบิ ัตั ินิ าน ๆ สายตรวจ ก็ย็ ่อ่ มพัฒั นาความรู้้�ความชำำ�นาญในเรื่�อ่ งนี้้�ได้เ้ ช่่นกััน 1.2.3 การตรวจข้้ามสถานีี เป็็นที่�่ทราบกัันโดยทั่่�วไปว่่าในรอยตะเข็็บหรืือเขตติิดต่่อ ระหว่า่ งสถานีตี ำำ�รวจมักั จะเป็็นจุุดที่�ค่ นร้า้ ยกระทำำ�ผิดิ หรืือซ่่อนตัวั อยู่� เนื่อ่� งจากบริเิ วณดังั กล่่าวสายตรวจมักั ไป ตรวจไม่่ถึึงเพราะเป็็นพื้้�นที่�่ที่่�อยู่่�ห่่างไกล ประชาชนมัักไม่่ได้้ความอบอุ่่�นใจด้้วย ดัังนั้้�นเพื่�่อแก้้ปััญหาดัังกล่่าว ประกอบกับั ยุทุ ธวิธิ ีกี ารทำำ�กำำ�ลังั น้อ้ ยให้เ้ ป็น็ กำำ�ลังั มาก อาจจัดั รููปแบบการตรวจข้า้ มเขตสถานีตี ำ�ำ รวจตรงบริเิ วณ รอยต่่อตะเข็็บของสถานีีใกล้้เคีียง โดยการกำำ�หนดจุุดตรวจของสถานีีหนึ่่�งให้ล้ ่่วงล้ำำ��ไปในเขตของอีีกสถานีีหนึ่่�ง ที่่�มีีเขตติิดต่่อกััน และกำำ�หนดให้้สายตรวจที่�่รัับผิิดชอบเขตตรวจติิดต่่อ ตรวจข้้ามเขตเข้้าไปตรวจในเขตตรวจ ของอีีกสถานีีหนึ่่�งด้้วย การกระทำ�ำ เช่่นนี้้�เท่่ากัับเป็็นการอุุดช่่องโหว่่ และทำ�ำ ให้้ตามรอยต่่อของแต่่ละสถานีี มีีตำ�ำ รวจเข้้าไปตรวจตราอยู่�เสมอ 1.2.4 การตรวจกระจายกำำ�ลััง ได้้แก่่ การตรวจแบบนำ�ำ กำ�ำ ลัังตำำ�รวจไปปล่่อยลงตาม จุุดต่่าง ๆ แล้้วให้้กำำ�ลัังออกตรวจตราในรััศมีีใกล้้เคีียง และเมื่่�อตรวจได้้ในระยะหนึ่่�งก็็รัับกำำ�ลัังไปปล่่อยตรวจ ในจุดุ อื่น่� ต่อ่ ไป การตรวจแบบนี้้ม� ักั จะใช้ก้ ับั การตรวจย่า่ นชุมุ ชนหรืือหมู่่�บ้า้ นที่แ่� ต่ล่ ะจุดุ อยู่่�ห่า่ งไกลกันั และจำ�ำ เป็น็ ต้้องเตรีียมรถยนต์์บรรทุุกกำ�ำ ลัังไปปล่อ่ ยตามจุุด รููปแบบการตรวจที่่�กล่่าวมาทั้้�ง 4 แบบนี้้� ในการปฏิิบััติิของสถานีีอาจเลืือกรููปแบบใด รููปแบบหนึ่่ง� หรืืออาจใช้ห้ ลายรููปแบบผสมผสานกันั ไป เพื่อ่� ให้เ้ กิดิ ความเหมาะสมและประสิทิ ธิภิ าพสููงสุดุ สำ�ำ หรับั การป้้องกันั ปราบปรามอาชญากรรมต่่อไป แผนการตรวจที่�จ่ ัดั ทำำ�ไว้้ ควรจััดทำำ�ขึ้้�น 4 ชุดุ เพื่อ�่ แจกจ่่ายดังั นี้้� 1) ประจำำ�ตัวั เจ้า้ หน้า้ ที่�่สายตรวจ สายละ 1 ชุดุ (เฉพาะในเขตที่่�รับั ผิิดชอบ) 2) ประจำำ�ตััวหััวหน้า้ สายตรวจที่่�คุุมในผลัดั นั้้�น ๆ 3) เก็็บไว้้ที่ส่� มุดุ ตรวจนายตำ�ำ รวจชั้�นผู้้�ใหญ่่ สน. 4) เก็็บไว้้ที่่ � สวป. เพื่อ�่ ตรวจสอบและปรับั ปรุงุ แผนในครั้�งต่่อไป 2. หน้้าที่�่ ภารกิิจ ขณะออกตรวจ รอง ผกก.ป. และ/หรืือ สวป. ซึ่�ง่ ถืือว่า่ เป็น็ ผู้บ�้ ริหิ ารงานสายตรวจจะต้้องดำ�ำ เนิินการดัังนี้้� 2.1 การเตรียี มข้้อมููลพร้้อมวิิเคราะห์ส์ ภาพอาชญากรรม เพื่่อ� การวางแผน 2.1.1 เตรียี มข้อ้ มููลและการวิเิ คราะห์ใ์ นการวางแผน และปรับั แผนเพื่อ�่ ให้ส้ อดคล้อ้ งกับั สถานภาพอาชญากรรมในเขตพื้้�นที่�่รัับผิิดชอบ และพื้้�นที่่�ต่่อเนื่่�องโดยมีีการประชุุมร่่วมกัับ รอง ผกก.สส., สว.สส., สายตรวจ และหััวหน้้าสายตรวจ เพื่่�อรัับฟัังแนวความคิิดเห็็นต่่าง ๆ เกี่�ยวกัับปััญหาอาชญากรรม นำ�ำ มาเป็น็ ข้้อมููลในการวางแผนการตรวจให้้เหมาะสม และทันั ต่อ่ เหตุุการณ์ต์ ลอดเวลา 2.1.2 วางแผนการตรวจ โดยร่่วมปรึกึ ษาหารืือกัับหััวหน้า้ สายตรวจทุกุ ผลัดั

43 2.2 การทำำ�แผน 2.2.1 จััดทำ�ำ แผนปฏิบิ ัตั ิกิ ารสายตรวจและแผนการตรวจของสายตรวจประจำ�ำ วััน 2.2.2 จัดั ทำ�ำ ภารกิิจของหัวั หน้้าสายตรวจประจำำ�วันั 2.2.3 จััดทำ�ำ แผนการตรวจสััมพัันธ์์ 2.2.4 จัดั ทำ�ำ แผนการตรวจการตั้้�งจุดุ ตรวจ 2.3 การตรวจสอบ 2.3.1 ตรวจสอบรายงานต่า่ ง ๆ ของสายตรวจ และหััวหน้า้ สายตรวจ 2.3.2 ตรวจสอบรายงานการตรวจสัมั พันั ธ์์ 2.3.3 ตรวจสอบและควบคุมุ การตั้้�งจุดุ ตรวจของหัวั หน้้าสายตรวจ 2.3.4 ตรวจสอบการตรวจจุุดตู้้ย� ามต่า่ ง ๆ 2.3.5 ตรวจสอบการตรวจของสายตรวจ ทั้้ง� การที่ใ�่ ห้้ ว.4 และ ว.10 ตามแผน 2.3.6 ตรวจสอบจุดุ สกัดั 2.3.7 ตรวจสััมพัันธ์์กับั จุดุ ตรวจต่า่ ง ๆ เช่่น ตู้้�ยาม ร้้านค้้าทอง ธนาคาร ฯลฯ 2.3.8 ตรวจสอบดููแลยานพาหนะ เครื่�่องมืือสื่�่อสาร อาวุุธยุุทโธปกรณ์์ต่่าง ๆ ตาม ความจำำ�เป็น็ สำ�ำ หรับั งานสายตรวจให้พ้ ร้อ้ มและมีปี ระสิิทธิภิ าพเสมอ 2.4 การประเมิินผลการปฏิบิ ััติิ 2.4.1 การประเมินิ ผล 2.4.2 การประเมินิ ผลการปฏิิบัตั ิิตามแผนตรวจของตำำ�รวจสายตรวจผู้้�ปฏิบิ ัตั ิิ 2.4.3 ตัวั ตำำ�รวจสายตรวจผู้้�ปฏิบิ ัตั ิิ 2.4.4 อุปุ กรณ์์เครื่่�องมืือ เครื่่อ� งใช้ใ้ นการปฏิิบัตั ิิ 2.4.5 ผลงานที่ไ�่ ด้จ้ ากการปฏิบิ ััติติ ามแผน 3. ศููนย์์รับั แจ้้งเหตุุ-ศููนย์์วิทิ ยุุ 3.1 หมายเลขโทรศััพท์์ฉุกุ เฉิิน กำำ�หนดให้ใ้ ช้ห้ มายเลขโทรศัพั ท์์ 191 เป็น็ หมายเลขฉุกุ เฉินิ หลักั ของสำ�ำ นักั งานตำำ�รวจแห่ง่ ชาติิ ในการรัับแจ้้งเหตุุด่่วนเหตุุร้้าย และให้้บริิการประชาชนทางโทรศััพท์์หมายเลขเดีียวกัันทั่่�วทั้้�งประเทศ ในลักั ษณะของหมายเลขฉุุกเฉิินแห่่งชาติิ (National Emergency Telephone Number) 3.2 การจัดั ตั้้�งศููนย์์รับั แจ้้งเหตุุ ให้ม้ ีกี ารจัดั ตั้ง� และพัฒั นาศููนย์ร์ ับั แจ้ง้ เหตุุ เพื่อ�่ ทำ�ำ หน้า้ ที่ร่� ับั แจ้ง้ เหตุฉุ ุกุ เฉินิ และให้บ้ ริกิ าร ทางโทรศััพท์์ ประสานสั่่�งการสายตรวจ และ/หรืือผู้้�รัับผิิดชอบให้้เดิินทางไปที่�่เกิิดเหตุุ จััดการเหตุุ ในระดัับ ต่่าง ๆ ดัังนี้้� 3.2.1 ศููนย์์รับั แจ้้งเหตุุ 191 ระดับั จังั หวััด 1) กองบัญั ชาการตำำ�รวจนครบาล ใช้ก้ องกำ�ำ กับั การศููนย์ร์ วมข่า่ ว กองบังั คับั การ สายตรวจและปฏิิบััติิการพิเิ ศษ เป็็นศููนย์ร์ ับั แจ้ง้ เหตุหุ ลัักของกรุุงเทพมหานคร

44 2) ตำ�ำ รวจภููธรจังั หวัดั ให้แ้ ต่ล่ ะตำำ�รวจภููธรจังั หวัดั จัดั ตั้ง� ศููนย์ร์ ับั แจ้ง้ เหตุฉุ ุกุ เฉินิ 191 ของตำ�ำ รวจภููธรจังั หวัดั อย่า่ งน้้อยจังั หวััดละ 1 ศููนย์์ และระหว่่างที่ย�่ ังั ไม่่มีกี ารวิเิ คราะห์ก์ ำำ�หนดตำ�ำ แหน่่ง ในศููนย์์รัับแจ้ง้ เหตุเุ ป็็นการเฉพาะ ให้้จััดกำ�ำ ลัังประจำำ�ศููนย์ ์ ดัังนี้้� (1) จัดั ข้า้ ราชการตำำ�รวจระดับั รองสารวัตั ร 1 นาย ที่ม่� ีคี วามรู้ค�้ วามสามารถ หรืือมีคี วามสนใจในงานศููนย์ร์ ัับแจ้ง้ เหตุุ ทำำ�หน้า้ ที่่เ� ป็น็ หัวั หน้้าศููนย์ฯ์ (2) จััดกำ�ำ ลังั ตำ�ำ รวจชั้�นประทวน เป็็นชุุดปฏิิบััติกิ าร 3-5 นาย (ขึ้น� อยู่่�กับั ปริิมาณงาน) จำ�ำ นวน 4 ชุดุ ทำำ�หน้า้ ที่่เ� วรรับั แจ้้งเหตุแุ ละพนักั งานวิิทยุุ หรืือหากจัังหวััดใดมีขี ีดี ความสามารถ จะจััดจ้้างบุคุ คลภายนอก (Outsource) ทำ�ำ หน้า้ ที่่ร� ัับโทรศัพั ท์์ก็็สามารถทำ�ำ ได้้ (3) ให้ฝ้ ่า่ ยอำำ�นวยการ 2 กองกำ�ำ กับั การฝ่า่ ยอำ�ำ นวยการของแต่ล่ ะตำำ�รวจภููธร จังั หวััด ทำ�ำ หน้้าที่�ธ่ ุุรการของศููนย์์ และให้ส้ ารวััตรฝ่า่ ยอำ�ำ นวยการ 2 ทำำ�หน้า้ ที่�ก่ ำ�ำ กัับดููแลการปฏิบิ ััติิ 3) ศููนย์์รัับแจ้้งเหตุขุ องสถานีีตำำ�รวจ (1) ให้ส้ ถานีตี ำ�ำ รวจนครบาล สถานีตี ำ�ำ รวจภููธร แต่ล่ ะสถานี ี จัดั ให้ศ้ ููนย์ว์ ิทิ ยุุ ทำ�ำ หน้า้ ที่เ�่ ป็น็ ศููนย์์รับั แจ้ง้ เหตุขุ องสถานีโี ดยกำำ�หนดหมายเลขโทรศัพั ท์ส์ ำ�ำ หรับั ใช้ใ้ นการรับั แจ้ง้ เหตุปุ ระจำ�ำ สถานีี เป็็นการเฉพาะ (2) จัดั กำำ�ลังั พลอย่า่ งน้อ้ ย 1 นาย (ขึ้น� อยู่่�กับั ปริมิ าณงาน) ปฏิิบัตั ิหิ น้า้ ที่ใ่� น ศููนย์์รับั แจ้้งเหตุุ (3) มอบหมายสารวััตรป้้องกัันปราบปราม 1 นาย ทำ�ำ หน้้าที่่�กำำ�กัับดููแล การปฏิิบัตั ิิ 3.3 การจัดั การระบบโทรศัพั ท์์ 191 ให้้กองกำำ�กัับการศููนย์์รวมข่่าว กองบัังคัับการสายตรวจและปฏิิบััติิการพิิเศษ และ ศููนย์์รัับแจ้ง้ เหตุุของแต่่ละตำำ�รวจภููธรจัังหวัดั 3.3.1 จััดเจ้้าหน้้าที่่�สำ�ำ รวจทดสอบการโทร 191 จากโทรศััพท์์ทุุกระบบ ทุุกพื้้�นที่่� รับั ผิดิ ชอบ หากพบว่า่ โทร 191 แล้ว้ ไปติดิ นอกพื้้น� ที่ ่� หรืือไม่ม่ ีสี ัญั ญาณตอบรับั หรืือหน้า้ จอโทรศัพั ท์ม์ ีขี ้อ้ ความว่า่ Net Fail, Number error, Call fail ให้้ประสานงานกัับผู้�้ให้้บริิการโทรศััพท์์ระบบที่่�ขััดข้้องทำำ�การแก้้ไข แล้ว้ เก็บ็ หลัักฐานไว้้ 3.3.2 ให้ป้ ระสานกัับบริิษััท ทีีโอที ี จำำ�กััด และกองตำ�ำ รวจสื่อ�่ สาร กำำ�หนดคู่่�สาย 191 ให้้เพีียงพอต่่อปริิมาณการโทรเข้้า พร้้อมจััดคู่่�สายสำำ�รอง (Backup) ในกรณีีที่่�สามารถทำ�ำ ได้้ กรณีีที่่�คู่่�สาย ทางใดทางหนึ่่�งขัดั ข้อ้ งจะมีีคู่่�สายสำำ�รองใช้้การได้้โดยต่อ่ เนื่อ�่ ง 3.3.3 ตรวจสอบคู่่�สาย 191 ให้ใ้ ช้ก้ ารได้โ้ ดยสมบููรณ์ท์ ุกุ คู่่�สาย โดยกำ�ำ หนดเป็น็ ระเบียี บ ปฏิิบััติิประจำำ� แล้้วลงสมุุดบัันทึึกผลการตรวจสอบไว้้ กรณีีพบว่่ามีีคู่่�สายขััดข้้องให้้ประสานงานกัับบริิษััท ทีโี อทีฯี ทำ�ำ การแก้ไ้ ขทันั ที ี หากการแก้ไ้ ขใช้เ้ วลานานให้ร้ ้อ้ งขอฝ่า่ ยเทคนิคิ ให้ป้ ิดิ ซอฟต์แ์ วร์ส์ ำ�ำ หรับั คู่่�สายที่ข�่ ัดั ข้อ้ ง และหากคู่่�สายเสีียทั้้ง� ระบบให้้ประสานกัับสื่�อ่ มวลชนแจ้้งให้้ประชาชนทราบ 3.4 การจััดการระบบโทรศััพท์์ของสถานีีตำ�ำ รวจ ถืือปฏิิบััติิเช่่นเดีียวกัับการจััดการระบบ โทรศัพั ท์์ 191 โดยอนุโุ ลม

45 3.5 การกำำ�หนดมาตรฐานในการปฏิบิ ัตั ิิ 3.5.1 ความเร็ว็ ในการรับั โทรศัพั ท์์ ให้ร้ ับั ด้ว้ ยความเร็ว็ ไม่เ่ กินิ 4 วินิ าทีี เมื่อ่� โทรติดิ สำ�ำ หรับั ศููนย์ร์ ัับแจ้้งเหตุุที่่�มีีการติิดตั้�งตู้�้ ชุมุ สายโทรศััพท์์ที่�ม่ ีรี ะบบกระจายการเรีียกเข้้าโดยอััตโนมััติิ (Automatic Call Distribution) หรืือไม่เ่ กินิ 15 วินิ าทีี (3 กริ๊ง� ) เมื่อ�่ โทรติดิ สำ�ำ หรับั ศููนย์ร์ ับั แจ้ง้ เหตุุที่�ย่ ังั ไม่่มีตี ู้้�ชุุมสายโทรศัพั ท์์ อััตโนมัตั ิิ 3.5.2 ปริิมาณการรัับสาย ให้้รัับสายทุุกสายที่�่เรีียกเข้้า หากมีีสายที่่�ไม่่ได้้รัับบริิการ ให้้หััวหน้า้ ศููนย์ร์ ีีบจััดการแก้้ไขปัญั หา และไม่ค่ วรให้้มีีสายที่�ไ่ ม่ไ่ ด้้รัับบริิการ (Abandoned Call) เกินิ ร้้อยละ 1 3.5.3 การรัับแจ้ง้ /จััดการเหตุฉุ ุุกเฉิิน (Emergency Call) 1) จััดให้้มีีระบบการบัันทึึกเหตุุ สถานที่�่เกิิดเหตุุ ด้้วยคอมพิิวเตอร์์ สำ�ำ หรัับ ศููนย์์รัับแจ้้งเหตุุที่่�มีีการติิดตั้�งระบบเทคโนโลยีีของสำ�ำ นัักงานตำำ�รวจแห่่งชาติิ และสมุุดหรืือแบบฟอร์์มสำ�ำ หรัับ ศููนย์ร์ ับั แจ้ง้ เหตุทุ ี่ย�่ ังั ไม่ม่ ีกี ารติดิ ตั้ง� ระบบฯ โดยให้ป้ รากฏข้อ้ มููล วันั เวลาที่ร�่ ับั แจ้ง้ ประเภทของเหตุ ุ สถานที่เ�่ กิดิ เหตุุ ผู้แ้� จ้้ง ผู้้�รับั แจ้ง้ เวลาที่ส�่ั่ง� การสายตรวจ เวลาที่�่สายตรวจถึงึ ที่่�เกิดิ เหตุ ุ ผลการปฏิิบััติิ 2) ให้ซ้ ักั ถามเหตุสุ ถานที่เ�่ กิดิ เหตุุ และสั่ง� การเหตุไุ ปยังั สายตรวจ หรืือผู้�้ รับั ผิดิ ชอบ ให้ไ้ ด้ร้ ับั ทราบเพื่อ�่ เดินิ ทางไปที่เ�่ กิดิ เหตุุ ในระยะเวลาไม่ค่ วรเกินิ 1 นาทีี โดยเฉพาะเหตุทุ ี่ก�่ ำ�ำ ลังั เกิดิ (In Progress) เหตุุที่่�พึ่่�งจะเกิิดขึ้�น (Just Occurred) และเหตุุที่่�ต้้องมีีการสกััดจัับ ให้้ซัักถามเบื้้�องต้้นแล้้วสั่�งการไปทัันทีี จากนั้้น� จึึงซักั ถามข้อ้ มููลแล้ว้ แจ้ง้ สายตรวจเพิ่่ม� เติมิ 3) ให้้นำำ�ระบบการระบุตุ ำ�ำ แหน่่งของผู้้แ� จ้ง้ ด้้วยโทรศััพท์์ Smart Phone เช่่น การ Share Location ในโปรแกรม Line หรืือการส่่งตำ�ำ แหน่่งด้้วยโปรแกรมอื่�่นมาใช้้ในการรัับแจ้้งเหตุุ เพื่อ่� สามารถระบุตุ ำ�ำ แหน่ง่ ของผู้แ�้ จ้ง้ ด้ว้ ยความรวดเร็ว็ และสามารถส่ง่ ต่อ่ ข้อ้ มููลตำำ�แหน่ง่ ของผู้แ้� จ้ง้ ไปยังั สายตรวจ เพื่่อ� เดิินทางไปที่เ�่ กิดิ เหตุโุ ดยถููกต้้อง รวดเร็็ว อีีกส่ว่ นหนึ่่�งด้ว้ ย 4) ให้้มีีการติิดตามผลการปฏิิบััติิ ว่่าสายตรวจไปถึึงที่่�เกิิดเหตุุแล้้วหรืือไม่่ ใช้เ้ วลาเท่า่ ใด ผลการปฏิบิ ััติิเป็็นอย่่างไร 5) ให้ม้ ีกี ารโทรศัพั ท์ก์ ลับั ไปหาผู้แ้� จ้ง้ เพื่อ่� สอบถามผลการปฏิบิ ัตั ิ ิ วัดั ความพึงึ พอใจ และข้้อเสนอแนะ 3.5.4 การสกััดจัับ 1) พนักั งานวิทิ ยุ ุ พึงึ ระลึกึ อยู่�เสมอว่า่ ความเร็ว็ ในการสื่อ�่ สาร สั่่ง� การ และการเข้า้ ประจำำ�จุุด ถืือเป็็นหััวใจสำ�ำ คััญในการปฏิิบััติิ จึึงต้้องรัับแจ้้งเหตุุให้้สั้�น กระชัับ ให้้ได้้ข้้อมููลเบื้้อ� งต้้นและรีีบแจ้้ง สกััดจับั ไปก่่อน จากนั้้น� จึึงค่อ่ ยสอบถามรายละเอีียดเพิ่่�มเติมิ 2) ข้้อความที่่�ควรใช้้สำ�ำ หรัับพนัักงานวิทิ ยุใุ นการสกััดจัับ คืือ กด Alert Tone สั้�นๆ ติิดต่่อกัันหลายๆ ครั้�ง แล้้วใช้้ข้้อความว่่า “ศููนย์์...(ชื่�่อศููนย์์)...แจ้้งสกััดจัับกุุมรถ ก่่อเหตุุ/ถููกก่่อเหตุุ.... (ชื่อ่� เหตุ)ุ ..จาก..(สถานที่่เ� กิิดเหตุุ)...... แล้้วตามด้ว้ ย ประเภทรถ ยี่่ห� ้้อ รุ่่�น สีี หมายเลขทะเบียี น ที่�ส่ ัังเกต ก่่อเหตุุ /ถูกู ก่อ่ เหตุุ...(ชื่่�อเหตุุ)....จาก..(สถานที่เ�่ กิดิ เหตุุ)....เมื่�อ่ เวลา........ หรืือ ...(กี่�นาทีี)... ที่�ผ่ ่่านมา หลบหนีี มุ่่�งหน้า้ ....... จราจร และสายตรวจสกััดจับั ตามแผนด้ว้ ย เปลี่่ย� น” 3) พนัักงานวิิทยุุจะต้อ้ งมีีความรอบรู้�ใ้ นพื้้�นที่�่ และเข้า้ ใจในการใช้แ้ ผนที่่�

46 4) ศููนย์ว์ ิทิ ยุจุ ะต้อ้ งรีบี ประสาน สน./สภ.ข้า้ งเคียี ง ในโอกาสแรก รวมทั้้ง� ประสาน สถานีีวิิทยุุชุุมชนเพื่�่อกระจายข่่าว และจะต้้องย้ำ��ำ การปฏิิบััติิจนกว่่าจะได้้รัับคำ�ำ สั่่�งจากผู้้�บัังคัับบััญชาให้้ยกเลิิก หรืือเห็น็ ว่่าไม่่สามารถสกัดั จับั ได้แ้ น่่นอน 5) ในกรณีีที่�่คนร้้ายมีีการเตรีียมการกระทำ�ำ ผิิด และเชื่่�อว่่ามีีการดัักฟััง การสื่่อ� สารของตำำ�รวจ จะต้อ้ งใช้้เครืือข่า่ ยหรืือความถี่่ว� ิทิ ยุุสำำ�รองเป็น็ ความลับั ที่�เ่ ตรีียมไว้้ 6) การเคลื่่�อนที่�่ของคนร้้าย จะสามารถหลบหนีีได้้ด้้วยความเร็็วเฉลี่่�ยนาทีีละ 1.2 กม. จึงึ ต้อ้ งกำำ�หนดวงรอบหรืือรััศมีใี นการสกัดั จัับให้เ้ หมาะสมกัับระยะเวลาที่�เ่ กิิดเหตุุ 7) พึงึ ระลึกึ เสมอว่า่ คนร้า้ ยพร้อ้ มจะหลบหนีี และจะฝ่า่ ฝืนื คำ�ำ สั่่ง� ให้ห้ ยุดุ รถของ เจ้า้ หน้้าที่� ่ พนัักงานวิิทยุุพึงึ สั่�งให้้ตั้�งจุดุ ว.43 ชั่่�วคราวเพื่�อ่ ปิดิ กั้น� รถ และเตรีียมความพร้้อมในการไล่ต่ ิดิ ตาม 8) พนักั งานวิทิ ยุจุ ะต้อ้ งแจ้ง้ ย้ำ�ำ�เตืือนไปยังั ผู้้�ปฏิบิ ัตั ิิ ที่ค่� าดว่า่ อยู่�ในเส้น้ ทางหลบหนีี ของคนร้้าย ในรััศมีที ี่่เ� หมาะสมกับั ระยะเวลาที่่เ� กิิดเหตุุ 9) กรณีีการสกััดจัับรถที่่�มีีหมายเลขทะเบีียน ให้้พนัักงานวิิทยุุนำ�ำ หมายเลข ทะเบียี นมาตรวจสอบกับั ระบบ CRIMES เพื่�อ่ แจ้ง้ ข้้อมููลโดยละเอียี ดให้ผ้ ู้้�ปฏิบิ ัตั ิิรัับทราบด้ว้ ย 3.5.5 การรัับแจ้้ง/จััดการเหตุไุ ม่่เร่่งด่ว่ น (Non-Emergency Call) 1) ให้เ้ จ้า้ หน้า้ ที่ใ่� นศููนย์ร์ ับั แจ้ง้ เหตุทุ ุกุ ระดับั พึงึ ให้บ้ ริกิ ารในเรื่อ่� งไม่เ่ ร่ง่ ด่ว่ น เช่น่ การสอบถามหมายเลขโทรศััพท์์สถานีีตำำ�รวจ โรงพยาบาล การซัักถามข้้อกฎหมายเบื้้�องต้้น การประกัันตััว ผู้้�ต้้องหา เป็็นต้้น 2) กรณีีผู้้�แจ้้ง แจ้้งเบาะแส ข้้อมููลอาชญากรรม คำำ�ติชิ ม ข้้อร้้องเรียี น ให้้บัันทึึก ข้อ้ มููลนำำ�เสนอผู้�้ บัังคัับบััญชาทราบเพื่่อ� ดำำ�เนิินการต่่อไป 3.5.6 จัดั ทำำ�รายงานสรุุปในรอบ 1 เดืือน หรืือตามที่เ�่ ห็น็ ควร นำ�ำ เสนอผู้�้ บัังคับั บัญั ชา เพื่�่อทราบ และเป็็นข้้อมููลในการปรัับปรุุงการปฏิิบััติิงานทั้้�งในส่่วนของศููนย์์รัับแจ้้งเหตุุ และการบริิหารงาน สายตรวจ ดัังนี้้� 1) ความเร็ว็ ในการรับั โทรศัพั ท์แ์ ละปริมิ าณการรับั สาย สำ�ำ หรับั ศููนย์ร์ ับั แจ้ง้ เหตุุ ที่ต่� ิดิ ตั้ง� ตู้้�ชุุมสายโทรศัพั ท์ท์ ี่่ม� ีีระบบกระจายการเรียี กเข้า้ (Automatic Call Distribution) ให้้พิมิ พ์ร์ ายงานจาก ระบบตู้�้ ชุมุ สาย สำ�ำ หรับั ศููนย์ร์ ับั แจ้ง้ เหตุทุ ี่ย�่ ังั ไม่ไ่ ด้ต้ ิดิ ตั้ง� ตู้้�ชุมุ สายอัตั โนมัตั ิิ ให้ท้ ำำ�หนังั สืือสอบถามจากบริษิ ัทั ทีโี อทีฯี เป็็นระยะ ๆ 2) รายงานการจัดั การเหตุุ และค่า่ ระยะเวลาการไปถึงึ ที่เ�่ กิดิ เหตุขุ องสายตรวจ (Response Time) 3) รายงานการโทรกลับั หาผู้�แ้ จ้ง้ ความพึงึ พอใจ และข้้อเสนอแนะ 4) รายงานการให้้บริกิ ารเรื่�่องไม่่เร่่งด่่วน 5) รายงานการรัับแจ้้งข้้อมููลเบาะแส ข้้อมููลอาชญากรรม 3.6 ศููนย์์วิทิ ยุกุ ัับงานสายตรวจ เพื่�่อให้้ศููนย์์วิิทยุุสนัับสนุุน เอื้�อประโยชน์์ต่่องานสายตรวจ รวมถึึงเป็็นตััวแทนของ ผู้้�บัังคับั บััญชาในการบริิหารจััดการสายตรวจ พนัักงานวิทิ ยุุพึงึ ปฏิบิ ัตั ิ ิ ดัังนี้้� 3.6.1 จะต้้องมีคี วามรู้�้ในวิชิ าการสื่�อ่ สารของสำำ�นัักงานตำำ�รวจแห่่งชาติิ

47 3.6.2 จะต้้องอยู่่�ปฏิิบััติิหน้้าที่�่ พร้้อมที่�่จะตอบรัับจากการเรีียกของสายตรวจ และลููกข่า่ ยอื่�น่ ๆ ตลอดเวลา 3.6.3 จะต้้องศึึกษาแผนการตรวจ และกำ�ำ กัับดููแลสายตรวจให้้ปฏิิบััติิตามแผนนั้้�น โดยการตรวจสอบอาจจะใช้้วิิธีีสอบถามสถานที่�่ที่�่ออกตรวจ (ว.4, ว.1) หรืือใช้้เทคโนโลยีรี ะบบบอกตำ�ำ แหน่่ง อัตั โนมัตั ิิ (Automatic Vehicle Location System) หรืือนำ�ำ ระบบการระบุตุ ำ�ำ แหน่ง่ ของสายตรวจด้ว้ ยโทรศัพั ท์์ Smart Phone เช่น่ การ Share Location ในโปรแกรม Line หรืือการส่ง่ ตำ�ำ แหน่่งด้้วยโปรแกรมอื่น�่ มาใช้ใ้ น การติดิ ตามสายตรวจ 3.6.4 จะต้้องสั่ง� การเหตุดุ ้ว้ ยความรวดเร็ว็ และติดิ ตามผลการปฏิิบัตั ิทิ ุกุ ครั้�ง 3.6.5 จะต้อ้ งมีคี วามซื่อ�่ สัตั ย์ ์ บันั ทึกึ ข้อ้ มููลต่า่ ง ๆ ตรงกับั ความเป็น็ จริงิ โดยเฉพาะข้อ้ มููล เวลา สั่่�งการ เวลาที่ส�่ ายตรวจถึึงที่่�เกิิดเหตุุ 3.6.6 จะต้อ้ งศึกึ ษาหาความรู้เ�้ พิ่่�มเติมิ และพััฒนาตนเองตลอดเวลา 4. การควบคุุมการปฏิบิ ััติิงานสายตรวจ 4.1 การควบคุุมตรวจสอบการปฏิบิ ัตั ิิงานสายตรวจ การควบคุุมการปฏิิบััติิหน้้าที่่�ของสายตรวจเป็็นการมุ่่�งพิิจารณาถึึงประสิิทธิิผล การปฏิิบััติิหน้้าที่�่สนองตอบต่่อความสงบเรีียบร้้อยและความปลอดภััยในชีีวิิตและทรััพย์์สิินของประชาชน ประกอบด้้วยการใช้ร้ ะบบควบคุุม (Control Systems) ที่่ส� ำ�ำ คัญั 3 ส่่วน คืือ 1) การควบคุมุ การปฏิบิ ัตั ิหิ น้า้ ที่ป่� ระจำำ�ปกติขิ องตำำ�รวจ โดยผู้้�บังั คับั บัญั ชาและโดยอาศัยั กระบวนการตรวจตราราชการของตำำ�รวจที่่ม� ีีผลในทางปฏิิบัตั ิิอย่า่ งจริงิ จััง 2) การควบคุุมโดยการกวดขัันวิินัยั ของตำ�ำ รวจจากผู้้�บังั คัับบัญั ชาอย่่างเด็ด็ ขาด จริงิ ใจ และการรัับพิิจารณาเกี่ย� วกับั การร้อ้ งทุุกข์์ของประชาชนต่่อการปฏิบิ ัตั ิิหน้้าที่ม�่ ิิชอบของตำ�ำ รวจ 3) การวิจิ ัยั และประเมินิ ผลการปฏิบิ ัตั ิิหน้า้ ที่่�ของตำ�ำ รวจ เพื่อ่� ประโยชน์ต์ ่อ่ การกำำ�หนด แผนปฏิบิ ััติงิ านสายตรวจที่ม�่ ีีประสิิทธิภิ าพต่่อไป แต่อ่ ย่า่ งไรก็ต็ ามจุดุ มุ่�งหมายหลักั ของการควบคุมุ บังั คับั บัญั ชาตำำ�รวจจะต้อ้ งเกี่ย� วข้อ้ งกับั ประเด็็นสำ�ำ คัญั 3 ประการ คืือ 1) เพื่�่อป้อ้ งกันั มิใิ ห้้สายตรวจใช้อ้ ำ�ำ นาจหน้้าที่�ใ่ นทางมิิชอบ 2) เพื่่�อเสริิมความมั่่�นใจแก่่ฝ่่ายบริิหารว่่าสายตรวจเคารพและปฏิิบััติิตามกฎเกณฑ์์ ในการดำำ�รงรัักษาระเบียี บวิินััยภายในหน่่วยงานสายตรวจ 3) เพื่่�อติิดตามและประสานการปฏิิบััติิงานของสายตรวจให้้ไปสู่่�วััตถุุประสงค์์และ เป้า้ หมายของหน่่วยงาน ตามหลัักการบริิหาร การควบคุุมตรวจสอบการปฏิบิ ััติิงานอยู่�นั้�น ถืือว่่าเป็็นสิ่่�งจำำ�เป็็น อย่่างยิ่�ง ทั้้�งนี้้�เนื่�่องจากหากมีีการปฏิิบััติิที่�่ผิิดพลาด บกพร่่อง หรืือมีีอุุปสรรคใด ๆ เกิิดขึ้�น ผู้้�คุุมตรวจสอบ จะได้ร้ ีบี หาแนวทาง และวิธิ ีกี ารตักั เตืือนแก้ไ้ ขมิใิ ห้เ้ กิดิ ความเสียี หายใหญ่โ่ ต และยังั มีจี ุดุ มุ่�งหมายเพื่อ�่ ตรวจสอบ ดููว่่างานที่่�ได้้มอบหมายให้้ไปปฏิิบััติิจััดทำ�ำ ดำ�ำ เนิินไปตามแผนที่�่กำำ�หนดไว้้หรืือไม่่ มีีวิิธีีการปฏิิบััติิถููกต้้องตาม หลัักการที่�่ดีีหรืือไม่่ ตลอดจนถืือเป็็นขวััญและกำำ�ลัังใจให้้แก่่เจ้้าหน้้าที่�่ผู้�้ ปฏิิบััติิซึ่�่งจะเกิิดความรู้�้ สึึกว่่า ผู้�้ บังั คับั บัญั ชาไม่่ทอดทิ้้ง� ยัังมีคี วามห่ว่ งใยพวกเขาอยู่�

48 4.2 การควบคุุมตรวจสอบขณะออกตรวจนี้้แ� บ่่งด้้วยกััน 4 ระดัับ 4.2.1 ระดับั การควบคุมุ โดยหัวั หน้้าสายตรวจ 1) ควบคุุมตรวจสอบการเตรีียมการก่่อนออกปฏิิบััติิของตำ�ำ รวจสายตรวจ เป็น็ ประจำำ�ทุกุ วันั และทุุกผลัดั ของการตรวจ 2) ควบคุุมการตรวจสอบหน้า้ ที่่�ที่ต�่ ำำ�รวจสายตรวจต้้องปฏิบิ ััติขิ ณะออกตรวจ 4.2.2 ระดับั การควบคุมุ โดย สวป. 1) การควบคุมุ ตรวจสอบการเตรียี มการก่อ่ นออกปฏิิบัตั ิขิ องหัวั หน้า้ สายตรวจ และตำ�ำ รวจสายตรวจเป็็นประจำำ�ทุุกวัันและทุกุ ผลััดการตรวจ 2) ควบคุมุ ตรวจสอบหน้า้ ที่ท่� ี่ห�่ ัวั หน้า้ สายตรวจและตำ�ำ รวจสายตรวจต้อ้ งปฏิบิ ัตั ิิ ขณะออกตรวจ 4.2.3 ระดัับการควบคุุมโดย รอง ผกก.ป. 1) การควบคุมุ ตรวจสอบการเตรียี มการก่อ่ นออกปฏิบิ ัตั ิขิ อง สวป. และหัวั หน้า้ สายตรวจเป็็นประจำ�ำ ทุุกวัันและทุกุ ผลััดการตรวจ 2) ควบคุมุ ตรวจสอบหน้า้ ที่ท�่ ี่ ่� สวป. และหัวั หน้า้ สายตรวจต้อ้ งปฏิบิ ัตั ิขิ ณะออกตรวจ 4.2.4 ควบคุุมโดยผู้บ้� ัังคัับบััญชาตั้้�งแต่่ระดัับหััวหน้้าสถานีีขึ้้�นไป 1) ควบคุมุ ตรวจสอบการเตรียี มการก่่อนออกปฏิบิ ัตั ิขิ อง รอง ผกก.ป., สวป., หััวหน้้าสายตรวจ และเจ้้าหน้้าที่่ส� ายตรวจเป็น็ ครั้ง� คราว 2) ควบคุมุ การตรวจสอบหน้า้ ที่ข่� อง รอง ผกก.ป., สวป., หัวั หน้า้ สายตรวจ และ เจ้า้ หน้้าที่ส�่ ายตรวจ ต้้องปฏิบิ ัตั ิิขณะออกตรวจ 4.3 การควบคุุมการตรวจสอบการปฏิบิ ััติิ เมื่อ�่ ได้ป้ ล่อ่ ยให้ต้ ำำ�รวจสายตรวจออกปฏิบิ ัตั ิหิ น้า้ ที่ �่ ถ้า้ ปราศจากการควบคุมุ และตรวจสอบ การปฏิบิ ัตั ิงิ านแล้ว้ ตำำ�รวจสายตรวจอาจไม่ป่ ฏิบิ ัตั ิติ ามคำ�ำ สั่่ง� หรืือแผนการตรวจอันั จะทำ�ำ ให้ก้ ารป้อ้ งกันั อาชญากรรม ไม่่ได้้ผล ดัังนั้้�นจึึงมีีความจำำ�เป็็นที่�่จะต้้องสร้้างกลไกหรืือวิิธีีการควบคุุม ตรวจสอบ ให้้รััดกุุมพอสมควร ดังั จะกล่า่ วต่อ่ ไป แต่ท่ ั้้ง� นี้้ก� ลไกและวิธิ ีกี ารนี้้จ� ะสำำ�เร็จ็ หรืือได้ผ้ ลย่อ่ มขึ้้น� อยู่่�กับั ความสนใจและเอาใจใส่อ่ ย่า่ งจริงิ จังั ของ สวป. หรืือหัวั หน้้าสายตรวจ เป็็นสำำ�คััญ ดังั นี้้�คืือ 4.3.1 การควบคุุมตรวจสอบของ รอง ผกก.ป., สวป. และหััวหน้้าสายตรวจ แบ่่งได้้ดังั นี้้� 1) ตรวจสอบการออกตรวจตามแผนการตรวจโดยตรวจสอบไปในเส้้นทาง การตรวจตามแผนนั้้น� ๆ 2) เช็ค็ จุดุ ว.10 หัวั หน้า้ สายตรวจ สวป. จะมีแี ผนการตรวจสอบของสายตรวจ ทุกุ สายที่อ่� อกปฏิบิ ัตั ิหิ น้า้ ที่อ�่ ยู่�แล้ว้ ตามแผนจะระบุจุ ุดุ ว.10 และเวลาไว้้ เมื่อ่� ถึงึ เวลาดังั กล่า่ วผู้�้ ตรวจก็อ็ าจไปรอ ว.15 ที่�่จุุด ว.10 แล้้วสายตรวจยัังไม่่มาก็็ควรตรวจสอบทางวิิทยุุว่่าอยู่�ที่่�ใดเรีียกมาพบสอบถามสาเหตุุที่่�ไม่่ ว.10 ตามกำ�ำ หนดเวลา

49 3) ตรวจสอบจากตู้�แ้ ดง (ตู้้�เหลืือง) แบ่ง่ ได้ ้ 2 วิิธีี (1) ขณะกำ�ำ ลังั ปฏิบิ ัตั ิหิ น้า้ ที่่ � หัวั หน้า้ สายตรวจ สวป.อาจเข้า้ ไปตรวจตู้แ้� ดง (ตู้้�เหลืือง) เมื่่�อลงชื่่�อเวลาในตู้�้แดง (ตู้�้เหลืือง) ก็็ควรตรวจสอบด้้วยว่่าสายตรวจที่�่รัับผิิดชอบต้้องตรวจตู้�้แดง (ตู้้เ� หลืือง) นั้้�น เข้้ามาตรวจชื่�อ่ แล้ว้ หรืือยััง ถ้า้ ลงชื่่�อแล้้วเวลาถูกู ต้อ้ งสอดคล้้องกัับเวลาในแผนประจำำ�ตัวั หรืือไม่่ เช่่น ในแผนกำำ�หนดสายตรวจ ว.4 ในระหว่่าง 13.00-13.20 น. และในซอยดังั กล่่าวมีีตู้้แ� ดง (ตู้�้เหลืือง) ด้ว้ ย หัวั หน้า้ สายตรวจไปตรวจตู้้�ในซอยนั้้�นเมื่อ่� เวลา 14.00 น. ปรากฏว่า่ สายตรวจยังั ไม่ไ่ ด้้เข้้ามาลงเวลาในตู้�แ้ ดง (ตู้้�เหลืือง) ดังั กล่่าวเลย เช่น่ นี้้�ย่่อมแสดงว่่าสายตรวจไม่่ปฏิบิ ัตั ิิตามแผนควรมีีการสอบสาเหตุุ (2) ตรวจเช็็คบััตรตรวจตู้้แ� ดง (ตู้้�เหลืือง) ประจำำ�วันั กรณีนี ี้้ต� ้้องเป็น็ หน้า้ ที่�่ สวป. ดำ�ำ เนินิ การตรวจบััตรประจำำ�ตู้้แ� ดง (ตู้้เ� หลืือง) ทุุกวันั เพื่อ�่ ให้้การตรวจบัตั รตู้�แ้ ดง (ตู้�้เหลืือง) เป็น็ ไปด้้วย ความเรียี บร้อ้ ย การที่�จ่ ะกำำ�หนดเปลี่่ย� นบััตรตรวจตู้้�แดง (ตู้้�เหลืือง) ทุกุ วันั ในเวลา 00.01 น. และนำำ�บััตรตรวจ ของวันั ที่่�ผ่า่ นมา มาตรวจในวันั รุ่่�งขึ้�นในการตรวจบัตั รนี้้� ถ้า้ ได้ท้ ำ�ำ การตรวจละเอียี ดควรจะนำ�ำ แผนการตรวจของ สายตรวจมาเปรียี บเทียี บไปด้ว้ ย เพื่อ่� ตรวจว่า่ เวลาที่ส่� ายตรวจลงไว้ใ้ นบัตั รตู้แ้� ดง (ตู้เ้� หลืือง) นั้้น� สอดคล้อ้ งกับั เวลา ตามแผนการตรวจหรืือไม่่ เช่น่ ตู้แ้� ดง (ตู้เ�้ หลืือง) ในซอย 29 ในบัตั รตรวจตู้แ�้ ดง (ตู้เ�้ หลืือง) ปรากฏว่า่ จักั รยานยนต์์ 121 ไปลงชื่่�อเมื่�่อเวลา 02.30 น. จัักรยานยนต์์ 123 ไปลงชื่�่อเวลา 05.12 น. ในแผนการตรวจพบว่่า ได้้กำ�ำ หนดให้จ้ ักั รยานยนต์์ 122 ว.4 ในซอย 29 ระหว่า่ งเวลา 02.15-02.45 น. และให้จ้ ัักรยานยนต์์ 123 ว.4 ซอย 29 ระหว่า่ งเวลา 04.00-04.30 น. เช่น่ นี้้จ� ะเห็น็ ได้ว้ ่า่ การลงเวลาของจักั รยานยนต์์ 122 สอดคล้อ้ งกับั เวลา ที่่�กำำ�หนดให้้ไปตรวจบริิเวณดัังกล่่าว แต่่การลงเวลาตรวจของจัักรยานยนต์์ 123 ไม่่สอดคล้้องกัับเวลา ตามแผน จากนั้้น� ก็็ตรวจสอบต่อ่ ไปว่่าเวลา 05.12 น. จักั รยานยนต์์ 123 ควรตรวจบริิเวณใด สมมติิว่า่ แผน ในช่ว่ งเวลา 05.00-05.15 น. ให้จ้ ัักรยานยนต์์ 123 ว.4 บริิเวณวัดั หลัักสี่� เช่่นนี้้แ� สดงว่า่ จักั รยานยนต์์ 123 ไม่ม่ ีกี าร ว.4 ตามแผนควรที่จ่� ะตรวจสอบ ให้ร้ ายงานสาเหตุทุ ี่ไ�่ ม่ป่ ฏิบิ ัตั ิติ ามแผนการตรวจต่อ่ ไปในการตรวจเช็ค็ บััตรตู้้�แดง (ตู้้�เหลืือง) ประจำำ�วัันดัังกล่่าวข้้างต้้นนี้้� ถ้้า สน. ใดมีีตู้้�แดง (ตู้�้เหลืือง) เป็็นจำำ�นวนมากและ ตรวจละเอียี ดแล้ว้ อาจทำำ�ให้เ้ สียี เวลาเป็น็ อันั มาก ดังั นั้้น� หากมีเี วลาตรวจน้อ้ ยก็อ็ าจใช้ว้ ิธิ ีสี ุ่่�มตรวจเป็น็ ครั้ง� คราวก็ไ็ ด้้ (3) ตรวจสอบ ว.1 ทางวิทิ ยุ ุ สายตรวจใดที่ม�่ ีอี ุปุ กรณ์เ์ ครื่อ่� งมืือสื่อ�่ สารมากพอ อยู่�ในสภาพที่่�ใช้้ได้้ดีีย่่อมสามารถตรวจสอบ ว.1 สายตรวจได้้โดย สวป. หรืือหััวหน้้าสายตรวจ อาจใช้้ศููนย์์ ตรวจสอบ ว. สายตรวจทุกุ นายที่ก่� ำำ�ลัังปฏิิบัตั ิิหน้้าที่ไ�่ ด้้ ทั้้ง� นี้้�การตรวจสอบ ว. ดังั กล่า่ วสายตรวจอาจถืือโอกาส โกหกวิิทยุุคืือแจ้้งที่�่อยู่ �ไม่่ตรงกัับความจริิง หรืือแจ้้งที่่�อยู่ �ไม่่เป็็นไปตามแผนการตรวจ ดัังนั้้�นขณะที่�่ตรวจสอบ ว.1 สวป.หััวหน้้าสายตรวจควรนำำ�แผนการตรวจมาดููเทีียบเคีียงกัับสายตรวจรายงานสถานที่่�อยู่่� หากเห็็นว่่า ที่�อ่ ยู่�นั้น� ไม่ส่ อดคล้อ้ งกับั แผนการตรวจควรเรีียกว่่า ว.15 หรืือถ้้าอยู่�ใกล้อ้ าจให้้รอพบที่�ต่ ำำ�แหน่่งดัังกล่า่ ว (4) นอกจากนี้้�ถ้้าต้้องการตรวจสอบว่่าสายตรวจอาจโกหกตำ�ำ แหน่่งที่�่อยู่� หรืือไม่่ อาจทำ�ำ ได้โ้ ดยผู้้�ตรวจสอบไปอยู่�ที่แ�่ ผนการตรวจกำ�ำ หนดให้้สายตรวจไป ว.10 ในช่ว่ งเวลาหนึ่่ง� เมื่อ่� ไปถึงึ ปรากฏว่่าไม่่พบสายตรวจ ก็็อาจจะทำ�ำ การตรวจสอบ ว.1 สายตรวจนั้้�น หากสายตรวจนั้้�นแจ้้งตำำ�แหน่่งที่่�อยู่� ที่�่จุุด ว.10 ดัังกล่า่ วมีกี ารโกหกทางวิิทยุเุ กิดิ ขึ้น� แล้้ว 4.3.2 การควบคุุมตรวจสอบโดยสายตรวจด้้วยกันั เอง หรืือกัับสายตรวจอื่่น� ๆ การควบคุุมลัักษณะเช่่นนี้้�ทำำ�ได้้โดยกำำ�หนดจุุดตรวจให้้ตำ�ำ รวจสายตรวจตั้�งแต่่ 2 สายขึ้น� ไปมาพบเรีียกกัันว่า่ “จุดุ ตรวจสััมพัันธ์์” การกำ�ำ หนดจุุดตรวจสััมพัันธ์์นี้้�ควรพิิจารณาถึึงความจำำ�เป็น็

50 ที่่�ต้้องกำำ�หนดขึ้น� ด้ว้ ย เช่น่ เป็็นบริเิ วณที่่�มีีสถิติ ิิคดีอี าญาสููง มีีการร้อ้ งเรียี นจากประชาชนบ่่อย ๆ หรืือต้้องการ ให้้ตำำ�รวจสายตรวจไปตรวจเยี่�ยมบ่่อยเพื่่�อป้้องกัันเหตุุร้้ายต่่าง ๆ เป็็นต้้น สวป. ควรเรีียนรู้�้ กำ�ำ หนดจุุดสััมพัันธ์์ และต้อ้ งกำ�ำ หนดเวลาให้ส้ ายตรวจมาพบกันั ด้ว้ ย โดยเขียี นไว้ใ้ นแผนการตรวจให้เ้ รียี บร้อ้ ย การที่ต�่ ำำ�รวจสายตรวจ มาพบกัันก็็ต้้องมีีมาตรการตรวจมาพบกัันโดยเขีียนไว้้ในแผนการตรวจให้้เรีียบร้้อย การที่�่ตำำ�รวจสายตรวจ มาพบกัันก็็ต้้องมีีมาตรการการตรวจสอบว่่ามาพบกัันจริิงหรืือไม่่ วิิธีีการหนึ่่�งที่�่ตรวจของสายตรวจที่�่คนมาพบ โดยปฏิิบััติิแลกเปลี่่�ยนเช่น่ เดีียวกัันก็็อาจถืือเป็็นหลัักฐานได้ว้ ่่ามาพบกันั แล้ว้ กรณีนี ี้้ห� ัวั หน้า้ สายตรวจอาจเรียี ก แผนการตรวจของสายตรวจที่ต่� ้อ้ งการมีกี ารสัมั พันั ธ์ก์ ับั สายอื่น�่ ๆ มาตรวจสอบลายเซ็น็ หลังั เขียี นแผนการตรวจ ในระหว่่างตรวจก็็ย่่อมทำ�ำ ได้้ ในการสััมพัันธ์์นี้้�อาจจะเป็็นการสััมพัันธ์์ระหว่่างสายตรวจจัักรยานยนต์์กัับ สายตรวจเดิินเท้า้ หรืือจัักรยานยนต์ก์ ับั รถยนต์์ ก็แ็ ล้้วแต่ส่ ภาพพื้้�นที่่�ของแต่่ละ สน. และในการมารอสัมั พัันธ์น์ ี้้� อาจเกิิดปััญหา เนื่�่องจากสายตรวจที่่�จะมาสััมพัันธ์์นี้้�ติิดราชการ มาตรวจสััมพัันธ์์ไม่่ได้้เช่่นนี้้� สายตรวจ ที่�่ติิดราชการควรแจ้้งให้อ้ ีกี ฝ่่ายทราบหรืือแจ้้งหัวั หน้า้ สายตรวจทราบเพื่่�อจะได้ไ้ ม่ต่ ้้องรอเป็น็ เวลานาน 4.3.3 การควบคุุมสายตรวจและการจููงใจให้้ปฏิบิ ััติิหน้้าที่�ด่ ้้วยระบบคะแนน ระบบคะแนนที่ก�่ ล่า่ วต่อ่ ไปนี้้อ� าจใช้ไ้ ด้เ้ ป็น็ อย่า่ งดีตี ่อ่ เมื่อ่� ผู้ค�้ วบคุมุ การลงคะแนน ลงคะแนนด้้วยความเที่่�ยงธรรม และกระทำ�ำ กัันอย่่างจริิงจััง ทั้้�งนี้้�ขึ้�นอยู่่�กัับความสนใจของหััวหน้้าสายตรวจ และ สวป. เป็็นพิิเศษ ระบบคะแนนนอกจากจะใช้้ควบคุุมการปฏิิบััติิหน้้าที่�่สายตรวจแล้้วยัังใช้้ประโยชน์์ ในการปราบปรามอาชญากรรมได้้อีีกด้้วย ระบบคะแนนนี้้�ถููกสร้้างขึ้ �นด้้วยเป้้าหมาย 2 ประการ อัันเป็็น เป้้าหมายที่ส�่ อดคล้อ้ งกัับนโยบายของกรมตำำ�รวจคืือ 1) เพื่อ�่ เป็น็ การรักั ษาระเบียี บวินิ ัยั ของเจ้า้ หน้า้ ที่ต่� ำำ�รวจสายตรวจและให้ป้ ฏิบิ ัตั ิิ หน้้าที่�อ่ ยู่�ในระเบีียบคำ�ำ สั่่ง� ผู้�้ บังั คับั บัญั ชา 2) เพื่่�อผลในการป้อ้ งกัันปราบปรามอาชญากรรม ตามเป้้าหมายที่�่ 1 เพื่�่อรัักษาระเบีียบวิินััย จะกำำ�หนดคะแนนได้้ 2 ทาง คืือ คะแนนลบและคะแนนบวก สายตรวจผู้ใ�้ ดปฏิบิ ัตั ิติ นอยู่�ในระเบียี บวินิ ัยั ที่ด�่ ีี มีกี ารแต่ง่ กายเรียี บร้อ้ ย รองเท้า้ ขัดั มันั ทำำ�ความสะอาดยานพาหนะให้้สะอาดที่�่สุุด เหล่่านี้้�จะถููกกำ�ำ หนดให้้คะแนนบวกตามความยากง่่ายของ การปฏิิบััติิแก่่ตำำ�รวจผู้�้นั้�น ในทางตรงกัันข้้ามถ้้าตำำ�รวจสายตรวจผู้�้ใดไม่่ปฏิิบััติิตนให้้อยู่�ในระเบีียบวิินััยที่�่ดีี แต่่งกายไม่่เรีียบร้้อย ไม่่ติิดเครื่�่องหมาย รองเท้้าไม่่ขััด ยานพาหนะไม่่ทำ�ำ ความสะอาด ผู้้�นั้�นก็็ได้้รัับคะแนน เป็็นลบ และนอกจากนี้้�ในขณะที่่�ปฏิิบััติิหน้้าที่่� ไม่่ปฏิิบััติิตามแผนการตรวจหรืือมีีข้้อบกพร่่องต่่าง ๆ เช่่น ว.4 นอกเขต หลบนอน ฯลฯ ก็็จะถูกู คะแนนลบเช่น่ กันั ตามเป้้าหมายที่� ่ 2 เพื่�อ่ ให้ผ้ ลในการป้้องกันั ปราบปราม อาชญากรรม ก็็จะกำำ�หนดคะแนนให้้สำำ�หรัับสายตรวจที่�่ทำ�ำ การจัับกุุมคดีีต่่าง ๆ ได้้เป็็นคะแนนบวก ทั้้�งนี้้� จะได้้คะแนนมากน้อ้ ยเพีียงใดย่อ่ มขึ้้�นอยู่่�กับั ความยากง่า่ ยแห่่งคดีีที่�ไ่ ด้้ทำ�ำ การจับั กุมุ เช่่น ลักั ทรัพั ย์์ 5 คะแนน ปล้น้ ทรัพั ย์์ 10 คะแนน พกพาอาวุธุ ปืนื 1 คะแนน เป็น็ ต้น้ ซึ่ง�่ คะแนนเหล่า่ นี้้ต� ้อ้ งได้ร้ ับั การกำ�ำ หนดและประกาศ ให้ส้ ายตรวจรัับทราบโดยทั่่�วกััน คะแนนตามเป้้าหมายที่�่ 1 และ 2 ต้้องมีีการกำำ�หนดไว้แ้ ละประกาศให้้ตำ�ำ รวจ สายตรวจทราบล่ว่ งหน้า้ เพื่อ�่ ว่า่ สายตรวจจะได้ป้ รับั ปรุงุ ตัวั ให้ไ้ ด้ร้ ับั คะแนนมากที่ส�่ ุดุ เท่า่ ที่จ�่ ะทำำ�ได้้ คะแนนดังั กล่า่ ว สามารถใช้้ควบคุุมการปฏิิบััติิงานสายตรวจได้้ กล่่าวคืือสายตรวจพยายามทำ�ำ คะแนนของตนเองให้้เป็็นบวก และเพิ่่�มขึ้้�น ในเวลาเดีียวกัันก็็พยายามไม่่ให้้ติิดลบ เมื่่�อเป็็นเช่่นนี้้�เท่่ากัับเป็็นการรัักษาระเบีียบวิินััยและมีีผล

51 การปราบปรามมากขึ้น� ไปในตัวั คะแนนต่า่ ง ๆ เหล่า่ นี้้ต� ้อ้ งทำำ�สมุดุ บันั ทึกึ เป็น็ คะแนนประจำำ�ไว้เ้ มื่อ่� ครบ 1 เดืือน ก็็มีีการรวมคะแนนทั้้�งบวกและลบ ผู้้ใ� ดได้้รัับคะแนนสููงสุุดลำำ�ดัับที่่� 1, 2, 3 ก็็ควรที่่�จะได้้รัับรางวััลตอบแทน จากผู้้�บัังคัับบััญชา ซึ่่�งเท่่ากัับเป็็นการบำำ�รุุงขวััญและทำำ�ให้้เกิิดกำ�ำ ลัังใจในการปฏิิบััติิหน้้าที่่�ต่่อไป อีีกทั้้�งเป็็น แรงจููงใจให้ก้ ับั ผู้�้อื่น� พยายามทำ�ำ คะแนนให้ส้ ููงเพื่อ่� ได้ร้ ับั รางวัลั บ้า้ ง ในทางตรงกันั ข้า้ มผู้ท้� ี่ไ่� ด้ร้ ับั คะแนนต่ำ�ำ�ที่ส�่ ุดุ 3 คน ผู้้�บังั คับั บัญั ชาควรพิิจารณาปรัับปรุุงและกระตุ้้�นให้้ปฏิบิ ัตั ิงิ านให้ด้ ีีขึ้�นในเดืือนต่่อไป การปฏิบิ ัตั ิิภายหลังั ออกตรวจ สวป. หรืือ รอง ผกก.ป. ซึ่่�งถืือว่า่ เป็น็ ผู้�้บริหิ ารงานสายตรวจ จะต้้องดำำ�เนิินการดัังนี้้� 1. ตรวจสอบ - ตรวจสอบรายงานต่า่ ง ๆ ของหัวั หน้า้ สายตรวจและสายตรวจ - ตรวจสอบรายงานการตรวจสััมพันั ธ์์ - ตรวจสอบการตั้้ง� จุดุ ตรวจค้น้ - ตรวจสอบการตรวจจุดุ ตู้้ย� ามต่า่ ง ๆ - ตรวจสอบการปฏิิบัตั ิติ ามแผนการตรวจของสายตรวจ - ตรวจสอบดููแลยานพาหนะ เครื่อ�่ งมืือสื่�อ่ สาร อาวุธุ ยุทุ โธปกรณ์์ต่่าง ๆ ให้ม้ ีปี ระสิิทธิิภาพ ที่�ใ่ ช้ง้ านได้้ 2. รวบรวมข้้อมููลในการวางแผน ข้อ้ มููลต่่าง ๆ นัับว่า่ เป็น็ ปััจจัยั สำ�ำ คัญั ในกระบวนการวางแผน ฉะนั้้น� ผู้้บ� ริิหารงานสายตรวจจำ�ำ เป็็นจะต้อ้ งพยายามเก็็บรวบรวมข้อ้ มููลให้ไ้ ด้้มากที่�ส่ ุุดซึ่�ง่ อาจได้้จาก 2.1 ข้้อมููลข่่าวสารโดยตรง ได้้แก่่ ข้้อมููลข่่าวสารที่่�ได้้รัับแจ้้งโดยตรงจากสื่�่อหรืือแหล่่ง ข้้อมููลตรง เช่่น ข้้อมููลที่�่ได้้รัับการร้้องเรีียนจากประชาชนทั้้�งจากทางโทรศััพท์์ จดหมายหรืือมาร้้องเรีียนกัับ เจ้้าหน้้าที่�่ด้้วยตนเอง ข้้อมููลที่�่ได้้จากการเยี่�ยมเยีียนจากประชาชน ข้้อมููลที่�่ได้้รัับจากการสอบสวนผู้�้ ต้้องหา หรืือผู้้�ต้อ้ งสงสัยั ฯลฯ 2.2 ข้้อมููลข่่าวสารโดยอ้้อม เช่่น ข้้อมููลที่่�ลงตีีพิิมพ์์ทางหนัังสืือพิิมพ์์ วิิทยุุกระจายเสีียง ข่า่ วสารแลกเปลี่่ย� นระหว่า่ งท้อ้ งที่่� ฯลฯ 2.3 ข้้อมููลการสำำ�รวจพื้น้� ที่�่ล่อ่ แหลมต่อ่ การเกิิดอาชญากรรม 3. ประเมินิ ผลการปฏิิบััติิ - ประเมิินผลการปฏิิบััติติ ามแผน และผลงานที่่ไ� ด้ร้ ัับ - ประเมิินผลการปฏิิบััติิภารกิจิ ต่่าง ๆ ในขณะออกตรวจ - ประเมิินตััวตำำ�รวจสายตรวจผู้้�ปฏิบิ ัตั ิิ - อุปุ กรณ์์ เครื่อ่� งมืือ เครื่่�องใช้้ต่า่ ง ๆ การประเมินิ ผล นับั ว่า่ เป็น็ เครื่อ�่ งมืือสำำ�คัญั ของนักั บริหิ าร ที่จ�่ ะเป็น็ ตัวั วัดั ความสำ�ำ เร็จ็ ของงาน และช่่วยให้้ผู้�้บริิหารใช้้บุุคคลให้้เหมาะสมกัับความรู้�้ ความสามารถเหมาะกัับงาน (Put the right man on the right job) ประหยััด บรรเทาความเสียี หายและก่อ่ ให้้เกิิดขวััญและกำ�ำ ลังั ใจในการปฏิิบัตั ิิงาน การติดิ ตาม และประเมิินผล มีเี ทคนิิคและวิิชาการหลายประการ ขึ้้น� อยู่่�กัับลัักษณะรููปแบบขององค์์กร และลักั ษณะงาน

52 การบริิหารงานสายตรวจระดัับ สน./สภ. สามารถประเมิินผลความสำ�ำ เร็จ็ โดยประเมินิ ผล การปฏิิบัตั ิไิ ด้้จาก 1) สถิิติิทางคดีีอาญาต่า่ ง ๆ อััตราการเกิิดของคดีีอาญาต่่าง ๆ เป็็นข้้อมููลที่่�บริิหารงานสายตรวจสามารถนำ�ำ มา ประเมิินผลการปฏิิบััติิโดยการรวบรวมจากการรัับคำ�ำ ร้้องทุุกข์์ของพนัักงานสอบสวน ซึ่�่งเรีียกข้้อมููลประเภทนี้้� ว่่า “police report” และผู้�้บริิหารจะต้้องคำำ�นึึงถึึงอาชญากรรมที่่�เกิิดขึ้�นโดยตำ�ำ รวจไม่่รู้�้เพราะไม่่มีี ผู้้�มาแจ้้งความด้้วยเหตุุผลหลายประการซึ่่ง� เรีียกข้อ้ มููลประเภทนี้้ว� ่่า “dark figure” เช่น่ - อััตราคดีเี กิิด ที่่�ผู้้�เสีียหายไม่่ยอมแจ้ง้ ความเนื่�่องจากได้ร้ ัับความอับั อาย - อััตราคดีเี กิดิ ที่่�มีกี ารประนีปี ระนอมยอมความ - อััตราคดีเี กิดิ ที่่พ� นักั งานสอบสวนมิไิ ด้้รัับคำำ�ร้้องทุกุ ข์์ ฯลฯ รวบรวมข้อ้ มููลเหล่า่ นี้้ม� าทำ�ำ การวิเิ คราะห์์ แล้ว้ ทำำ�การเปรียี บเทียี บตามกลุ่่�มประเภทคดีี การเพิ่่�ม-ลดของคดีี อััตราร้้อยละต่่าง ๆ ด้้วยกรรมวิิธีีทางสถิิติิเพื่่�อให้้ทราบถึึงสถานภาพอาชญากรรม ในเขตพื้้น� ที่ร่� ับั ผิดิ ชอบว่า่ หน่ว่ ยสามารถดำ�ำ เนินิ การให้บ้ รรลุเุ ป้า้ หมายได้ห้ รืือไม่่ การวิเิ คราะห์เ์ ปรียี บเทียี บจะต้อ้ ง ดำ�ำ เนิินการให้้ทันั สมัยั ทัันต่่อเหตุุการณ์์อยู่�เสมอ อาจแบ่ง่ ช่่วงเวลาได้ด้ ัังนี้้� (1) การเปรีียบเทีียบด้้วยช่ว่ งเวลาต่อ่ เนื่่อ� ง เป็น็ การเปรียี บเทียี บในลักั ษณะสัปั ดาห์์ ต่อ่ สััปดาห์์ ในเดืือนและปีเี ดียี วกััน หรืือเดืือนต่อ่ เดืือน หรืือไตรมาสต่อ่ ไตรมาสในปีีเดีียวกันั เช่่น ช่ว่ งวัันที่�่ 1-7 มี.ี ค. 61 กับั ช่ว่ งวันั ที่่� 8-14 มีี.ค. 61 หรืือเดืือน มีี.ค. 61 กับั เดืือน เม.ย. 61 เป็น็ ต้น้ (2) การเปรีียบเทีียบด้้วยช่ว่ งเวลาไม่ต่ ่อ่ เนื่่อ� ง เป็น็ การเปรียี บเทียี บในลักั ษณะสัปั ดาห์์ เดีียวกััน ต่่างเดืือนในปีีเดียี วกััน หรืือเดืือนเดียี วกันั แต่่ต่่างปีี เช่่น ช่่วงวัันที่่� 1-7 มีี.ค. 60 กับั ช่ว่ งวัันที่�่ 1-7 มีี.ค. 61 หรืือ ช่ว่ งเดืือน 1-7 มี.ี ค. 60 กัับช่่วงเดืือน 1-7 มีี.ค. 61 การเปรียี บเทียี บสถิติ ิิอััตราการเกิดิ ทำ�ำ ให้ผ้ ู้�บ้ ริหิ ารทราบถึงึ ความเหมาะสมของแผนว่า่ ควรจะได้้รับั การเปลี่่ย� นแผนหรืือดำ�ำ เนิินการตามแผนต่อ่ ไป อย่่างไรก็็ตามในการเปรีียบเทีียบเกี่�ยวกัับช่่วงเวลา ผู้้�บริิหารต้้องคำ�ำ นึึงถึึงปััจจััย หรืือตััวแปรอื่�่น ๆ ที่่�อาจส่่งผลกระทบต่่อการเพิ่่�ม-ลดสถิิติิด้้วย เช่่น ภาวะน้ำ�ำ�ท่่วมในแต่่ละปีี หรืือภาวะ ฤดููกาลต่่าง ๆ เช่น่ ฤดููฝนกัับหนาว เป็็นต้น้ 2) การปฏิิบัตั ิขิ องเจ้้าหน้้าที่่ส� ายตรวจ ผู้�้บริิหารงานสายตรวจต้้องวางหลัักเกณฑ์์และกำำ�หนดองค์์ประกอบของการปฏิิบััติิ ในการประเมิินให้้เป็็นไปแนวทางเดีียวกัันอย่่างมีีมาตรฐานและด้้วยความเป็็นธรรม การประเมิินควรกระทำำ� ในรููปของคณะกรรมการ การประเมินิ อาจเจาะลึกึ เข้า้ ไปสู่่�การปฏิบิ ัตั ิเิ กี่ย� วข้อ้ งกับั งานสายตรวจโดยอาจแบ่ง่ ตาม ประเภทของงาน ได้้ดัังนี้้� (1) ประเภทงานหลักั ได้แ้ ก่่ งานประจำำ�ที่ไ�่ ด้ร้ ับั มอบหมาย โดยพิจิ ารณาถึงึ การปฏิบิ ัตั ิงิ าน ของเจ้า้ หน้า้ ที่ต�่ ำำ�รวจสายตรวจผู้ถ�้ ูกู ประเมินิ ว่า่ ทำำ�การปฏิบิ ัตั ิกิ ่อ่ นออกตรวจ การปฏิบิ ัตั ิขิ ณะตรวจ และการปฏิบิ ัตั ิิ หลัังออกตรวจนั้้�น มีีความถููกต้อ้ งตามที่่ไ� ด้้กำ�ำ หนดหรืือได้้สั่�งการไว้ห้ รืือไม่เ่ พีียงใด

53 (2) ประเภทงานรอง ได้แ้ ก่่ ก. งานบริกิ ารและให้ค้ วามช่ว่ ยเหลืือประชาชน โดยพิจิ ารณาถึงึ ความรวดเร็ว็ ความกระตืือรืือร้น้ ความเอาใจใส่ใ่ นการเดินิ ทางไปยังั ที่เ่� กิดิ เหตุทุ ั้้ง� ที่ไ่� ด้ร้ ับั แจ้ง้ ข่า่ วสารทางวิทิ ยุ ุ หรืือผู้ใ�้ ห้ข้ ่า่ วอื่น่� ๆ การเข้้าไปบริิการหรืือช่่วยเหลืือประชาชนขณะออกตรวจ การให้้บริิการ หรืือระงัับเหตุุอื่่�น ๆ ที่่�เกิิดผลดีีต่่อ ส่่วนรวม เช่่น แก้ไ้ ขรถยนต์ท์ ี่�่เครื่่อ� งยนต์์เสียี การดำ�ำ เนินิ การกรณีสี ัตั ว์์ร้้ายเข้้าบ้้าน ฯลฯ ข. ผลการป้้องกัันการปราบปราม งานสายตรวจในปััจจุุบัันได้้ให้้ความสำ�ำ คััญ ในการป้อ้ งกันั มากกว่า่ การปราบปราม การประเมินิ ผลจึงึ ต้อ้ งกระทำำ�ควบคู่่�กันั ไป โดยมุ่�งเน้น้ การปฏิบิ ัตั ิทิ ี่เ�่ กี่ย� วกับั การดำ�ำ เนิินการด้้วยปฏิิภาณไหวพริิบ ความอดทน ความกล้้าหาญ การเสี่�ยงอัันตรายต่่อการเข้้าป้้องกัันระงัับ และบรรเทาเหตุุการณ์์ หรืือสถานการณ์์ที่่�จะก่่อให้้เกิิดอาชญากรรมเป็็นคะแนนหลััก และนำ�ำ คะแนน ผลการจับั กุุมตามความหนัักเบาของข้อ้ หาเป็็นคะแนนสนัับสนุุน ค. ความประพฤติิและการปฏิิบััติิโดยทั่่�วไป ได้้แก่่ การประเมิินเกี่�ยวกัับ ความประพฤติ ิ บุคุ ลิกิ ภาพ ความรับั ผิดิ ชอบงานในหน้า้ ที่ �่ มนุษุ ยสัมั พันั ธ์์ ภาวะผู้�้ นำ�ำ ความเสียี สละ ความสามารถ ในการเรีียนรู้�้ การพััฒนางาน ความซื่�่อสััตย์์ สุจุ ริิต คุุณธรรม ตลอดจนความไว้ว้ างใจในการปฏิบิ ัตั ิิงาน การประเมิินการปฏิบิ ััติิของสายตรวจ ควรกระทำ�ำ ด้้วยระบบการให้้คะแนนตาม แบบฟอร์ม์ โดยกำ�ำ หนดเป็น็ ลักั ษณะของการปฏิบิ ัตั ิใิ นภาพรวมให้ค้ รอบคลุมุ ได้อ้ ย่า่ งละเอียี ดทั้้ง� ด้า้ นความประพฤติิ และการปฏิิบััติโิ ดยทั่่�วไป และมีีการจัดั กลุ่่�มการประเมินิ โดยอาจแบ่่งประเภท ดีี 1 30% ดีี 2 60% และ ดี ี 3 100% ตามแนวทางการประเมิินของ บช. เป็น็ ต้น้ กรรมการทุกุ คนจะต้อ้ งลงลายมืือชื่อ่� รัับรองเอกสาร การประเมิิน และการจัดั กลุ่่�ม การย้้อนกลับั เพื่่อ� ปรับั ข้้อมููล (FEEDBACK) เมื่�่อดำำ�เนิินการตามขั้้�นตอนต่่าง ๆ ของการติิดตามและการประเมิินผลการปฏิิบััติิ ทั้้�งส่่วนอััตรา การเพิ่่�มหรืือลดของสถิิติิคดีีอาญาประเภทต่่าง ๆ ที่�่ได้้รัับการวิิเคราะห์์เปรีียบเทีียบในช่่วงเวลาที่�่กำ�ำ หนด และด้้านการปฏิิบััติิงานของเจ้้าหน้้าที่�่ตำำ�รวจเสร็็จสิ้ �นเป็็นที่่�เรีียบร้้อยแล้้ว ผู้�้บริิหารงานสายตรวจก็็ทราบได้้ว่่า ผลของการปฏิบิ ััติิทั้้�งปวงจากการที่่�ได้้ดำ�ำ เนิินการตามกระบวนการบริิหาร บรรลุุความสำำ�เร็็จตามวััตถุุประสงค์์ หรืือไม่่ เพีียงใด และพิิจารณาถึึงรายละเอีียดข้้อมููลข่่าวสารต่่าง ๆ ที่�ไ่ ด้้ประมวลไว้้ในการประเมินิ ผล ก็ท็ ราบถึึง ปัญั หาอุปุ สรรคและข้อ้ บกพร่อ่ งต่า่ ง ๆ ที่เ�่ กิดิ ขึ้�น แล้ว้ นำำ�มาทำำ�การวินิ ิจิ ฉัยั และวิเิ คราะห์ห์ าแนวทางแก้ไ้ ขปัญั หา ปรัับปรุุง เปลี่่ย� นแปลง ด้้วยวิจิ ารณญาณ เพื่่อ� วางแผนปฏิิบัตั ิใิ หม่ใ่ นการดำำ�เนินิ งานต่่อไป ผลของการวิิจัยั และวิิเคราะห์์ข้อ้ มููลปััญหา อุปุ สรรคต่า่ ง ๆ จากการติิดตามประเมินิ ผลนี้้� เราอาจ เรียี กว่า่ “การย้อ้ นกลับั เพื่�่อปรับั ข้้อมููล” หรืือ “การย้้อนกลับั ปรับั เพื่่อ� แผน”

54

55 บทที่�่ ๓ ตู้�ย้ าม จุดุ รัับแจ้้งเหตุุ จุุดสกััดจับั และการตั้้ง� จุดุ ตรวจค้้น วััตถุปุ ระสงค์์การเรีียนรู้ป้� ระจำำ�บท ๑. เพื่อ่� ให้น้ ักั เรียี นนายสิบิ ตำ�ำ รวจมีคี วามรู้เ้� กี่ย� วกับั ตู้ย�้ าม จุดุ รับั แจ้ง้ เหตุ ุ จุดุ สกัดั จับั และการตั้้ง� จุดุ ตรวจค้้น ๒. เพื่�่อให้้นัักเรีียนนายสิิบตำ�ำ รวจมีีความเข้้าใจเกี่�ยวกัับตู้�้ยาม จุุดรัับแจ้้งเหตุุ จุุดสกััดจัับ และ การตั้้ง� จุุดตรวจค้้น ๓. เพื่�่อให้้นัักเรีียนนายสิิบตำ�ำ รวจนำ�ำ ความรู้�้ไปปฏิิบััติิใช้้ได้้ถููกต้้อง บรรลุุวััตถุุประสงค์์ของทาง ราชการ ส่ว่ นนำำ� การปฏิิบััติิงานในหน้้าที่�่ของตำำ�รวจสายตรวจ จะปฏิิบััติิหน้้าที่่�ให้้ได้้ผลดีีนั้้�นในเบื้้�องต้้นจะต้้องมีี ความรู้�ค้ วามเข้า้ ใจเกี่ย� วกับั การป้้องกัันอาชญากรรมในเรื่�อ่ งของ ตู้�ย้ าม จุุดรัับแจ้้งเหตุ ุ จุดุ สกััดจับั และการตั้้�ง จุุดตรวจค้้น การทำำ�งานจึงึ จะมีีประสิทิ ธิิภาพ สามารถประยุกุ ต์์หรืือบููรณาการให้เ้ หมาะสมกัับการปฏิบิ ัตั ิิแต่ล่ ะ สภาพพื้้น� ที่�่ เพื่อ่� ให้้ทัันต่่อเหตุุการณ์์ ตู้�้ยาม จุดุ รับั แจ้้งเหตุุ จุุดสกัดั จับั และการตั้้�งจุดุ ตรวจค้้น ตู้้�ยาม จุุดรัับแจ้้งเหตุุ จุุดสกััดจัับ เป็็นวิิธีีการหนึ่่�งที่่�ตำ�ำ รวจสายตรวจนำ�ำ มาใช้้เพื่่�อป้้องกัันและ ปราบปรามอาชญากรรม นอกจากนี้้ย� ังั เป็น็ การให้บ้ ริกิ ารประชาชนที่อ่� ยู่่�ห่า่ งไกลจากสถานีตี ำำ�รวจด้ว้ ย การพัฒั นา ตู้�้ยามตำ�ำ รวจเกิิดจากเมื่�่อประมาณปีี พ.ศ. 2534 มีีข้้าราชการตำ�ำ รวจในสัังกััดกองบััญชาการตำำ�รวจนครบาล ไปดููงานด้า้ นตำำ�รวจที่ป่� ระเทศญี่่ป� ุ่่�น เมื่อ่� กลับั มาได้น้ ำำ�เอาหลักั การโคบังั (KOBAN) ตู้ย�้ ามตำำ�รวจญี่่ป� ุ่่�น มาเป็น็ แบบ ในการพััฒนาตู้้�ยามตำ�ำ รวจเป็็นสถานีีตำำ�รวจชุุมชน (Community Police Box Compo) เช่่น สถานีีตำ�ำ รวจ ชุุมชนสยามสแควร์์ สถานีีตำำ�รวจชุมุ ชนภาวนา เป็็นต้น้ ตู้้�ยาม การตั้้�งตู้้�ยามนั้้�นจะพิิจารณาตามความจำ�ำ เป็็นตามความเหมาะสมของแต่่ละท้้องที่�่ โดยปกติิแล้้ว ตู้�ย้ ามควรจะตั้ง� อยู่�ในบริเิ วณที่่�มีคี นพลุุกพล่า่ น เช่่น ตลาดสด สถานีีขนส่่ง หรืือตามหมู่่�บ้้านจััดสรรขนาดใหญ่่ โดยจััดเจ้้าหน้้าที่�่ประจำ�ำ ตู้�้ยามปฏิิบััติิงานเป็็นผลััดตลอด 24 ชั่่�วโมง โดยปกติิแล้้วควรจะมีีเจ้้าหน้้าที่�่ประจำำ� ตู้�้ยามผลััดละ 2 คนเป็็นอย่่างน้้อย เพื่�่อช่่วยกัันรัักษาความปลอดภััย และอยู่่�ประจำ�ำ ตู้้�ขณะอีีกคนหนึ่่�งออกไป ระงัับเหตุุ แต่่ปััจจุุบัันสถานีีตำำ�รวจแต่่ละแห่่งมัักจะประสบปััญหาด้้านกำ�ำ ลัังพลจึึงทำ�ำ ให้้ไม่่สามารถจััดกำำ�ลััง เจ้า้ หน้้าที่ไ�่ ปประจำำ�ครบผลััดละ 2 คนได้้ ส่่วนใหญ่ม่ ัักจะจััดเจ้า้ หน้้าที่เ�่ พียี ง 1 คน ปฏิิบััติิหน้้าที่�ย่ ามตู้�้ ลัักษณะโดยทั่่�วไปของตู้้ย� ามตำ�ำ รวจ 1. ตู้�้ยามตำ�ำ รวจควรจะตั้�งตามย่่านชุุมชนที่�่มีีคนพลุุกพล่่านหรืือเป็็นแหล่่งที่่�เกิิดอาชญากรรม อยู่�เสมอ ทั้้�งนี้้�เพื่�่อป้้องกัันเหตุุเนื่�่องจากคนที่�่คิิดจะกระทำำ�ผิิดย่่อมไม่่อยากกระทำ�ำ ผิิดในบริิเวณที่่�มีีตู้้�ยามตำำ�รวจ

56 ตั้ง� อยู่�เป็็นแน่ ่ นอกจากนี้้ต� ู้้�ยามตำ�ำ รวจยังั มีผี ลทำ�ำ ให้ป้ ระชาชนสัญั จรผ่า่ นไปมาหรืืออาศัยั อยู่�ใกล้ต้ ู้้�ยามรู้�้ สึึกอุ่่�นใจ เมื่อ�่ เกิดิ เหตุคุ วามไม่ส่ งบขึ้น� ประชาชนรีบี มาแจ้ง้ ที่ต่� ู้ย้� ามตำำ�รวจเพราะความรู้้�สึกึ เคยชินิ ฝังั ใจว่า่ มีตี ำำ�รวจอยู่�ใกล้้ ๆ ฉะนั้้น� สถานที่�ต่ ู้ย�้ ามจะรีบี มาแจ้ง้ ที่่�ตู้ย้� ามต้อ้ งเห็น็ ได้ช้ ัดั เข้า้ ออกได้ส้ ะดวก การดููแลความเป็น็ ระเบียี บเรียี บร้อ้ ย และการรัักษาความสะอาดของตู้�้ยามจะมีีผลทำำ�ให้้เกิิดความรู้�้ สึึกน่่าเกรงขามสำำ�หรัับคนร้้าย ประชาชนที่่�ผ่่าน ไปมารู้�้ สึกึ ศรัทั ธาเชื่�่อถืือตำ�ำ รวจ ห้้องน้ำ�ำ� ห้้องส้้วมต้้องสะอาด สามารถที่่จ� ะให้บ้ ริิการแก่ป่ ระชาชนผู้�้ มาใช้้ได้้ 2. ตำำ�รวจประจำ�ำ ตู้้�ยามต้้องแต่่งกายเรีียบร้้อยมองดููน่่าเชื่่�อถืือ นอกจากนี้้ย� ัังต้้องเป็็นผู้้�มีีอััธยาศััย ไมตรีีและมนุุษย์์สััมพัันธ์์ที่�่ดีี ออกเยี่�ยมพบปะผููกมิิตรกัับประชาชนในชุุมชนเป็็นการสร้้างความคุ้้�นเคย ตำ�ำ รวจ ประจำำ�ตู้�้ยามต้้องมีีความพร้้อมที่�่จะให้้บริิการช่่วยเหลืือเมื่่�อประชาชนร้้องขอ นอกจากนี้้�ตำำ�รวจประจำำ�ตู้�้ยาม ยังั ต้อ้ งเป็็นผู้้ม� ีปี ฏิภิ าณไหวพริิบดีีอีกี ด้้วย 3. อุุปกรณ์์ประจำำ�ตู้้�ยาม อุุปกรณ์์การสื่�่อสารถืือเป็็นสิ่่�งสำำ�คััญที่�่สุุดที่�่เจ้้าหน้้าที่่�ประจำ�ำ ตู้้�สามารถ จะใช้้ติดิ ต่อ่ กับั สถานีตี ำ�ำ รวจได้อ้ ย่า่ งมีปี ระสิทิ ธิภิ าพ นอกจากนี้้ค� วรมีแี ผนที่�ต่ั้ง� บ้า้ นเรืือน ร้า้ นค้า้ ในบริเิ วณชุมุ ชน ดังั กล่า่ วเพราะคนที่ม่� ีปี ัญั หาในการเดินิ ทางตามหาญาติมิ ิติ รจะมาสอบถามที่ต่� ู้ย�้ ามอยู่�เสมอ รวมทั้้ง� รถเมล์ท์ ี่ผ่� ่า่ น บริิเวณใกล้้เคียี งตู้้ย� ามที่่�ใดบ้้าง ควรมีขี ้้อมููลเก็็บไว้้ที่ต�่ ู้�้ยาม การเปลี่่�ยนแปลงสถานที่่�ตั้�งตู้้�ยามควรกระทำำ�เมื่�่อสภาพของชุุมชนเปลี่่�ยนไป เช่่น การย้้ายตลาด การเคลื่อ่� นย้า้ ยแหล่ง่ ชุมุ ชน เป็น็ ต้น้ การก่อ่ สร้า้ งตู้ย�้ ามของกรมตำำ�รวจมีแี บบแปลนมาตรฐานอยู่�แต่ไ่ ม่ค่ ่อ่ ยเคร่ง่ ครัดั เนื่่อ� งจากส่่วนใหญ่่การก่่อสร้า้ งตู้�ย้ ามจะได้้รัับการบริจิ าค ประชาชนเป็็นผู้�้ ดำำ�เนินิ การแล้้วมอบให้ท้ างราชการ จุุดรัับแจ้้งเหตุุ โดยปกติิจุดุ แจ้้งเหตุุจะอยู่�ที่เ่� ดียี วกัับตู้�ย้ าม เว้น้ แต่่บางกรณีที ี่ม�่ ีีเหตุุการณ์พ์ ิเิ ศษ เช่่น งานเทศกาล งานวััด งานเฉลิิมฉลองต่่าง ๆ หรืือเมื่อ่� ประชาชนในการรัับแจ้ง้ ข่่าวสาร กองรัักษาการณ์ม์ ักั จะตั้ง� เป็็นครั้�งคราว การรับั แจ้ง้ เหตุแุ ต่ล่ ะครั้ง� ก่อ่ นออกปฏิบิ ัตั ิิ เจ้า้ หน้า้ ที่ผ�่ ู้้�รับั แจ้ง้ ให้เ้ พื่อ�่ นตำ�ำ รวจที่ป�่ ฏิบิ ััติงิ านในผลัดั ได้ท้ ราบเพื่อ่� จะ ได้ต้ ิดิ ตามไปช่่วยรัักษาความปลอดภััยและเป็็นพยานเมื่่อ� มีีเหตุกุ ารณ์์เกิดิ ขึ้น� การรับั แจ้ง้ เหตุตุ ้อ้ งกระทำ�ำ ด้ว้ ยความกระตืือรืือร้น้ แต่ไ่ ม่ใ่ ช่ล่ นลานและกรณีที ี่ม�่ ีเี หตุเุ กิดิ ขึ้น� คนร้า้ ย กำ�ำ ลังั หลบหนี ี ผู้�้ รับั แจ้้งต้อ้ งสอบถามทะเบีียนยานพาหนะ หรืือตำำ�หนิริ ููปพรรณเพื่�่อแจ้้งสกัดั จัับให้เ้ ร็็วที่่�สุุดเท่า่ ที่�่ จะทำำ�ได้้ กรณีกี ารแจ้ง้ เหตุขุ องประชาชนที่เ�่ ป็น็ เรื่อ�่ งเล็ก็ น้อ้ ยต้อ้ งไปแจ้ง้ ที่ส�่ ถานีตี ำำ�รวจ เช่น่ แจ้ง้ เอกสารหาย แจ้้งยัักยอก ฉ้้อโกง ตำ�ำ รวจที่่�รัับแจ้้งควรแนะนำ�ำ เรื่่�องการนำำ�หลัักฐานติิดตััวไป เช่่น บััตรประจำำ�ตััวประชาชน เอกสารสัญั ญาที่จ่� ะประกอบเรื่อ�่ งราวเมื่อ�่ แจ้ง้ กับั พนักั งานสอบสวน ส่ว่ นเหตุกุ ารณ์ท์ ี่เ�่ ป็น็ เรื่อ�่ งร้า้ ยแรง เช่น่ มีกี าร ทำ�ำ ร้้ายได้้รัับบาดเจ็บ็ การลัักทรััพย์ ์ ปล้้นทรััพย์์ แม้้ว่า่ เจ้้าหน้า้ ที่ผ�่ ู้�้ รับั แจ้้งจะไม่ม่ ีีหน้า้ ที่โ�่ ดยตรงในการสอบสวน แต่่การอำำ�นวยความสะดวกติิดต่่อแจ้้งพนัักงานสอบสวน การแจ้้งบริิการติิดต่่อหรืือส่่งคนเจ็็บไปโรงพยาบาล ก็็ถืือว่่าเป็น็ หน้้าที่�ป่ ระจำำ�จุุดรับั แจ้ง้ เหตุุด้ว้ ย

57 จุุดสกัดั จัับ จุดุ สกัดั จับั โดยทั่่ว� ไปจะตั้ง� ตามถนนใหญ่ห่ รืือปากซอยทะลุไุ ด้ ้ หรืือจุดุ เชื่อ�่ มต่อ่ พื้้�นที่เ�่ ขตรับั ผิดิ ชอบ ซึ่ง�่ มักั จะเป็น็ เส้น้ ทางหลบหนีขี องคนร้า้ ย เจ้า้ หน้า้ ที่ป�่ ระจำ�ำ จุดุ สกัดั ต้อ้ งมีวี ิทิ ยุรุ ับั ส่ง่ มียี านพาหนะที่ม่� ีปี ระสิทิ ธิภิ าพ พร้อ้ มที่จ�่ ะออกปฏิบิ ััติงิ านได้ท้ ันั ทีี การจอดรถต้อ้ งหันั หัวั รถออกนอกถนนเมื่อ่� ได้ร้ ับั แจ้ง้ ว่า่ คนร้า้ ยกำำ�ลังั หลบหนีี ตำำ�รวจที่ไ�่ ด้ร้ ับั แจ้ง้ จะต้อ้ งกระตืือรืือร้น้ ออกไปสังั เกตกรณีดี ููยานพาหนะและบุคุ คลตามตำ�ำ หนิริ ููปพรรณที่�ร่ ับั แจ้ง้ นอกจากนี้้ย� ัังต้้องมีีจินิ ตนาการที่่�ดีีว่า่ คนร้า้ ยน่่าจะหลบหนีไี ปได้้อย่า่ งไร เช่่น เปลี่่�ยนยานพาหนะ เป็น็ ต้น้ จุดุ ประสงค์ข์ องการตั้้ง� จุดุ สกัดั จับั นั้้น� ไม่ใ่ ช่แ่ ต่เ่ ฉพาะเป็น็ การคอยเพื่อ�่ รับั แจ้ง้ ว่า่ มีเี หตุุ แท้ท้ ี่จ�่ ริงิ ยังั ต้อ้ ง สังั เกตการณ์์ผู้้�คนและยานพาหนะผิิดปกติทิ ี่่ผ� ่่านไปมาด้้วย เช่น่ คนเดินิ ผ่่านมีรี ่่องรอยการต่อ่ สู้�้ มีีแผลบาดเจ็็บ หรืือยานพาหนะ เวลา ทิิศทาง ที่�ผ่ ่า่ นจุุดสกัดั เนื่�่องจากปัญั หาด้า้ นงบประมาณและกำำ�ลัังพลที่่�ค่่อนข้้างจำ�ำ กัดั ทำ�ำ ให้้มักั จะมีกี ารรวมตู้�ย้ าม จุดุ รัับ แจ้้งเหตุุ และจุดุ สกััดจับั ไว้้ที่เ�่ ดีียวกััน ในปัจั จุุบัันมีีการดััดแปลงเอารถตู้�เ้ ป็็นตู้้�ยามเคลื่่อ� นที่�ม่ าใช้ใ้ นพื้้น� ที่�่ต่า่ ง ๆ ถืือเป็็นการพััฒนารููปแบบให้้เหมาะสมกัับแต่่ละพื้้�นที่่�ในการป้้องกัันและปราบปราม ที่�่ผ่่านมาทั้้�งตู้�้ยาม จุุดรัับ แจ้ง้ เหตุุ จุุดสกัดั จัับ ถืือว่่าได้้ผลดีี จึึงพอสรุุปได้้ว่่า ตู้ย�้ าม จุุดรับั แจ้้งเหตุ ุ จุุดสกััดจัับ ควรตั้้�งอยู่�ในทำ�ำ เลที่�่เหมาะสม สามารถมองเห็น็ ได้้เด่่นชััดในเวลากลางคืืน ควรติิดตั้�งไฟหรืือสััญญาณไฟวัับวาบจะมีีผลในการป้้องกัันอาชญากรรมในด้้าน การปราบปราม เป็็นจุุดรัับข้้อมููลข่่าวสารที่�่รวดเร็็วเพราะอยู่�ในพื้้�นที่�่พร้้อมปฏิิบััติิงานได้้ทัันทีีทัันใด หััวใจ ของจุุดรัับแจ้้งเหตุุและจุุดสกััดจัับคืือ บุุคลากรสายตรวจที่�่มีีคุุณภาพ อุุปกรณ์์สื่่�อสารที่�่มีีประสิิทธิิภาพ พร้้อมจะรับั ข่า่ วสาร แพร่่ข่่าวสาร กรณีีที่่ผ� ู้�้ ปฏิบิ ัตั ิิหน้้าที่�ส่ ายตรวจตามปกติเิ มื่�่อมีเี หตุุเกิดิ ขึ้�น ผู้�้ ปฏิบิ ัตั ิทิ ี่ช่� ำำ�นาญ พื้้น� ที่ค�่ าดการณ์์ว่า่ คนร้้ายจะผ่่านทางใดที่่ไ� ม่่มีจี ุดุ สกัดั อยู่� อาจตั้ง� จุดุ สกััดจับั โดยพลัันก็ไ็ ด้้ 1. ยุทุ ธวิิธีีการตั้้�งจุดุ ตรวจ 1.1 จุุดตรวจ หมายถึึง สถานที่่�ที่�่เจ้้าพนัักงานตำ�ำ รวจออกปฏิิบััติิหน้้าที่�่ตรวจค้้น เพื่�่อจัับกุุม ผู้ก�้ ระทำ�ำ ความผิิดในเขตทางเดิินรถ หรืือทางหลวงในกรณีีปกติิเป็น็ การชั่่�วคราว โดยมีกี ำำ�หนดระยะเวลาเท่า่ ที่่�มีี ความจำำ�เป็น็ อย่า่ งยิ่ง� ในการปฏิบิ ัตั ิิหน้า้ ที่่ด� ังั กล่า่ ว แต่ต่ ้อ้ งไม่เ่ กินิ 24 ชั่่ว� โมง และเมื่อ่� เสร็จ็ สิ้�นภารกิจิ แล้ว้ จะต้อ้ ง ยุบุ เลิกิ จุุดตรวจดัังกล่า่ วทัันทีี 1.2 จุดุ สกัดั หมายถึงึ สถานที่ท่� ี่เ่� จ้า้ พนักั งานตำ�ำ รวจออกปฏิบิ ัตั ิหิ น้า้ ที่ต่� รวจค้น้ เพื่อ�่ จับั กุมุ ผู้ก้� ระทำ�ำ ความผิดิ ในเขตทางเดินิ รถหรืือทางหลวง ในกรณีที ี่ม่� ีเี หตุกุ ารณ์ฉ์ ุกุ เฉินิ หรืือจำำ�เป็น็ เร่ง่ ด่ว่ นเกิดิ ขึ้น� เป็น็ การชั่่ว� คราว และจะต้้องยุบุ เลิิกเมื่อ�่ เสร็จ็ สิ้น� ภารกิิจดังั กล่า่ ว 1.3 ด่่านตรวจ หมายถึึง สถานที่่�ทำำ�การที่่�เจ้้าพนัักงานตำ�ำ รวจออกปฏิบิ ััติิหน้้าที่่�ในการตรวจค้้น เพื่�่อจัับกุมุ ผู้้�กระทำ�ำ ความผิิดในเขตทางเดิินรถ (ความหมายตาม พ.ร.บ.จราจรทางบก พ.ศ. 2535) โดยระบุุ สถานที่ไ�่ ว้ช้ ัดั แจ้ง้ เป็็นการถาวร การตั้้ง� ด่า่ นตรวจจะต้อ้ งได้้รับั การอนุมุ ัตั ิจิ าก ครม. หรืือผู้้ม� ีีอำ�ำ นาจตามกฎหมาย ว่่าด้้วยทางหลวงหรืือ กอ.รมน.แล้ว้ แต่ก่ รณีี

58 2. ความสำำ�คัญั ของการตั้้ง� จุุดตรวจ และจุุดสกััด 2.1 เพื่่อ� ควบคุมุ พื้้น� ที่ล�่ ่่อแหลมต่อ่ การเกิิดอาชญากรรม 2.2 เพื่่อ� เป็น็ การป้้องปรามการกระทำำ�ผิิดกฎหมาย 2.3 เพื่่�อเป็น็ การปิิดเส้้นทางและตััดช่่องโอกาสคนร้้ายหลบหนีี 2.4 เพื่่�อตรวจค้น้ บุุคคล หรืือยานพาหนะที่�ผ่ ่่านเข้า้ ออกพื้้น� ที่�่ 2.5 เพื่่อ� ค้น้ หาสิ่ง� ผิิดกฎหมาย อาวุธุ เครื่�อ่ งมืือเครื่อ�่ งใช้้ในการกระทำ�ำ ผิิด 3. หลักั พื้้�นฐานของการตั้้ง� จุดุ ตรวจ จุุดสกัดั 3.1 การตั้้ง� ด่า่ นตรวจ จุดุ ตรวจ หรืือจุุดสกัดั ในเขตทางเดินิ รถหรืือทางหลวง ต้้องมีีนายตำำ�รวจ ชั้�นสััญญาบััตรเป็็นหััวหน้้าควบคุุมและได้้รัับอนุุมัตั ิิจากผู้้�บัังคัับบััญชา โดยจะต้้องแต่่งเครื่�่องแบบในการปฏิิบัตั ิิ หน้้าที่�่ และการตั้้�งจุุดตรวจ หรืือจุุดสกััด ให้้ทุุกหน่่วยประสานการปฏิิบััติิระหว่่างหน่่วยใกล้้เคีียงให้้ชััดเจน เพื่อ�่ ไม่่ให้้เกิดิ การซ้ำ�ำ� ซ้อ้ นกััน 3.2 การปฏิบิ ัตั ิใิ นการตรวจค้น้ จัับกุมุ ต้อ้ งปฏิบิ ัตั ิติ ามประมวลกฎหมายวิิธีพี ิจิ ารณาความอาญา และประมวลระเบีียบการตำำ�รวจเกี่ย� วกัับคดีีว่า่ ด้้วยการนั้้น� โดยเคร่่งครััด 3.3 มีีแผงกั้�นแสดงเครื่่�องหมายว่่า หยุุดตรวจ และควรจััดให้้มีีสิ่�งกีีดขวางหรืือสััญญาณอื่�่นใด ให้เ้ ป็น็ ที่�ส่ ัังเกตได้้ง่า่ ยในระยะไกล เช่่น กรวยยางคาดสีีสะท้้อนแสง เพื่่�อช่่วยป้้องกันั อุุบัตั ิิเหตุุที่่อ� าจเกิดิ ขึ้�น 3.4 ในเวลากลางคืืนต้้องให้้มีีแสงส่่องสว่่างให้้มองเห็็นได้้อย่่างชััดเจน ในระยะไม่่น้้อยกว่่า 150 เมตร ก่อ่ นถึงึ จุดุ ตรวจ 3.5 กำำ�หนดเขตพื้้�นที่�่ปลอดภััยไว้้สำ�ำ หรัับเป็็นบริิเวณตรวจค้้น เพื่่�อให้้เกิิดความปลอดภััยทั้้�งแก่่ ผู้้�ต้้องสงสััยที่่ถ� ูกู ตรวจค้้นและเจ้า้ หน้า้ ที่่�ตำำ�รวจระหว่่างทำ�ำ การตรวจค้น้ 3.6 ควรวางกำ�ำ ลังั ส่ว่ นหนึ่่ง� ไว้บ้ ริเิ วณทางแยกหรืือจุดุ กลับั รถก่อ่ นถึงึ จุดุ ตรวจหรืือจุดุ สกัดั เพื่อ�่ ไว้ท้ ำำ� จุุดสกัดั กั้น� หรืือไล่ต่ ิดิ ตามผู้้�ที่่�เลี้�ยวหรืือกลัับรถหลบหนีีการตรวจค้น้ 3.7 พึึงใช้้ความระมััดระวัังและตั้�งอยู่�ในความไม่่ประมาททุุกขณะทำำ�การตรวจค้้น และควรมีี การติดิ ตั้�งกล้้อง CCTV บัันทึึกภาพการตรวจค้้นไว้้โดยตลอดด้ว้ ย

59 3.8 พึึงเป็็นผู้้�มีีมารยาทที่่�ดีีงามและรัักษากิริ ิิยาวาจาระหว่า่ งการตรวจค้น้ เช่่น ไม่่ส่อ่ งไฟบริเิ วณ ใบหน้า้ ประชาชนผู้�ถ้ ูกู ตรวจค้้นโดยตรงและรู้�้ จัักใช้้คำ�ำ พููดที่่�สุภุ าพ เช่่น สวััสดีคี รับั ขอโทษครัับ ขอบคุุณครัับ 3.9 ใช้ค้ วามสังั เกตและให้ค้ วามสนใจเป็น็ พิเิ ศษแก่พ่ าหนะที่ม�่ ีลี ักั ษณะพิริ ุธุ เช่่น รถจักั รยานยนต์์ ที่ไ่� ม่ต่ ิดิ แผ่น่ ป้า้ ยทะเบียี น หรืือพับั งอแผ่น่ ป้า้ ยทะเบียี นเพื่อ่� บดบังั อำ�ำ พรางหมายเลข หรืือพาหนะที่ม�่ ีกี ารดัดั แปลง สภาพ 3.10 ในการปฏิิบััติิการตั้้�งจุุดตรวจหรืือจุุดสกััด ให้้คำำ�นึึงถึึงความปลอดภััยของเจ้้าหน้้าที่่�ตำำ�รวจ ผู้้�ปฏิิบััติิงานและประชาชน ไม่่ก่อ่ ให้เ้ กิิดปััญหาความเดืือดร้้อนแก่ป่ ระชาชนผู้�้ใช้้ทางโดยไม่จ่ ำ�ำ เป็น็ 4. หลักั การพิิจารณาในการตั้้�งจุุดตรวจ จุุดสกััด 4.1 สภาพภููมิิประเทศให้ค้ วามปลอดภัยั เจ้้าหน้้าที่�ต่ ำำ�รวจ 4.2 สภาพภููมิิอากาศ ฝนไม่ต่ ก/แดดไม่ร่ ้อ้ นจััด 4.3 สภาพการจราจรไม่่หนาแน่น่ ไม่ต่ ิิดขััด 4.4 เป็น็ พื้้น� ที่�ท่ ี่เ�่ กี่ย� วกับั ความมั่่น� คง 4.5 เป็น็ พื้้น� ที่่�ที่�ม่ ีีการเกิดิ อาชญากรรมสููง 4.6 เป็น็ เส้้นทางที่่�คนร้้ายมักั ใช้้ในการหลบหนีี 5. ข้้อมููลที่่�จะใช้้ในการตั้้�งจุดุ ตรวจ จุุดสกััด นาฬิิกาอาชญากรรม แผนที่่�แสดงเขตรับั ผิิดชอบ 6. อุุปกรณ์์ และเครื่่อ� งมืือต่า่ ง ๆ ในการตั้้�งจุุดตรวจ จุดุ สกัดั 6.1 รถยนต์ส์ ายตรวจ, รถจักั รยานยนต์์ ที่่�มีไี ฟส่่องสัญั ญาณ 6.2 แผงกั้�นจุุดตรวจ โดยมีีแสงไฟส่่องสว่่างให้้มองเห็็นได้้อย่่างชััดเจนในระยะไม่่น้้อยกว่่า 150 เมตร ในเวลากลางคืืนก่อ่ นถึึงจุดุ ตรวจ

60 6.3 แผงประชาสััมพัันธ์์ก่่อนถึึงจุุดตรวจค้้น “ขออภััยในความไม่่สะดวก” หรืือแผงเตืือน “จุดุ ตรวจข้า้ งหน้า้ โปรดลดความเร็ว็ ” 6.4 กรวยยางจราจรสีสี ้ม้ วางก่อ่ นถึงึ จุดุ ตรวจค้น้ และตามแนวช่อ่ งทางเดินิ รถรักั ษาพื้้น� ที่ป่� ลอดภัยั 6.5 กระบองไฟสััญญาณบอกตำ�ำ แหน่่งของ จร. 6.6 ไฟฉาย/สปอตไลท์ ์ ประจำำ�รถยนต์ส์ ายตรวจ 6.7 เครื่อ�่ งขยายเสีียงแบบมืือถืือ 6.8 เครื่อ�่ งตรวจโลหะแบบมืือถืือ 6.9 อุปุ กรณ์์ตรวจใต้้ท้้องรถ 6.10 กล้้องถ่่ายภาพ/กล้อ้ งบันั ทึกึ ภาพ 6.11 ตััวสกัดั (ขวาก) 7. ขั้้น� ตอนการปฏิิบััติิ การควบคุมุ การตรวจสอบการปฏิบิ ััติิ 7.1 เรียี กแถวตรวจยอดกำำ�ลังั พล ตรวจความพร้อ้ มของเจ้า้ หน้า้ ที่่ต� ำำ�รวจผู้้�ปฏิบิ ััติ ิ รวมทั้้ง� อุปุ กรณ์์ เครื่�อ่ งมืือ-เครื่่อ� งใช้้การตั้้�งจุุดตรวจ 7.2 อบรมชี้้�แจงสถานภาพอาชญากรรม การปฏิิบััติิของเจ้้าหน้้าที่่�ตำำ�รวจในช่่วงเวลาที่่�ผ่่านมา แนวนโยบายและคำ�ำ สั่่ง� ของผู้้�บัังคับั บััญชา และข้้อราชการต่า่ ง ๆ ที่เ�่ กี่�ยวข้อ้ ง 7.3 กำ�ำ หนดตััวเจ้้าหน้้าที่�่ตำำ�รวจผู้้�ปฏิิบััติิในแต่่ละส่่วนของพื้้�นที่่�จุุดตรวจ และทำำ�ความเข้้าใจกัับ บทบาทหน้้าที่ข�่ องแต่ล่ ะคนให้้ชัดั เจน 7.4 การตั้้�งจุุดตรวจ หรืือจุุดสกััด ให้้รายงานทางศููนย์์วิิทยุุ ให้้ผู้�้ บัังคัับบััญชาทราบเมื่่�อเริ่�มต้้น และในระหว่่างการปฏิิบััติิหน้้าที่�่ตรวจค้้นของเจ้้าหน้้าที่่�ผู้้�ปฏิิบััติิ ผู้้�ที่่�ทำ�ำ หน้้าที่่�เป็็นผู้้�ควบคุุมจะต้้องกำำ�กัับดููแล การปฏิิบััติิให้้เป็็นไปตามระเบีียบ กฎหมาย เพื่�่อมิิให้้เจ้้าหน้้าที่่�ผู้�้ ปฏิิบััติิแสวงหาประโยชน์์โดยมิิชอบเกิิดขึ้�น ระหว่า่ งปฏิิบัตั ิหิ น้า้ ที่่� 7.5 เมื่่�อเสร็็จสิ้�นการปฏิิบััติิให้้รายงานผลการปฏิิบััติิเป็็นลายลัักษณ์์อัักษร เสนอผู้�้ บัังคัับบััญชา ตามลำำ�ดัับชั้น� จนถึงึ ผู้้�สั่ง� อนุุมัตั ิิ ภายในวัันถัดั ไปเป็น็ อย่า่ งช้า้

61 8. การตรวจค้้นรถเพื่่�อไม่่ให้้เกิิดข้้อผิิดพลาดและการค้้นซ้ำำ�� สร้้างความเดืือดร้้อน ความรำ��คาญ ให้้กัับประชาชนโดยทั่่�วไปเนื่่อ� งจากใช้้เวลานาน ควรดำ�ำ เนิินการดัังนี้้� 8.1 ให้แ้ บ่่งพื้้น� ที่่�รถที่�ต่ ้้องทำำ�การตรวจค้้นออกเป็น็ 5 ส่ว่ น คืือ ส่ว่ นที่�่ 1 พื้้�นที่�ภ่ ายในรถด้า้ นหน้า้ ตรงผู้�้ ขัับขี่� และผู้้โ� ดยสารด้้านหลังั ผู้้�ขัับขี่� ส่่วนที่ �่ 2 พื้้�นที่�ภ่ ายในรถด้้านหน้า้ ข้า้ งซ้้ายผู้�้ ขัับขี่� และผู้้�โดยสารด้า้ นหลัังด้า้ นซ้้ายผู้้�ขับั ขี่� ส่ว่ นที่ �่ 3 กระโปรงท้้ายรถ ส่ว่ นที่�่ 4 กระโปรงหน้า้ รถ ส่ว่ นที่�่ 5 ใต้้ท้อ้ งรถ 8.2 กรณีรี ถของบุุคคลทั่่ว� ไปที่่เ� ข้า้ มาในพื้้น� ที่�่การตั้้ง� จุดุ ตรวจ จะทำ�ำ การตรวจค้้นเฉพาะส่ว่ นที่�่ 1 และส่่วนที่่ � 2 เท่่านั้้�น คืือ - ใต้เ้ บาะคนขับั ลิ้้�นชักั คอนโซล เจ้า้ หน้้าที่่�ตำำ�รวจที่อ�่ ยู่่�ด้้านผู้้�ขัับขี่�จะตรวจค้้นรถในส่่วนที่�่ 1 และส่ว่ นที่่ � 3 เจ้า้ หน้า้ ที่่�ตำำ�รวจที่�อ่ ยู่่�ด้้านซ้า้ ยของผู้้�ขับั ขี่�จะทำ�ำ การตรวจค้้นรถในส่่วนที่ �่ 2 และส่ว่ นที่่� 4

62 9. การแบ่ง่ พื้้น� ที่่�บริเิ วณจุุดตรวจ สามารถแบ่่งเป็น็ 5 ส่ว่ น ดังั นี้้� 9.1 พื้้�นที่่�ส่่วนแรก เป็็นพื้้�นที่่�เฝ้้าสัังเกตรถและบุุคคลต้้องสงสััยที่�่อยู่�ภายในรถที่่�จะวิ่�งผ่่าน เข้้ามาในบริิเวณพื้้�นที่่�ตั้�งจุุดตรวจ เพื่่�อแจ้้งข้้อมููลกลัับไปยัังผู้้�ควบคุุมจุุดตรวจ รวมทั้้�งเป็็นจุุดสกััดรถต้้องสงสััย ที่่�มีีเจตนาจะหลบหนีีไม่่ยิินยอมเข้้ามาบริิเวณพื้้�นที่่�ที่่�ตั้ �งจุุดตรวจค้้น หรืือไล่่ติิดตามรถที่�่วกกลัับไปยัังทิิศทาง ที่่�เข้า้ มาโดยมีเี จ้า้ หน้้าที่่�ตำ�ำ รวจฝ่า่ ยป้อ้ งกัันชุดุ นอกเครื่�อ่ งแบบ (ชุุดจู่�โจม) อยู่่�ปฏิบิ ัตั ิ ิ 2 คน โดยอยู่่�ก่อ่ นถึึงพื้้น� ที่�่ ตั้�งจุุดตรวจห่า่ งประมาณ 20 เมตร หรืือตามความเหมาะสมของสภาพพื้้น� ที่�่ 9.2 พื้้�นที่�ส่ ่่วนที่�ส่ อง เป็น็ พื้้น� ที่�ท่ ี่่�พิิจารณาคััดเลืือกรถต้อ้ งสงสัยั เพื่่อ� โบกรถเข้า้ มาสู่�พื้น� ที่ต่� รวจค้น้ ซึ่ง่� จะมีเี จ้้าหน้า้ ที่่�ตำ�ำ รวจ 1 นาย เป็็นผู้�้ คัดั เลืือกและสัังเกตพฤติกิ รรมของรถที่จ�่ ะเข้า้ จุดุ ตรวจค้น้ โดยมีีเจ้้าหน้า้ ที่่� ตำำ�รวจฝ่า่ ยป้อ้ งกััน 1 คน ฝ่่ายจราจร 1 คน และเจ้า้ หน้า้ ที่ต่� ำำ�รวจที่�่ทำ�ำ หน้า้ ที่เ�่ ป็น็ หัวั หน้้าสายตรวจ (นายตำ�ำ รวจ ระดับั สััญญาบัตั รขึ้้�นไป) 1 คน รวมเจ้้าหน้้าที่จ�่ ำำ�นวน 3 คน 9.3 พื้้�นที่�ส่ ่่วนที่่ส� าม เป็็นพื้้�นที่่ต� รวจค้้น มีเี จ้้าหน้า้ ที่�่ตำำ�รวจฝ่า่ ยป้้องกันั ทำำ�หน้า้ ที่�ต่ รวจค้้นรถและ บุุคคลต้้องสงสััยที่�่นั่่�งมา 3 ชุุดปฏิิบััติิ (1 ชุุดปฏิิบััติิมีี 3-4 คน รถที่่�เข้้าทำำ�การตรวจค้้นควรมีีไม่่เกิิน 3 คััน ในแต่่ละช่่วงที่่�ทำำ�การตรวจค้้น และการตรวจค้้นใช้้เจ้้าหน้้าที่�่ตำ�ำ รวจ 3-4 คนต่่อรถทำำ�การตรวจค้้น 1 คััน โดยค้้น 2 คน คุ้้�มกััน 1-2 คน) โดยมีีเจ้้าหน้้าที่่�ตำำ�รวจฝ่่ายป้้องกัันอีีก 1 คน ทำำ�หน้้าที่่�บัันทึึกภาพขณะตรวจค้้นไว้้เป็็นหลัักฐาน และมีเี จ้า้ หน้า้ ที่ต�่ ำำ�รวจฝ่า่ ยจราจรอีกี 1 คน ทำำ�หน้า้ ที่�ด่ ำ�ำ เนินิ การในส่ว่ นความผิดิ ตาม พ.ร.บ.จราจร และอำ�ำ นวย ความสะดวกด้้านการจราจร และให้้มีนี ายตำำ�รวจระดัับสารวัตั ร ซึ่�ง่ เป็น็ ผู้�้ควบคุุมการปฏิบิ ัตั ิิคอยดููแลอยู่�ในส่่วน พื้้น� ที่่� 3 เป็น็ หลักั

63 9.4 พื้้�นที่�่ส่่วนที่�่สี่� เป็็นพื้้�นที่�่คอยสกััดรถ หากรถต้้องสงสััยที่่�เข้้ามาในพื้้�นที่�่ตั้�งจุุดตรวจไม่่ยอม หยุุดรถให้้ทำำ�การตรวจค้้น เจ้้าหน้้าที่่�ตำ�ำ รวจฝ่่ายป้้องกัันที่�่อยู่่�ปฏิิบััติิหน้้าที่�่ท้้ายพื้้�นที่่�จุุดตรวจนี้้�จะทำำ�หน้้าที่�่ นำ�ำ รถตำ�ำ รวจ ที่จ่� อดอยู่่�ท้้ายจุดุ ตรวจเข้้าสกัดั ขวางกั้น� ไม่่ให้้ผ่า่ นหรืือไล่่ติิดตามหากหลบหนีี โดยจะมีีเจ้้าหน้้าที่่�ตำำ�รวจทำ�ำ หน้้าที่�่ประจำ�ำ รถยนต์์สายตรวจ 1 คััน 1 คน และเจ้้าหน้้าที่่�ตำำ�รวจ ประจำำ�รถสายตรวจจักั รยานยนต์์ 1 คันั 2 คน รวมเจ้้าหน้า้ ที่�จ่ ำำ�นวน 3 คน 9.5 พื้้น� ที่�่ส่่วนที่�ห่ ้้า เป็น็ พื้้น� ที่�่ควบคุุมผู้้�กระทำ�ำ ความผิิด มีีเจ้า้ หน้า้ ที่�ต่ ำำ�รวจฝ่า่ ยป้อ้ งกัันอยู่่�ปฏิบิ ัตั ิิ อย่า่ งน้้อย 2-3 คน และมีีรถยนต์ส์ ำำ�หรัับควบคุุมผู้�้ ต้อ้ งหาจอดอยู่�บริเิ วณพื้้�นที่�น่ ี้้� ระยะระหว่่างส่่วนที่�่ 1 ถึึงส่่วนที่�่ 5 ควรจััดให้้มีีระยะตามความเหมาะสมที่่�ผู้�้ควบคุุมการปฏิิบััติิ สามารถจะดููแลจุุดตรวจ จุุดสกัดั ได้ท้ ั่่�วถึึง 10. ยุทุ ธวิธิ ีีตำำ�รวจในการตั้้ง� จุุดตรวจ และจุดุ สกััด การตั้้ง� จุดุ ตรวจบนทางที่ม�่ ีีการจราจรไปในทิศิ ทางเดีียวกันั (One way) การตั้้ง� จุุดตรวจค้้น One Way (หน้้าด่่าน) 10.1 กำำ�หนดเลืือกบริิเวณพื้้�นที่่�จะทำำ�การตรวจ โดยคำ�ำ นึงึ ความปลอดภัยั ของผู้�้ ปฏิบิ ัตั ิงิ าน และประชาชนผู้ถ้� ูกู ตรวจค้น้ เป็น็ สำำ�คัญั เช่น่ ไม่ต่ั้ง� จุดุ ตรวจหรืือจุดุ สกัดั บริเิ วณทางโค้ง้ เชิงิ สะพาน ที่ล�่ าดชัันหรืือบริิเวณที่�เ่ ป็็นจุุดอัับสายตา เป็็นต้น้ การตั้้�งจุุดตรวจค้้น One Way (ท้้ายด่่าน) ไม่พุ่่�งตรงเข้า้ ชนแผงป้้ายสัญั ญาณ 10.2 ติิดตั้้�งแผงสััญญาณที่�่มีีเครื่�่องหมายแสดงคำ�ำ ว่่า “หยุดุ ตรวจ” ไว้บ้ นผิวิ จราจรในช่อ่ งทางด้า้ นซ้า้ ยให้ผ้ ู้้�ขับั ขี่ส� ามารถ มองเห็น็ ได้ใ้ นระยะไกลโดยสะดวก และควรมีกี รวยยางคาดแถบ สีสี ะท้อ้ นแสงวางเป็น็ แนวเฉียี งออกไปทางด้า้ นหน้า้ แผงสัญั ญาณ เป็น็ ระยะพอสมควร และวางกรวยยางให้เ้ ป็น็ ช่่องทางตามแนว ขนานกัันเพื่่�อเตืือนและบัังคัับรถที่่�แล่่นเข้้ามาให้้เบี่่�ยงออกไป

64 10.3 หลังั แผงป้า้ ยสัญั ญาณเครื่อ�่ งหมาย “หยุดุ ตรวจ” ห่า่ งออกไปเล็ก็ น้อ้ ยให้น้ ำำ�รถยนต์ส์ ายตรวจ จอดทำำ�มุุม 45 องศากัับแนวขอบถนน หัันหน้้าไปทางทิิศทางกระแสจราจร เพื่่�อใช้้เป็็นกำ�ำ บัังสำ�ำ หรัับบริิเวณ “เขตพื้้น� ที่ค่� วามปลอดภัยั ” และเปิดิ สัญั ญาณไฟวับั วาบไว้เ้ พื่อ่� เพิ่่ม� จุดุ สังั เกตตรงส่ว่ นบริเิ วณ “เขตพื้้น� ที่ป�่ ลอดภัยั ” ด้้านนอก และควรวางกรวยยางเป็็นแนวเพื่่�อกำำ�หนดบริิเวณพื้้�นที่�่ตรวจค้้นไว้้เป็็นการป้้องกัันอุุบััติิเหตุุจากรถที่่� อาจหัักเลี้ย� วเข้้ามาในบริิเวณ “เขตพื้้�นที่่�ปลอดภัยั ” อย่่างกะทันั หััน 10.4 ท้า้ ยจุดุ ตรวจ ให้จ้ ัดั รถยนต์ส์ ายตรวจ 1 คันั และรถจัักรยานยนต์์ 1 คันั จอดอยู่�ในลัักษณะ เตรียี มพร้อ้ มกรณีตี ้อ้ งไล่่ติดิ ตามรถที่่ห� ลบหนีี 10.5 สำ�ำ หรับั รถจักั รยานยนต์ข์ องเจ้า้ หน้า้ ที่ต่� ำ�ำ รวจที่ร่� ่ว่ มตรวจค้น้ อาจให้จ้ อดชิดิ ขอบทางด้า้ นซ้า้ ย เพื่่�อป้อ้ งกััน “เขตพื้้�นที่่�ปลอดภััย” โดยหัันหน้า้ ไปตามทิศิ ทางการจราจรและพร้อ้ มที่่�จะให้้การสนับั สนุนุ การไล่่ ติิดตามรถที่�่หลบหนีี 10.6 การวางกำำ�ลังั เจ้้าหน้้าที่่�ตำ�ำ รวจ 1) ชั้�นประทวน ใช้้เป็็นกำ�ำ ลังั เรีียกรถและทำ�ำ หน้า้ ที่ต�่ รวจค้้นบริเิ วณ “เขตพื้้�นที่�่ปลอดภััย” การตรวจค้้นควรทำำ�เป็็นคู่่� เข้้าค้้นทีีละด้้านของยานพาหนะ โดยแบ่่งหน้้าที่�่กัันให้้ชััดเจนว่่าใครเป็็นผู้�้ ตรวจค้้น และใครทำ�ำ หน้้าที่ค�่ ุ้้�มกััน 2) นายตำำ�รวจชั้น� สััญญาบัตั ร ทำ�ำ หน้้าที่เ�่ ป็น็ หัวั หน้้าจุดุ ตรวจ ควบคุุมดููแลและรัับผิิดชอบ การตรวจค้้นของผู้�้ใต้บ้ ังั คัับบััญชา อยู่�ในบริเิ วณ “เขตที่ป�่ ลอดภัยั ” หากมีกี ำำ�ลังั น้้อย ก็็ให้ล้ ดกำ�ำ ลังั ผู้�้ ปฏิบิ ัตั ิิลงได้้ แต่่ยัังคงให้้ถืือปฏิิบััติติ ามยุุทธวิธิ ีีดัังกล่่าวข้้างต้น้ การตั้้ง� จุุดตรวจบนทางที่�่มีีการจราจรไปในทิิศทางสวนกััน (Two way) 1. การวางกำำ�ลัังและมาตรการรัักษาความปลอดภััยให้้ใช้้ทำ�ำ นองเดีียวกัันกัับการตั้้�งจุุดตรวจ บนทางที่�ม่ ีกี ารจราจรไปในทิิศทางเดีียวกันั (One way) โดยอนุุโลม 2. การเรีียกตรวจค้้นยานพาหนะ ควรเลืือกตรวจค้้นยานพาหนะที่่�มาจากทิศิ ทางใดทิศิ ทางหนึ่่�ง เพียี งด้า้ นเดียี ว ไม่่ควรเรียี กตรวจค้น้ ยานพาหนะพร้อ้ มกันั ทั้้�ง 2 ทิศิ ทาง เพราะจะทำ�ำ ให้้เกิิดจุุดอ่่อนในการระวังั รัักษาความปลอดภััยแก่่ผู้�้ ต้้องสงสััยที่�่ถููกตรวจและเจ้้าหน้้าที่่�ตำำ�รวจที่่�เข้้ามาทำ�ำ การตรวจค้้น รวมทั้้�งก่่อให้้เกิิด ปััญหาด้้านการจราจรอีกี ด้้วย

65 การตั้้ง� จุดุ ตรวจบนทางเดิินรถที่่บ� ริิเวณสี่แ่� ยก (Intersection) 1. ในการกำำ�หนดพื้้น� ที่ท่� ี่จ�่ ะเลืือกทำำ�การตั้้ง� จุดุ ตรวจ นอกจากต้อ้ งคำำ�นึงึ ในเรื่อ่� งความปลอดภัยั ของ ผู้้�ปฏิิบัตั ิิงานแล้้ว ยังั ต้อ้ งคำำ�นึึงถึึงสภาพการจราจรโดยรอบบริิเวณที่�ม่ ีีการตั้้ง� จุดุ ตรวจด้ว้ ย ว่่าจะเกิดิ ผลกระทบ ด้า้ นการจราจรในทิิศทางที่่อ� ยู่่�รอบ ๆ บริิเวณที่่�กำ�ำ หนดให้้มีกี ารตั้้ง� จุดุ ตรวจหรืือไม่่ ดังั นั้้�น การควบคุมุ สัญั ญาณ ไฟจราจรจะต้้องมีีความสััมพัันธ์์กัับการปฏิิบััติิงานและผลกระทบกัับผู้�้ สััญจรไปมาในทิิศทางอื่�่น รวมทั้้�งต้้องมีี การหมุนุ เวียี นกระแสการจราจรกัับพื้้น� ที่่�ข้้างเคีียงด้ว้ ย 2. ในการปฏิบิ ัตั ิหิ น้า้ ที่ท�่ ี่จ่� ะต้อ้ งมีเี จ้า้ หน้า้ ที่ต�่ ำำ�รวจจราจรมาควบคุมุ สัญั ญาณไฟจราจรไฟในทิศิ ทาง ตรงข้้ามกัับพื้้�นที่่�ที่�่จะกำำ�หนดให้้เป็็นจุุดตรวจเพื่่�อให้้มีีส่่วนในการปฏิิบััติิ รวมทั้้�งสัังเกตการณ์์ในพื้้�นที่่�ส่่วนที่�่ห้้า ซึ่ง่� เป็น็ การปฏิบิ ััติิของเจ้า้ หน้า้ ที่ท�่ ี่่ท� ำ�ำ การตรวจค้น้ บุคุ คลและยานพาหนะที่อ�่ ยู่�ในช่อ่ งทางเดินิ รถที่จ�่ ะมีกี ารตรวจ และมีกี ารควบคุมุ สภาพการจราจรโดยรอบบริเิ วณสี่่แ� ยกด้า้ นอื่น่� ๆ โดยกำ�ำ หนดให้เ้ ป็น็ การควบคุมุ ระบบสัญั ญาณ ไฟจราจรด้้วยบุุคคล (manual control) เพื่�่อให้้มีีการสััมพัันธ์์กัับการปฏิิบััติิของเจ้้าหน้้าที่่�ที่�ม่ ีีการตั้้�งจุุดตรวจ และสััมพันั ธ์์กัับพื้้�นที่ต�่ ่อ่ เนื่�่องข้า้ งเคียี งด้ว้ ย

66 3. มีกี ารใช้แ้ ผงสัญั ญาณที่ม่� ีเี ครื่อ�่ งหมายแสดงคำ�ำ ว่า่ “หยุดุ ตรวจ” ไว้บ้ นผิวิ การจราจร ในช่อ่ งทาง เดิินรถด้า้ นซ้้ายก่อ่ นถึงึ บริเิ วณที่่�เป็น็ สี่่แ� ยกซึ่่�งเป็็นพื้้�นที่ส่� ่่วนที่่ส� อง เพื่�่อให้้ผู้�้ ขับั ขี่�ยานพาหนะได้ท้ ราบว่่ามีีการตั้้�ง จุุดตรวจขึ้น� บริเิ วณที่่�เป็็นสี่่แ� ยก โดยมีกี ารวางกรวยยางคาดแถบสีสี ะท้้อนแสงเป็็นแนวยาวเรีียงไปตามช่่องทาง เดินิ รถจากบริเิ วณที่ก�่ ำ�ำ หนดให้เ้ ป็น็ พื้้น� ที่เ�่ ริ่ม� ทำ�ำ การตรวจจนไปสิ้้น� สุดุ ที่ส่�ี่แ� ยกซึ่ง่� มีสี ัญั ญาณไฟจราจร ก่อ่ นจะข้า้ ม บริเิ วณสี่่แ� ยก (ไม่น่ ้อ้ ยกว่า่ 30 เมตร) โดยวางกรวยยางเรียี งเป็น็ แถวยาวตามแนวช่อ่ งทางเดินิ รถ ทั้้ง� นี้้ใ� ห้ค้ ำำ�นึงึ ถึงึ ความปลอดภััยของเจ้้าหน้้าที่่�ตำำ�รวจที่�ท่ ำ�ำ การตรวจเป็็นสำำ�คััญ 4. ด้า้ นพื้้�นที่่�ส่ว่ นที่�ห่ ้า้ ซึ่่ง� อยู่่�ท้า้ ยมีรี ถยนต์ส์ ำำ�หรัับควบคุุมผู้้�กระทำ�ำ ผิิดจอดเฉีียงทำำ�มุมุ 45 องศา ที่�่บริิเวณช่่องทางเดิินรถด้้านเลี้�ยวซ้้ายผ่่านตลอดไว้้ เพื่่�อกำ�ำ หนดให้้มีีพื้้�นที่่�ที่่�จะควบคุุมผู้้�กระทำำ�ผิิดและสำำ�หรัับ จอดยานพาหนะที่จ่� ะต้อ้ งทำ�ำ การตรวจค้น้ อย่า่ งละเอียี ดไว้ใ้ นบริเิ วณดังั กล่า่ ว โดยมีรี ถยนต์ส์ ำ�ำ หรับั ควบคุมุ ซึ่ง่� เป็น็ รถยนต์์ขนาดใหญ่ก่ ำำ�บังั และให้ค้ วามปลอดภัยั กับั ผู้้�ปฏิิบัตั ิแิ ละบริเิ วณดังั กล่า่ วจะไม่ม่ ียี านพาหนะที่ไ�่ ม่เ่ กี่ย� วข้อ้ ง นอกจากที่�่ต้้องทำ�ำ การตรวจค้้นอย่่างละเอีียด หรืือที่�ต่ ้อ้ งการจะตรวจยึึดไว้ผ้ ่่านเข้้ามา 5. ให้้นำ�ำ รถยนต์์สายตรวจซึ่�่งเปิิดสััญญาณไฟวัับวาบไปจอดไว้้บริิเวณป้้อมสััญญาณไฟจราจร ที่�่มีีเจ้้าหน้้าที่�่จราจรควบคุุมสััญญาณการจราจร เพื่�่อให้้เป็็นจุุดสัังเกตและอยู่�ในทิิศทางที่่�มองเห็็นการปฏิิบััติิ ในพื้้น� ที่ส่� ่ว่ นที่ห่� ้า้ ซึ่ง่� มีกี ารควบคุมุ ผู้ก้� ระทำ�ำ ความผิดิ และมีกี ารตรวจค้น้ ยานพาหนะเพิ่่ม� เติมิ อย่า่ งละเอียี ด ในส่ว่ น ที่�่อยู่่�ทางตรงข้้ามกัับที่่�จอดรถยนต์์ไว้้ เพื่�่อให้้สามารถแจ้้งสกััดจัับหรืือติิดตามจัับกุุมผู้�้ที่่�หลบหนีีจากการตรวจ ในพื้้น� ที่�ส่ ่่วนที่�ห่ ้้าได้้ในหลายทิศิ ทางด้ว้ ย การตั้้�งจุุดตรวจค้้นทางร่ว่ มทางแยก (ด้้านหน้้า) 6. การปฏิบิ ัตั ิขิ องเจ้า้ หน้า้ ที่ใ�่ ห้ก้ ำ�ำ หนดทิศิ ทางการตรวจ โดยเดินิ ตรวจจากด้า้ นท้า้ ยของส่ว่ นการตรวจ ซึ่่�งอยู่ �บริิเวณสี่่�แยกไปจนสุุดที่�่บริิเวณส่่วนหน้้าที่�่เป็็นส่่วนเริ่ �มซึ่่�งมีีป้้ายสััญญาณเตืือนว่่าเป็็นจุุดตรวจตั้ �งไว้้ หรืือให้้เดิินตรวจจากกรวยยางสีสี ะท้อ้ นแสงที่่�วางอยู่�จากจุดุ แรกไปจนถึึงกรวยยางสุุดท้้ายที่ว�่ างไว้้ (ไม่น่ ้อ้ ยกว่่า 30 เมตร) เมื่�่อสิ้�นสุุดให้้ฝั่�งที่่�ตรวจด้้านขวาเดิินขึ้้�นไป ฝั่่�งเกาะกลางถนนด้้านขวา ส่่วนฝั่่�งด้้านซ้้ายให้้เดิินขึ้้�น ฟุุตบาททางเดิินด้้านซ้้ายแล้้วย้้อนกลัับไปเริ่�มตรวจที่่�บริิเวณสี่่�แยกอีีกรอบ เมื่�่อได้้รัับสััญญาณไฟจราจรจาก เจ้า้ หน้้าที่�ท่ ี่�่ควบคุุมสัญั ญาณไฟจราจร

67 7. การปฏิิบัตั ิขิ องเจ้้าหน้า้ ที่ ่� ต้้องใช้ค้ วามรวดเร็ว็ ในการสังั เกตและการปฏิบิ ััติโิ ดยกำ�ำ หนดให้ส้ ลับั หน้้าที่�่กััน ในการตรวจค้้นยานพาหนะคัันถััดไปให้้ผู้้�ทำำ�หน้้าที่�่ตรวจค้้นสลัับเป็็นผู้�้ คุ้้�มกัันในคัันที่่�จอดอยู่่�ต่่อไป เพื่�่อไม่่ให้้เกิิดปััญหาในการตรวจและมีียานพาหนะตกค้้างอยู่ �ในบริิเวณพื้้�นที่่�ส่่วนที่�่สามซึ่่�งเป็็นพื้้�นที่่�ตรวจค้้น เมื่�่อได้้รัับสััญญาณไฟให้้ผ่่านแยกไปได้้ทั้้�งหมด จึึงต้้องให้้สลัับหน้้าที่่�ในการปฏิิบััติิและหากพบบุุคคลหรืือ ยานพาหนะต้้องสงสััยให้้นำ�ำ ไปบริิเวณด้้านซ้้ายของพื้้�นที่่�ส่่วนที่�่ห้้าเพื่่�อไม่่ให้้เกิิดปััญหากระทบกัับจราจรบริิเวณ ที่่ม� ีีการตั้้�งจุุดตรวจค้้น 8. การวางกำ�ำ ลังั เจ้า้ หน้า้ ที่ต�่ ำำ�รวจ จะต้อ้ งใช้เ้ จ้า้ หน้า้ ที่ต่� ำ�ำ รวจจำำ�นวนมากกว่า่ การตั้้ง� จุดุ ตรวจแบบอื่น�่ เนื่�่องจากเป็็นบริิเวณที่่�เป็็นสี่่�แยกที่่�มีีการควบคุุมสััญญาณไฟจราจรด้้วยบุุคคล จึึงต้้องมีีเจ้้าหน้้าที่่�ตำ�ำ รวจในการ ปฏิบิ ัตั ิมิ าก รวมทั้้ง� ผู้ค้� วบคุมุ จะต้อ้ งให้ค้ วามสำ�ำ คัญั กับั พื้้น� ที่ใ�่ นส่ว่ นที่ห่� ้า้ มากกว่า่ ส่ว่ นที่ห่� นึ่่ง� ซึ่ง่� โอกาสของผู้เ�้ จตนา จะหลบหนีีโดยวกยานพาหนะกลับั จะน้อ้ ยกว่่าการหลบหนีีจากพื้้�นที่�่ส่ว่ นที่่�ห้้า ดังั นั้้�นการควบคุมุ สั่่�งการจึงึ ควร กำำ�หนดให้้ผู้�้ควบคุุมจุุดตรวจดัังกล่่าวนี้้�อยู่�ในบริิเวณส่่วนที่่�มีีการจอดรถยนต์์สายตรวจไว้้ เพื่�่อให้้สั่�งการมากขึ้�น รวมทั้้�งในการกำำ�หนดสััญญาณไฟจราจร หากพิิจารณาได้้ว่่าจะมีีผลกระทบกัับการจราจรด้้านอื่่�น ๆ ที่่�จะต้้อง มีกี ารสััมพันั ธ์ก์ ัันกับั พื้้น� ที่่�ข้้างเคีียง การตั้้ง� จุดุ ตรวจค้้นทางร่ว่ มทางแยก (ด้้านหน้้า) หมายเหตุุ : ในการตั้้�งจุุดตรวจบนทางเดิินรถที่�่มีีการจราจรบริิเวณสี่่�แยก ควรให้้ความสำำ�คััญ กัับพื้้�นที่่�ในส่่วนที่�่กำำ�หนดให้้เป็็นส่่วนตรวจค้้นอย่่างละเอีียดมากกว่่าส่่วนอื่่�น ๆ หากมีีกำ�ำ ลัังเจ้้าหน้้าที่�่ตำ�ำ รวจ ไม่่เพียี งพอ

68 การตั้้�งจุดุ ตรวจค้้นย่่อยหรืือจุดุ สกัดั 1. การตั้้ง� จุดุ ตรวจค้น้ ย่อ่ ยหรืือจุดุ สกัดั เป็น็ ปฏิบิ ัตั ิกิ ารในสภาพถนนสายเล็ก็ ที่ม�่ ีกี ารจราจรไม่ห่ นาแน่น่ คับั คั่ง� หรืือตรอกซอย และในเหตุกุ ารณ์ฉ์ ุกุ เฉินิ หรืือกรณีเี ร่ง่ ด่ว่ น ซึ่ง�่ อาจไม่ม่ ีเี จ้า้ หน้า้ ที่ต�่ ำ�ำ รวจและอุปุ กรณ์เ์ พียี งพอ ที่จ�่ ะวางกำำ�ลังั ตามยุทุ ธวิธิ ีขี ้า้ งต้น้ ได้ ้ จึงึ จำำ�เป็น็ ต้อ้ งใช้ก้ ำำ�ลังั เจ้า้ หน้า้ ที่ต่� ำำ�รวจและยานพาหนะเท่า่ ที่ม�่ ีอี ยู่�อย่า่ งจำำ�กัดั ในขณะนั้้น� ดำ�ำ เนินิ การสกััดจับั และปฏิบิ ัตั ิกิ ารตรวจค้้น 2. การวางกำ�ำ ลัังและมาตรการรัักษาความปลอดภััยให้้ใช้้ยุุทธวิิธีีเดีียวกัันกัับการตั้้�งจุุดตรวจ โดยอนุุโลมและควรต้้องมีีรถยนต์์เตรีียมพร้้อมไว้้ก่่อนถึึงจุุดสกััด เพื่�่อไว้้ทำำ�หน้้าที่�่สกััดกั้�นหรืือขวางถนนหรืือไล่่ ติดิ ตามรถคนร้า้ ยในกรณีที ี่่ค� นร้้ายหรืือผู้�้ ต้อ้ งสงสััยกลัับรถย้อ้ นหลบหนีีการตรวจค้้น 3. ในการตั้้�งจุุดตรวจจุดุ สกัดั จะต้้องแบ่ง่ หน้า้ ที่�ก่ ัันให้้ชัดั เจนตามสถานการณ์ ์ ดังั นี้้� (1) มีกี ำำ�ลััง 2 นาย ให้้แบ่่งหน้า้ ที่่� ดัังนี้้� ตำ�ำ รวจคนที่่� 1 : ทำ�ำ หน้้าที่ต�่ รวจค้้น ตำ�ำ รวจคนที่ �่ 2 : ทำ�ำ หน้า้ ที่�่คุ้้�มกััน (2) มีกี ำำ�ลังั 3 นาย ให้้แบ่ง่ หน้า้ ที่� ่ ดังั นี้้� ตำ�ำ รวจคนที่�่ 1 : ทำ�ำ หน้า้ ที่ต่� รวจค้้น ตำ�ำ รวจคนที่่� 2 : ทำ�ำ หน้้าที่�่ช่่วยเหลืือตำ�ำ รวจคนที่่� 1 ในการค้้นหรืือควบคุุมคนร้้าย ตำ�ำ รวจคนที่�่ 3 : ทำ�ำ หน้้าที่�่คุ้้�มกััน (4) มีกี ำำ�ลััง 4 นาย ให้แ้ บ่่งหน้า้ ที่� ่ ดัังนี้้� ส่ว่ นที่่� 1 : 2 นาย ทำำ�หน้า้ ที่ต�่ รวจค้น้ ส่่วนที่ ่� 2 : 2 นาย ทำ�ำ หน้า้ ที่ค�่ ุ้้�มกันั ส่่วนที่ �่ 3 : ทำ�ำ หน้้าที่่�สนับั สนุุนหรืือเป็น็ กำ�ำ ลังั สำำ�รองผลััดเปลี่่ย� นส่่วนที่่� 1 และส่่วนที่ �่ 2 4. เมื่่�อมีีรถยนต์์สายตรวจ หรืือรถยนต์์บรรทุุกอย่่างน้้อย 2 คััน อาจใช้้รถยนต์์เป็็นที่�่กำำ�บััง เพื่่�อทำ�ำ ให้้เกิิดเขตพื้้�นที่่�ปลอดภััยแล้้วให้้เป็็นจุุดหยุุดรถเพื่่�อทำ�ำ การตรวจค้้นบนท้้องถนนหรืือตรอกซอย ซึ่ง�่ โดยปกติจิ ะไม่ม่ ีกี ารจราจรคัับคั่ง� หรืือรถวิ่่�งอย่่างรวดเร็็ว

69 5. ในบริเิ วณถนนในถิ่่�นทุุรกันั ดารหรืือตรอกซอยที่ม�่ ีกี ารขุุดถนนเพื่่�อการซ่่อมแซมต่่าง ๆ อาจใช้้ หลุมุ บนถนนเป็็นเครื่อ่� งกีดี ขวางช่่วยในการตั้้�งจุุดสกัดั 6. ในเขตพื้้น� ที่อ�่ ันั ตราย ที่อ�่ าจมีกี ารก่อ่ สร้า้ งหรืือการใช้ค้ วามรุนุ แรงในการต่อ่ สู้�้ กับั เจ้า้ หน้า้ ที่ต่� ำำ�รวจ อาจดััดแปลงสิ่�งอุปุ กรณ์ใ์ นพื้้น� ที่�ใ่ ห้้เป็น็ เครื่่อ� งกีีดขวางในการตั้้ง� จุดุ สกััดได้้ เช่่น ใช้้ท่อ่ ซีีเมนต์์ ใช้ง้ าแซง หรืือวััตถุุ อย่่างอื่น่� ไปวางตั้ง� บนเส้้นทางที่่ม� ีกี ารจราจรไม่ค่ ับั คั่�ง ข้้อควรระวััง ● ไม่ค่ วรตั้้�งจุดุ ตรวจในพื้้�นที่�่ใกล้้ทางโค้ง้ ทางแยก เชิงิ สะพานที่�ล่ าดชััน หรืือจุดุ อับั ลับั ตา ● ในเวลากลางคืืนต้อ้ งมีีแสงสว่า่ งอย่า่ งเพีียงพอ ● ในการเรีียกรถให้้หยุุด ไม่่ว่่ากรณีีใด ๆ อย่่าเอาตััวหรืือส่่วนของร่่างกาย เช่่น แขน ขา เข้า้ ไปขวางเพื่�่อให้้รถหยุุด ● การตรวจค้น้ รถที่เ�่ ข้า้ พื้้น� ที่ก่� ารตั้้ง� จุดุ ตรวจ ให้ท้ ำำ�การตรวจค้น้ คนก่อ่ น แล้ว้ จึงึ ทำ�ำ การตรวจค้น้ รถ

70

71 บทที่่� ๔ การป้อ้ งกัันอาชญากรรมด้้วยเทคโนโลยีีสมััยใหม่่ วััตถุปุ ระสงค์์การเรีียนรู้้ป� ระจำำ�บท ๑. เพื่�่อให้้นัักเรีียนนายสิิบตำ�ำ รวจมีีความรู้�้เกี่�ยวกัับการป้้องกัันอาชญากรรมด้้วยเทคโนโลยีี สมััยใหม่่ ๒. เพื่่�อให้้นัักเรีียนนายสิิบตำ�ำ รวจมีีความเข้้าใจเกี่�ยวกัับการป้้องกัันอาชญากรรมด้้วยเทคโนโลยีี สมัยั ใหม่่ ๓. เพื่�่อให้้นัักเรีียนนายสิิบตำำ�รวจนำ�ำ ความรู้้�ไปปฏิิบััติิใช้้ได้้ถููกต้้อง บรรลุุวััตถุุประสงค์์ของ ทางราชการ ส่ว่ นนำำ� การปฏิิบััติิงานในหน้้าที่่�ของตำ�ำ รวจสายตรวจจะปฏิิบััติิหน้้าที่่�ให้้ได้้ผลดีีและมีีประสิิทธิิภาพนั้้�น จะต้อ้ งมีีการก้้าวทันั ต่อ่ อาชญากรรมรููปแบบใหม่่ ที่�ป่ ัจั จุุบัันได้้มีกี ารพัฒั นาเปลี่่�ยนรููปแบบการก่่ออาชญากรรม เป็็นอาชญากรรมทางไซเบอร์์มากขึ้�น ดัังนั้้�นตำำ�รวจสายตรวจจึึงต้้องมีีการนำ�ำ เทคโนโลยีีสมััยใหม่่มาใช้้ในการ ป้อ้ งกันั อาชญากรรมเพื่่อ� ให้้ทันั ต่่อสภาวการณ์์ในปัจั จุุบััน เทคโนโลยีีสำำ�หรัับควบคุุมกำ�ำ กัับดููแล 1. สายตรวจ GPS เป็็นโครงการที่�่จััดทำำ�ขึ้้�นเพื่่�อเพิ่่�มประสิิทธิิภาพของการปฏิิบััติิหน้้าที่่�ของเจ้้าหน้้าที่่�ตำำ�รวจ สายตรวจโดยใช้้รถจัักรยานยนต์์ติิดกล่่องส่่งสััญญาณจีีพีีเอสไว้้บริิเวณใต้้เบาะ ลัักษณะการทำำ�งานของรถ สายตรวจจีีพีีเอสจะสามารถส่่งข้้อมููลขณะปฏิิบััติิการของสายตรวจเข้้ามายัังจอมอนิิเตอร์์เพื่่�อตรวจสอบข้้อมููล ในเบื้้อ� งต้้น สามารถตรวจสอบข้้อมููลต่่าง ๆ ได้้ ดัังนี้้� ความเร็ว็ ระยะทางที่�ร่ ถวิ่่�งเป็็นกิโิ ลเมตร สามารถระบุไุ ด้ว้ ่่า รถกำ�ำ ลัังวิ่�ง หรืือจอดอยู่่� สตาร์์ทเครื่่อ� งมาแล้้วกี่�นาทีี บอกเวลา วัันที่�่ขณะปฏิบิ ััติงิ านได้้อย่า่ งละเอีียด โดยข้อ้ มููล จากตัวั รถจะส่ง่ เข้า้ มายังั เครื่อ่� ง Server ผ่า่ นทางสัญั ญาณโทรศัพั ท์ม์ ืือถืือ ทำำ�ให้เ้ กิดิ ความเสถียี รของสัญั ญาณและ ข้อ้ มููลการใช้ร้ ถจะอัพั เดตทุกุ 1 นาทีี โดยจะมีเี จ้้าหน้า้ ที่�ต่ ำำ�รวจห้อ้ งวิิทยุุเป็็นผู้้�ดูแลจอมอนิิเตอร์อ์ ยู่่�ตลอดเวลา การนำ�ำ เทคโนโลยีีกล้้องวงจรปิิดแบบ Realtime และระบบ GPS มาเพิ่่ม� ประสิทิ ธิภิ าพสายตรวจ

72 2. ระบบ QR Code ในยุุคไทยแลนด์์ 4.0 ตำำ�รวจสายตรวจต้้องพััฒนาให้้ทัันยุุค เพื่�่อให้้เกิิดประสิิทธิิภาพ และความรวดเร็็วในการปฏิิบััติิหน้้าที่่�ออกตรวจตามจุุดต่่าง ๆ จากเดิิมที่่�ตำ�ำ รวจสายตรวจจะต้้องลงนามใน สมุุดตรวจที่่�ตู้้�แดงต่่าง ๆ ที่่�มัักประสบปััญหาสมุุดชำ�ำ รุุดเสีียหายง่่าย ตรวจสอบการปฏิิบััติิงานได้้ยาก มีีความ น่า่ เชื่อ�่ ถืือน้อ้ ย การรวบรวมสถิิติเิ ป็็นไปได้ย้ าก และใช้้งบประมาณสููง ก็เ็ ปลี่่ย� นมาใช้้ QR Code แทน เพีียงแค่่ ใช้้โทรศัพั ท์์สแกน QR Code แล้ว้ ส่ง่ ผลการตรวจ จึงึ ทำำ�ให้ก้ ารปฏิบิ ััติงิ านเป็น็ ไปด้ว้ ยความรวดเร็็ว ตรวจสอบ ได้ง้ ่่ายว่า่ ตำ�ำ รวจสายตรวจที่�ร่ ับั ผิดิ ชอบพื้้�นที่่�ต่า่ ง ๆ ได้้ลงพื้้น� ที่�่ปฏิบิ ัตั ิิหน้า้ ที่�จ่ ริิงหรืือไม่่ การพััฒนาระบบ QR Code มาใช้้เพิ่่ม� ประสิทิ ธิภิ าพการออกตรวจของเจ้้าหน้้าที่�ส่ ายตรวจ เทคโนโลยีีสำ�ำ หรัับการสืืบค้้นข้้อมููล 1. ระบบข้้อมููลอาชญากรรม (Police Data Center : PDC) เป็็นระบบฐานข้้อมููลอาชญากรรมของ ตร. ซึ่่�งประกอบด้้วยฐานข้้อมููลหมายจัับ ฐานข้้อมููล บุุคคลพ้้นโทษ ฐานข้้อมููลบุุคคลที่่�เคยกระทำำ�ผิิด ฐานข้้อมููลรถหาย และฐานข้้อมููลคนหายพลััดหลง ซึ่ง�่ ผู้้�ปฏิิบััติิ งานป้อ้ งกันั ปราบปรามสามารถทำำ�การตรวจสอบข้อ้ มููลเพื่อ่� นำ�ำ ใช้ใ้ นการป้อ้ งกันั ปราบปรามอาชญากรรมขณะที่�่ ปฏิบิ ัตั ิิหน้า้ ที่ไ�่ ด้ท้ ุกุ ฐานข้อ้ มููลโดยทำำ�การตรวจสอบผ่า่ นโทรศัพั ท์์มืือถืือได้ท้ ุกุ เวลาและทุกุ สถานที่ใ�่ นขณะปฏิบิ ััติิ หน้้าที่�่ 2. ระบบสารสนเทศข้้อมููลอาชญากรรม CRIMES เป็็นระบบฐานข้้อมููลที่�่พััฒนามาจาก POLIS รวมทั้้�งเป็็นจุุดศููนย์์กลางในการเชื่่�อมต่่อไปยััง ฐานข้้อมููลของหน่่วยงานอื่่�น ทั้้�งในส่่วนของสำ�ำ นัักงานตำ�ำ รวจแห่่งชาติิ หรืือหน่่วยงานภายนอก เพื่่�อเป็็นแหล่่ง รวบรวมข้้อมููลทั้้ง� ในด้้านงานสอบสวน งานป้้องกัันปราบปราม งานจราจร อำ�ำ นวยความสะดวกให้้กัับเจ้้าหน้า้ ที่่� ผู้้�ปฏิิบััติิงานโดยเฉพาะระดัับสถานีีตำำ�รวจ โดยแยกระบบฐานข้้อมููลคดีีอาญาออกมาจากระบบ POLIS เดิิมทั้้�งหมด ส่่วนระบบ POLIS ก็็คงเหลืือการใช้ง้ านเฉพาะระบบฐานข้้อมููลกำำ�ลังั พล การเงิินงบประมาณ พัสั ดุุ เท่า่ นั้้น�

73 3. ระบบ SMS หมายจับั ของ ตร. เป็็นระบบการตรวจสอบข้้อมููลหมายจัับ และรถหายผ่่านระบบ SMS ของโทรศััพท์์มืือถืือ โดยตำำ�รวจภููธรภาค 7 เป็็นผู้�้ ริิเริ่�มนำ�ำ ระบบนี้้�มาใช้้เป็็นครั้�งแรก ต่่อมาสำำ�นัักงานตำำ�รวจแห่่งชาติิจึึงมีีการขยาย การใช้ง้ านไปทั่่�วประเทศ โดยร่่วมกับั ผู้้ใ� ห้บ้ ริิการโทรศััพท์ม์ ืือถืือในการใช้้งานร่ว่ มกันั และต้้องมีีการลงทะเบีียน ขอใช้้งานกับั ศููนย์เ์ ทคโนโลยีกี ลาง (ศทก.) ก่อ่ นจึึงจะเข้้าใช้ง้ านได้้ 4. ระบบฐานข้้อมููลทะเบีียนราษฎร์์ (AMI) เป็็นระบบฐานข้้อมููลกรมการปกครองที่�่สำำ�นัักงานตำ�ำ รวจแห่่งชาติิขอเชื่�่อมใช้้โดยผ่่านระบบ CRIMES แต่่ก็็สามารถเชื่่�อมใช้้โดยตรงไปยัังฐานข้้อมููลทะเบีียนราษฎร์์ได้้ ผู้้�ใช้้งานต้้องได้้รัับอนุุญาต และต้้อง ใช้ง้ านร่่วมกัับบััตรประจำ�ำ ตัวั ประชาชนแบบ Smart Card เทคโนโลยีีสำำ�หรับั การสื่ �อสารข้้อมููล ได้แ้ ก่่ 1. E – mail หรืือ จดหมายอิเิ ล็ก็ ทรอนิกิ ส์์ ที่ใ�่ ช้ร้ ับั ส่ง่ กันั โดยผ่า่ นเครืือข่า่ ยคอมพิวิ เตอร์์ มีขี ้อ้ ดี ี คืือ - รวดเร็ว็ เชื่�่อถืือได้้ - ประหยัดั ค่่าใช้จ้ ่า่ ยในการส่่ง และลดการใช้ก้ ระดาษ - ลดเวลาในการส่่งเอกสารลง - สามารถส่่ง-รับั เอกสารได้ต้ ลอดไม่จ่ ำำ�กััดเวลา หรืือระยะทาง - สามารถส่่งให้ผ้ ู้้�รัับได้้พร้อ้ ม ๆ กันั หลายคนในเวลาเดียี วกันั - เหมาะแก่่การรัับ-ส่่ง File ที่�ม่ ีีขนาดใหญ่่ - ข้้อมููลจะถููกเก็บ็ ไว้้สืืบค้้นในภายหลัังได้้ 2. LINE Application แอปพลิเิ คชันั ไลน์์ (LINE) เป็น็ โปรแกรมเมสเซนเจอร์ท์ ี่ส�่ ามารถใช้ง้ านได้บ้ นโทรศัพั ท์ม์ ืือถืือที่ม�่ ีี ระบบปฏิบิ ััติกิ าร iOS, Android และ Windows Phone สามารถใช้้งานได้บ้ นแท็บ็ เล็ต็ (Tablet) คอมพิิวเตอร์์ แบบตั้�งโต๊ะ๊ (PC) และคอมพิิวเตอร์แ์ บบพกพา (Notebook) ทั้้ง� ที่่เ� ป็น็ ระบบปฏิบิ ัตั ิิการ Microsoft Windows และ Mac OS ด้ว้ ยความที่ม�่ ีีลููกเล่่นมากมาย สามารถแชท ส่ง่ รููป ส่ง่ ไอคอน ส่่งสติิกเกอร์ ์ ตั้้�งค่า่ คุุยกัันเป็็นกลุ่่�ม ฯลฯ ทำ�ำ ให้้มีผี ู้ใ�้ ช้ง้ านแอพฯ นี้้�เป็็นจำำ�นวนมาก เทคโนโลยีีสำำ�หรับั การถ่า่ ยภาพและเก็็บประวัตั ิบิ ุุคคล ตามข้้อกำำ�หนดในเรื่�่องการจััดทำำ�ข้้อมููลข่่าวสารประจำ�ำ สถานีีตำ�ำ รวจ จะต้้องมีีการจััดทำ�ำ ข้้อมููล ประวัตั ิผิ ู้้�ต้อ้ งหา บุคุ คลผู้ม�้ ีพี ฤติกิ รรมเสี่ย� งต่อ่ การกระทำำ�ผิดิ จึงึ ควรวางระบบในการใช้เ้ ทคโนโลยีใี นการถ่า่ ยภาพ และเก็บ็ ประวััติิบุุคคล ดังั นี้้� 1. จััดหากล้้องถ่า่ ยภาพ Digital ให้้กับั สายตรวจ และสิิบเวร 2. จัดั ทำ�ำ แบบฟอร์์มประวััติิบุุคคล แจกจ่า่ ยให้ส้ ายตรวจและสิิบเวร โดยใช้ก้ ระดาษที่่�มีคี ุุณภาพดีี ทำำ�แบบฟอร์ม์ เว้น้ ช่่องสำำ�หรับั ถ่่ายภาพขนาด 4x5 ซม. 3. กำ�ำ หนดให้้สายตรวจบัันทึึกประวััติิบุุคคลกลุ่่�มเสี่�ยงลงในแบบฟอร์์ม และถ่่ายภาพพร้้อมชื่่�อ- ชื่อ่� สกุลุ 2 - 3 ภาพ

74 4. กำำ�หนดให้้สิิบเวรบัันทึึกประวััติิผู้้�ต้้องหาลงในแบบฟอร์์ม และถ่่ายภาพพร้้อมชื่�่อ-ชื่�่อสกุุล 2 - 3 ภาพ 5. กำำ�หนดให้้สายตรวจ และสิิบเวร ส่่งแบบประวััติิที่่�กรอกข้้อมููลแล้้วพร้้อมกล้้องให้้เจ้้าหน้้าที่่� ที่่�จััดไว้เ้ ป็น็ การเฉพาะ ทุุกเช้้าวัันทำำ�การ 6. เจ้้าหน้้าที่่ถ� ่า่ ยโอนภาพจากกล้อ้ งมาเก็็บในคอมพิวิ เตอร์์ แล้ว้ คืืนกล้้องไปใช้้งานต่่อ 7. เจ้า้ หน้้าที่่�ใช้้โปรแกรม ACD Pro หรืือโปรแกรมอื่น�่ Crop ภาพให้ไ้ ด้อ้ ััตราส่่วน 4x5 เพิ่่ม� -ลด ความสว่า่ ง และบัันทึึกภาพด้ว้ ยชื่อ�่ -ชื่่�อสกุลุ เจ้า้ ของประวัตั ิใิ นโฟลเดอร์ท์ ี่�ก่ ำำ�หนด 8. พิมิ พ์ภ์ าพที่ต�่ กแต่ง่ แล้ว้ ลงในแบบฟอร์ม์ โดยตั้ง� กั้�นหน้า้ 150 มม. กั้้น� หลังั 20 มม. จะได้ภ้ าพ ที่ล�่ งแบบฟอร์์มพอดีี ระบบรัับแจ้้งเหตุุฉุุกเฉินิ 1. ระบบรับั แจ้้งเหตุฉุ ุุกเฉินิ 191 ประเทศไทย โดยกองบังั คับั การสายตรวจและปฏิบิ ัตั ิกิ ารพิเิ ศษ กองบัญั ชาการตำำ�รวจนครบาล (บก.สปพ.บช.น.) ได้้นำ�ำ ระบบรัับแจ้้งเหตุุฉุุกเฉิิน 191 มาใช้้ ตั้้�งแต่่ปีี พ.ศ. 2521 ในเขตกรุุงเทพมหานคร และปริมิ ณฑล ต่อ่ มาได้ข้ ยายไปยังั จังั หวัดั ต่า่ ง ๆ จนในปัจั จุบุ ันั ได้ใ้ ช้ห้ มายเลข 191 เป็น็ หมายเลขฉุกุ เฉินิ สำำ�หรับั เหตุุ ที่เ�่ กี่ย� วข้้องกับั ตำำ�รวจทั่่�วประเทศและเป็็นสากลแล้้ว ลัักษณะการจััดตั้�งศููนย์์รัับแจ้้งเหตุุ 191 มีีการจััดตั้�งที่่�กองบััญชาการตำ�ำ รวจนครบาล และ ที่ท�่ ำ�ำ การตำำ�รวจภููธรจังั หวััด จังั หวััดละ 1 ศููนย์์ ศููนย์์รับั แจ้ง้ เหตุุ 191 เป็็นหน่่วยงานที่�ม่ ีคี วามสำ�ำ คััญต่่อความปลอดภััยในชีวี ิิตและทรัพั ย์์สินิ ของประชาชนที่่�ทั้้�งศููนย์์รัับแจ้้งเหตุุ สถานีีตำ�ำ รวจ และสายตรวจ ต่่างต้้องร่่วมกัันปฏิิบััติิเพื่�่อดููแลแก้้ไขปััญหา ความเดืือดร้อ้ นของประชาชนอย่า่ งมืืออาชีพี เพื่อ�่ เพิ่่ม� ช่อ่ งทางในการเข้า้ ถึงึ ประชาชนและเป็น็ ศููนย์ป์ ระสานงานกลาง ระหว่า่ งหน่ว่ ยต่า่ ง ๆ มาตรฐานของระบบรับั แจ้้งเหตุฉุ ุุกเฉินิ 191 ศููนย์ร์ ับั แจ้ง้ เหตุุ 191 มีตี ัวั ชี้ว� ัดั ความสำำ�เร็จ็ ของงานตามมาตรฐานขั้้น� ต่ำ��ำ ของระบบรับั แจ้ง้ เหตุุ ฉุุกเฉิิน โดยสมาคมหมายเลขฉุกุ เฉิินแห่ง่ ชาติิ และจากการเทีียบเคีียงกัับระบบรัับแจ้้งเหตุฉุ ุุกเฉินิ ประเทศญี่่�ปุ่่�น สหรััฐอเมริิกา แคนาดา และอัังกฤษ ดัังนี้้� 1. การโทรศััพท์์ 191 จากโทรศััพท์์พื้้�นฐาน และโทรศััพท์์มืือถืือทุุกระบบจะต้้องไปติิดยััง ศููนย์์รับั แจ้ง้ เหตุทุ ี่ร่� ับั ผิดิ ชอบพื้้�นที่่น� ั้้น� ๆ 2. สามารถรัับสายเรียี กเข้า้ ได้ท้ ุุกสาย ด้ว้ ยความเร็ว็ เฉลี่่�ยไม่เ่ กินิ 4 วิินาทีี เมื่อ่� โทรติดิ 3. สามารถรัับแจ้้งและบัันทึกึ เหตุุเบื้้อ� งต้้นภายในเวลา 1 นาทีี และสั่�งการสายตรวจได้้ทัันทีี 4. สามารถกำำ�กัับดููแลสายตรวจให้้ไปที่�่เกิิดเหตุุทุุกเหตุุ ระยะเวลาที่่�สายตรวจไปที่�่เกิิดเหตุุ ไม่่ควรเกิิน 5 นาทีี สำำ�หรัับพื้้�นที่่�กรุุงเทพมหานครและในเขตชุุมชน และไม่่ควรเกิิน 15 นาทีี สำ�ำ หรัับพื้้�นที่�่ นอกเขตชุมุ ชน 5. สามารถพิิมพ์์รายงานจากระบบอย่า่ งน้อ้ ย ดังั นี้้� 5.1 รายงานโทรศััพท์ ์ สถิติ ิกิ ารโทร 191 ระบุุจำำ�นวนสายที่โ่� ทรเข้้า จำำ�นวนสายที่่�ได้ร้ ับั จำำ�นวนสายที่ไ�่ ม่ไ่ ด้้รับั ความเร็็วเฉลี่่�ยในการรับั สาย ทั้้�งภาพรวมและแยกรายละเอีียดของพนักั งานรัับโทรศัพั ท์์ แต่ล่ ะคน

75 5.2 รายงานเหตุุ 1) รายงานรายละเอีียดของเหตุุแต่่ละเหตุุว่่าโทรเข้้ามาเมื่่�อใด แจ้้งเหตุุเรื่่�องใด ใครเป็็นผู้�้ รับั สาย ใครเป็็นผู้้�สั่�งการ สายตรวจสายใดไประงัับเหตุุ ใช้เ้ วลาถึงึ ที่เ�่ กิิดเหตุเุ ท่่าใด และผลการปฏิิบััติิ เป็็นอย่่างไร 2) รายงานค่่าระยะเวลาไปถึึงที่�่เกิิดเหตุุของเหตุุแต่่ละเหตุุ และ/หรืือในภาพรวม ในรอบระยะเวลาที่ก�่ ำำ�หนด 3) รายงานจำำ�นวนเหตุุ ในรอบระยะเวลาที่ก�่ ำำ�หนด แยกตามประเภทของเหตุุ และ /หรืือแยกตามรายสถานีตี ำำ�รวจ หรืือรายกองบัังคัับการ 5.3 รายงานผลการปฏิิบััติิงานของสายตรวจ ระบุุจำำ�นวนเหตุุที่�่ระงัับ ค่่าระยะเวลา ไปถึึงที่เ�่ กิิดเหตุุแยกตามหมายเลขสายตรวจ และ/หรืือ แยกตามสถานีตี ำ�ำ รวจ การปฏิิบััติิงานในหน้้าที่�่ รอง ผกก.ป., สวป., ร้้อยเวร 20, สายตรวจกัับระบบรัับแจ้้งเหตุุ ฉุกุ เฉินิ 191 1. กำ�ำ กัับให้้ศููนย์ว์ ิิทยุุ สภ. ที่่�รับั แจ้ง้ เหตุุจาก 191 จะต้อ้ งสั่ง� สายตรวจไประงับั เหตุุ 2. ขณะปฏิิบัตั ิหิ น้า้ ที่จ�่ ะต้อ้ งเฝ้า้ ฟังั และกำำ�กับั ดููแลให้ส้ ายตรวจเฝ้า้ ฟังั วิทิ ยุ ุ สามารถติดิ ต่อ่ สื่อ่� สาร ทางวิิทยุุได้้ตลอดเวลา เพราะ 2.1 วิิทยุุสื่่�อสาร เป็็นเครื่่�องมืือสื่�่อสารที่�่สะดวก สามารถติิดต่่อสื่่�อสารสั่่�งการเหตุุได้้รวดเร็็ว กว่า่ โทรศัพั ท์์ 2.2 วิิทยุุสามารถกระจายเสีียงไปยัังสายตรวจทุุกสายได้้พร้้อมกััน ขณะที่�่โทรศััพท์์ติิดต่่อได้้ 1 ต่อ่ 1 (ยกเว้้น Conference Call แต่่ใช้้เวลามาก) 2.3 ความถี่่�ของสายตรวจ ควรใช้้ความถี่่�เดีียวกัับศููนย์์รัับแจ้้งเหตุุ เพื่่�อให้้การสื่�่อสารสั่่�งการ เหตุุจากศููนย์ฯ์ ไปยัังสายตรวจรวดเร็็ว โดยอาจทำำ�ได้้โดย 1) ใช้ค้ วามถี่่เ� ดียี วกันั ทั้้ง� หมด เหมาะกับั พื้้น� ที่ท�่ ี่ม�่ ีขี นาดไม่ใ่ หญ่ม่ าก มีลี ููกข่า่ ยไม่ห่ นาแน่น่ มากนััก 2) ใช้ร้ ะบบ SCAN เพื่อ่� ฟัังทั้้�งความถี่่ข� องศููนย์์รับั แจ้ง้ เหตุุ และความถี่่ข� องแต่่ละ บก. หรืือ สน./สภ. ซึ่่�งควรใช้้ในกรณีีที่เ�่ ป็็นพื้้�นที่ข่� นาดใหญ่่ มีีลููกข่่ายจำ�ำ นวนมาก แต่ล่ ะสถานีตี ำำ�รวจมีคี วามถี่่�เฉพาะ ก็ป็ รับั ระบบวิทิ ยุขุ องสายตรวจให้้สามารถฟังั ได้ท้ ั้้ง� ความถี่่ข� องศููนย์ร์ ับั แจ้ง้ เหตุุ และความถี่่ข� องสถานีี (ความถี่่ร� ับั ) เมื่�่อศููนย์์ฯ สั่่�งการให้้สายตรวจไประงัับเหตุุ สายตรวจจะได้้รัับฟัังได้้ตั้ �งแต่่โอกาสแรก แต่่เมื่่�อสายตรวจ จะเรียี กกลัับให้้ไปเรียี กทางช่อ่ งของสถานีี (ความถี่่�ส่่ง) 3. กำำ�กัับดููแลให้ส้ ายตรวจไปที่เ�่ กิิดเหตุุ เมื่่อ� ได้ร้ ัับแจ้้งจากศููนย์์ 191 ตามเวลาที่่�ควร ดัังนี้้� 3.1 ภายใน 5 นาที ี สำำ�หรัับเขต กทม. หรืือ เทศบาลหลััก 3.2 ภายใน 15 นาที ี สำำ�หรับั นอกเขตเทศบาลหลักั (เขตสายตรวจตำำ�บล) คำ�ำ ว่่าเทศบาลหลััก หมายถึงึ ว่า่ ในปัจั จุบุ ััน แต่ล่ ะสถานีตี ำ�ำ รวจภููธร จะมีีหลายเทศบาล แต่่จะมีี 1 เทศบาล ซึ่ง�่ เป็็นเทศบาลหลัักรัับผิิดชอบพื้้�นที่่ท� ี่่�เป็น็ ที่�ต่ั้�งของสถานีตี ำำ�รวจนั้้น� ๆ การจัดั สายตรวจจะมีีการจัดั สายตรวจรถจัักรยานยนต์์แบ่่งเขตตรวจตลอด 24 ชั่่�วโมง การไประงัับเหตุุในพื้้�นที่่�นี้้�จึึงไม่่ควรเกิิน 5 นาทีี

76 ส่่วนเทศบาลอื่่�นที่่�อยู่่�รอบนอก จะเป็็นความรัับผิิดชอบของสายตรวจตำำ�บล มีีการจััดกำ�ำ ลัังและการบริิหาร ที่แ่� ตกต่่างออกไป แต่่สายตรวจก็ไ็ ม่่ควรไปถึึงที่่เ� กิิดเหตุชุ ้้ากว่า่ 15 นาทีี 4. กรณีีสายตรวจติดิ ภารกิิจ ให้ส้ั่�งการสายตรวจอื่่�นไประงัับเหตุ ุ หรืือไประงัับเหตุดุ ้ว้ ยตนเอง 5. กรณีีสายตรวจไม่่รัับวิิทยุุ ให้ส้ั่ง� การสายตรวจอื่่�นปฏิบิ ััติิ และตรวจสอบแก้ไ้ ข 6. กรณีที ี่ศ่� ููนย์ฯ์ ออกอากาศสกัดั จับั คนร้า้ ยที่ใ่� ช้ย้ านพาหนะกระทำ�ำ ผิดิ แล้ว้ หลบหนีี จะต้อ้ งกำำ�กับั ดููแลให้้สายตรวจเข้้าจุดุ สกัดั จับั ตามแผนที่่ก� ำำ�หนด การสกััดจับั มีีปัจั จัยั แห่ง่ ความสำ�ำ เร็จ็ ดัังนี้้� 6.1 ความเร็ว็ ในการสื่อ�่ สารสั่่ง� การ และการเข้้าประจำ�ำ จุดุ เป็็นหัวั ใจสำำ�คัญั ของความสำำ�เร็จ็ 6.2 เจ้า้ หน้า้ ที่ว่� ิทิ ยุุ และผู้�้ ปฏิบิ ัตั ิใิ นพื้้น� ที่ �่ ต้อ้ งมีที ักั ษะในการเรียี งคำำ�พููด สั้้น� กะทัดั รัดั ได้ใ้ จความ (ใช้้นามเรีียกขาน และประมวลลัับ) “ศููนย์์...(ชื่�่อศููนย์์)..แจ้้งสกััดจัับกุุมรถ ก่่อเหตุุ/ถููกก่่อเหตุุ...(ชื่�่อเหตุุ)...จาก ...(สถานที่่เ� กิิดเหตุ)ุ ...แล้ว้ ตามด้ว้ ย ประเภทรถ ยี่่ห� ้อ้ รุ่่�น สี ี หมายเลขทะเบีียน ที่�ส่ ัังเกต ก่อ่ เหตุ/ุ ถูกู ก่่อเหตุุ... (ชื่่�อเหตุุ)...จาก...(สถานที่�่เกิิดเหตุุ)...เมื่�่อเวลา...............หรืือ...(กี่ �นาทีี)...ที่�่ผ่่านมา หลบหนีี มุ่่�งหน้้า.......จราจร และสายตรวจสกััดจัับตามแผนด้้วย เปลี่่�ยน” 6.3 เจ้า้ หน้า้ ที่่�วิทิ ยุุ และผู้้�ปฏิบิ ััติใิ นพื้้�นที่�่ ต้้องรู้�้ จักั พื้้�นที่�เ่ ป็็นอย่า่ งดีี 6.4 การเคลื่�่อนที่่ข� องคนร้้าย สามารถหลบหนีไี ปได้้ระยะทางเฉลี่่ย� นาทีีละ 1.2 กม. หรืือ 5 นาที ี หนีไี ปได้้ 6 กม. มีโี อกาสที่จ่� ะข้า้ มเขตสถานีตี ำ�ำ รวจ ข้า้ มกองบังั คับั การ หรืือข้า้ มเขตจังั หวัดั เพราะฉะนั้้น� จะต้อ้ งรีีบแจ้ง้ ให้้สายตรวจสถานีีตำำ�รวจข้้างเคียี งรับั ทราบ 6.5 พึงึ ระลึกึ เสมอว่า่ คนร้า้ ยพร้อ้ มจะหนี ี ต้อ้ งใช้ย้ ุทุ ธวิธิ ีสี กัดั กั้น� คนร้า้ ย มิใิ ช่เ่ พียี งสั่ง� ให้ค้ นร้า้ ย หยุุดรถเท่า่ นั้้�น 7. พิิจารณาปรับั ปรุุงการปฏิิบัตั ิงิ านของสายตรวจในความควบคุุม โดยนำำ�ข้อ้ มููลจากศููนย์์ 191 มาใช้ใ้ นการบริหิ าร ดังั นี้้� 7.1 ค่า่ ระยะเวลาถึึงที่่�เกิดิ เหตุุ 7.2 ผลความพึึงพอใจ/ข้อ้ ตำ�ำ หนิิของผู้�้แจ้้ง จากการสุ่่�มตรวจสอบโทรกลัับของศููนย์์ 191 ตััวอย่า่ งค่า่ ระยะเวลาสายตรวจไปที่เ่� กิดิ เหตุุ ก.ย. 2561 สภ. ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล จำ�ำ นวน เวลาเฉลี่่�ย (นาทีี) จำำ�นวน เวลาเฉลี่่ย� (นาที)ี เมืืองเพชร 266 3.57 245 7.02 ชะอำ�ำ 110 4.47 230 7.46 ท่่ายาง 100 7.19 บ้้านลาด 33 3.09 เขาย้อ้ ย 11 5.15 75 7.43 13 4.50 98 7.57

77 8. สนัับสนุุนการแก้้ไขปัญั หาเด็ก็ โทร 191 เล่่น หรืือแจ้้งเหตุุเท็็จ ปััญหาของศููนย์์รับั แจ้ง้ เหตุุ 191 และ Call Center ต่า่ ง ๆ คืือ ปัญั หาเด็็กโทรเล่น่ ทำ�ำ ให้้ สายไม่่ว่่าง ผู้้�ที่่�เดืือดร้้อนจริิงอาจโทรเข้้า 191 ไม่่ได้้ และสายตรวจ หรืือร้้อยเวร 20 อาจจะต้้องเสีียเวลา ไปที่�เ่ กิิดเหตุุที่่เ� ป็น็ เท็็จ ปััญหานี้้�จะกระทบต่่อจิิตใจของเจ้้าหน้้าที่�ท่ ั้้ง� ในศููนย์ฯ์ และสายตรวจ รอง ผกก.ป., สวป., ร้้อยเวร 20 สามารถช่ว่ ยแก้้ไขปััญหาเด็็กโทรเล่น่ ได้้ ดังั นี้้� 8.1 ให้ค้ วามรู้แ�้ ก่เ่ ด็ก็ ในเรื่อ่� งการป้อ้ งกันั อาชญากรรม การปฏิบิ ัตั ิเิ มื่อ�่ ประสบเหตุฉุ ุกุ เฉินิ และ การแจ้ง้ เหตุทุ ี่�่ 191 การให้ค้ วามรู้้�นี้�อาจจะทำ�ำ เป็น็ โครงการไปตามโรงเรีียน ชุุมชน หรืือโอกาสอื่น่� ๆ 8.2 กรณีีเด็ก็ ไม่่เชื่�่อฟังั หรืือแจ้ง้ เหตุทุ ี่�่มีคี วามร้า้ ยแรง เช่่น ขู่่�วางระเบิดิ อาจพิิจารณาสั่ง� การ สายตรวจจับั กุมุ ดำ�ำ เนินิ คดีี โดยศููนย์ฯ์ จะตรวจสอบตำ�ำ แหน่ง่ ตู้�้ สาธารณะที่ม�่ ีกี ารโทรเล่น่ และประสานงานมายังั สายตรวจ การจััดระบบรับั แจ้้งเหตุขุ องสถานีีตำ�ำ รวจ 1. แต่ล่ ะสถานีตี ำ�ำ รวจ จะต้อ้ งจัดั ให้ศ้ ููนย์ว์ ิทิ ยุ ุ ทำ�ำ หน้า้ ที่เ�่ ป็น็ ศููนย์ร์ ับั แจ้ง้ เหตุขุ องสถานีี โดยกำ�ำ หนด หมายเลขโทรศััพท์์สำำ�หรัับใช้้ในการรัับแจ้้งเหตุปุ ระจำำ�สถานีเี ป็น็ การเฉพาะ 2. จัดั กำ�ำ ลังั พลอย่่างน้อ้ ย 1 นาย (ขึ้น� อยู่่�กัับปริมิ าณงาน) ปฏิบิ ััติหิ น้า้ ที่ใ�่ นศููนย์ร์ ับั แจ้้งเหตุุ 3. รอง ผกก.ป. หรืือ สวป. ที่ไ่� ด้ร้ ับั มอบหมาย ต้อ้ งกำำ�กับั ดููแลการปฏิบิ ัตั ิิ ให้ม้ ีมี าตรฐานเช่น่ เดียี วกับั ศููนย์ร์ ัับแจ้้งเหตุุฉุกุ เฉินิ 191 โดยอนุุโลม โดยมีหี ััวข้้อที่ส่� ำำ�คััญ ดัังนี้้� 3.1 ตรวจสอบให้ค้ ู่่�สายรับั แจ้้งเหตุุ ใช้ก้ ารได้้โดยสมบููรณ์ต์ ลอดเวลา 3.2 รับั สายทุุกสายด้้วยความเร็็วไม่เ่ กินิ 15 วิินาทีี (3 กริ๊ง� ) เมื่�่อโทรติดิ 3.3 บัันทึึกเหตุุทุุกเหตุุที่�่ได้้รัับแจ้้งลงในสมุุดหรืือแบบฟอร์์มที่่�กำ�ำ หนดตามตััวอย่่างแนบท้้าย โดยให้้ปรากฏข้้อมููล วัันเวลาที่่�รัับแจ้ง้ ประเภทของเหตุุ สถานที่่�เกิิดเหตุ ุ ผู้้แ� จ้ง้ ผู้้�รับั แจ้ง้ และต้้องบันั ทึกึ ทันั ทีี ขณะรับั แจ้ง้ 3.4 บันั ทึกึ เวลาที่ส่�ั่ง� การสายตรวจ และให้ม้ ีกี ารติดิ ตามผลการปฏิบิ ัตั ิเิ หตุทุ ุกุ เหตุ ุ ว่า่ สายตรวจ ไปถึึงที่เ�่ กิิดเหตุแุ ล้ว้ หรืือไม่่ เมื่อ�่ เวลาใด ใช้้เวลาเท่่าใด ผลการปฏิบิ ััติเิ ป็น็ อย่่างไร 3.5 จัดั ทำำ�สถิิติคิ ่า่ ระยะเวลาสายตรวจถึงึ ที่เ�่ กิิดเหตุุ เพื่อ่� ประเมินิ ผลการปฏิบิ ัตั ิิของสายตรวจ ในสถานีีตำ�ำ รวจนั้้�น ๆ 3.6 ให้้มีีการโทรศััพท์์กลัับไปหาผู้้�แจ้้ง เพื่�่อสอบถามผลการปฏิิบััติิ วััดความพึึงพอใจ และข้อ้ เสนอแนะ 3.7 นอกจากการรับั แจ้ง้ เหตุฉุ ุกุ เฉินิ แล้ว้ ศููนย์ร์ ับั แจ้ง้ เหตุขุ องสถานีจี ะต้อ้ งให้ค้ วามสำ�ำ คัญั กับั เรื่อ�่ งไม่เ่ ร่ง่ ด่ว่ น ไม่ว่ ่า่ จะเป็น็ การแจ้ง้ เบาะแส ข้อ้ ร้อ้ งเรียี น ข้อ้ ติชิ มต่า่ ง ๆ แล้ว้ นำำ�ข้อ้ ร้อ้ งเรียี น ข้อ้ ติชิ ม มาดำ�ำ เนินิ การ ปรัับปรุงุ การปฏิิบััติิงานให้้มีปี ระสิทิ ธิภิ าพมากยิ่�งขึ้น�

78 แบบฟอร์ม์ การรัับแจ้้งเหตุุ เหตุุ................................................................................... สถานที่่�เกิิดเหตุ.ุ .................................................................................................. ใน นอกเขตเทศบาล อาวุธุ ที่ใ�่ ช้.้ ................................................................มีีผู้้ไ� ด้ร้ ัับบาดเจ็็บหรืือไม่.่ .......................................................... ยานพาหนะ รถหาย ใช้้ในการกระทำำ�ผิดิ ถููกประทุษุ ร้า้ ย ว.40 หลบหนี ี อื่่�น ๆ ........... ประเภทรถ......................................ยี่ห� ้อ้ .............................................รุ่่�น..................................สี.ี ............................ หมายเลขทะเบียี น.........................................................ที่ส�่ ังั เกต.............................................................................. ตำำ�หนิิรููปพรรณคนร้้าย.............................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................................. เส้น้ ทางหลบหนี.ี ....................................................................................................................................................... ชื่�อ่ ผู้้แ� จ้้ง...............................................................................................โทร............................................................... ว/ด/ป.รับั แจ้ง้ .......................................................................................เวลา.............................................................. ผู้้�ปฏิิบัตั ิิ .........................................เวลา...........................ถึงึ ที่เ�่ กิดิ เหตุเุ วลา............................................. ........................................เวลา...........................ถึงึ ที่่�เกิดิ เหตุุเวลา............................................. .........................................เวลา..........................ถึึงที่่�เกิิดเหตุุเวลา............................................. ผลการปฏิบิ ัตั ิ.ิ ........................................................................................................................................................... ลงชื่อ่� ......................................................................ผู้�้รับั แจ้ง้ /ลงชื่อ่� ......................................................พนักั งานวิทิ ยุุ 2. Police I lert U Application แอปพลิเิ คชันั Police I lert U เป็น็ แอปฯ ที่ส�่ ำ�ำ นักั งานตำ�ำ รวจแห่ง่ ชาติไิ ด้ร้ ่ว่ มมืือกับั ภาคเอกชน พััฒนาขึ้�นมาเพื่่�อช่่วยเสริิมระบบรัับแจ้้งเหตุุฉุุกเฉิิน 191 ให้้กัับประชาชนผู้้�ประสบเหตุุ หรืือผู้�้เห็็นเหตุุการณ์์ ฉุุกเฉิินและเพื่�่อเพิ่่�มศัักยภาพการบริิการระบบรัับแจ้้งเหตุุฉุุกเฉิิน 191 ซึ่่�งสำำ�นัักงานตำ�ำ รวจแห่่งชาติิได้้มีี การประชาสััมพัันธ์์ชัักชวนให้้ประชาชนดาวน์์โหลดแอปฯ และลงทะเบีียนใช้้บริิการได้้ครอบคลุุมทุุกพื้้�นที่�่ ทั่่�วประเทศ โดยประชาชนผู้�้ ประสบเหตุุ หรืือผู้้�เห็็นเหตุุการณ์์ฉุุกเฉิินสามารถแจ้้งเหตุุขอรัับความช่่วยเหลืือ ได้ด้ ้ว้ ยการกด “เพียี งปุ่่�มเดียี ว” ระบบจะส่ง่ ข้อ้ มููลการขอรับั ความช่ว่ ยเหลืือ รวมถึงึ ตำ�ำ แหน่ง่ (GPS) ของผู้แ�้ จ้ง้ เหตุุ ไปยัังศููนย์์ 191, ศููนย์์วิิทยุุ สน./สภ. และเจ้้าหน้้าที่่�ตำำ�รวจในพื้้�นที่่� ทำ�ำ ให้้เจ้้าหน้้าที่่�ตำำ�รวจสามารถไปยััง ที่่�เกิิดเหตุุได้้อย่่างรวดเร็็ว อัันเป็็นปััจจััยสำำ�คััญที่�่จะลดความสููญเสีียที่่�อาจเกิิดขึ้�นกัับผู้�้ ประสบเหตุุ เพื่่�อโอกาส ในการติิดตามจัับกุุมคนร้้ายและการป้้องกัันปราบปรามอาชญากรรมที่่�เกี่ �ยวข้้องกัับความปลอดภััยในชีีวิิต และทรัพั ย์ส์ ิินของประชาชน

79 การนำ�ำ แอปพลิิเคชั่น� Police I Lert U มาเพิ่่ม� ประสิทิ ธิิภาพในการป้อ้ งกันั ปราบปรามอาชญากรรม

80

81 บทที่�่ ๕ การควบคุุมและการปฏิบิ ััติิงานสายตรวจ วัตั ถุุประสงค์์การเรีียนรู้ป้� ระจำ�ำ บท ๑. เพื่�อ่ ให้น้ ัักเรียี นนายสิบิ ตำำ�รวจมีคี วามรู้เ�้ กี่ย� วกับั การควบคุมุ และการปฏิบิ ัตั ิิงานสายตรวจ ๒. เพื่�่อให้้นักั เรียี นนายสิบิ ตำำ�รวจมีีความเข้้าใจเกี่ย� วกับั การควบคุมุ และการปฏิบิ ััติงิ านสายตรวจ ๓. เพื่�่อให้้นัักเรีียนนายสิิบตำ�ำ รวจนำำ�ความรู้้�เกี่�ยวกัับการควบคุุมและการปฏิิบััติิงานสายตรวจ ไปปฏิบิ ััติใิ ช้ง้ านได้ถ้ ููกต้้อง และบรรลุุวััตถุุประสงค์์ของทางราชการ ส่ว่ นนำำ� การปฏิบิ ััติงิ านของตำ�ำ รวจสายตรวจในการป้อ้ งกันั อาชญากรรม มีกี ลยุทุ ธ์์หรืือแนวทางการปฏิบิ ััติิ หลายวิิธีีหรืือหลายรููปแบบขึ้ �นอยู่่�กัับกำำ�ลัังพล สภาพพื้้�นที่่� สถิิติิคดีีอาชญากรรม วััสดุุอุุปกรณ์์ในการปฏิิบััติิ หน้้าที่�่ ซึ่ง่� มีีวัตั ถุุประสงค์์เพื่อ่� การป้อ้ งกันั อาชญากรรม ดังั นั้้น� การปฏิบิ ััติหิ น้้าที่ข�่ องสายตรวจจึงึ จััดเป็็นประเภท ของสายตรวจรถยนต์์ จัักรยานยนต์์ หรืือตู้ย�้ าม เป็น็ ต้น้ เพื่�่อให้ค้ รอบคลุมุ พื้้�นที่�แ่ ละบังั คับั ใช้ก้ ฎหมายได้อ้ ย่า่ งมีี ประสิิทธิิภาพ การควบคุุม และการปฏิบิ ัตั ิงิ านสายตรวจ 1. สายตรวจในสถานีีตำำ�รวจนครบาล และ สายตรวจเขตเทศบาลหลักั ในสถานีีตำำ�รวจภููธร 1.1 การเตรีียมการก่่อนออกตรวจ (INPUT) ก่่อนออกตรวจ หัวั หน้้างานป้้องกันั ปราบปราม, สวป., และ รอง สวป. (ที่ท่� ำ�ำ หน้้าที่่ห� ััวหน้้า สายตรวจ) และตััวสายตรวจ จะต้อ้ งเตรีียมการ และดำำ�เนินิ การในเรื่่อ� งต่า่ ง ๆ ดัังนี้้� 1.1.1 จัดั เตรียี มอาวุุธและอุปุ กรณ์์ ยานพาหนะ สำ�ำ หรัับการปฏิบิ ัตั ิิหน้า้ ที่�ส่ ายตรวจ ได้้แก่่ 1) อุุปกรณ์์ประจำ�ำ ตััวสายตรวจ เช่่น อาวุุธปืืน เครื่�่องกระสุุนปืืน วิิทยุุสื่�่อสาร ประจำำ�ตัวั กุญุ แจมืือ ไฟฉาย แบบรายงาน สมุุดพกประจำำ�ตัวั หมวกติดิ กล้้อง CCTV เป็็นต้น้ 2) อุปุ กรณ์ป์ ระจำ�ำ รถสายตรวจ เช่น่ วิทิ ยุสุ ื่อ่� สารประจำ�ำ รถ สมุดุ บันั ทึกึ ของร้อ้ ยเวร 20 สายพ่ว่ งแบตเตอรี่ � สายลากจููง เป็็นต้้น 3) รถสายตรวจที่�่มีคี วามสะอาด เรียี บร้อ้ ย สภาพพร้อ้ มใช้ง้ าน 4) ผู้�้ ปฏิิบัตั ิิหน้า้ ที่�ส่ ายตรวจต้้องแต่่งเครื่อ�่ งแบบกากี ี ติิดสายนกหวีดี (สีีแดง) 1.1.2 หััวหน้้าสายตรวจ เรีียกสายตรวจประชุุมตรวจความพร้้อม ชี้้�แจงภารกิิจก่่อนออก ปฏิิบััติิหน้า้ ที่�อ่ ย่า่ งน้อ้ ย 15 นาทีี โดยปฏิิบััติิได้ใ้ น 2 ลักั ษณะ คืือ 1) การเรียี กแถวประชุมุ นอกห้อ้ งปฏิบิ ัตั ิิการสายตรวจ โดยเน้น้ ในเรื่่อ� ง (1) การฝึกึ ความมีรี ะเบีียบวินิ ััย การเข้้าแถว (2) การตรวจสอบจำ�ำ นวนตำ�ำ รวจสายตรวจที่ม�่ ีหี น้้าที่ป�่ ฏิบิ ัตั ิใิ นผลััดนั้้�น ๆ และ ลงชื่่อ� ในสมุดุ ควบคุุมการปฏิิบััติหิ น้า้ ที่่ข� องสายตรวจ (3) การตรวจสอบเครื่่�องแต่่งกาย อาวุธุ อุปุ กรณ์์ และเอกสารต่่าง ๆ ทั้้�งแบบ ประจำำ�ตััวและประจำำ�รถ

82 (4) การตรวจสอบความพร้อ้ มของรถสายตรวจ (5) การฝึึกทบทวนยุุทธวิธิ ีี เช่่น การใช้อ้ าวุธุ ปืนื การป้้องกันั ตััว การเข้้าจัับกุมุ คนร้้าย (6) การชี้้แ� จงแผนการตรวจ และข้อ้ ราชการต่า่ ง ๆ 2) การประชุุมในห้้องปฏิบิ ัตั ิิการสายตรวจ โดยเน้น้ ในเรื่่อ� ง (1) การตรวจสอบจำ�ำ นวนตำำ�รวจสายตรวจที่่ม� ีีหน้้าที่�ป่ ฏิบิ ัตั ิิในผลััดนั้้�น ๆ และ ลงชื่่�อในสมุดุ ควบคุุมการปฏิิบััติหิ น้า้ ที่่�ของสายตรวจ (2) การชี้้�แจงแผนการตรวจ สถานภาพอาชญากรรม และข้้อราชการที่�่มีี รายละเอีียด ที่�ค่ วรใช้้เอกสาร หรืือแผนภููมิิประกอบ (3) การหารืือแก้้ไขปัญั หาอุปุ สรรค ข้้อขัดั ข้้องต่า่ ง ๆ ที่่�สายตรวจได้พ้ บมา (4) การฝึกึ อบรมทบทวน เพิ่่ม� เติมิ ความรู้ใ้� นเรื่อ่� งกฎหมาย ระเบียี บ ที่เ�่ กี่ย� วข้อ้ ง (5) การฝึกึ อบรมการใช้เ้ ทคโนโลยีี เช่่น เทคนิคิ การถ่า่ ยภาพ การใช้้ QR Code เมื่อ�่ เสร็จ็ สิ้น� การประชุมุ หัวั หน้า้ สายตรวจ, สวป., หรืือ หัวั หน้า้ งานป้อ้ งกันั ปราบปราม ผู้ท�้ ี่ป�่ ระชุมุ ปล่อ่ ยแถวสายตรวจ จะต้อ้ งบันั ทึกึ ข้อ้ ราชการที่ช่�ี้แ� จงในสมุดุ ปล่อ่ ยแถวสายตรวจด้ว้ ยลายมืือของตนเอง 1.2 การปฏิิบัตั ิิหน้้าที่ข�่ ณะออกตรวจ (PROCESS) 1.2.1 การปฏิิบััติิหน้้าที่�่ขณะออกตรวจของเจ้้าหน้้าที่่�ตำำ�รวจสายตรวจรถยนต์์ และ สายตรวจรถจัักรยานยนต์์ มีดี ัังต่อ่ ไปนี้้� 1) การออกตรวจ สายตรวจรถยนต์ต์ ้อ้ งประกอบกำำ�ลังั อย่า่ งน้อ้ ย 2 นาย สายตรวจ รถจัักรยานยนต์ต์ ้อ้ งประกอบกำำ�ลังั 2 นาย และไม่่ออกตรวจเพีียงลำ�ำ พังั 2) ตรวจตามแผนปฏิิบััติิ และแผนการตรวจของสายตรวจ เพื่่�อป้้องกัันมิิให้้มีี อาชญากรรมเกิิดขึ้น� ในพื้้น� ที่ร่� ัับผิิดชอบ ดังั นี้้� (1) การตรวจตู้�แ้ ดง - การลงชื่่�อในสมุุดตู้�้แดงของสายตรวจต้้องเขีียนด้้วยลายมืือของตนเอง ทั้้ง� 2 นาย - ในทุุก 4 ชั่่�วโมง สายตรวจรถจัักรยานยนต์์ จะต้้องตรวจดููตู้้�แดงทุุกตู้้� ในเขตตรวจที่ร่� ับั ผิดิ ชอบ - กรณีสี ายตรวจติดิ ภารกิจิ ไม่ส่ ามารถตรวจตู้แ�้ ดงตามจำำ�นวนที่ก่� ำำ�หนดได้้ เช่่น ไประงัับเหตุ ุ ตั้้�งจุุดตรวจ ให้้แจ้้งหััวหน้้าสายตรวจทราบ และให้ศ้ ููนย์์วิทิ ยุุของ สน./สภ. จดบัันทึกึ ไว้้ - ให้ส้ ายตรวจรถจักั รยานยนต์ ์ ผลัดั ที่เ่� ข้า้ เวร 00.01-08.00 น. เป็น็ ผู้เ�้ ก็บ็ และวางสมุุดตู้้�แดง สำ�ำ หรัับสมุุดตู้้�แดงที่่�เก็็บมาให้้ส่่งมอบให้้หััวหน้้าสายตรวจ หรืือ ร้้อยเวร 20 ผลััดที่�่กำ�ำ ลััง เข้้าเวรตรวจ - กรณีที ี่ �่ สน./สภ.ใด นำำ�เทคโนโลยีที ี่เ�่ ชื่อ�่ ถืือได้ ้ มาใช้ใ้ นการควบคุมุ สายตรวจ เช่น่ การใช้้ QR Code หรืือการสแกนนิ้้ว� มืือ ให้ส้ ามารถใช้แ้ ทนการจัดั ทำ�ำ และการลงชื่อ่� ในสมุดุ ตู้แ�้ ดงแบบปกติไิ ด้้

83 (2) ตรวจสััมพัันธ์์กัับสายตรวจอื่่�น ๆ และหัวั หน้า้ สายตรวจ (3) หยุุดรถสัังเกตการณ์์ (ว.10) ป้้องกันั เหตุตุ ามจุุดล่่อแหลม จุุดเสี่�ยง หรืือ จุดุ หลบฝน ที่ก่� ำำ�หนด (อย่่างน้อ้ ย 3 จุดุ ต่่อผลััด) โดยเฉพาะอย่า่ งยิ่�งการ ว.10 ก่่อนออกเวร 3) ตรวจเยี่ย� มเยียี นประชาชน และบันั ทึกึ ตามแบบรายงาน 2 บ้้านต่อ่ ผลััด 4) ตั้�งจุดุ ตรวจค้น้ หรืือตรวจค้้นบุุคคล ยานพาหนะ ที่�ต่ ้้องสงสััย 5) สืืบสวนหาข่่าวอาชญากรรม รัับคำำ�ร้้องเรีียนเรื่�่องต่่าง ๆ และรายงานหััวหน้้า สายตรวจเพื่อ�่ นำ�ำ เสนอสารวัตั รป้อ้ งกันั ปราบปราม หัวั หน้า้ งานป้อ้ งกันั ปราบปราม และหัวั หน้า้ สถานีตี ำำ�รวจต่อ่ ไป 6) ระงับั เหตุ ุ ตามที่ไ�่ ด้้รับั แจ้ง้ จากศููนย์ร์ ับั แจ้ง้ เหตุุฉุกุ เฉิิน 191, ศููนย์์วิทิ ยุุ สน./สภ. หรืือรัับแจ้้ง หรืือพบเหตุุด้้วยตนเอง และจัับกุุมผู้�้กระทำำ�ผิิดตามอำำ�นาจหน้้าที่�่ โดยการไปถึึงที่�่เกิิดเหตุุ ควรใช้้เวลาไม่เ่ กิิน 5 นาทีี กรณีีมีเี หตุซุ ้ำ�ำ�ซ้อ้ น หรืือติดิ ภารกิจิ ให้แ้ จ้ง้ ศููนย์ว์ ิทิ ยุุ สน./สภ. เพื่อ่� แจ้ง้ ให้้หััวหน้า้ สายตรวจสั่ง� การให้้ผู้�้อื่น� ไปปฏิิบัตั ิิหน้้าที่แ่� ทน กรณีเี ป็น็ เหตุทุ ี่ต่� ้อ้ งให้พ้ นักั งานสอบสวนตรวจที่เ�่ กิดิ เหตุุ ให้ร้ ักั ษาสถานที่เ�่ กิดิ เหตุไุ ว้้ 7) สกัดั จับั กุุมคนร้า้ ย ตามแผนก้า้ วสกัดั จับั 8) บริกิ ารประชาชน 1.2.2 การปฏิิบััติหิ น้้าที่่ข� องหัวั หน้้าสายตรวจ (ร้้อยเวร 20) ขณะออกตรวจมีีดัังนี้้� 1) การออกตรวจ สายตรวจรถยนต์์ต้้องประกอบกำำ�ลัังอย่่างน้้อย 2 นาย และไม่อ่ อกตรวจเพียี งลำำ�พังั 2) ตรวจสอบการปฏิบิ ััติิของสายตรวจต่า่ ง ๆ ให้้ตรวจตามแผนที่่ก� ำ�ำ หนด 3) ตรวจสัมั พันั ธ์ก์ ัับสายตรวจต่า่ ง ๆ 4) ตรวจจุุดตรวจตู้้�แดง โดยใน 1 ผลััด (8 ชั่่ว� โมง) สายตรวจรถยนต์์ ให้้ตรวจตู้�้แดง ตู้้�ยาม และสายตรวจต่่าง ๆ ในเขตชุุมชนอย่่างน้้อย 1 รอบ 5) สั่�งการควบคุุมการปฏิิบััติิกรณีีมีีเหตุุฉุุกเฉิิน และแก้้ไขปััญหากรณีีสายตรวจ ที่่�รับั ผิดิ ชอบติดิ ภารกิิจ จนกว่่าผู้้�บังั คับั บััญชาระดับั เหนืือชั้น� ไปที่่จ� ะเข้า้ มาควบคุมุ การดำ�ำ เนิินการแทน 6) ระงัับเหตุุ รัักษาสถานที่่�เกิดิ เหตุ ุ สืืบสวนและจับั กุมุ ผู้้�กระทำ�ำ ผิิด 7) ตรวจสอบการเข้้าประจำ�ำ จุุดสกััดของสายตรวจต่า่ ง ๆ 8) ควบคุมุ การตั้้ง� จุุดตรวจ 9) เยี่�ยมเยียี นประชาชน และบัันทึึกตามแบบรายงาน 2 บ้้านต่่อผลัดั 10) ให้้ความช่ว่ ยเหลืือประชาชนเรื่่อ� งต่า่ ง ๆ เช่่น รถเสียี น้ำำ��ท่่วม ฯลฯ 1.3 การปฏิิบัตั ิหิ น้้าที่่ห� ลังั เสร็็จสิ้้�นการตรวจ (OUTPUT) 1.3.1 การปฏิิบััติขิ องตำ�ำ รวจสายตรวจหลัังออกตรวจ มีดี ัังนี้้� 1) กลัับมาพร้้อมที่่�สถานีีตำำ�รวจหรืือห้้องปฏิบิ ััติิการสายตรวจเมื่่�อสิ้�นสุุดระยะเวลา ปฏิบิ ัตั ิิหน้้าที่�่ และลงชื่่อ� ในสมุุดควบคุมุ การปฏิิบัตั ิิหน้้าที่�ส่ ายตรวจ 2) จัดั ทำ�ำ และส่่งรายงานต่า่ ง ๆ ให้้เรีียบร้้อย

84 3) ตรวจสอบ และส่ง่ มอบอุปุ กรณ์เ์ ครื่อ�่ งใช้้ส่ว่ นรวม เช่่น อาวุธุ ปืนื ของทางราชการ วิทิ ยุุสื่่อ� สาร ยานพาหนะ ฯลฯ ให้เ้ รีียบร้อ้ ย 4) รายงานปััญหาข้อ้ ขัดั ข้อ้ งต่า่ ง ๆ ต่อ่ หัวั หน้้าสายตรวจ 5) ตรวจสอบภารกิิจต่่าง ๆ ที่�่จะต้้องปฏิิบััติิในช่่วงเวลาต่่อไป หรืือภารกิิจพิิเศษ ตามคำำ�สั่่�งของผู้�้ บัังคับั บัญั ชา เช่น่ การรัับเสด็จ็ ฯ การถููกระดมไปช่ว่ ยสถานีตี ำำ�รวจอื่น�่ ๆ เป็็นต้น้ 1.3.2 การปฏิิบัตั ิิของหัวั หน้้าสายตรวจ (ร้อ้ ยเวร 20) หลัังออกตรวจ มีีดังั นี้้� 1) กลับั มาที่ส่� ถานีตี ำ�ำ รวจหรืือห้อ้ งปฏิบิ ัตั ิกิ ารสายตรวจ เพื่อ�่ ตรวจสอบยอดกำ�ำ ลังั พล สายตรวจ ตรวจสอบสายตรวจในการส่ง่ มอบอุปุ กรณ์์เครื่�่องใช้้ของทางราชการ 2) หัวั หน้า้ สายตรวจ ซึ่ง่� เข้า้ เวรผลัดั 00.01 – 08.00 น. ให้ต้ รวจสมุดุ ตู้แ้� ดงที่เ่� ก็บ็ มา แล้้วเสนอ สวป. ภายใน 09.00 น. เป็น็ ประจำ�ำ ทุุกวันั 3) รวบรวมรายงานต่า่ ง ๆ ที่เ�่ กี่ย� วกับั งานสายตรวจ เช่น่ ผลการจับั กุมุ ผลการตรวจ สััมพัันธ์์ ผลการเยี่�ยมเยียี นประชาชน ฯลฯ เสนอ สวป.ตรวจตามวงรอบ 4) ประเมิินผลการปฏิบิ ััติิหน้้าที่�่ และรัับทราบปััญหาอุุปสรรคในการปฏิบิ ััติิหน้้าที่�่ ของตำำ�รวจสายตรวจในผลัดั นั้้�น ๆ เพื่่�อนำ�ำ มาเป็็นแนวทางแก้ไ้ ขปรับั ปรุุงในการปฏิบิ ัตั ิหิ น้้าที่�ต่ ่อ่ ไป 2. สายตรวจตำ�ำ บล 2.1 สายตรวจตำำ�บลแต่่ละแห่่ง 2.1.1 สายตรวจตำำ�บลต้้องพัักแรมอยู่�ที่�่พัักสายตรวจในพื้้�นที่�่รัับผิิดชอบ หากพื้้�นที่่�ใดไม่่มีี ที่�่พัักสายตรวจให้พ้ ัักในสถานที่่�ที่่เ� หมาะสมในตำำ�บลนั้้�น 2.1.2 สายตรวจตำ�ำ บลควรมีีกำำ�ลัังพลอย่่างน้้อย 3 นาย และต้้องจััดเวรการปฏิิบััติิหน้้าที่่� โดยให้ม้ ีกี ำำ�ลังั พลประจำำ�ที่พ�่ ักั สายตรวจและออกตรวจท้อ้ งที่�่ และจัดั ให้ม้ ีรี าษฎรอาสาสมัคั รปฏิบิ ัตั ิหิ น้า้ ที่ร�่ ่ว่ มก็ไ็ ด้้ 2.1.3 สายตรวจตำำ�บลต้้องจััดทำำ�ข้้อมููลท้้องถิ่น� ไว้้ ณ ที่พ�่ ัักสายตรวจนั้้น� ๆ และให้้ส่่งเก็็บ รวบรวมที่ห่� ้อ้ งปฏิิบััติกิ ารสายตรวจด้ว้ ย 2.1.4 สายตรวจตำ�ำ บลต้อ้ งออกตรวจทุกุ วันั และจัดั ทำ�ำ ข้อ้ มููลครัวั เรืือนที่ไ่� ปตรวจอย่า่ งน้อ้ ย วันั ละ 3 หมู่่�บ้้าน หมู่่�บ้า้ นละ 1 หลัังคาเรืือน และควรตรวจให้้ครบทุุกหมู่่�บ้า้ นในเขตรัับผิดิ ชอบ ภายใน 15 วันั เพื่�่อประสิิทธิิภาพในการป้้องกัันอาชญากรรม หากสายตรวจตำ�ำ บลใดมีีกำ�ำ ลัังพลน้้อยกว่่า 3 นาย สามารถ ลดการตรวจและการจััดทำำ�ข้้อมููลครัวั เรืือนได้ต้ ามส่ว่ น (3 นาย/3 หลังั คาเรืือนต่่อวันั เท่า่ กัับ 100 เปอร์เ์ ซ็็นต์์) 2.1.5 สายตรวจตำ�ำ บลทุุกสายที่�่ออกปฏิิบััติิหน้้าที่�่ ต้้องบัันทึึกผลการตรวจเยี่�ยมชุุมชน/ ประชาชน ไว้้ในสมุดุ ตรวจและ/หรืือเครื่อ�่ งอิิเล็ก็ ทรอนิกิ ส์์ของสายตรวจตำำ�บลที่�่ทางสถานีีตำ�ำ รวจจััดทำำ�ไว้้ 2.1.6 ผู้อ�้ ยู่�ที่พ่� ักั สายตรวจให้ม้ ีหี น้า้ ที่ร�่ ับั แจ้ง้ เหตุแุ ละบริกิ ารประชาชน โดยต้อ้ งแต่ง่ เครื่อ่� งแบบ ให้เ้ รียี บร้อ้ ย 2.1.7 สืืบสวนหาข่่าวอาชญากรรม รัับคำ�ำ ร้อ้ งเรีียน 2.1.8 ระงับั เหตุ ุ ตามที่ไ่� ด้ร้ ับั แจ้ง้ จากศููนย์ร์ ับั แจ้ง้ เหตุฉุ ุกุ เฉินิ 191, ศููนย์ว์ ิทิ ยุ ุ สน./สภ. หรืือ รัับแจ้้ง หรืือพบเหตุุด้้วยตนเอง และจัับกุุมผู้้�กระทำำ�ผิิดตามอำ�ำ นาจหน้้าที่่� โดยการไปถึึงที่�่เกิิดเหตุุควรใช้้เวลา ไม่่เกิิน 12 นาทีี

85 กรณีีมีีเหตุุซ้ำ�ำ� ซ้้อน หรืือติิดภารกิิจ ให้้แจ้้งศููนย์์วิิทยุุ สน./สภ. เพื่�่อแจ้้งให้้หััวหน้้า สายตรวจสั่ง� การให้้ผู้�้อื่น� ไปปฏิิบัตั ิิหน้้าที่แ�่ ทน กรณีีเป็็นเหตุทุ ี่่ต� ้้องให้้พนัักงานสอบสวนตรวจที่่�เกิดิ เหตุุ ให้้รักั ษาสถานที่่เ� กิิดเหตุุไว้้ 2.1.9 สกัดั จัับกุุมคนร้้าย ตามแผนก้า้ วสกัดั จัับ 2.1.10 บริกิ ารประชาชน 2.1.11 ให้้หััวหน้้าสายตรวจตำำ�บล รวบรวมสมุุดบัันทึึก และแฟ้้มข้้อมููลต่่าง ๆ ได้้แก่่ แฟ้ม้ ข้อ้ มููลครัวั เรืือน สมุดุ บันั ทึกึ ผลการตรวจเยี่ย� มชุมุ ชน/ประชาชน สมุดุ รับั แจ้ง้ เหตุ ุ สมุดุ บันั ทึกึ การตรวจเยี่ย� ม ของผู้้�บัังคัับบััญชา แฟ้้มการจััดเวรปฏิิบััติิหน้้าที่�่ เสนอ สวป., หััวหน้้างานป้้องกัันปราบปราม และ หน.สภ. ตรวจทุกุ วัันที่�่ 1 และ 16 ของเดืือน 2.2 ผู้�้ควบคุมุ หรืือหัวั หน้้าของสายตรวจตำ�ำ บล ในกรณีีที่่� สภ.ใด มีีการจััด รอง สวป. ทำำ�หน้า้ ที่เ�่ ป็น็ ผู้ค้� วบคุุม หรืือเป็น็ หััวหน้้าของสายตรวจ ตำำ�บล ให้ป้ ฏิบิ ััติิดังั นี้้� 2.2.1 ผู้ค้� วบคุมุ สายตรวจตำำ�บล ต้อ้ งออกตรวจการปฏิิบัตั ิหิ น้า้ ที่ข่� องสายตรวจตำำ�บลทุกุ วันั และบัันทึึกผลการตรวจไว้้ในสมุุดตรวจ โดยควรตรวจให้้ครอบคลุุมทุุกตำ�ำ บลภายใน 7 วััน และหมุุนเวีียน สุ่่�มตรวจหมู่่�บ้า้ นให้้มากที่่ส� ุดุ 2.2.2 ให้้ผู้�้ควบคุุมสายตรวจตำำ�บล หรืือหััวหน้้าสายตรวจ หรืือ ร้้อยเวร 20 กรณีีที่่� ไม่่มีีผู้�้ควบคุุมสายตรวจตำำ�บล รวบรวมและตรวจสอบความถููกต้้องของข้้อมููลครััวเรืือนของสายตรวจตำ�ำ บล และเอกสารอื่น�่ ๆ ส่ง่ ให้ ้ สวป., หัวั หน้า้ งานป้อ้ งกันั ปราบปราม และ หัวั หน้า้ สถานีตี ำ�ำ รวจ ตรวจตามข้อ้ 2.1.11 3. สายตรวจชุมุ ชนประจำ�ำ ตำำ�บล 3.1 สายตรวจชุุมชนประจำ�ำ ตำ�ำ บล เป็็นสายตรวจที่่�จััดขึ้�นเพื่่�อดููแลรัักษาความปลอดภััยในชีีวิิต และทรัพั ย์ข์ องประชาชนในพื้้น� ที่ท�่ ี่่เ� ป็น็ ชุมุ ชนของแต่ล่ ะตำ�ำ บล โดยหัวั หน้า้ สถานีตี ำำ�รวจ หรืือหัวั หน้า้ งานป้อ้ งกันั ปราบปรามอาชญากรรม พิจิ ารณากำำ�หนดเขตตรวจ และคัดั เลืือกข้า้ ราชการตำำ�รวจที่ม่� ีคี วามเหมาะสมอย่า่ งน้อ้ ย 2 นาย ปฏิบิ ัตั ิหิ น้า้ ที่เ�่ ป็น็ สายตรวจชุมุ ชนประจำ�ำ ตำำ�บล และจัดั ให้ม้ ีรี าษฎรอาสาสมัคั รสำ�ำ หรับั ปฏิบิ ัตั ิหิ น้า้ ที่ร�่ ่ว่ มกันั 3.2 สายตรวจชุมุ ชนประจำำ�ตำำ�บล ต้อ้ งออกตรวจท้อ้ งที่ภ่� ายในเขตชุมุ ชนประจำำ�ตำำ�บลที่ร่� ับั ผิดิ ชอบ ร่ว่ มกับั ราษฎรอาสาสมัคั ร 2-5 นาย โดยเน้้นงานด้า้ นการข่า่ ว การให้้ความช่่วยเหลืือและบริิการแก่ป่ ระชาชน การสร้้างความสััมพัันธ์์อัันดีีระหว่่างเจ้้าหน้้าที่่�ตำ�ำ รวจกัับประชาชนในพื้้�นที่่� และแสวงหาความร่่วมมืือใน การป้อ้ งกัันปราบปรามอาชญากรรม 3.3 การจััดทำ�ำ แผนการตรวจ การปฏิิบััติิ และการรายงานผลการปฏิิบััติิของสายตรวจชุุมชน ประจำำ�ตำ�ำ บล ให้้นำำ�แนวทางการปฏิิบัตั ิิของสายตรวจรถจัักรยานยนต์์มาใช้้โดยอนุุโลม 3.4 สายตรวจชุุมชนประจำำ�ตำ�ำ บลใดที่�่มีีที่่�ทำำ�การลัักษณะเดีียวกัับสายตรวจตำ�ำ บล ต้้องจััดทำำ� ข้้อมููลท้้องถิ่น� ไว้้ ณ ที่พ�่ ัักสายตรวจชุมุ ชนประจำ�ำ ตำำ�บลนั้้น� ๆ และให้้ส่ง่ เก็็บรวบรวมที่�ห่ ้้องปฏิบิ ัตั ิิการสายตรวจ เช่น่ เดียี วกัับสายตรวจตำำ�บลด้ว้ ย

86 4. สายตรวจเดินิ เท้้า 4.1 สายตรวจเดิินเท้้ามีีความสำำ�คััญในการป้้องกัันอาชญากรรม โดยมุ่�งเน้้นการป้้องกัันเหตุุ ในพื้้�นที่่�ชุุมชนหนาแน่่น ที่�่ไม่่เหมาะแก่่การนำ�ำ ยานพาหนะเข้้าไป เช่่น ศููนย์์การค้้า ตลาด แหล่่งท่่องเที่�่ยว ที่�่มีปี ระชาชนพลุุกพล่า่ น 4.2 หัวั หน้า้ สถานีตี ำ�ำ รวจ หรืือหัวั หน้า้ งานป้อ้ งกันั ปราบปรามอาชญากรรม กำ�ำ หนดพื้้น� ที่เ่� ขตตรวจ ของสายตรวจเดินิ เท้า้ และจััดกำำ�ลัังเจ้า้ หน้า้ ที่ต�่ ำำ�รวจปฏิิบัตั ิหิ น้า้ ที่�เ่ ป็็นสายตรวจเดิินเท้้า โดยสายตรวจเดิินเท้า้ 1 สาย ประกอบด้้วย เจ้้าหน้้าที่่�ตำำ�รวจสายตรวจอย่า่ งน้้อย 2 นาย 4.3 การจััดทำ�ำ แผนการตรวจ การปฏิิบััติิ และการรายงานผลการปฏิิบััติิของสายตรวจเดิินเท้้า ให้้นำ�ำ แนวทางการปฏิิบัตั ิขิ องสายตรวจรถจัักรยานยนต์์มาใช้้โดยอนุุโลม 5. สายตรวจทางเรืือ 5.1 สายตรวจทางเรืือ เป็็นสายตรวจที่่จ� ัดั ขึ้�นเพื่�อ่ ป้้องกันั ปราบปรามอาชญากรรมในพื้้�นที่ท�่ ี่่เ� ป็็น แม่น่ ้ำ��ำ ลำ�ำ คลอง อ่า่ งเก็บ็ น้ำ�ำ� ทะเลสาบ หรืือทะเล โดยหัวั หน้า้ สถานีตี ำ�ำ รวจ หรืือหััวหน้้างานป้้องกันั ปราบปราม อาชญากรรม จัดั กำำ�ลังั เจ้า้ หน้า้ ที่ต�่ ำำ�รวจอย่า่ งน้อ้ ย 2 นาย ใช้เ้ รืือขนาดที่เ�่ หมาะสมกับั พื้้น� ที่ท่� างน้ำ��ำ ในเขตรับั ผิดิ ชอบ เป็น็ ยานพาหนะ 5.2 การตรวจของสายตรวจทางเรืือ เน้้นทั้้�งด้้านการป้้องกัันเหตุุ สร้้างความอบอุ่่�นใจให้้กัับ ประชาชนที่อ�่ ยู่�บนเรืือ แพ หรืือมีที ี่�พ่ ัักอาศััยอยู่�ริมน้ำ��ำ และด้้านการปราบปรามผู้�ก้ ระทำ�ำ ผิิดที่ก�่ ่อ่ เหตุบุ นเรืือ แพ หรืือใช้เ้ รืือ แพ เป็็นพาหนะในการกระทำำ�ผิดิ 5.3 การแต่ง่ กายของสายตรวจทางเรืือ อาจปรับั ให้เ้ ข้า้ กับั สภาพการปฏิบิ ัตั ิงิ าน แต่ต่ ้อ้ งมีสี ัญั ลักั ษณ์์ ที่แ่� สดงถึงึ ความเป็น็ ตำำ�รวจ แต่ง่ กายให้เ้ หมืือนกันั ทุกุ นาย และมีอี ุปุ กรณ์เ์ ครื่อ่� งมืือเครื่อ่� งใช้ท้ ี่จ�่ ำำ�เป็น็ ในการปฏิบิ ัตั ิิ หน้้าที่�ใ่ ห้ค้ รบถ้้วน 5.4 การจััดทำำ�แผนการตรวจ การปฏิิบััติิ และการรายงานผลการปฏิิบััติิของสายตรวจทางเรืือ ให้้นำำ�แนวทางการปฏิิบััติิของสายตรวจรถจัักรยานยนต์์มาใช้โ้ ดยอนุุโลม 6. สายตรวจจักั รยานสองล้้อ 6.1 สายตรวจรถจักั รยานสองล้อ้ เป็น็ สายตรวจที่จ�่ ัดั ขึ้น� เพื่อ�่ เน้น้ การป้อ้ งกันั อาชญากรรมในพื้้น� ที่�่ ที่ไ�่ ม่เ่ หมาะแก่ก่ ารใช้ส้ ายตรวจรถยนต์แ์ ละรถจักั รยานยนต์์ แต่ม่ ีพี ื้้น� ที่ท�่ ี่ต่� ้อ้ งออกตรวจมากกว่า่ ที่ส�่ ายตรวจเดินิ เท้า้ จะกระทำ�ำ ได้้ 6.2 หััวหน้้าสถานีีตำำ�รวจ หรืือหััวหน้้างานป้้องกัันปราบปรามอาชญากรรม กำ�ำ หนดพื้้�นที่�่เป็็น เขตตรวจของสายตรวจจักั รยานสองล้อ้ และจัดั กำ�ำ ลังั เจ้้าหน้า้ ที่ต่� ำ�ำ รวจสายตรวจ 1 นาย ต่่อรถจักั รยานสองล้อ้ 1 คันั โดยสายตรวจจักั รยานสองล้้อ 1 สาย ประกอบด้ว้ ย เจ้า้ หน้้าที่�ต่ ำ�ำ รวจสายตรวจอย่่างน้อ้ ย 2 นาย/2 คันั ขึ้น� ไป 6.3 การแต่ง่ กายของสายตรวจจัักรยานสองล้้อ อาจปรับั ให้เ้ ข้้ากัับสภาพการปฏิบิ ััติงิ าน แต่่ต้อ้ ง มีีสัญั ลักั ษณ์ท์ ี่แ�่ สดงถึงึ ความเป็น็ ตำ�ำ รวจ แต่ง่ กายให้เ้ หมืือนกันั ทุกุ นาย และมีอี ุุปกรณ์เ์ ครื่อ�่ งมืือเครื่อ�่ งใช้ท้ ี่่จ� ำ�ำ เป็น็ ในการปฏิบิ ััติหิ น้้าที่่�ให้ค้ รบถ้ว้ น

87 6.4 การจััดทำำ�แผนการตรวจ การปฏิบิ ััติิ และการรายงานผลการปฏิบิ ััติิของสายตรวจจัักรยาน สองล้้อ ให้้นำ�ำ แนวทางการปฏิิบััติิของสายตรวจรถจัักรยานยนต์์มาใช้้โดยอนุุโลม 7. สายตรวจประเภทอื่�น ๆ การจัดั สายตรวจประเภทอื่น�่ ๆ เช่น่ สายตรวจม้า้ สายตรวจสุนุ ัขั สายตรวจทางอากาศ เป็น็ ไปตาม ความเหมาะสม และศัักยภาพของแต่่ละสถานีตี ำำ�รวจ โดยเมื่อ่� มีีการจัดั จะต้อ้ งมีีแผนการตรวจ มีรี ายละเอีียด ของการปฏิิบััติิ และการรายงานผลการปฏิิบััติิด้ว้ ย

88

89 บทที่�่ ๖ ระดับั การใช้้กำ�ำ ลังั ของเจ้้าหน้้าที่�่ตำ�ำ รวจเพื่่�อแก้้ไขสถานการณ์์ (Use of Force) วัตั ถุุประสงค์์การเรีียนรู้ป�้ ระจำ�ำ บท ๑. เพื่�่อให้้นัักเรีียนนายสิิบตำ�ำ รวจมีีความรู้�้เกี่�ยวกัับระดัับการใช้้กำำ�ลัังของเจ้้าหน้้าที่�่ตำำ�รวจ เพื่อ่� แก้้ไขสถานการณ์์ (Use of Force) ๒. เพื่�่อให้้นัักเรีียนนายสิิบตำ�ำ รวจมีีความเข้้าใจเกี่�ยวกัับระดัับการใช้้กำำ�ลัังของเจ้้าหน้้าที่�่ตำ�ำ รวจ เพื่อ�่ แก้้ไขสถานการณ์์ (Use of Force) ๓. เพื่่�อให้้นัักเรีียนนายสิิบตำำ�รวจนำำ�ความรู้้�เกี่�ยวกัับระดัับการใช้้กำ�ำ ลัังของเจ้้าหน้้าที่�่ตำำ�รวจ เพื่อ่� แก้้ไขสถานการณ์์ (Use of Force) ไปปฏิิบัตั ิิใช้้ได้ถ้ ููกต้อ้ ง และบรรลุุวััตถุุประสงค์์ของทางราชการ ส่่วนนำ�ำ การปฏิบิ ัตั ิงิ านของเจ้า้ หน้า้ ที่ต่� ำำ�รวจมีคี วามสำำ�คัญั และจำำ�เป็น็ ต้อ้ งใช้ก้ ำ�ำ ลังั และอาวุธุ ปืนื ในการปฏิบิ ัตั ิิ หน้้าที่�่ เพื่�่อเป็็นการป้้องกัันสิิทธิิของตนเองและสิิทธิิของผู้�้อื่�นในอัันตรายที่่�ใกล้้จะถึึงซึ่่�งเกิิดจากการละเมิิดต่่อ กฎหมายอันั ตนเองมิไิ ด้ก้ ่อ่ ขึ้น� จึงึ มีคี วามจำำ�เป็น็ อย่า่ งยิ่ง� จะต้อ้ งศึกึ ษาให้เ้ ข้า้ ใจและปฏิบิ ัตั ิใิ ห้เ้ กิดิ ทักั ษะจากระดับั เบาไปหาหนัักตามลำำ�ดัับ เพื่อ�่ ให้้เกิดิ ประโยชน์์ในการปฏิบิ ัตั ิหิ น้า้ ที่ร�่ าชการและไม่่ละเมิิดสิทิ ธิิมนุษุ ยชน ระดับั การใช้้กำ�ำ ลังั ของเจ้้าหน้้าที่�ต่ ำำ�รวจเพื่่�อแก้้ไขสถานการณ์์ (Use of Force) ในส่ว่ นต่อ่ ไปนี้้จ� ะกล่า่ วถึงึ ตัวั แบบระดับั การใช้ก้ ำำ�ลังั ของเจ้า้ หน้า้ ที่ต่� ำำ�รวจในการตอบโต้ส้ ถานการณ์์ ขอให้้เจ้้าหน้้าที่�่ตำ�ำ รวจทุุกนายทบทวนหลัักปฏิิบััติิเกี่�ยวกัับปฏิิญญาสากลว่่าด้้วยสิิทธิิมนุุษยชน รััฐธรรมนููญ ข้อ้ กฎหมาย และหลักั ยุุทธวิิธีตี ำำ�รวจที่เ�่ กี่ย� วข้อ้ งกับั ความปลอดภัยั ของเครื่อ่� งมืือที่ใ�่ ช้ใ้ นการตอบโต้ ้ ก่อ่ นการเริ่�ม ศึึกษาในส่่วนนี้้� 1. ที่ม�่ าและความสำำ�คัญั ของระดับั การใช้้กำ�ำ ลังั ของเจ้้าหน้้าที่ต�่ ำำ�รวจ ตััวแบบนี้้�พััฒนาขึ้�นจากการศึึกษาทางวิิชาการร่่วมกัันของหลายภาคส่่วน เพื่�่อให้้มีีประสิิทธิิภาพ สููงสุุดในการรัักษาไว้้ซึ่�่งความปลอดภััยในชีีวิิตทรััพย์์สิินของประชาชน และเจ้้าหน้้าที่่�ตำำ�รวจที่�่ปฏิิบััติิงานซึ่�่งใน ประเทศที่่�เจริิญแล้้ว ระดัับการใช้้กำำ�ลัังของเจ้้าหน้้าที่�่ตำ�ำ รวจถืือเป็็นส่่วนสำำ�คััญในการแสดงออกถึึงการเคารพ ศักั ดิ์ศ� รีคี วามเป็น็ มนุษุ ย์์ โดยเป็น็ ภาระหน้า้ ที่ห่� ลักั ของรัฐั ที่จ�่ ะต้อ้ งจัดั ให้ม้ ีีขึ้น� เพื่อ�่ รองรับั การอนุวุ ัตั รปฏิญิ ญาที่ร่� ัฐั ได้ล้ งนามให้้สัตั ยาบัันในการจะนำำ�ไปปฏิิบััติิให้เ้ กิิดผลในทางกฎหมาย ทั้้�งนี้้� Code of Conduct for Law Enforcement Officials ของสหประชาชาติิ ได้้รับั การรัับรอง โดยมติทิ ี่ป่� ระชุมุ ใหญ่ส่ หประชาชาติทิ ี่ ่� 34/169 เมื่อ่� วันั ที่่� 17 ธันั วาคม 2522 มาตรา 35 กำำ�หนดกรอบการใช้ก้ ำำ�ลังั (use of force) ของเจ้้าหน้้าที่�่ของรััฐว่่าให้้กระทำำ�ได้้เพีียงเฉพาะกรณีีที่่�จำ�ำ เป็็นอย่่างยิ่�งและเพื่่�อประโยชน์์ ในการปฏิิบััติิหน้้าที่�่เท่่านั้้�น การใช้้กำ�ำ ลัังของเจ้้าหน้้าที่�่รััฐจึึงต้้องมีีดุุลพิินิิจในการนำ�ำ ไปใช้้ที่�่ไม่่เกิินกว่่าเหตุุ หรืือได้้สัดั ส่่วนกับั พฤติกิ ารณ์์

90 ซึ่่�งต่่อมา UN Congress ในการประชุุมเรื่�่อง Prevention of Crime and the Treatment of Offenders ครั้�งที่่� 8 ที่่ก� รุงุ ฮาวานา ประเทศคิิวบา ระหว่่างวันั ที่่� 27 สิิงหาคม ถึงึ วัันที่่� 7 กัันยายน 2533 ได้้มีีการรับั รอง Basic Principles of the Use of Force and Firearms by Law Enforcement Officials ที่่�มีรี ายละเอีียดมากขึ้น� ตััวแบบนี้้�จึึงใช้้ฐานคติิในการสร้้างแบบต่่อยอดองค์์ความรู้�้เพื่่�ออธิิบายถึึงกระบวนการตััดสิินใจ ที่่�เหมาะสมแบบฉับั พลัันทันั ทีขี องเหตุุการณ์ท์ ี่่เ� กิดิ ขึ้�นกับั เจ้้าหน้า้ ที่�่ตำำ�รวจ โดยยึดึ หลัักสากลที่�ไ่ ด้ร้ ับั การยอมรัับ จาก UN ดัังนั้้�น เจ้้าหน้้าที่่�ตำำ�รวจทุุกนายจึึงต้้องมีีการฝึึกปฏิิบััติิจนเกิิดทัักษะอััตโนมััติิแบบกล้้ามเนื้้�อจดจำำ� อย่่างเข้้มข้้น การฝึึกทัักษะการตััดสิินใจในภาวะวิิกฤติิในสถานการณ์์จำำ�ลองเสมืือนจริิง ซึ่่�งจะต้้องพิิจารณา การใช้้เครื่�่องมืือทางยุุทธวิิธีีที่่�ถููกต้้อง เหมาะสม ได้้สััดส่่วนกัับพฤติิการณ์์ของผู้�้ ต้้องสงสััย/กระทำำ�ความผิิด และในการออกปฏิิบัตั ิหิ น้้าที่่ท� ุุกครั้�งต้้องมีีการทบทวนการปฏิบิ ัตั ิิตามตัวั แบบนี้้เ� สมอ 2. การศึึกษาแบบระดัับการใช้้กำำ�ลังั ของเจ้้าหน้้าที่�่ตำ�ำ รวจ ความหมาย ระดับั การใช้ก้ ำำ�ลังั หมายถึงึ แนวความคิดิ หรืือกรอบปฏิบิ ัตั ิเิ กี่ย� วกับั ขั้น� ตอนและวิธิ ีกี ารใช้ก้ ำำ�ลังั และ อาวุธุ ของเจ้า้ หน้า้ ที่ต�่ ำำ�รวจ เพื่อ่� ใช้เ้ ป็น็ แนวทางในการริเิ ริ่�มใช้้กำ�ำ ลังั หรืืออาวุธุ ให้ม้ ีคี วามเหมาะสมกับั สถานการณ์์ กรอบของกฎหมาย และผลสัมั ฤทธิ์์�ในการควบคุุมเหตุุการณ์์ ระดัับการใช้้กำำ�ลัังมีีลัักษณะเป็็นหลัักเกณฑ์์การปฏิิบััติิที่่�มีีความยืืดหยุ่่�นและปรัับเปลี่่�ยนไปได้้ตาม สถานการณ์์ ความสำำ�คัญั 1. เจ้้าหน้้าที่�่ตำ�ำ รวจมีีความจำำ�เป็็นในการใช้้กำ�ำ ลัังหรืืออาวุุธให้้พอสมควรแก่่เหตุุ ภายใต้้กรอบ ของกฎหมายไม่่ให้้รุุนแรงเกิินกว่่าเหตุุ เพราะอาจถููกดำ�ำ เนิินคดีีทั้้�งทางแพ่่ง อาญา และวิินััย ตลอดจนทำ�ำ ให้้ เสียี ภาพพจน์เ์ กิิดเป็็นเงื่�อนไขให้้ประชาชนเกลียี ดชัังตำำ�รวจ 2. การใช้ก้ ำ�ำ ลังั ของเจ้า้ หน้า้ ที่�ต่ ำ�ำ รวจ หากไม่ถ่ ููกต้้องตามแนวคิดิ ในการแก้้ไขปััญหาอาจทำ�ำ ให้้เกิิด เหตุกุ ารณ์์รุุนแรง ทำำ�ให้้เจ้้าหน้้าที่่ต� ำ�ำ รวจ เหยื่�อ่ หรืือประชาชนเสีียชีีวิิต บาดเจ็บ็ โดยไม่จ่ ำำ�เป็น็ 3. การเข้้าจััดการกัับเหตุุการณ์์คัับขัันต่่าง ๆ เช่่น คนร้้ายจี้�ตััวประกัันเพื่่�อหลบหนีีนั้้�น หากเจ้้าหน้า้ ที่�ต่ ำำ�รวจริิเริ่�มใช้ก้ ำำ�ลัังรุุนแรงทัันทีี เช่่น ใช้้อาวุธุ ปืืนยิิงทันั ทีีอาจทำ�ำ ให้้การแก้ป้ ััญหายากขึ้น� หลักั พื้้น� ฐาน เจ้้าหน้้าที่่ต� ำ�ำ รวจต้้องแสดงตนก่่อนการใช้้อาวุุธ และต้อ้ งแจ้้งเตืือนให้ท้ ราบล่ว่ งหน้า้ ว่า่ จะมีกี ารใช้้ อาวุุธ เว้น้ แต่่ การดำำ�เนิินการดัังกล่่าวอาจทำำ�ให้้เจ้้าหน้้าที่่�ตำ�ำ รวจหรืือบุุคคลอื่่�นเสี่�ยงที่่�จะได้้รัับอัันตรายแก่่ชีีวิิต หรืือแก่่ร่่างกายหรืือเป็็นที่�่ชััดเจนว่่าไม่่มีีความเหมาะสมหรืือจำำ�เป็็นที่�่ต้้องดำ�ำ เนิินการดัังกล่่าวในสถานการณ์์ เช่น่ นั้้น�

91 ระดัับการใช้้กำ�ำ ลังั ของเจ้้าหน้้าที่่�ตำ�ำ รวจ การใช้้กำ�ำ ลัังหรืืออาวุุธของเจ้้าหน้้าที่�่ตำ�ำ รวจให้้เป็็นไปตามสถานการณ์์และพฤติิการณ์์ของคนร้้าย และสภาพแวดล้อ้ มจากเบาไปหาหนักั ซึ่่�งสามารถแบ่ง่ ขั้�นตอนการตัดั สิินใจไว้้ในการใช้ก้ ำ�ำ ลังั เป็น็ 6 ระดับั ดัังนี้้� ระดับั ที่�่ 1 การปรากฏตััวของตำำ�รวจ เมื่่�อตำำ�รวจไปถึึงที่�่เกิิดเหตุุผู้้�ที่่�จะกระทำ�ำ ผิิดบางราย ก็็อาจจะล้้มเลิิกการทำำ�ผิิด หรืืออาจให้้ความร่่วมมืือด้้วยดีีโดยไม่่ต้้องออกคำำ�สั่่�ง เช่่น การจอดรถในที่่�ห้้ามจอด การลักั ลอบเรี่ย� ไร การทะเลาะวิวิ าท ถ้้าคนร้้ายยัังไม่ห่ ยุดุ ให้ต้ ำำ�รวจใช้้กำำ�ลัังระดับั ต่่อไป ระดับั ที่�่ 2 การใช้้คำำ�สั่่ง� ด้้วยวาจา ตำ�ำ รวจใช้ค้ ำ�ำ พููดสั่ง� คนร้า้ ยให้ย้ อมเลิกิ การกระทำำ�ที่เ�่ ป็น็ ความผิดิ หรืือการทำำ�ร้้าย หากยอมปฏิิบััติิตามคำำ�สั่่�งต้้องไม่่ใช้้กำำ�ลััง ถ้้าไม่่ยอมปฏิิบััติิตามคำำ�สั่่�ง ให้้ใช้้กำำ�ลัังในระดัับ เหมาะสม ระดับั ที่�่ 3 การใช้้เทคนิิคการควบคุุมด้้วยกายภาพ เมื่่�อคนร้้ายไม่่ปฏิิบััติิตามคำำ�สั่่�งด้้วยวาจา แต่่แรก ตำำ�รวจอาจใช้้เทคนิิคการควบคุุมตััวด้้วยมืือเปล่่า หรืือการกดจุุด ถ้้าหากขััดขืืนไม่่ยิินยอมให้้ใช้้กำำ�ลััง ในระดัับที่่เ� หมาะสมต่อ่ ไป ระดับั ที่่� 4 การใช้้เทคนิิคตอบโต้้อย่่างรุุนแรง คนร้้ายไม่่ปฏิิบััติิตามคำ�ำ สั่่�งและเข้้าโจมตีีทำ�ำ ร้้าย ตำำ�รวจแต่ไ่ ม่่ใช้อ้ าวุธุ ให้้ป้้องกัันตนเองได้โ้ ดยไม่ใ่ ช้อ้ าวุธุ เช่น่ กััน คืือ การชก การเตะ การทุ่่�ม การทำ�ำ ให้ห้ มดสติิ หรืือการใช้้สารทำำ�ให้เ้ กิิดอาการระคายเคืือง ระดัับที่�่ 5 การใช้้อาวุุธที่�ไ่ ม่่ถึึงตาย คนร้า้ ยใช้้อาวุธุ และอาจทำ�ำ อันั ตรายขั้น� บาดเจ็บ็ หรืือเสีียชีีวิติ และไม่่หยุุดการกระทำ�ำ หลัังจากถููกแจ้้งเตืือน ให้้เจ้้าหน้้าที่่�ตำ�ำ รวจพิิจารณาตอบโต้้ได้้ทั้้�งไม่่ใช้้อาวุุธและใช้้อาวุุธ ที่ไ�่ ม่ถ่ ึงึ ตาย ได้แ้ ก่่ การใช้ก้ ระบอง เครื่อ�่ งช็อ็ ตไฟฟ้า้ กระสุนุ ยาง ปืนื ยิงิ ตาข่า่ ย หากพิจิ ารณาแล้ว้ เห็น็ ว่า่ ไม่ส่ ามารถ หยุดุ หรืือควบคุุมคนร้า้ ยได้้ให้้ใช้้กำำ�ลัังขั้�นต่่อไป ระดับั ที่่� 6 การใช้้กำำ�ลังั ขั้น� เด็ด็ ขาดหรืือการใช้้อาวุธุ ปืนื คนร้า้ ยใช้อ้ าวุธุ ทำ�ำ อันั ตรายเจ้า้ หน้า้ ที่ต่� ำำ�รวจ หรืือบุคุ คลอื่น่� ที่เ่� สี่ย� งต่อ่ การได้ร้ ับั อันั ตรายแก่ร่ ่า่ งกายหรืือเสียี ชีวี ิิต และไม่ห่ ยุดุ การกระทำ�ำ หลังั จากถูกู แจ้ง้ เตืือน เจ้้าหน้้าที่่�ตำำ�รวจไม่่สามารถแก้้ไขได้้ด้้วยวิิธีีอื่่�นเพื่่�อหยุุดยั้�งภยัันตรายที่่�กำ�ำ ลัังจะเกิิดขึ้�นภายในเวลาอัันจำ�ำ กััด ให้ใ้ ช้อ้ าวุุธปืืนยิงิ เพื่่อ� หยุดุ ยั้�งการกระทำำ�ของคนร้า้ ย สิ่่ง� จำำ�เป็น็ ที่�ค่ วรคำ�ำ นึึงถึึงว่า่ ระดัับการใช้ก้ ำำ�ลังั ของเจ้า้ หน้า้ ที่�่ ตำำ�รวจนั้้น� ยึดึ หลัักกฎหมายเรื่�อ่ งการป้้องกััน เป็น็ เหตุผุ ลในการตัดั สิินใจ เนื่่�องจากเป็น็ การป้อ้ งกันั ตััวเจ้า้ หน้้าที่่� ผู้้�ปฏิิบัตั ิเิ อง หรืือผู้้�อื่น� ให้้พ้น้ จากภยันั ตรายซึ่ง�่ เกิดิ จากการกระทำ�ำ ที่ฝ�่ ่่าฝืืนกฎหมาย และภยันั ตรายนั้้น� ใกล้จ้ ะถึงึ และได้ก้ ระทำำ�ไปพอสมควรแก่่เหตุุ ซึ่่�งในการตััดสิินใจจะต้อ้ งพิิจารณาถึงึ ความรุุนแรงของอาวุธุ , ปฏิกิ ิริ ิิยาและ จำ�ำ นวนคนร้า้ ย และสิ่�งที่�่สำำ�คััญคำำ�นึงึ ถึึงอาวุธุ ของเจ้า้ หน้า้ ที่ต�่ ำำ�รวจที่่ม� ีีใช้้อยู่�ในขณะนั้้�นด้้วยเป็น็ เครื่�อ่ งบ่่งชี้�ชัดั ว่่า จะใช้้กำำ�ลังั ในระดับั ใด และต้อ้ งไม่เ่ กินิ กว่่าเหตุดุ ้้วย โดยมิิต้อ้ งเริ่�มต้น้ ในระดับั ที่�่ 1 เสมอไป อาจจะเริ่�มที่่�ระดัับใด ก็ไ็ ด้้ แล้้วแต่ใ่ นสถานการณ์ท์ ี่่�กล่่าวมาข้า้ งต้้น คืือ อาวุธุ ปฏิกิ ิริ ิยิ า จำ�ำ นวนคนร้า้ ย และอาวุธุ ของเจ้า้ หน้้าที่ท�่ ี่ม่� ีี ใช้้อยู่�ในขณะนั้้�น และในทางกลัับกัันระดัับการใช้้กำ�ำ ลัังอาจลดลงตามลัักษณะของความรุุนแรงของคนร้้าย ในเรื่อ�่ งอาวุุธ ปฏิิกิิริยิ า จำำ�นวนคนร้้าย และอาวุธุ ของเจ้้าหน้้าที่�่ วิิธีีในการศึึกษาตััวแบบขอให้้จดจำ�ำ ภาพรวมของทั้้�งตััวแบบให้้ได้้ก่่อน จากนั้้�นจึึงเริ่�มศึึกษาแบบ แยกส่ว่ น ซึ่่ง� จะมีีคำำ�อธิบิ ายโดยละเอีียด เพื่�อ่ เสริมิ ความเข้้าใจ ตััวแบบที่่ป� รากฏด้้านล่่างนี้้ � จึึงขอให้เ้ ริ่ม� ต้น้ ศึกึ ษา แนวทางการปฏิิบััติิโดยดููจากลักั ษณะการกระทำำ�ของผู้�้ ต้อ้ งสงสััย/กระทำ�ำ ความผิดิ (Action) ก่อ่ น ซึ่�ง่ ในส่ว่ นนี้้� จะอธิิบายถึึงการแสดงออกถึึงพฤติิการณ์์ของผู้้�ต้้องสงสััยหรืือผู้้�กระทำ�ำ ความผิิด แล้้วจึึงมาศึึกษาเรื่�่องของ