ระบบนิเวศ 58310163

ปา่ ชายเลนบางขนุ เทียน

ความเปน็ มาของป่าชายเลนเขตบางขนุ เทียน พื้นท่ีปา่ ชายเลนบางขนุ เทียน ตงั้ อยู่ในท้องทห่ี มู่ที่ 9 และหม่ทู ่ี 10 แขวงทา่ ขา้ ม เขตบางขนุ เทียน เดิมท่ดี ินบริเวณปา่ ชายเลนดงั กลา่ ว เป็นเขตป่าไมถ้ าวรแห่งชาติ อยใู่ นความดแู ลของกรมป่าไม้ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ซง่ึ ได้ประกาศจัดพื้นท่แี ถบชายฝ่งั ทะเล 3จังหวดั ไดแ้ ก่ สมุทรปราการ สมทุ รสาคร และจงั หวดั ธนบรุ ี(ในขณะน้นั ) ใหเ้ ป็นพน้ื ทีจ่ ดั ทดี่ ินทากนิ ตาม พระราชบญั ญัติจัดทีด่ ินทากนิ พ.ศ. 2511 และได้กันพืน้ ท่ีแถบชายฝัง่ ทะเลไว้ประมาณ1 กิโลเมตร เพ่อื ใชเ้ ปน็ แนวกันชนนา้ ทะเลกัดเซาะ โดยยงั ไมไ่ ด้มกี ารศกึ ษาการแกไ้ ขปญั หาการกัดเซาะชายฝง่ั ทะเลดังกลา่ ว ดังนั้น ในชว่ งปี พ.ศ.2511 -2526 พ้นื ที่ปา่ ไม้ถกู น้าทะเลกัดเซาะจนเสียหายเกือบหมด และเลยเข้ามาในท่ดี นิ ทากนิ ของสมาชกิ นิคมสหกรณ์บา้ นไรด่ ว้ ย ซ่งึ ชาวบ้านบางรายได้พยายามปอ้ งกันพื้นทีข่ องตนเอง ด้วยการทง้ิ หนิ ตามแนวชายฝง่ั ทีป่ ดิ ลอ้ มดนิ และจากปัญหาดังกล่าว ประชาชนได้รอ้ งเรียนขอให้กรุงเทพมหานครให้ความช่วยเหลอื กรงุ เทพมหานครจึงไดม้ หี นงั สือแจง้ ใหก้ ระทรวงเกษตรและสหกรณ์ทราบปัญหา และขอใหก้ ันทด่ี นิ บริเวณดังกลา่ วให้กรงุ เทพมหานครดูแลเมื่อ พ.ศ. 2528 เพอื่ จะดาเนินการป้องกันปญั หานา้ ทะเลกัดเซาะ ต่อมาคณะกรรมการจดั ท่ีดนิ แห่งชาติไดเ้ ดนิ ทางมาตรวจสอบสถานทีแ่ ละนาเสนอคณะรฐั มนตรีเพอ่ื พจิ ารณา ซึง่ คณะรัฐมนตรไี ด้มมี ติ เม่ือวันท่ี25 กรกฎาคม 2532 จาแนกพื้นที่ป่าชายเลนในเขตบางขุนเทยี น จานวน 2,735 ไร่ ออกจากป่าไมถ้ าวรแห่งชาติและให้กรงุ เทพมหานคร ดาเนนิ การปรับปรงุ พื้นที่ เพือ่ ปอ้ งกันการพังทลายของชายฝั่ง ปลูกสรา้ งสวนปา่ และเป็นทพี่ ักผอ่ นหย่อนใจของประชาชน

พ้ืนทป่ี า่ ชายเลนมีอาณาเขตดังนี้ทิศเหนอื จดที่ดินของสมาชิกนคิ มสหกรณบ์ า้ นไร่ ยาวประมาณ 4,928 เมตรทศิ ใต้ จดทะเล(อา่ วไทย) ยาวประมาณ 4,764.94 เมตรทิศตะวันออก จดจังหวัดสมุทรปราการ กนั้ เขตแดน โดยคลองขนุ ราชพินจิ ใจยาว ประมาณ 940.85 เมตรทศิ ตะวันตก จดจงั หวัดสมทุ รสาคร(คลองเสาธง) ทตี่ าบลพนั ทา้ ยนรสงิ ห์ ยาวประมาณ 940.75 เมตร

ป่าชายเลนบริเวณเขตบางขนุ เทียนมบี ทบาทสาคญั ในการป้องกันการพงั ทลายของชายฝั่ง ประชาชนทอี่ าศยั อยูบ่ รเิ วณนไี้ ด้อาศยั ป่าชายเลนในการใชไ้ มเ้ พื่อทาฟืน ทาเครือ่ งมือประมงบางประเภท และเปน็ แหลง่ จบั สัตวน์ ้าและเพาะเลย้ี งชายฝัง่ ป่าชายเลนบรเิ วณนี้ยงั เป็นแหล่งอาหาร ท่ีอยู่อาศยั แหล่งเพาะพนั ธุ์และอนบุ าลตวั ออ่ นของสตั ว์น้านานาชนิด เช่น กงุ้ หอย ปู เปน็ตน้ นอกจากน้เี ปน็ แนวเชื่อมตอ่ ระหวา่ งพน้ื ทบี่ นบกกับทะเลเพ่ือเปน็ แหลง่ ดูดซบั สง่ิ ปฏกิ ลู และมลพษิ จากบนบก

ตารางท่ี 1 ชนิดและการกระจายของพันธไ์ุ มป้ ่าชายเลนบริเวณพื้นที่ชายฝงั่ ทะเลบางขุนเทียน พื้นท่ี พันธุไ์ ม้ทพ่ี บ พ้ืนทตี่ ลอดแนวชายฝัง่ บางขุนเทยี น แสมทะเล แสมขาว ถัว่ ขาว โกงกาง ใบเลก็ โกงกางใบใหญ่ พื้นท่บี รเิ วณนาก้งุ ร้างและคันนากุ้ง โกงกางใบเลก็ โกงกางใบใหญ่ แสม ทะเล แสมขาว ถ่ัวขาว ลาพู ลาพู ทะเล ตะบูนดา ตะบูน ขาว ตาต่มุ ปอทะเล โพธ์ิ ทะเล จาก ปรงทะเล พงั กาหัว สุมดอกขาว

การเดินทางการเดินทางไปชมป่าชายเลนบางขุนเทียนนั้นเร่มิ จากที่ถนนพระราม 2 เล้ียวเข้าถนนบางขุนเทยี น-ชายทะเล ขบั รถตรงเข้าไปประมาณ 15 กิโลเมตรจนสุดทาง จะพบ 3 แยกให้เลย้ี วขวา (ทางไปสมุทรสาคร) และตรงไปอกี เพียง200 เมตรจะพบกบั โรงเรยี นคลองพิทยาลงกรณ์ สามารถนารถเข้าไปฝากจอดในโรงเรียนได้ ตรงข้ามโรงเรียนจะพบทางเข้าชุมชนคลองพทิ ยาลงกรณ์จากจดุ นสี้ ามารถเลอื กทีจ่ ะเดิน เชา่ รถจักรยานจากทางโรงเรียน หรือจ้างรถจักรยานยนตใ์ ห้เขา้ ไปส่งกไ็ ด้ โดยต้องเดินทางเขา้ ไปดา้ นในระยะทางประมาณ 2 กิโลเมตร ลักษณะเสน้ ทางเป็นถนนคอนกรตี ขนาดเลก็ สาหรบั ให้คนและรถจกั รยานยนต์สญั จร เม่อื มาสดุ ทางจะพบกับชมุ ชนชายทะเลบางขุนเทียน ซึ่งเป็นจดุ เริม่ ต้นของเสน้ ทางศกึ ษาธรรมชาติ ซึ่งสร้างเป็นสะพานไม้ทอดผ่านเข้าไปในป่าชายเลนมีปลายทางทร่ี ิมทะเล มรี ะยะทางโดยรวม1.7 กิโลเมตร

สภาพแนวต้นแสมท่ลี ้มลงกอ่ นหน้าท่จี ะมีการสรา้ งแนวไมไ้ ผเ่ พ่อื ลดความแรงคล่นื

บรรยากาศอนั รมร่นื ของทางเดนิ ปกคลมุ ไปดว้ ยต้นแสมและโกงกาง

แนวไมไ้ ผ่ ภมู ปิ ัญญาพ้นื บา้ นในการรบั มือปญั หากดั เซาะชายฝ่งั

เม่ือเราเดินมาใกลถ้ งึ ปลายทางซ่งึ เปน็ จุดชมววิ ทะเล จะไดย้ นิ เสยี งเคร่ืองเรือของชาวบ้านแวว่ มาในระยะไมไ่ กล แสงสว่างจากท้องทะเลสอ่ งผ่านปากทางรม่ ไม้สองข้างท่ีโอบตัวเปน็ เหมอื นอโุ มงค์ เม่ือพน้ บรเิ วณรม่ ไม้มาแล้วจะพบศาลานงั่ เล่นขนาบอยู่ทั้งสองขา้ งของทางเดนิ และปรากฏผืนน้าทะเลอยู่เบือ้ งหนา้ ซึง่ แม้นา้ ทะเลจะไมไ่ ด้มีสสี นั สวยงามเหมอื นแหลง่ ท่องเที่ยวทีข่ ้นึ ชอ่ืแห่งอน่ื แต่ทีแ่ หง่ นีก้ ไ็ ด้ชื่อว่าเป็นทะเลแห่งเดียวของกรงุ เทพมหานคร โดยสะพานไมจ้ ะทอดยาวออกไปในทะเลและทีส่ ดุ ทางทาเป็นจดุ ยนื ชมววิ โดยเม่ือมองออกไปในระยะไมไ่ กลจะพบฝูงนกยางและนกนางนวลกาลังพกั ผ่อนและหาอาหารอย่บู รเิ วณแนวชายฝัง่ เปน็ จานวนมาก

บรรณานุกรมป่าชายเลนบางขุนเทียน.เข้าถึงไดจ้ าก:http://office.bangkok.go.th/bangkhunthian/tour/index.php?option=com_content&view=article&id=33:2011-09-22-03-14-15&catid=15:2011-09-22-13-28-19&Itemid=18 (วนั ทค่ี น้ ขอ้ มูล: 9 กุมภาพนั ธ์ 2559).

จดั ทำโดย นำงสำวจุฑำภรณ์ ทองปำนดี รหสั นิสิต 58310163 คณะวิทยำศำสตร์ สำขำคณิตศำสตร์ เสนอ ผศ.ดร.อรสำ เตติวฒั น์ รหัสวชิ ำ001221Information Science for Study and Research สำรสนเทศศำสตร์เพื่อกำรศึกษำค้นคว้ำ