ข้อมูลและการประมวลผล

ใบความรู้ เร่ือง ข้อมูล การประมวลผลข้อมูล และการตัดสินใจ 1. ความหมายของข้อมูล ข้อมูล (data) หมายถึง ขอ้ เทจ็ จริง ท่ีอยใู่ นรูปแบบตวั อกั ษร ตวั เลข สัญลกั ษณ์พเิ ศษ รูปภาพ ภาพเคล่ือนไหว และเสียง ซ่ึงสามารถบนั ทึกไวอ้ ยา่ งตอ่ เนื่องและมีความหมายอยใู่ นตวั เช่น ชื่อนกั เรียน อายุ เพศ จานวนประชากร ปริมาณน้าฝน เป็นตน้ ขอ้ มลู จะมีอยจู่ านวนมาก และจะถูกนาไปประมวลผลเพ่อื ใช้ ประโยชนใ์ นเร่ืองตา่ ง ๆ ไดม้ ากมาย ตามพจนานุกรม ฉบบั ราชบณั ฑิตยสถาน พ.ศ. 2554 ไดใ้ หค้ วามหมายขอ้ มลู หมายถึง ขอ้ เทจ็ จริง หรือส่ิงท่ีถือ หรือยอมรับวา่ เป็นขอ้ เทจ็ จริง สาหรับใชเ้ ป็นหลกั อนุมานหาความจริงหรือการคานวณ 2. การประมวลผลข้อมูล การประมวลผลข้อมูล (data processing) หมายถึง กระบวนการท่ีกระทากบั ขอ้ มลู ท่ี รวบรวมไวเ้ พื่อใหไ้ ดข้ อ้ มูล หรือสารสนเทศท่ีอยใู่ นรูปแบบที่ตอ้ งการนาไปใช้ 3. การประมวลผลข้อมูล 1. การประมวลผลดว้ ยมือ ใชก้ ระดาษ ปากกา และแรงคนในการดาเนินการ 2. การประมวลผลดว้ ยเครื่องมือ ใชเ้ ครื่องมือช่วยทนุ่ แรง เช่น เคร่ืองพิมพด์ ีด เคร่ืองคิดเลข เครื่อง นบั จานวน เคร่ืองนบั ธนบตั ร รูปแบบการประมวลผลขอ้ มูลท่ีนิยมใชใ้ นปัจจุบนั เป็นการประมวลผลดว้ ยเคร่ืองมืออิเลก็ ทรอนิกส์ เช่น คอมพวิ เตอร์ สมาร์ตโฟน ในกระบวนการประมวลผลขอ้ มูลดว้ ยคอมพวิ เตอร์ เราเรียกขอ้ มลู ท่ีนาเขา้ สู่กระบวนการวา่ ขอ้ มลู เขา้ (input) และเรียกส่ิงที่ไดจ้ ากการประมวลผล (process) วา่ ขอ้ มูลออกหรือผลลพั ธ์ (output) ซ่ึงผลลพั ธ์น้ีอาจถกู นาไปเป็นขอ้ มลู ขา้ วของงกระบวนการอ่ืนได้ ขอ้ มลู เขา้ ประมวลผล ขอ้ มูลออก 4. วิธีการประมวลผลข้อมูล

1. การคำนวณ (computation) เป็นการนำขอ้ มูลที่มีอยแู่ ล้วมาคำนวณตามข้อกำหนดของการ ประมวลผลเพื่อให้ได้คา่ ผลลพั ธ์ใหม่ เช่น คำนวณอายุปัจจุบันจากปีเกิด หาคา่ มากท่ีสดุ ค่าเฉลยี่ 2. การเรยี งลำดับ (sort) เปน็ การจัดข้อมูลให้อยใู่ นลำดับทเ่ี หมาะสม โดยการจัดเรียงข้อมูลตวั เลขหรอื ตัวอกั ษรตามลำดบั ที่ต้องการเพือ่ ใหเ้ รียกใชง้ านได้ง่าย ไปหามาก หรอื มากไปหาน้อย เพื่อทำให้ดูง่ายขึ้น คน้ หา ข้อมูลท่ีต้องการไดเ้ รว็ ขึน้ เชน่ การเรยี งคะแนนดบิ ของนักเรียนจากมากไปหาน้อย การเกบ็ บตั รดัชนสี ำหรับ หนงั สอื ตา่ งๆ โดยการเรยี งตามตวั อกั ษร จาก ก ข ค ถึง ฮ เป็นตน้ 3. การวิเคราะห์ (analyze) เช่น การจัดกลุม่ การแยกประเภท การตีความ เชน่ แยกเปน็ นกั เรียนหอ้ ง วิทยาศาสตร์ นักเรียนห้องศลิ ปค์ ำนวณ เปน็ ต้น การทำเช่นน้ที ำให้การคน้ หาข้อมูลทำไดง้ ่ายข้นึ และยังสะดวก สำหรับทำรายงานตา่ งๆ 4. การสรปุ (summation) เปน็ การสรุปใจความสำคญั ให้เหลือเฉพาะประเด็นหลัก เชน่ การนำข้อมลู มาแจงนบั และทำเป็นตารางการหายอดนักศกึ ษาของแตล่ ะวชิ า ข้อมลู เหลา่ นีใ้ ช้สำหรบั พิมพ์เป็นรายงานสรปุ ส่ง ขึน้ ไปใหผ้ ู้บรหิ ารระดบั สงู เพื่อใช้ในการบริหาร 5. การรายงาน (reporting) เปน็ การนำเสนอ เสนอผลลัพธ์ทไี่ ด้ในรูปแบบต่างๆ เช่น เลม่ รายงานหรอื ไฟล์ ปา้ ยนิเทศ 5. การสรา้ งทางเลือกเพื่อตัดสนิ ใจ การตัดสินใจจะเกดิ ขน้ึ เมื่อมหี ลายทางเลอื ก และแต่ละทางเลือกจะนำไปสผู่ ลลัพธ์ท่ีเหมือนหรือ แตกตา่ งกนั ก็ได้ การตัดสินใจจัดเป็นการประมวลผลอย่างหน่งึ ที่ใช้การวเิ คราะหเ์ ชงิ ตรรกะในการประเมินผล ลพั ธว์ ่าทางเลือกใดสามารถนำไปสเู่ ป้าหมายท่ีตอ้ งการไดอ้ ยา่ งเหมาะสมท่ีสุด ข้นั ตอนการตดั สนิ ใจ 1. กำหนดเป้าหมายของการตัดสินใจ 2. รวบรวมขอ้ มูลและความรทู้ ่ีเก่ียวข้องทเี่ พยี งพอต่อการตดั สินใจ 3. กำหนดทางเลือกท้ังหมดทเ่ี ป็นไปได้ 4. ประเมนิ ทุกทางเลือก โดยใช้การวเิ คราะหเ์ ชิงตรรกะเช่ือมโยงระหว่างทางเลือกและผลลัพธ์ ท่ี สอดคล้องกับเปา้ หมายท่ีกำหนดไว้ และใช้ข้ันตอนทีม่ ปี ระสิทธภิ าพหรือได้ผลลพั ธท์ ่ีมีความคมุ้ ค่า มากทส่ี ุด 5. ตัดสินใจเลือกทางเลือกทเี่ หมาะสมท่สี ดุ

6. ซอฟต์แวร์จัดการข้อมูล 1. ซอฟตแ์ วร์ประมวลผลคา (Word Processor) ใชส้ าหรับสร้าง แกไ้ ข และจดั รูปแบบ เอกสาร โดยทางานร่วมกนั ผ่านอินเทอร์เน็ต เช่น Google Docs และ Microsoft Word ในชุด Office 365 2. ซอฟตแ์ วร์สร้างฟอร์ม (Form) ใชส้ าหรับสร้างแบบสารวจ/แบบสอบถามเพื่อรวบรวมขอ้ มูล โดยคาถามที่กาหนดในแบบสารวจอาจเป็นไดท้ ้งั คาถามปลายเปิ ดและปลายปิ ด เช่น คาถามที่กาหนดรายการ คาตอบให้เป็นทางเลือก คาถามแบบจดั ลาดบั ความสาคญั หรือคาถามแบบเติมคาตอบส้ันๆ เม่ือสร้าง แบบสอบถามเสร็จแลว้ ผใู้ ชส้ ามารถส่งแบบสอบถามใหก้ บั กลมุ่ เป้าหมายโดยการส่ง Url หรือลิงคข์ อง แบบสอบถามผา่ นอีเมลหรือส่ือสังคมออนไลน์ตา่ ง ๆ ตวั อยา่ งของซอฟตแ์ วร์ที่นิยมใช้ เช่น Google Forms 3. ซอฟตแ์ วร์ตารางทางาน (Spreadsheet) ใชส้ าหรับสร้างแบบแกไ้ ขตารางทางาน รวมถึง การประมวลผลขอ้ มลู ในตาราง คาส่งั ในการประมวลผล เช่น การหาคา่ มากที่สุด/นอ้ ยที่สุด การหาคา่ เฉล่ีย การนบั ความถ่ี และแสดงผลการเปรียบเทียบขอ้ มูลในรูปแผนภมู ิวงกลม (Pie Chart) แผนภูมิเส้น (Line Chart) แผนภูมิแทง่ (Bar Chart) ตวั อยา่ งซอฟตแ์ วร์ตารางทางาน เช่น Google Sheets และ Microsoft Excel ในชุด Office 365 Google sheet Google Doc Microsoft Word Microsoft Excel

4. ซอฟตแ์ วร์นาเสนอ (Presentation) ใช้ สาหรับสร้าง แกไ้ ข ตกแต่งแฟ้มนาเสนองาน เช่น Google Slides และ Microsoft PowerPoint 5. ซอฟตแ์ วร์สร้างผงั ความคิด (Concept Map) ใชส้ าหรับสร้าง แกไ้ ข ตกแต่ง ผงั ความคิด เช่น Mindmup.com แหลง่ ที่มา: https://lucidea.com/blog/part-five-aligning-research-results-with-decision-making- mind-mapping-and-boxes/ แหล่งทม่ี า สถาบนั ส่งเสริมการสอนวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี. เทคโนโลยี(วิทยาการคานวณ) 1 . กรุงเทพฯ : ศูนย์ หนงั สือแห่งจุฬาลงกรณ์มหาวทิ ยาลยั . สถาบนั ส่งเสริมการสอนวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี. เทคโนโลยี(วิทยาการคานวณ) 2 . กรุงเทพฯ : ศูนย์ หนงั สือแห่งจุฬาลงกรณ์มหาวทิ ยาลยั .