คู่มือเด็กแอลดีสำหรับผู้ปกครอง(แมว 1)

เดก็ แอลดี คมู ือสาํ หรบั พอแม/ผูป กครอง

ชื่อหนังสอื : เด็กแอลดี คมู ือสําหรับพอแม/ ผปู กครอง จดั พิมพโ ดย : สถาบันราชานุกูล พมิ พครัง้ ท่ี 1 : สิงหาคม 2555 จาํ นวนพมิ พ : 2,000 เลม พิมพที่ : บรษิ ทั บียอนด พบั ลสิ ชิ่ง จาํ กัด 2 เด็กแอลดี คูมือสาํ หรับพอ แม/ ผปู กครอง

คํานํา เมื่อกลาวถึงเด็กแอลดี หรือเด็กท่ีมีปญหาการเรียนรู ภาพท่ีคนท่ัวไป จะนึกถึงคือเด็กฉลาดเฉลียวในทุกๆ เรื่อง แตกลับมีปญหาการเรียน เน่ืองจาก อา นหนงั สอื ไมค ลอ ง เขยี นหนงั สอื ผดิ ๆ ถกู ๆ หรอื มปี ญ หาในการคาํ นวณ ในปจ จบุ นั เด็กแอลดีหรือเด็กท่ีมีปญหาการเรียนรูถือเปนกลุมเด็กท่ีมีความตองการพิเศษ ในการจัดการเรียนการสอน ดังจะเห็นวาครูผูสอนจะตองมีการจัดการเรียน การสอนแบบรายบุคคล รวมกับการใชเทคนิควิธีในการสอนตางๆ เพ่ือใหเด็ก ไดเรียนรูอยางเต็มศักยภาพ ไปพรอมๆกับเด็กอื่นๆ ในวัยเดียวกัน นอกจากน้ี สง่ิ สาํ คญั ทจ่ี ะชว ยใหเ ดก็ แอลดหี รอื เดก็ ทม่ี ปี ญ หาการเรยี นรปู ระสบความสาํ เรจ็ ได คือ ความเขา ใจและการสนบั สนนุ ชว ยเหลือในดา นตา งๆ จากครอบครัวอกี ดว ย คูมือเลมน้ีเปนการรวบรวมความรูทั้งจากตําราและจากขอมูลท่ีได จากการสัมมนาแลกเปลี่ยนเรียนรูประสบการณระหวางผูปกครอง ครูและ ครูการศึกษาพิเศษที่มีประสบการณกับเด็กแอลดีหรือเด็กท่ีมีปญหาการเรียนรู โดยรวบรวมลกั ษณะอาการทพ่ี บไดบ อ ยในแตล ะชว งวยั ปญ หาอนื่ ๆ ทอี่ าจพบรว ม รวมถึงแนวทางการดูแลชวยเหลือและเทคนิคการสอนเด็กแอลดีตางๆ ที่งายตอ การนาํ ไปปฏบิ ตั จิ รงิ คณะผจู ดั ทาํ หวงั วา คมู อื เลม นน้ี า จะเปน ตวั ชว ยทดี่ ี ในการชว ย ผปู กครองในการดแู ลเด็กแอลดหี รอื เด็กที่มปี ญหาการเรยี นรูตอไป คณะผูจดั ทํา เดก็ แอลดี คมู อื สาํ หรับพอ แม/ผูปกครอง 3

4 เด็กแอลดี คมู ือสาํ หรบั พอ แม/ผปู กครอง

สารบญั มาทาํ ความรจู ักกบั เด็กแอลดี 7 ขอสังเกตเดก็ แอลดแี ตละชว งวัย 9 พบเด็กแอลดีไดบ อยแคไหน 13 เพราะอะไรจงึ เปน แอลดี 13 ปญ หาอนื่ ทพ่ี บรว ม 14 แพทยตรวจอยา งไรจงึ บอกไดวาเดก็ เปนแอลดี 16 การชว ยเหลือเด็กแอลดี 17 อนาคตของเด็กแอลดี 18 คุณพอคุณแมจะชวยเหลอื เด็กแอลดีไดอ ยางไร 19 การรักษาทพ่ี บรว มกับแอลดี 33 เอกสารอา งอิง 34 เด็กแอลดี คูม ือสาํ หรบั พอ แม/ ผปู กครอง 5

เด็กแอลดี คูมือสาํ หรบั พอแม/ ผปู กครอง 6 เดก็ แอลดี คมู อื สําหรับพอแม/ ผปู กครอง

เดก็ แอลดี มาทาํ ความรูจักกับเด็กแอลดี ความบกพรองทางการเรียนรู หรอื ท่ีเรยี กสัน้ ๆวา “แอลด”ี เปนคํา ท่ีใชเรียกกลุมความผิดปกติของการรับรูขอมูลและมีปญหาในการนําขอมูลนั้น ไปใช ในดา นการฟง พดู อา น เขยี น การคดิ คาํ นวณ ซงึ่ ความบกพรอ งนเี้ กดิ จาก ความผดิ ปกติของการทาํ งานของสมอง คุณแมทานหนึ่งมีลูกชายเปนแอลดี ไดบอกวา “ตอนแรกไมรูแต สงสัยวาทําไมลูกอานหนังสือไมออกตอน ป.2 พูดคําหนา-หลัง สลับกัน ไปหาหมอจงึ ทราบวาเปน เดก็ แอลดี” หนา ตาของเดก็ จะปกตเิ หมอื นเพอื่ นในหอ งทกุ อยา ง พดู คยุ ตอบคาํ ถาม ท่ัวไปไดรูเร่ืองดี แตเวลาเรียนหนังสือความสามารถในการเรียนของเด็กจะ ต่ํากวาเด็กคนอ่ืนในวัยเดียวกัน เชน เด็กเรียนอยูชั้น ป.3 แตอานหนังสือ ไดเ ทา กบั เดก็ ป.1 เด็กแอลดี คูมอื สาํ หรับพอแม/ผูป กครอง 7

ท้ังนี้ความบกพรองดังกลาวตองมิไดเกิดจากการถูกละท้ิง ละเลย ขาดโอกาส ไมไดเรียน เจ็บปวยรุนแรง ตาบอด หูหนวก แขนขาพิการ หรือ เปน ชาวตา งชาติ เดก็ แอลดีท่พี บไดบ อยน้นั แบงออกเปน 3 ประเภทดวยกนั คะ 1. ความบกพรอ งดานการอาน เด็กมีความบกพรองในการจดจํา พยัญชนะ สระ ขาดทักษะ ในการสะกดคาํ และเรียนรคู าํ ศัพทใหมๆ ไดอ ยา งจํากัด จงึ อา นหนังสือไมอ อก หรืออานแตคําศัพทงาย ๆ อานผิด ใชวิธีการเดาคําเวลาอาน อานไดแตคําที่ เหน็ บอ ยเนือ่ งจากใชวธิ ีการจําคําไมอาศัยการสะกด อานตะกกุ ตะกกั 2. ความบกพรอ งดา นการเขียนสะกดคํา เด็กมคี วามบกพรองในการเขียนพยญั ชนะ สระ ตัวสะกด วรรณยกุ ต และการันต ไมถูกตองตามหลักภาษาไทย จึงเขียนหนังสือและสะกดคําผิด มีปญหาการเลือกใชคําศัพทการแตงประโยคและการสรุปเน้ือหาสําคัญ ทําให ไมสามารถถายทอดความคิดผานการเขียนไดตามระดับชั้นเรียน แตสามารถ ลอกตัวหนังสือตามแบบได 3. ความบกพรอ งดานคณิตศาสตร เด็กขาดทักษะและความเขาใจเก่ียวกับตัวเลขการนับจํานวน การจาํ สูตรคูณ การใชส ญั ลกั ษณทางคณติ ศาสตร จงึ ไมส ามารถคดิ หาคําตอบ จากการบวก ลบ คูณ หาร ตามกฎเกณฑท างคณติ ศาสตรไ ด เรื่องราวของคุณแมคนน้ีคงสะทอนภาพของเด็กแอลดี ไดเปนอยางดี “แอลดี ทราบไดเ พราะอา นแลว จาํ ไมไ ด เขียนกลบั หลงั อยางเชน เขยี น ก.ไก กเ็ ขยี นกลบั หลงั เขยี นไดด ี 3 บรรทดั กเ็ ขยี นตวั โต เขยี นเลยบรรทดั ไป เวลาเรยี น ไมเขาใจภาษาท้ังภาษาไทย ภาษาอังกฤษ คณิตศาสตร แตพูดไดหลายภาษา พูดเกง ” 8 เดก็ แอลดี คมู อื สําหรบั พอแม/ ผูปกครอง

ขอสังเกต เดก็ แอลดีแตล ะชวงวัย คณุ พอ คณุ แมจ ะสงั เกตวา ลกู เปน แอลดไี ดอ ยา งไร วยั อนบุ าล - เดก็ มปี ระวตั เิ รม่ิ พดู ชา เชน พดู คาํ แรก เมอ่ื อายุ 1 ขวบครง่ึ หรอื 2 ขวบ - เดก็ มปี ระวตั พิ ดู ไมช ดั หรอื ยงั มกี ารออกเสยี งไมช ดั ในบางพยญั ชนะ - มีการพูดสลับคํา,เรียงประโยคไมถูก เชน “หนูอยากขนมกิน” “ขนมหนกู นิ ” - พดู ตะกกุ ตะกกั หรอื บอกชอ่ื วสั ดทุ ต่ี อ งการไมไ ด ไดแ ตช ส้ี ง่ิ ของนน้ั เดก็ แอลดี คูมอื สาํ หรบั พอแม/ ผปู กครอง 9

- มปี ญ หาการสอ่ื สาร เชน พดู แลว คนอน่ื ฟง ไมเ ขา ใจ หรอื ฟง คนอน่ื ไมเ ขา ใจ - มีปญหาการใชกลามเน้ือมัดเล็กมีลักษณะงุมงาม เช่ืองชา เชน การหยบิ สง่ิ ของ การผกู เชอื กรองเทา ตดิ กระดมุ เสอ้ื จบั ดนิ สอไมถ นดั เขยี นหนงั สอื แลว เมอ่ื ยเรว็ - มปี ญ หาการใชส ายตารว มกบั มอื เชน การกะระยะระหวา งสง่ิ ของ การหยบิ แยกวตั ถเุ ลก็ ๆ จากพน้ื หลงั วยั ทเ่ี รยี นชน้ั ประถมศกึ ษา เด็กแอลดีในวัยน้ีลักษณะท่ีสังเกตไดชัดเจนคือ ความสามารถ ดานการอา น การเขียนสะกดคํา และคณติ ศาสตร ลกั ษณะของความบกพรอ ง แตล ะดา น มดี ังน้ี ความบกพรอ งดานการอา น - อา นหนงั สอื ไมอ อก อา นไดเ ฉพาะคาํ ศพั ทง า ยๆ - มปี ญ หาในการจดจาํ และสะกดคาํ ตามเสยี งพยญั ชนะ สระ ตวั สะกด และวรรณยกุ ต - อา นชา มคี วามยากลาํ บากในการอา นหนงั สอื เชน อา นคาํ สะกดคาํ จงึ ทาํ ใหอ า นตะกกุ ตะกกั อา นออกเสยี งไมช ดั เจน ทาํ ปากขมบุ ขมบิ - อานคําศัพทผิดเพ้ียนจากคําเดิม เดาคําจากตัวอักษรแรก เชน เพอ่ื นอา นเปน พ่ี เทย่ี วอา นเปน ท่ี เขาอา นเปน ขา - แยกคาํ ศพั ทใ นการอา นไมไ ด เชน พยายาม=พา-ยาย เขลา=เข-ลา - อานคําศัพทยากๆ ไมได เชน คําควบกล้าํ คําการันต คําท่สี ะกด ไมตรงตามมาตรา หรือ คําท่มี ีกฎเกณฑมากข้นึ เชน สนุกสนาน เพลดิ เพลนิ รฐั มนตรี สญั ลกั ษณ ราชพฤกษ 10 เดก็ แอลดี คูมือสาํ หรับพอแม/ ผูป กครอง

- เรยี นรคู าํ ศพั ทใ หมๆ ไดจ าํ กดั พฒั นาดา นการอา นชา มาก สอนแลว จาํ ยาก วนั นอ้ี า นไดพ รงุ นล้ี มื แลว - สรปุ ใจความของการอา นไมไ ด - ขาดความสนใจและหลีกเล่ียงการอานหนังสือ เพราะการอาน เปน เรอ่ื งยากสาํ หรบั เดก็ - เม่ืออานวิชาภาษาไทยไมได วิชาอ่ืนๆ ท่ีตองใชทักษะการอาน กจ็ ะมปี ญ หาเชน เดยี วกนั ความบกพรอ งดา นการเขยี นสะกดคาํ - เขยี นพยญั ชนะทง้ั 44 ตวั ไดไ มค รบ เขยี นตวั ยากไมไ ด เชน ฐ ฎ ฒ ณ เขยี นกลบั ดา น สบั สนระหวา งการมว นหวั เขา – ออก เชน พ-ผ ค-ด ถ-ภ และตวั ทห่ี วั หยกั เชน ต ฆ ฎ ฏ - เขยี นสระทง้ั 32 ตวั ไดไ มค รบ เขยี นไดเ ฉพาะสระงา ยๆ เสยี งเดย่ี ว เชน อา อี อู แตเ ขยี นสระเสยี งผสมไมไ ด เชน เอาะ เออื เอยี - สะกดคาํ ผดิ มกั เขยี นไดเ ฉพาะพยญั ชนะตน แตเ ลอื กใชส ระ ตวั สะกด และวรรณยกุ ตไ มถ กู ตอ ง ทาํ ใหเ ขยี นแลว อา นไมอ อก เชน สงสาร เขยี นเปน สายสา กระดาษ เขยี นเปน กะบาด - การเขียนคําท่สี ะกดไมตรงตามมาตรา การใชการันต คํายากหรือ คาํ ทม่ี หี ลายพยางค เดก็ จะเขยี นตามเสยี งทไ่ี ดย นิ เชน พสิ จู น – พสิ ตู ธรรมชาติ – ทาํ มะชา ประวตั ศิ าสตร – ประวดั สาด เดก็ แอลดี คมู อื สาํ หรับพอ แม/ ผูปกครอง 11

- เรยี งลาํ ดบั ตวั อกั ษร พยญั ชนะ สระ ตวั สะกด วรรณยกุ ต ตวั การนั ต ผดิ ตาํ แหนง ของคาํ เชน เจบ็ ปว ย – เจบ็ ปย ว สตั วป า – ตยวป า - สบั สนในการเขยี นและการสะกดคาํ ทพ่ี อ งเสยี ง เชน ณ น เสยี ง นอ ศ ษ ศ เสยี ง สอ - มีความบกพรองในการใชคําศัพท การแตงประโยค การเวนวรรค การใชไ วยากรณแ ละการเรยี บเรยี งเนอ้ื หาในการเขยี น โดยมกั เลอื กใช คาํ ศพั ทง า ยๆ ใชค าํ ซา้ํ ทาํ ใหผ อู น่ื อา นสง่ิ ทเ่ี ดก็ เขยี นไมเ ขา ใจ - หลีกเล่ยี งการเขียนหนังสือและการจดงาน หรือจดงานชาเพราะ ตอ งดตู ามแบบทลี ะตวั - ลายมือหยาบ การเขียนไมเปนระเบียบ ตัวอักษรขนาดไมเทากัน เขยี นไมต รงบรรทดั จดั วางตาํ แหนง ไมเ หมาะสม ลกั ษณะของเดก็ ทม่ี คี วามบกพรอ งดา นคณติ ศาสตร - สบั สนในหลักการคดิ เลข ไมเขาใจหรือสับสนในขน้ั ตอน - ไมเขาใจลาํ ดบั ตวั เลข พูดตัวเลข 1-20 กลับไปมาไมได - ไมเขาใจคําของตวั เลข ไดแ ก หลักหนวย สบิ รอย พัน หมืน่ ทําให นับเลขไปขางหนาหรอื นบั ยอนหลงั ไมคลอง - จําสตู รคณู สตู รคณิตศาสตร และสญั ลกั ษณคณิตศาสตรไ มไ ด - มปี ญหาความเขา ใจพืน้ ฐานทางคณิตศาสตร (บวก ลบ คณู หาร) ทาํ ใหไ มส ามารถทาํ ตามขน้ั ตอนตา งๆ ไดถ กู ตอ ง จงึ คดิ คาํ ตอบไมไ ด - มปี ญหาในการวเิ คราะหโจทย เปนขน้ั ตอนยอยๆ - มปี ญ หาในการวเิ คราะหโ จทยป ญ หาจากภาษาเขยี นเปน สญั ลกั ษณ ทางคณติ ศาสตร - เขียนตวั เลขกลบั กัน เชน 35 เขยี นเปน 53 - คิดเลขชา ผิดพลาด สบั สนในการยมื การทดเลข - มปี ญ หาในการนับเงนิ การทอนเงนิ 12 เด็กแอลดี คูม ือสําหรบั พอ แม/ผูปกครอง

พบเดก็ แอลดีไดบ อ ยแคไหน เด็กแอลดีนั้นเราพบไดทุกชาติ ทุกภาษา ทั่วโลก ประมาณรอยละ 5 - 10 ของเด็กวัยเรยี น ดังนั้น ในทุกโรงเรยี นจะมีเดก็ เหลา นอี้ ยชู ั้นเรยี นดว ย เพราะอะไรจงึ เปน แอลดี - การทํางานของสมองบางตําแหนงบกพรอง โดยเฉพาะตําแหนง ที่เกี่ยวของกับการเรียนรูและการใชภาษาทั้งการอาน การเขียน และการพดู - พนั ธกุ รรม พบวาเครอื ญาตอิ นั ดับแรกเดก็ แอลดี รอ ยละ 35 – 40 จะมปี ญหาการเรียนรู - การไดรับบาดเจ็บระหวา งคลอดหรอื หลังคลอด - ความผดิ ปกติของโครโมโซม เด็กแอลดี คูมอื สาํ หรับพอ แม/ผปู กครอง 13

ปญ หาอน่ื ที่พบรว ม แอลดีมักพบรวมกับความบกพรองในการทํางานของระบบประสาท ในดา นอน่ื รว มดว ย เชน 1. ปญหาในการพูดและส่ือสาร พูดชา พูดไมชัด ฟงแลวไมเขาใจ แปลความหมายลําบาก และบกพรองในการแยกเสียง เสียงที่คลายๆ กันจะ สับสน เชน แมว-แซว-มนั แกว 2. โรคสมาธิส้ัน ถือวาเปนโรคฝาแฝดกับแอลดี ซ่ึงประกอบดวย อาการสมาธิสั้น วูวาม และอยูไมนิ่ง ประมาณวา หนึ่งในสามของเด็กท่ีเปน โรคสมาธิสั้นจะพบโรคแอลดี รวมดวย และสองในสามของเดก็ ทเี่ ปน โรคแอลดี จะพบโรคสมาธสิ น้ั รว มดวย 3. ปญหาสายตาในดานการกะระยะ เด็กจะมีปญหาในการจํา รปู ทรง การกะระยะทาง จะโยนลกู บอกลงตะกรา ลาํ บาก ตลี กู แบตมนิ ตนั ไมถ กู เขยี นหนงั สอื ไมต รงเสน วาดรปู สามมติ ไิ มไ ด แยกรปู ทซี่ อ นอยทู า มกลางรปู อนื่ ๆ ไดลาํ บาก 4. ปญหาการประสานการทํางานของตา - กลามเนื้อมือ - ขา ทําใหก ารใชน ว้ิ มือ ขา สับสน ทาํ งานไมประสานกัน เลน กฬี าที่ใชม อื เทา ได ลําบาก ใชมืองมุ งาม ติดกระดุมลาํ บาก เขียนหนังสอื ชา โยเย ความเร็วในการ ใชม อื ต่าํ กวา เด็กอื่นทเ่ี รยี นชนั้ เดยี วกัน 5. ปญหาในการเรียงลําดับขอมูล ความสําคัญ และมีปญหา ในการบรหิ ารเร่อื งเวลา เรยี งลําดับไมถ กู 14 เดก็ แอลดี คมู อื สาํ หรบั พอแม/ผปู กครอง

6. ปญหาพฤติกรรมและจิตใจตามมาภายหลัง เชน เครียด เศรา วติ กกงั วล เบอื่ หนา ย ทอแท มปี มดอย ไมม่นั ใจ แยกตวั ตอตา น กาวรา ว ฯลฯ เด็กแอลดี รอยละ 30 เทาน้ันที่ไมมีความบกพรองอ่ืนรวมดวย การทเี่ ดก็ แอลดแี ตล ะคนมคี วามผดิ ปกตอิ น่ื รว มดว ยแตกตา งกนั จะทาํ ใหอ าการ แสดงออกไมเ หมอื นกนั และแนวทางชว ยเหลือฝกฝนก็จะแตกตางกนั ไปดว ย เดก็ แอลดี คมู ือสําหรับพอ แม/ ผปู กครอง 15

แพทยต รวจอยา งไร ถึงบอกไดวาเดก็ เปนแอลดี แพทยจ ะทาํ การรวบรวมขอมูลจากสิ่งตอไปน้ี - การซักประวัติ ทั้งดานการเลี้ยงดู พัฒนาการดานภาษา การส่ือสาร ประวัติการเรียนต้ังแตช้ันอนุบาลถึงประถมศึกษา ผลการเรียน สมุดการบาน รายงานจากโรงเรียนผลกระทบ ทเ่ี กดิ ขน้ึ และการชว ยเหลอื ทผี่ า นมา รวมทง้ั ประวตั ทิ างพนั ธกุ รรม เชน ปญ หาการอา นเขยี นของเครอื ญาติ - การคนหาปญหาทางจิตใจท่ีอาจเปนสาเหตุหรือเปนผลกระทบ ของปญหาความบกพรองในการเรยี นรขู องเดก็ - การทดสอบไอควิ และผลสมั ฤทธิ์ทางการเรียน 16 เด็กแอลดี คูม อื สําหรบั พอแม/ผปู กครอง

การชว ยเหลือเด็กแอลดี • ทางการศึกษา ครูประจําช้ันหรือครูการศึกษาพิเศษจะวางแผน การจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล มีการนําสื่อ เทคโนโลยีตางๆ เขามาประกอบในการเรียนการสอน ตามสภาพปญหาของเด็ก เชน เคร่ืองคอมพิวเตอร เทป วดี ีทัศน เครอื่ งคิดเลข ฯลฯ • ทางการแพทย โดยแกไ ขปญ หาเฉพาะทเ่ี กดิ รว มดว ย เชน โรคสมาธสิ น้ั ปญหาการประสานงานของกลามเนื้อ ปญหาในดานการพูดและ การส่ือสาร • การลดความรุนแรงของผลกระทบท่ีตามมา เชน ปญหาการเรียน ปญหาทางอารมณ ปญหาพฤติกรรม และปญหาการปรับตัว โดยคัดกรองปญหาแตแรกเริ่ม ใหก าํ ลงั ใจ และใหค วามชว ยเหลือ ตามแนวทางที่เหมาะสม • การชวยเหลือดานจิตใจ โดยเสริมสรางความรู ความเขาใจใหกับ ครอบครัวเพ่ือใหเกิดความเขาใจวาเปนความบกพรองท่ีตองให การชวยเหลือ ไมต าํ หนิตเิ ตียนวาเปน ความไมเ อาใจใสข องเด็ก เดก็ แอลดี คมู อื สําหรับพอแม/ ผปู กครอง 17

อนาคตของเด็กแอลดี เด็กแอลดีเม่ือเติบโตข้ึนจะสามารถใชชีวิตไดเหมือนปกติท่ัวไป (หากไดรับการชวยเหลือที่ถูกตอง) สามารถเขาสังคมกับกลุมเพื่อนได ประกอบอาชีพ(ท่ีเนนการลงมือปฏิบัติ ไมเนนวิชาการ)ได เพียงแตบางคน อาจจะมีความลําบากเกี่ยวกับความบกพรองในบางดาน เชน เขียนหนังสือ ไมถูกตอง อานหนังสือไมคลอง การเคล่ือนไหวไมคลองแคลว คํานวณไมได เปนตน 18 เดก็ แอลดี คูมือสาํ หรับพอ แม/ผปู กครอง

คณุ พอ คณุ แม สามารถชวยเหลอื เด็กแอลดีไดอยางไร การชว ยเหลอื ในเบอ้ื งตน หากพบวาเด็กมีปญหาการอานหนังสือ การเขียน สะกดคํา หรือ การคํานวณแลว สิ่งทคี่ ณุ พอคณุ แมจะชวยเหลอื ไดเบอื้ งตน คอื o หาสถานที่เงียบๆ ใหเด็กทํางาน จัดหาสถานที่ท่ีเด็กสามารถ ใชท ํางาน ทําการบา น อา นหนังสือ โดยไมม ีใครรบกวน และไมม ี สง่ิ ที่ทําใหเด็กเสียสมาธิ เชน ทวี ี วดี ีโอเกม หรอื ของเลนท่อี ยใู กลๆ o ใหทํางานตามสมาธิและความสนใจของเด็ก เด็กๆ ในวัยเรียน จะมีสมาธิประมาณ 20 – 30 นาที หลังจากนั้นสมาธิจะลดลง คุณพอคุณแมควรแบงเวลาใหทํางานประมาณ 30 นาที แลวใหห ยุดพักจากนนั้ คอ ยใหมาทํางานตอ o สรางประสบการณแหงความสําเร็จ ใหเด็กทํางานงายๆ หรือ วิชาที่ชอบกอนเพ่อื ใหเด็กสนใจ สนุกและมีกาํ ลังใจในการทาํ งาน เด็กแอลดี คมู ือสําหรับพอแม/ ผปู กครอง 19

o (ถาเปน ไปได) หาครูพิเศษมาสอนการบา นและทบทวนบทเรียน o พบครปู ระจาํ ชน้ั พดู คยุ วา เดก็ มปี ญ หาอะไรบา งและจะใหท างบา น ชวยอยา งไร หากใชว ธิ ดี งั กลา วแลว เดก็ ยงั คงมปี ญ หาทางการเรยี นอยู คงตอ งสงสยั วาเด็กอาจเปนแอลดี มีส่ิงสาํ คญั ทค่ี ณุ พอคณุ แมสามารถทาํ ได o อยาหลกี เล่ียงปญหา o หาความรเู ร่อื งแอลดี o ปรกึ ษาคนในครอบครัว ครู หรือผรู ู o ลดความคาดหวัง ควรแสดงความหว งใย และใหก าํ ลังใจเด็ก o รีบพาเด็กไปพบแพทย การชว ยเหลอื เมอ่ื ลกู เปน แอลดี นี่คือตัวอยางการชวยเหลือที่ครอบครัวหนึ่งทําเมื่อสงสัยวาลูกเปน แอลดี “เม่ือกอนไมรู พอครูทักวาลูกอาจจะเปนแอลดี เราก็พาลูกไปหาหมอ หมอบอกวาเปน เรากต็ กใจ แตก ค็ ดิ วาลูกไมไดเ ปนอะไรมาก หนา ตาเขาก็ปกติ เขาก็ทาํ อะไรไดทกุ อยา ง หลงั จากน้ัน ก็ใหอ า นทุกวัน อานตลอด อธบิ ายใหค น ในบานเขาใจวาลูกอานไมออก อานผิด ใหชวยกันบอก สอนลูก ใหพอพาไป ออกกาํ ลงั กาย ทาํ กจิ กรรมรว มกนั ในครอบครวั แมจ ะพาลกู ออกไปเทย่ี วนอกบา น และบอกใหคนอ่ืนเขาใจวาลูกเปนอะไร คนขางบานจะเขาใจและชวยสอนลูก บอกกับลกู เสมอวา หนูไมไดโง ถา หนูพยายาม หนูจะอานได” 20 เดก็ แอลดี คูม ือสําหรับพอ แม/ผปู กครอง

การชว ยเหลอื ดานจิตใจของเดก็ • ใหกําลังใจเด็กเสมอ เพราะเด็กยังตองการความรัก ความเขาใจ จากคณุ พอคณุ แม • คุณพอคุณแมตองเลิกโทษตัวเอง เลิกโทษกันเอง เพราะลูกจะ เขาใจผิดวา ตนเองเปนสาเหตุทาํ ใหพ อ แมทะเลาะกัน • คิดไวเสมอวาการมีลูกเปนแอลดี ไมใชสิ่งเลวรายของชีวิต ถือวา เปนสิ่งทาทายและเปนโอกาสที่จะไดยอนวัยเยาวไปทบทวน บทเรียนไปกับลกู รัก • อยาลืมใหคําชมเม่ือลูกทําดี แตถึงทําไดไมสําเร็จก็ใหคําชมได เชน กัน “เกง มาก วันนหี้ นูพยายามทาํ การบานไดนานข้ึน” “แมด ใี จ เทอมนคี้ ะแนนลกู ดขี น้ึ กวา เทอมทแี่ ลว ” (แมว า จะไดเ กรด ไมด .ี . แตค ะแนนก็ดีขน้ึ ) • อยาเปรียบเทียบลูกกับพี่นองหรือเด็กคนอื่น เพราะนอกจาก จะทําใหเด็กนอยใจ เสียใจแลว เด็กอาจโกรธแลวไปเอาคืน หรือ ที่หนักกวาอาจทําประชดทําตรงกันขามกับสิ่งท่ีคุณพอคุณแม อยากใหท าํ • เชอื่ มน่ั วา สกั วันลกู ตอ งทําได การสรา งความภาคภมู ใิ จในตนเองใหเดก็ • ฝก ใหเ ด็กทาํ งาน มอบหมายงานใหทาํ และใหร างวัลตามผลงาน • ฝก ใหม คี วามสามารถหลายอยา ง เชน ทาํ ขนม ทาํ กบั ขา ว รอ งเพลง เลน กฬี า เปน ตน • เปดโอกาสใหเด็กแสดงความสามารถ แกปญหาดวยตนเอง ใหความชว ยเหลอื เม่อื เด็กตอ งการ เดก็ แอลดี คูม อื สําหรบั พอ แม/ผูปกครอง 21

• เนนการใหรางวัลมากกวา การลงโทษ • กระตนุ ใหแ สดงความคดิ กระตนุ ใหแ สดงความคดิ เหน็ ฝก ความคดิ ดา นบวก มองโลกในแงด ี • ฝกการควบคมุ ตนเอง ยับยง้ั อารมณไ มด ี การเลยี้ งดูเด็กแอลดี เ ค ย มี ข อ ส ง สั ย ไ ห ม ค ะ ว า ก า ร เ ล้ี ย ง ดู ลู ก ท่ี เ ป น แ อ ล ดี แ ต ก ต า ง จากการเล้ียงดูเด็กปกติอยางไร คําตอบ คือ ไมแตกตางกันเลยคะ เพียงแต รปู แบบการสอนหนังสือเทา นน้ั ทแ่ี ตกตางกัน • คณุ พอ คุณแมไมควรใหส ิทธิพิเศษเพม่ิ เพียงเพราะเปน โรคแอลดี • เนนใหรับผิดชอบตัวเอง ขาวของเครื่องใช เงินคาขนม การเรียน งานบาน ผลของการกระทําของตนเอง ฯลฯ โดยเพ่ิมงาน ใหรับผิดชอบตามเวลาที่เติบโตข้ึน เม่ือเขาประถมปที่ 1 ใหเร่ิม มอบงานสว นรวม และเพิม่ ขึ้นตามชน้ั เรียนในแตละป (จะตรงกบั โรงเรียนทีม่ อบใหเ ดก็ ทาํ เวร) • ฝกงานในบาน ท้ังการลางจาน หุงขาว ตากผา รีดผา ลางรถ เปลยี่ นหลอดไฟ ทาํ อาหาร ขน้ึ รถเมล ซอื้ ของทต่ี ลาด ฯลฯ ทาํ ซา้ํ ๆ จนทาํ ไดค ลอ งเกดิ เปน ความสามารถในตวั ทาํ ใหอ ดทนตอ อปุ สรรค ชว ยเหลือคนอืน่ ไดเ พิม่ ข้นึ • กําหนดกฎเกณฑ กติกาที่ชัดเจน จนเด็กเขาใจวาถาไมทําตาม กติกาจะเกิดอะไร และพอแมควบคุมใหเกิดส่ิงน้ันๆ ใหไดตามท่ี กําหนดไว อยาชวยลูก ใหหลีกหนีการรับผลจากการที่ไมยอมทํา ตามกตกิ าทตี่ กลงไว • เมื่อเด็กเผชิญปญหา ถือเปนโอกาสท่ีดีในการชวยสงเสริมใหเด็ก แกปญหาในการสรางสรรค เรียนรูแนวคิดแกปญหาหลายๆ ทาง ชื่นชมเม่อื เดก็ เลอื กวิธกี ารแกป ญ หาดานบวก 22 เด็กแอลดี คูม ือสาํ หรับพอ แม/ผูปกครอง

• ฝกใหค ดิ หัดชวยเหลอื คนอ่ืน มิใหรอรบั ความชว ยเหลือจากคนอ่ืน ฝก จนเปน นสิ ยิ จนทาํ ใหเ ดก็ ไปชว ยเหลอื คนนอกบา นได โดยอตั โนมตั ิ • กาํ หนดเวลาในการเลน ใหเ หมาะสม สง เสรมิ การเลน หลายดา นโดย เฉพาะการเลน ทน่ี าํ ไปสกู ารออกกาํ ลงั กาย เชน แบตมนิ ตนั ปง ปอง วา ยนํา้ ฟุตบอล เปนตน • คนหาจดุ เดน พฒั นาความสามารถในดานตา งๆ เชน กีฬา ดนตรี การทํากิจกรรม ฯลฯ พัฒนาความสามารถในดานเดนอยูแลว ใหเ พม่ิ ขน้ึ เชน ดา นดนตรี คอมพวิ เตอร ดา นกฬี า การทาํ กจิ กรรมกลมุ ทกั ษะผูน าํ ฯลฯ • แกไขจุดออน โดยการคนหาและแกไขปญหาท่ีมีอยูในตัวเด็ก เชน ไมชวยเหลือตนเอง รักสบาย ไมอดทน ไมรอบคอบ ฯลฯ โดยวเิ คราะหห าสาเหตทุ ่ีแทจ รงิ และแกไขใหต รงจดุ • พัฒนาวิธีการเล้ียงลูก คนหาจุดออนของคุณพอคุณแม และ ปรับเปล่ียนการที่คอยดุวา มาเปนคนท่ีคอยฝกฝน สงเสริม ความสามารถของลกู • ลดเวลาหรือเก็บเกม ทีวี และสิ่งที่ขัดขวางการพัฒนา หรือ เปล่ียนสถานท่ีในการรียนรู เชน สงเขาคาย 3-6 สัปดาหที่ตอง ชว ยเหลือและพฒั นาตนเอง ไปอยบู า นญาติ บวชเณร เปน ตน เดก็ แอลดี คมู อื สาํ หรบั พอแม/ผปู กครอง 23

การชว ยเหลอื ในชวี ติ ประจาํ วนั • พอ แมส ามารถชว ยลกู ได โดยการฝก ใหล กู ไดเ รยี นผา นประสบการณ ในชวี ิตประจาํ วนั เชน ฝก ทายคาํ ปรศิ นา หรือบวกเลขทะเบยี นรถ ในขณะท่ีนั่งรถไปดวยกัน หรือใหวางแผนการไปซ้ือของที่รานคา และชวยจดรายการสิ่งของท่จี ะตอ งซอ้ื เปนตน • งานบานของทานสามารถชวยฝกทักษะท่ีเกี่ยวของกับการเรียน ของลูกได เชน การกวาดบาน ถูบาน จะชวยพัฒนากลามเนื้อ มัดเล็ก มัดใหญ และการทํางานประสานกันระหวางมือ-ตา ซ่ึงทักษะพ้ืนฐานเหลานี้จะชวยใหเด็กมีความคลองแคลว เวลาจบั ดนิ สอ หรอื ระบายสี รวมถงึ กจิ กรรมตา งๆ ทคี่ รมู อบหมาย ใหเดก็ ทาํ ในหองเรยี น การชว ยเหลอื ดา นการเรยี น การชว ยเหลอื ดา นการเรยี นทบ่ี า น คณุ พอ คณุ แมส ามารถชว ยเหลอื เดก็ ไดตามท่ีคุณหมอวนิ ดั ดา ปย ะศิลป ไดเสนอแนวทางไวด งั น้ี • ฝกอานหนังสือ เขียน คํานวณเลขทุกวัน โดยไมจําเปนตองเปน หนังสือเรียน อาจใชนิทาน สอนจากงายไปยาก เร่ิมจากระดับที่ เด็กทําไดแลวคอยเพิ่มความยากข้ึนท่ีละนอย ฝกท้ังที่บานและ ที่โรงเรียน เชน เด็กเรียนอยูท่ีชั้นประถม 4 แตอานหนังสือไดที่ ระดบั ชน้ั ประถม 1 จงึ ตอ งฝก อา นเขยี นทรี่ ะดบั ชนั้ ปะถม 1 โดยใช เครอ่ื งมอื ฝก เชน บตั รคาํ บทเพลง VCD ฝกสอน เปน ตน • เนนการฝกแบบผสมผสาน เชน อานออกเสียงและเห็นภาพ ฟง เสียงและเหน็ ตวั หนงั สอื อา นไปพรอ มกบั เขยี นไปพรอมกัน • ชวยทบทวนบทเรียนและเตรียมบทเรียนท่ีเด็กจะเรียนรู ในวนั ตอไป เชน เด็กเรยี นอยูช้ันประถม 4 จึงตองทบทวนความรู 24 เดก็ แอลดี คมู อื สาํ หรับพอแม/ผูปกครอง

โดยเนนความเขาใจในเนื้อหาโดยรวม ในกรณที อ่ี า นหนงั สอื ไมไ ด ใหพอแมอานใหฟงและพูดคุยถามการสรุปใจความ จับประเด็น ท่ีสําคัญของระดับช้ันประถม 4 เพ่ือท่ีเด็กจะไดมีความรูมากพอ ในการเรยี นตอ ไปตามระดบั ชน้ั เรยี น • ฝก ระบบการฟง และความไวในการฟง เชน ฝก รอ งเพลงคาราโอเกะ ฝกใหฟงและจับใจความ เชน เลานิทานใหแลวใหเด็กสรุปเรื่อง ใหเด็กเลาเร่ืองหรือเลาเหตุการณท่ีเด็กสนใจทุกวัน เอาผาผูกตา และใหแ ยกแยะเสยี งที่ดังรอบตวั วาไดย นิ เสียงอะไรบา ง • ฝกระบบการเห็นและการใชสายตาเช่ือมโยงกับการใชมือและเทา เชน การโยนรับลูกบอล การเตะลูกบอล กระโดดเชือกพรอมกับ การนับ • ฝกใหคิดวิเคราะหสิ่งตางๆท่ีรับรู ใหหัดแกปญหาดวยตัวเอง หัดใหเดก็ วางแผนการทํางาน ฝก ใหเ ผชิญปญหาหลายรูปแบบ • แลกเปล่ียนเรียนรูกับผูปกครองอื่นๆถึงแนวทางแกปญหา จากหลายๆ คน • ชว ยทบทวน และสอนการบานโดยพอ แมห รือครูพิเศษ • ชวยอานหนังสือเรียน/นิทาน/นิยายท่ีเด็กสนใจ อัดใสเทป หรือ MP 3 เพ่อื ชวยใหเ ดก็ สามารถเรยี นรดู วยตวั เอง • จัดหาสื่อการสอนที่อยูในรูปแบบท่ีมีภาพและเสียง (DVD,VDO) เชน ระบบสุรยิ ะจักรวาล การละลายของนาํ้ แข็งท่ขี วั้ โลก เปนตน เพ่อื ชวยใหเ ด็กสามารถเรียนรูดวยตัวเอง • ฝกพิมพงานโดยใชคอมพิวเตอร เน่ืองจากคอมพิวเตอรมีระบบ แกค าํ ผิด • ประสานงานดานการเรียนกบั คณุ ครแู ละเพอ่ื นของลูก เด็กแอลดี คูม ือสาํ หรบั พอแม/ผูปกครอง 25

เทคนคิ การสอนเดก็ แอลดี ตอ ไปเปน เทคนคิ การสอนลกู รกั แอลดี จากคลนิ กิ เพม่ิ พนู ทกั ษะการเรยี น สาขาจติ เวชเดก็ และวยั รนุ ภาควชิ าจติ เวชศาสตร คณะแพทยศาตรศ ริ ริ าชพยาบาล ลกู รกั แอลดถี นดั เรยี นแบบไหนเลอื กใชไ ดต ามความเหมาะสมคะ เทคนคิ เบอ้ื งตน ในการสอนเดก็ แอลดี มดี งั น้ี 1. การสอนโดยใชว ธิ เี ชอ่ื มโยงสง่ิ ทเ่ี ดก็ ไดเ คยเรยี นรหู รอื มปี ระสบการณ ในชวี ติ ประจาํ วนั เขา กบั สง่ิ ทต่ี อ งการทจี่ ะสอนเดก็ เชน การสอนใหเ ขยี นสระอา โดยใหเ ดก็ นึกภาพไมเทา หรือ เลข 8 โดยใหน กึ ถงึ ไข 2 ฟอง มาเรยี งวางซอน ตอกนั ขา งบน 2. การสอนโดยใชวธิ ีการเรียนรผู านประสาทสัมผสั ทัง้ สี่ การสอนจากการมองเหน็ • การมภี าพหรอื ของจรงิ ใหเ ดก็ ดู เชน มรี ปู ภาพประกอบในประโยค เชน คาํ วา ไก อาจจะมรี ปู ภาพไกแ ทน และตอ มาเมอื่ เดก็ อา นคลอ ง จากรูปภาพกป็ รับเปลย่ี นเขยี นคาํ วา “ไก” พรอมกบั รูปไก จนเม่อื เด็กอานคําน้ันไดคลอง จึงคอยลบภาพไกออกเหลือแตเปนคําวา “ไก” เพยี งอยา งเดียว • การใชสีแบงสวนของอักษร เชน บ บริเวณหัวใหเขียนสีแดง แตบ รเิ วณเสนใหเขียนสีน้ําเงนิ เพ่อื ใหเ ดก็ เห็นไดชัดเจนวา หวั ออก หรือหวั เขา 26 เด็กแอลดี คมู อื สําหรับพอแม/ ผปู กครอง

• การใชสีเนนส่ิงท่ีเราตองการใหเด็กเรียนรูและจดจํา เชน การใชส เี ขา มาชวยจาํ ในเรือ่ งเครือ่ งหมายทางคณติ ศาสตร เชน สีเขียว หมายถึง เครอื่ งหมายบวก (+) สแี ดง หมายถึง เครอ่ื งหมายลบ (-) สีฟา หมายถึง เครือ่ งหมายคูณ (x) ดังตัวอยาง 2+1=3 โดยเมอ่ื เดก็ เหน็ สเี ขียวก็จะรวู า เปน วิธีบวก • การจํารูปทรงของคํา เพราะในบางคร้ังเด็กจะจดจําตัวเองอักษร ไมได จึงอาจจะใชสีหรือปากกาขีดลอมรอบคําน้ัน ใหเห็นเปน รูปรางคลายทรงเราขาคณิตตางๆ และใหเด็กจดจํารูปรางนั้น แทนคาํ พระจันทร์ บ้าน ไข่ • เกมคนหาตัวเลข เกมนี้จะเปนการฝกและการกระตุนใหเด็ก มกี ารแยกแยะรปู ทรงของตวั เลข โดยอาจจะใหเ ด็กเลน แขง ขันกัน ในการแขงขันจะทําใหเด็กสนุกในสิ่งท่ีกําลังเรียนรูและสามารถ จดจําสง่ิ เหลานัน้ ไดด ี 1 8 75 9 2369 4 6 90 5 7901 เดก็ แอลดี คมู ือสาํ หรับพอ แม/ผูป กครอง 27

หน่ึงสปั ดาหม ี 7 วัน ปะกอบดวยวนั อาทติ ย การสอนจากการฟง • การอานเน้ือหาหรือเรื่องใหเด็กฟง เชน การอัดเสียงของเน้ือหา ในบทเรียนหรือเนื้อหาในหนังสือที่เด็กสนใจแตเด็กอานไมคลอง (เลยพาลไมอยากอาน) ลงในแถบบันทึกเทป หรือซีดี แลวเปด ใหเด็กฟงบอยๆ หรือใหเด็กฟงทางหูฟงในเวลาท่ีเด็กวาง เชน ขณะน่ังรอพอแมมารบั กอ นกลบั บาน เปน ตน ทําใหเ ดก็ ไดส นุกกับ เรอื่ งราวตา งๆ ในหนงั สอื โดยทไี่ มม ปี ญ หาการอา นการสะกดมาเปน อปุ สรรคขัดขวางการเรียนรขู องเด็ก • การฟงเทปเพลงท่ีแตงขึ้นเพ่ือการเรียนการสอนโดยเฉพาะ เพราะ เน้ือหาเหลาน้ีจะทําใหเด็กสามารถจําไดมากขึ้น เพลงที่สอน เกย่ี วกบั ตัวอกั ษร หรอื การลบบวกเลข เปนตน • การใหเด็กมีประสบการณในการเรียนรูการแยกแยะเสียงท่ี ใกลเ คยี งกนั เชน เสยี งกรงิ่ ประตหู นา บา น กรงิ่ รถขายไอศกรมี หรอื กรงิ่ เลกิ เรยี น เปนตน ซงึ่ เสียงเหลา นี้มลี กั ษณะเสียงท่แี ตกตา งกัน 28 เด็กแอลดี คมู ือสาํ หรบั พอแม/ผปู กครอง

การสอนจากประสบการณก ารเคลอ่ื นไหว • การสอนใหเดก็ ทาํ ทาทางประกอบเลียนแบบตัวอกั ษร เพอื่ ใหเด็ก จดจําคาํ หรอื ตวั อักษรน้นั ไดแ มน ยาํ ดยี ่งิ ขนึ้ • การใบคําโดยใชทาทาง นอกจากจะเปนการเรียนรูที่สนุกแลว วธิ นี ีจ้ ะทําใหเดก็ สามารถจดจาํ คําตางๆ ไดดยี ่ิงขน้ึ อีกดว ย • การทําทาประกอบเพื่อชวยในการจํา ซ่ึงทาทางจะสอดคลอง กบั เน้ือหาที่เดก็ เรียนรเู พ่อื สอนคณิตศาสตรก ารบวก ลบ • การเลนเกมหรือกิจกรรมเคล่ือนไหว เพื่อสอนคณิตศาสตร การบวก ลบ เชน เกมรวมเหรยี ญ หมากเกบ็ ตะเกยี บ กระโดดยาง เปน ตน • การใหเด็กกระโดดเหยียบตัวอักษร วิธีการนี้ก็เปนการใชเทคนิค ในการจาํ และการเคลอื่ นไหวรวมกัน การสอนจากประสบการณก ารสมั ผสั • การลากเสนตัวอักษรบนแผนหลัง/ฝามือของเด็ก วิธีน้ีเปน การเรยี นรผู า นประสาทสมั ผสั ทางผวิ หนงั การสอนวธิ นี เ้ี ปรยี บเสมอื น เปน การเขยี นภาพลงในสมองนน่ั เอง • การเขียนบนกระดาษทราย (กระบะทราย) • การทายตัวอักษรหรือคําจากการคลําโดยไมใหเห็น หรือการอาน ตัวอักษรผานทางประสาทสัมผัสทางผิวหนังโดยการคลํา เชน หนงั สอื ก.ไก แทนทเี่ ดก็ จะใชส ายตามองแลว อา นพยญั ชนะทลี ะตวั แตปรับตัวพยัญชนะใหนูนสูง โดยใชกระดาษทรายตัดเปน ตัวอักษรแทน หรือตัวพยัญชนะพลาสติกแลวใหเด็กอานโดยผาน การคลาํ (ใหเดก็ ปดตา) เด็กแอลดี คูมือสําหรบั พอ แม/ผูปกครอง 29

• การสอนโดยใชเชือกมาขด หรือนําเมล็ดถ่ัวมาเรียงเปนตัวอักษร หรือปนดนิ นํ้ามันเปนตวั อักษร • การสอนโดยใชหลายๆวิธีรวมกัน เชน สอนเรื่องนาิกา โดยใช นาิกาท่ีมีหนูวิ่งรวมในการสอนเรื่องการเดินของเข็มนาิกา รว มกบั การรอ งเพลงหรอื การสอนโดยครใู หด รู ปู ใบไม และใหเ พอื่ น เขียนตัวอักษร “บ” บนแผนหลังของเด็กแลวใหเด็กเขียนบน กระบะทรายและใหเ ด็กพูดวา บ.ใบไม หรอื การใหเดก็ เขยี นลงบน ครีมโกนหนวด กระบะขา วสาร ถั่ว หรอื ทราย เปน ตน 3. การสอนโดยการใชเ ทคนคิ การจํา • การจาํ อกั ษรตน ตวั แรกของคาํ วธิ นี จี้ ะทาํ โดยการใหเ ดก็ จาํ ตวั อกั ษร จากคําขึ้นตน เชน โทรทัศนรวมการเฉพาะกิจแหงประเทศไทย ยอเปน ทรท • การแตงเปนเร่ืองหรือกลอน • การเชือ่ มโยงกบั สิ่งที่เคยเรียนรูมากอน 30 เด็กแอลดี คูมอื สาํ หรับพอแม/ผูปกครอง

4. เทคนคิ ในการสรา งกระบวนการคดิ สามารถปฏบิ ตั ไิ ดดงั น้ี • แผนผังการคิด (mind mapping) สสัตัตวว์ ชอกบชนิ กอปนิ บลปาลา แมว ร้ อง มมีหีหาางง รอเหงเมหียมวยี ๆวๆ • การเรียงรปู ภาพตามลาํ ดับเหตกุ ารณสําคญั ของเรอื่ ง • การสรา งสถานการณส มมติ โดยมีเวทใี หเดก็ แสดงบทบาทสมมติ • การเปดโอกาสใหเดก็ พดู แสดงความคดิ เห็น • การใชค ําถามในการกระตุนใหเด็กคิด 5. การใหตัวเสริมแรง การชมเชย การใหรางวัล การใหแตม หรอื ดาว เพอ่ื สรา งความภาคภมู ใิ จ และเสรมิ สรา งแรงจงู ใจในการเรยี น รวมถงึ แสดงใหเ ดก็ รบั รไู ดถ งึ ความรสู กึ ทด่ี ตี อ ตนเอง เชน ทาํ การบา นเสรจ็ 10ขอ ได1ดาว เม่ือสะสมครบ 10 ดาว กใ็ หซือ้ ของเลน ทต่ี อ งการได 1 ชิน้ 6. สังเกตลักษณะการเรียนรูของเด็กแตละคน และสงเสริม ใหถูกทาง เชน บางคนอาจเรียนรูไดดีดวยการลงมือทํา บางคนตองเห็น และลงมอื ทําพรอ มๆ กนั บางคนตองทั้งเหน็ และฟงดว ย เปนตน เดก็ แอลดี คูมอื สําหรับพอ แม/ผปู กครอง 31

7. การคน หาคณุ สมบตั ทิ ด่ี ใี นตวั ของลกู เชน มคี วามพยายามตง้ั ใจจรงิ ขยนั อดทน รบั ผดิ ชอบ มมี ารยาท เปน ทร่ี กั ของเพอ่ื น รอ งเพลงเพราะ วาดรปู เกง เลนดนตรี หรือเลนกีฬาเกง ทํากับขาวเกง ปลูกตนไมเกง เลี้ยงสัตวเกง มีความสามารถในการซอ มแซมเครอ่ื งมอื และอปุ กรณตา งๆ เปนตน นอกจากอาการของแอลดแี ลว เด็กแอลดบี างคนยงั มีอาการทีเ่ กดิ รว ม คณุ พอคณุ แมควรพาเดก็ มารักษากับผูเช่ียวชาญ 32 เด็กแอลดี คูมือสําหรบั พอ แม/ ผูปกครอง

การรักษาโรคทีพ่ บรวมกบั แอลดี เดก็ แอลดี แตล ะรายจะพบโรคหรอื ปญ หาทพ่ี บรว มดว ยแตกตา งกนั ไป ที่พบบอยเชน • ความบกพรองในการพูดและสื่อสาร พูดชา พูดไมชัด ฟงแลว ไมเขาใจ แปลความหมายลําบาก เหมือนเด็กแอลดีคนหนึ่งที่ “ดูเขาปกติทุกอยาง แตชอบพูดกลับคําหนา-หลัง สลับกันยุงไป หมด” กลมุ น้ีควรไดร บั การฝก พดู • กลุมที่มีปญหาสายตาในดานการกะระยะ กลุมท่ีกลามเนื้อ มือ-ขา-ตา ทํางานไมประสานกัน จะพบปญหาเวลาเลนกีฬา เชน โยนลูกบอลลงตะกราลําบาก ตีลูกแบตมินตันไมถูก หรือ ในเวลาเรียนเด็กจะเขียนหนังสือไมตรงเสน วาดรูปสามมิติ ไมได แยกรูปที่ซอนอยูทามกลางรูปอ่ืนๆไดลําบาก กลุมที่ปญหา ในการเรียงลําดับขอมูล ความสําคัญ และมีปญหาในการบริหาร เร่อื งเวลา ควรรับการฝก กิจกรรมบาํ บดั ศลิ ปบาํ บดั ดนตรบี ําบัด เปนตน • โรคสมาธิสน้ั ซ่ึงประกอบดวยอาการสมาธสิ นั้ ววู าม และอยูไมน ่ิง พบรว มกับ แอลดี ไดบอยถึงรอยละ 50 สมควรไดร ับยาเพมิ่ สมาธิ เพ่ือเพิ่มสมาธิ แตยาไมไดทําใหสามารถ อาน เขียน คํานวณได เพิม่ ขน้ึ เพราะการอานเขยี นคาํ นวณไดม าจากการฝก เทานั้นคะ • ปญหาพฤติกรรม และจิตใจจะตามมาทีหลัง เชน เครียด เศรา วติ กกังวล เบอื่ หนาย ทอแท มปี มดอย ไมม่ันใจ แยกตัว ตอ ตาน กา วราว ฯลฯ ควรไดร ับการปรบั พฤติกรรมและการทาํ จติ บาํ บดั แลวอยาลมื เลี้ยงเด็กแอลดี ใหเ ปนคนดนี ะคะ เดก็ แอลดี คมู ือสาํ หรับพอ แม/ ผปู กครอง 33

เอกสารอางอิง วนิ ดั ดา ปย ะศลิ ป. (มปพ). คมู อื พอ แม คณุ ครู ตอน ความบกพรอ งดา นการเรยี น. กรงุ เทพฯ: สถาบนั สขุ ภาพเดก็ แหง ชาตมิ หาราชนิ .ี วจั นนิ ทร โรหติ สขุ และคณะ. (2554). พมิ พค รง้ั ท่ี 2. แนวทางการชว ยเหลอื เด็กท่มี ีภาวะบกพรองทางการเรียนร.ู กรุงเทพฯ: บริษัท มีเดียโซน พรน้ิ ทต ง้ิ จาํ กดั . ผดงุ อารยะวญิ .ู (2549). ชดุ แกไ ขความบกพรอ งดา นคณติ ศาสตร. กรงุ เทพฯ: สาํ นกั พมิ พแ วน แกว . ผดงุ อารยะวญิ ู และดารณี ศกั ดศ์ิ ริ ผิ ล. (2548). แบบฝก อา นเขยี นเรยี นด.ี กรงุ เทพฯ: บรษิ ทั โกลบอล เอด็ จาํ กดั . ปาฏโิ มกข พรหมชว ย. (2555). การศกึ ษากบั ทอ งถน่ิ ไทย: นกั เรยี นเหมอื นกนั ทาํ ไมเรยี นไมเ หมอื นกนั . จาก www.takhamcity.go.th 34 เดก็ แอลดี คูม ือสาํ หรับพอ แม/ ผปู กครอง

......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... เด็กแอลดี คมู ือสําหรบั พอ แม/ผูปกครอง 35

......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... 36 เด็กแอลดี คูมอื สําหรบั พอ แม/ผปู กครอง