Chapter 2 Acid Base and Buffer

​ການຈ​ າ​ແນກທາດ​ລະລ​ າຍ ແບ່ງ​ຕາມ​ລກັ ສ​ ະນ​ ະຂ​ ອງ​ການ​ປຽ່ ນສ​ ​ີ ຂອງ​ເຈຍ້ ລ​ ມ​ີ າ​ສ໌ ສີ​ຟ້າ ແດງ ບໍ່ປ​ ຽ່​ ນ​ສີ ສ​ ີ​ແດງ ຟາ້ ​ກດົ ກ​ າງ ​ເບ​ສ 1

I.ຄນຸ ​ລັກສ​ ະນ​ ະ​ຂອງທາດ​ລະລ​ າຍ​ກດົ ​ແລະ​ທາດ​ລະ​ ລາຍເ​ ບ​ສ໌ 1. ທາດ​ລະ​ລາຍກ​ ດົ * ມ​ ​ລີ ດົ ສ​ ົມ້ ຈ​ ັດ * ປຽ່ ນສ​ ີເ​ ຈ້ຍລ​ ມ​ີ ສ​ັ ຈ​ າກ​ສີຟາ້ ​ກາຍ​ເ​ປັນ​ສ​ແີ ດງ * ຄ່າ pH ​ນອຍກວ່າ 7 * ມ​ ີ H3O+ ຢ​ ໃ​່ ນ​ທາດລ​ ະລ​ າຍ * ເ​ ຮັດ​ປະ​ຕິ​ກລ​ິ ຍ​ິ າກ​ ັບໂ​ ລຫ​ ະໄ​ ດແ​້ ກສ໊ H2 * ເ​ ຮດັ ປ​ ະຕ​ ິ​ກລ​ິ ິ​ຍາກ​ ັບ​ທາດປ​ ະ​ກອບຄາ​ໂບ​ເນດ ຫືຼ ທາດປ​ ະ​ ກອບໄຮ​ໂດ​ຣ​ເຈນ ໄດກ​້ ໊າສ​ ​ຄາ​ບອນດ​ ອ​ີ ົກ​ໄຊ​ດ໌ (CO2) * ເຮັດ​ປະຕ​ ິ​ກິ​ລິ​ລິ​ຍາ​ຈາ້ ວ​ກັບ​ເບສ​ ໄ​ ດເ​້ ກອືຼ ແລະ ນ້າ



2. ທາດລ​ ະ​ລາຍເ​ ປນັ ​ກາງ​(Buffer) ➢ ​ບ່ໍ​ມ​ີການປ​ ່ຽນ​ສີຂ​ ອງ​ເຈຍ້ ​ລ​ມີ ສ​ັ ➢ ຄ​ າ່ pH ເ​ ທ່າັົ ກ​ ບັ 7 ➢ ຕົວ​ຢາ່ ງ ເຊ່ັນ ທາດ​ລະ​ລາຍຂ​ ອງ​ນາ້ ​ຕານ​ຊາຍ ເ​ ອທ​ ານອ​ລ C6H12O6 C2H5OH

3. ທາດລ​ ະ​ລາຍເ​ ບສ​ ໌ ➢ ມລ​ີ ດົ ​ຝ​າດ ຂົມ ມີກ​ ິ່ນຄ​ າ້ ຍສ​ ະບ​ ່ ➢ ​ປ່ຽນ​ສີ​ເຈ້ຍລ​ ມ​ີ ສ​ັ ​ຈາກສີແ​ ດງເ​ ປນັ ສີຟ​ າ້ ➢ ​ຄາ່ pH ຫາຍກວ່າ 7 ➢ ​ມີ OH - ຢ​ ່ໃ​ ນທ​ າດ​ລະລ​ າຍ ➢ ບ​ ໍ່ເ​ ກີດ​ປະ​ຕ​ກິ ​ລິ ​ຍິ າ​ກບັ ​ທາດໂ​ ລຫ​ ະ ➢ ເ​ ຮັດປ​ ະ​ຕ​ກິ ລ​ິ ​ຍິ າ​ກບັ ​ກບັ ເ​ ກອຼື ​ແອມໂ​ ມເ​ ນຍ​ໄດ້​ກາ໊ ສ​ ​ ແອມ​ໂມ​ເນຍ (NH3) ➢ ເຮດັ ​ປະ​ຕກ​ິ ​ລິ ິ​ຍາກ​ ບັ ເ​ ຄິ່ງ​ເບ​ສ​ໄດ້ເ​ ກອຼື ແລະ ນ້າ

II. pH ຂອງ​ ທ​ າດ​ລະ​ລາຍ ຄ​ ວາມໝ​ າຍຂ​ ອງ pH ວ​ທິ ວ​ີ ັດ​ແທກັ pH ​ຂອງ​ທາດລ​ ະ​ລາຍ ເຈ້ຍ​ລ​ມີ ສ​ັ ​ພ​ີເອສ​ ມ​໌ ເ​ີ ຕີ ຢ​ນເ​ີ ວ​ຊີ ນັ ​ອນິ ​ດເ​ີ ຄ​ເຕີ

II. pH ຂອງ​ ທ​ າດ​ລະ​ລາຍ ຄວາມ​ໝາຍ​ຂອງ pH pH ຄ​ຊືຼ ່ວງຕ​ ົວເ​ ລກ​ທບິ່ີ ອກເ​ ຖງິ ຄ​ ວາມ​ເປັນກ​ ດົ -ເບສ​ ໌ຄຼື: pH 1-6 ເປນັ ກ​ ດົ , 7 ເປັນ​ກາງ ແລະ 8-14 ເປັນເ​ ບ​ສ pH = - log [H+] pOH = - log [OH-] pH + pOH = 14

II. pH ຂອ​ງທ​ າດ​ລະ​ລາຍ ວທ​ິ ​ີການ​ວດັ ​ແທກັ ​pH ຂອງ​ທາດ​ລະ​ລາຍດວ້ ຍເຈ້ຍ​ລມ​ີ ​ສັ ເຈ້ຍລ​ ມ​ີ ​ສັ ບອກໄ​ ດ້​ວາ່ ທ​ າດລ​ ະລ​ າຍນນັ້ ເປນັ ​ກດົ ຫືຼ ເບສ​ ໌ ​ກດົ ​ປຽ່ ນ​ເຈຍ້ ​ລີ​ມສ​ັ ​ຈາກສຟ​ີ າ້ ເປນັ ສ​ີແດງ ເ​ ບ​ສປຽ່ ນ​ເຈ້ຍ​ລມ​ີ ສ​ັ ຈ​ າກສ​ ​ແີ ດງເປນັ ສຟ​ີ າ້ ​ ກດົ ເບ​ສ໌

II. pH ຂອງ​ ທ​ າດລ​ ະ​ລາຍ ວິ​ທກ​ີ ານ​ວດັ ​ແທກັ ​pH ຂອງ​ທາດ​ລະ​ລາຍດວ້ ບພ​ ​ເີ ອສ​ ​ມ໌ ​ເີ ຕີ ພເ​ີ ອສ​ ມ​໌ ເ​ີ ຕ​ີ (pH meter) ສ​ າມ​ າດວ​ ດັ ​ແທກັ ​pH ຂອງ​ ທາດ​ລະ​ລາຍ​ໃນຊ​ ວ່ ງ​pH 0 - 14

II. pH ຂອ​ງ​ທາດ​ລະລ​ າຍ ວ​ ທ​ິ ວີ ັດແ​ ທັກ pH ຂອງງທ​ າອ​ລະລ​ າຍ ຢູນ​ ​ີເວີຊ​ ນັ ອ​ ນິ ​ດ​ເີ ຄ​ເຕີ ຄ​ອນິ ດ​ ​ເີ ຄ​ເຕທ​ີ ​ປ່ີ ່ຽນສ​ ີ​ໄດທ້ ກຸ ​ ຊວ່ ງ pH ເກີດຈ​ າກກ​ ານ​ນຳອ​ ນິ ດ​ ເ​ີ ຄເ​ ຕີຫຼາຍໆ ຊະນ​ ດິ ​ ມາ​ຮວ່ ມ​ກນັ

III.ທາລ​ ະລ​ າຍ​ກດົ - ເບ​ສ​ໃນຊ​ ​ວີ ປ​ິ ະຈ​ າ​ວນັ ​ແລະ​ໃນ​ສິ່ງ​ທິ່ມ​ີ ​ຊີ ​ວີ ິດ ຝນົ ກ​ ດົ ສະພ​ າບເ​ ປັນກ​ ດົ ສະ​ພາບ​ເປັນກາງ ສະພ​ າບເ​ ປັນເບສ​ ນ​ າ້ ກ​ ດົ ແບັດ​ເຕຣ​ ນາ້ ໝ​ າກນ​ າວ ນາ້ ກ​ ນ່ ັ ໂຊ​ດາໃ​ ຊ​ເ້ ຮັດ​ນມ​ ົ ​ກດົ ​ໃນກ​ ະເ​ ພາະອ​ າ​ຫານ ນາ້ ​ສມົ້ ຊ​ າຍ​ຊູ ນາ້ ຝ​ ນົ ​ບລ​ ິ​ສດຸ ໄຂຂ​່ າວ ແອມໂ​ ມເ​ ນຍ ນາ້ ​ຂເ​້ ຖາົ ທາ​ລະລ​ າຍກ​ ົດ - ເບ​ສໃ​ນຊ​ ີ​ວິປ​ ະ​ຈຳ​ວັນ​ມີຫຼາຍ​ຊະ​ນິດ​​ ທັງທ​ ່ີເ​ ປັນອ​ າຫ​ ານເຄ່ືອງ​ໃຊ້​ແລະ​ທາດໃ​ນ​ສ່ິງແ​ ວດ ລອ້ ມລວມທ​ ງັ ​ຂອງແ​ ຫຼວ​ໃນສ​ ງ່ິ ທ​ ່​ີມ​ີຊ​ວີ ດິ

III.ທາລ​ ະລ​ າຍ​ກົດ - ເບສ​ ​ໃນຊ​ ​ວີ ປິ​ ະ​ຈາ​ວນັ ​ແລະ​ໃນ​ສ່ງິ ທ​ ມ​່ິີ ຊ​ີ ​ວີ ິດ ທາລ​ ະລ​ າຍກ​ ດົ - ເບສ​ ​ໃ໌ ນ​ຊ​ວີ ປ​ິ ະ​ຈາວ​ ນັ ຫນີ ງອກ ຫີນຍ້ອຍ ດ້ານ​ການກ​ ະເ​ ສກ​ ​ ປນຂ​ າວ​ເຕມີ ​ລງົ ໃ​ ນ​ດິນ​ ຝນົ ກ​ ດົ ເພຼື່ິອ​ຫຼຸດ​ຄວາມເ​ ປັນ​ ກດົ ​ຂອງດ​ ິນ ທາ​ລະ​ລາຍກ​ ດົ - ເບ​ສ​ດ໌ າ້ ນ​ ການກ​ ະເ​ ສດ

III.ທາ​ລະລ​ າຍກ​ ດົ - ເບສ​ ໃ​ນ​ຊ​ວີ ປ​ິ ະ​ຈຳ​ວນັ ​ແລະ​ໃນ​ສິງ່ ທ​ ່ີ​ມ​ຊີ ີວ​ ດິ ຫ​ ີນງອກ ແລະ ຫີນ​ຍ້ອຍເກດີ ຈ​ າກ​ການ​ ເຮັດ​ປະ​ຕ​ກິ ​ລິ ​ີຍາ​ຂອງ​ກດົ ກ​ ບັ ຫີນປ​ ນູ ​ ດັງ່ ​ສົມຜ​ ນົ 2H3O+(aq) + CaCO3 Ca2+(aq) + 3H2O(l) + CO2(g) ເມ່ືອນ​ ຳຝ​ ນົ ​ໄຫຼ​ຜາ່ ນ​ຕາມ​ເພດ​ ານ​ຖ້ຳ​ຈະ ເຮັດໃ​ຫ້​ທາດ​ລະ​ລາຍແ​ ຄລ​ ​ຊຽ​ຄາໂ​ບ​ ເນດ​ໄປ​ນຳ

ຝົນ​ກົດ ໝາຍເ​ ຖິງ​ນ້າຝ​ ົນທີ່ິ​ມີ​ຄວາມເ​ ປັນ​ກົດ- ເບ​ສ໌ ຕ່າກ​ ວ່າ 5.6 ​ກົດ​ໃນນ​ ້າ​ຝົນເ​ ກີດຈ​ າກ​ ານ​ ລະລ​ າຍ​ນ້າຂ​ ອງ​ແກ໊ສ CO2 SO2 NO2 NO ທີ່ິ​ມີຢ​ ​ໃນບ​ ັນ​ຍາ​ກາດ ຊິ່ງ​ເກີດຂ​ ຶ້ນ​ເອງ​ຕາມທ​ າ​ ມະ​ຊາດ ແລະ ການ​ກະ​ທາຂ​ ອງມ​ ະນ​ ຸດ