E-book พระธาตุประจำวันเกิด

เอกสารประกอบการเรียนรู้ออนไลน์ เรอ่ื ง พระธาตปุ ระจาวันเกดิ 7 วนั เกดิ 8 องค์พระธาตุ

ก คานา ทางล้านนามีคติไหว้พระธาตุประจาปีเกิด ส่วนทางภาคอีสานมีการไหว้ พระธาตปุ ระจาวันเกดิ ตามความเชือ่ ว่า ณ ที่แห่งใดซ่ึงเป็นท่ีประดิษฐานพระบรมธาตุ หลัก บรเิ วณใกลเ้ คียงก็จะมีพระธาตุบรวิ ารเกิดขน้ึ รายลอ้ มพระบรมธาตุองค์หลัก โดย เชือ่ ว่าเปน็ พระธาตุทแี่ ตกตัวมาจากพระบรมสารีริกธาตุ พระธาตุของพระอรหันต์ และ สาวกของพระสมั มาสมั พุทธเจ้า โดยมดี าวนพเคราะห์ประจาวันคอยปกปักษร์ ักษา จากความเช่ือดังกล่าว เม่ือพิจารณาควบคู่กับลักษณะทางภูมิศาสตร์ที่ ประดิษฐานของพระธาตุต่างๆ ในจังหวัดนครพนมพบว่ามีความสอดคล้องกัน โดยพระธาตุพนมเป็นองค์พระธาตุหลัก และมีพระธาตุบริวารล้อมรอบอยู่ในอาเภอ รอบนอก นอกจากน้ันยังพบด้วยว่าชัยภูมิหรือลักษณะของพระธาตุบริวารสอดคล้อง กับนิสัยและทิศประจาวันของเทวดานพเคราะห์ท้ังเจ็ด ความเชื่อเกี่ยวกับการสักการะ พระธาตุประจาวันเกิดที่มีครบทั้ง 7 วัน จึงมีอยู่ท่ีเดียวในเมืองไทย ที่จังหวัด นครพนม การได้มากราบไหว้พระธาตุถือเป็นการเสริมสร้างสิริมงคลให้แก่ชีวิต เพราะพระธาตเุ ปน็ สถานที่บรรจุพระบรมสารีริกธาตุของสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า การไหว้พระธาตุจึงเป็นเสมือนการกราบไหว้ส่ิงแทนองค์พระพุทธเจ้า อันจะนามาซึ่ง ความสุขความเจริญแก่ผู้ที่บูชาด้วยจิตศรัทธา ย่ิงหากพระธาตุองค์นั้นเป็นพระธาตุ ประจาวันเกิดของผ้กู ราบไหว้ด้วยแล้ว กย็ ่ิงเป็นสริ ิมงคลแกต่ ัวเองยิ่งข้นึ ด้วย เอกสารประกอบการเรียนรู้ออนไลน์ เรื่องพระธาตุประจาวันเกิด 7 วันเกิด 8 องค์พระธาตุ เล่มน้ี จัดทาข้ึนเพ่ือส่งเสริมการเรียนรู้ให้กับนักเรียน นักศึกษา และประชาชนท่ัวไป ใช้ประกอบการศึกษาเรียนรู้ด้วยตนเอง หวังเป็นอย่าง ยิ่งว่าเอกสารเล่มนี้ จะเป็นประโยชน์ต่อการจัดการเรียนการสอน รวมถึงการศึกษา เรียนรูด้ ว้ ยตนเองของนกั เรียน นกั ศกึ ษา และประชาชนทวั่ ไป

สารบัญ ข คานา ก สารบัญ ข บทนา 1 พระธาตุพนม (วนั อาทิตย์) 3 พระธาตเุ รณู (วนั จนั ทร์) 9 พระธาตุศรีคุณ (วนั อังคาร) 12 พระธาตมุ หาชยั (วนั พธุ กลางวนั ) 14 พระธาตุมรุกขนคร (วนั พธุ กลางคนื ) 17 พระธาตุประสทิ ธิ์ (วนั พฤหัสบด)ี 19 พระธาตทุ า่ อเุ ทน (วันศกุ ร)์ 22 พระธาตุนคร (วันเสาร์) 26 คณะผจู้ ดั ทา ค บรรณานกุ รม ง

1 พระธาตปุ ระจาวนั เกดิ จังหวดั นครพนม พระธาตุพนม พระธาตุเรณู พระธาตุศรีคุณ พระธาตุมหาชัย พระธาตุมรุกขนคร พระธาตุประสิทธ์ิ พระธาตุท่าอุเทน พระธาตุนคร ตามหลกั ฐานทางประวัตศิ าสตรข์ องพงศวดารเหนอื และคาให้การของชาวกรุง เก่าผนวกกับเรื่องราวของชาวอีสาน คติความเชื่อเกี่ยวกับการบูชาพระบรมธาตุกล่าวไว้ ณ ท่ีใดเป็นที่ประดิษฐานของพระธาตุหลัก บริเวณรายล้อมจะมีพระธาตุบริวารเกิดข้ึนเช่ือ กันว่าเป็นพระธาตุที่แตกตัวมาจากพระบรมสารีริกธาตุ พระธาตุของพระอรหันต์และ สาวกของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยมีดาวนพเคราะห์ประจาวันคอยปกปักรักษา

2 จากความเชื่อดังกล่าว เมื่อพิจารณาควบคู่กับลักษณะทาง ภูมิศาสตร์ที่ประดิษฐานของพระธาตุต่างๆ ในจังหวัดนครพนม พบว่า มีความสอดคล้องกัน โดยพระธาตุพนมเป็นองค์ พระธาตุหลัก และมีพระธาตุบริวารล้อมรอบอยู่ในอาเภอรอบนอก น อ ก จ า ก นั ้น ย ัง พ บ ด ้ว ย ว ่า ช ัย ภ ูม ิห ร ือ ล ัก ษ ณ ะ ข อ ง พ ร ะ ธ า ต ุบ ร ิว า ร สอดคล้องและทิศประจาวันของเทวดานพเคราะห์ทั้งเจ็ด ความเชื่อเกี่ยวกับการ สักการะพระธาตุประจาวันเกิดที่มีครบทั้ง 7 วัน จึงมีอยู่ที่เดียวในเมืองไทย ที่จังหวัดนครพนม เริ่มตั้งแต่ พระธาตุพนม อาเภอธาตุพนม นอกจากจะเป็นพระธาตุ ประจาวันเกิดของผู้ท่ีเกิดปีวอกแล้ว ถือว่าเป็นพระธาตุประจาวันเกิดของคนที่เกิดวัน อาทิตย์ ตั้งอยู่ทางทิศตะวันออก เชื่อว่าใครได้ไปสักการะจะทาให้ได้อนิสงส์มีบุญ บารมี และมีคนให้ความเคารพนับถือ พระธาตุเรณู อาเภอเรณูนคร เป็นพระธาตุ ประจาวันเกิดของคนที่เกิดวันจันทร์ ตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ เชื่อว่าใครได้ สักการะจะมีรูปงาม พระธาตุศรีคุณ อาเภอนาแก เป็นพระธาตุประจาวันเกิดของ คนที่เกิดวันอังคาร ตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ เชื่อว่าใครได้สักการะจะได้ อนิสงส์ศักด์ิศรีทวีคูณ เสริมพลังนักสู้ให้มีจิตใจเข้มแข็งขึ้น พระธาตุมหาชัย อาเภอ ปลาปาก เป็นพระธาตุประจาวันเกิดของคนที่เกิดวันพุธ (กลางวัน) ตั้งอยู่ทางทิศใต้ เชื่อว่าใครได้สักการะจะได้อนิสงส์จะประสบ แต่ชัยชนะในชีวิต จะเป็นนักประสาน สิบทิศ โอภาปราศรัยดี ค้าขายคล่อง พูดจามีคนเชื่อถือ การกราบไหว้ช่วยเสริม บารมี ค้าขาย ร่ารวย จะประสบชัยชนะในชีวิต พระธาตุมรุกขนคร อาเภอ ธาตุพนม ตั้งอยู่ทางทิศใต้ เชื่อว่าใครได้ไปสักการะจะทาให้เกิดความดีความชอบ เพิ่มความรัก ความสามัคคี พระธาตุประสิทธิ์ อาเภอนาหว้า เป็นพระธาตุ ประจาวันเกิดของคนที่เกิดวันพฤหัสบดี ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตก เชื่อว่าใครได้ไป สักการะจะส่งผลให้ประสบผลสาเร็จในหน้าที่ การงาน พระธาตุท่าอุเทน อาเภอ ท่าอุเทน เป็นพระธาตุประจาวันเกิดของคนท่ีเกิดวันศุกร์ ตั้งอยู่ทางทิศเหนือ เชื่อว่า ใครได้ไปสักการะจะส่งผลให้ชีวิตมีความรุ่งโรจน์ เปรียบเสมือนพระอาทิตย์ขึ้นยาม รุ่งอรุณ พระธาตุนคร อาเภอเมืองนครพนม เป็นพระธาตุประจาวันเกิดของคนที่เกิด วันเสาร์ ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ เชื่อว่าใครได้ไปสักการะจะส่งผลให้มีบุญ วาสนา เป็นเจ้าคนนายคน

3 พระธาตพุ นม (วนั อาทติ ย์) พระธาตุพนม เป็นพระธาตุประจาปี เกดิ ของปวี อกและผู้ที่เกิดวันอาทิตย์ประดิษฐาน ณ วัดพระธาตุพนมวรมหาวิหาร ผลจากการ ขุดค้นทาง โบราณคดีลงความเหน็ วา่ พระธาตุพนมสร้างข้ึนระหว่าง พ.ศ.1200 –1400 ตามตานานกล่าวว่าผ้สู ร้าง คือ พระ มหากัสสปะ พระอรหันต์ 500 องค์ และท้าวพระยา เมืองต่าง ๆ ภายในองค์พระธาตุ บรรจุพระอุรังคธาตุ ของพระสมั มาสมั พุทธเจา้ ไว้ ลกั ษณะของสถาปัตยกรรม มีแหลง่ ทีม่ าท่เี ดยี วกันกับปราสาทของขอมและได้ทาการ บูรณะเรื่อยมา ในปี พ.ศ. 2485 ได้รบั การยกฐานะเปน็ พระอารามหลวงชน้ั เอกข้ึนเปน็ “วรมหาวิหาร” พระธาตุพนมไม่เพียงแต่เป็นศูนย์รวม จิตใจของชาวนครพนม เท่าน้ันยังเป็นท่ี เคารพของชาวไทยภาคอ่ืน ๆ และชาวลาวอีก ด้วย ว่ากันว่าถ้าใครได้มานมัสการพระธาตุครบ 7 คร้ัง จะถือว่าเป็น “ลูกพระธาตุ” เป็นสิรมิ งคลแกช่ ีวิตและจะมีความเจริญรุง่ เรอื ง ในวันท่ี 11 สิงหาคม 2518 เวลา 19.38 น. พระธาตุพนมได้ล้มทลายลงท้ังองค์ เน่ืองจาก ความเก่าแก่ขององค์พระธาตุพนมและประจวบ กับระหว่างนั้นฝนตกพายุพัดแรงติดต่อกันมา หลายวัน ประชาชนทั้งประเทศได้ร่วมบริจาคทุน ทรัพย์และรัฐบาลได้ก่อสร้างองค์พระธาตุขึ้นใหม่ พระธาตพุ นมลม้ ตามแบบเดมิ การก่อสร้างน้ีเสร็จส้ินเม่ือวันที่ 23 มีนาคม 2522 นอกจากพระบรม สารรี ิกธาตุที่บรรจใุ นองคพ์ ระธาตแุ ล้ว ยังมีของมคี า่ มากมายนับหมื่นช้ิน โดยเฉพาะฉัตร ทองคาบนยอดพระธาตุเป็นฉตั รทองคาที่มนี ้าหนกั ถึง 110 กิโลกรัม ปัจจุบันองค์พระธาตุ มีฐานกว้างด้านละ 12.33 เมตร สูง 53.60 เมตร เป็นเจดีย์ทรงสี่เหล่ียมสูงแลดูสง่า งาม

4 ต่อมาในวันท่ี 23 มีนาคม 2522 พระบาทสมเด็จ พระเจ้าอยู่หัว รัชกาลท่ี 9 พร้อมด้วยสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ และพระบรมวงศานุวงศ์ ได้เสด็จพระราชดาเนินใน การพระราชพิธีเชิญพระบรมสารีริกธาตุ (พระอุรังคธาตุ) ข้ึนบรรจุในองค์ พระธาตุพนม ณ วัดพระธาตุพนมวรมหาวิหาร อาเภอธาตุพนม จังหวัดนครพนม จากน้ันเปน็ ต้นมา พระธาตพุ นม ทพี่ งั ทลายลงตามกาลเวลา ก็กลับมาตั้งตระหง่าน สูงเสียดฟ้า ณ ริมฝั่งโขง ให้ประชาชนได้สักการะดั่งศูนย์รวมใจยึดมั่นศรัทธาของ พุทธศาสนิกชนสองฝั่งโขงไทยลาว พระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยหู่ ัว ฯ และสมเด็จพระ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รชั กาลที่ 9 บรมโอรสาธิราชฯ สยามมกฎุ ราชกมุ ารฯ เสดจ็ ทรงบรรจพุ ระบรมสารีริกธาตุ (พระอรุ ังคธาต)ุ เมือ่ วนั ท่ี 23 มนี าคม 2522 ณ วดั พระธาตพุ นม วดั พระธาตุพนม อาเภอธาตุพนม จังหวัด วรมหาวิหาร อาเภอธาตุพนม จังหวดั นครพนม นครพนม พระราชพธิ ยี กฉัตรพระธาตุพนม เม่ือวันที่ 11 สิงหาคม 2518 รัฐบาลและประชาชนชาวไทยได้ ร่วมกนั บรู ณปฏสิ งั ขรณอ์ งค์พระธาตุใหส้ ง่างามดงั เดิม เม่ือแล้ว เสร็จ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ฯ ทรงพระกรุณาโปรด เกล้าโปรดกระหม่อมให้จัดการพระราชพิธียก ฉัตรยอดองค์ พระธาตุพนม ในวนั ที่ 22 มนี าคม 2522 และได้เสด็จพระราช ดาเนินไป ในพระราชพิธีเชิญพระบรมสารีริกธาตุข้ึนบรรจุใน องค์พระธาตุพนม เมื่อวันที่ 23 มีนาคม ปีเดียวกัน ณ วัดพระ ธาตพุ นมวรมหาวหิ าร อาเภอธาตพุ นม จงั หวัดนครพนม

5 ศิลปะสถาปัตยกรรม พระธาตุพนม ลักษณะสถาปตั ยกรรม รูปลักษณะพระธาตุเป็นรูปส่ีเหลี่ยมก่อด้วยอิฐ มีลวดลายสลักลงบนแผ่น อิฐสวย งามมาก มีซุ้มกั้นด้านและซุ้มซ้อนกันสามช้ัน ลดหล่ันกันลงมา แล้วจึงถึงองค์ พระสถูป เบอื้ งบนยอดพระธาตุหุ้มทองคาประดับพลอยสวยงามมาก สมเด็จพระกรม พระยาดารงราชานุภาพ พระบดิ าแหง่ ประวตั ศิ าสตร์ไทย ทรงกลา่ วถงึ พระธาตุพนมไว้ ใน นิทานโบราณคดีเรื่องแม่น้าโขง ตอนหนึ่งว่า \"..พระเจดีย์ธาตุพนมอยู่ริมฝ่ังแม่น้า โขง สร้างเป็นสถูปทางพระพุทธ ศาสนาจะสร้างตามลัทธิมหายานหรือหินยาน ไม่มีที่ สังเกตเหมือนอย่างท่ีพิมาย แต่ไม่ มีเค้าศาสนาพราหมณ์เจือปนอยู่เลย บรรดา เจดยี ์สถานในพระพุทธศาสนาซ่ึงสรา้ ง ใน สมัยของเขมรท่ีพบในเมอื งไทย ที่สร้างสถูป เป็นประธานมีแตพ่ ระธาตุพนมแห่งเดยี ว ทงั้ รูปสนั ฐานลวดลายก็เป็นอย่างอ่ืนต่างจาก แบบชา่ งขอม ชวนใหเ้ ห็นวา่ จะสรา้ งสมยั ขอม คือ สร้างในสมัย เมื่อประเทศอันหนึ่งซึ่ง เรียกในจดหมายจีนว่า \"ฟูนัน” คล้าย \"พนม \" เป็นใหญ่อยู่ต่างหาก รูปทรงพระเจดีย์ ธาตุพนมเป็นสี่เหล่ียมเหมือนมณฑป มีซุ้มต้น สามซุ้มซ้อนกันเป็นสามชั้น เล็กเป็นหล่ัน กันขึ้นไป แล้วถึงองค์พระสถูปอยู่เบ้ืองบน มณฑปทั้ง ๓ ชั้น ยอดสถูปหุ้มแผ่นทองคา เช่นเดียวกับพระธาตุเมืองมหาธาตุ เมืองนครศรีธรรมราช ขนาดพระสถูปดูจะเท่า ๆ กัน

6 สถูปอฐิ พระธาตพุ นมองค์เดิม ลักษณะและทต่ี ้ังสถปู สถูปอิฐพระธาตุพนมองค์เดิม ต้ังอยู่เกาะกลางสระน้าหน้าวัดพระธาตุพนม วรมหาวหิ าร ทางทิศตะวนั ออกเฉยี งเหนอื หา่ งจากองค์พระธาตุพนมประมาณ 200 เมตร และห่างจากริมฝ่ังแม่น้าโขงซ่ึงเป็นเส้นก้ันเขตแดนระหว่างประเทศไทยและ ประเทศลาวประมาณ 25 เมตร มีลักษณะรูปทรงสี่เหลี่ยม สูงจากระดับพ้ืน ประมาณ 14 เมตร ตง้ั อยูบ่ นฐานสูง 6 เซนติเมตร ข้างในใช้เก็บรักษาเศษอิฐเศษปูน พระธาตุพนมองค์เดิม ซึ่งหักพังทลายลงในวันที่ 11 สิงหาคม 2518 นอกจากน้ี ยังบรรจุพระบรมสารีริกธาตุ พระอรหันตธาตุ พระพุทธรูป อัญมณี และวัตถุมงคล อื่น ๆ เป็นจานวนมากอีกด้วย กรุสาหรับบรรจุพระบรมสารีริกธาตุพร้อมท้ังสิ่งของ อันมคี า่ ได้จัดทาขึ้นเป็นพเิ ศษ ส่วนกว้าง 1.50 เมตร ยาว 2 เมตร สงู 1.50 เมตร พระครูขหี้ อม ผู้บรู ณะพระธาตพุ นม ชว่ งพุทธศตวรรษท่ี 22 ประมาณ พ.ศ.2233 - 2235 พระครขู ้หี อม หรอื เจา้ ราชครูหลวงโพน สะเม็ก ได้มาบูรณปฏิสังขรณอ์ งคพ์ ระธาตพุ นม คร้งั ท่ี 5 เป็นเวลานานถึง 3 ปีจงึ แล้วเสร็จ

7 ผอูบบรรจุพระอุรงั คธาตุ ผอูบสาริด สร้างจากทองสาริด หนักประมาณ 1,300 กิโลกรัม เพื่อใช้เป็นที่บรรจุพระอุรังคธาตุของพระพุทธเจ้า เมื่อ พ.ศ.2233 - 2235 โดย เจ้าราชครูหลวงโพนสะเม็ก แห่งนครเวียงจันทร์ ได้มาบูรณะองค์พระธาตุพนม และให้ช่างได้หล่อผอบู สารดิ ขึ้นเพื่อปรับปรุงทีป่ ระดิษฐาน บรรจุพระอุรงั คธาตุใหม่ มีความสูง 1.60 เมตร ลักษณะสี่เหลี่ยมจัตุรัส ขนาด 1.18 เมตร หนา 2 เซนติเมตร ครอบเจดีย์ศิลา อันเป็นท่ีบรรจุบุษกและผอบพระอุรังคธาตุไว้อย่าง หนาแน่น และมีการจารึกว่า “พระธาตุปะนม” หลังจากน้ัน วันท่ี 11 สิงหาคม 2518 เวลา 19.38 นาที พระธาตุพนมได้พังทลายลง จึงได้พบผอูบสาริดนี้ ในสภาพท่ีชารุด พร้อมด้วยพระอุรังคธาตุในสภาพท่ีสมบูรณ์ และมีการบูรณะ ผอูปสาริดน้ี 2 ครั้งคือ ครั้งท่ี 1 ใน.พ.ศ.2528 ได้นาช้ินส่วนต่างๆมาตัดให้ตรงได้ มอบหมายให้นายศราวุธ ชาวจังหวัดร้อยเอ็ด เป็นผู้ดาเนินการ และนามาเก็บไว้ที่ วดั พระธาตุพนม ครงั้ ที่ 2 ปลายปี พ.ศ.2531 ได้นาช้นิ ส่วนต่าง มาประติดประต่อ เข้ากันให้มีรูปทรงเดิมทุกประการ โดยใช้ลวดเงิน ลวดสาเร็จรูปเช่ือมและใช้ ทองเหลืองดามด้านใน เพือให้ม่ันคง ใช้เวลา 1 เดือนเศษ จึงเสร็จสมบูรณ์ โดย นายช่างมี กุลสุทธ์ิ ชาวบ้านดอนกลางพร้อมคณะช่าง มีพระครูพนมธรรม โฆษิต (ดร.พระมหาสม สุมโน เป็นผู้ควบคุม) ส่วนขี้ตะไบผงต่างๆท่ีหลงเหลือจาก การบูรณะ ได้นามาเป็นมวลสารผสมในวัตถุมงคลพระผงประทานพร ( องค์ดา ) ของวัดพระธาตุพนม ปัจจุบันผอูบสาริด เก็บไว้ที่พิพิธภัณฑ์ ศูนย์ศิลปวัฒนธรรม รัตนโมลีศรีโคตรบูร วดั พระธาตพุ นมวรมหาวหิ าร

8 อนสิ งสข์ องการไหว้พระธาตุพนม เสริมความเปน็ สิรมิ งคลแก่ชีวติ เป็นผูม้ ีบญุ บารมี ผู้คนให้ความเคารพนับถอื สงิ่ ของบชู าพระธาตุ ข้าวตอก น้าอบ ขา้ วเหนียวปิ้ง ดอกไม้สแี ดง ธูป 6 ดอก เทียนขาว 2 เล่ม คาไหว้พระธาตพุ นม ปรุ ิมายะ ทกั ขณิ ายะ ปัจฉิมายะ อตุ ตะรายะ เหฏฐิมายะ อปุ ะรมิ ายะ ทิสายะ กะปะณะ คริ สิ มิง ปัพพะเต มหากัสสะเปนะ ฐาปติ ัง พทุ ธะอรุ ังคธาตุง สริ ะสา นะมามิ คาไหว้ยอดพระธาตุพนม เสตะฉตั ตัง สุวัณณะระชะตงั ระตะนัง ปะณีตงั พุทธะอรุ งั คะเจติยงั อะหงั วนั ทามิ สพั พะทา

9 พระธาตเุ รณู (วนั จนั ทร)์ พระธาตุเรณู ประดิษฐานอยู่ ณ วัดธาตุเรณู ตาบลเรณู อาเภอเรณูนคร จังหวัดนครพนม สร้าง พ.ศ. 2460 ฝ่ายสงฆ์มีท่านอาญาครูอินทร์ เจ้าอาวาสเเละ ท่านอาญาครูสงฆ์รองเจ้าอาวาสเป็นประธานฝ่ายฆราวาสมีขุนเรณูนิติกร กานัน ตาบลเรณูขุนโพนทองธรรมราษฎร กานันตาบลโพนทองเป็นหัวหน้า ได้ชักชวน ชาวบ้าน ก่อสร้างพระธาตุขึ้นทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ของวัดในปัจจุบัน โดยจาลอง รู ป ท ร ง ม า จ า ก พ ร ะ ธ า ตุ พ น ม อ ง ค์ เ ดิ ม ( อ ง ค์ ก่ อ น ก ร ม ศิ ล ป า ก ร บู ร ณ ะ เมื่อปี พ.ศ .2483) ทุกอย่างแต่ขนาดเล็กกว่าเป็นทรงเจดีย์ ฐานสี่เหลี่ยมกว้าง ด้านละ 8.33 เมตร เท่ากัน ทง้ั 4 ดา้ น สงู 35 เมตร สร้างด้วยอิฐถือปูน พระธาตุ เรณู เป็นเจดีย์บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ และพระอรหันตธาตุ พระไตรปิฎก พระพุทธรูปทองคา พระพุทธรูปเงิน เพชรนิลจินดา แก้วแหวนเงินทอง หน่องา ของมีค่าเจ้าเมืองและประชาชนที่ศรัทธาบริจาค นายช่างผู้ทาการก่อสร้างชื่อ นายเม้า เป็นคนอาเภอท่าอุเทน จังหวัดนครพนม ทาการก่อสร้าง 2 ครั้ง ครั้งแรก ก่อด้วยอิฐหนาสองช่วงแผ่นอิฐเสร็จในปี พ.ศ.2461 ยังไม่ทันจะฉลองสมโภชพอถึง เดือน 6 ฝนตกหนกั ฟา้ ผ่าลงทีพ่ ระธาตุ หักพังทะลายจนหมดส้นิ เป็นทเี่ ศร้าเสียใจกัน ทั่วหน้า ครั้งที่ 2 ท่านพระครูท้ัง 2 ท่านและท่านขุนทั้ง 2 ท่ีออกนามมาแล้วพร้อม ด้วยราษฏร ท้ัง 2 ตาบล รวมทั้งชาวตาบลแสนพัน ได้ประชุมเห็นพร้อมกันว่าต้อง ทาการก่อสร้างพระธาตุข้ึนมาอีกคร้ังให้ได้ คราวน้ีก่ออิฐหนาให้ได้สี่ช่วงแผ่นอิฐทา การก่อสร้างอยู่ราวปีกว่าก็สาเร็จเรียบร้อยทั้งรูปปั้นลวดลายต่างๆ จึงได้จัดงาน ฉลองสมโภช ในปี พ.ศ. 2463 เปน็ ปีแรก

10 ภายในโบสถย์ งั ประดษิ ฐานพระองค์แสน ซึ่งเป็นพระพุทธรูปทองคาศิลปะ แบบลาว ปางสมาธิ พระคู่บ้านของอาเภอ พระองค์แสนพระพุทธรูปที่ประชาชน เคารพนับถือ ประดษิ ฐานอยู่ในอุโบสถวัดธาตเุ รณูพระพุทธรูปหล่อด้วยทองเหลือง เน้ือทองตันทั้งองค์ หน้าตักกว้างและสูง 50 เซนติเมตร เป็นพระคู่บ้าน คู่เมือง สร้างก่อนทจ่ี ะสร้างพระธาตุเรณใู นปี พ.ศ. 2460 แผ่นทองท่ีนามาหลอมเป็นองค์ พระพุทธรูปได้มาจาก การบอกบุญขอบริจาคจากหมู่บ้านต่าง ๆ ทั่วเรณูนคร เม่ือนามาหล่อรวมนั้น ในครั้งแรก หล่อไม่สาเร็จ ไม่ติดเบ้าพิมพ์ ต้องย้ายที่ไป หล่อใหมจ่ ึงสาเร็จ แล้วอัญเชิญมาไว้ ณ อุโบสถหลังเก่าของวัดกลาง หรือวัดธาตุ เรณู ในเวลาต่อมา เม่ือสร้างอุโบสถหลังใหม่แล้ว ก็อัญเชิญประดิษฐานอยู่ใน อโุ บสถหลังใหม่ของวดั เรณู อายุพระองคแ์ สนจึงมอี ายุนานกว่า 100 ปี พระองค์แสน หรือ หลวงพ่อองค์แสน เป็นพระพุทธรูปทองเหลืองมี หนักถงึ 10 หมน่ื มาตราชง่ั ท่ีใชใ้ นทอ้ งถนิ่ คอื 1 หมืน่ เทา่ กับ 12 กิโลกรัม 10 หมื่น จึงเท่ากับ 120 กิโลกรัม แต่การนับปัจจุบัน 10 หม่ืน เท่ากับ 1 แสน จึงเป็นที่มา ของชอื่ พระองค์แสน เมอ่ื ถึงวันสงกรานตข์ องทุกๆปี จะมพี ธิ อี ัญเชิญพระองค์แสน แหไ่ ปรอบเมอื ง เพ่อื ใหป้ ระชาชนได้สักการบชู าและสรงน้า

11 อนสิ งสข์ องการไหว้พระธาตุเรณู สง่ ผลให้มวี รรณะงดงาม ผุดผอ่ งดงั แสงจนั ทร์ สง่ิ ของบูชาพระธาตุ ขา้ วตอก น้าอบ ขา้ วเหนยี วปิง้ ดอกไม้สีเหลอื ง ธปู 15 ดอก เทียน 2 เลม่ คาถาบชู าพระธาตุเรณู (ตัง้ นะโม 3 จบ) ปุริมายะ ทิสายะ เรณูนะคะรัสมิง สะปะริสายะ อินทะเถเรนะ จะสังฆะเถเรนะ จะฐาปิตัง เจติยัง สิระสา นะมามิ อิมินะ ปัญญกัมเมนะ สะทา โสตถิ ภะวัน ตุเม ทักขิณายะ ทิสายะ เรณูนะคะรัสมิง สะปะริสายะ อินทะเถเรนะ จะสังฆะเถเรนะ จะฐาปิตัง เจติยัง สิระสา นะมามิ อิมินะ ปัญญะกัมเมนะ สะทา โสตถิ ภะวัน ตุเม ปัจฉิมายะ ทิสายะ เรณูนะคะรัสมิง สะปะริสายะ อินทะเถเรนะ จะสังฆะเถเรนะ จะฐาปิตงั เจตยิ งั สิระสา นะมามิ อิมินะ ปัญญะกมั เมนะ สะทา โสตถิ ภะวนั ตุเม

12 พระธาตศุ รคี ณุ (วนั องั คาร) พระธาตุศรีคุณ ประ ดิษฐานอยู่ ณ วัดพระธาตุศรีคุณ อาเภอนาแก ห่างจากอาเภอ ธาตพุ นมประมาณ 7 กิโลเมตร เปน็ ปชู นียสถานคบู่ า้ นค่เู มอื ง ของอาเภอนาแกถูกค้นพบเม่ือประมาณปี พ.ศ.2340 และ ได้รับการบูรณะคร้ังใหญ่เมื่อปีพ.ศ.2486-2490 มีลักษณะ คล้ายพระธาตุพนม ต่างกันท่ีชั้น 1 มี 2 ตอน เป็นรูป สี่เหล่ียม ประดับลวดลายปูนปั้น และชั้นที่ 2 ส้ันกว่า พระธาตุพนม ภายในบรรจุพระอรหันตสารีริกธาตุของ พระโมคลานะ พระสารีบุตร พระอัครสาวกซ้ายขวาของ พระพุทธเจ้า และ พระสังกัจจายนะ พระธาตศุ รีคุณ เป็นพระธาตุคู่บุญของคนเกิดวันอังคาร ตามตานานของ พระธาตุองค์นี้ กล่าวไว้ว่าที่อาเภอนาแกในอดีตเกิดการรบพุ่งกันตลอดมา ตั้งแต่ อาณาจักรล้านช้างเรื่อยไปจนถึงอาณาจักรขอม เนื่องจากเป็นยุทธภูมิทางการต่อสู้ ซึ่งองค์พระธาตุศรีคุณ มีกษัตริย์นักรบเป็นผู้ก่อสร้างตรงกับเทพประจาวันอังคาร ซึง่ เป็นนกั ตอ่ สู้ คนทีเ่ กดิ วนั อังคารเช่นกนั กจ็ ะเปน็ นักตอ่ สู้ มีนา้ อดน้าทนเปน็ เยยี่ ม พระพทุ ธรปู ปางไสยาสน์ พ ร ะ ธ า ตุ ศ รี คุ ณ พ ร ะ พุ ท ธ รู ป ประจาวันเกิด ของคนที่เกิดวันอังคารเป็น พระพุทธรูปปางไสยาสน์ (ประทับนอน ตะแคง ขวา พระหัตถ์ขวาจะข้ึนประคองเศียรให้ตั้งขึ้น) องค์พระธาตุประดิษฐานอยู่ที่วัดธาตุศรีคูณ บา้ นนาแกนอ้ ย หมู่ 3 ตาบลนาแก อาเภอนาแก จงั หวดั นครพนม

13 อนสิ งสข์ องการไหว้พระธาตุศรีคุณ ศักดิ์ศรีทวคี ณู และเสริมพลงั นกั สู้ใหม้ จี ติ ใจเข้มแข็ง สง่ิ ของบชู าพระธาตศุ รีคณุ ขา้ วตอก นา้ อบ ขา้ วเหนียวปิง้ ดอกไมส้ ีชมพู ธูป 8 ดอก เทยี นขาว 2 เลม่ คานมัสการพระธาตุศรีคุณ (ตงั้ นะโม 3 จบ) นะโม ตสั สะ ภะคะวะโต อะระหะโต สัมมาสมั พทุ ธสั สะ จะตุทิสสายะ อมิ ัสมิง อาวาเส โปราณะ ฐาปติ ัง ธาตุสลี ะคณุ ัง สิระสา นะมามิ ทุติยมั ปิ จะตทุ ิสสายะ อิมสั มิง อาวาเส โปราณะ ฐาปติ งั ธาตุสีละคุณัง สิระสา นะมามิ ตะตยิ มั ปิ จะตุทิสสายะ อิมสั มิง อาวาเส โปราณะ ฐาปติ งั ธาตสุ ีละคณุ งั สริ ะสา นะมามิ นะพุธ โมพทุ พทุ พทุ ธาพุท ยะพุท นะมะพะธะ เอเตนะ สจั จะวชั เชนะ สะทา โสตถี ภะวนั ตุ เม

14 พระธาตมุ หาชยั (วันพธุ กลางวัน) พระธาตุมหาชัย เป็นพระธาตุประจาวันเกิดของคนเกิดพุธ (พุธกลางวัน) แต่เดิมในการต้ังวัดคร้ังแรกมีช่ือว่า วัดโฆษการาม บ้านมหาชัย ตาบลปลาปาก อาเภอเมอื ง จงั หวดั นครพนม ต่อมาเม่ือปี พ.ศ.2524 ได้เปลี่ยนเป็นวัดมหาชัย และ เมอื่ ปี พ.ศ. 2531 ได้เปลี่ยนใหม่อีกคร้ังเป็นวัดธาตุมหาชัย พระธาตุมหาชัยองค์เดิม ได้สร้างเสร็จเม่ือ พ.ศ.2518 โดยดาริของหลวงปู่คาพันธ์ โฆสปัญโญ โดยท่ีสร้าง แล้วองค์พระธาตุมีรูปทรงแปดเหลี่ยม ฐานพระกว้าง 32 เมตร ยาว 32 เมตร มี 2 ช้ัน ช้ันล่างสูง 2.50 เมตร ชั้นบนสูง 2 เมตร องค์พระธาตุสูง 10.50 เมตร รวมทั้งฐานดว้ ยสูง 15 เมตร หากนบั จนถงึ ฉัตรด้วยจะสงู 16 เมตร พธิ ีวางศิลาฤกษพ์ ระธาตุ พิธีวางศิลาฤกษ์ เมื่อ พ.ศ. 2514 หลวงปู่ได้ทาพิธีวางศิลาฤกษ์ สรา้ งพระธาตมุ หาชยั 2514 พระธาตุข้ึน โดยได้อาราธนาพระเทพรัตนโมลี เจ้าคณะ จังหวัดนครพนมในสมัยน้ัน มาเป็นประธานในพิธีสงฆ์ ท าง ฝ่ าย บ้า น เมื อง ได้ เ ชิญ พล ต รี ยง ณ น ค ร ผูว้ า่ ราชการจังหวัดนครพนม เป็นประธาน แต่ท่านผู้ว่าฯ ติดราชการจึงให้ พันตรีอรุณ สังฆบรรณ ปลัดอาเภอผู้ เป็นหัวหน้ากิ่งอาเภอปลาปาก มาทาหน้าท่ีเป็นประธาน แทน

15 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่เสด็จฯ ทรงเวยี นเทยี น พ.ศ.2518 รอบพระธาตมุ หาชยั พ.ศ.2518 เมื่อวันที่ 25 พฤษภาคม พ.ศ.2518 เป็นวันวิสาขบูชา พระบาทสมเด็จ พระเจ้าอยู่หัว พร้อมด้วยสมเด็จพระนางเจ้าฯพระบรมราชินีนาถ ได้เสด็จพระราช ดาเนนิ ทรงนาพระบรมสารรี ิกธาตุมาบรรจไุ ว้ทอ่ี งคพ์ ระธาตมุ หาชยั และทรงเวียนเทียน รอบองค์พระธาตุดว้ ยพระองค์เอง พรอ้ มดว้ ย ข้าราชบรพิ าร และพสกนิกรฯ พระธาตมุ หาชยั พระธาตุมหาชัย ประวตั ิองคพ์ ระธาตอุ งคป์ ัจจุบนั (องคเ์ ดมิ ) (องคป์ ัจจบุ นั ) ในปี พ.ศ. 2536 หลวงป่ไู ดด้ าริท่ีจะ สร้างองค์พระธาตเุ จดยี ์ครอบองค์เดิม จึงได้ ท า ห นั ง สื อ ถึ ง ส า นั ก พ ร ะ ร า ช วั ง เ พื่ อ ข อ อนุญาตสร้างพระธาตุเจดีย์ครอบองค์เดิม ต่อพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เพื่อถวาย เป็นพระราชกุศลแด่พระบาทสมเด็จพระ เจ้าอยู่หัว ในวโรกาสท่ีพระองค์ทรง ครองราชสมบัตคิ รบ 50 ปี ในปี พ.ศ. 2539 หลงั จากน้ันจึงได้ดาเนนิ การกอ่ สรา้ งองค์พระธาตขุ ึ้นในลักษณะ องค์เดิม คือมีรูปทรงแปดเหล่ียม โดยครอบองค์เดิม ระยะห่างจากองค์เดิมกว้าง 1 เมตร พระธาตุท่ีสร้างครอบนี้สูงรวมฐาน 37 เมตร ที่คงรูปทรงแปดเหล่ียมนั้น มีความหมายเป็นปริศนาธรรมของหลวงปู่ คือ พระธาตุรูปทรงแปดเหลี่ยม หมายถึง มรรคมีองค์แปด และท่ีสูง 37 เมตร หมายถึง ธรรมเป็นเคร่ืองตรัสรู้ 37 ประการ (โพธิปักขิยธรรม 37 ประการ) องค์พระธาตุมหาชัยองค์ใหม่ท่ีสร้างครอบองค์เดิมน้ัน สร้างเสร็จเมอื่ พ.ศ. 2539

16 สมเด็จพระบรมโอรสาธริ าชฯสยามกุฎ ราชกุมาร ฯ เสดจ็ ยกฉัตรพระธาตุ พ.ศ 2539 เมื่อวันพฤหัสบดี ที่ 14 พฤศจกิ ายน พ.ศ. 2539 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ โปรดเกล้าฯ ให้สมเด็จพระบรม โอรสาธิราชสยามกุฎราชกุมาร ผู้แทนพระองค์เสด็จยก ฉัตรพระธาตุ อนสิ งสข์ องการไหวพ้ ระธาตมุ หาชัย จะประสบแต่ชัยชนะในชวี ิต จะเป็นนกั ประสานสบิ ทิศ โอภาปราศรัยดี คา้ ขายคลอ่ ง พูดจามีคนเชอ่ื ถือ ส่ิงของบูชาพระธาตมุ หาชยั ขา้ วตอก น้าอบ ข้าวเหนยี วป้งิ ดอกบวั ธูป 17 ดอก เทียน 2 เล่ม คาไหว้พระธาตุมหาชัย (ต้งั นะโม 3 จบ) อิมสั มิง เจติเย สะราชินยิ า ภูมพิ ะละมะหาราเชนะ ฐะปติ ัง พุทธะสารรี กิ ะธาตญุ จะ อญั ญาโกณฑัญญะ สารปี ุตตะ โมคคัลลานะ อานันทะ อะนรุ ทุ ธะ ระโสสตั เถรานงั โฆสะปัญญัตเถเรนะ ฐะปติ านิ อฏั ฐนี ิจะ สริ ะสา นะมามิ

17 พระธาตมุ รกุ ขนคร (วันพธุ กลางคนื ) พระธาตุมรุกขนคร เป็นพระธาตุประจาวัน เกิดสาหรับผู้ท่ีเกิดวันพุธกลางคืน (ช่วงเวลา 18.00 น. ของวันพุธ ถึง 06.00 น.ของวันพฤหัสบดี) พระธาตุ มรุกขนคร องค์พระธาตุก่ออิฐถือปูนเป็นผังสี่เหลี่ยม ลักษณะคล้ายพระธาตุพนมแต่เล็กกว่า สร้างขึ้นเม่ือ พ.ศ.2536 พระมหาธาตุเจดีย์สูง 50.9 เมตร ฐานกว้าง ด้านละ 20 เมตร ประดิษฐานอยู่ท่ีวัดมรุกขนคร อาเภอ ธาตุพนม ซ่ึงวัดนี้สร้างโดยพระบรมราชาเจ้าแอวก่าน เจ้าเมืองมรุกขนคร ภายในองคพ์ ระธาตมุ รกุ ขนคร พระธาตุมรุกขนคร สูง 50.9 เมตร สร้างขึ้นเพ่ือฉลองสิริราชสมบัติ พระบาทสมเด็จพระปรมนิ ทรมหาภูมิพลอดลุ ยเดช บรมนาถบพติ ร ทรงครองราชย์ 50 ปี และ จุด 9 น้ัน หมายถึงรัชกาลที่ 9 มูลค่าการก่อสร้างรวม 35,000,000 บาท ได้รับ การอุปถัมภ์จากหม่อมหลวงทวีสันต์ ลดาวัลย์ ราชเลขาธิการ และคุณหญิงแม่บุญศรี สนธยางกูล พร้อมด้วยศรัทธาจากทั่วสารทิศพระธาตุมรุกขนคร เป็น 1 ในพระธาตุ ประจาวันเกิด 8 องค์ ในจังหวัดนครพนม (โดยพระธาตุพนมเป็นที่ประดิษฐานพระบรม ธาตุหลัก ส่วนอีก 7 องค์ เป็นบริวาร) และถือเป็นพระธาตุบริวารของพระธาตุพนม องค์ นอ้ ยท่ีสุดในบรรดาพระธาตุทง้ั 8 องค์

18 อนิสงสก์ ารไหว้พระธาตุมรกุ ขนคร ส่งผลให้เกดิ ความดีความชอบ เพ่มิ ความรัก ความสามัคคี สงิ่ ของบูชาพระธาตุ ขา้ วตอก น้าอบ ขา้ วเหนยี วปงิ้ ดอกบัว ธูป 17 ดอก เทยี น 2 เล่ม คานมสั การพระธาตุมรุกขนคร นะวาหัง ปะระมะสารีรกิ ธาตุโย มรุกขะนะคะระวะหะเย มหาธาตเุ จตยิ คั เค ปติฏฐิตา สริ ะสา นะมามิ

19 พระธาตปุ ระสทิ ธิ์ (วนั พฤหสั บดี) พระธาตุประสิทธ์ิ ประดิษฐานอยู่ ณ วัดพระธาตุประสิทธ์ิ อาเภอนาหว้า จังหวัด นครพนม เปน็ พระธาตุประจาคนท่ีเกิดวันพฤหัสบดี พระธาตุประสิทธ์ิแห่งน้ีน้ันแต่เดิมแล้วเป็นเจดีย์ เกา่ แกท่ ี่ชารุดทรุดโทรมปกคลุมไปด้วยเถาวัลย์ โดย ห้องภายในน้ันปรากฏว่ามี พระพุทธรูปเก่าแก่อยู่ หลายองค์ซง่ึ ถกู คน้ พบโดยชนเผา่ ญ่อ ในขณะที่กาลัง หนี ภั ยส งคร าม ร ะห ว่ างอาณ าจัก รล้ าน ช้าง เวียงจันทน์ กับ พม่า และอาณาจักรเชียงใหม่ใน สมยั ของพระเจา้ ไชยเชษฐา พพิ ิธภณั ฑพ์ ้นื บา้ น (ไทญอ้ ) วตั ถุลา้ คา่ ในองค์พระธาตุ เมื่อปี พ.ศ.2499 พระครูประสิทธิ์ศึกษากร เจ้าอาวาสวัดธาตุประสิทธิ์ได้ ดาเนินการก่อสร้างพระธาตุเจดีย์องค์ใหม่ โดยได้สร้างเลียนแบบพระธาตุพนม ลักษณะรูปทรง ส่ีเหลี่ยมจัตุรัส มีประตูเปิด-ปิด 2 ด้าน และได้อัญเชิญพระบรม สารีริกธาตุและอรหันตธาตุ รวม 14 พระองค์ และดินจากสังเวชนียสถาน 4 แห่งคือ ท่ปี ระสตู ิ ตรัสรู้ แสดงพระธรรมเทศนา ปรนิ พิ พาน และพระพทุ ธรูปที่พบในเจดีย์องค์ เกา่ มาบรรจุไว้ในองค์พระธาตุ แลว้ เสรจ็ เมื่อ พ.ศ. 2506 พร้อมต้ังชอื่ องคพ์ ระธาตุใหม่ ว่า พระธาตุประสิทธิ์ ตามราชทินนามของพระครูประสิทธ์ิศึกษากร เจ้าอาวาส ผู้ก่อสร้าง ทุกปีจะมีงานนมัสการพระธาตุ คือ“งานบุญเดือนส่ีของดีนาหว้า”ซ่ึงตรงกับ วนั ขน้ึ 12 คา่ เดือนส่ี ถึง วันข้นึ 14 คา่ เดอื นสี่

20 ศาลาการเปรยี ญ วัดธาตุประสิทธ์ิ อาเภอนาหว้า จังหวัดนครพนม ภายในวัดมีศาลาการเปรียญหลังเก่ามีรูปทรงสวยงามแปลกตา สร้างเมื่อ พ.ศ. 2493 เคยใช้เป็นท่ีประทับของ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลย เดชและสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา สยามบรมราชกุมารี และสมเด็จพระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้าจุฬา ภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี ในคราวเสด็จพระราชดาเนินพระราชทานผ้ากฐินส่วนพระองค์ (พระกฐินต้น) ณ วัดธาตุประสิทธิ์ เมื่อวันที่ 13 พฤศจิกายน พ.ศ.2515 ภายในมีภาพ จิตรกรรมฝาผนังแสดงพุทธประวัติท่ีเขียนด้วยสีฝุ่นที่เขียนโดยหม่อมหลวงมรกต บรรจงราชเสนา ณ อยุธยา

21 อนสิ งสข์ องการไหวพ้ ระธาตุประสทิ ธิ์ จะได้รับอานสิ งสส์ ง่ ผลใหส้ ัมฤทธ์ิผลในการปฏิบตั งิ าน สง่ิ ของบูชาพระธาตปุ ระสทิ ธ์ิ ขา้ วตอก นา้ อบ ข้าวเหนียวปง้ิ ดอกไมส้ ีส้ม ธูป 19 ดอก เทียน 2 เล่ม คานมสั การพระธาตปุ ระสทิ ธิ์ (ต้ังนะโม 3 จบ) ชมั พเุ ขตตะคาเม ฐิเต อิมสั มิง อารามเขตเต เทวะระตะนะโมสตึ ิ ราชะทินนะ นามะเกนะ กันโตภาสะมะหาเถเรนะ สทั ธิง เถรานเุ ถเรหิ อิมัสมิง พุทธะปะระสิทธิเจติเย อานีตงั ฐาปติ ัง จตุตทะสะ พทุ ธะธาตญุ จะ จะตุสงั เวชะนียะมตั ติกญั จะ สริ ะสา เม นะมานิ สัพเพปิ อะนตุ ะรายา เม มาเหสุง ตัสสะ เตชะสา

22 พระธาตทุ า่ อเุ ทน (วันศุกร)์ พระธาตุท่าอุเทน ถือเป็นพระธาตุประจาวันเกิดของผู้ที่เกิดวันศุกร์ “พระธาตุท่าอุเทน” เป็นพระพุทธสารีริกธาตุเจดีย์ ประดิษฐานอยู่ริมแม่น้าโขง ก่อดว้ ยอฐิ ถอื ปูนเปน็ รูปส่ีเหลย่ี ม ฐานกวา้ งและยาวด้านละ 6 วา 3 ศอก สูง 33 วา (ประมาณ 66 เมตร) เป็นศิลปกรรมและปูชนียวัตถุองค์หนึ่งที่จาลองแบบมาจาก องค์พระธาตุพนมในยุดต้น แต่มีสัดส่วนเล็กกว่า ภายในเจดีย์บรรจุพระบรม สารีริกธาตุ ซึ่ง “พระอาจารย์สีทัตถ์ ญาณสัมปันโณ” อัญเชิญมาจากย่างกุ้ง ประเทศพม่า(เมียนมาร)์ สมยั ทา่ นถอื ธุดงค์กรรมฐานจาริกไปในสถานท่ีต่างๆ พระธาตุท่าอุเทน ก่อสร้างเมื่อพ.ศ.2453 (ต้นรัชกาลที่ 6) พระอาจารย์ สีทัตถ์เป็นหัวหน้าชักชวนพระภิกษุ สามเณร อุบาสก อุบาสิกา ประกอบด้วย ชาวจังหวัดหนองคาย สกลนคร นครพนม และพี่น้องจากประเทศลาว(สปป.ลาว) ร่วมกันสร้างพระบรมธาตุ เพ่ือให้เป็นท่ีกราบไหว้สักการะบูชา ลงมือเบิกฤกษ์วันพุธ เดือน 3 แรม 9 ค่า ปีกุน ตรงกับวันท่ี 11 กุมภาพันธ์ 2454 ด้วยการขุดและก่อ อูบมุง (อุโมงค)์ เพ่อื บรรจพุ ระบรมสารรี กิ ธาตุ พรอ้ มกับนาแก้ว แหวน เงนิ ทอง

23 วัดพระธาตุท่าอเุ ทน ของมคี ่าท่ีผูม้ ีจิตศรัทธาบรจิ าครวมอยดู่ ้วยเสรจ็ สมบรู ณ์ ในวนั ขึน้ 15 คา่ เดอื น 4 ปี เถาะ ตรงกับวันท่ี 18 มีนาคม 2458 ต่อจากนั้นได้ก่ออิฐถือปูน และก่อกาแพงแก้ว ล้อมรอบองค์พระธาตุ 3 ชั้น ใช้เวลาอีก 1 ปี รวมท้ังสิ้น 6 ปี จึงเสร็จเรียบร้อย บริบูรณ์ ในปมี ะโรง (2459) มีการบอกเล่าจากผเู้ ฒา่ ผแู้ ก่วา่ “หลวงปู่สที ัตถ์” สร้างพระธาตุท่าอุเทน โดย ขุดหลุมแล้วใส่”หินแก้วนางเรียง” หรืออีกชื่อหน่ึงว่า”หินแก้วนางฝาน” เสมือน เสาเข็มเป็นฐานรองรับองค์พระธาตุเท่าน้ัน ปัจจุบันแม้พระธาตุท่าอุเทนจะผ่านร้อน ผ่านหนาว มีอายุยาวนานกว่า 100 ปี ฐานยังไม่ทรุดแต่ประการใด จึงนับว่าเป็นสิ่ง มหัศจรรย์มิใช่น้อย เพราะการนาเอาหินแก้วนางฝานหรือหินแก้วนางเรียง อันเป็น ธาตุกายสิทธ์ิ ซ่ึงเชื่อกันว่าเม่ือแรกเห็นตัวหินจะอ่อนนุ่มจนสามารถตัดให้ขาด จึง เรียกกันว่า”แก้วนางฝาน” เล่ากันว่าอานุภาพของแก้วนางฝานมีอานาจทางชุ่มเย็น และเป็นสิริมงคลล้างอาถรรพณท์ งั้ หลายทัง้ ปวงได้ “แก้วนางฝาน” หรือ “แก้วนางเรียง” ก็คือ “หินเข้ียวหนุมาน” ชนิดหนึ่ง คน โบราณเล่าว่ามีอานาจทางคงกระพัน ป้องกันอัคคีภัย ในสมัยก่อนการหาแก้วนาง ฝานหรือแก้วนางเรียงนั้นยาก เพราะสมัยนั้นยังไม่มีเคร่ืองไม้เคร่ืองมือที่มี ประสิทธิภาพ การพบแล้วนาแก้วนางฝานมารองรับองค์พระธาตุได้นี้ นับว่าเป็นบุญ บารมีอภินิหารอันแก่กล้าของหลวงปู่สีทัตถ์ ส่วนงานสมโภชนมัสการพระธาตุ ทา่ อุเทน จะมขี ึ้นเป็นประจาทุกปี ในเดือน 4 ขึ้น 15 ค่า (หลังงานนมัสการพระธาตุ พนม) ชาวอาเภอทา่ อเุ ทนถือวา่ งานนมสั การองคพ์ ระธาตฯุ สาคญั มาก

24 หลวงปู่สที ตั ถ์ ญาณสัมปันโณ สาหรับประวัติพระอาจารย์สีทัตถ์ผู้สร้างพระธาตุท่าอุเทน เกิดเม่ือ วันขึ้น 9 ค่า เดือน 6 ปีระกา พ.ศ.2404 (สมัยรัชกาลท่ี 4) เป็นชาวท่าอุเทน โดยกาเนิด สกุลเดิม”สุวรรณมาโจ” อายุครบ 20 ปีบริบูรณ์ เดินทางไปอุปสมบทที่ วัดพระอินทร์แปลง เมืองศรีโคตรบอง สปป.ลาว มี หลวงพ่อสมเด็จลุน หรือ “สาเร็จลุน” เป็นพระอุปฌาย์ ละสังขารในวันศุกร์ แรม 10 ค่า เดือน 4 ปีมะเส็ง พ.ศ. 2484 รวมสิริอายุ 80 ปี 54 พรรษา พระอาจารย์สีทัตถ์เป็นพระที่มีบุญญา บารมีสูงยิ่ง สามารถก่อสร้างพระธาตุต่างๆสาเร็จมาแล้วถึง 3 แห่ง คือ พระธาตุ ท่าอุเทน พระธาตุพระพุทธบาทบัวบก อ.บ้านผือ จ.อุดรธานี และมณฑปโพนสัน วัดพระบาทโพนสัน เมืองพระบาท แขวงบอลิคาไซ สปป.ลาว มีลูกศิษย์ซึ่งภายหลัง โด่งดังเป็นเกจิอาจารย์ชื่อดังระดับประเทศคือ หลวงปู่จันทร์ เขมิโย (พระเทพ สิทธาจารย์) อดีตเจ้าอาวาสวัดศรีเทพฯ เขตเทศบาลเมืองนครพนม หลวงปู่สนธ์ สุรชโย(พระครูสันธานพนมเขต) อดีตเจ้าอาวาสวัดท่าดอกแก้วเหนือ ต.ท่าจาปา อ.ท่าอุเทน หลวงปู่สนธ์ เขมิโย อดีตเจ้าอาวาสวัดอรัญญานาโพธ์ิ ต.โพนสว่าง อ.ศรีสงคราม จ.นครพนมและหลวงปู่สุภา กันตสีโล อดีตเจ้าอาวาสวัดสีลสุภาราม จ.ภูเกต็

25 อนิสงสข์ องการไหว้พระธาตทุ ่าอุเทน สง่ ผลให้ชวี ิตมีความรุง่ โรจน์ เปรียบเสมอื นพระอาทติ ยข์ ้นึ ยามรงุ่ อรุณ สิ่งของบชู าพระธาตุท่าอุเทน ข้าวตอก นา้ อบ ขา้ วเหนียวปง้ิ ดอกไมส้ นี ้าเงนิ หรอื ฟ้า ธปู 21 ดอก เทียน 2 เล่ม คานมสั การพระธาตุทา่ อุเทน (ต้ังนะโม 3 จบ) ทศิ ตะวนั ออก ปรุ มิ ายะ ทิสายะ นทีตเิ ร อเุ ทนะรัฏฐัสมิง อายสั สะมันเต สที ัตเถนะ ฐาปติ งั พุทธะสารรี กิ ะธาตุง สริ ะสานะมามิ ทศิ เหนอื อุตตะรายะ ทิสายะ นทีตเิ ร อุเทนะรัฏฐัสมิง อายสั สะมนั เต สที ตั เถนะ ฐาปติ งั พทุ ธะสารีริกะธาตุง สิระสานะมานิ ทิศตะวนั ตก ปจั ฉมิ ายะ ทิสายะ นทีติเร อุเทนะรัฏฐสั มงิ อายสั สะมันเต สที ัตเถนะ ฐาปติ ัง พทุ ธะสารีรกิ ะธาตงุ สริ ะสานะมานิ ทศิ ใต้ ทกั ขิณายะ ทิสายะ นทีติเร อเุ ทนะรฏั ฐสั มงิ อายสั สะมันเต สที ตั เถนะ ฐาปติ งั พุทธะสารีรกิ ะธาตุง สิระสานะมานิ

26 พระธาตนุ คร (วนั เสาร)์ พระธาตุนคร พระธาตุประจาวัน เกิดของคนเกิดวันเสาร์ ประดิษฐานที่วัด มหาธาตุ ถ.สุนทรวิจิตร อ.เมือง บริเวณ ริมฝ่ังโขง ภายใน องค์พระธาตุบรรจุ พระอรหันตสารีริกธาตุ พร้อมกับองค์ พระพุทธรูปทองคา และของมีค่าต่างๆ ท่ีประชาชนผมู้ ีจิตศรทั ธาไดถ้ วาย พระธาตุนคร มีลวดลายอันวิจิตรบรรจงตระการตา ลักษณะเป็นทรง ส่ีเหล่ียมจัตุรัส รูปทรงตามแบบพระธาตุพนม องค์เดิมรูปทรงตั้งบน ฐานใหญ่ 2 ฐาน ต่อลดหล่ันกันตามลาดับ แต่ละฐานมีรูปประตูอยู่ตรงกลางบนประตูเป็นรูป คล้ายบัวบาน มีรูปและลายต่างๆข้างประตู ทาเป็นลายเครือไม้ดอกไม้ผลรูป พระราชาทรงช้างทรงม้าต่อจากฐานใหญ่ท้ังสองข้ึนไปแล้วก็มีลักษณะแหลมเรียวขึ้น ไปตามลาดับ ตอนกลางในด้านท้ังส่ีวิจิตรไปด้วยหมู่ดาวกระจาย (ดอกกระจับ) สูงถัดขึ้นไปทาเป็นรูปตู้หนังสือ พระไตรปิฎกโบราณ ต่อขึ้นไปอีกทาเป็นรูปลักษณ์ คล้ายกลีบบัวอีกที่ยอดสุดก็คล้ายดอกบัวตูมต่อจากน้ีจึงเป็นฉัตรทองแดงเหลืองเจ็ด ช้ันยอดฉัตรน้ีมีลูกแก้วเจียระไน 1 ดวงอยู่สูงสุดยอด ฐานมีกาแพงล้อมรอบ ทั้ง 4 ด้าน มีซุ้มประตูอยู่ตรงการทุกด้านเหนือซุ้มประตูมีรูปป้ันเทพนั่ง ขัดสมาธิ ประนมมือ (เทพพนม) ซึ่งเป็นเทพมเหศักด์ิพิทักษ์ พิทักษ์รักษาองค์พระธาตุ ที่มุม กาแพงมีเสาสูงขึ้นแล้วทาเป็นดอกบัวตูม บนยอดเสานอกกาแพง มีธาตุดูกล้อมอีก ชนั้ หน่งึ บนธาตุนน้ั เปน็ ทสี่ าหรับ วางดอกไมธ้ ปู เทยี นในคราวมีงานพธิ ตี ่าง ๆ

27 พระประธานประดษิ ฐานภายในโบสถ์ วดั พระธาตุนคร พระธาตุเจดีย์องค์นี้ก่อสร้างเสร็จส้ินลงในวันเดือนเพ็ญของปี พ.ศ. 2465 จึงได้มีการกาหนดวันที่จะทาการฉลอง เพื่อบรรจุพระอรหันตสารีริกธาตุพร้อมกับ องค์พระพุทธรปู ทองคาและเงนิ บรรจผุ อบไม้จันทร์แดงที่ได้มาจากพระธาตุเจดีย์องค์ เดิมน้ันเอง ท้ังยังได้เปิดโอกาส ให้ประชาชนผู้มีจิตศรัทธาเลื่อมใสได้นาเคร่ืองลาง ของขลังครุฑ ขอ นอ งา ตะกรุด หรือเพชรนิลจินดาเงินทองตลอดจน พระพุทธรูป เกา่ แก่ และของมีคา่ อ่ืนๆบรรจไุ ว้ในองค์พรธาตุ โดยมีงานฉลองสมโภชซึ่งถือเป็นงาน ประจาปี ในวัน ข้นึ 15 ค่า เดือน 5 ของทุก ๆ ปี อายุราว 70 -80 ปี

28 อนิสงส์ของการไหว้พระธาตนุ คร มีบุญบารมเี ปน็ เจ้าคนนายคน สิ่งของบชู าพระธาตนุ คร ขา้ วตอก น้าอบ ขา้ วเหนยี วปิ้ง ธปู 10 ดอก เทียน 2 เลม่ คาไหวพ้ ระธาตนุ คร (ตั้งนะโม 3 จบ) “อุกาสะ อุกาสะ อิมัสมงิ อาวาเส พะนะมะคะราจาริเยนะ ฐาปิตงั อะระหันตะสารีรกิ ะธาตญุ เจวะ พทุ ธะสารรี กิ ะธาตญุ จะ อะหัง วันทามิ สัพพะทา”

ค คณะผ้จู ัดทา ทีป่ รึกษา นายพรศักดิ์ ธรรมวานิช ผู้อานวยการศูนยว์ ทิ ยาศาสตร์เพ่อื การศกึ ษานครพนม คณะกรรมการดาเนินงาน นายสนธยา ทพิ ยโ์ พธ์ิสงิ ห์ ครผู ู้ช่วย นายภราดร ศรสี งคราม พนกั งานธรุ การ ส ๓ นายบรุ ทศั จนั ทรงั ษี นักวชิ าการศกึ ษา นางสาวนภา พมิ จันทร์ นกั วชิ าการศกึ ษา นายพิทักพงษ์ อนิ ทร์ตา นกั วชิ าการศึกษา นางสาวจริ นันท์ ตนั๋ เต๋ นกั วิชาการศกึ ษา นายทวี ชยั มุงคุณ นายช่างไฟฟา้ นางสาวเอมิกา พิลาสุข นักวชิ าการศึกษา นายสถิตพร มูลพงค์ นกั วชิ าการศกึ ษา นายพงศกร อนุพนั ธ์ ผชู้ ว่ ยนักวิชาการศกึ ษา นางสาวนาฝน จนั เกษร ผ้ชู ว่ ยนกั วิชาการศกึ ษา ผู้เรยี บเรยี ง/ออกแบบรปู เล่ม นายสหภาพ เขียวมาก นักวิชาการวทิ ยาศาสตรศ์ ึกษา นางสาวฑติ าพร ฝ่ายอนิ ทร์ นักวิชาการวทิ ยาศาสตร์ศกึ ษา นางสุรยิ ะ ภารไสว นักวิชาการวทิ ยาศาสตรศ์ กึ ษา นางสาวสุชาดา ดวงสา นักวิชาการวทิ ยาศาสตร์ศกึ ษา

ง บรรณานุกรม พระธาตุพนม.ประวัติพระธาตพุ นม.//สืบค้นเมื่อ 20 เมษายน 2563 จาก http://www.thatphanom.com/2403.html พระธาตเุ รณู.ประวัติพระธาตุเรณู .//สบื คน้ เมื่อ 20 เมษายน 2563 จาก https://www.sawasdeenakhonphanom.com/2000 พระธาตเุ รณู.ประวตั พิ ระองค์แสน.//สบื ค้นเม่ือ 20 เมษายน 2563 จาก https://www.sawasdeenakhonphanom.com/2836 Ok nation Block. ประวัตพิ ระธาตุศรีคณุ .//สบื คน้ เม่อื 20 เมษายน 2563 จาก http://oknation.nationtv.tv/blog/guidepong/2008/08/28/entry-4 วัดพระธาตมุ หาชัย. ประวัติพระธาตมุ หาชยั .//สืบคน้ เม่อื 20 เมษายน 2563 จาก http://www.watpamahachai.net/My_Pictuer25.htm กระทรวงการทอ่ งเท่ยี วและกฬี า.พระธาตุมรุกขนคร.//สืบค้นเมอื่ 20 เมษายน 2563 จาก https://thailandtourismdirectory.go.th/th/info/attraction/detail /itemid/22238 นครพนม.พระธาตุประสทิ ธ์ิ.//สืบคน้ เม่อื 20 เมษายน 2563 จาก http://www2.nakhonphanom.go.th/travel/detail/5/data.html กระทรวงการท่องเทยี่ วและกีฬา.พระธาตุท่าอุเทน//สบื ค้นเมื่อ 20 เมษายน 2563 จาก https://thailandtourismdirectory.go.th/th/info/attraction /detail/itemid/22165 ไปด้วยกัน.พระธาตนุ คร//สืบคน้ เม่ือ 20 เมษายน 2563 จาก https://www.paiduaykan.com/province/Northeast/nakhonphanom /pratadnakhon.html

ศนู ยว์ ทิ ยาศาสตร์เพ่อื การศกึ ษานครพนม 355 หมู่ 6 ตาบลหนองญาติ อาเภอเมอื ง จงั หวัดนครพนม 48000 โทรศัพท์ 042-530780 โทรสาร 042-530781 https://www.nkpsci.ac.th/