กล้วยน้ำว้า

ศูนย์วทิ ยำศำสตรเ์ พือ่ กำรศกึ ษำนครพนม ประโยชน์ของ “กล้วยน้ำวำ้ ” ทเ่ี ปน็ มำกกวำ่ กล้วย

ขอนำ้ เสนอ “กลว้ ยน้ำว้ำ” กลว้ ยน้ำว้ำ (Cultivated banana) เป็นผลไมท้ ่ีอยคู่ ่คู นไทย มำหลำยรุ่นเเล้ว ใครๆกต็ ้องรจู้ ัก และบริโภคกนั อยำ่ งแพร่หลำย ปลูกง่ำย รสชำตดิ ี กล้วยนำ้ ว้ำเป็นกล้วยท่เี กดิ จำกกำรผสม ข้ำมพันธ์ุ ระหวำ่ งกลว้ ยป่ำกับกล้วยตำนี มีถิ่นกำ้ เนดิ อยู่ เอเชยี ตะวนั ออกเฉียงใต้ ช่ือวิทยำศำสตร์ : Musa sapientum L. สำ้ หรับกลว้ ยนำ้ วำ้ แบง่ ออกเป็น 3 ชนดิ กลว้ ยน้ำว้ำในประเทศไทย พบว่ำมอี ยู่ประมำณ 3 กลุ่มใหญ่ คอื กลุ่มกล้วยน้ำว้ำไส้ขำว, กลมุ่ กลว้ ยน้ำวำ้ ไส้เหลอื ง, และกลุ่ม กล้วยนำ้ ว้ำไส้แดง

ผล หวีกลว้ ยเครอื ละ 7-8 หวี ใบ เปน็ ใบเดีย่ ว กำ้ นใบยำว ดิบรสฝำด สุกรสหวำน แฝนใบกว้ำง สลับซำ้ ย-ขวำ ดอก เรยี กวำ่ หัวปลี ตำ่ งระนำบกัน ระยะกำรปลกู กล้วย ล้ำตน้ เกดิ จำกกำบหมุ้ ซอ้ นกัน สูงประมำณ 2-5 เมตร ขยำยพันธ์ุ ดว้ ยกำรแยกหนอ่

ลกั ษณะทำงพฤกษศำสตร์ เปน็ พชื ลม้ ลุก มลี ้ำตน้ ใตด้ ิน (rhizome) เรียกวำ่ เหงำ้ และแตกหนอ่ ออกดำ้ นขำ้ ง อำยไุ ด้หลำยปี ลำ้ ตน้ บนดนิ คอื ส่วนกำบใบทเ่ี รยี งเวียนซอ้ นกนั เปน็ ล้ำต้นเทียม มีสีเขยี ว และมปี ื้นด้ำเล็กนอ้ ย ดำ้ นในสีเขียวออ่ น รูปทรงกระบอก สูง 2-5 เมตร

สำรสำ้ คญั ในกลว้ ยนำ้ วำ้ ออกฤทธิ์เพิม่ ควำมแข็งแรงของเนอื เย่ือ ออกฤทธ์ิเรง่ กำรแบ่งตัวของเซลล์เพอื่ รักษำแผล ออกฤทธ์ิสรำ้ งเมือกเคลือบกระเพำะอำหำร ออกฤทธก์ิ ระต้นุ ผนังกระเพำะอำหำรสร้ำงเมอื ก

กำรรับประทำนกล้วยน้ำวำ้ กำรรับประทำนกลว้ ยน้ำว้ำเป็นประจำ้ มีประโยชน์ มำกมำยตอ่ ร่ำงกำย อยำ่ งท่ที ุกคนทรำบกันดี แต่กำร รบั ประทำนกลว้ ยนำ้ ว้ำในเวลำทแ่ี ตกต่ำงวยั ยังให้คุณคำ่ ท่เี ปน็ ประโยชนต์ อ่ รำ่ งกำย แบบเฉพำะเจำะจงที่แตกตำ่ งกนั



รกั ษำโรคกระเพำะ แก้ทอ้ งเสีย ยำอำยุวฒั นะ แกโ้ รคบดิ รกั ษำแผลไฟไหม้ น้ำรอ้ นลวก แก้รดิ สดี วง รสหวำน ชว่ ยระบำยท้อง บำ้ รุงก้ำลัง บ้ำรงุ รำ่ งกำย รสฝำด ใช้ทังเปลือกหัน่ ตำกแห้ง บดเป็นผง 1-2 ชอ้ นโต๊ะ ชงนำ้ ร้อนด่มื 3-4 เวลำ ก่อนอำหำร เพอ่ื รกั ษำแผลในกระเพำะ อำหำร และแก้ทอ้ งเสยี รักษำแผลเรอื รงั แผลเนำ่ เปอื่ ย แผลตดิ เชือ

รสฝำด รักษำโรคกระเพรำะอำหำรอักเสบ บำ้ รุงเลอื ด ชว่ ยบำ้ รุงผิวพรรณ ช่วยบำ้ รงุ น้ำนม รสจืดเย็น ปง้ิ ไฟปดิ แผลรกั ษำแผลไฟไหม้ ตม้ น้ำอำบแก้ผ่นื คนั รสฝำดเย็น ตม้ ดื่มแก้ร้อนในกระหำยนำ้ แกไ้ ข้ ทอ้ งเสยี แก้บดิ แกผ้ ดผ่นื คัน สมำนแผลภำยใน ห้ำมเลอื ด แกโ้ รคไสเ้ ล่อื น รสฝำด สมำนแผลสด และห้ำมเลือด

น้ำหยวกกลว้ ยนำ้ วำ้ วิธีทำ้ ดังนี ➢ นำ้ หยวกกล้วยมำหัน่ เป็นชนิ ๆ แชล่ งในน้ำเย็นไม่ใหห้ ยวกกลว้ ยดำ้ ➢ เทน้ำใสโ่ ถปัน่ ครง่ึ นึง ตำมด้วยหยวกกลว้ ยท่หี ่ันไว้ ➢ ป่นั หยวกกลว้ ยให้ละเอียด จำกนนั น้ำมำกรองผ่ำนผ้ำขำวบำง เสร็จแลว้ กน็ ้ำมำดื่มได้ทันที

กล้วยนำ้ ว้ำมวี ติ ำมินซสี ูง ใช้กลว้ ยน้ำว้ำสกุ 1 ผล ป่นั ผสมกบั นำ้ ผงึ หรือนมจดื 1 ชอ้ น โตะ๊ จนเป็นเนือครมี ข้น พอกหนำ้ เวน้ รอบดวงตำและปำก ทงิ ไว้ 15-20 นำที ลำ้ งออกด้วยนำ้ เย็น ทำ้ สปั ดำหล์ ะ 2 ครงั ขัดผิวลดอำกำรคัน และรอยจดุ ดำ้ คล้ำ ขดั สนั เท้ำ สมำนแผล และปอ้ งกันส้นเท้ำแตก ทำปอ้ งกนั ผมร่วง

คณุ คำ่ ทำงอำหำร

แปลรปู เมนขู นมไทยจำกกลว้ ยน้ำว้ำ เปน็ พชื ท่สี ำมำรถใชป้ ระโยชนไ์ ดท้ ุกสว่ น ตงั แต่ใบตอง ล้ำต้น หวั ปลี และผล กลว้ ยนำ้ ว้ำนอกจำกกิน สดๆ แลว้ ยังแปรรูปทำ้ เป็นเมนูขนมไทยได้ เมนูกลว้ ยนำ้ วำ้ ยกตัวอย่ำงเชน่ กล้วยทอด กลว้ ยบวชชี ขนมกล้วย กล้วยป้งิ กล้วยเช่อื ม กลว้ ยทอด และเมนจู ำกกล้วยน้ำวำ้ อน่ื ๆ

ใบตอง ไดน้ ้ำใบตองมำใช้ประโยชนม์ ำกมำย ทงั ในชวี ติ ประจำ้ วนั อำทิ ห่อขนม ห่ออำหำร ที่รองอำหำร หรือวำงขนม ขณะที่ใบตองแหง้ น้ำมำเปน็ ทีม่ วนบหุ ร่ี ปลำตะเพยี นแขวนในเปล (เลียงเด็ก)

ล้ำต้น หรือกำบลำ้ ต้น ใช้ท้ำเส้นใย สำนเปน็ ทใี่ สข่ อง กระเป๋ำ หรือทำ้ เชอื กทอผำ้ ทำ้ อำหำรสัตว์ เชน่ อำหำรของสกุ ร และยงั เป็นอำหำรของคน อีกด้วย เชน่ แกงหยวกกล้วย กำบกลว้ ย กใ็ ช้เป็นสมุนไพรได้ เช่นกัน สว่ นน้ำคันจำกล้ำต้นกย็ งั สำมำรถนำ้ มำทำกนั ผมรว่ ง หรือเร่งทำ้ ใหผ้ มขึนได้อกี ดว้ ย

กำ้ นกล้วย สำมำรถน้ำมำประดิษฐ์ของเลน่ พืนบำ้ นไดอ้ ีก ดว้ ย เชน่ เรือ ดำบทำงใบตอง ปนื สัน ปืนยำว กระสุนสำมนัด(หรอื มำกกวำ่ นนั กไ็ ดต้ ำมควำม ยำวของกำ้ นกล้วย) และม้ำกำ้ นกลว้ ย

ใบตองกลว้ ย...บำยศรี เปน็ ของสูง เป็นส่งิ ท่ีมีค่ำของคนไทย ตงั แตโ่ บรำณมำจนถึง ปจั จุบัน จดั ในพิธบี ูชำบรรพบุรษุ สงิ่ ศกั ดส์ิ ทิ ธิ์ ในพธิ ีบชู ำเทพเจ้ำ ควำมกตัญญรู ูค้ ณุ ในพธิ ไี หว้ครู ขนั ขำ้ ว บำยศรีควำมเจรญิ งอก งำม ในพิธแี ต่งงำน และท้ำขวัญในวำระต่ำงๆ ซึ่งจะต้องมีบำยศรี เป็นสง่ิ ส้ำคัญในพธิ ีนนั ๆ ซง่ึ เปน็ ศำสนพธิ ขี องพรำหมณ์

➢ บ้ำรุงโลหิต ใชน้ ้ำคนั จำกหวั ปลีด่ืม ➢ ขบั พยำธิ ใชห้ ยวกกลว้ ยเผำไฟรับประทำน ➢ สญู เสยี นำ้ และเกลอื แร่ รบั ประทำนกลว้ ยสกุ ➢ ทำแกส้ ้นเท้ำแตก ใช้เปลือกสุกถสู ันเทำ้ ➢ แกเ้ บำหวำน รับประทำนหวั ปลเ่ี ป็นประจ้ำ ➢ บ้ำรงุ นำ้ นม รับประทำนหัวปลีบ่อยๆ ➢ แกท้ ้องผูก รบั ประทำนกลว้ ยสุก วันละ 5-6 ผล เป็นประจ้ำ ➢ แก้ทอ้ งเสีย รับประทำนกลว้ ยดบิ

➢ แผลมีเลือดออก ใช้ยำงจำกก้ำนใบทำแผลสดห้ำมเลือด แผลหำยเรว็ ➢ โรคกระเพำะอำหำร ใชผ้ งกล้วยดบิ 1-2 ช้อนโต๊ะ ชงด่ืม หรอื ผสม นำ้ ผึงขึนเปน็ ลูกกอน รบั ประทำนวันละ 4 เม็ด 4 เวลำก่อนอำหำร ➢ แก้ผดผ่นื คนั ใชเ้ ปลือกกลว้ ยสกุ ทำ หรือใช้ใบตองต้มอำบ ➢ แกค้ อพอก ใชร้ ำกกล้วยน้ำวำ้ ตำกแหง้ บดเปน็ ผงปนั่ เป็นเมด็ รับประทำนครงั ละ 3 เมด็ ก่อนอำหำรเชำ้ -เย็น ➢ แกผ้ มรว่ ง ใชน้ ำ้ คันจำกต้นทำกนั ผมร่วง

เนือ่ งจำกสำรออกฤทธ์ิเป็นกลุ่มสเตยี รอยด์ ระมัดระวงั ผลขำ้ งเคยี ง ❖ วิตำมิน เอ ในกลว้ ยปำ่ กล้วยหักมุก ท้ำใหเ้ กิด ไมเกรน ❖ นำ้ คันจำกต้น และจำกผลกลว้ ย มผี ลตอ่ ตับ และตำ้ น vit B1 ❖ หลังจำกรับประทำนกลว้ ยดิบอำจท้องอืด ใหแ้ ก้ดว้ ยของรสร้อน เชน่ ดืม่ นำ้ ขงิ นำ้ ตะไคร้ อืน่ ๆ

ศูนย์วทิ ยาศาสตร์เพ่ือการศึกษานครพนม ตาบลหนองญาติ อาเภอเมือง จงั หวดั นครพนม 48000 042-530780 , 042-530747 [email protected] www. nkpsci.ac.th