ดูแลสุขภาพ

$ HOW TO TAKE CARE OF YOUR HEALTH Since 2021 By samsen students

สารบัญ 2 ช่วงที่ 1 วัยทารก 5 ช่วงที่ 2 วัยเด็ก ช่วงที่ 3 วัยรุ่น ช่วงที่ 4 วัยผู้ใหญ่ ช่วงที่ 5 วัยชรา 8 อ้างอิง 11 14 17

ความเจ็บป่วยที่เกิดขึ้นกับคนเรามี สาเหตุสำคัญอย่างหนึ่งมาจากการที่ ร่างกายและจิตใจเสียสมดุล โดยมีปัจจัย จากสภาพแวดล้อม มลพิษ สารเคมี ฝุ่น ละอองและเชื้อโรค รวมถึงการดำเนินชีวิต ประจำวันที่มีความเร่งรีบ แข่งขัน ทำให้ เกิดผลต่อจิตใจ เช่น ความเครียด ความ วิตกกังวล นอนไม่หลับ หรือซึมเศร้า แม้ว่าธรรมชาติร่างกายของเราจะมีกลไก ในการปกป้องและรักษาตนเองจากการ เจ็บป่วยได้ แต่การรักษาสมดุลของทั้ง ร่างกายและจิตใจน่าจะเป็นวิธีที่ดีที่สุดที่ ช่วยป้องกันการเจ็บป่วย ทั้งช่วยเสริม สร้างศักยภาพให้เซลล์และอวัยวะภายใน ร่างกายมีความสมบูรณ์ แข็งแรง และ ทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพมากที่สุด 1

วัยทารก เริ่มจากหญิงตั้งครรภ์ควรไปฝาก ครรภ์และตรวจสม่ำเสมอ เพื่อให้ทารกใน ครรภ์ได้รับการดูแลและคลอดอย่าง ปลอดภัยโดยแพทย์จากนั้นจนถึงอายุ6ปี ทารกต้องได้รับวัคซีนพื้นฐานครบถ้วน และได้รับการตรวจทางด้านพัฒนาการ การเรียนรู้ และพฤติกรรมต่าง ๆ วัยทารกตั้งแต่ 1-12 เดือน เป็นวัยที่มีการ เจริญเติบโตและพัฒนาการรวดเร็วมากกว่าวัย อื่น ๆ จึงต้องได้รับการดูแลสร้างเสริมสุขภาพ ทั้งด้านร่างกาย จิตใจ อารมณ์ สังคม และจิต วิญญาณ ให้เด็กในช่วงวัยนี้เป็นสำคัญเพื่อ พัฒนาการที่ดียิ่งขึ้น 2

ให้ทารกสวมใส่ เสื้อผ้าที่เนื้อผ้า หนานุ่ม ใส่สบาย เสื้อแขนยาว กางเกงขายาว ให้ทารกทานแต่ อาหารที่ปรุงสุกร้อน และจิบน้ำอุ่นบ่อย ๆ งดการทานน้ำเย็น เพื่อให้ร่างกายอบอุ่น ล้างมือให้ทารกบ่อย ๆ ด้วยน้ำสบู่เมื่อไปสัมผัสกับ สิ่งแวดล้อมภายนอกที่ อาจมีการติดเชื้อได้ เช่น ของเล่นสาธารณะต่าง ๆ 3

ทาครีมหรือโลชั่นเพื่อ บำรุงผิวให้กับทารก ทันทีหลังอาบน้ำและ ทาบ่อย ๆ ระหว่าง วัน เพื่อป้องกันการ กำเริบของผื่นภูมิแพ้ ผิวหนังอักเสบ ให้ทารกได้รับวัคซีน เพื่อป้องกันเชื้อโรค อย่างครบถ้วน ให้ทารกทานแต่อาหาร ที่สะอาด ปรุงสุกใหม่ ๆ ให้เหมาะกับช่วงวัย เน้นคุณค่าทางโภชนาการ 4

วัยเด็ก ช่วงวัยเด็ก คือช่วงอายุ 0-6 ปี ในวัยนี้ ต้องมีการรับประทานอาหารให้ถูกหลัก อนามัยและมีปริมาณที่เพียงพอต่อการเสริม สร้างร่างกายให้เจริญเติบโต เน้นการรับ ประทานอาหารที่มีประโยชน์ คือ อาหารที่มี โปรตีนสูง ผักผลไม้ในปริมาณที่มากพอ และดื่มนมให้มาก เพื่อให้มีแคลเซียมไป เสริมสร้างกระดูกและฟันให้แข็งแรงซึ่งมี ความจำเป็นมากสำหรับวัยนี้ 5

•ให้ทานอาหารสามมื้อ ต่อวัน โดยเน้นอาหาร ทานง่าย เช่น ข้าว ข้าวต้ม •แปรงฟันให้เด็กอย่าง ระมัดระวังและระวัง ปัญหาฟันผุ •ฉีดวัคซีนให้ครบและ เหมาะสมกับช่วงวัย 6

•เด็กควรนอนหลับ พักผ่อนให้ครบ 10-12 ชั่วโมง •ส่งเสริมพัฒนาการด้าน ภาษา ผ่านการ์ตูน เกมส์ หรือของเล่นส่งเสริม พัฒนาการ •ฝึกระเบียบวินัยในชีวิต ประจำวัน เช่น การแบ่ง เวลานอน การแบ่งเวลาเล่น 7

วัยรุ่น พฤติกรรมการดูแลสุขภาพร่างกายควร ได้รับการฝึกปฏิบัติตั้งแต่วัยเด็กเพราะเด็ก เป็นวัยที่กำลังพัฒนาบุคลิกภาพการเสริม สร้างลักษณะนิสัยที่ถูกต้องตั้งแต่วัยนี้จะนำไป สู่การมีพฤติกรรมสุขภาพที่ถาวรในวัยผู้ใหญ่ แต่ถ้าได้รับการปลูกฝังลักษณะนิสัยที่ผิดใน วัยเด็กเมื่อเข้าสู่วัยผู้ใหญ่ลักษณะนิสัยเหล่านั้น จะเปลี่ยนแปลงได้ยากดังนั้นบทบาทในการ เสริมสร้างลักษณะนิสัยที่ถูกต้องจึงเป็นหน้าที่ ของครอบครัว และโรงเรียนลักษณะนิสัยที่ จำเป็นในการปลูกฝังเพื่อดูแลสุขภาพร่างกาย แก่วัยรุ่น 8

•ในทุก ๆ มื้อพยายามทาน อาหารให้ครบทั้ง 5 หมู่ อย่างพอเพียงตามความ ต้องการของร่างกาย และ ควรทานให้ตรงเวลาเป็น ประจำทุกวัน โดยมื้อเช้า ถือว่าเป็นมื้อที่สำคัญที่สุด จึงไม่ควรที่จะงด •พยายามดื่มน้ำให้ได้ วันละ 8 แก้ว เพราะ การดื่มน้ำอย่างพอ เพียงมีประโยชน์ต่อ ร่างกายมากมาย •หาเวลาออกกำลังกาย ให้ได้อย่างน้อยสัปดาห์ ละ 3-4 ครั้ง ครั้งละ ประมาณ 30 นาที 9

•หลีกเลี่ยงพฤติกรรมที่ส่ง ผลเสียต่อสุขภาพ เช่น การสูบบุหรี่ การดื่มสุรา •นอนหลับพักผ่อนให้ได้ วันละ 6-8 ชั่วโมง การ นอนหลับพักผ่อนอย่าง พอเพียงไม่เพียงแต่ ร่างกายจะซ่อมแซมตัว เองได้อย่างเต็มที่เท่านั้น แต่ยังทำให้ตื่นขึ้นมา พร้อมกับความสดชื่น •ความสัมพันธ์ที่ดี ภายในครอบครัว เป็น แหล่งที่มาอีกแห่งหนึ่ง ของความสุข 10

วัยผู้ใหญ่ วัยผู้ใหญ่แบ่งออกเป็น 3 ระยะ คือ 1.วัยผู้ใหญ่ตอนต้นหรือวัยหนุ่มสาว อายุ 20- 25 ปีถึง 40 ปี วัยนี้มีพัฒนาการเต็มที่ของ ร่างกาย วุฒิภาวะทางจิตใจอารมณ์ พร้อมที่ จะมีบทบาทที่จะเลือกแนวทางในการดำเนิน ชีวิตของตนในเรื่องอาชีพ คู่ครอง และความ สัมพันธ์กับบุคคลต่าง ๆ อย่างมีความหมาย 2.วัยผู้ใหญ่ตอนกลางหรือวัยกลางคน อายุ 40 ปีถึง 60-65 ปี เป็นวัยที่ได้ผ่านชีวิต ครอบครัวและชีวิตการงานมาระยะหนึ่ง มี ความมั่นคงและความสำเร็จในชีวิต 3.วัยผู้ใหญ่ตอนปลายหรือวัยสูงอายุ อายุ 60- 65 ปีขึ้นไป เป็นวัยของความเสื่อมถอยของ ร่างกาย สภาพจิตใจ และบทบาททางสังคม การปรับตัวต่อความเสื่อมถอยและการเผชิญ ชีวิตในบั้นปลายเป็นสิ่งสำคัญในการดำรง ชีวิตของวัยนี้ 11

• การรับประทานอาหาร เช่น การรับประทานอาหาร โคเลสเตอรอลให้น้อยลง เช่น ไข่นกกระทา ไข่แดง อาหารทะเล พวกกุ้ง หอย ปลาหมึก อาหารมัน เช่น หมู เนื้อ ของทอด • สร้างเสริมเทคนิค การจัดการความเครียด • การออกกำลังกาย อย่างน้อยสัปดาห์ละ 3 วัน ครั้งละ 30-60 นาที ควร เลือกกิจกรรมให้เหมาะสม กับวัยและสุขภาพ 12

• สร้างเสริมความรู้เกี่ยว กับการรักษาด้วยการ แพทย์ทางเลือก เช่น การรักษาด้วยสมุนไพร การกดจุด การฝังเข็ม • ส่งเสริมให้มีการปฏิบัติ กิจกรรมทางศาสนา • การสร้างเสริม ภูมิคุ้มกันโรค เช่น การฉีดวัคซีน 13

วัยผู้สูงอายุ ผู้สูงอายุ เป็นวัยที่ต้องได้รับการดูแลเป็นพิเศษ เพราะเป็นช่วงวัยที่มีการเปลี่ยนแปลง เสื่อมโทรม ถดถอยในด้านต่างๆ มากมาย ทั้งร่างกายและจิตใจ อาจมีโรคเรื้อรังที่ต้องการการดูแลและรักษา เช่น ความดันโลหิตสูง เบาหวาน โรคหลอดเลือดหัวใจตีบ โรคกระดูกพรุน โรคเกาต์ โรคหมอนรองกระดูกทับ เส้นประสาท โรคจอประสาทตา เป็นต้น รวมถึงการ เปลี่ยนแปลงทางด้านจิตใจ อารมณ์ สังคม และ เศรษฐกิจ ซึ่งผู้สูงอายุบางรายอาจไม่สามารถรับมือ กับการเปลี่ยนแปลงนี้ได้ และอาจทำให้เกิดปัญหา ต่างๆ ตามมามากมาย ดังนั้น จุดประสงค์หลักของ การดูแลผู้สูงอายุ ก็คือการทำให้ผู้สูงอายุดำเนินชีวิต ได้อย่างมีความสุข มีอิสระ และมีคุณภาพ สามารถ พึ่งพาตนเองได้โดยพึ่งพาผู้อื่นน้อยที่สุด ถึงแม้ ร่างกายจะเสื่อมถอยหรือมีโรคประจำตัวอยู่ก็ตาม 14

• ฝึกควบคุมอารมณ์ ความรู้สึกนึกคิดของ ตนเอง ทำความรู้จัก และเข้าใจตนเองถึง การเปลี่ยนแปลงตาม ธรรมชาติจากวัยที่ เพิ่มขึ้น • ผู้สูงอายุ ควรออกกำลัง กาย 3-4 ครั้งต่อสัปดาห์ เพื่อกระตุ้นจังหวะการเต้น ของหัวใจ • ผู้สูงอายุ ควรลด ละ เลิก สิ่งที่เป็นอันตราย ต่อสุขภาพ เช่น เหล้า บุหรี่ รวมถึง พฤติกรรมเสี่ยงต่างๆ 15

• ดูแลเรื่องโภชนาการในผู้ สูงอายุเพื่อสุขภาพที่แข็ง แรงและลดความรุนแรง ของโรคต่างๆ โดยผู้สูง อายุควรลดอาหารประเภท คาร์โบไฮเดรต (ข้าว แป้ง และน้ำตาล) • สร้างคุณค่าให้ตนเอง โดยการหางานอดิเรกที่ ชื่นชอบทำ เช่น ปลูก ต้นไม้ เลี้ยงสัตว์ • ลูกหลานควรเอาใจ ใส่ดูแลด้วยความรู้ ความเข้าใจ และ ความเห็นอกเห็นใจ 16

อ้างอิง www.manarom www.sanook.com www.rama.mahidol.ac.th th.m.wikipedia.org th.mamypoko.com www.phyathai.com 17