บทที่ 9 การตรวจสอบวงจรอื่น

บทท่ี 9 การตรวจสอบวงจรอ่นื

9.1 ขอบเขตของวงจรอ่ืน (1) วงจรการผลิต (2) วงจรค่าจ้างแรงงาน (3) วงจรการจัดหาเงิน (4) วงจรการลงทุน 9.2 แนวคดิ ของวงจรการผลติ 9.2.1 ลกั ษณะของวงจรการผลิต 9.2.2 วัตถปุ ระสงค์ของการตรวจสอบวงจรการผลิต

9.2 แนวคิดของวงจรการผลติ 9.2.1 ลกั ษณะของวงจรการผลิต

9.2 แนวคิดของวงจรการผลติ 9.2.1 ลกั ษณะของวงจรการผลิต

9.2 แนวคิดของวงจรการผลติ 9.2.2 วัตถปุ ระสงค์ของการตรวจสอบวงจรการผลิต ดงั ตาราง 9-1 หน้า 9-2

9.3 การควบคมุ ภายในวงจรการผลติ กจิ กรรมควบคมุ ประกอบด้วยกิจกรรม 4 อย่างคือ (1)การควบคุมการประมวลผลข้อมลู (2)การแบ่งแยกหน้าที่ความรับผิดชอบ (3)การควบคุมทางกายภาพ (4)การสอบทานการปฏิบตั ิงาน

ในวงจรการผลติ การประมวลผลรายการการผลิตจะเกยี่ วข้องกบั หน้าที่การผลิต ดงั นี้ (1)การวางแผนและการควบคุมการผลิต (2)การเบิกวัตถดุ ิบ (3)การดาเนินการผลิตสินค้า (4)การโอนงานท่ีทาเสร็จไปคลงั สินค้าสาเร็จรูป (5)การป้องกนั รักษาสินค้าให้ปลอดภัย (6)การคานวณและการจดบนั ทึกต้นทุนการผลิต (7)การดูแลรักษาความถกู ต้องของยอดคงเหลือตามบัญชี สินค้าคงเหลือ





9.4 การตรวจสอบวงจรการผลิต 9.4.1 การทดสอบการควบคุมของวงจรการผลิต

ตาราง 9-2 หน้า 9-5

9.4 การตรวจสอบวงจรการผลิต 9.4.2 การตรวจสอบเนือ้ หาสาระของวงจรการผลิต





















9.4 การตรวจสอบวงจรการผลิต 9.4.2 การตรวจสอบเนือ้ หาสาระของวงจรการผลิต การสงั เกตการณ์การตรวจนบั สินคา้ คงเหลือ ผสู้ อบบญั ชีสงั เกตการณ์การตรวจนบั สินคา้ คงเหลือและปฏิบตั ิงาน ดงั น้ี 1. - ผสู้ อบบญั ชีควรสอบทานแผนการตรวจนบั สินคา้ คงเหลือที่ผบู้ ริหารจดั ทาข้ึน วา่ มี ความเพียงพอ เหมาะสมที่จะใหผ้ ลการตรวจนบั สินคา้ คงเหลือเชื่อถือไดห้ รือไม่ ผสู้ อบบญั ชีอาจมีการเสนอใหผ้ บู้ ริหารพิจารณาปรับปรุงแกไ้ ขแผนการตรวจนบั สินคา้ 2. - ผสู้ อบควรตรวจตดั ยอดสินคา้ คงเหลือ โดยจดเลขท่ีเอกสารรับจ่ายสินคา้ คงเหลือ ฉบบั สุดทา้ ยก่อนเร่ิมสงั เกตการณ์ตรวจนบั สินคา้ คงเหลือ 3. - ควรสงั เกตการณ์การปฏิบตั ิงานของพนกั งานวา่ เป็นไปตามแผนการตรวจสอบที่ กาหนดไวห้ รือไม่ 4. - ผสู้ อบบญั ชีทดสอบการตรวจนบั สินคา้ คงเหลือ 5. - ผสู้ อบบญั ชีพิจารณาวธิ ีที่ใชใ้ นการตรวจนบั

ความสาคญั ของการตรวจนับสินค้าคงเหลือ สินค้าคงเหลือ หมายถึง สินคา้ ที่มีไวใ้ ชใ้ นการดาเนินธุรกิจ สินคา้ แต่ละประเภทจะแสดงใหเ้ ห็น ถึงจานวนเงินที่ตอ้ งลงทุนอยจู่ นกวา่ จะถกู จาหน่ายออกไป เป็นการแสดงถึงสดั ส่วนการลงทุน ของกิจการในการท่ีจะขายสินคา้ น้นั ตอ่ ลกู คา้ ซ่ึงสินคา้ คงเหลือประกอบดว้ ย  สินคา้ สาเร็จรูป  งานหรือสินคา้ ระหวา่ งทา  วตั ถดุ ิบ  วสั ดุโรงงาน  สินคา้ จะเป็นสิ่งที่แสดงใหเ้ ห็นถึงความสาเร็จหรือลม้ เหลวก็ได้ เพราะถา้ ธุรกิจมีการควบคุม อยา่ งมีประสิทธิภาพ จะเป็นช่วยใหธ้ ุรกิจไดร้ ับกาไรเพ่ิมข้ึน โดยเฉพาะกิจการท่ีตอ้ งมีหนา้ ท่ี บริการสินคา้ ใหก้ บั ลกู คา้ ยง่ิ ตอ้ งใหค้ วามสาคญั กบั การควบคุมมากข้ึน มิเช่นน้นั อาจทาให้ กิจการมีสินคา้ ในปริมาณที่ไมเ่ หมาะสมได้ และนนั่ คือผลเสียที่เกิดข้ึน เช่น มีสินคา้ ไม่พอกบั การจาหน่าย หรือมีสินคา้ ในปริมาณมากเกินไป แต่ถา้ หากกิจการมีการควบคุมสินคา้ อยา่ งดี ปัญหาเหล่าน้ีจะไมเ่ กิดข้ึน หรือถา้ จะมีบา้ งกจ็ ะไม่เป็นสิ่งที่น่าวติ กเท่าไรนกั ในการควบคุม

ความสาคญั ของการตรวจนบั สนิ คา้ คงเหลอื สินคา้ คงเหลือน้นั มีวตั ถปุ ระสงค์ ดงั น้ี  ทาใหก้ ิจการลงทุนนอ้ ยที่สุดในการมีสินคา้ ไวด้ าเนินงาน  กิจการสามารถมีสินคา้ เสนอใหล้ ูกคา้ ไดเ้ หมาะสม  ทาใหเ้ สียค่าใชจ้ ่ายเกี่ยวกบั สินคา้ นอ้ ยท่ีสุด  ทาใหก้ ิจการมีเงินทุนหมุนเวยี นใชใ้ นสินคา้ ไดอ้ ยา่ งสม่าเสมอ

ความสาคญั ของการตรวจนบั สนิ คา้ คงเหลอื การตรวจสอบสินคา้ คงเหลือน้นั มีความสาคญั โดยเฉพาะการทดสอบยอดคงเหลือสินคา้ ปลายงวด ซ่ึงอาจตอ้ งใชเ้ วลานานท้งั การพิสูจนค์ วามมีอยจู่ ริง และการตีมูลคา่ ของสินคา้ ท้งั น้ี ปัจจยั ต่างๆ ท่ีมีผลทาใหก้ ารตรวจสอบมีความซบั ซอ้ น ไดแ้ ก่  สินคา้ คงเหลือถือเป็นรายการสาคญั ในงบดุล และถือเป็นรายการที่มีมลู คา่ มากท่ีสุดรายการหน่ึง ในเงิน ทุนหมุนเวยี นของกิจการ  กิจการอาจมีที่เกบ็ สินคา้ หลายแห่ง ทาใหก้ ารควบคุมและการตรวจนบั ทาไดย้ าก แมว้ า่ การมี สถานท่ีเก็บสินคา้ หลายแห่งมีประโยชน์ ในเชิงการผลิต และการตลาดเพราะทาใหส้ ินคา้ เขา้ ถึง ผบู้ ริโภค แตก่ ารเก็บสินคา้ หลายแห่งน้ีทาใหก้ ารตรวจสอบมีความยากลาบากยงิ่ ข้ึน

ความสาคญั ของการตรวจนบั สนิ คา้ คงเหลอื  ผตู้ รวจสอบบญั ชีมกั พบวา่ หากกิจการมีสินคา้ หลากหลายประเภท การตรวจสอบจะทาไดย้ ากข้ึน เช่น หากตอ้ งตรวจสอบเคร่ืองประดบั เคมีภณั ฑ์ และชิ้นส่วนอิเลก็ ทรอนิกส์ ผสู้ อบบญั ชีอาจ เผชิญกบั ปัญหาการสงั เกต การตรวจนบั และการวดั มลู ค่า  การวดั มูลคา่ สินคา้ หลายประเภทมีความยากลาบากเน่ืองจากสินคา้ อาจมีการลา้ สมยั และการปัน ส่วนตน้ ทุนการผลิตใหก้ บั สินคา้ น้นั มีความซบั ซอ้ น  วธิ ีวดั มลู คา่ ตน้ ทุนมีหลายวธิ ีซ่ึงหากกิจการเลือกท่ีจะวดั มูลค่าสินคา้ วธิ ีหน่ึงกบั บางประเภทสินคา้ และใชว้ ธิ ีอ่ืนสาหรับประเภทสินคา้ อ่ืน ก็สามารถกระทาไดต้ ามหลกั การบญั ชี แต่วธิ ีการท่ีใชต้ อ้ ง ใชอ้ ยา่ งสม่าเสมอ

ความสาคญั ของการตรวจนบั สนิ คา้ คงเหลอื หลกั การอีกอยา่ งหน่ึงที่ตอ้ งยอมรับร่วมกนั คือหลกั การเนน้ ความสะดวก รวดเร็วไม่เป็นภาระ และปฏิบตั ิได้ เช่น  สินคา้ ที่สะดวกในการนบั บรรจุในกระสอบ ถงั หีบห่อ ถุง เช่น ป๋ ุย ขา้ วสาร มีน้าหนกั เท่ากนั การนบั ยอ่ มคานวณเป็นน้าหนกั ไดโ้ ดยตรง สินคา้ บางชนิดเป็นกระสอบ หรือหน่วย อาจมี น้าหนกั ไม่เท่ากนั อาจใชน้ ้าหนกั ตอ่ กระสอบโดยประมาณการ  สินคา้ ท่ีไม่สะดวกในการนบั เช่น มนั เส้นกองในโกดงั ไมฟ้ ื น ในการคานวณน้าหนกั โดยสายตา เช่น ฟื น 1 คนั น้าหนกั 6 ตนั ยอ่ มคานวณได้  สินคา้ ที่พอนบั ไดแ้ ต่ไมส่ ะดวกนกั เช่น ยางแผน่ อาจต้งั เป็นกองซอ้ นกนั กองละ 500 แผน่ เป็ นตน้  สินคา้ ท่ีตอ้ งวดั เช่น น้ามนั เช้ือเพลิงที่สหกรณ์ขาย ใชไ้ มว้ ดั วดั ไดส้ ูงเท่าไร นามาเขา้ สูตร สาเร็จรูปที่จดั ทาไวแ้ ลว้ คานวณ

ความสาคญั ของการตรวจนบั สนิ คา้ คงเหลอื โดยสรุปแลว้ หากในทุกๆกิจการ ท้งั สหกรณ์หรือธุรกิจการคา้ ทว่ั ไป สามารถสร้างระบบการควบคุมที่ดีของการตรวจนบั สินคา้ คงเหลือแลว้ กจ็ ะ เป็นประโยชนต์ อ่ กิจการ ดงั น้ี  ทาใหก้ ารดาเนินธุรกิจเป็นไปอยา่ งมีประสิทธิภาพ และเป็นระเบียบ  ป้องกนั ความเสียหาย หรือร่ัวไหลของทรัพยส์ ินไดอ้ ยา่ งรัดกมุ  เป็นแนวทางในการปฏิบตั ิงานเป็นไปอยา่ งถกู ตอ้ ง รวดเร็ว ไม่สับสน สามารถ ตรวจสอบได้  ผบู้ ริหารของกิจการสามารถมีขอ้ มูลอา้ งอิงในการตดั สินใจได้  เป็นการป้องกนั ขอ้ ผิดพลาดในการปฏิบตั ิงานได้

9.5 แนวคดิ ของวงจรค่าจ้างแรงงาน 9.5.1 ลกั ษณะของวงจรค่าจ้างแรงงาน

9.5 แนวคดิ ของวงจรค่าจ้างแรงงาน 9.5.1 ลกั ษณะของวงจรค่าจ้างแรงงาน

9.5 แนวคดิ ของวงจรค่าจ้างแรงงาน 9.5.2 วัตถปุ ระสงค์ของการตรวจสอบค่าจ้างแรงงาน ตารางท่ี 9-4 หน้า 9-9

9.6 การควบคุมภายในวงจรค่าจ้างแรงงาน



9.7 การตรวจสอบวงจรค่าจ้างแรงงาน  9.7.1 การทดสอบการควบคุมของวงจรค่าจ้างแรงงาน ตาราง 9-5 หน้า 9-11



9.7 การตรวจสอบวงจรค่าจ้างแรงงาน 9.7.2 การตรวจสอบเนื้อหาสาระค่าจ้างแรงงาน (1) การกาหนดความเสี่ยงจากการตรวจสอบค่าจ้างแรงงาน โดยทวั่ ไปจะกระทา ณ หรือใกลว้ นั สิ้นงวดบญั ชี ยอด คงเหลือค่าจา้ งแรงงานประกอบดว้ ย หน้ีสินหรือค่าใชจ้ ่าย คา้ งจ่ายสาหรับเงินเดือน ค่าแรง ค่านายหนา้ ค่าโบนสั ผลประโยชนข์ องพนกั งาน ภาษีเงินได้ หกั ณ ท่ีจ่าย และ บญั ชีค่าใชจ้ ่ายที่เกี่ยวขอ้ ง

9.7 การตรวจสอบวงจรค่าจ้างแรงงาน  9.7.2 การตรวจสอบเนื้อหาสาระค่าจ้างแรงงาน (2) การออกแบบการตรวจสอบเนือ้ หาสาระค่าจ้างแรงงาน

9.7 การตรวจสอบวงจรค่าจ้างแรงงาน  9.7.2 การตรวจสอบเนื้อหาสาระค่าจ้างแรงงาน (2) การออกแบบการตรวจสอบเนือ้ หาสาระค่าจ้างแรงงาน

9.7 การตรวจสอบวงจรค่าจ้างแรงงาน  9.7.2 การตรวจสอบเนื้อหาสาระค่าจ้างแรงงาน (2) การออกแบบการตรวจสอบเนือ้ หาสาระค่าจ้างแรงงาน

9.7 การตรวจสอบวงจรค่าจ้างแรงงาน  9.7.2 การตรวจสอบเนื้อหาสาระค่าจ้างแรงงาน (2) การออกแบบการตรวจสอบเนือ้ หาสาระค่าจ้างแรงงาน

9.7 การตรวจสอบวงจรค่าจ้างแรงงาน  9.7.2 การตรวจสอบเนื้อหาสาระค่าจ้างแรงงาน (2) การออกแบบการตรวจสอบเนือ้ หาสาระค่าจ้างแรงงาน

9.7 การตรวจสอบวงจรค่าจ้างแรงงาน  9.7.2 การตรวจสอบเนื้อหาสาระค่าจ้างแรงงาน (2) การออกแบบการตรวจสอบเนือ้ หาสาระค่าจ้างแรงงาน

9.8 แนวคดิ ของวงจรการจดั หาเงิน 9.8.1 ลกั ษณะของวงจรการจัดหาเงิน

9.8 แนวคดิ ของวงจรการจดั หาเงิน 9.8.1 ลกั ษณะของวงจรการจัดหาเงิน

9.8 แนวคดิ ของวงจรการจดั หาเงิน 9.8.1 ลกั ษณะของวงจรการจัดหาเงิน

9.8 แนวคดิ ของวงจรการจัดหาเงนิ

9.8 แนวคดิ ของวงจรการจัดหาเงิน 9.8.2 วัตถปุ ระสงค์ของการตรวจสอบวงจรการจัดหาเงิน

9.9 การควบคมุ ภายในวงจรการจดั หาเงิน กิจกรรมต่างๆในวงจรการจัดหาเงินและการควบคุม ภายใน ประกอบด้วยกิจกรรมต่างๆ ดังนี้ (1) การออกหุ้นก้แู ละหุ้นทุน (2) การจ่ายชาระดอกเบยี้ สาหรับหุ้นก้แู ละเงินปันผล สาหรับหุ้นทุน (3) การไถ่ถอนและการซื้อคืนหุ้นก้แู ละหุ้นทุน (4) การบันทึกรายการข้อมลู ท่ีเกีย่ วข้องกบั การจัดหาเงิน

9.9 การควบคมุ ภายในวงจรการจัดหาเงิน