ไพธอน

การสร้างโปรเเกรมไพธอน

คํานํ า งานน้ี จดั ทาํ ข้ึนเพื่อศึกษาหาความรูเ้ กี่ยวกบั การสรา้ งโปรเเกรมไพธอน เป็นส่วน หน่ึ งของวชิ า หลกั การเขยี นโปรแกรม 20204-2004 ชนั้ ปวช1/1 สาขาคอมพิวเตอร์ ธุรกิจ เพ่ือให้นั กเรยี น นั กศึกษา ครู อาจารย์ หรอื ผตู้ ้องการหาความรูเ้ กี่ยวกับ เรอื่ งนี้ หากผดิ พลาดประการใด ขออภัยไว้ ณ ทน่ี ้ี ดว้ ย คณะผจู้ ดั ทํา

สารบัญ หน้ า ชื่อเรอ่ื ง 1-4 ส่ วนประกอบของโปรเเกรมไพธอน คําสงวนของภาษาไพธอน การตัง้ ชอ่ื ตัแปรในไพธอน การใชง้ านตวั แปรของไพธอน แนะนํ าหน้ าตา่ งการทาํ งานของ IDLE ความแตกต่างของ Shell windoe และ Edit Window Python IDLE กับโค้ดหลากสี มือใหม่หักเขยี นโปรเเกรมครงั้ แรก ความผดิ พลาดจากการเขียนโปรเเกรม การแสดงผลลพั ธท์ างจอภาพ การรบั อนิ พตุ ทางคียบ์ อรด์

โครงสร้างการเขียนโปรแกรมไพธอน 1 โดยปกติของภาษาโปรแกรมม่งิ ทวั่ ๆไป ทกุ ๆโปรแกรมจะมฟี ังชนั หลักทเ่ี รยี กวา่ Main function เสมอ ยกตัวอยา่ งในโปรแกรมภาษา C ต่อไปน้ี void doit ( int x ) { x = 5; } int main() { int z = 27; doit(z); fprintf('z is now %d\\n', z); return 0; }

2 จากตวั อย่างโปรแกรมภาษา C จะมีฟังชนั main เป็นฟังชนั ท่คี วบคุมการทางานของ คําสั่ง และ ฟังชนั ย่อยอื่นๆ ในโปรแกรมเสมอ แต่ส าหรบั ไพธอนไม่จ าเป็นต้องมีฟังชนั main กไ็ ด้ แต่ถ้าผเู้ ขียน โปรแกรมตอ้ งการใชง้ านฟังชนั main กส็ ามารถท าได้ แตไ่ พธอนมองว่าฟังชนั main เป็นเพียง ฟังชนั ทวั่ ๆ ไป ไมไ่ ด้มีความหมายเหมอื นอยา่ งในภาษาระดับสงู อ่นื ๆ เชน่ C/C++ หรอื Java เป็นตน้

โครงสรา้ งภาษาการเขยี นโปรแกรมไพธอน 3 ขอบเขต ตัวอยา่ งโปรแกรมไพธอน ความหมาย 1 #!/usr/bin/python คอมเมนต์ หรอื การประกาศตัวแปลภาษา 2 นํ าเขา้ ไลบาร่ี หรอื คลาสของไพธอนมาใช้ import sys, getopt งาน 3 def display(): ประกาศตัวแปร ฟังชนั print(\"Python programming\") และคําสั่งควบคุมต่างๆ รวมถึงฟังชนั main ดว้ ย def main(): print(\"I'm the Main function\") display() if __name__ == \"__main__\": main()

คําสงวนในภาษาไพธอน 4 ตัวแปร และ คําสงวน ในไพทอน Python ไม่จําเป็นตอ้ งประกาศตวั แปรก่อนใชง้ าน สามารถกาํ หนด ค่าข้ึนมา และเรยี กใชไ้ ด้เลย แต่การตัวชอื่ ตัวแปรของ ไพทอนตอ้ ง เป็นไปตามกฏดงั น้ี 1. ข้นึ ตน้ ดว้ ยตัวอกั ษรตงั้ แต่ 1 ตวั ข้ึนไป 2. ตวั แปรห้ามมชี อ่ งวา่ ง 3. ห้ามมสี ัญลกั ษณ์พิเศษเชน่ #,?,$,... (คนท่ีเขียน PHP มาอยา่ ลงไปใส่ $ เข้านะครบั ) 4. ตวั แปรตอ้ งไมซ่ ากับคําสงวน ดูคําสงวนได้ทา้ ยบทความนี้ 5. ตวั แปรใชต้ ัวพิมพ์เล็กพิมพ์ใหญ่ มึคี วามหมายต่างกัน (case-sensitive แบบเดยี วกับ PHP)

ชนิดข้อมูลของไพทอน ไพทอนมีชนิดข้อมลู พืนฐานอยู่ 5 ชนิดดงั น้ี 5 ● Numbers เกบ็ ข้อมลู ตวั เลข ● String เกบ็ ขอ้ มลู ตวั อักษร ● List เก็บข้อมูลไดม้ ากวา่ 1 ค่าใน 1 ตวั แปร หรอื ที่เรยี กว่า compound type ● Tuple อ่านว่า \"ทเู พิล\" เก็บขอ้ มูลไดม้ ากวา่ 1 ค่าใน 1 ตวั แปร ใชส้ ําหรบั เก็บ ลําดบั หรอื ท่เี รยี กว่า sequence type ● Dictionary เก็บขอ้ มลู ได้มากวา่ 1 ค่าใน 1 ตวั แปรเชน่ กนั หรอื ทเี่ รยี กวา่ table type เทยี บไดก้ ับตัวแปร array ใน php คําสงวน ในภาษาไพทอน and, as, assert, break, class, continue, def, del, elif, else, except, exec, finally, for, from, global, if, import, in, is, lambda, not, or, pass, print, raise, return, try, while, with, yield

6 การตงั้ ชื่อตวั แปรในภาษาไพธอน 1.ข้ึนต้นด้วยตวั อักษรภาษาอังกฤษ แล้วตามดว้ ยตวั อักษรหรอื ตัวเลขใดๆก็ได้ 2.ห้ามเว้นชอ่ งว่าง และห้ามใชส้ ัญลักษณ์พิเศษนอกเหนื อจาก underscore \"_\" เทา่ นั้ น 3.ตวั อักษรของชอื่ จะคํานึ งถึงความแตกตา่ งระหว่างอักษรตัวพิมพ์ใหญ่กับตัวพิมพ์เล็ก 4.การตงั้ ชอื่ มขี อ้ พึงระวงั วา่ จะตอ้ งไม้ซ่ ากบั คําสงวน (Reserved word, Keyword) 5.ควรจะตงั้ ชอื่ โดยให้ชอ่ื นั้นมสี ่ือความหมายให้เข้ากับข้อมลู สามารถอา่ นและเข้าใจได้ 6.ห้ามใชเ้ ครอ่ื งหมายตอ่ ไปน้ี ในการตงั้ ชอื่ ตวั แปร !,@, #, $, %, ^, &, *, (, ), -, =, \\, |, +, ~ 7.ตวั แปรท่ีมพี ิมพ์ใหญ่และตัวพิมพ์เล็กผสมกันจะมีความหมายตา่ งกัน กบั ตัวพิมพ์เลก็ เพียงอยา่ งเดยี ว

การใชง านตวั เเปรในไพธอ นในบทนี้ คุณจะไดเ้ รยี นรูเ้ กี่ยวกับตัวแปรและประข้อมลู ในภาษา Python เราจะพดู ถึงการประกาศตวั แปร และการนํ าตวั แปรไปใชง้ านในโปรแกรม และเราจะอธบิ ายถึงข้อมูลประเภทต่างๆ ท่เี ป็น Primitive datatype ในภาษา Python และรวมทงั้ ฟังกช์ นั สําหรบั การใชง้ านกับตวั แปร ตวั แปร ตวั แปร (variable) คือชอื่ หรอื เครอื่ งหมายทกี่ าํ หนดข้นึ สําหรบั ใชเ้ ก็บค่าในหน่ วยความจาํ ตวั แปรจะมีชอื่ (identifier) สําหรบั ใชใ้ นการอ้างถึงขอ้ มูลของมนั ในการเขยี นโปรแกรม ค่าของตัวแปรสามารถทจี่ ะ กําหนดไดใ้ น run-time หรอื เปลย่ี นแปลงอย่ตู ลอดเวลาในขณะทโ่ี ปรแกรมทํางาน (executing) ในการเขยี นโปรแกรมคอมพิวเตอรน์ ั้น ตวั แปรจะแตกตา่ งจากตวั แปรในทางคณิตศาสตร์ ค่าของตัวแปร นั้นไมจ่ ําเป็นตอ้ งประกอบไปดว้ ยสูตรหรอื สมการที่สมบูรณ์เหมอื นกับในคณิตศาสตร์ ในคอมพิวเตอร์ ตัวแปรนั้นอาจจะมีการทํางานซาๆ เชน่ การกาํ หนดค่าในที่หน่ึ ง และนํ าไปใชอ้ ีกท่หี น่ึ งในโปรแกรม และ นอกจากนี้ ยงั สามารถกําหนดค่าใหม่ให้กับตวั แปรได้ตลอดเวลา ตอ่ ไปเป็นตัวอยา่ งของการประกาศ ตัวแปรในภาษา Python

a=3 b = 4.92 c = \"marcuscode.com\" c = 10.5 ในตัวอย่าง เราไดท้ าํ การประกาศ 3 ตัวแปร ในการประกาศตัวแปรในภาษา Python คุณไมจ่ ําเป็นต้องระบุประเภทของตวั แปรในตอนที่ประกาศเหมอื นใน ภาษา C ในตัวแปร a มีค่าเป็น 3 และเป็นประเภทเป็น Integer ตวั แปร b มคี ่า เป็น 4.92 และเป็นประเภทเป็น Float และตวั แปร c มคี ่าเป็น \"marcuscode.com\" และเป็นประเภท String ภายหลงั เราได้เปล่ียนค่าของตวั แปร c เป็น 10.5 ตัวแปร กลายเป็นประเภท Float

a, b = 1, 2 x = y = z = 10 print(\"a = \" , a) print(\"b = \" , b) print(\"x = \" , x) print(\"y = \" , y) print(\"z = \" , z) ในภาษา Python นั้นสนั บสนนุ การกําหนดค่าให้กบั ตัวแปรหลายค่าในคําสั่งเดียว ในตัวอย่าง เป็นการกําหนดค่า 1 และ 2 กับตัวแปร a และ b ตามลาํ ดับ และในคําสั่งต่อมาเป็นการกําหนดค่า 10 ให้กับตัวแปร x y และ z ซง่ึ ทาํ ให้การเขยี นโปรแกรมสะดวกและรวดเรว็ มากข้นึ

a= 1 b= 2 x = 10 y = 10 z = 10 น่ี เป็นผลลัพธก์ ารทํางานของโปรแกรม ตอ่ ไปจะเป็นการพูดถึงประเภทข้อมลู ชนิ ดตา่ งๆ ทีภ่ าษา Python สนั บสนนุ ซง่ึ จะมอี ยสู่ ามประเภทใหญๆ่ คือ ข้อมลู แบบตวั เลข นั้นจะแบง่ ยอ่ ยออกเป็น Integer และ Float ข้อมูลประเภท String และข้อมูลแบบลําดบั เชน่ List และ Tuple ประเภทขอ้ มลู ทงั้ หมดนี้ เป็น Built-in type ในภาษา Python

8 ตวั อยา งการใชง านตวั แปรในไพธอน a=3 b = 4.92 c = \"marcuscode.com\" c = 10.5 ในตวั อย่าง ได้ทําการประกาศ 3 ตวั แปร ในการประกาศตัวแปรในภาษา Python ไมจ่ าํ เป็นตอ้ ง ระบปุ ระเภทของตวั แปรในตอนทีป่ ระกาศเหมอื นในภาษา C ในตัวแปร a มคี ่าเป็น 3 และเป็น ประเภทเป็น Integer ตวั แปร b มีค่าเป็น 4.92 และเป็นประเภทเป็น Float และตัวแปร c มีค่าเป็น \"marcuscode.com\" และเป็นประเภท String ภายหลังเราไดเ้ ปล่ยี นค่าของตวั แปร c เป็น 10.5 ตัวแปรกลายเป็นประเภท Float

แนะนําหน้าตา่ งการทํางานของ IDLE 9 เวบ็ เพจน้ี ต้องการชว่ ยผใู้ ชไ้ พธอนมือใหม่ท่ยี ังจับทางไม่ค่อยถกู คําถามหน่ึ งท่ี อาจจะเกดิ ข้นึ คือ เอาละ่ ติดตงั้ ไพธอนเรยี บรอ้ ยแลว้ ต่อไปละ่ ? และมันคงดีถา้ จะมเี อกสารแนะนํ าแบบเห็นภาพเพื่อลดความกัลวลในการเรม่ิ ตน้ และนั่ นคือวัตถุประสงค์ของเว็บเพจนี้ แนวทางก็คือเราจะไดใ้ ชง้ านเลก็ ๆ น้ อยๆ ดว้ ย IDLE: the Integrated Development Environment ซง่ึ ไดร้ บั การออกแบบมาเพ่ือให้ งา่ ยต่อการศึกษาภาษาไพธอน ในตัวอย่างน้ี ผเู้ ขยี นจะไดส้ รา้ งข้อผดิ พลาดบางอย่าง เพื่อแสดงให้เห็นส่ิงท่จี ะเกดิ ข้ึนเมือ่ ทกุ อยา่ งไม่เป็นไปอย่างทค่ี วรจะเป็น อยา่ งไรก็ดีเอกสารน้ี เป็นเอกสารแบบออนไลน์ หากคุณมคี ําแนะนํ าใดๆ หรอื คุณ ต้องการแกไ้ ขหรอื ปรบั ปรุงเอกสาร ก็ขอให้ส่งอเี มลถ์ งึ ผเู้ ขียนไดท้ ่ี [email protected] แตอ่ ย่าลมื วา่ แหล่งขอ้ มลู สําหรบั ไพธอนทด่ี ีมากๆ คือ จดหมายTutor mailing list จากกลมุ่ คนท่ชี อบโชวส์ ่ิงทน่ี ่ าสนใจในไพธอนให้แก่ กนั และกัน เราเรยี นรูด้ ้วยกันดังนั้ นขอให้สมัครเข้ามารว่ มกลมุ่ กับเรา

10 เอาล่ะ เมื่อเราได้ตดิ ตงั้ ไพธอนเรยี บรอ้ ยแล้ว (ถา้ ยงั ให้เปิดเว็บhttp://python.org และ ดาวโหลดตัวแปลไพธอนตัวล่าสุด ในขณะทแ่ี ปลเอกสารน้ี คือ Python 2.3) ส่ิงแรกคือ การเรยี กไพธอนข้นึ มา เราสามารถทําไดโ้ ดยเรยี ก IDLE ซง่ึ ควรจะอยใู่ นStart Menu ใน กล่มุ โปรแกรมไพธอนท่เี พ่ิงสรา้ งข้นึ มาใหม่

11 เราจะเห็นหน้ าตา่ งอนั ใหมข่ ้นึ มา:

น่ี คือหน้ าตา่ งหลักของ IDLE และส่ิงท่ี 12 เราเห็นในตอนน้ี คือหน้ าต่างของ \"ตวั แปล\"(Interpreter) บนตัวแปลน้ี เรา สามารถป้อนคําสั่งต่างๆ ลงไปให้กับไพธอ นได้โดยตรง และเมื่อเราทําการป้อนคําสั่ง ลงไปไพธอนจะประมวลและแสดงผลลัพธ์ ทไ่ี ดใ้ ห้เราโดยทนั ที เราจะใชห้ น้ าตา่ งตวั แปลน้ี อย่างสมาเสมอเม่ือเราทําการศึกษา ภาษาไพธอน ข้อดขี องมนั คือมนั ส่งผลกลบั มาให้เราโดยทนั ที นอกจากนี้ เรายัง สามารถใชม้ ันเป็นเครอ่ื งคิดเลขที่มี ประสิทธภิ าพสงู มากๆ อนั หน่ึ ง ตอนน้ี เราลองมาใชม้ นั กันดู เอาแบบ ดงั้ เดมิ เราจะให้ไพธอนแสดงประโยคอมตะ \"Hello World\" เครอ่ื งหมาย'>>>' เป็นจุดเรม่ิ สําหรบั เรานั่ นคือไพธอนพรอ้ มทจ่ี ะรบั คําสั่งใหม่ เราจะ เห็นว่าเม่ือเราป้อนคําสั่งไพธอนจะแสดงผลลพั ธอ์ อกมาทนั ที

คิดวา่ คงงา่ ยพอควร เราจะลองคําสั่งอ่นื ๆ อกี สักสองสามอนั ถ้าเราดภู าพขา้ งล่างน้ี : 13 เราจะเห็นผลของการสั่งบางคําสั่ง ในตอน น้ี อย่าเพ่ิงไปกังวลกบั หลกั การเขยี นโปรแกรม ส่ิงทส่ี ําคัญทต่ี อ้ งการให้รูค้ ือเราสามารถทาํ การ ทดลองดว้ ยการพิมพ์คําสั่งเข้าไป และถา้ มันไม่ ทํางานแสดงวา่ ทําอะไรบางอย่างผดิ ก็ลองทาํ ใหม่อีกครงั้ ถ้าคุณทํามาถงึ จุดน้ี แล้วแสดงว่าคุณรูว้ ธิ กี ารท่ีจะ เลน่ กับไพธอนได้พอสมควร ให้คุณเปิดเอกสาร ตวิ จากหน้ า Python For Beginners แล้วลงมอื ศึกษากับตวั แปลน้ี ดู

14 เอาละ่ เราไดเ้ ลน่ มาพอสมควร ทนี ้ี เราอาจจะสงสัยว่ามนั แจ๋วนะแตถ่ ้าเราปิดโปรแกรมและเรยี กมนั ข้นึ มา ใหม่จะทาํ อยา่ งไรให้เครอ่ื งคอมจําส่ิงท่เี ราพิมพ์ไปแล้วไดล้ ่ะ? วธิ กี ารนั่ นค่อนขา้ งจะไมต่ รงไปตรงมา นั่ นคือเราไมส่ ามารถเซฟส่ิงท่อี ย่บู นหน้ าต่างตัวแปลได้ เนื่ องจาก มนั มีทงั้ คําสั่งของเราและส่ิงตอบกลบั มาจากระบบ ส่ิงทเ่ี ราควรทําคือสรา้ งไฟล์ท่มี แี ค่เพียงคําสั่งของเรา เทา่ นั้ นและเราสามารถเซฟไฟลน์ ี้ เป็นเป็นเอกสารได้ เมื่อเราตอ้ งการใชอ้ กี ครงั้ เราสามารถเปิดไฟล์นั้ น และให้ไพธอนประมวลผลมัน เพื่อประหยัดเวลาในการพิมพ์ใหม่ทงั้ หมดอีกครงั้ เราลองมาดูกนั กอ่ นอืน่ เราจะเรม่ิ กันด้วยสภาพท่ไี ม่มอี ะไรโดยการเปิดหน้ าต่างใหม่

และเราจะได้ผลดังน้ี 15 จะเห็นวา่ ในหน้ าต่างใหม่จะไม่มอี ะไรเลย นั่ นคือไฟล์นั้ นมีไว้สําหรบั คําสั่งของเราเทา่ นั้ น ไพธอนจะไม่แทรกผลตอบกลับใดๆ ท่เี กิดข้ึนเมอ่ื เราเรยี กโปรแกรมให้ทํางานนอกจากเรา สั่งให้มนั ทํา เราจะเรยี กหน้ าต่างน้ี วา่ หน้ าตา่ ง \"โปรแกรม\" เพ่ือแยกออกจากหน้ าต่างตวั แปล

ส่ิงท่เี ราตอ้ งการคือทําการเซฟคําสั่งท่เี ราไดล้ องไปในหน้ าต่างตวั แปล เราพิมพ์ (หรอื กอ็ ปป้ ีและวาง) 16 คําสั่งดงั กล่าวลงในหน้ าต่างโปรแกรม

ทนี ้ี เราจะทาํ การเซฟไฟล์ดงั กลา่ ว คําสั่งเซฟจะอย่ใู นเมนู File : 17

ทนี ้ี เราจะทาํ การเซฟไฟลด์ ังกล่าว คําสั่งเซฟจะอย่ใู นเมนู File : 18 เราจะเห็นว่ามีตวั เลือกบนเมนสู ําหรบั \"Run script\" และนั่ นคือส่ิงท่ี เราต้องการ เราตอ้ งการเห็นไพธอนเรยี กใชโ้ ปรแกรมและแสดงผล ในหน้ าต่างตวั แปล อย่างไรก็ดี ส่ิงทต่ี อ้ งสังเกตคือผเู้ ขียนไดเ้ ขียนอะไรบางอย่างผดิ ไปใน โปรแกรม เพราะไม่ไดท้ าํ การกอ็ ปป้ ีมา จะเกดิ อะไรข้นึ กับโปรแกรม ?

19 อา้ ว ! น่ี เป็นตวั อย่างหน่ึ งของส่ิงท่ไี พธอนเรยี กว่า \"syntax error\" ไพธอนมองเห็นส่ิงทเ่ี ราพิมพ์ผิด และเตือนเราให้ดูโปรแกรมของเราอกี ครงั้ ผสู้ รา้ ง ไพธอนคิดวา่ การให้ระบบชค้ี วามผดิ พลาดทเี่ กดิ ข้ึน ดีกว่าการพยายามเดาวา่ ผเู้ ขียนโปรแกรมหมายถงึ อะไร มีกฏอย่จู ํานวนหน่ึ งทไ่ี พธอนใชใ้ นการตดั สิน ว่าอะไรถกู ต้องและอะไรดนู ่ าสงสัย เชน่ เดยี วกบั เมือ่ เราพดู ถึงภาษาท่เี ราใชพ้ ดู เราจะเข้าใจกฏเหลา่ นี้ หรอื กลา่ วไดว้ า่ นั่ นคือไวยากรณ์ของภาษานั่ นเอง โดยปรกตไิ พธอนจะสามารถบอกเราไดถ้ งึ ปัญหาท่ี เกิด และอย่างในกรณีน้ี มันบอกเราว่าเราลมื ใส่ อะไรบางอย่างไปท่ที า้ ยประโยคน้ี และในกรณีเรา จําเป็นต้องใส่เครอื่ งหมายคําพดู นั่ นเอง

20 สมมตวิ ่าเราได้แกป้ ัญหาการพิมพ์ ผดิ เรยี บรอ้ ยแลว้ เราจะลองเรยี ก ใชโ้ ปรแกรมอีกครงั้ อกี แล้ว แตไ่ ม่ได้มอี ะไรซบั ซอ้ น แค่ IDE ต้องการให้เราเซฟโปร แกรมก่อนทจ่ี ะทาํ การเรยี กใช้ และเป็นเรอื่ งของตวั IDLE เอง (หมายเหตุ: ปัจจุบัน IDLE จะ เตือน พรอ้ มกับป่มุ OK หรอื Cancel เพ่ือเซฟแล้วทาํ งานต่อ หรอื ยกเลกิ การเรยี กใชง้ าน เราจะลองเรยี กใชง้ านอีกครงั้ หวังวา่ มันควรจะทํางานไดป้ รกติ ในครงั้ น้ี

เมอ่ื เราได้ใชไ้ พธอนไปเรอ่ื ยๆ เราจะพบว่าเราจะมกี ารสลบั ไปมาระหวา่ งหน้ าตา่ งตัวแปลกบั หน้ าตา่ ง โปรแกรม เน่ื องจากเราสามารถใชต้ ัวแปลเป็นเหมือนห้องทดลองขนาดเลก็ และทดลองโปรแกรม เลก็ ๆ ก่อน เมอ่ื ได้ส่ิงทีพ่ ึงพอใจแลว้ (หรอื เมือ่ เหน่ื อยแล้ว) เราจงึ ทาํ การเซฟส่ิงท่ีเราเรยี นรูล้ ง ในไฟล์ แน่ นอนวา่ เราคิดวา่ เราสามารถทจ่ี ะโหลดเอาไฟลข์ ้นึ มาอีกครงั้ มันคงเป็นเรอื่ งไรส้ าระถา้ เซ ฟได้แตโ่ หลดข้นึ มาอกี ไม่ได้ เราจะมาดูกัน และคงจบสําหรบั วนั น้ี ผเู้ ขียนจะทําการปิด IDLE ทกุ อนั และเรม่ิ จากสภาพเรม่ิ ข้นึ เราจะเป็นคําสั่ง Open ในเมนู File :

และถ้าทกุ อยา่ งเป็นไปดว้ ยดเี ราจะเห็นหน้ าตา่ งโปรแกรมเปิดข้นึ มา:

ความเเตกต่างของ Shell Window และ Edit Window เบ้อื งต้นเกี่ยวกับ PowerShell ● Windows PowerShell เรม่ิ พัฒนาและเปิดใช้ Version 1.0 ตัง้ แต่ พฤศจกิ ายน 2006 ปัจจุบนั ณ วันท่ีบทความน้ี เขียนคือปี 2014 เป็น Version 4.0 ทม่ี าพรอ้ มกับ Windows 8.1 และ Windows Server 2012r2 ● Windows PowerShell คือ Command Shell รูปแบบใหม่จาก Microsoft ท่รี วม Scripting Language และ .NET Framework มาให้ดว้ ยในตวั ● Windows PowerShell มคี วามสามารถเข้าถึง COM และ WMI บนระบบปฏิบตั ิการ Windows ไดโ้ ดยตรง และมี การรวมทาํ ให้ผู้ดแู ลระบบสามารถใชค้ ําสั่งที่ Advance ได้มากกวา่ DOS CMD ในรูปแบบเดิม ● รูปแบบคําสั่งสําเรจ็ รูปทมี่ ากับ PowerShell นั้ นเรยี กว่า cmdlets (อา่ นออกเสียงว่า Command-Lets) ● Windows PowerShell Version 2.0 มกี ารเรม่ิ ใชง้ านจรงิ จงั โดยที่แถมมากับ Windows 7 และ Windows Server 2008

Server 2008 R2 ส่วนระบบปฏิบัตกิ ารท่ี Version ตากวา่ น้ีสามารถใช้ได้โดยแยก Download ตา่ งหาก ซ่ึงรองรับ Windows รุ่นตาสดุ ดงั น้ี ● Windows XP with Service Pack 3 ● Windows Server 2003 with Service Pack 2 ● Windows Vista with Service Pack 1 Windows PowerShell สามารถ Execute ได้ดว้ ย 4 วิธีดังน้ี 1. ใชบ้ น cmdlets ที่อยบู่ น interface ของ PowerShell เอง 2. ใชเ้ ป็น Script โดยทาํ การ Save File เป็น .PS1 3. ใชจ้ าก Functions 4. ใชจ้ าก Executable Program

ประโยชน์ (ในมมุ ของผมนะครบั ) ● สามารถใชง้ านผา่ น remote ไดด้ กี ว่า DOS รวมถงึ สามารถเรยี กคําสั่งจาก dos มาทํางานได้เชน่ เคย ● เป็น Full Scripting language ทด่ี ีกว่า DOS และงา่ ยกวา่ vbscript ● คนทถ่ี นั ด Unix Based อย่แู ล้วพอมาใช้ Shell แบบน้ี จะ get เรว็ กว่า Windows Administrator ที่เคยใชแ้ ต่ GUI ลองเรม่ิ ใชง้ านกนั ดกี ว่าครบั การตดิ ตัง้ PowerShell Windows PowerShell 3.0 มาพรอ้ มกบั Windows 8 Client และ Windows Server 2012 ส่วน Windows PowerShell 4.0 มาพรอ้ มกับ Windows 8.1 Client และ Windows Server 2012R2 หากคุณใช้ PowerShell ท่ี Version ตากว่าน้ี สามารถแยก Download Version ใหมม่ าติดตงั้ ได้ครบั (จาํ เป็นต้องมี .NET Framework ดว้ ยนะครบั )

Python IDLE กบั โคด หลากสี การตดิ ตัง้ Python 3 รุน่ ลา่ สดุ 1. เขาเวบ็ ไซต https://www.python.org/downloads/ 2. คลกิ ทเี่ มนู Download Python 3.7.4เพอ่ื ไปหนาเว็บสาํ หรบั ดาวนโหลดตง้ั ติดตง้ั โปแกรม Python

3. เมอ่ื ดาวน์ โหลดเสรจ็ แล้ว จะได้ไฟลส์ ําหรบั ติดตงั้ โปแกรมนามสกลุ .exe จากนั้ นให้ดบั เบลิ คลกิ ไฟล์ python-3.7.4 4. จะปรากฏหน้ าต่าง Security Waning ให้คลกิ ปุ่ม Run

5. โดยในขนั้ ตอนนี้ จะให้เลอื กระหว่างติดตงั้ ตามคําแนะนํ า (Default) หรอื ผใู้ ชจ้ ะเลอื กตําแหน่ งติดตงั้ Pyhon ด้วยตัวเอง ในทนี่ ้ี คลกิ เลือก Install Now

6. โปรแกรมจะเรม่ิ ตดิ ตงั้ ให้รอจนกวา่ การตดิ ตงั้ จะเสรจ็ ส้ิน

7. เม่อื โปรแกรมถกู ติดตงั้ เสรจ็ เรยี บรอ้ ยแลว้ ให้คลกิ ป่มุ Close

การทดสอบหลังจากตดิ ตง้ั Python หลงั จากติดตงั้ โปแกรม Python เสรจ็ เรยี บรอ้ ยแล้ว ต่อไปจะเป็นการทดสอบโปแกรมว่าเปิดใชง้ านได้ หรอื ไม่ ให้คลกิ ที่ป่มุ Windows เลือก IDLE (Python 3.7 64 Bit)

ทดสอบการใชง้ าน ด้วยการเรม่ิ ตน้ เขยี นโปแกรมงา่ ยๆ กับ Python IDLE ดว้ ยคําสั่ง print(“Hello World”) แล้วทดสอบการทํางานของโปแกรมด้วยการกดปุ่ม Enter ผลลพั ธท์ ไ่ี ด้ ตามรูป

หลงั จากติดตงั้ เสรจ็ แล้ว ก็ต้องใชเ้ ครอ่ื งมือชว่ ยเขยี นโปแกรม Python หรอื เรยี ก วา่ IDE มหี ลายโปแกรม แตเ่ ราเลอื กโปกรมที่ไดร้ บั ความนิ ยม 4 โปแกรม เครอ่ื งมอื ท่ใี ช้เขียนโปแกรม Python 1. วิธตี ดิ ตัง้ โปแกรม Mu 2. วิธตี ิดตัง้ โปแกรม PyCharm Editor 3. วิธตี ิดตัง้ โปแกรม Jupyter 4. วธิ ตี ิดตัง้ โปแกรม Visual Studio Code

มือใหมห ัดใชง าน Python IDLE เพื่อทจ่ี ะได้ทาํ ความคุ้นเคยกับ Python ในเบ้อื งตน้ เพราะภาษาไพทอน เป็นภาษาที่เป็นภาษาสครปิ ต์ (Script Language) โดยที่เราจะเรม่ิ ลองใชต้ วั IDE เพื่อเป็นเครอื่ งคิดเลข และทดลองใชง้ านสําหรบั String ในเบื้องต้น 1. ขนั้ ตอนแรก ให้เปิดโปรแกรม IDLE (Python GUI) ข้ึนมา

2. หลังจากนั้น ลองพิมพ์ค่าคํานวณข้นึ มา เชน่ 2*2 โปรแกรมจะคืนค่าผลลัพธม์ าให้ ตามตวั อยา่ ง

3. ทดลองกําหนดค่าไวใ้ นตวั แปรแลว้ ลองนํ ามาคํานวณ เชน่ เก็บตัวแปรไว้ใน Width กบั Height จากนั้ น ลองเอาค่าทงั้ 2 มาคูณกัน โปรแกรมก็จะคืนค่าผลลพั ธม์ าให้ ตามตวั อยา่ ง 4. หลงั จากท่ีทดลองใช้ Python กับ ตัวเลขดูแลว้ ตอนน้ี มาทดลองใชก้ บั String ดูบา้ ง

มอื ใหมห ัดเขียนโปรแกรมคร้ัง เเรก เร่มิ ตน้ ก้าวแรก นี่ คืออกี คําถามทพี่ บบอ่ ยวา่ เรม่ิ ตน้ อย่างไรดี ผมสรุปในแบบของผมท่ผี มใชแ้ นะนํ าบอ่ ยๆ หลงั จากเลือกภาษาได้แล้ว ส่ิงท่ีตอ้ งศึกษาเป็นอย่างแรกคือการเรยี นรู้ syntax ของภาษานั้ นๆ เพราะ แต่ละภาษาจะมีรูปแบบการเขียนเฉพาะตัว ซง่ึ เราตอ้ งเขยี นให้ถูกหลกั ภาษานั้นๆ มีคําถามบ่อยๆ ว่าเรม่ิ จาก Framework เลยดมี ยั้ ผมตอบแบบฟันธงเลยวา่ ตอนเรม่ิ ต้นอย่าเลยเชยี ว เพราะส่ิงท่ีจะทําให้เราไปตอ่ ไดอ้ ย่างยนื ยาวคือพ้ืนฐานของภาษา ไม่ใช่ Framework (เน่ื องจาก Framework มนั เกิดใหมอ่ ย่เู รอื่ ย และท่ีมอี ยกู่ ็ดบั ไป) ส่ิงท่ตี อ้ งเรยี นรูจ้ รงิ ๆในตอนเรม่ิ ตน้ คือ รูปแบบวิธกี ารเขยี นของแตล่ ะภาษา การใชค้ ําสั่งพื้นฐานตา่ งๆ เชน่ if case for while หรอื ฟังก์ชนั่ พ้ืนฐาน เชน่ echo print กฏเกณฑก์ ารสรา้ งโปรแกรมเพ่ือให้ได้ โปรแกรมอยา่ งงา่ ย (Hello World )

ก้าวท่สี อง จะเป็นโปรแกรมเมอร์ ต้องสรา้ งโปรแกรมได้ โปรแกรมจะเล็กหรอื ใหญไ่ ม่สําคัญ สําคัญท่โี ปรแกรมนั้ น ตอ้ งทํางานได้ แก้ปัญหาได้ และ มีคนใช้ (ขาดข้อหน่ึ งข้อใด มนั กค็ ือไฟล์ขยะ) ตอนเรม่ิ ต้น เรามกั จะไม่รูว้ า่ จะตอ้ งเขียนโปรแกรมอะไรดี คําแนะนํ าจากผมคือ 1. สรา้ งโปรแกรมเพ่ือแก้ปัญหาให้ตวั เอง โดยมองวา่ เรามีปัญหาอะไนในชวี ิตบ้าง แล้วเลือกสรา้ งโปแก รมเพื่อแก้ปัญหานั้ นๆ เชน่ 30 แลว้ ยงั ไม่มเี มยี สรา้ งแอปหาคู่มันซะเลย ถ้าสดุ ทา้ ยเราได้คู่จาก โปรแกรมที่เราสรา้ ง นั่ นหมายความวา่ เราเขยี นโปรแกรมไดแ้ ลว้ การสรา้ งโปรแกรมเพ่ือแกป้ ัญหา ให้ตัวเอง เราจะมตี ัวเองเป็นคนตรวจสอบวา่ โปรแกรมทีเ่ ราสรา้ ง สามารถใชง้ านได้จรงิ หรอื ไม่ มขี ้อ ผดิ พลาดหรอื ไม่ หรอื จะปรบั ปรุงยังไงได้

2.จากทผ่ี มบอกไปขา้ งต้นว่าความสําเรจ็ ของโปรแกรมมนั วดั จากการทม่ี คี นใช้ ดังนั้ นสําหรบั มอื ใหม่ (ผมก็ ใชว้ ิธนี ้ี มาตงั้ แต่ตอนเรม่ิ ต้น) ผมแนะนํ าให้เขียนโปรแกรมแจกมนั ซะเลย เพราะมนั ให้ประโยชน์ หลายขอ้ ● แน่ นอนวา่ ถ้ามีคนนํ าโปรแกรมของเราไปใชจ้ รงิ กจ็ ะหมายความว่าเราสามารถเขยี นโปรแกรม (เพ่ือให้คนอนื่ ใช)้ ได้ ข้อน้ี สําคัญทส่ี ดุ เพราะการเขยี นโปรแกรมคือการแก้ปัญหาของคน(อนื่ ) หรอื คนท่จี า้ งเราเขยี นนั่นแหละครบั โปรแกรมตอนเรม่ิ ต้นยงั ไม่สมบูรณ์หรอกครบั ฟีดแบค็ จากผใู้ ชจ้ ะเป็นผลประโยชน์ อยา่ งหน่ึ งให้เรารูว้ า่ ผู้ ใชต้ อ้ งการอะไร และเราควรทําอยา่ งไร (หรอื เขียนอยา่ งไร) เพ่ือปรบั ปรุงโปรแกรมของเราให้เป็นท่ีถูกใจ ผใู้ ช้ การปรบั ปรุงคือการฝึกสกลิ อีกขนั้ ในการเขียนโปรแกรม เพราะมันอาจเป็นส่ิงทเี่ ราไมเ่ คยรูม้ ากอ่ น หรอื ไม่ก็อาจเป็นประสบการณ์ทต่ี กๆหลน่ ๆของเรากไ็ ด้ ● มคี นรูจ้ ักเราเพ่ิมข้นึ ย่งิ มีคนใชโ้ ปแกรมของเรามากเทา่ ไร มีการบอกต่อมากเทา่ ไร เราก็จะมคี นรูจ้ กั มากข้ึน ส่งผลให้มโี อกาศได้งานมากข้นึ

กา้ วท่สี าม ทกั ษะทค่ี วรมีและการพัฒนา 1. ทกั ษะท่จี ะขาดไม่ไดข้ องการโปรแกรมเมอรค์ ือ อลั กอรทิ มึ การไมเ่ ขา้ ใจส่ิงน้ี จะทําให้เราเขยี นโปรแกรมไดอ้ ย่างจํากัด หรอื เขียนได้ยากข้นึ ยกตวั อยา่ งเชน่ ถา้ เราเก่งคณิตศาตร์ เรากส็ ามารถเขยี นโปรแกรมจําพวก Photoshop ได้ แตถ่ า้ เราไมเ่ กง่ ส่ิงท่ี เราทาํ ไดอ้ าจเป็นแค่โปรแกรม Paint (การประมวลผลรูปภาพอาศัยการคํานวณทางคณิตศาตรใ์ นการทาํ งาน) แต่ทกั ษะเหล่าน้ี สามารถฝึกฝนได้ ย่งิ ถ้าเรามปี ระสบกรณ์มากข้ึนเทา่ ไร ทกั ษะดา้ นน้ี กจ็ ะพอกพนู มากข้นึ เป็นลําดับ 2. ทกั ษะท่สี ําคัญอกี อย่างของโปแกรมเมอรค์ ือ ตรรกะ เพราะการเขียนโปรแกรมมไี ด้แค่ 2 อย่างเทา่ นั้นคือ จรงิ หรอื เทจ็ และ ตรรกะของคอมพิวเตอร์ คงท่ี ทกุ กรณี (ไมเ่ หมอื นคนท่ี ตรรกะ แปรผนั ตามปัจจัยภายนอก) ดงั นั้นการเขียนโปแกรมจงึ จําเป็น ตอ้ งมตี รรกะทช่ี ดั เจน เพราะการใช้ ตรรกะผดิ อาจทําให้ผลลัพทผ์ ดิ ได้ 3. ทกั ษะสุดทา้ ย คือ ทกั ษะดา้ นภาษาองั กฤษ เน่ื องจากคนออกแบบโปรแกรมส่วนใหญ่ใชภ้ าษาอังกฤษ การใชภ้ าษาองั กฤษได้คือ ส่ิงสําคัญท่จี ะทาํ ให้เราได้รบั ข้อมูลเพ่ิมเติมจากชมุ ชนท่แี ขง็ แกรง่ กวา่ เชน่ Stack overflow ซง่ึ เบ้อื งต้นทกั ษะทางภาษาทส่ี ําคัญ คือ อ่านออก คําแนะนํ าสําหรบั ผมคือ หมนั่ อ่านครบั แล้วแปลไปทลี ะตวั ซง่ึ วิธที ง่ี า่ ยกว่าก็ใชก้ ารแปลของ Google เขา้ ชว่ ย ถึง ภาษาท่ไี ด้มนั จะแปลกๆสักหน่ อย แตก่ ็พออา่ นรูเ้ รอื่ ง ซง่ึ ถ้าเราฝึกฝนบ่อยๆ อีกหน่ อยกจ็ ะอ่านได้เอง

ความผดิ พลาดจากการเขียนโปรเเกรม ข้อผดิ พลาดในการเขยี นโปรแกรมเราเรยี กวา่ Bugs โดยทัว่ ไปความผิดพลาดสามรถแบ่งได้เป็น 3 ชนิ ดใหญ่ๆ คือ 1. Syntax Error - เป็นความผิดพลาดที่สามารถตรวจพบในขณะ compile - เป็นความผดิ พลาดทางไวยากรณ์ภาษา จากการเขียนคําสั่งไม่สมบรู ณ์ มกี ารตกหลน่ หรอื ผดิ พลาด ซง่ึ compiler ตรวจพบและจะแสดงข่าวสารวา่ ผิดพลาดเกดิ ท่ีบรรทดั ไหน ผดิ เกี่ยวกับอะไร 2. Run-Time-Error - เป็นความผดิ พลาดที่เกดิ ข้ึนขณะในปฏิบัตกิ าร (Run) เชน่ การหารค่าด้วย 0 โดยโปรแกรมจะหยดุ การประมวล ผลทนั ที 3. Logic Error - เป็นความผิดพลาดของผลลพั ธ์ ซง่ึ มีผลมาจากอลั กอรทิ มึ ในการแกป้ ัญหาโปรแกรม เชน่ เขยี นพิจน์ ทาง คณิตศาสตรไ์ มถ่ ูกต้อง มกี ารใชเ้ งอ่ื นไขในการทํางานผดิ พลาด มกี ารวน Loop ไม่มจี ดุ ส้ินสดุ เป็นต้น

การแสดงผลลพั ธท างจอภาพ การแสดงผลออกทางหน้ าจอ การทาํ งานพื้นฐานทส่ี ดุ หรอื เรยี กไดว้ ่าเป็นส่วนหน่ึ งในการทาํ งานของทกุ โปรแกรมคือ การแสดงผล ขอ้ มูล ออกทางจอภาพ โดยในภาษา C นั้น การแสดงผลข้อมลู ออกทางจอสามารถทาํ ได้ดงั น้ี คําสั่ง printf คําสั่ง printf ถือได้วา่ เป็นคําสั่งพ้ืนฐานที่สุดในการแสดงผลขอ้ มลู ทกุ ชนิ ดออกทางหน้ าจอไมว่ า่ จะเป็น จํานวนเตม็ int ทศนิ ยม float ข้อความ string หรอื อักขระ นอกจากน้ี คําสั่งยงั มีความยืดหยนุ่ สูง โดยเรา สามารถ กาํ หนดหรอื จัดรูปแบบการแสดงผลให้มีระเบียบหรอื เหมาะสมตามความตอ้ งการไดอ้ กี ด้วย

การรับอินพตุ ทางคีย์บอร์ด 44 นอกจากการแสดงผลแลว้ นั้น การติดตอ่ กบั ผใู้ ชใ้ นอีกรูปแบบหน่ึ งคือการรบั ค่า โดยทวั่ ไปแลว้ มักจะ เป็นการรบั ค่าทางคีย์บอรด์ ในภาษา Python เราใชฟ้ ังก์ชนั input() สําหรบั การรบั ค่า String จากทาง คียบ์ อรด์ มาดตู ัวอย่างการรบั ค่าจากผใู้ ชใ้ นภาษา Python name = input(\"Enter your name: \") print(\"Hello \" + name) ในตัวอยา่ ง เป็นสําหรบั การรบั ค่าชอ่ื จากคีย์บอรด์ และแสดงข้อความทกั ทายชอ่ื ดังกลา่ ว ฟังก์ชนั input() เราไดส้ ่งอารก์ วิ เมนตเ์ ข้าไปในฟังกช์ นั เพ่ือเป็นขอ้ ความบอกวิธกี ารใส่ค่ากับผใู้ ช้ ฟังกช์ นั จะส่งค่า กลบั เป็น String ทผี่ ใู้ ชก้ รอกเขา้ มาและจบการรบั ค่าดว้ ยการข้ึนบรรทดั ใหม่ โดยท่ี \\n จะถกู ตดั ออกไป Enter your name: Mateo Hello Mateo น่ี เป็นผลลพั ธก์ ารทํางานของโปรแกรม โดยเราไดก้ รอกชอื่ \"Mateo\" และโปรแกรมแสดงขอ้ ความทกั ทาย ทางหน้ าจอ

43 นอกจากน้ี เรายังสามารถใช้ keyword อารก์ วิ เมนตส์ ําหรบั กําหนดการแสดงผลเพ่ือแบ่งแตล่ ะอารก์ วิ เมนต์ และการแสดงผลในตอนทา้ ยของฟังก์ชนั น่ี เป็นตวั อย่างการใชง้ าน print(\"Mercury\", \"Venus\", \"Earth\", sep=', ') print(\"One\", end=' ') print(\"Two\", end=' ') print(\"Three\", end=' ') ในตวั อย่าง เป็นการใชง้ าน keyword อารก์ ิวเมนตใ์ นการจดั รูปแบบการแสดงผล โดยอารก์ วิ เมนต์ sep เป็นตวั แบ่งการแสดงในแตล่ ะอารก์ ิวเมนต์ และ end เป็นตวั แบ่งการแสดงผลในแต่ละบรรทดั โดย ปกติฟังก์ชนั print() จะข้นึ บรรทดั ใหมท่ กุ ครงั้ เราสามารถใชอ้ ารก์ วิ เมนตน์ ้ี เพ่ือเปลยี่ นเป็นอย่างอนื่ ได้ Mercury, Venus, Earth One Two Three น่ี เป็นผลลัพธก์ ารทํางานของโปรแกรม