แบบรายงานการดำเนินคุณธรรม2ดาว

1 แบบรายงานการดาเนินกจิ กรรมโครงการโรงเรียนคณุ ธรรม สพฐ. โรงเรยี นบา้ นนาหลเู่ หลา่ ตอง ประจาปกี ารศกึ ษา 2564 ข้อมูลดา้ นบรบิ ทเบื้องตน้ สภาพแวดล้อม บรรยากาศของโรงเรยี น และสภาพชุมชนใกลเ้ คยี ง สภาพแวดล้อม โรงเรียนบ้านนาหลู่เหล่าตอง มีสภาพแวดล้อม ภูมิทัศน์ร่มรื่น เหมาะสมเป็น สถานที่เรียนมากขึ้นบริเวณโรงเรียนมีความสะอาดอาคารเรียนและสถานที่ต่างๆ มีความเป็นระเบียบ เรยี บร้อยสวยงาม สภาพแวดล้อมที่เหมาะสมและเอื้อต่อการปลูกฝังและปลุกจิตสานึกด้านคุณธรรม เช่น การพัฒนาในส่วนของอาคารสถานที่สิ่งแวดล้อมภายในโรงเรียนให้เป็นแหล่งการเรียนเชิงคุณธรรมเพื่อ ปลกู ฝงั ใหน้ ักเรียนเกิดจิตสานึกทด่ี ี มีการพัฒนาสภาพแวดล้อมของโรงเรียนให้เหมาะสมกับการเป็นแหล่ง เรยี นรูจ้ งึ มอบงบประมาณในการพัฒนาโรงเรียน เปน็ ตน้ บรรยากาศของโรงเรียน โรงเรียนบ้านนาหลู่เหล่าตอง มีบรรยากาศที่ดีส่งผลทาให้นักเรียนและ บุคลากรในโรงเรียนเกดิ ความรู้สกึ พอใจภมู ิใจ อบอุ่นใจ สบายใจ ร้สู ึกในความเป็นเปน็ เจ้าของและอยากมา โรงเรียน ผู้บริหาร ครู และนักเรียนมีสัมพันธภาพที่ดีต่อกัน มีบรรยากาศของการร่วมมือกันและมีการ เรียนรรู้ ว่ มกันทาให้ ทุกคนทางานรว่ มกนั อย่างเต็มท่ีและมคี วามสุข ภาพชุมชนใกล้เคียง โรงเรียนบ้านนาหลู่เหล่าตอง ได้รับความร่วมมือร่วมใจจากจากชุมชนเป็น อย่างมาก ในการพัฒนากระบวนการมีส่วนร่วมจากทุกภาคส่วนในการส่งเสริมและพัฒนาคุณธรรม จริยธรรมนักเรียน ลดพฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์ในโรงเรียน ส่งเสริมการสร้างพฤติกรรมที่พึงประสงค์ เพิ่มขึ้น โดยมีขั้นตอนการพัฒนาโดยเริ่มต้นจากการเชิญคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน คณะครู ผู้ปกครองนักเรียน ผู้นาชุมชน ผู้นาศาสนาและผู้ทรงคุณวุฒิในชุมชน ให้มาร่วมกันประชุมเชิง ปฏิบัติการ เพื่อศึกษาวิเคราะห์แนวคิด การดาเนินกิจกรรมโรงเรียนคุณธรรมตามพระราชดารัสของ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เพื่อร่วมกันสังเคราะห์เป็นแนวทางในการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม เชิญ ผปู้ กครองเปน็ แนวทางในการพฒั นาโรงเรยี นคุณธรรม นักเรียนประชุมปฐมนิเทศในช่วงต้นของการศึกษา ต่างๆ เพื่อมอบนโยบายของการดาเนินกิจกรรมโรงเรียนคุณธรรมในแต่ละปกการศึกษา อีกทั้งขอความ ร่วมมือจากผปู้ กครองนักเรยี นในการชว่ ยกากับดแู ลและตดิ ตามการปฏบิ ัติงานโครงการโรง เรียนคณุ ธรรม แบบรายงานการดาเนนิ กจิ กรรมโครงการโรงเรียนคณุ ธรรม สพฐ. โรงเรียนบา้ นนาหลเู่ หลา่ ตอง 1 สพป. ยโสธร เขต 1

2 สถานการณ์เส่ียง/ปัญหาดา้ นคณุ ธรรมของโรงเรียน โรงเรยี นบา้ นนาหลเู่ หลา่ ตอง เปน็ โรงเรียน ทอ่ี ยู่ในชมุ ชนครอบครวั เกษตรกรมฐี านะคอ่ นข้างยากจน โดยจะเป็นกลุ่มเด็กที่อยู่กับตายาย เพราะพ่อกับ แม่ต้องเดินทางไปทางานต่างจังหวัด ซึ่งสถานการณ์เสี่ยง/ปัญหาด้านคุณธรรมของโรงเรียนส่วนใหญ่มา จากเด็กกลมุ่ น้ี เพราะได้รับการดูแลไม่เต็มที่ ส่วนมากจะอยู่กับพี่หรือเพื่อนเป็นหลัก ทาให้เกิดการเรียนรู้ พฤติกรรมทไี่ มพ่ งึ ประสงค์ การดาเนนิ งานโรงเรยี นคณุ ธรรม สพฐ. 1. โรงเรียนจัดทาแผนปฏิบัติการประจาปี/โครงการ/กิจกรรมด้านคุณธรรมที่เป็นระบบ ต่อเน่อื ง โรงเรียนบ้านนาหลู่เหล่าตอง ได้ดาเนินการจัดทาโครงการโรงเรีียนคุณธรรม สพฐ. ไว้ใน แผนปฏิบัติการประจาปก/โครงการ/กิจกรรมด้านคุณธรรมที่เป็นระบบต่อเนื่องโดยเริ่มจัดทาโครงการ โรงเรยี นคุณธรรม สพฐ. คร้งั แรกเม่ือปก 2564 2. โรงเรียนดาเนินการค้นหาปัญหา สาเหตุ กาหนดพฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวกและคุณธรรมใน การแก้ปญั หา กาหนดกจิ กรรมอยา่ งสรา้ งสรรค์ ผบู้ ริหาร ครู บคุ ลากรและนกั เรียนปฏิบัติตามคุณธรรม ลักษณ์ของโรงเรียน หรอื กรอบแนวคิดโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. โรงเรยี นบา้ นนาหลู่เหลา่ ตอง ได้ดาเนินการค้นหาปัญหา สาเหตุ กาหนดพฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวกและ คณุ ธรรมใน การแก้ปัญหา กาหนดกจิ กรรมอย่างสร้างสรรค์ ผบู้ ริหาร ครู บุคลากรและนักเรียนปฏิบัติตาม คุณลักษณ์และนักเรียนปฏิบัติตามคุณธรรม อัตลักษณ์ของโรงเรียนหรือกรอบแนวคิดโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. โดยมีกระบวนการดาเนนิ กิจกรรม ดังน้ี 1. ผบู้ รหิ าร ครูและบคุ ลากร โดยการระดมความคิดเห็นประชุมครูเพื่อร่วมกันค้นหาปัญหา สาเหตุ กาหนดพฤตกิ รรมบ่งชเ้ี ชิงบวกและคุณธรรมในการแก้ปญั หากาหนดกิจกรรมอย่างสร้างสรรค์ ผู้บริหาร ครู บคุ ลากร และนกั เรยี น 2. นกั เรยี น โดยการให้นักเรียนระดมความคิดเห็นตามแต่ละชั้นเรียน โดยมีครูที่ปรึกษาเป็นพี่เลี้ยง ในการดาเนนิ กิจกรรม เพื่อร่วมกนั คน้ หาปัญหาสาเหตุ กาหนดพฤตกิ รรมบ่งชี้เชิงบวกและ คุณธรรมในการ แกป้ ัญหากาหนดกจิ กรรมอย่างสร้างสรรค์ ผูบ้ รหิ าร ครู บุคลากร และนกั เรยี น 3. ผู้ปกครอง โดยการให้คณะกรรมการสถานศึกษาและตัวแทนผู้ปกครองของแต่ละชั้น เรียน มารว่ มประชุมและระดมความคดิ เหน็ ในโรงเรยี นและตามแต่ละชัน้ เรียน โดยมีครูที่ปรึกษาเป็นพี่เลี้ยง การ ดาเนินกิจกรรม เพื่อร่วมกันค้นหาปัญหา สาเหตุ กาหนดพฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวกและคุณธรรมในการ แกป้ ญั หา กาหนดกจิ กรรมอย่างสรา้ งสรรค์ ผบู้ ริหาร ครู บคุ ลากร และนักเรียน แบบรายงานการดาเนินกิจกรรมโครงการโรงเรยี นคณุ ธรรม สพฐ. โรงเรยี นบา้ นนาหลู่เหลา่ ตอง 2 สพป. ยโสธร เขต 1

3 3. โรงเรียนมีการจัดคา่ ยยุวชนคนคุณธรรม โรงเรียนบ้านนาหลู่เหล่าตอง ได้คาเนินการจัดค่ายยุวชนคนคุณธรรม โดยได้จัดขึ้นเมื่อ วันที่ 12 กุมภาพันธ์ 2564 เพื่อเป็นการทบทวนกระบวนการจัดทาโครงงานคุณธรรม และแนวทางการดาเนิน กิจกรรมโครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ใหแ้ กค่ รแู ละนักเรยี น 4. โรงเรียนจดั กิจกรรมคนื คณุ ธรรมสู่ห้องเรียน โรงเรียนบ้านนาหลู่เหล่าตอง ได้ดาเนินจัดกิจกรรมคืนคุณธรรมสู่ห้องเรียนทุกห้องเรียน โดย กระบวนการ จัดทาโครงงานคุณธรรมในทุกห้องเรียน ตั้งแต่ระดับชั้นอนุบาล 2 ถึงชั้นมัธยมศึกษาปกที่ 3 โดยเรม่ิ ดาเนินการนับตั้งแตก่ ารจัดกจิ กรรมค่ายยวุ ชนคนคณุ ธรรม เป็นตน้ มา ตัวอยา่ งโครงงานคณุ ธรรม ประจาปีการศกึ ษา 2564 ผรู้ ับผิดชอบโครงงาน ระดบั ปฐมวยั ชน้ั อนบุ าล ๒-3 ที่ ชอื่ โครงงานคุณธรรม ผูร้ ับผดิ ชอบโครงงาน 1 มดน้อยจา๋ …อยา่ เดนิ แตกแถว ป. ๑ – 2 ป. ๓ – ๔ ระดบั ชน้ั ประถมศึกษา ป. ๕ – ๕ ม๑ - ม.๓ ที่ ชอื่ โครงงานคณุ ธรรม 1 หนนู อ้ ย…นกั ออม 2 น้อมนา คาสอนพ่อ 3 หอ้ งเรยี นสะอาด บรรยากาศนา่ อยู่ 4 นกั เรียนดมี ีจิตอาสา 5. นกั เรียนประพฤตปิ ฏบิ ัติตามคุณธรรมอัตลักษณ์หรอื กรอบแนวคดิ โรงเรียนคณุ ธรรม สพฐ. นักเรียนโรงเรียนบ้านนาหลู่เหล่าตอง มีการประพฤติปฏิบัติตามคุณธรรมอัตลักษณ์ที่ร่วมกัน กาหนดทั้ง 5 ได้แก่ ด้านความรับผิดชอบ ความมีวินัย ความพอเพียง ความซื่อสัตย์สุจริต และจิตอาสา ดงั น้ี คณุ ธรรมอตั ลักษณ์ของโรงเรียน พฤตกิ รรมนักเรียนที่ประพฤตปิ ฏิบัติ ความรบั ผิดชอบ นักเรยี นลงทาความสะอาดเขตรบั ผิดชอบ หอ้ งเรียน ห้องน้าใฝเ่ รียนใฝร่ ู้ ความมีวินัย นักเรยี นแต่งตัวถูกต้องตามระเบยี บท่ีทางโรงเรยี นกาหนด เดินชดิ ขวา ความพอเพียง นกั เรยี นประหยดั น้า ประหยัดไฟ มีการอดออม แบบรายงานการดาเนนิ กิจกรรมโครงการโรงเรียนคณุ ธรรม สพฐ. โรงเรียนบ้านนาหลูเ่ หลา่ ตอง 3 สพป. ยโสธร เขต 1

4 ความซ่ือสตั ย์สจุ ริต พดู ความจริง ไมล่ อกการบา้ น/ไม่ลอกข้อสอบ ไม่หยิบของผู้อน่ื มาเป็นของตน จติ อาสา นกั เรียนชว่ ยเหลือคณุ ครูและเพ่ือนๆ โดยไมห่ วังส่งิ ตอบแทน 6. ครูมีแผนการจัดการเรียนรู้ที่บูรณาการคุณธรรมอัตลักษณ์แนวคิดโรงเรียนหรือตามกรอบ คุณธรรม สพฐ.โดยผ่านโครงงานคุณธรรมและกจิ กรรมอ่ืน ๆ คุณครโู รงเรียนบ้านนาหลู่เหล่าตอง มีแผนการจัดการเรียนรู้ที่บูรณาการคุณธรรมอัตลักษณ์ ของ โรงเรยี น โดยผ่านโครงงานคุณธรรมและกจิ กรรมอื่น โดยคุณครูทุกท่านจะเป็นที่ปรึกษาโครงงานคุณธรรม และกิจกรรมต่างๆ ที่นักเรียนเป็นผู้ดาเนินกิจกรรมหรือโครงการ เช่น กิจกรรมลดเวลาเรียนเพิ่มเวลารู้ เป็นต้น 7. มีผลงานโครงงานคุณธรรม ระดบั ห้องเรยี น โรงเรียนบ้านเหล่าตอง ได้ดาเนินการจัดทาโครงงานคุณธรรม ในระดับห้องเรียนทุกห้อง โดย แบ่งเปน็ ระดบั ตา่ ง ๆ ดงั น้ี - ระดับปฐมวัย เป็นการฝึกปฏิบัติโครงงานคุณธรรมโดยครูพานักเรียนลงมือปฏิบัติ เน้นการ ปฏิบัติบ่อยๆ จนเกิดเป็นทักษะ เพื่อนาไปใช้ในการปฏิบัติในชีวิตประจาวัน โดยยึดทฤษฎีการเรียนรู้ พฤติกรรมจริยธรรมตามแนวคิดของแบนดูรา ที่ว่า พฤติกรรมส่วนใหญ่ของคนในสังคมเกิดจากการเรียนรู้ โดยการสังเกตจากตัวแบบ ทั้งตัวแบบในชีวิตจริง หรือตัวแบบที่เป็นสัญลักษณ์ ทั้งนี้ตัวแบบทาห น้าที่ทั้ง สรา้ งหรือพัฒนาพฤตกิ รรมจริยธรรมและจะทาหน้าทใี่ นการระงับพฤตกิ รรมที่ไม่พึงประสงค์ เด็กปฐมวัยจึง เรียนรู้เรียนรู้พฤติกรรมจริยธรรมจากตัวแบบผู้ใหญ่ และสังคมจึงเป็นตัวแบบที่เด็กดูสังเกตและลอกแบบ การฝึกให้นักเรียนทากิจกรรมโครงงานคุณธรรมตามแนวคิดนี้คือ การสร้างและเลือกตัวแบบที่ดีให้เด็กได้ สังเกต สาหรับกระบวนการในการพัฒนาการเรยี นรู้พฤติกรรมจริยธรรมตามแนวคิด 4 ข้ันตอน คอื ขั้นตอนที่ 1 กระบวนการตั้งใจ เป็นการที่เด็กได้เห็นตัวแบบที่น่าสนใจ ดังนั้นตัวแบบจึง ต้องแสดงพฤติกรรมจริยธรรมที่ชัดเจน ไม่ซับซ้อน โดยการที่ครูปฏิบัติเป็นตัวอย่างในการดาเนินกิจกรรม โครงงานคุณธรรมแล้วให้เด็กได้ฝึกปฏิบัติตามบ่อยๆ และเมื่อเด็กสนใจแสดงพฤติกรรมที่ดีจะต้องมีการ เสรมิ แรง เพอ่ื ใหเ้ ด็กเกดิ พฤตกิ รรมซา้ ขน้ั ตอนท่ี 2 กระบวนการเก็บจา เมื่อเด็กสังเกตเห็นตัวแบบแสดงพฤติกรรมที่ดี ได้รับ การ ยกย่องชมเชย และได้เห็นตัวแบบแสดงพฤติกรรมบ่อยๆ เด็กเกิดความสนใจต้องการแสดงพฤติกรรม เช่นเดียวกับตวั แบบ เด็กจะหาวิธีเก็บและจดจาขอ้ มูลพฤติกรรมทีส่ ัมพนั ธ์กบั สถานการณแ์ สดง ขั้นตอนที่ 3 กระบวนการกระทา เมื่อเด็กจดจาข้อมูลได้และเก็บไว้ในความคิด เมื่อเผชิญ สถานการณใ์ นชีวิตประจาวัน เด็กจะนาข้อมูลมาแสดงเป็นพฤติกรรมที่ใกล้เคียงกับพฤติกรรมของตัวแบบ เพอื่ ใหไ้ ด้ผลเหมือนตัวแบบ แบบรายงานการดาเนินกิจกรรมโครงการโรงเรียนคณุ ธรรม สพฐ. โรงเรียนบ้านนาหลเู่ หลา่ ตอง 4 สพป. ยโสธร เขต 1

5 ขั้นตอนที่ 4 กระบวนการจูงใจ เมื่อเด็กสังเกตตัวแบบและจดจาข้อมูลไว้ และเมื่อเผชิญ สถานการณ์ ถ้าหากมกี ารจงู ใจและเด็กคาดว่าจะได้รับการเสริมแรง เด็กจะแสดงพฤติกรรมออกมา ดังนั้น หากเด็กแสดงพฤตกิ รรมดี จงึ ควรไดร้ บั ผลในลกั ษณะการเสริมแรงเหมือนตัวแบบได้รับ การจูงใจจึงเป็นสิ่ง สนับสนนุ ให้เดก็ แสดงพฤตกิ รรมจรยิ ธรรมไปในพฤติกรรมที่เหมาะสม ดงั นนั้ การที่ครูพาเด็กปฏิบัติโครงงานคุณธรรมบ่อยๆ นั้น จนกระทั่งเด็กได้ฝึกและปฏิบัติตามครู บ่อยๆ จนเกิดเป็นทักษะและเป็นนิสัย เป็นพฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวกตามที่ผู้ใหญ่และสังคมต้องการ ครูเป็น แบบใหก้ บั เด็ก กาหนดใหเ้ ดก็ ประพฤตปิ ฏบิ ตั ิและสร้างกฎเกณฑ์ของการประพฤติ เนอ่ื งจากเด็กปฐมวัย ยัง ไมส่ ามารถตัดสนิ ความถูกผดิ อยา่ งมีเหตุผลด้วยตนเอง แต่จะประพฤติปฏบิ ัติตามความเห็นของผใู้ หญ่ - ระดบั ปฐมวยั มโี ครงงานคณุ ธรรมหอ้ งเรยี น ๑ โครงงาน ได้แก่โครงงานคุณธรรม เรื่อง มดน้อย จา๋ …อยา่ เดินแตกแถว - ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๑-๓ เป็นการฝึกปฏิบัติโครงงานคุณธรรมที่สืบเนื่องมาจาก ชั้น ปฐมวัย โดยมีครูเป็นที่ปรึกษาโครงงานคุณธรรม พร้อมทั้งครูพานักเรียนลงมือปฏิบัติ เน้นการฝึกปฏิบัติ บ่อยๆ จนเกิดเป็นนิสัย เกิดพฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวกตามที่ต้องการ เพื่อนาไปใช้ในการปฏิบัติใน ชีวิตประจาวนั ซงึ่ ในระดับนี้นักเรียนชั้นประถมศึกษาปกที่ 3 บางกลุ่มสามารถทาโครงงานคุณธรรมได้ด้วย ตนเองแลว้ โดยนักเรียนสามารถค้นพบปัญหาทีเ่ กดิ กับนกั เรียนได้เอง ค้นพบสาเหตุของปัญหาและ วิธีการ แกไ้ ขปัญหาไดด้ ้วยตนเอง มคี รปู ระจาช้นั เป็นท่ีปรึกษาโครงงานคณุ ธรรม คอยดูแลและช่วย ขับเคลื่อนการ ทาโครงงานคุณธรรมของนกั เรียนในระดบั ชั้นของตนเอง ในการทา โครงงานคุณธรรม ของระดับนี้ จะเน้น ทก่ี ารมองปญั หารว่ มกัน ระหวา่ งครูประจาชั้นและนกั เรียน เมอื่ มองเห็นปญั หาตรงกนั ที่ต้องการแก้ไขแล้ว ครูจะเป็นคนพานกั เรียนทาโครงงานคุณธรรม แตน่ ักเรียนจะเป็นคนดาเนินการ แก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้น โดย ในกระบวนการนี้จะมีครูเป็นตัวอย่างในการปฏิบัติ เมื่อนักเรียนพบเห็นสิ่งที่ เป็นตัวอย่างแล้วก็สามารถ ดาเนินกิจกรรมได้ด้วยตนเอง มีการทางานเป็นทีม แบ่งสัดส่วนความรับผิด ชอบของแต่ละบุคคลชัดเจน ทาให้นักเรยี นมคี วามรับผดิ ชอบในการ ปฏบิ ตั งิ านตามหนา้ ที่และความรับ ผิดชอบของตนเอง หากพบเจอ ปญั หากป็ รึกษาครูประจาชนั้ เพือ่ ช่วยกนั แกไ้ ขปัญหาให้หมดส้นิ ไป มีโครงงานคุณธรรมห้องเรียนละ ๑ โครงงาน ได้แก่ โครงงานคุณธรรม เรื่อง ออมวันละนิด จิตแจ่มใส, รองเท้าเข้าแถว, หนูน้อย ใส่ใจการออม - ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔–๖ ในระดับชั้นนี้ นักเรียนจะเป็นคนจัดทาโครงงานคุณธรรม ด้วยตนเอง ดาเนินกจิ กรรมด้วยตวั นกั เรียนเอง นักเรียนจะมกี ารรวมกลุ่มของสมาชกิ ในห้องเรียน ที่มีความ สนใจจะแก้ไขปัญหาปัญหาที่เกิดขึ้นในห้องเรียนหรือโรงเรียนเหมือนกัน ค้นหาปัญหา ที่เกิดขึ้นวิเคราะห์ แบบรายงานการดาเนนิ กิจกรรมโครงการโรงเรยี นคณุ ธรรม สพฐ. โรงเรยี นบา้ นนาหลูเ่ หล่าตอง 5 สพป. ยโสธร เขต 1

6 สาเหตวุ ่าปัญหาน้นั เกดิ ขนึ้ เพราะเหตุใด พร้อมทั้งคิดหาวิธีการแก้ไขปัญหานั้นๆ ให้หมดสิ้นไป โดยปลูกฝัง ให้สมาชิกในกลุ่มหรือผู้ร่วมดาเนินกิจกรรมโครงงานคุณธรรม ให้เกิดความตระหนัก พร้อมใจกันแก้ไข ปัญหาที่เกิดขึ้น โดยมีครูประจาชั้นเป็นที่ปรึกษาโครงงานคุณธรรม และคอยดูแล กากับการดาเนิน กิจกรรมโครงงานคุณธรรมอย่างต่อเนื่องและใกล้ชิด อีกทั้งครูที่ ปรึกษาลงปฏิบัติโครงงานคุณธรรมช่วย นักเรียนเป็นบางครั้งคราว หากพบว่านักเรียนเริ่มไม่ดาเนิน กิจกรรมแล้ว ซึ่งการให้นักเรียนปฏิบัติด้วย ตนเองน้ี เม่ือทาบ่อยๆ ลงมือปฏิบัติจนชนิ ก็จะเกดิ เป็นนิสัย เกิดพฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวกตามที่ต้องการ เพื่อ นาไปใชใ้ นการปฏิบตั ใิ นชวี ิตประจาวัน ในการทาโครงงานคุณธรรมของระดับน้ี จะเนน้ ที่การมองปัญหาร่วมกันระหว่างเพื่อนสมาชิกร่วม ชั้นเรียน เมื่อมองเห็นปัญหาตรงกันที่ต้องการแก้ไขแล้ว กลุ่มกันจัดทาโครงงานคุณธรรม โดยมีครูประจา ชั้น เป็นที่ปรึกษาโครงงานคุณธรรม นักเรียนสมาชิกในกลุ่มต่างๆ จะเป็นคนดาเนิน การแก้ไขปัญหาที่ เกิดขึ้น นักเรียนสามารถดาเนินกิจกรรมได้ด้วยตนเอง มีการทางานเป็นทีม แบ่งสัดส่วนความรับผิดชอบ ของแต่ละบุคคลชัดเจน ทาให้ นักเรียนมีความรับผิดชอบในการปฏิบัติงานตามหน้าที่และความรับ ผิด ชอบของตนเอง หากพบเจอปัญหาก็ปรึกษาครูประจาชั้นเพื่อช่วยกันแก้ปัญหาให้หมดสิ้นไป มีโครงงาน คุณธรรมห้องเรียนละ 1 โครงงาน แบ่งตามกลุ่ม โดยนักเรียนทุกคนในกลุ่มร่วมกันคิด ร่วมกันทา และ ร่วมกันนาเสนอโครงงานคุณธรรม เช่น หนูจ๋า อยากแตกแถว, โรงเรียนสะอาด บรรยากาศร่มรื่น, หอ้ งเรยี นสะอาด ปราศจากขยะ 8. โรงเรียนสะอาด บรรยากาศร่มรื่น สวยงาม ปลอดภัย มีสถานที่ในการปลูกฝังปฏิบัติด้าน คุณธรรม เมื่อทุกฝ่ายเข้ามามีส่วนร่วมในการดาเนินกิจกรรมโครงงานคุณธรรม ทั้งผู้บริหาร ครู นักเรียน ผู้ปกครอง ส่งผลให้พฤติกรรมอันไม่พึงประสงค์ลดลง และพฤติกรรมที่พึงประสงค์เพิ่มขึ้น โดยในปกนี้ โรงเรียนบ้านผักบุ้ง ไดม้ ุ่งเน้นไปในเรื่องของความสะอาดของบริเวณโรงเรียน เป็นหลัก ดังนั้นเมื่อนักเรียน ร่วมกันคิดค้นหาปัญหา และหาสาเหตุแล้ว ยังได้ร่วมกันคิดหาวิธีการแก้ไข ปัญหาและลงมือปฏิบัติเพื่อ แก้ปัญหาใหญ่ของโรงเรียน จนกระทั่งค่อยๆ ปรากฏผลสาเร็จตามที่ต้องการส่งผลให้โรงเรียนสะอาด บรรยากาศร่มรื่น สวยงาม ปลอดภัย อีกทั้งยังมีสถานที่ที่โล่ง กว้าง อากาศถ่ายเทดี เหมาะสมที่จะใช้ใน การปลูกฝังปฏิบัติด้านคุณธรรมให้แก่นักเรียนได้ใช้ในการฝึกปฏิบัติอีกด้วย ได้แก่ ลานกิจกรรมของ โรงเรียน แบบรายงานการดาเนนิ กจิ กรรมโครงการโรงเรยี นคณุ ธรรม สพฐ. โรงเรยี นบา้ นนาหลู่เหล่าตอง 6 สพป. ยโสธร เขต 1

7 9. นักเรียนมีพฤติกรรมที่พึงประสงค์ตามคุณธรรมหรือตามกรอบแนวคิดโรงเรียนอัตลักษณ์ หรือตามกรอบแนวคิดของโรงเรยี นคณุ ธรรม สพฐ. ไม่นอ้ ยกวา่ รอ้ ยละ 60 ของนักเรียนทั้งหมด (ของปี ที่ขอรับการตรวจสอบ) จากการดาเนินกิจกรรมโครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. มา เมื่อทุกฝ่ายเข้ามามีส่วนร่วมในการ ดาเนินกิจกรรมโครงงานคุณธรรม ทั้งผู้บริหาร ครู นักเรียน และผู้ปกครอง ส่งผลให้พฤติกรรมอันไม่พึง ประสงค์ลดลง และพฤติกรรมที่พึงประสงค์เพิ่มขึ้นโดยใช้การประเมินจากการ สอบถามผู้ปกครอง คุณครู และนักเรียน พบว่า นักเรียนมากกว่าร้อยละ ๗๕ มีพฤติกรรมที่พึงประสงค์ตาม คุณธรรมอัตลักษณ์ของ โรงเรยี นทั้ง ๕ ดา้ น และคาดว่าเมอ่ื ส้นิ สดุ ปกการศึกษา นักเรียนไม่น้อยกว่าร้อยละ ๙๐ จะต้องมีพฤติกรรม ที่พงึ ประสงคต์ ามคณุ ธรรมอตั ลกั ษณ์ของโรงเรยี นท้ัง ๕ ดา้ น แบบรายงานการดาเนินกิจกรรมโครงการโรงเรยี นคณุ ธรรม สพฐ. โรงเรยี นบ้านนาหล่เู หล่าตอง 7 สพป. ยโสธร เขต 1

8 การกาหนดเปา้ หมายการพัฒนาโรงเรยี นคณุ ธรรม สพฐ. (ตารางคณุ ธรรมอตั ลกั ษณ์) คณุ ธรรมเป้าหมาย พฤติกรรมบ่งชี้เชงิ บวก (จีานวนตามกล่มุ ) ความรับผดิ ชอบ ผบู้ ริหาร ครู นักเรียน ความมีวนิ ัย ความพอเพียง 1. ตรงตอ่ เวลา ๑. เอาใจใส่การสอน ๑. ตง้ั ใจเรียน ความซื่อสตั ย์สจุ รติ ๒. ส่งงานตามกาหนดเวลา จิตอาสา 3. ทาความสะอาดบรเิ วณ ทีไ่ ด้รบั มอบหมาย 1. ตรงตอ่ เวลา 1. ตรงต่อเวลา 1. ตรงต่อเวลา 2. เดินชดิ ขวา 2. เดนิ ชิดขวา 2. เดนิ ชิดขวา 3. แต่งการตามระเบยี บ/ 3. แต่งการตามระเบียบ/ 3. แตง่ การตามระเบยี บ/ ของตกลงของหนว่ ยงาน ของตกลงของหนว่ ยงาน ของตกลงของหน่วยงาน 1. รับประทานอาหารหมด 1. รับประทานอาหารหมด 1. รับประทานอาหารหมด จาน จาน จาน 2. ใช้ส่ิงของอย่างคุ้มคา่ 2. ใชส้ ง่ิ ของอย่างคุ้มค่า 2. ใช้ส่งิ ของอย่างคุ้มคา่ 3. ใชน้ า้ และไฟฟ้าอยา่ ง 3. ใชน้ า้ และไฟฟ้าอย่าง 3. ใชน้ ้าและไฟฟา้ อย่าง ประหยัดและคุ้มคา่ ประหยัดและคุ้มค่า ประหยดั และคุม้ ค่า 1. พูดความจริง 1. พดู ความจรงิ 1. พดู ความจริง 2. ไมน่ าทรัพย์สินของราช – 2. ไมน่ าทรัพยส์ นิ ของราช – 2. ไมน่ าทรัพย์สนิ ของราช – การไปใช้เพื่อประโยชน์ การไปใช้เพื่อประโยชน์ การไปใช้เพ่ือประโยชน์ ส่วนตน ส่วนตน ส่วนตน 3. ตอ้ งไม่ให้ต้องไมร่ ับสนิ 3. ตอ้ งไม่ใหต้ ้องไมร่ ับสิน 3. ตอ้ งไม่ใหต้ ้องไมร่ ับสนิ บน บน บน ชว่ ยเหลอื งานโรงเรยี นและ ชว่ ยเหลืองานโรงเรียนและ ชว่ ยเหลืองานโรงเรยี นและ ชุมชนด้วยความเตม็ ใจ ชุมชนด้วยความเต็มใจ ชมุ ชนดว้ ยความเต็มใจ 1. วธิ กี ารกีาหนดคุณธรรมอตั ลกั ษณ์ 1.1 การส่ือสารสร้างความเขา้ ใจ แบบรายงานการดาเนนิ กิจกรรมโครงการโรงเรียนคณุ ธรรม สพฐ. โรงเรียนบา้ นนาหลู่เหลา่ ตอง 8 สพป. ยโสธร เขต 1

9 โรงเรียนบ้านนาหลู่เหล่าตอง มีการสื่อสารและสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับวิธีการกาหนด คุณธรรม อัตลักษณ์ให้แก่ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียทุกฝ่าย ได้แก่ ผู้บริหาร ครู นักเรียน ผู้ปกครอง โดยมี ศึกษานิเทศก์ผู้ดูแลกิจกรรมโครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. พร้อมด้วยครูแกนนา ทาการประชุม เพื่อ สื่อสารและสร้างความเข้าใจในการกาหนดคุณธรรมอัตลักษณ์ โดยเริ่มจากการค้นหาปัญหา สาเหตุ พฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวก คุณธรรมที่ใช้ในการแก้ปัญหา มีลาดับการคิดเดี่ยว (Think) คิดคู่ (Pair) และ รวมกล่มุ (Share) เพอื่ ให้ทุกคนไดร้ ่วมกันเป็นสว่ นหนง่ึ ของการกาหนดคณุ ธรรมอัตลกั ษณใ์ ห้แกโ่ รงเรียน 1.2 การสรา้ งแกนนา โรงเรียนบ้านนาหลู่เหล่าตอง มีการสร้างแกนนาทั้งครูแกนนา และนักเรียนแกนนาโดยผ่าน การอบรมโครงการ โรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ที่ทางสานักงานเขตพื้นที่การศึกษาได้จัดอบรมขึ้น เพื่อให้ครู แกนนาและนักเรียนแกนนามีความรู้และความเข้าใจเกี่ยวกับการดาเนินกิจกรรมโครงการโรงเรียน คุณธรรม สพฐ. แล้วนาความรู้ที่ได้รับและประสบการณ์ที่ได้จากการอบรมนามาขยายผลการดาเนิน กิจกรรมโครงการโรงเรยี น คณุ ธรรม สพฐ. ใหแ้ ก่ทุกคนในโรงเรียน โดยการเป็นพี่เลี้ยงนาพาทุกคนร่วมกัน ปฏิบัติตามขั้นตอนต่างๆ ที่กาหนดไว้ในการกาหนดคุณธรรมอัตลักษณ์และดาเนินกิจกรรมโรงเรียน คุณธรรม สพฐ. 1.3 ประชุมระดมสมอง - การกีาหนดพฤตกิ รรมบง่ ช้ีเชิงบวก เมอ่ื มกี ารไดข้ ้อมูลจากผู้มีส่วนได้และส่วนเสียกับโรงเรียน และคณะครูจะนามาประชุมระดมสมอง เพื่อร่วมกันสังเคราะห์พฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวกของแต่ละด้าน แต่ ละบุคคล ทั้งผู้บริหาร ครู และนักเรียน จากนั้นจะนาไปกาหนดเป็นพฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวกของคุณธรรม อตั ลกั ษณแ์ ต่ละดา้ นทงั้ ๕ ดา้ น - การกาหนดคุณธรรมเป้าหมาย เมื่อได้ข้อมูลจากการสรุปพฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวกแล้ว คณะครู จะนามาประชมุ ระดมสมองเก่ยี วกับคุณธรรมเป้าหมายต่างๆ ที่ใช้ในการแก้ปัญหา โดยใช้วิธีคุณธรรมด้าน ใดท่ีมกี ารนามาในการแก้ปัญหามากที่สุด จะให้เป็นอันดับแรกของคุณธรรมเป้าหมายแล้วไล่เรียงกันลงมา ตามลาดบั โดยสรุปการกาหนดคณุ ธรรมเปา้ หมายทงั้ ๕ ด้าน เรียงลาดับ ด้านความรับผิดชอบ ดังนี้ ความ รบั ผิดชอบ ความมีวนิ ัย ความพอเพียง ความซ่อื สัตยส์ จุ รติ และจติ อาสา 1.4 การจัดทาตารางคุณธรรมอัตลักษณ์ เมื่อดาเนินการได้ครบตามขั้นตอนและกระบวน การ ของการกาหนดคุณธรรมอัตลักษณ์แล้ว คณะครูจะนาเอาข้อมูลทั้งหมดมาใช้ในการจัดทาตาราง คณุ ธรรมอัตลักษณ์ ๕ ดา้ น เพอ่ื นาไปประกาศใหผ้ มู้ ีสว่ นได้สว่ นเสียได้ร่วมกันรับรู้และจะได้ ร่วมกันปฎิบัติ ตามตารางคณุ ธรรมอัตลักษณ์ โดยโรงเรยี นบา้ นผกั บ้งุ ได้สรปุ การจัดทาตารางคณุ ธรรมอตั ลกั ษณ์ ดังนี้ แบบรายงานการดาเนนิ กิจกรรมโครงการโรงเรยี นคณุ ธรรม สพฐ. โรงเรยี นบา้ นนาหลูเ่ หล่าตอง 9 สพป. ยโสธร เขต 1

10 คุณธรรมเป้าหมาย พฤติกรรมบ่งชีเ้ ชิงบวก (จีานวนตามกลมุ่ ) ความรับผดิ ชอบ ผูบ้ ริหาร ครู นกั เรยี น ความมีวินัย ความพอเพียง 1. ตรงตอ่ เวลา ๑. เอาใจใส่การสอน ๑. ต้ังใจเรียน ความซ่ือสตั ย์สุจรติ ๒. สง่ งานตามกาหนดเวลา จิตอาสา 3. ทาความสะอาดบรเิ วณ ที่ไดร้ บั มอบหมาย 1. ตรงตอ่ เวลา 1. ตรงตอ่ เวลา 1. ตรงตอ่ เวลา 2. เดนิ ชดิ ขวา 2. เดนิ ชดิ ขวา 2. เดินชิดขวา 3. แต่งการตามระเบียบ/ 3. แต่งการตามระเบยี บ/ 3. แต่งการตามระเบียบ/ ของตกลงของหนว่ ยงาน ของตกลงของหนว่ ยงาน ของตกลงของหน่วยงาน 1. รบั ประทานอาหารหมด 1. รบั ประทานอาหารหมด 1. รบั ประทานอาหารหมด จาน จาน จาน 2. ใชส้ งิ่ ของอย่างคุ้มค่า 2. ใช้สง่ิ ของอย่างคุ้มค่า 2. ใช้สงิ่ ของอย่างคุ้มค่า 3. ใชน้ ้าและไฟฟ้าอย่าง 3. ใชน้ า้ และไฟฟ้าอย่าง 3. ใช้น้าและไฟฟ้าอยา่ ง ประหยัดและคมุ้ คา่ ประหยดั และคมุ้ คา่ ประหยัดและคมุ้ ค่า 1. พูดความจริง 1. พดู ความจริง 1. พูดความจรงิ 2. ไม่นาทรัพย์สินของราช – 2. ไมน่ าทรัพยส์ ินของราช – 2. ไม่นาทรัพย์สนิ ของราช – การไปใช้เพื่อประโยชน์ การไปใช้เพ่ือประโยชน์ การไปใช้เพ่ือประโยชน์ ส่วนตน สว่ นตน ส่วนตน 3. ต้องไม่ใหต้ อ้ งไม่รับสนิ 3. ต้องไม่ใหต้ อ้ งไมร่ ับสนิ 3. ตอ้ งไม่ให้ตอ้ งไม่รับสนิ บน บน บน ชว่ ยเหลืองานโรงเรียนและ ชว่ ยเหลอื งานโรงเรยี นและ ชว่ ยเหลอื งานโรงเรยี นและ ชมุ ชนด้วยความเตม็ ใจ ชมุ ชนดว้ ยความเตม็ ใจ ชมุ ชนด้วยความเต็มใจ 2. การกาหนดวธิ ีการบรรลเุ ปา้ หมาย 2.1 การวางแผน/การจดั ทาโครงงานคุณธรรม (การจดั ทาแผนพฒั นาคณุ ธรรมโรงเรยี น หรือแผน ปฎบิ ตั ิการประจาป)ี โรงเรยี นได้มีการวางแผนการในการพัฒนาคุณธรรมของโรงเรียน โดยได้บรรจุโครงการ โรงเรียน คณุ ธรรม สพฐ. ใสไ่ วใ้ นแผนปฏิบัติการประจาปก เพ่ือจะได้ดาเนินการจัดกจิ กรรมไดอ้ ย่างถูกต้อง 2.2 การเปน็ แบบอย่างทด่ี ี แบบรายงานการดาเนินกิจกรรมโครงการโรงเรยี นคณุ ธรรม สพฐ. โรงเรียนบา้ นนาหลเู่ หล่าตอง 10 สพป. ยโสธร เขต 1

11 ผู้บรหิ าร และคณะครู โรงเรียนบ้านนาหลู่เหล่าตอง ได้ปฏิบัติตามพฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวกทุกส่วน ร่วมกันกาหนดขึ้นจนเป็นปกติวิสัย ส่งผลให้ทั้งผู้ปกครองและนักเรียนสามารถยึดเอาเป็นแบบอย่างที่ดี ปรับประยกุ ตใ์ ชใ้ นชีวิตประจาวันของตนเองไดอ้ ย่างเหมาะสม 2.3 การพัฒนาสภาพแวดลอ้ มให้เออื้ ตอ่ การพฒั นาคุณธรรม ผู้บริหาร คณะครูและนักเรียนโรงเรียนบ้านนาหลู่เหล่าตอง ได้ร่วมมือกันการพัฒนาสภาพ แวดล้อมให้เอื้อต่อ การพัฒนาคุณธรรมโดยแต่ละคนต่างทาหน้าที่ของตนเองที่ได้รับมอบหมาย คอยช่วย เหลือกนั ร่วมมือ ใจกนั พฒั นาสภาพแวดล้อมใหส้ วยงาม น่าอยู่ บรรยากาศดี เพื่อจะได้ส่งผลให้เอื้อต่อการ พฒั นาคุณธรรมด้านต่างๆ ของนกั เรียน 2.4 การบรู ณาการคุณธรรมในการเรียนการสอน/ในช้ันเรยี น คณะครูโรงเรียนบ้านนาหลู่เหล่าตองมีการการบูรณาการคุณธรรมในการเรียนการสอนทุกราย วชิ า และ ทุกระดบั ช้ันเรยี นโดยครจู ะเปน็ ผู้คอยกากบั และใหค้ าปรึกษาในการทางานต่างๆ ของนักเรียน ตามที่ได้รับมอบหมายให้สาเร็จ และในบางชั้นจะมีกระทู้หรือเรื่องสั้นให้นักเรียน แล้วให้นักเรียนร่วมกัน สรุปข้อคิดหรือคุณธรรมในเรื่องนั้นๆ ก่อนที่ครูจะเชื่อมโยงเข้าสู่คุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียนเพื่อให้ นกั เรียนเห็นภาพชัดเจนมากยิง่ ข้นึ และสามารถนาไปประยุกต์ใช้ได้จริงในชีวิตประจาวนั 2.5 การบรู ณาการคณุ ธรรมในกจิ กรรมพฒั นาผ้เู รียน โรงเรียนบ้านนาหลู่เหล่าตอง ทาการบูรณาการคุณธรรมในกิจกรรมพัฒนาผู้เรียนเช่นชุมนุม ลูกเสือเนตรนารี เป็นต้น โดยการให้นักเรียนได้ทากิจกรรมต่างๆ หรือดาเนินกิจกรรมตามโครงงาน คุณธรรมของกลุ่มตนเอง แล้วครูให้สรุปเชื่อมโยงสู่คุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน เช่น กิจกรรมวัน สถาปนาลูกเสือ ความรับผิดชอบ ได้แก่ นักเรียนค้นคว้าประวัติเกี่ยวกับกิจกรรมดังกล่าวมานาเสนอครู และเพื่อนๆ ได้ ความมีวินัย ได้แก่ นักเรียนแต่งกายถูกต้องตามกฎระเบียบว่าด้วยการแต่งชุดลูกเสือจิต อาสา ไดแ้ ก่ รว่ มกันพัฒนาโรงเรยี นโดยไมห่ วังสงิ่ ตอบแทนและไมม่ ีใครบงั คบั เป็นต้น 3. โครงงานคณุ ธรรมของโรงเรยี น ช่อื โครงงาน ชน้ั /หอ้ ง คุณธรรมเปา้ หมาย ป. 2 ป. 3 คณุ ธรรมท่ดี า้ น 1 ความรับผิดชอบ คุณธรรมท่ีดา้ น 2 ความมวี นิ ัย แบบรายงานการดาเนินกิจกรรมโครงการโรงเรียนคณุ ธรรม สพฐ. โรงเรยี นบ้านนาหลู่เหลา่ ตอง 11 สพป. ยโสธร เขต 1

12 คณุ ธรรมท่ดี ้าน 3 ความพอเพียง ป. 4 คณุ ธรรมท่ดี ้าน 4 ซอ่ื สัตย์สุจริต ป. 5 คุณธรรมทดี่ า้ น 5 จติ อาสา ป. 6 4. เครื่องมือสาคัญในการขับเคล่ือนสเู่ ป้าหมาย 4.1 การสื่อสารสร้างความเข้าใจทั้งโรงเรียน เพื่อให้ ทราบเป้าหมายและทิศทางการ ดาเนนิ งาน โรงเรียนบ้านนาหลู่เหล่าตอง มีการสื่อสารสร้างความเข้าใจทั้งโรงเรียนเพื่อให้ทราบเป้าหมาย และทิศทางการดาเนินงานกนั โดยจัดให้มีการประชมุ คณะครู เพ่ือให้ไดร้ ่วมคดิ ร่วมทา ร่วมแก้ปัญหา เป็น ประจาทุกสัปดาห์ 4.2 การสร้างแกนนา (ครู-นักเรยี น) เพอ่ื เป็นผู้นาในการขับเคล่อื นไปสู่เปา้ หมาย โรงเรยี นบา้ นนาหลูเ่ หลา่ ตอง มีการสรา้ งแกนนาทั้งครูแกนนา และนักเรียนแกนนา เพื่อเป็น ผู้นา ขับเคลื่อนไปสู่เป้าหมาย โดยผ่านการอบรมโครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ที่ทางสานักงานเขตพื้นท่ี การศึกษาได้จัดอบรมขึ้น เพื่อให้ครูแกนนาและนักเรียนแกนนามีความรู้และความเข้าใจเกี่ยวกับการ ดาเนินงานกิจกรรมโครงการโรงเรียนคุณธรรมสพฐ. แล้วนาองค์ความรู้ที่ได้รับและประสบการณ์ที่ได้จาก การอบรมนามาขยายผลการดาเนนิ กจิ กรรมโครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ให้แก่ทุกคนในโรงเรียน โดย การเปน็ พีเ่ ลีย้ งนาพาทกุ คนร่วมกนั ปฏบิ ตั ติ ามขน้ั ตอนต่างๆ ที่กาหนดไว้ในการกาหนดคุณธรรม อัตลักษณ์ และดาเนนิ กจิ กรรมโรงเรียนคณุ ธรรม สพฐ. 4.3 การนเิ ทศตดิ ตามภายใน และการนิเทศติดตามโดยผนู้ ิเทศ โรงเรียนบ้านนาหลู่เหล่าตอง ได้มกี ารนเิ ทศติดตามภายในโรงเรยี น นาโดยท่านผู้อานวยการ และ คุณครูเป็นคณะกรรมการในการนิเทศติดตามภายใน โดยสลับกันเป็นผู้นิเทศ พร้อมทั้งมีคู่บัดดี้ ในการ นิเทศภายในอีกดว้ ย 4.4 การสง่ เสรมิ สนบั สนนุ และการเสรมิ แรงในรปู แบบต่าง ๆ โรงเรียนบ้านนาหลู่เหล่าตอง ได้มีการส่งเสริมสนับสนุนและการเสริมแรงในรูปแบบต่างๆ แก่ คุณครๆู และนกั เรยี น เพ่ือเปน็ ขวัญและกาลงั ใจแกค่ รูและนกั เรยี น เชน่ การกล่าวชมเชยหน้าเสาธงสาหรับ กลุ่มทด่ี าเนนิ กจิ กรรมได้ดี การมอบรางวลั หรอื ใบประกาศ สาหรับกลมุ่ ท่ดี าเนินกจิ กรรมได้ดีเยี่ยม และเป็น ตวั อยา่ งได้ เปน็ ตน้ 4.5 การสรา้ งกลไกการมีส่วนรว่ ม แบบรายงานการดาเนนิ กจิ กรรมโครงการโรงเรียนคณุ ธรรม สพฐ. โรงเรียนบ้านนาหล่เู หลา่ ตอง 12 สพป. ยโสธร เขต 1

13 โรงเรยี นบ้านนาหลู่เหล่าตอง ได้มีกระบวนการสร้างกลไกการมีส่วนร่วมกับผู้ปกครองและชุมชน โดยร่วม พัฒนากระบวนการมีส่วนร่วมจากทุกภาคส่วนในการส่งเสริมและพัฒนาคุณธรรม จริยธรรม นกั เรียน ลด พฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์ในโรงเรียน ส่งเสริมการสร้างพฤติกรรมที่พึงประสงค์เพิ่มขึ้น เพื่อ เป้า คนดีสู่สังคม รวมทั้งการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรมให้เป็นต้นแบบ และเป็นศูนย์เรียนรู้ของโรงเรียน คุณธรรม โดยมีขั้นตอนการพัฒนาโดยเริ่มต้นจากการเชิญคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน คณะครู ผปู้ กครองนกั เรียน ผู้นาชุมชน ผู้นาศาสนาและผู้ทรงคุณวุฒิในชุมชน ให้มาร่วมกันประชุม เชิงปฏิบัติการ เพื่อศึกษาวิเคราะห์แนวคิด การดาเนินกิจกรรมโรงเรียนคุณธรรม ตามพระราชดารัสของพระบาทสมเด็จ พระเจา้ อย่หู ัว เพื่อรว่ มกันสงั เคราะห์เปน็ แนวทางในการพัฒนาโรงเรยี นคุณธรรม เชิญผู้ปกครองนักเรียนประชุมปฐมนิเทศในช่วงต้นของปกการศึกษาต่างๆ เพื่อมอบนโยบายของ การดาเนนิ กิจกรรมโรงเรยี นคุณธรรมในแต่ละปกก ารศึกษา อกี ทั้งขอความรว่ มมือจากผู้ปกครองนักเรียน ใน การช่วยกากับดูแลและติดตามการปฏิบัติงานโครงการโรงเรียนคุณธรรม และมีการประชุมปัจฉิมนิเทศ ในช่วงส้นิ ปกก ารศึกษา เพอ่ื สรุปผลการดาเนินงานโครงการโรงเรียนคุณธรรมและรับฟังผลต่างๆ ที่นักเรียน เกิดเปล่ยี นแปลงขน้ึ ในรอบปกการศกึ ษา 4.6.การทบทวนหลงั การปฏิบตั งิ าน (After Action Review : AAR) โรงเรียนบ้านนาหลู่เหล่าตอง จะมีการประชุมเป็นประจาทุกสัปดาห์ โดยในการประชุมนั้นจะ มี การร่วมกันและการทบทวนหลังการปฏิบัติงาน (After Action Review : AAR) ของโครงการโรงเรียน คุณธรรม สพฐ. โดยคุณครูแต่ละท่านที่พบเจอปัญหาต่างๆ จะนามาเสนอในที่ประชุม เพื่อร่วม กันหา วิธีการแก้ไข และใครที่มีแนวคิดดีๆ และสามารถนาไปใช้กับนักเรียนแล้วได้ผลดี ก็จะนามาแลกเปลี่ยน เรียนรู้กันในที่ประชุม เพื่อคุณครูแต่ละท่านจะได้นาไปประยุกต์ใช้กับงานของตนเองได้ พร้อมทั้งมีการ จดบนั ทกึ การทบทวนหลงั การปฏิบตั ิงานทุกครัง้ 4.7 การแลกเปล่ยี นเรยี นรู้ โรงเรยี นบ้านนาหลูเ่ หลา่ ตอง มกี ารจดั แลกเปล่ียนเรียนรเู้ กย่ี วกับโครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. โครงงานคณุ ธรรม อยู่อยา่ งสม่าสมอ เดือนละ ๒ ครงั้ ได้แก่ วันศุกร์ที่ ๒ และ ๔ ของทุกเดือน นักเรียนจะ นาโครงงานคุณธรรมมารายงานความกา้ วหน้าของการดาเนินงาน พร้อมทั้งบอกปัญหาและ อุปสรรคต่างๆ ทพี่ บเจอในขณะดาเนินกิจกรรมและวิธีการแก้ไขปัญหา หากยังไม่สามารถแก้ไขปัญหา คุณครูและเพื่อนๆ พีๆ่ นอ้ งๆ จะร่วมกนั ชว่ ยแกไ้ ขปญั หาใหส้ ามารถดาเนินกจิ กรรมต่อไปไดด้ ว้ ยดี แบบรายงานการดาเนินกจิ กรรมโครงการโรงเรียนคณุ ธรรม สพฐ. โรงเรยี นบา้ นนาหล่เู หลา่ ตอง 13 สพป. ยโสธร เขต 1

14 4.8 การประเมินผลและการนาผลการประเมนิ ไปพฒั นาการดาเนินงาน โรงเรียนบ้านนาหลู่เหล่าตอง จะมีการประเมินผลและการนาผลการประเมินไปพัฒนาการ ดาเนนิ งานอยา่ งตอ่ เนอื่ ง โดยคณุ ครูจะทาการประเมนิ ผลจากการนาเสนอการดาเนินกิจกรรมของนักเรียน เดือนละ ๒ ครั้ง ได้แก่ วันศุกร์ที่ ๒ และ ๔ ของทุกเดือน นักเรียนจะนาโครงงานคุณธรรมมารายงาน ความก้าวหน้าของการดาเนินงาน โดยคุณครูจะเป็นผู้ประเมินผลนักเรียน แล้วนาผลการประเมินเข้าแจ้ง ในที่ประชุมร่วมกันวิเคราะห์ผลการประเมินเพื่อนาไปพัฒนาการดาเนินงาน และนาเสนอท่านผู้บริหาร ต่อไป 4.9 การประชาสมั พนั ธ์ โรงเรยี นบา้ นนาหลเู่ หลา่ ตอง มีการประชาสมั พันธก์ ารดาเนินกิจกรรมโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ทั้ง ท่เี ป็นจัดนิทรรศการ แผน่ พบั และติดบอรด์ ประชาสัมพันธ์ 5. ผลการดาเนนิ งาน (ทั้งผลโดยตรงและผลพลอยได้) 5.1 ผลทเ่ี กิดขน้ึ กับนักเรยี น - นักเรียนมีระเบียบวินัยเพิ่มขึ้น เช่น เดินแถวเป็นระเบียบ เดินแถวชิดขวามือ มีการถอด รองเทา้ แบบสน้ ชนตึกทาใหเ้ ปน็ ระเบียบมากข้นึ - นกั เรียนมีจิตอาสาและมกี ารชว่ ยเหลือชมุ ชนเพิม่ มากขึน้ มกี ารเสียสละเพิม่ มากขึ้น - นกั เรียนมีสัมมาคารวะเพ่ิมขึ้น จากแต่ก่อนมาโรงเรียนไม่ไหว้ผู้ปกครองแต่พอโรงเรียนเข้าร่วม กจิ กรรมโรงเรียนคณุ ธรรม พบวา่ นักเรียนไหวผ้ ู้ปกครองทุกครง้ั ที่มาส่งและมารบั ที่โรงเรยี น - นักเรียนมีความรู้และความเข้าใจเกี่ยวกับกระบวนการพัฒนาโครงงานคุณธรรมทั้งโรง เรียน และใช้ โครงงานคณุ ธรรมเป็นเคร่อื งมือทที่ ุกคนมีส่วนร่วมในการลงมือปฏิบัติเพื่อพัฒนาโรงเรียน ส่งผลให้ พฤติกรรมทพ่ี ึงประสงคใ์ นโรงเรยี นเพ่มิ ขน้ึ พฤติกรรมท่ีไม่พงึ ประสงค์ในโรงเรียนลดลง - นักเรยี นตง้ั ใจเรยี นเพิ่มขึน้ สง่ การบา้ นและงานท่คี ุณครูมอบหมายเพ่ิมขน้ึ - นกั เรียนลงทาความสะอาดบรเิ วณท่ไี ดร้ ับมอบหมายโดยไมต่ ้องบังคบั - นักเรียนตรงตอ่ เวลาไมม่ าสาย - นักเรียนแตง่ กายตามระเบียบ - นกั เรยี นรับประทานอาหารไมเ่ หลือทิง้ ใช้สง่ิ ของอย่างคมุ้ คา่ ใช้นา้ และไฟฟา้ อยา่ งประหยดั และ คุม้ ค่า - นกั เรยี นไม่ลอกการบา้ น ไม่ลอกข้อสอบเพอ่ื น - นกั เรยี นไม่เอาของผอู้ ืน่ มาเปน็ ของตน แบบรายงานการดาเนนิ กิจกรรมโครงการโรงเรยี นคณุ ธรรม สพฐ. โรงเรียนบ้านนาหลเู่ หล่าตอง 14 สพป. ยโสธร เขต 1

15 5.2 ผลทเ่ี กดิ ขน้ึ กบั ครู - คณุ ครูเอาใจใส่การสอนดยี ่ิงข้ึน - คุณครูสง่ งานตามกาหนดเวลา - คณุ ครูแตง่ กายตามระเบยี บและข้อตกลงของหน่วยงาน - คุณครีูประทานอาหารไม่เหลือ ใชส้ ง่ิ ของอยา่ งคุ้มค่า ใช้น้าและไฟฟา้ อยา่ งประหยัดและคุ้มคา่ - คุณครูไม่นาทรัพย์สนิ ของราชการไปใช้เพือ่ ประโยชนส์ ว่ นตน - คณุ ครชู ่วยเหลอื งานโรงเรยี นและชมุ ชนดว้ ยความเตม็ ใจ 5.3 ผลทีเ่ กิดขน้ึ กับผู้บรหิ าร - ผบู้ รหิ ารตรงตอ่ เวลา - ผู้บรหิ ารแตง่ กายตามระเบยี บขอ้ ตกลงของหน่วยงาน - ผบู้ ริหารรบั ประทานอาหารไม่เหลอื ใชส้ งิ่ ของอย่างคุม้ คา่ ใช้น้าและไฟฟา้ อยา่ งประหยัดและ คุ้มค่า - ผบู้ ริหารไม่นาทรัพยส์ นิ ของราชการไปใช้เพื่อประโยชนส์ ่วนตน - ผูบ้ ริหารต้องไม่ให้ ต้องไม่รบั สินบน - ผู้บรหิ ารชว่ ยเหลืองานโรงเรยี นและชุมชนด้วยความเตม็ ใจ 5.4 ผลที่เกิดข้ึนกับโรงเรยี น สภาพแวดล้อมภายในโรงเรียนของโรงเรียนบ้านนาหลู่เหล่าตอง มีความสะอาดเป็นระเบียบ ร่ม รนื่ สวยงาม มีแหลง่ การเรียนรู้ที่มีความหลากหลายพอเพียงกับจานวนนักเรียนโดยมุ่งเน้นในเรื่องการปรับ สภาพแวดลอ้ มทง้ั ภายในและภายนอกโรงเรียน เพื่อให้เอื้อต่อการปลูกฝังและปลุกจิตสานึก ด้านคุณธรรม เช่น การพัฒนาของอาคารสถานที่สิ่งแวดล้อมภายในโรงเรียนให้เป็นแหล่งการเรียน รู้เชิงคุณธรรม เพื่อ ปลกู ฝังให้นกั เรียนเกิดจิตสานึกทด่ี ี 5.5 ผลทเ่ี กดิ ขึ้นกบั ครอบครัวของนกั เรยี น - ผู้ปกครองให้ความร่วมมือในการปฏิบัติตนในเรื่องการรับส่งนักเรียนโดยเปลี่ยนจากเข้ามาส่ง ภายในโรงเรียน เปลี่ยนเป็นจอดส่งและรับนักเรียนบริเวณหน้าโรงเรียนเพื่อความปลอดภัยของนักเรียน และความเปน็ ระเบียบวนิ ัยของโรงเรยี น - ผู้ปกครองยึดแนวปฏิบัติตามพฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวกที่ได้ร่วมกาหนดขึ้น ทาให้เกิดเป็นการฝึก ปฏิบัติทั้งครอบครัว อันส่งผลให้ครอบครัวนักเรียนมีพฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์ลดลง เช่น พูดคาหยาบ นอ้ ยลงและส่งผลใหพ้ ฤตกิ รรมบ่งช้ีเชงิ บวกเพม่ิ มากขึน้ แบบรายงานการดาเนนิ กจิ กรรมโครงการโรงเรียนคณุ ธรรม สพฐ. โรงเรยี นบ้านนาหลเู่ หลา่ ตอง 15 สพป. ยโสธร เขต 1

16 5.6 ผลทีเ่ กดิ ขึ้นกบั ชุมชน เมือ่ ชุมชนรบั ทราบนโยบายการดาเนินกจิ กรรมโครงการโรงเรียนคุณธรรม และเห็นถึง พฤติกรรม ของ นักเรยี นมีการพฒั นาไปในทิศทางที่ดีขน้ึ ทาให้ชุมชนยอมรับในการดาเนิน กิจกรรมโรงเรียนคุณธรรม และพรอ้ ม ใหค้ วามร่วมมอื ในการดาเนนิ งานต่างๆ ของโรงเรียน โดยโรงเรียนบ้านนาหลู่เหล่าตองได้มีการ ประสานงานและมีส่วนร่วมกับชุมชนในการจัดกิจกรรมต่างๆ ตลอดปกการศึกษา โดยเฉพาะกิจกรรมท่ี เกี่ยวกับวัฒนธรรม ประเพณีและพิธีกรรมทางศาสนา เช่น ประเพณีแห่เทียนเข้าพรรษา ประเพณีลอย กระทง เป็นต้น ตลอดจนกิจกรรม ที่เป็นประโยชน์ เช่น กิจกรรมวันสาคัญ ได้แก่ กิจกรรมวันเด็ก แห่งชาติ กจิ กรรมวันแม่ เปน็ ตน้ เกดิ ความร่วมมือความเข้าใจ ที่ดีต่อกัน เกิดความรักและความภาคภูมิใจ ในโรงเรียนและชุมชนจวบจนปจั จุบนั 5.7 องคค์ วามรู้ นวตั กรรม และบทเรียนทเี่ กิดจากการดาเนินงาน ในการขับเคลื่อนโครงการโรงเรยี นคุณธรรมไปสคู่ ณุ ธรรมเป้าหมายหรืออัตลักษณ์ของโรงเรียนนั้น มีความจาเป็นที่จะต้องมีการดาเนินกิจกรรมต่างๆ ภายในโครงการให้เป็นไปตามยุทธศาสตร์ที่ตั้งไว้ ทาง โรงเรียนได้สรุปองค์ความรู้และนวัตกรรมที่จะนามาใช้ในการดาเนินกิจกรรมโครงการโรงเ รียนคุณธรรม สพฐ. ไดแ้ ก“่ โครงงานคุณธรรม” เข้ามาเปน็ แนวทางในการขับเคลื่อนโครงการโรงเรียนคุณธรรมซึ่งการขับ เคลื่อนกระบวนการโรงเรียนคุณธรรม ของโรงเรียนบ้านผักบุ้งนั้นถูกขับเคลื่อนไป พร้อมๆ กับการ ดาเนินงานโครงงานคุณธรรมของนักเรียนแต่ละกลุ่มที่มีความสนใจในแต่ละกิจกรรมเพื่อ เป็นการมีส่วน ร่วมในการขับเคลื่อนกระบวนการให้บรรลุเป้าหมายได้ โดยมิได้มุ่งเน้นไปที่กิจกรรมใด กิจกรรมหนึ่ง โดยเฉพาะ โดยมีจุดมุ่งหมายเดียวกันคือคุณธรรมเป้าหมาย ๕ ประการหรือคุณธรรมอัตลักษณ์ของ โรงเรียน ภายใตก้ รอบแนวคิดทวี่ ่า “ปญั หาทอี่ ยากแก้ ความดที อี่ ยากทา” บทเรียนที่เกิดจากการขับเคลื่อนสู่การเป็นโรงเรียนคุณธรรมนั้น เครื่องมือที่สาคัญคือโครงงาน คุณธรรม (Project Moral) เพื่อกระตุ้นให้คุณครูและนักเรียนได้ฝึกปฏิบัติจริง เป็นกระบวนการจัดการ เรียนรทู้ ่สี ่งเสริมการทาความดี โดยให้ผู้เรียนเป็นเจ้าของกิจกรรมการเรียนรู้ ซึ่งโครงงานคุณธรรม จะต้อง ได้มาหรือเกดิ จากความสนใจและความคิดริเรม่ิ ของผเู้ รียนเอง โดยเน้นกระบวนการเรียนรู้ท่ผี ่านการปฏิบัติ จริง (Learning by Doing) เพื่อให้เกิดการพัฒนาไปสู่การมีคุณธรรมเป้าหมาย ๕ ประการ หรือคุณธรรม อัตลักษณ์ของโรงเรียน คือ ความรับผิดชอบ ความมีวินัย ความพอเพียงความซื่อสัตย์สุจริต และจิตอาสา อันจะนาไปสกู่ ารเปน็ โรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ได้อยา่ งสมบรู ณแ์ ละยงั่ ยืน 6. ปัจจยั ท่สี ง่ ผลต่อความสาเร็จ การขบั เคล่ือนสูก่ ารเป็นโรงเรยี นคณุ ธรรมน้นั ทางโรงเรียนบ้านนาหลู่เหล่าตองได้รับความร่วมมือ จากทุกฝ่าย ทั้งผู้บริหาร ครู ผู้ปกครอง และนักเรียนเป็นอย่างดี มีการสนับสนุน ส่งเสริมให้กาลังใจและ แบบรายงานการดาเนินกจิ กรรมโครงการโรงเรียนคณุ ธรรม สพฐ. โรงเรยี นบ้านนาหลเู่ หลา่ ตอง 16 สพป. ยโสธร เขต 1

17 คาแนะนา สง่ ผลให้การดาเนินกิจกรรมโครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. สาเร็จตามเป้าประสงค์ที่กาหนด ไว้ 7. ปญั หาอุปสรรคและข้อเสนอแนะ ปญั หาอุปสรรค ข้อเสนอแนะ - - - - - - 8. การดาเนินการของโรงเรยี นตามข้อเสนอแนะของผูน้ เิ ทศ ทางโรงเรยี นบา้ นนาหลู่เหล่าตอง ไดจ้ ัดกจิ กรรมโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. โดยเนน้ ท่ผี เู้ รยี นเป็นหลัก ดาเนินการค้นหาปัญหา สาเหตุ กาหนดพฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวกและคุณธรรมในการแก้ปัญหา กาหนด กิจกรรมอย่างสร้างสรรค์ เพื่อให้ผู้บริหาร ครู บุคลากรและนักเรียนปฏิบัติตามคุณธรรมอัตลักษณ์ของ โรงเรียน หรอื กรอบแนวคิดของโรงเรยี น 9. ความกา้ วหน้าท่ีเกดิ ข้ึน หลงั จากการจัดกิจกรรมโครงงานคณุ ธรรมแล้ว ส่งผลให้พฤติกรรมทพี่ ึงประสงคใ์ นโรงเรียนเพิ่มขึ้น พฤตกิ รรมทไี่ ม่พงึ ประสงคใ์ นโรงเรียนลดลง ทัง้ ผู้บริหาร ครู ผูป้ กครอง และนักเรยี น รวมถึงสภาพแวดล้อม ภายในโรงเรียนมีความสะอาดเป็นระเบียบ ร่มรื่น สวยงาม มีแหล่งเรียนรู้ที่มีความหลากหลาย ที่เอื้อต่อ การปลกู ฝังและปลุกจติ สานกึ ดา้ นคณุ ธรรม ลงช่ือ นภาภรณ์ กกฝ้าย ผรู้ ายงาน (นางนภาภรณ์ กกฝ้าย) ครู โรงเรียนบา้ นนาหลูเ่ หล่าตอง ลงช่อื อมร แสนสุด ผรู้ บั รองขอ้ มลู (นายอมร แสนสุด) แบบรายงานการดาเนินกจิ กรรมโครงการโรงเรียนคณุ ธรรม สพฐ. โรงเรยี นบ้านนาหลเู่ หล่าตอง 17 สพป. ยโสธร เขต 1

18 ผอู้ านวยการโรงเรยี นบ้านนาหลู่เหลา่ ตอง ลงชอ่ื บุญธรรม เมฆมล พยาน (นายบุญธรรม เมฆมล) ประธานกรรมการสถานศกึ ษา โรงเรียนบา้ นนาหลเู่ หลา่ ตอง แบบรายงานการดาเนนิ กจิ กรรมโครงการโรงเรยี นคณุ ธรรม สพฐ. โรงเรียนบ้านนาหล่เู หลา่ ตอง 18 สพป. ยโสธร เขต 1

19 ภาคผนวก ภาพการดาเนนิ กิจกรรมโครงงานต่างๆ ของแตล่ ะหอ้ ง/ชั้น แบบรายงานการดาเนินกจิ กรรมโครงการโรงเรียนคณุ ธรรม สพฐ. โรงเรยี นบา้ นนาหลเู่ หล่าตอง 19 สพป. ยโสธร เขต 1

20 แบบรายงานการดาเนนิ กจิ กรรมโครงการโรงเรียนคณุ ธรรม สพฐ. โรงเรยี นบ้านนาหลูเ่ หลา่ ตอง 20 สพป. ยโสธร เขต 1