หนังสืออิเล็กทรอนิกส์ วิวัฒนาการของปลา ศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่ อการศึกษานครพนม
สารบัญ ปลาขากรรไกร ปลาและแหล่งกำเนิดของปลา 09-10 01-02 ปลากระดูกอ่อน ยุคดีโวเนียน 11-12 03 ปลามีครีบ ยุคระเคียมเบรียน 13-15 04 อ้างอิง ปลาไม่มีขากรรไกร 16 07-08
ปลา ปลา จัดอยู่ในไฟลัมสัตว์มีกระดูกสันหลัง (Chordata) เป็ นสัตว์ที่อาศัยอยู่ในแหล่งน้ำ เป็ นสัตว์เลือดเย็น หายใจด้วยเหงือกและมีกระดูกสันหลัง สามารถเคลื่อนไหวไปมาด้วยครีบและกล้ามเนื้อของลำตัวบางชนิดมีเกล็ดปกคลุมทั่วตัวบางชนิดไม่มีเกล็ดแต่ปกคลุมด้วยเมื่อลื่นๆหรือแผ่นกระดูก มีหัวใจสองห้องและมีขากรรไกร สัตว์ที่อาศัยอยู่ในแหล่งน้ำบางประเภทถูกเรียกติดปากว่าปลาเช่นเดียวกันเช่น ปลาดาว, โลมา, วาฬและหมึก ซึ่งสัตว์ทั้งหมดนี้ก็มีแหล่งอาศัยอยู่ใน น้ำด้วยกันทั้งสิ้นแต่ไม่ได้จัดอยู่ในจำพวกเดียวกันกับปลาด้วยลักษณะทางกายวิภาคและสรีรวิทยาที่แตกต่างกันเช่น ปลาดาวเป็ นสัตว์ที่ไม่มีกระดูก สันหลังเช่นเดียวกับปลามีโครงสร้างที่เป็ นหินปูนโลมาและวาฬถูกจัดเป็ นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่สามารถหายใจได้ทางปอดไม่ใช่ทางเหงือกและ ปลาหมึกจัดเป็ นสัตว์ที่ไม่มีกระดูกสันหลัง แต่ถูกจัดรวมอยู่กับสัตว์ประเภทเดียวกันกับหอย ปลากระเบนโปลกาด๊อท (Potamotrygon leopoldi) ปลานกขุนทองหัวโหนก (Cheilinus undulatus) เป็ นปลากระดูกอ่อนที่เป็ นปลาน้ำจืด นิยมเลี้ยงเป็ นปลาสวยงาม ซึ่งเป็ นปลาทะเลขนาดใหญ่ที่เป็ นปลากระดูกแข็ง 01
แหล่งกำเนิดของปลา ต้นกำเนิดของปลานักวิทยาศาสตร์สามารถสืบหาค้นคว้าเกี่ยวกับต้นกำเนิดของปลาได้โดยการตรวจดูซากปลาโบราณที่ปรากฏในหินชั้นต่างๆ และสามารถจะคำนวณอายุความเก่าได้นักวิทยาศาสตร์ได้ลงความเห็นว่าปลาจำพวกแรกที่เป็ นบรรพบุรุษของสัตว์ที่มีกระดูกสันหลังได้แก่ ปลาที่ไม่มีขากรรไกร(Agnatha)ซึ่งประกอบด้วยปลาที่เรียกว่าออสตราโคเดิร์ม(ostracoderms)ปลาจำพวกนี้มีเหงือกอยู่ในถุงกล้ามเนื้อ ซึ่งหดและขยายตัวได้เวลาหายใจปลาออสตราโคเดิร์มมี ๒ จำพวกคือพวกที่ว่ายน้ำได้และพวกที่หากินบนพื้นท้องน้ำพวกหลังนี้มีเกราะหุ้ม ส่วนหน้าของลำตัว(cephalaspida)ปลาโบราณเริ่มมีอยู่ในยุคซีลูเรียน(Silurian)และดีโวเนียน(Devonian)ประมาณ๔๐๐ ล้านกว่าปี มาแล้ว ต่อมานานเข้าปลาจำพวกแรกนี้ก็มีวิวัฒนาการมีการเปลี่ยนแปลงรูปร่างเพื่อความเหมาะสมในการดำรงชีวิตวิวัฒนาการแบ่งออกเป็ นสอง สายสายที่หนึ่งเป็ นปลาปากกลมซึ่งยังคงมีอยู่จนถึงทุกวันนี้สายที่สองเป็ นปลาโบราณที่มีขากรรไกร(placoderms)ซี่งมีการเปลี่ยนแปลงไป เป็ นปลาจำพวกกระดูกอ่อนคือพวกฉลามและกระเบน(Chondrichthyes)และพวกปลากระดูกแข็ง(Osteichthyes) ซากดึกดำบรรพ์ของปลาโบราณชื่อ พิกนอดดัส รอมบัส (Pycnoddus rhombus) 02
ยุคดีโวเนียน ยุคดีโวเนียน (อังกฤษ: Devonian) เป็ นยุคที่สี่ของมหายุคพาลีโอโซอิกยุคนี้เริ่มนับตั้งแต่จุดสิ้นสุดของยุคไซลูเรียน เมื่อประมาณ 419 ล้านปี และ สิ้นสุดลงเมื่อก่อนเริ่มยุคคาร์บอนิเฟอรัสประมาณ 358 ล้านปี ก่อนยุคนี้ตั้งชื่อตามเดวอนประเทศอังกฤษซึ่งเป็ นสถานที่แห่งแรกที่มีการศึกษาหิน ของยุคนี้ นักธรณีวิทยาจัดว่ายุคดีโวเนียนนี้เป็ นยุคแรกที่มีสิ่งมีชีวิตบนบกและพืชบกเริ่มกระจายเข้าสู่แผ่นดินส่วนในทำให้เริ่มมีการก่อตัวเป็ นป่ า ซึ่งจะค่อยๆปกคลุมทวีปช่วงกลางยุคดีโวเนียนพืชบางชนิดจะเริ่มวิวัฒนาการเป็ นพืชมีใบและมีรากที่มั่นคงและปลาได้วิวัฒนาการมามากกว่า ออสทราโคเดิร์มแล้วและยุคนี้มีปลาชุกชุมจึงถูกเรียกว่ายุคแห่งปลา (Age of Fish) ปลาหลายชนิดได้เริ่มวิวัฒนาการขึ้น ซึ่งภายหลังพวกมัน เป็ นต้นตระกูลของปลาขนาดใหญ่หลายชนิดขณะที่ปลามีเกราะได้เริ่มลงในแหล่งน้ำทุกๆแห่ง 03
ยุคเคียนเบรียน วงศ์ปลาตัวแรกเป็ นของAgnatha เมื่อ 530 ล้านปี ที่ผ่านมาในช่วงCambrianระเบิดในช่วงเวลานี้กลุ่ม คอร์ดในยุคแรกได้พั ฒนากะโหลกศีรษะและกระดูกสันหลังส่วนคอ ซึ่งนำไปสู่กะโหลกและสัตว์มีกระดูกสันหลังตัวแรกของวงศ์ปลาตัวแรก เป็ นของAgnathaหรือปลาที่ไม่มีขากรรไกรตัวอย่าง ได้แก่Haikouichthysในช่วงปลายแคมเบรียนปลาที่ไม่มีกรามเหมือน ปลาไหลเรียกว่าคอนโดดอนต์และปลาหุ้มเกราะขนาดเล็กส่วนใหญ่เรียก ว่าออสตราโคเดอร์มปรากฏตัวครั้งแรกปลาที่ไม่มีขากรรไกรส่วนใหญ่ สูญพั นธุ์ไปแล้วแต่ที่ยังหลงเหลืออยู่อาจใกล้เคียงกับปลาก่อนกราม โบราณที่ยังหลงเหลืออยู่และกลุ่มนี้อาจแตกออกจากปลาไม่มีขากรรไกร 04
สัตว์มีกระดูกสันหลังซึ่งเป็ นปลา ปลาไม่มีขากรรไกร ปลามีขากรรไกร ปลากระเบน ปลากระดูกอ่อน ปลามีครีบ 05
สัตว์มีกระดูกสันหลังซึ่งเป็ นปลาชนิดแรกเกิดขึ้นเมื่อประมาณ 530 ล้านปี ก่อนระหว่างการ ระเบิดแคมเบรียนซึ่งทำให้เห็นความหลากหลายของสิ่งมีชีวิตเพิ่ มขึ้น Haikouichthys สัตว์มีกระดูกสันหลังยุคแรก เมื่อประมาณ 518 ล้านปี ก่อนในประเทศจีนอาจเป็ น \"บรรพบุรุษของสัตว์มีกระดูกสันหลังทุกชนิด\" และเป็ นหนึ่งในปลาที่รู้จักกันมากที่สุด lancelet เล็กโปร่งแสงไม่มีกระดูกสันหลังใกล้เคียงกับ olfactoreans (สัตว์ที่มีกระดูกสันหลังและเพรียงหัวหอม) 06
ปลาไม่มีขากรรไกร Hyperoartia ( หลอดไฟ ) ปลา Jawless อยู่ใน superclass ปลาไม่มีขา Euconodonta (ปลาไหลเหมือนสัตว์) กรรไกรในไฟลัม Chordata , subphylum Vertebrata Agnatha มาจากภาษากรีกและ Pteraspidomorphi (ปลาไม่มีกราม ) แปลว่า \"ไม่มีขากรรไกร\" มันตัดกระดูกสันหลัง Thelodonti (ปลาไม่มีขากรรไกรมีเกล็ด) ทั้งหมดที่มีขากรรไกร Anaspida (บรรพบุรุษที่ไม่มีขากรรไกรของ lampreys) ในช่วงต้นเคียนเบรียนของสัตว์ซึ่งเห็นได้ชัดว่า มีครีบกระดูกสันหลังกล้ามเนื้อและเหงือกเป็ นที่ Galeaspida (ปลาไม่มีกรามพร้อมโล่หัวกระดูก) รู้จักใน Haikouichthys และ Myllokunmingia สิ่งมีชีวิตนี้จัดอยู่ใน Pituriaspida (ปลาที่ไม่มีกรามหุ้มเกราะที่มีพลับพลาขนาดใหญ่) Agnatha Osteostraci (ปลากรามไม่มีกระดูกหุ้มเกราะพร้อมเกราะป้ องกันหัวกระดูก) →สัตว์มีกระดูกสันหลังขากรรไกร ต่อในหัวข้อด้านล่าง 07
Conodonts Ostracoderms Conodonts(สูญพันธุ์) มีลักษณะคล้ายปลาไหลไม่มีกราม มีลักษณะ Ostracoderms (สูญพันธุ์) เป็ นปลาที่ไม่มีกรามหุ้มเกราะ คล้ายปลาไหลไม่มีขากรรไกร เป็ นที่รู้จักจากไมโครฟอสซิลที่มีลักษณะ (เปลือกผิว)มีการหุ้มเกราะ ประกอบด้วยแผ่นรูปหลายเหลี่ยม 3–5 มม. ที่ป้ องกัน คล้ายฟั นเท่านั้นที่ถูกเข้าใจว่า \"อาร์เรย์ที่จับและบด\" มีความยาวตั้งแต่ ศีรษะและเหงือกจากนั้นจึงซ้อนทับลงไปอีกข้างลำตัวเหมือนเกล็ด ดวงตาได้รับ เซนติเมตรไปจนถึง 40 ซม. มีดวงตาขนาดใหญ่ของพวกเขามีตำแหน่ง การปกป้ องเป็ นพิเศษ ก่อนหน้านี้ใช้เหงือกสำหรับทั้งการหายใจและการให้อาหาร ด้านข้างซึ่งทำให้บทบาทของนักล่าไม่น่าเป็ นไปได้ กล้ามเนื้อที่เก็บรักษาไว้ ในขณะที่ออสตราโคเดอร์มใช้เหงือกเพื่อการหายใจเท่านั้น มีถึงแปดแยกต่าง บ่งบอกว่าคอนโดดอนต์บางตัว ( อย่างน้อยPromissum ) จัดในที่ไฟลัม หากปลาตามแนวด้านข้างของศีรษะซึ่งถูกเปิ ดโดยไม่มีการป้ องกันอย่างถาวร Chordata บนพื้นฐานของครีบพวกเขาด้วยรังสีครีบ operculum ไม่เหมือนสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังที่ใช้การเคลื่อนไหว แบบciliatedเพื่อเคลื่อนย้ายอาหาร ostracoderms ใช้คอหอยของกล้ามเนื้อ เพื่ อสร้างแรงดูดที่ดึงเหยื่อขนาดเล็กและเคลื่อนไหวช้าเข้าปาก 08
กรามกระดูกสันหลังอาจพัฒนาครั้งแรกใน Silurian ระยะเวลาและ Placodermi (ปลาหุ้มเกราะ) ปรากฏในปลามีเกราะปลาซึ่งมีความหลากหลายต่อไปในดีโวเนียน AcanthodiansและChondrichthyes (ปลากระดูกอ่อน) ส่วนโค้งคอหอยด้านหน้าส่วนใหญ่คิดว่าจะกลายเป็ นขากรรไกรและ ส่วนโค้งไฮออยด์ตามลำดับระบบไฮออยด์จะระงับขากรรไกร Actinopterygii (ปลากระเบนครีบ) <ระดับที่โดดเด่นของปลาในปั จจุบัน จากโครงของกะโหลกศีรษะทำให้สามารถเคลื่อนขากรรไกรได้ดี Onychodontiformes (ครีบกลีบ) สันนิษฐานมานานแล้วว่าเป็ นการรวมตัวของparaphyletic ซึ่งนำไปสู่gnathostomesที่ได้รับมามากขึ้นการค้นพบของ สัตว์มีกระดูกสันหลังขากรรไกร Actinistia (โคลาแคนท์) Entelognathusแสดงให้เห็นว่าplacodermsเป็ นบรรพบุรุษ ปลากระดูก Porolepiformes (ครีบ) โดยตรงกับปลากระดูกสมัยใหม่ ปลาที่มีครีบ จุ่มน้อย (ปลาปอด) Rhizodontimorpha (ครีบนักล่า) Tristichopteridae (tetrapodomorphs) Tetrapods (สัตว์สี่ขา) 09
ฉลามหนาม (สูญพันธุ์) เป็ นปลาที่มีกรามเร็วที่สุดที่รู้จักกันดี พวกมันมีลักษณะคล้ายกับฉลามและ เป็ นบรรพบุรุษของพวกมัน ปลาฉลามหนามคลาส Acanthodii เป็ นปลาสูญพันธุ์ที่มีลักษณะร่วม กับปลากระดูกแข็งและกระดูกอ่อนแม้ว่าท้ายที่สุดแล้วจะมีความสัมพั นธ์ใกล้ชิดและมีบรรพบุรุ ษมาก ขึ้น แม้จะถูกเรียกว่า \"ฉลามหนาม\" วิวัฒนาการในทะเลในช่วงต้นของยุคไซลูเรียนประมาณ 50 ล้านปี ก่อนที่ฉลามตัวแรกจะปรากฏตัว ในที่สุดการแข่งขันจากปลากระดูกได้รับการพิสูจน์แล้วว่า มากเกินไปและฉลามหนามก็ตายในช่วง Permian ประมาณ 250 Ma ในรูปแบบพวกมันคล้ายกับ ฉลาม แต่หนังกำพร้าของพวกมันถูกปกคลุมไปด้วยเกล็ดเลือดรูปสี่เหลี่ยมขนมเปี ยกปูนเล็ก ๆ เช่น เกล็ดของโฮโลสเตียน ( gars , bowfins ) Placoderms (สูญพันธุ์) เป็ นปลากรามหุ้มเกราะ (เปรียบเทียบกับ ostracoderms ด้านบน) ชั้นปลามีเกราะ(จานถลกหนัง) จะสูญพันธุ์ปลายุคก่อนประวัติศาสตร์หุ้มเกราะที่ปรากฏเกี่ยวกับ 430 Ma ในช่วงต้นถึงกลาง Silurian พวกเขาส่วนใหญ่ถูกกำจัดออกไปในช่วงเหตุการณ์การสูญพันธุ์ ของดีโวเนียนตอนปลายปี 378 ในช่วงยุคฟาเมนเนียนก่อนที่จะตายอย่างสิ้นเชิงในช่วงใกล้ดีโว เนียน 360 ล้านปี ในที่สุดพวกมันก็เป็ นบรรพบุรุษของสัตว์มีกระดูกสันหลังที่มีกระดูกสันหลัง ในปั จจุบันศีรษะและทรวงถูกปกคลุมด้วยแผ่นเกราะขนาดใหญ่และมักประดับประดาส่วนที่เหลือ ของร่างกายถูกปรับขนาดหรือเปลือยเปล่าขึ้นอยู่กับสายพั นธุ์โล่เกราะถูกประกบโดยเกราะส่วนหัว บานพั บเข้ากับเกราะทรวงอกสิ่งนี้อนุญาตให้placodermsยกศีรษะได้ซึ่งแตกต่างจาก ostracoderms Placodermsเป็ นปลาที่มีกรามตัวแรกขากรรไกรมีแนวโน้ม ที่จะพั ฒนามาจากส่วนโค้งแรกของเหงือก 10
ปลากระดูกอ่อน การฉายรังสีของ ปลากระดูกอ่อนซึ่งได้มาจากผลงานของ Michael Benton , 2005 ปลากระดูกอ่อน ชั้นChondrichthyesประกอบด้วยปลาฉลาม , รังสี และChimaerasปรากฏขึ้นประมาณ 395,000,000 ปี ที่ผ่านมา อยู่ตรงกลางดีโวเนียนพัฒนาจาก acanthodians ชั้นเรียน ประกอบด้วยคลาสย่อยHolocephali ( chimaera ) และElasmobranchii ( ฉลามและรังสี ) รังสีของ elasmobranches ในรูปด้านขวาจะแบ่งออกเป็ นแท็กซ่า: Cladoselache , Eugeneodontiformes , Symmoriida , Xenacanthiformes , Ctenacanthiformes , Hybodontiformes , Galeomorphi , อันดับปลาฉลามหลัง หนามและปลากระเบน 11
กระดูกปลาชั้นกระดูกแข็งมีลักษณะกระดูกโครง กระดูกมากกว่ากระดูกอ่อนพวกมันปรากฏตัวในไซลู เรียนตอนปลายเมื่อประมาณ 419 ล้านปี ก่อนการ ค้นพบล่าสุดของEntelognathusชี้ให้เห็นอย่าง ชัดเจนว่าปลากระดูก (และอาจเป็ นปลากระดูกอ่อน ผ่านอะแคนโธเดียน) วิวัฒนาการมาจากในช่วงต้น คลาสย่อยของ Osteichthyes ปลากระเบนครีบ (Actinopterygii) ได้กลายเป็ นกลุ่มปลาที่โดดเด่น ในโลกหลังยุคพาลีโอโซอิกและโลกสมัยใหม่โดยมี สิ่งมีชีวิตประมาณ 30,000 ชนิดกลุ่มปลากระดูก (และกระดูกอ่อน)ที่เกิดขึ้นหลังจากดีโวเนียน ลักษณะการปรับปรุงอย่างต่อเนื่องในการหาอาหาร และการเคลื่อนที่ 12
การวิเคราะห์ทางวิวัฒนาการได้แสดงให้เห็นว่า \"ปลาที่มีชีวิตใกล้เคียงที่สุดกับบรรพบุรุษของ tetrapod คือปลาปอดไม่ใช่ปลาซีลาแคนท์\" ปลาที่มีครีบเป็ นแฉกซึ่งเป็ นปลาที่อยู่ในคลาส Sarcopterygii ส่วนใหญ่เป็ นปลากระดูกที่สูญพันธุ์โดยพื้นฐานแล้วมีลักษณะเป็ นครีบที่ แข็งแรงและประกอบด้วยโครงกระดูกภายในที่แข็งแรงเกล็ด Cosmoid และรูจมูกภายในครีบของพวกมันมีลักษณะอ้วนเป็ นตุ้มๆครีบคู่ เชื่อมต่อกับร่างกายด้วยกระดูกชิ้นเดียวครีบของปลาที่มีครีบนั้นแตกต่างจากปลาอื่นๆทั้งหมดตรงที่แต่ละครีบมีลักษณะอ้วนกลมคล้าย เกล็ดที่ยื่นออกมาจากลำตัวหน้าอกและกระดูกเชิงกรานครีบก้องในรูปแบบคล้ายแขนขา tetrapod ที่พวกเขาไม่ยุ่งเกี่ยวในการครีบพัฒนา เป็ นขาแรกของสัตว์มีกระดูกสันหลัง tetrapod ที่ดินที่ครึ่งบกครึ่งน้ำพวกเขายังมีสองครีบหลังที่มีฐานที่แยกจากกันเมื่อเทียบกับหลัง เดียวครีบของปลาที่มีครีบคู่ โครงร่างของปลาที่มีครีบกลีบดั้งเดิมมีแนวบานพับแต่จะหายไปในปลาเตตระพอดและปลาปอด ปลาที่มีครีบ ในระยะแรกหลายๆ ตัวมีหางที่สมมาตรกันทั้งหมดปลากลีบครีบมีฟั นที่ปกคลุมไปด้วยความจริงเคลือบฟั น 13
ปลาบึก ซีลาแคนท์เป็ นอีกหนึ่งปลากลีบครีบหนึ่ง อย่างหลวมๆที่เรียกว่า\"ฟอสซิลมีชีวิตอยู่\" ในขณะที่ไม่มีซากดึกดำบรรพ์ที่มีชีวิตเป็ น สิ่งมีชีวิตชนิดเดียวกับบรรพบุรุษรุ่นของ มันแต่แผนผังร่างกายของcoelacanth วิวัฒนาการมาประมาณ 408 ล้านปี ก่อน ในช่วงต้นดีโวเนียนทั้งสองชนิดที่ทันสมัยมี รูปร่างเหมือนกัน 14
ปลาเรย์ครีบคลาส Actinopterygii แตกตางจากปลา ที่มีครีบกลีบตรงที่ครีบของพวกมันประกอบด้วย ใยผิวหนังที่มีหนาม(รังสี)ซึ่งทำจากกระดูกหรือเขามี ความแตกต่างอื่นๆในโครงสร้างระบบทางเดินหายใจ และระบบไหลเวียนโลหิตปลาเรย์ครีบปกติมีโครงกระดูก ที่ทำจากกระดูกจริงแม้เรื่องนี้ไม่เป็ นความจริงของ sturgeonsและpaddlefishesปลากระเบนเป็ นกลุ่ม สัตว์มีกระดูกสันหลังที่โดดเด่นซึ่งมีสัตว์มีกระดูกสันหลัง ครึ่งหนึ่งที่รู้จักกันทั้งหมดพวกมันอาศัยอยู่ในระดับ ความลึกของทะเลลึกลงไปในทะเลเวิ้งชายฝั่ งแม่น้ำและ ทะเลสาบน้ำจืดและเป็ นแหล่งอาหารที่สำคัญของมนุษย์ ปลากระเบนนก (Eagle ray) 15
อ้างอิง Baker, Clare VH (2008). \"วิวัฒนาการและความประณีตของเซลล์ประสาทส่วนยอดของสัตว์มีกระดูกสันหลัง\". ความเห็นในปั จจุบันพันธุศาสตร์และการพัฒนา : 536–543 Lancelet (amphioxus) จีโนมและต้นกำเนิดของสัตว์มีกระดูกสันหลังที่ เก็บถาวร 2016-03-04 ที่ Wayback Machine Ars Technica , 19 มิถุนายน 2551 Wagoner, Ben. \"กระดูกสันหลัง: ฟอสซิลบันทึก\" UCMP สืบค้นเมื่อ 29 มิถุนายน 2554 . สืบค้นเมื่อ15 กรกฎาคม 2554 . 17
โดย : ศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษานครพนม ตำบลหนองญาติ อำเภอเมือง จังหวัดนครพนม 042-530780 , 042-530747 [email protected] www.nkpsci.ac.th
Search
Read the Text Version
- 1 - 19
Pages: