ความใส ใน ความรัก

¸ÃÃÁÐÇ¹Ñ ¹éÕ àÃ×èͧÀÃÃÂÒ μ͹·èÕ ๔ (¨.๑๗ Ê.¤.๕๘) เทาความจากตอนท่ี ๓ อนุรทุ ธสูตร ขอ ๑ ภรยิ าตอ งต่ืนกอนนอนทหี ลังสามีนนั้ คอยรบั ใชป ฏบิ ตั ิ ใหเ ปนทพ่ี อใจเขา (ภรยิ าเสมอดว ยทาสี - ภรยิ าสูตร ในตอนท่ี ๒) มีแหลง อางอิงอื่นทกี่ ลา วถึง การที่ภริยาตอ งตืน่ กอ นนอนทหี ลังสามี 101 www.kalyanamitra.org

บางตอนจาก สุภาษติ สอนหญงิ ของสนุ ทรภู กวีรัตนโกสนิ ทร (ประพนั ธไ วเ กอื บ ๒๐๐ ป แตห าหญงิ ไทยในยคุ นอ้ี า นยาก) แมน เขารกั แลว อยา ดอื้ ทำถอื จติ เรง เกรงผดิ กลวั ใจใหญ มหันต คำนับนอบสามที กุ ว่ีวัน อยา ดดุ ันด้อื ดงึ ตะบงึ บอน ยามสน้ิ แสงสรุ ยิ าอยา ไปไหน จดุ ไตไ ฟเขา ไปสอ งในหอ งกอ น ระวังดูปูปดสลัดท่ีนอน ท้ังฟูกหมอนอยาใหมีธุลีลง ถาแมนวาภัสดาเขาไสยาสน จงกราบบาททุกคร้ังอยา พลง้ั หลง เขาเหนอื่ ยเหนบ็ เจบ็ ปวดในทรวงทรง ชว ยบรรจง นวดฟนใหบรรเทา ประพฤติกายสายสมรจะนอนหลับ อยากล้ิงกลับมือไมไปปายเขา นอนใหดีมีสติสิริเรา อยาซมเซาอยูจ นแจงแสงพยับ จงรีบฟนต่นื กอนภสั ดา นำ้ ลา งหนา หาไวใ หเ สรจ็ สรรพ จงึ หงุ ขา วตม แกงแตง สำรบั จัดประดับเทียมทำใหน้ำนวล ท้ังกระโถนคนทีขัดสีไว ใหผอ งใสสวยตาดูนาบวน อีกน้ำทาอยาใหผ งลงไปกวน จงใครค รวญพิเคราะหใ หเ หมาะการ ลองอา น ตวั อยา ง ๓ เรอ่ื ง ๓ รส วาการนอนต่ืนทีหลงั การนอนขาดสติ ภาพทปี่ รากฏใหส ามสี ดุ รกั เหน็ เปน อยา งไรบา ง 102 www.kalyanamitra.org

ในพทุ ธประวตั ติ อนหนง่ึ เจา ชายสทิ ธตั ถะทรงตน่ื ขน้ึ กไ็ ดค รนุ คดิ ถงึ ความทกุ ขต า งๆ และหาวธิ แี กท กุ ขว า จะทำอยา งไร ทำใหเ กดิ ความเบอ่ื หนา ย ตา งๆ เกดิ ข้ึนในจติ ใจ จงึ ลกุ ออกจากหอ งบรรทม เมอ่ื ออกมากไ็ ดเ หน็ นางสนมนางบำเรอทปี่ ระโคมนอน มอี าการตา งกนั บางกน็ อนกรน บา งกน็ อนมผี า หลดุ ลยุ บา งกม็ นี ำ้ ลายไหลยดื เปน ตน กเ็ กดิ ความเบอื่ ยงิ่ ขนึ้ มาก กค็ ดิ หาวธิ ตี า งๆ ในทส่ี ดุ กส็ รปุ ลงทว่ี า การหาโมกขธรรมเปน วธิ เี ดยี วเทา นน้ั ทพ่ี อจะแกป ญ หาได นนั้ กค็ อื การออกบวช ประวตั พิ ระยสเถระ เวลาจวนสวาง ยสกุลบตุ ร กต็ น่ื ขึน้ มากอ นจงึ ไดพบเห็น บริวารของตนนอนหลับใหล บางนางก็มีพิณอยูท่ีรักแร บางนางก็มีตะโพนอยูท่ีขา งลำคอ บางนางก็มเี ปงมางอยู ที่รกั แร บางนางกส็ ยายผม บางพวกก็มีนำ้ ลายไหล บางพวกกบ็ น เพอ ละเมอ บางพวกกน็ อนแบมอื คลา ย ซากศพในปา ชา พระคาถาธรรมบทเรือ่ งพระจติ ตหตั ถเถระ เม่ือนายจติ ตหัตถน นั้ เทยี่ วไปๆ มาๆ อยอู ยางนี้เทียว ภรยิ าไดม คี รรภแ ลว . ในวาระที่ ๗ เขาแบกเครอื่ งไถจากปา ไป เรอื น วางเครอื่ งใชไ วแ ลว เขา หอ งดว ยประสงคว า “จกั หยบิ ผา 103 www.kalyanamitra.org

กาสาวะของตน.” ในขณะน้ัน ภริยาของเขากำลงั นอนหลบั . ผา ทหี่ ลอ นนงุ หลดุ ลยุ นำ้ ลายไหลออกปาก, จมกู ก็กรนดังครดื ๆ, ปากอา , กัดฟด . หลอนปรากฏ แกเขาประดจุ สรรี ะ ท่ีพองขน้ึ . เขาคดิ วา “สรรี ะนี้ไมเ ท่ยี งเปนทกุ ข. เราบวชตลอด กาลประมาณเทาน้ีแลว อาศยั สรรี ะน้ี จงึ ไมสามารถดำรง อยใู นภกิ ษุภาวะได” ดังนแ้ี ลว ก็ฉวยผากาสาวะพนั ทอ ง พลางออกจากเรอื น. ***คำคมวันน*้ี ** (อนั นข้ี อยืมเขามาใช พดู งา ยๆ วา ลอกมานั้นแหละ ๕๕๕) นักปราชญน อน ๔ เศรษฐีนอน ๖ ยาจกนอน ๘ หม,ู แรดนอนทง้ั วัน ๕๕๕ บังอรเอาแตน อน นอนมากก็ไมวา ล็อคหอ งใหด ี อยา ใหใครเห็นก็แลวกัน ๕๕๕ 104 www.kalyanamitra.org

¸ÃÃÁÐÇѹ¹éÕ àÃè×ͧÀÃÃÂÒ μ͹·Õè ๕ (¾.๑๙ Ê.¤.๕๘) เราคงเคยไดย นิ สำนวนนม้ี าบา ง บางคนไมเ คยไดย นิ เลยกม็ ี ๕๕๕ “อยบู านฝร่ัง กนิ อาหารจนี มีเมยี ญี่ปนุ ” ใครคดิ ก็ไมร ู หาตนตอไมไ ด แตกเ็ ลาสบื ตอกนั มา ก็ตอ งไปคน ดูวา ทำไมถงึ เปนอยางน้นั เหตทุ อี่ ยากอยบู า นฝรง่ั เพราะบา นฝรงั่ มรี ะบบอาคารทดี่ ี โดยเฉพาะระบบสขุ าภบิ าลทีด่ ี ทำใหม ีหอ งนำ้ ติดหอ งนอนได 105 www.kalyanamitra.org

เหตุที่อยากกินอาหารจีนเพราะนอกจากมีรสชาติ หลากหลาย ไมแพช าตอิ ื่นๆ แลว แถมยังมกี ารเสริฟที่โตะ โตะอาหารสวนท่ีวางจานอาหารยังสามารถหมนุ ไดอ ีก เขาเรยี กวา กินโตะจีน (ละคำวา “อาหารบน..” ไว อยาแกลงทำไมเขา ใจ ๕๕๕) เหตทุ อี่ ยากมเี มยี ญปี่ นุ เพราะอะไร นน่ั สิ ไมเ คยมนี ิ ๕๕๕ ตอนแรกกไ็ มรูเหมือนกนั รูเพยี งแตเ หน็ สาวเธอชอบพดู “ไฮๆๆ” (แปลวา คะ ๆ, ครับๆ)อยา งเดยี ว (เสยี งพอ งกับคำวา “ใหๆๆ” ในภาษาไทย) ถาเปน คนไทยก็คอื “จะ จา คะ ” ถา ทางเหนอื ก็ “เจา” ไมฮ ือไมอ อื เธอไมเ ถียงสักคำ “ (ถา เถยี งอาจเจอดาบซามไู ร ๕๕๕) 106 www.kalyanamitra.org

แตชวี ิตจริงบางทีกไ็ มไ ดอ ยางนัน้ ดนั ไดอยา งนี้ “อยูบ า นญ่ปี ุน กนิ อาหารฝรงั่ มีเมยี จนี ” อยูบา นญีป่ นุ บานญปี่ ุน ยุคกอ น เลก็ แคบเตย้ี ประตู, ผนงั ไมต ดิ กระดาษสา น.น.เบา ปอ งกนั อนั ตรายจากแผน ดนิ ไหว กินอาหารฝร่งั - อาหารฝรง่ั เปน อาหารอตุ สาหกรรม แชต เู ย็น อนุ ดวยเตาไฟฟา อาหารเชา เด็กเค-ลอ็ ค ลาดนมสด, ผูใ หญข นมปงปง กับกาแฟ แตด ันมีเมยี จีน ไมไ ดอ คตติ อสาวจนี แตแ คมุข ๕๕๕ มีคนเถียง สาวจีนไมดตี รงไหนคะ ทุกชาตกิ ม็ ดี ี มีดอ ย ไมมีอะไรดที ่สี ดุ หรอก รูอ ยา งหน่งึ วา ทวั รจนี ลง เราจะรูไดจ ากเสยี งเอะอะโวยวาย ทักทายแบบจนี ๆ ดังตั้งแตหัวขบวน ยนั ทายขบวน ตอมามีผูไมประสงคออกนาม สงขอความมาในไลนดังน้ี “อาหมวยในวันน้ี คอื อาซม้ิ ในวันหนา และคือ อามาในอนาคต” มุขดีนะ ๕๕๕ แตจริงๆ มันแกท กุ ชาตทิ ุกภาษาละ จะ 107 www.kalyanamitra.org

เมยี ญป่ี นุ ดกี วา เมียชาตอิ ่นื อยา งไร หาขอ มูลไดมาดงั นี้ งานรับผดิ ชอบของชาวญีป่ ุน จึงมักจะแบงแยกชัดเจน ในเรื่องหนาท่นี อกบา น และ หนาทภี่ ายในบาน หลงั จากแตง งาน ผหู ญงิ จะทำหนา ทด่ี แู ลความเรยี บรอ ย ภายในบาน ในขณะทผี่ ชู ายจะดูแลเร่ืองภายนอกบา น เชน การหารายไดเขา บานเปน ตน ผูหญงิ ญป่ี ุน (ในสมยั สกั 50 - 60 ปท่แี ลว) จึงตองปรนนบิ ัติสามีอยา งดียง่ิ ตามประเพณีที่ไดร ับการส่ังสอนกนั มา ผหู ญิงญี่ปุนจะตอง ต่นื กอ น นอนทีหลงั สามี เมอ่ื ต่ืนขนึ้ มาแลวก็ตองตระเตรียมอาหารเชาใหพรอ ม เม่อื สามีทานอาหารเชาเสร็จ และจะออกไปทำงาน ภรรยากจ็ ะตอ งไปนั่งคุกเขารออยูทีป่ ระตู เพื่อโคงคำนบั อยางสุภาพท่สี ุด และ กลา วคำอวยพรใหส ามอี อกไปทำงาน (ไมตองถงึ กับ สัพพ.ี . แบบพระ เดยี๋ วพอ บานตกใจ คดิ วา แมช ี) ใหไ ปดซู รี ยี่ ญ่ปี ุน เรอ่ื ง Marumaru Tsuma ตอนท่ี ๑ แลวจะเขาใจมากขึน้ 108 www.kalyanamitra.org

หลังจากสามอี อกไปจากบานแลว ภรรยากต็ องดแู ลงานบานทุกอยางตลอดวนั ตอนเย็นเมือ่ สามีกลบั มาถงึ บา น ภรรยากต็ อ งไปคกุ เขา คำนบั ที่ประตอู ีกเชน เคย เพ่ือตอนรบั สามีกลับบาน จากนนั้ กต็ องปรนนิบตั ิ หาน้ำชาใหด มื่ เตรียมน้ำรอนใหอาบ เตรยี มอาหารค่ำใหพรอม สามีจะทานเมอ่ื ไหรส ามารถทานไดทันที กอนจะนอน ก็ตองดูแลสามใี หเขานอนใหเ รยี บรอยกอ น ตนเองจงึ จะเขา นอนได ซงึ่ จะวาไปกไ็ มตา งไปจากประเพณีไทยแทแตโบราณ ท่สี อนใหภ รรยาตองดูแลสามี แบบตื่นกอ นนอนทีหลงั เชน กัน ความเขมขนในการปฎิบตั ิตอ กนั ของคูสามีภรรยาของญป่ี ุน คอยๆ ลดนอ ยลงตามวิวฒั นาการของโลก โดยเฉพาะอยา งยงิ่ ในกรณที ฝ่ี า ยหญงิ ทต่ี อ งทำงานนอกบา นดว ย เชนเดียวกบั ผชู ายเพราะสภาพเศรษฐกจิ ทีร่ ดั ตวั ย่ิงข้ึน แตผ ูหญงิ สว นใหญก ม็ ักจะลาออกจากงานหลงั จากแตงงาน เพอ่ื ทำหนา ท่ีแมบานอยางสมบรู ณ ไมว าจะดูแลสามี หรือ ดูแลลูก (จรงิ ๆ เมียญป่ี ุนก็ทำตามแบบ ภริยาดจุ ทาสี นน่ั เอง) ฟงความเห็นนักเขียนดงั หนอยเปน ไร 109 www.kalyanamitra.org

....ไดย ินวา มาตรวดั ความสำเร็จของผูชายคนหน่งึ คอื การได “บา นฝรง่ั อาหารจีน เมยี ญป่ี นุ ” บานฝร่งั ทนั สมยั อาหารจนี อรอยลิน้ เมียญ่ปี นุ ปรนนบิ ตั สิ ามี เปนเลศิ ในระดบั ทีก่ ราบสามีกอ นเขานอน และตน่ื กอ น นอนทีหลัง......ฯลฯ ....บางทีคา นยิ ม “บานฝรงั่ อาหารจีน เมยี ญีป่ นุ ” ไมไดลบกันไดงายๆ วินทร เลียววารณิ ๑๙ พฤศจิกายน ๒๕๔๘ (เปนศลิ ปน แหงชาติ สาขาวรรณศิลป ประจำป พ.ศ. ๒๕๕๖ นักเขยี นทไ่ี ดร บั รางวลั ซไี รต ถึง ๒ คร้งั ) สรุปยอๆ คอื ผชู ายก็ยังคง ถวลิ หาสาวดูแลบา นและครอบครวั สไตลญ ปี่ นุ (เราสาวชาวพทุ ธ เอาทุกอยางรวมกนั เปนท้งั แมเ ฉยๆ แมม ด ไมเ อา ๕๕๕, เปนทงั้ พ่สี าวหรือนองสาว, เปนทัง้ เพอ่ื นคคู ดิ มติ รคเู รอื น, เปน แจว สาวใชบ างเวลา แคน ก้ี ช็ นะสาวญปี่ นุ แลว ) 110 www.kalyanamitra.org

¸ÃÃÁÐÇ¹Ñ ¹Õé àÃèÍ× §ÀÃÃÂÒ μ͹·Õè ๖ (¾Ä.๒๐ Ê.¤.๕๘) เทา ความอา งองิ มาจากตอนท่ี ๒ ที่พูดถึง ภรยิ าสูตร ภริยา ๗ ประเภท มาตาภริยา ๑ ภคนิ ภี ริยา ๑ สขภี ริยา ๑ ทาสีภริยา ๑ ภรยิ าทั้ง ๔ จำพวกนน้ั เพราะต้งั อยูใ นศีล ถนอมรักไวย่งั ยืน เมือ่ ตายไป ยอ มเขา ถงึ สุคติ. ตอนนม้ี ากลาวถงึ การทำหนา ทภี่ รยิ าท่ีดี หลังละโลกไปแลว ไดไปเกดิ ในสคุ ติโลกสวรรค 111 www.kalyanamitra.org

อตุ ตราวมิ าน อรรถกถาอุตตราวมิ าน วาดวยผลบุญทท่ี ำใหไ ปเกดิ ในอตุ ตราวมิ าน ฯลฯ จบคาถากไ็ ดตรสั กถาวา ดวยสจั จะ ๔ จบสจั จะ นางอตุ ตราธดิ ากต็ ง้ั อยใู นสกทาคามผิ ล สามี บดิ าของสามี และมารดาของสามี กระทำใหแจงซ่ึงโสดาปตติผล แม นางสริ มิ ากบั บริวาร ๕๐๐ ก็ไดเ ปนโสดาบนั ตอ มานางอตุ ตราธดิ าตายไปบงั เกดิ ในภพดาวดึงส ครั้งนั้น ทานพระมหาโมคคัลลานะเท่ียวเทวจาริก ตามนยั ท่ีกลา วมาแลว ในหนหลัง พบนางอตุ ตราเทวธิดา จึงถามดวยคาถาวา “ดูกอนเทวดา ทานมีวรรณะงาม สอ งแสงสวางไปทุกทศิ ประหน่งึ ดาวประกายพรกึ เพราะ บุญอะไร วรรณะของทานจึงเปนเชนนี้ เพราะบุญอะไร ผลน้ีจึงสำเร็จแกทาน และโภคะทุกอยางท่ีนารักจึงเกิด แกทาน. ดกู อ นเทพผี มู อี านภุ าพมาก อาตมาขอถามทา น ทา น ครงั้ เกดิ เปน มนษุ ย ไดท ำบญุ อะไร เพราะบญุ อะไร ทา นจงึ มอี านภุ าพรงุ เรอื งอยา งนี้ และวรรณะของทา นจงึ สวา งไสว ไปทุกทศิ .” 112 www.kalyanamitra.org

เทวดานน้ั ดีใจ ถกู ทานพระโมคคัลลานะถามแลว จึง พยากรณปญหาโดยอาการ ที่ทานถามถึงกรรมที่มีผล อยา งนี้ กลา วตอบวา “ดฉี นั อยคู รองเรอื น ไมม คี วามรษิ ยา ความตระหนี่ และการตีเสมอ ดีฉันไมเปนคนมักโกรธ อยใู นโอวาทของสามี เปน ผไู มป ระมาทเปน นจิ ในวนั อโุ บสถ ดฉี ันถืออุโบสถประกอบไปดวยองค ๘ ตลอดวัน ๑๔ คำ่ ๑๕ ค่ำ ๘ ค่ำแหงปกษ และตลอดปาฏิหาริยปกษ วนั รบั - วนั สง ดฉี นั สำรวมในศลี ทกุ เมอ่ื มคี วามระมดั ระวงั ชอบใหท าน จึงครองวิมานอยู ดฉี นั เวนขาดจากปาณาติบาต มสุ าวาท อทินนาทาน กาเมสมุ จิ ฉาจารและเวน ไกลจากการด่ืมน้ำเมา ยนิ ดีใน สิกขาบท ๕ รอบรูอริยสัจ เปนอุบาสิกาของพระโคดม ผูม ีพระยศ ผูมพี ระจักษุ 113 www.kalyanamitra.org

ดีฉันนนั้ มียศดวยยศเสวยบุญของตน มคี วามสุข มี อนามัย ก็ดวยศีลของตนเอง เพราะบุญน้ัน วรรณะของ ดฉี ันจงึ เปน เชนน้ี เพราะบญุ น้ัน ผลน้จี งึ สำเร็จแกด ีฉัน และโภคะ ทกุ อยางทนี่ ารักจึงเกิดแกดีฉนั . ขาแตท า นภกิ ษผุ มู อี านภุ าพมาก ดฉี นั ขอบอกกลาว แกทาน ดีฉันคร้ังเกิดเปนมนุษยไดทำบุญใดไว เพราะ บุญน้ัน ดีฉันจึงมีอานุภาพรุงเรืองอยางนี้ และวรรณะ ของดีฉนั จึงสวา งไสวไปทุกทศิ .” ทำความดียอ มมคี วามสขุ ในปจ จบุ นั ละโลกแลวกเ็ ปน สขุ ในสคุ ติโลกสวรรค 114 www.kalyanamitra.org

¸ÃÃÁÐÇ¹Ñ ¹Õé àÃ×èͧÀÃÃÂÒ μ͹·Õè ๗ (È.๒๑ Ê.¤.๕๘) มาตคุ ามประกอบดว ยองค ๕ ยอ มนา พอใจอยา งยง่ิ สำหรับบรุ ุษ องค ๕ อะไรบาง คือ ๑. รูปสวย ๒. มโี ภคสมบัติ ๓. มศี ีล ๔. ไมเ กยี จคราน ๕. ใหบตุ รแกเ ขาได ภิกษุท้ังหลาย มาตุคามประกอบดวยองค ๕ น้ี ยอมนาพอใจอยางยง่ิ สำหรบั บุรษุ ” คำวา “มาตคุ าม”หมายถงึ “ผูหญิง” นั่นกค็ อื ผูหญงิ ที่ ผูชายทุกคนตางปรารถนาใหมาเปนภรรยาของตนจะตองมี คุณสมบัติ ๕ ประการ สรุปงายๆ ทง้ั ผหู ญิงอันเปนท่ตี องการของฝายชาย หรือ ชายท่ีเปนท่ีตองการของฝายหญิงมี ๕ อยางเหมือนกัน คือ สวย/หลอ (ไมใชสาวหลอ ๕๕๕), รวย, ความประพฤตดิ ีมีศลี , ขยนั ไมเ กียจครา น, มลี กู ดวย1ก1ัน5ไดอ ยาเปนหมัน www.kalyanamitra.org

คูสามีภรรยาที่รักแทและเปนคูรักท่ียั่งยืนเปนคูอุดมคติ ควรเปนแบบอยางท่ีทานตรสั ไวในพระสูตรน้ี ปฐมสมชวี สี ตู ร พระผมู พี ระภาคตรสั วา ‘คหบดแี ละคหปตานี ถา สามี ภรรยาทั้ง ๒ ฝายหวังจะพบกนั ในชาตหิ นา ทั้ง ๒ พงึ มี ศรัทธาเสมอกัน มศี ีลเสมอกนั มจี าคะเสมอกัน มีปญญา เสมอกัน สามีและภรรยาทั้ง ๒ ฝายนั้นยอมไดพบกัน ทั้งในชาตนิ ีแ้ ละชาติหนา สามแี ละภรรยาท้ัง ๒ ฝาย เปนผูมีศรทั ธา รูความประสงคข องผูขอ สำรวมระวัง ดำเนินชีวิตโดยธรรม เจรจาคำไพเราะออ นหวานตอกัน มีความเจริญรุง เรอื ง มคี วามผาสุก มีความประพฤตเิ สมอกันทัง้ ๒ ฝา ย รักใคร ไมค ิดรา ยตอ กัน ทง้ั ๒ ฝา ย ประพฤติธรรมในโลกน้มี ีศลี และวตั รเสมอกนั เสวยอารมณท น่ี า ใครย อ มเพลดิ เพลนิ บนั เทงิ ในในเทวโลก ธรรมะในหมวดนี้เรยี กวา สัมปรายกิ ตั ถะ - ประโยชนภ ายหนา , ประโยชนข้ันสูงข้ึนไป อันไดแก ความมีจิตใจเจริญงอกงาม 116 www.kalyanamitra.org

ดวยคุณธรรมความดี ทำใหชีวิตนี้มีคา และเปนหลักประกัน ชวี ิตในภพหนา ซ่งึ จะสำเร็จไดดวยธรรม ๔ ประการ คือ ๑. สทั ธาสัมปทา ถึงพรอมดวยศรัทธา ๒. สลี สัมปทา ถึงพรอมดว ยศีล ๓. จาคสมั ปทา ถงึ พรอมดว ยการบรจิ าค ๔. ปญ ญาสัมปทา ถึงพรอ มดว ยปญ ญา ธรรมะในหมวดนี้ นอกจากคูส ามี ภรรยา จะทำใหไดม า เจอกนั อีกในภพชาติตอ ๆ ไป บุตรท่ที ำใหพอแมของตนมีธรรมะท้ัง ๔ ขอ นี้ ถาทานทง้ั สอง ไมม ี ก็ไดช ่ือวา ทดแทนพระคุณไดห มด (เปนมากกวาความ กตญั กู ตเวที) 117 www.kalyanamitra.org

¸ÃÃÁÐÇѹ¹éÕ àÃè×ͧÀÃÃÂÒ μ͹·Õè ๘ (Ê.๒๒ Ê.¤.๕๘) ตอ จากเมื่อวาน คูสามภี รรยา ทม่ี ีสัมปรายกิ ตั ถะไมเสมอกัน นอกจากภพชาตติ อ ไปไมมโี อกาสเจอกันแลว บุญใครทำ - ใครได ไมใ ชส ามีทำ ภรรยาจะมสี วนไดดว ย ถาทำดว ยกนั กไ็ ดด ว ยกนั กเ็ จอกนั อีก ลองอา นคาถาธรรมบทแบบยอเรอ่ื งนี้ดู เรือ่ งทา วสักกะ ฯลฯ ในยุคที่พระพุทธศาสนายงั ไมบงั เกิดขึน้ มีมาณพหนมุ ชอ่ื มฆมาณพ ทา นมีอธั ยาศยั ที่งดงาม ชอบสรา งรมณียสถานให กับคนท้ังหลาย เพราะเปน สถานทเี่ ปนท่ีรักทีช่ อบใจของทุกคน เพราะฉะนัน้ เวลาไปไหน ทา นจะถอื จอบเสยี มไปดว ย แลวทำ พื้นท่บี รเิ วณตางๆ ใหร าบเรียบ ตอมาเพื่อนอีก ๓๒ คน เห็นมฆมาณพต้ังใจทำส่ิงท่ีดี เพื่อประโยชนสุขสวนรวม จึงมารว มอุดมการณ ชวยกันสราง หนทางไปสูสวรรค บางครั้งฝ11า8ยบานเมืองมองไมเห็นความดี www.kalyanamitra.org

ถูกกลั่นแกลงถึงขนาดเอาชีวิตเลยทีเดียว แตดวยความต้ังใจ ทจ่ี ะสรา งความดี จงึ ทำใหส ามารถรอดพน จากภยนั ตรายมาได แลวยังไดร ับการสนับสนุนจากพระราชา ใหทำส่ิงท่ดี ีนต้ี อไป สหายท้ัง ๓๓ คนไดปรึกษากนั วา จะสรา งศาลาเปน ทพี่ กั ถาวรสำหรบั มหาชนตรงทางสีแ่ ยก จึงสงั่ ใหห าชางมา แลวเรม่ิ สรา งศาลาหลงั ใหญ แตจ ะไมย อมใหพ วกผหู ญงิ มสี ว นรว ม เพราะ เม่อื พวกเราถูกเจา หนา ทหี่ าวาเปนโจรจับพาไป ในพวกผหู ญิง แมค นเดยี ว กไ็ มท ำแมแ ตเ พยี งเอาใจชว ย มแี ตส ง เสรมิ วา มดั ดๆี จับดีๆ เพราะฉะน้ัน พวกเราจะไมยอมใหผูหญิงเหลานั้นมี สวนรว ม. มฆมาณพมีภรรยา ๔ คนคือ นางสุชาดา นางสธุ รรมา นางสุจติ รา และ นางสุนันทา นางสธุ รรมาอยากมสี ว นบญุ ในการสรา งศาลาหลงั ใหญน น้ั จึงจางชา งไมใหทำ ชอฟาอยา งดี ใหน ำไปติดต้ังไวบ นศาลา พรอ มกับใหเ ขียนปายวา ศาลาสธุ รรมา 119 www.kalyanamitra.org

ศาลาหลังน้ีมี ๓ สวน คือ สวนหน่ึงทำเปนที่พักของผูหลัก ผูใ หญ สวนหนึง่ สำหรับพวกคนยากคนจน อกี สว นหนง่ึ สำหรบั คนเจ็บปว ย นางสุนันทาอยากไดบุญบาง จึงใหขุดสระบัวไวใกลๆ ใครมาเยอื นศาลาหลงั น้ี ก็สามารถลงไปอาบไดตามชอบใจ นางสุจิตราใหปลูกพุมไมดอกไมประดับ และไมหอม นานาพันธุ ทุกคนที่มาพกั ศาลาแหง น้ตี างอดไมไ ดท ่ีจะตอ งไป เดินเที่ยวในสวนนี้ สว นนางสุชาดากลับคิดวา บญุ ใดท่สี ามีของเราไดทำไว กเ็ หมอื นนางเปน คนสรา งดว ย จงึ เอาแตเ ทย่ี วสอ งกระจกตกแตง ประดบั ประดารางกายเทาน้ัน เมอื่ มฆมาณพละจากมนษุ ยโ ลก ไดไ ปบงั เกดิ เปน ทา วสกั กะ บนสวรรคช น้ั ดาวดึงส เพื่อนบานทัง้ ๓๒ คน เปน เทพบุตรเกิด ในสำนกั ของทา วสักกะ 120 www.kalyanamitra.org

ปราสาทช่ือไพชยนตของทาวสักกะผุดขึ้นสูงต้ังเจ็ดรอยโยชน ดวยผลแหง ไมช อ ฟา ของนางสธุ รรมา จงึ บังเกดิ เทวสภา ชื่อ สธุ รรมา กวางสามรอยโยชน ดวยผลแหง สระบัวของนางสุนนั ทา เกดิ สระบวั ช่อื นันทา กวา ง หา สิบโยชน และดวยผลแหง สวนพมุ ไมดอกไมประดับของนาง สจุ ติ รา เกิดอทุ ยานชอื่ จิตรลดาวัน กวางหกสบิ โยชน ทาวสักกะทรงตรวจดูมหาสมบตั ิ ทรงเหน็ เทพธิดาทง้ั ๓ เทา น้ัน แตไ มเ หน็ นางสุชาดา จึงตรวจดดู ว ยทพิ ยจักษุ ทรงรวู า นางไปเกิดเปน นางนกกระยาง 121 www.kalyanamitra.org

เพราะไมยอมทำบุญกุศลใดๆ ไว พระอินทรจึงเสด็จลงจาก เทวโลกไปหานางกระยาง พรอมกับตรัสบอกวา “สุชาดาเอย เพราะเจาไมท ำตามคำของเรา ท่ีชักชวนใหสงั่ สมบญุ กศุ ลไว มวั แตแ ตง เนอ้ื แตง ตวั จงมาดสู มบตั ขิ องพวกเราบนสวรรคเ ถดิ ” จากน้ันไดพานางไปเทวโลกดวยฤทธานุภาพ ทรงปลอยนาง นกกระยางทสี่ ระบวั ชอ่ื นนั ทา ใหน กกระยางดสู มบตั อิ นั เปน ทพิ ย ซ่ึงบังเกิดข้ึนดวยบุญญานุภาพ ที่ทำไวคร้ังเมื่อยังเปนมนุษย นนั่ เอง จากนั้นพระองคทรงนำนางไปปลอยในหนองน้ำตามเดิม พลางตรัสวา “ขอใหเ ธอรักษาศีลย่งิ ชีวติ ถาทำได เธอจะได เปนใหญกวาเหลา เทพนารีทั้งหมดในดาวดงึ ส” นางรบั ปากวา จะรกั ษาศลี ๕ ใหไ ด ครนั้ ลว งไปไดส องสามวนั ทา วสกั กะทรงคดิ วา นางรกั ษา ศลี ใหบ รสิ ทุ ธไ์ิ ดห รอื ไม จงึ แปลงเปน ปลาใกลต าย นอนหงายทอ ง ลอยน้ำมาตรงหนา นาง นางคดิ วา ‘คงเปนปลาตาย จงึ คาบเอา ทห่ี วั ’ เมอื่ เหน็ ปลากระดกิ หาง กร็ วู า ยงั ไมต าย จงึ ปลอ ยลงนำ้ ไป ทา วสกั กะทรงทดลองอยูห ลายครัง้ จนมนั่ ใจวา นางตง้ั ใจ รักษาศีลตามที่ทรงแนะนำ จึงประทับยืนในอากาศอนุโมทนา กบั นาง แลว อนั ตรธานหายไป ตวั อยา งทยี่ กมา เพอ่ื เปน กรณศี กึ ษาวา ตนแลเปน ทพี่ ง่ึ แหง ตน บญุ ใครทำ คนนั้นได เขาใจตรงกันนะ 122 www.kalyanamitra.org

¸ÃÃÁÐÇѹ¹éÕ àÃè×ͧÀÃÃÂÒ μ͹·Õè ๙ (ÍÒ.๒๓ Ê.¤.๕๘) เมอ่ื วานเลา ภาคสวรรค วนั นี้ เลา ๒ ภาค ภาคมนษุ ยก บั สวรรค ลองอานคาถาธรรมบทสกั เร่อื ง เร่อื งนางปติปชู กิ า ฯลฯ ไดย นิ วา เทพบตุ รนามวา มาลาภารี ในดาวดงึ สเทวโลกนนั้ มีนางอปั สรพนั หนึ่งแวดลอมแลว เขา ไปสสู วน. เทพธดิ า ๕๐๐ ขึ้นสูตน ไม ยงั ดอกไมใหต กอยู. เทพธดิ า ๕๐๐ เก็บเอาดอกไม ทเ่ี ทพธิดาเหลานั้น ใหต กแลว ประดับเทพบตุ ร. บรรดาเทพธิดาเหลานั้น เทพธิดาองคหนึ่ง จุติ (ตาย) บนกงิ่ ไมนนั่ แล. สรีระดับไป ดุจเปลวประทปี นางถอื ปฏสิ นธิ ในเรือนแหง ตระกลู หนง่ึ ในกรงุ สาวตั ถี ในเวลาท่นี างเกดิ แลว เปนหญงิ ระลึกชาติได ระลกึ อยวู า ‘เราเปนภริยาของมาลาภารีเทพบุตร’ ถึงความเจริญ กระทำ การบูชาดวยของหอมและดอกไมเปนตน ปรารถนาการเกิด เฉพาะในสำนกั สาม.ี นางแมไ ป12ส3ตู ระกลู อน่ื ในเวลามอี ายุ ๑๖ ป www.kalyanamitra.org

ถวายสลากภัต ปกขกิ ภตั (ถวายอาหารทุกปกษ ๑๕ วัน) และ วัสสาวาสิกภัต (ถวายอาหารชวงเขาพรรษา) เปนตนแลว ยอมกลาววา “สวนแหงบุญน้ี จงเปนปจจัยเพื่อประโยชนแก อันบงั เกิดในสำนกั สามีของเรา.” จตุ ิจากมนษุ ยโลกแลว ไปเกดิ ในสวรรค ลำดับน้ัน ภิกษุทั้งหลายทราบวา “นางน้ี ลุกขึ้นเสร็จ สรรพแลว ยอ มปรารถนาสามีเทานัน้ ” จงึ ขนานนามของนางวา “ปติปูชกิ า.” (แปลวา ผบู ชู าสามี) แมน างปตปิ ูชกิ านั้น ยอมปฏิบตั ิโรงฉัน เขาไปตง้ั น้ำฉัน ปูอาสนะเปน นิตย. มนษุ ยแมพวกอ่นื ใครเพ่ือจะถวายสลากภัตเปน ตน นำมา มอบใหด ว ยคำวา “แม ทานจงจัดแจงภตั เหลา นี้ แกภกิ ษสุ งฆ.” แมนางเดนิ ไปเดินมาอยูโดยทำนองนั้น ไดกศุ ลธรรม ๕๖๗ ........................................................................................................................................................................ ๗ “๑. ผสั สะ (ความถูกตอง) ๒. เวทนา (ความรสู กึ อารมณว า เปน สขุ เปน ทกุ ข หรอื ไมท กุ ขไ มส ขุ ) ๓. สญั ญา (ความจำไดหมายร)ู ๔. เจตนา (ความจงใจ) ๕. จิตตะ (จติ ) ๖. วติ ก (ความตรึก) 124 www.kalyanamitra.org

๗. วิจาร (ความตรอง) ๘. ปต ิ (ความอม่ิ ใจ) ๙. สุข (ความสบายใจ, ในทน่ี ไี้ มห มายเอาสขุ กาย) ๑๐. จติ ตัสส เอกัคคตา (ความท่ีจิตมีอารมณเ ปนหน่งึ ) ๑๑. สัทธินทรยี  (ธรรมอันเปน ใหญค อื ความเช่ือ) ๑๒. วิรยิ นิ ทรยี  (ธรรมอนั เปน ใหญคือความเพียร) ๑๓. สตินทรีย (ธรรมอันเปน ใหญคือสติ) ๑๔. สมาธนิ ทรยี  (ธรรมอันเปน ใหญคอื สมาธ)ิ ๑๕. ปญ ญนิ ทรีย (ธรรมอันเปน ใหญค อื ปญ ญา) ๑๖. มนินทรีย (ธรรมอนั เปนใหญค ือใจ) ๑๗. โสมนัสสินทรีย (ธรรมอนั เปนใหญค ือความสุขใจ) ๑๘. ชีวติ นิ ทรีย (ธรรมอันเปนใหญคอื ชวี ิตความเปนอย)ู ๑๙. สัมมาทิฏฐิ (ความเหน็ ชอบ คอื เหน็ อรยิ สจั จ ๔) ๒๐. สมั มาสังกปั ปะ (ความดำริชอบ) ๒๑. สมั มาวายามะ (ความพยายามชอบ) ๒๒. สมั มาสติ (ความระลกึ ชอบ) ๒๓. สมั มาสมาธิ (ความต้ังใจม่ันชอ ) ๒๔. สทั ธาพละ (กำลงั คือความเช่อื ) ๒๕. วริ ิยพละ (กำลังคอื ความเพียร) ๒๖. สติพละ (กำลงั คอื สต)ิ ๒๗. สมาธพิ ละ (กำลงั คือสมาธิ) ๒๘. ปญญาพละ (กำลงั คือปญ ญา) ๒๙. หริ ีพละ (กำลงั คอื ความละอายตอบาป ) ๓๐. โอตตัปปพละ (กำลงั คือความเกรงกลวั ตอบาป) ๓๑. อโลภะ (ความไมโ ลภ) ๓๒. อโทสะ (ความคดิ ประทุษรา ย) ๓๓. อโมหะ (ความไมหลง) 125 www.kalyanamitra.org

๓๔. อนภิชฌา (ความไมโ ลภ ชนดิ นึกนอมมาเปน ของตน) ๓๕. อพั ยาบาท (ความไมคิดปองรา ย ชนดิ นกึ ใหผูอน่ื พินาศ) ๓๖. สมั มาทฏิ ฐิ (ความเหน็ ชอบแบบท่ัวๆ ไป เชน เหน็ วาทำดไี ดดี) ๓๗. หิริ (ความละอายตอ บาป) ๓๘. โอตตปั ปะ (ความเกรงกลัวตอบาป) ๓๙. กายปสสัทธิ (ความสงบระงบั แหงกองเวทนา, สัญญา, สังขาร) ๔๐. จติ ตปส สัทธิ (ความสงบระงับแหงจติ ) ๔๑. กายลหุตา (ความเบาแหง กองเวทนา, สัญญา, สงั ขาร) ๔๒. จิตตลหตุ า (ความเบาแหงจติ ) ๔๓. กายมทุ ตุ า (ความออ นสลวยแหงกองเวทนา, สัญญา, สงั ขาร) ๔๔. จติ ตมทุ ุตา (ความออ นสลวยแหง จิต) ๔๕. กายกมั มญั ญตา (ความควรแกก ารงานแหง กองเวทนา, สญั ญา, สงั ขาร) ๔๖. จิตตกมั มญั ญตา (ความควรแกก ารงานแหงจิต) ๔๗. กายปาคญุ ญตา (ความคลอ งแคลว แหง กองเวทนา, สญั ญา, สงั ขาร) ๔๘. จิตตปาคุญญตา (ความคลองแคลว แหงจิต) ๔๙. กายุชุกตา (ความตรง ไมค ดโกงแหงกองเวทนา, สญั ญา, สงั ขาร) ๕๐. จติ ตชุ กุ ตา (ความตรง ไมคดโกงแหง จิต) ๕๑. สติ (ความระลึกได) ๕๒. สัมปชัญญะ (ความรูตวั ) ๕๓. สมถะ (ความสงบแหงจิต) ๕๔. วิปสสนา (ความเหน็ แจง) ๕๕. ปคคาหะ (ความเพียรทางจติ ) ๕๖. อวิกเขปะ (ความไมซดั สาย คือความต้ังมน่ั แหง จิต) 126 www.kalyanamitra.org

ทกุ ยางเทา . นางต้ังครรภแ ลว . นางก็คลอดบุตร โดยกาลอนั ลวงไป ๑๐ เดือน. ในกาลทบ่ี ุตรนั้นเดินได นางไดบตุ รแมอน่ื ๆ รวม ๔ คน. ในวนั หน่ึง นางถวายทาน ทำการบชู า ฟงธรรม รักษา สกิ ขาบท ในเวลาเปนทส่ี ดุ แหง วัน กท็ ำกาละดวยโรคชนิดใด ชนิดหน่ึง ซ่ึงบังเกิดข้ึนในขณะน้ัน แลวบังเกิดในสำนักสามี เดมิ ของตน. ขอ คดิ ในเรือ่ งน้ี ๑. เทวดา จตุ ิ (ตาย) ดว ยเหตุ ๔ ประการ ๑) สิน้ อายุ (หมดอายุในสวรคช ้ันนัน้ ๆ) ๒)สนิ้ บญุ (ทำบุญมานอย อยูไ มไดต ลอดอายุสวรรค) ๓) ลืมกินอาหารทิพย ๔)เพราะโกรธ (ริษยาแรงกลา) 127 www.kalyanamitra.org

การตายของเทวดาตา งกบั มนษุ ยต รงทตี่ ายแลว ไมม ซี ากศพ ปรากฎ แตห ายไปทง้ั รา ง เพราะฉะน้นั เม่ือเทวดาจุติ เพ่อื น เทวดาดวยกนั กไ็ มทราบ อยา งเชน ในเรอื่ งนี้ กรณนี น้ี า จะจตุ เิ พราะสน้ิ บญุ กระทนั หนั เทวดาผจู ะตอ งจตุ ิ จะมนี มิ ติ ๕ ประการ ยอ มปรากฏแกเ ทวดานนั้ คือ ดอกไมยอ มเห่ยี วแหง ๑ ผา ยอมเศรา หมอง ๑ เหงือ่ ยอ ม ไหลออกจากรกั แร ๑ ผวิ พรรณเศรา หมองยอ มปรากฏทกี่ าย ๑ เทวดายอ มไมย ินดใี นทิพอาสนของตน ๑ (จวมานสูตร) คลา ยทา วสนั ดสุ ติ ตอนทเ่ี ทวดาหมน่ื โลกธาตมุ าอาราธนาไป จตุ ิเพื่อตรัสรธู รรม ๒. เทพธดิ า จุติมาเกิดเปนมนษุ ยม กั เปน หญิง หญงิ ละโลกแลว กม็ กั จะเกดิ เปน เทพธดิ า ในชาดก (๕๔๗ เรอื่ ง), คาถาธรรมบท (๓๐๒ เรอ่ื ง) ไมเ คยมปี รากฎวา หญงิ ละโลกแลว เกดิ เปน เทพบตุ ร การละโลกแลว เปลย่ี นอตั ภาพจากหญงิ ไปเปน เทพบตุ ร ไดน น้ั ๑) เปน หญิงโสด ตองประพฤตพิ รหมจรรยตลอดชีวิต ๒)เปน หญิงทมี่ สี ามี มคี รอบครัว ตองดแู ลสามดี จุ เทวดา (ย่ิงกวา ภรยิ าท้งั ๗ ประเภท ในภรยิ าสูตร) รักษาศลี ๕ มน่ั คง ทำบญุ ทุกบุญแลวอธษิ ฐานจติ 128 www.kalyanamitra.org

อยางกรณใี นเรอ่ื งน้ี นางมีครอบครวั มีลูก ๔ คน ระลกึ ชาตไิ ด ตัง้ ใจทำบญุ ทุกบญุ แลว แคอ ธิษฐานจิตใหกลบั ไปเปน บาทบริจารกิ า มาลาภารเี ทพบุตร (บาทบรจิ ารกิ า หมายถงึ น. หญงิ บำเรอแทบเทา , หญงิ ทม่ี ี หนา ทร่ี ับใชป ฏบิ ตั ิพระเจา แผนดนิ ,เมีย.) วนั นถ้ี อื วา ไดแ นะนำเคลด็ วชิ า แปลงเพศจากหญงิ เปน ชาย โดยละโลกใหเ ปน เทพบตุ รใหไ ดเ สยี กอน สวนใครจะสมัครใจแปลงเพศก็เอา ก็รีบขวนขวาย ในการทำบญุ ใหเตม็ ที่ สว นใครจะรกั สวยรกั งาม ชอบความเปน หญงิ ตอ กต็ ามใจ ชีวิตเราเลือกเองได จะไปนิพพานชาติสุดทาย ดวย การเปนภิกษณุ ี อรหันตเถรีก็ตามใจ 129 www.kalyanamitra.org

¸ÃÃÁÐÇ¹Ñ ¹éÕ àÃè×ͧÀÃÃÂÒ μ͹·èÕ ๑๐ (¨.๒๔ Ê.¤.๕๘) อตุ สา หห าคนทถ่ี ูกใจและรูใจแลว เชียวนา บางคนก็ผิดหวงั บางคนกส็ มหวงั ลองใชศ ลี หรอื ความประพฤตใิ นการเลอื กคชู วี ติ หนอ ยจะดไี หม สังวาสสตู ร ดกู รคหบดแี ละคหปตานที งั้ หลาย การอยูรว ม ๔ ประการ นีแ้ ล ฯ ภรรยาและสามที งั้ สองเปน ผทู ศุ ลี เปน คนตระหน่ี มกั ดา วาสมณพราหมณ ช่ือวา เปนผมี าอยูรว มกัน สามเี ปน ผทู ศุ ลี มคี วามตระหน่ี มกั ดา วา สมณพราหมณ สวนภรรยาเปนผูมีศีล รูความประสงคของผูขอ ปราศจาก ความตระหน่ี ภรรยานน้ั ชอ่ื วา เทวดาอยูรวมกับสามีผี สามีเปนผูมีศีล รูความประสงคของผูขอ ปราศจาก ความตระหนี่ สวนภรรยาเปนผูทุศลี มคี วามตระหนี่ มักดาวา สมณพราหมณ ชือ่ วาหญิงผีอยูร วมกับสามเี ทวดา 130 www.kalyanamitra.org

ทงั้ สองเปน ผมู ศี รทั ธา รคู วามประสงคข องผขู อ มคี วาม สำรวม เปนอยโู ดยธรรม ภรรยาและสามที ้งั สองนนั้ เจรจา ถอยคำที่นารักแกกันและกัน ยอมมีความเจริญรุงเรืองมาก มคี วามผาสกุ ทั้งสองฝา ยมศี ลี เสมอกัน รกั ใครกนั มาก ไมมี ใจรา ยตอกัน ครนั้ ประพฤตธิ รรมในโลกนแี้ ลว เปน ผมู ศี ลี และวตั รเสมอกนั ยอ มเปน ผเู สวยกามารมณเ พลดิ เพลนิ บนั เทงิ ใจอยใู นเทวโลก ฯ สามีภรรยา ๔ ประเภทน้ี ประเภทท่ี ๔ นาจะมี สมั ปรายกิ ตั ถะธรรม ๔ ประการเสมอกนั คอื ๑. สทั ธาสมั ปทา, ๒. สีลสัมปทา, ๓. จาคสมั ปทา, ๔. ปญญาสมั ปทา ดังน้ันโอกาสที่จะกลับมาเจอกันอกี ในภพชาติตอ ไปจึงมี 131 www.kalyanamitra.org

¸ÃÃÁÐÇѹ¹Õé àÃÍ×è §ÀÃÃÂÒ μ͹·èÕ ๑๑ (꤄ .๒๕ Ê.¤.๕๘) วนั น้จี ะมีตัวอยางอีกสักเรือ่ ง ท่ีสามี ภรรยา มศี รทั ธา-ศีล- จาคะ-ปญ ญา ไมเสมอกนั (บางทีเราก็เรยี กยอๆ วา ศรัทธา- ศลี -ทฏิ ฐิ คอื ความเหน็ เรอื่ งการทำบญุ ไมเ หมอื นกนั ไมเ สมอกนั ) สามตี ายกอ นไปเกดิ เปน ยกั ษ มาปรากฏตวั ใหภ รรยาเหน็ แตภ รรยาไมตกใจ เพราะบรรลคุ ณุ วเิ ศษระดับอนาคามี (อีกขนั้ เดียวก็เปนอรหันตแลว) มาลองศกึ ษาพระสตู รฉบบั ยอกนั ดู 132 www.kalyanamitra.org

นันทมาตาสตู ร วา ดว ยอรยิ ธรรมของนนั ทมาตาอบุ าสกิ า นนั ทมารดา ซ่ึงเปนอริยสาวกิ า ชาวเมอื งเวฬกุ ณั ฏกะ ลกุ ขึน้ ในเวลาใกลร ุง นัง่ สมาธิภาวนาตามปกติ อยูบนปราสาท ชั้นเจ็ด ใหเวลาลวงไปดวยการเขาสมาบัติ ดื่มด่ำธรรมปติ เพราะนางไดบ รรลธุ รรมเปน พระอนาคามีบุคคล ครนั้ ออกจาก สมาบัติแลว ก็เริ่มสวดปารายนสูตร เปนทำนองสรภัญญะ ประมาณ ๒๕๐ คาถา ทา วเวสสวุ รรณมหาราช ผเู ปน หนงึ่ ในบรรดาทา วจตโุ ลกบาล ทัง้ ๔ หยุดฟงเสียงอุบาสกิ า สวดมนต พอจบแลว กใ็ หเ สยี ง สาธกุ าร และบอกอุบาสกิ า วา ตวั เองเปน พช่ี ายของนาง และ บอกอีกวา วันพรุงน้ี จะมีพระภิกษุจำนวนมากมาสูเมืองน้ี ขอใหนางทำอาหารเตรียมไวเพื่อถวายพระดวย แลวอุทิศ สว นบญุ ใหด วย ทำใหพ ระเถระทีน่ ำโดยพระสารบี ุตรและพระ โมคคัลลานะ แปลกใจวา อบุ าสกิ ารไู ดอ ยา งไรวา จะมีพระมา พอสอบถาม จึงรูเรื่อง นางเลาใหพระเถระฟง พระเถระ เปลง อุทานวา นาอัศจรรยจ รงิ เพิง่ ไดยนิ นางจงึ คุยตอ ไปวา ไมใชแ ตเ พียงเทา นน้ี ะพระคุณเจา ยงั มอี ีก วา แลว นางก็พดู อวดสรรพคุณของนางไปเรอื่ ย พระเถระก็ไดแ ตเปลงอทุ านวา นาอศั จรรยจ รงิ นาอศั จรรยจ รงิ ไปเร่ือยเหมือนกนั 133 www.kalyanamitra.org

สรุปแลวเร่ืองที่อศั จรรยของนางมีอยู ๗ อยา ง คอื ๑. สวดมนตแลวสามารถทำใหทาวเวสสุวรรณ หยุดฟงได แสดงวา นางสวดมนตท ำนองสรภัญญะไดเพราะ ๒. ลูกชายคือนายนนั ทะ ถกู พระราชาจบั ถกู พระราชาฆา เธอกไ็ มเ สียใจ ไมห วน่ั ไหว ๓. สามีตายไปเกดิ เปน ยักษ กลบั มาปรากฏตัวใหเห็น เธอก็ ไมกลวั ๔. ตง้ั แตม าอยกู บั สามี ไมเคยคดิ นอกใจสามีเลย ๕. ตงั้ แตแ สดงตนเปน อบุ าสกิ า ไมเ คยจงใจลว งละเมดิ ศลี เลย แมแ ตครั้งเดยี ว สว นขอ ๖ และ ๗. เปน เรอื่ งของการไดบ รรลฌุ านและละสงั โยชน พอสรุปไดวา อุบาสิกาคนนี้ เปนพระอริยบุคคลระดับ พระอนาคามี เพราะละสังโยชนเบอื้ งตำ่ ๕ อยางไดแ ลว ทานสตู ร (ฉกั กนิบาต, น.๒๑ หนงั สือทานบารมี สูตรลดั แหงความสขุ ) เปน อกี พระสตู รที่กลาวถึงนันทมารดา ไดถวาย สังฆทานอันประกอบดวยองค ๖ แกสงฆโดยมีพระสารีบุตร และพระโมคคลั ลานะเปน ประมขุ กค็ อื เนอ้ื ความตอ จากพระสตู ร นี้เอง แมว า จะเปน ผคู รองเรอื น เปน แมเ รอื น เปน หญงิ กส็ ามารถ บรรลธุ รรมได การสวดมนตใหไพเราะ เทวดายอมไดย ินดวย หทู พิ ย ยอมพลอยอนุโมทนา 134 www.kalyanamitra.org

พระโสณกุฏิกัณณะ เอตทัคคะในทางผูมีวาจาไพเราะ (เดมิ ชือ่ วา “โสณะ” แตเ พราะทา นชอบประดับหขู องทา นดวย เครอ่ื งประดับมีมูลคา มากถึง ๑ โกฎิ จึงไดน ามวา “กุฎกิ ัณณะ” เติมเขา มาขางหลังช่อื ดงั นน้ั ทา นจึงมชี ่ือวา “โสณกุฎกิ ณั ณะ”) เปนอีกรูปหน่ึงที่สวดทำนองสรภัญญะไดไพเราะจนเทพดา (เทบพะ - (น.) เทวดา (โบราณ - เทพยดา.) มารายงาน โยมแมทบี่ าน ซง่ึ หางจากวัดเชตวนั ๑๒๐ โยชน (๑,๙๒๐ กม.) ดงั น้ี เทพดา : ในวันน้ี บตุ รของทา นอยูในพระคนั ธกฏุ เี ดียวกันกบั พระศาสดา แลวแสดงธรรมแกพระศาสดา พระศาสดาทรง สดบั ธรรมแหง บตุ รของทา น แลว กท็ รงเล่อื มใส จงึ ไดประทาน สาธุการ เพราะเหตุนั้น แมเราจึงใหสาธุการแกพระเถระน้ัน ก็เพราะรับสาธุการของพระสัมมาสัมพุทธเจา จึงเกิดสาธุการ เปน เสยี งเดยี วกนั ไปหมด นบั ตงั้ ตน แตภ มุ มฏั ฐกเทพดา ตลอดถงึ พรหมโลก. 135 www.kalyanamitra.org

¸ÃÃÁÐÇѹ¹Õé àÃÍè× §ÀÃÃÂÒ μ͹·Õè ๑๒ (¾.๒๖ Ê.¤.๕๘) การเปน เมยี เปนแมของลกู เปนลกู สะใภของตระกลู แตส่ิงเหลาน้กี ไ็ มไ ดเปน อปุ สรรคในการทำหนา ทก่ี ลั ยาณมิตร ใหตระกลู ของสามี แมจะไมใชช าวพุทธ ในท่นี ีจ้ ะยกกรณีของนางวสิ าขา และนางจูฬสุภทั ทา (บตุ รสาวคนกลางของอนาถปณฑิกเศรษฐ)ี กรณนี างวสิ าขา ธนญชยั เศรษฐีใหโ อวาทลกู สาว กอนท่ีนางวิสาขาจะไปสูตระกูลของสามี ธนญชัยเศรษฐีได อบรมมารยาทสมบัติของ กุลสตรีผูจะไปสูตระกูลของสามี โดยใหโอวาท ๑๐ ประการ 136 www.kalyanamitra.org

นางวสิ าขาตำหนิพอผวั เมื่อนางวิสาขา เขา มาสตู ระกุลของสามีแลว เพราะความท่เี ปน ผไู ดร ับการอบรม สั่งสอนเปนอยางดตี ้งั แตว ยั เด็ก และเปน ผูมี สติปญญาเฉลียวฉลาด มีนำ้ ใจ เจรจาไพเราะ ใหค วามเคารพ ผูท่ีมีวัยสูงกวาตน จึงเปนท่ีรักใครและชอบใจของคนท่ัวไป ยกเวนมิคารเศรษฐีของสามี ซ่ึงมีจิตฝกใฝในนักบวชอเจลก ชีเปลือย โดยใหความเคารพนับถือวาเปนพระอรหันต และ นิมนตใหมาบริโภคโภชนาหารท่ีบานของตนแลว ส่ังใหคนไป ตามนางวิสาขามาไหวพระอรหันต และใหมาชวยจัดเลี้ยง อาหารแกอ เจลกชเี ปลอื ยเหลา นน้ั ดวย นางวสิ าขา ผเู ปน พระอรยิ สาวกิ าชนั้ โสดาบนั พอไดย นิ คำวา อรหนั ต ก็รสู ึกปติยินดี รบี มายังเรอื นของมิคารเศรษฐี แตพ อไดเ ห็นอเจลกชเี ปลอื ย ก็ตกใจจงึ กลา ววา “ผไู มม คี วามละอาย เหลาน้ี จะเปนพระอรหันตไมได” พรอ มท้งั กลาวติเตียนมิคารเศรษฐีแลว กลับทอ่ี ยขู องตน ตอมาอกี วันหน่ึง ขณะทมี่ คิ ารเศรษฐีกำลังบริโภคอาหาร อยู โดยมีนางวิสาขาคอยปรนนิบัติอยูใกลๆ ไดมีพระเถระ เที่ยวบิณฑบาตผานมาหยุดยืนที่หนาบานของมิคารเศรษฐี นางวสิ าขาทราบดีวา ‘เศรษฐแี มจะเห็นพระเถระแลวกท็ ำเปน ไมเห็น’ นางจึงกลาวกับพระเถระวา “นิมนตพระคุณเจาไป ขา งหนา กอ นเถดิ ทา นเศรษฐีกำลงั บรโิ ภคของเกา อย”ู 137 www.kalyanamitra.org

เศรษฐี ไดฟงดังนั้นแลวจึงโกรธเปนท่ีสุด หยุดบริโภค อาหารทันทีแลวส่ังใหบริวารมาจับและขับไลนางวิสาขาใหออก จากบานไป แตก ไ็ มม ใี ครกลา เขามาจบั นางวิสาขาๆ ขอช้แี จง แกก ุฎมพี ๘ นายท่ีคุณพอไดสงมาชวยดูแลนางกอน และเมื่อ มิคารเศรษฐี ใหคนไปเชิญกุฎมพีมาแลวแจงโทษของนาง วสิ าขาใหฟง ซึ่งนางกแ็ กดวย คำวา “ทด่ี ฉิ นั กลาวอยางนนั้ หมายถึง มิคารเศรษฐีบิดาของสามีกำลังบริโภคบุญเกาอยู มิใชบรโิ ภคของบูดเนา อยางท่ีเขาใจ” กฎุ ม พที ั้ง ๘ จงึ กลา วกับ เศรษฐีวา “เร่อื งนน้ี างวสิ าขาไมมีความผิด” พอ ผัวยกยอ งนางวิสาขาในฐานะมารดา เมื่อมิคารเศรษฐี ฟงคำชี้แจงของลูกสะใภแลวก็หายโกรธ ขดั เคอื ง และกลา วขอโทษนาง พรอมทัง้ อนุญาตใหน างนมิ นต พระบรมศาสดาพรอมภิกษุสงฆมารับอาหารบิณฑบาตในเรือน ของตน ขณะทนี่ างวสิ าขาจดั ถวายภตั ตาหารแดพ ระบรมศาสดา และภกิ ษสุ งฆอ ยนู น้ั กไ็ ดใ หค นไปเชญิ มคิ ารเศรษฐมี ารว มถวาย ภัตตาหารดวย 138 www.kalyanamitra.org

แตเศรษฐีเมื่อมาแลวไมกลาท่ีออกไปสูท่ีเฉพาะพระพักตรพระ ศาสดา เพราะไมมศี รัทธาเลือ่ มใสจึงแอบนั่งอยหู ลงั มาน เมอ่ื เสรจ็ ภัตกิจแลว พระบรมศาสดาทรงแสดงพระธรรม เทศนา สวนมคิ ารเศรษฐี แมจ ะหลบอยูหลงั มานกม็ ีโอกาสได ฟงธรรมดวยจนจบ และไดสำเร็จเปนพระโสดาบันบุคคลใน พทุ ธศาสนาเปนสัมมาทิฎฐิบคุ คลตงั้ แตนั้นเปนตนมา กรณีนางจูฬสุภัททา วันหน่งึ ทานอุคคเศรษฐีไดม าคา ขายท่เี มืองสาวตั ถี เมื่อ ทราบขาววาเพ่ือนมาเย่ียมก็ดีใจยิ่งออกมาตอนรับพรอมกับ เรียกลูกสาวจูฬสุภัททาอยูคอยปรนนิบัติทานอุคคเศรษฐี นางไดปรนนิบัติทานเศรษฐีอยางเต็มที่สรางความพอใจใหกับ ทา นเปน อยา งยง่ิ เมอื่ มโี อกาสอยกู นั ตามลำพงั กบั อนาถบณิ ฑกิ เศรษฐีกเ็ อยปากทวงถามถึงสญั ญาที่เคยใหไวแกกนั จึงขอนาง จูฬสุภัททาไปเปนลกู สะใภ 139 www.kalyanamitra.org

ทานอนาถบิณฑกิ เศรษฐยี งั ไมร บั ปากทันที จะใหคำตอบ ในเวลาเยน็ เพราะทราบวา ทา นอคุ คเศรษฐมี ไิ ดน บั ถอื พระพทุ ธ ศาสนา ทา นนบั ถอื ลทั ธชิ เี ปลอื ย จงึ เขา เฝา พระพทุ ธเจา กราบทลู ใหทรงทราบ พระพทุ ธองคเ หน็ อปุ นิสัยของ อคุ คเศรษฐที ่ีจะ บรรลธุ รรม จงึ ทรงอนญุ าต อนาถบณิ ฑกิ เศรษฐกี ลบั จากวดั แลว จงึ ปรึกษากบั ภรรยาก็ตอบตกลงรบั คำกบั อคุ คเศรษฐี แลวได กำหนดวนั แตง งาน วันแตงงาน อุคคเศรษฐีไดเชิญชีเปลือยที่ตนเคารพ นับถือมาในงานนี้ดวย แลวเรียกนางจูฬสุภัททาวาท่ีลูกสะใภ ใหเขาไปไหวชเี ปลือยเหลา นัน้ ดว ยคำวา “ไปไหวพ ระอรหนั ต” นางจูฬสุภัททาพอไดยินคำวาพระอรหันตเทานั้นก็ดีใจรีบไป แตพอไปเห็นสมณะชีเปลือยเหลาน้ันเทานั้น นางก็เดินกลับ หอ งไปพรอ มกบั วา “ผไู มม คี วามละอาย ไมค วรเปน พระอรหนั ต” สรา งความอบั อายและเสยี ใจแกเ ศรษฐเี ปน อยา งยงิ่ พวกชเี ปลอื ย ดาเศรษฐี หาวานำคนไมดีมาสูตระกูลครอบครัว ยุยงให 140 www.kalyanamitra.org

สง นางกลับคืนบานไป ดว ยอารมณโ กรธท่มี ีอยูแลว เศรษฐีจึง เอย ปากขับไลน างกลบั บานไป นางจูฬสุภัททาไดเรยี กพราหมณท ง้ั ๘ คนมารับทราบ พรอ มกบั ยืนยันความบรสิ ุทธิข์ องตน พราหมณไ ดช ีแ้ จงใหทาน เศรษฐีทราบและยนิ ยอมยกโทษให ถงึ กระน้ันก็อยากจะทราบ วาสมณะท่ีลูกสะใภนับถือและสรรเสริญวาเปนพระอรหันตน้ัน เปน เชน ไร จึงเอยปาก ใหนางนำมาแสดงภายในพรงุ นีเ้ ชา ในตอนเยน็ ของวนั นน้ั นางจูฬสุภัททาจึงขึน้ ไปยืนอยูบน ปราสาทชนั้ บนผินหนา ไปทางวดั เชตวนั ไหวดว ยความเคารพ พรอมอธิษฐานจิตระลึกถึงพระพุทธคุณ กราบทูลนิมนต พระพทุ ธเจา พรอ มภกิ ษสุ งฆจ ำนวน ๕๐๐ รปู ฉนั ภตั ตาหารเชา ในวนั พรงุ น้ี แลวกโ็ ปรยดอกมะลิ ๘ กำไปในอากาศ ดอกไมไ ด ปรากฏเปน เพดานลอยอยบู นพระพทุ ธเจา ทกี่ ำลงั แสดงธรรมอยู ณ วดั เชตวนั ในขณะนัน้ เอง 141 www.kalyanamitra.org

เมื่อพระพุทธองคแสดงธรรมจบ อนาถบิณฑิกเศรษฐีได กราบนมิ นตฉ นั เชา ในวนั พรงุ นี้ พระพทุ ธองคจ งึ ไดต รสั ใหท ราบวา นางจฬู สภุ ทั ทาไดน มิ นตพ ระองคพ รอ มภกิ ษสุ งฆจ ำนวน ๕๐๐ รปู ไปฉนั ที่อุคคนครแลว “จฬู สภุ ทั ทาอยไู กลตัง้ ๑๒๐ โยชนมา นมิ นตไ ดอ ยา งไร พระเจา ขา ” “ทา นเศรษฐี สตั บรุ ษุ แมอ ยทู ไ่ี กล กป็ รากฏเหมอื นยนื ที่ตรงหนา” แลวตรสั เรยี ก พระอานนทใ ห ไปแจกสลากแกภิกษุสงฆท่ีบรรลุพระอรหันตและอภิญญา ๖ จำนวน ๕๐๐ รปู ดึกคืนน้ันนางจูฬสุภัททานอนไมหลับเพราะไมสบายใจ วาพระพุทธองคจะทรงรับกิจนิมนตของนางหรือไม ทาว เวสสุวรรณมหาราชจึงมาบอกใหนางทราบวาพระพุทธเจาทรง รับกจิ นิมนตของนางแลว นางดีใจเปนอยางยิง่ ไดต ระเตรยี ม ถวายทานอยา งเดียว 142 www.kalyanamitra.org

ทาวสักกะมหาราชพอทราบวาพระพุทธเจารับคำนิมนต นางจูฬสุภัททาแลว ก็สั่งใหวิสสุกรรมเทพบุตรไปนิเนรมิต เรอื นยอด ๕๐๐ หลัง เพอื่ รับเสดจ็ พระพุทธเจา และภกิ ษุสงฆ จำนวน ๕๐๐ รูปเพือ่ ฉนั ภัตตาหารที่อุคคนคร พระพุทธองคไดเสด็จไปอุคคนครพรอมดวยภิกษุสงฆ ๕๐๐ รูป รับการถวายทานของนางจฬู าสุภัททา ทา นเศรษฐี และชาวเมืองเห็นการเสด็จมาของพระพุทธเจาและภิกษุสงฆ อยางยิ่งใหญไดเกิดความเล่ือมใสต้ังถวายทาน และฟงธรรม ของพระพุทธเจา ในเวลาจบพระธรรมเทศนาทานเศรษฐีและ ชาวเมืองไดบรรลุโสดาปตติผล และไดนิมนตพระพุทธเจา เพื่อถวายมหาทานอีกเปนเวลา ๗ วัน พระพทุ ธศาสนาไดไป ประดษิ ฐาน ณ อุคคนคร ตง้ั แตวันน้นั ****นแี่ หละตวั อยา งกลั ยาณมติ รของหญงิ สะใภ ตา งบา นตา งเมอื ง แตเ ปน พทุ ธสาวกิ าขนานแท กส็ ามารถเปน กำลังในการเผยแผ พระพทุ ธศาสนาไดอยา งดี “เมื่อเราสวาง โลกก็สวางดวย” 143 www.kalyanamitra.org

à¾Å§ ËÅÁØ ÃÑ¡·èÕá·Œ¨ÃÔ§ ผมู หี วั ใจทีง่ ดงาม ไดก ลาวไวว า เอาความรักออกมาแบงปน ใหกนั เถิดหนา แลวเราจะมีความสุข มีแตความพงึ พอใจ ไมมีอะไรเทียบได เปน ความดีงา ยๆ ท่ใี ครกท็ ำได แตต อ งทำใหถูกวธิ ี แลว เราจะมคี วามสุขตลอดไป ความรกั ที่แทจ รงิ จะเกิดขึน้ เมื่อเราหลับตาเบาๆ ผอ นคลายสบาย หยดุ ใจทศี่ นู ยก ลางกาย จนดวงตะวนั สวา งภายใน ความสขุ ไมมใี ดปานจะเกดิ ข้นึ มา แลว เราจะตกหลุมรักตวั เอง เปน หลมุ รักภายใน เปน หลุมรกั ใสๆ ไมตกหลมุ รักใคร หมดปญ หาใดๆ มแี ตค วามรกั ใสๆ ใหท กุ คน ความรกั ทแ่ี ทจ รงิ จะเกิดข้นึ เม่อื เราหลับตาเบาๆ ผอ นคลายสบาย หยดุ ในทีศ่ นู ยก ลางกาย จนดวงตะวันสวา งภายใน ความสขุ ไมมีใดปานจะเกิดขึ้นมา แลวเราจะตกหลุมรกั ตัวเอง เปน หลมุ รกั ภายใน เปน หลมุ รกั ใสๆ ไมตกหลมุ รักใคร จนดวงตะวนั สวางภายใน ความสุขไมมีใดปานจะเกดิ ขึน้ มา แลวเราจะตกหลมุ รักตัวเอง เปนหลมุ รกั ภายใน เปน หลุมรกั ใสๆ ไมต กหลมุ รักใคร หมดปญหาใดๆ มีแตค วามรักใสๆ ใหทกุ คน แลว เราจะตกหลมุ รักตัวเอง เปนหลมุ รกั ภายใน เปน หลุมรักใสๆ ไมต กหลุมรกั ใคร หมดปญหาใดๆ มีแตความรักใส1ๆ44ใหทกุ คน www.kalyanamitra.org